โดนศัตรูพืชตัวไหนเล่นงาน

โครงการ ผกั สวนครู สํานกั งาน กศน. จังหวดั พงั งา องค์ความรชู้ ุด : สารกําจดั ศัตรพู ชื เรียนรโู้ ดนศตั รพู ืชตัวไหนเล่นงาน โดนศตั รูพืชตัวไหนเลน่ งาน โดย สานกั งานสง่ เสรมิ การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย จังหวดั พงั งา

แมลงศัตรูพืช มีหลากหลายสายพันธุ์ ทั้งท่ีมอง เห็นชัดๆ จับได้แบบคาตาว่ามากัดกินต้นไม้ของเรา แต่ก็มีอีก หลายที่ซ่อนตัวไดอ้ ย่างแนบเนียนและมีรูปรา่ งหน้าที่แตกต่างกัน ไปบางตัวไม่คุ้นหน้าก็คิดว่าไม่อันตราย แต่พอรู้ตัวอีกที ก็เล่น ต้นไม้แสนรักซะใบร่วงโกร๋น หรือเหลือแค่ก่ิงไว้ดูต่างหน้า ซ่ึง ไม่ใช่เรื่องดีเลยทีเดียว แมลงศตั รูพืช จําแนกแบบง่ายๆ เป็น 2 ประเภทตาม ลกั ษณะการกัดกินคือ แมลงปากดูด ซึ่งจะทําลายต้นไม้ด้วยการ ดูดกินน้ําเล้ียง เช่น เพล้ียแป้ง เพลี้ยอ่อน เพลี้ยไฟ ไร แมลงหวี่ ขาว อีกประเภทคือ แมลงปากกัด จะทําลายต้นไม้ด้วยการกัด กินใบ ใช้ปากแทะ เช่น หนอนชอนใบ หนอนกระทู้ ทาก ซึ่งทั้งสองชนิดจะมีแมลงศัตรูธรรมชาติที่จะทําลายเจ้าวายร้าย ตัวจิ๋วในสวนตามระบบนิเวศ คือ ตัวหํ้า ท่ีจะไปกัดกินเหยื่อเป็น อาหาร เช่นแมลงปอ แมลงช้างปีกใส ต้ังแตนตําข้าว แมลงวัน หับบบุ ด้วงเสือ ด้วงเต่าลาย แมงมุม แมงป่อง ต่อ แตน เป็นต้น อกี ประเภทคอื ตวั เบยี น เชน่ แตนเบียนไข่ แมลงวันก้นทอง ช่วย ทําลายไข่หนอน แมลงตัวเบียนจะวางไข่ที่ตัวเหยื่อ เม่ือหนอน ฟักตัวก็จะชอนไชกินอยภู่ ายใต้ตัวเหยื่อและตายในทส่ี ดุ

นอกจากนี้ยังมีวิธีกําจัดโดยไม่ต้องใช้สารเคมีอย่าง การผสมสมุนไพรท่ีมีฤทธ์ิร้อนแรงฉีดรอบๆ ต้นไม้จะออกฤทธ์ิ ทําให้ไข่แมลงฟ่อและกําจัดไม่แพร่ระบาดยิ่งกว่าเดิม ท้ังนี้ เจ้าของสวนต้องหม่ันระวังไม่ให้แมลงเหล่านั้นบุกสวน สังเกต อาการของต้นไม้ที่ปลูก ลักษณะใบ การออกดอกแตกผล และ กําจัดอย่างถูกวิธี ซึ่งอาการต้นไม้ท่ีจะแสดงผลเม่ือถูกแมลงกัด กินมอี ะไรบ้าง เราจะพาไปรู้จกั กัน ใบหงกิ งอ บิดเบี้ยว แคระแกรน เพลย้ี แปง้

เพลี้ยแป้งเป็นแมลงจําพวกปากดูด มีขนาดเล็กลําตัวสี ขาวฟู อย่เู กาะกลุ่มทําให้สงั เกตเห็นได้งา่ ย ระบาดหนักช่วงอากาศ ร้อนชื้น โดยมีมดเป็นตัวช่วยในการแพร่กระจายพาไปยังจุดต่างๆ เพลี้ยแปง้ จะดูดกินนา้ํ เลีย้ งตรงยอดออ่ นของพชื เกดิ จดุ ดา่ งดาํ ที่ใบ ยอดหงิกงอ เม่ือขาดน้ําเล้ียงมากๆ ต้นไม้ก็จะหยุดชะงักการ เจรญิ เตบิ โตและตายในท่สี ุด กาจัดด้วยชีววิธี : ใช้แมลงหํ้า อย่าง ด้วงเต่าลาย แมลงปอ กนิ ตวั เพลี้ยแปง้ สูตรสมุนไพร : พริกสด กระเทียม หอมแดงสด น้ํายา ล้างจาน วิธีใช้ : พริกสดตําละเอียด 1- 2 ชอ้ นชา น้ํายาล้างจาน ชนิดไม่มสี ารฟอกขาว 1 ชอ้ นโต๊ะ กระเทียมและหอมแดงสดอย่าง ละ 1 หัวใหญ่ นําไปป่ันโดยผสมนํ้าบ้างเพ่ือให้เข้ากัน แล้วเติม น้ําอีก 2 ลิตร หมักท้ิงไว้ 1 คืน จากน้ันนํามากรองก่อนฉีดพ่น บรเิ วณทเี่ พลีย้ แป้งบุกรุก

ใบเกดิ รอยไหม้ บิดเบยี้ ว ขอบใบม้วน เพลีย้ ไฟ

เพล้ียไฟเป็นศัตรูพืชท่ีมีรูปร่างเรียวยาว ขนาดเล็ก ตัวเต็มวัยมีปีก 2 คู่ สามารถบินหนีและแพร่ระบาดได้อย่างรวดเร็ว ทําลายพืชโดยการดูดกินน้ําเลี้ยง อาศัยอยู่ตามซอกใบ ระบาดใน ระยะใบแตกยอดใหม่จนถึงใบพืชโตขึ้นก็จะถูกทําลายปลายใบจะ เหี่ยว ขอบใบมว้ นเข้าหากลางใบด้านบนและอาศัย อยู่ในใบม้วนน้ัน ระบาดในช่วงอากาศร้อนแห้งแล้ง ถ้าระบาดหนักจะทําให้พืชแห้ง ตาย กาจัดด้วยชีววิธี : ใช้แมลงหํ้า อย่าง ด้วงเต่าลาย แมลงปอ กินตัวเพลีย้ ไฟ สตู รสมุนไพร : สะเดา ข่า ตระไคร้หอม น้ํา วิธีใช้ : สับใบสะเดา ข่า และตะไคร้หอม อย่างละ 1 กิโลกรัมให้ละเอียด นําส่วนผสมท้ังสามอย่างมาตํารวมกัน ผสมกับ น้าํ 20 ลิตร หมักไว้1 คืน กรองเอาน้ําหัวเช้ือท่ีได้ นําไปผสมนํ้าใน สัดสว่ น 1 : 1 ฉีดพน่ ทกุ 7 วนั ในตอนเย็น

ใบหงิกงอ เหลืองร่วง เพลยี้ ออ่ น

เพล้ียอ่อนเป็นแมลงท่ีมีขนาดเล็กเท่าหัวเข็ม ลําตัวอ่อนนุ่มสีเขียวอ่อนไปจนถึงสีดําเข้ม ตัวอ่อนที่ฟัก ออกมาจะมีขนาดเล็ก สีเหลืองอ่อน มีขา 3 คู่ หนวด สั้น ดูดกนิ นา้ํ เลย้ี งตามใบ ยอด หรือดอก ทําให้มีอาการใบ หงิกงอ ใบเหลืองร่วง ต้นไม่แตกยอดอ่อน ไม่ออกดอก ดอกเห่ียวและออ่ นแอ กาจัดด้วยชีววิธี : ใช้แมลงห้ํา อย่าง ด้วงเต่า ลาย แมลงปอ กินตัวเพลยี้ อ่อน สูตรสมนุ ไพร : พริกสด พริกไทย ดปี ลี นํา้ วิธีใช้ : บดพริกสด พริกไทยสดและดีปลีสด อย่างละ 1 กิโลกรัมให้ละเอียด นําส่วนผสมท้ังหมด ไป ผสมกับน้ํา 20 ลิตร หมักนาน 3 - 5 วัน กรองเอาแต่นํ้า หัวเชื้อ โดยอัตราส่วน การใช้ให้ผสมนํ้าหัวเชื้อปริมาณ 200 - 500 ซีซีต่อน้ํา 20 ลิตร นําไปฉีดพ่นให้ทั่วทรงพุ่ม ต้น ทกุ 3 - 5 วนั

ใบเปน็ รูพรุน หนอนกระทู้

หนอนกระทเู้ กดิ จากผีเสื้อกลางคนื เปน็ หนอนทีเ่ พิ่งฟัก ตัวออกมาจากไขใ่ หม่ๆ แล้วดาํ รงชีวิตตามวงจรผีเส้ือ โดยแทะกิน ใบผัก ใบไม้เป็นอาหาร เหลือแค่เนื้อเย่ือผิวใบบางๆ รุนแรง เมื่อ เติบโตในระยะที่5 จะซ่อนตัวจากแสงในเวลากลางวัน กัดกินใบ ผักใบไม้ใบผักในช่วงเวลากลางคืนจนพรุนไปท่ัว ในระยะที่ 6 ก่อน เป็นดักแด้จะกัดใบเพื่อมาสร้างรังหุ้มดักแด้ทําให้ใบไม้ ดู สกปรกและพชื อาจจะตายได้ในระยะนี้ หนอนกระทู้ระบาดในผัก กนิ ใบชนดิ อย่างเชน่ กะหลา่ํ ปลี คะนา้ ผักกาด ผักกวางตงุ้ และไม้ ดอกไมป้ ระดบั อย่างบัวหลวง เบญจมาศ เฟนิ เยอร์บีน่า เป็นตน้ กาจัดด้วยชีววิธี : ใช้แมลงเบียนเช่น แตนเบียน วางไข่ในตวั หนอนกระทู้ สตู รสมนุ ไพร : สะเดา ขา่ ตระไครห้ อม นํา้ วิธีใช้ : สับใบสะเดา ข่า และตะไคร้หอม อย่างละ 1 กิโลกรัมให้ละเอียด นําส่วนผสมทั้งสามอย่างมาตํารวมกัน ผสม กบั นํ้า 20 ลิตร หมักไว้1 คืน กรองเอานํ้าหัวเชื้อที่ได้ นําไปผสม น้ําในสดั ส่วน 1 : 1 ฉีดพ่นทกุ 7 วนั ในตอนเย็น

ใบมว้ นพบั หอ่ ใบ หนอนม้วนใบ

หนอนม้วนใบหรือห่อใบ เป็นตัวอ่อนของผีเสื้อ กลางวัน เมื่อฟักเป็นตัว ระยะแรกตัวหนอนกัดพับใบหรือ ม้วนใบแล้วยึดใบไว้ด้วยเส้นใยท่ีมันสร้างข้ึนห่อตัวเองเอาไว้ หนอนจะกัดกินอยู่ในใบที่ม้วนหรือพับจนเข้าดักแด้ ทําให้ ยอดอ่อนถกู ห่อเป็นกระจุกเสยี หาย กาจัดด้วยชีววิธี : ใช้แมลงเบียนเช่น แตนเบียน วางไขใ่ นตัวหนอนใบม้วน สตู รสมนุ ไพร : สะเดา นา้ํ วิธีใช้ : เก็บใบแก่ของสะเดาสดมาสัก 2 กิโลกรัม ตําให้ละเอียด นําใบสะเดาท่ีตําจนละเอียดแล้ว มาแช่ในนํ้า 20 ลติ ร (หรอื 1 ปีบ๊ ) หมักทิ้งไว้นาน 12 – 24 ชั่วโมง ใช้ผ้า ขาวบางกรองเอาแต่นํ้าหัวเชื้อ ส่วนกากที่เหลือนําไปทําปุ๋ย หมกั ใสต่ ้นไม้ได้ อัตราส่วนการใช้ ให้ผสมนํ้าหัวเช้ือ 1 ช้อน โต๊ะต่อน้าํ 20 ลติ ร แล้วนําไปผสมสารจับใบ เช่น ผงซักฟอก นํ้ายาล้างจาน และแชมพู โดยใส่เพียงเล็กน้อย (เพ่ือให้สาร จับกบั ใบพืช ได้ดขี ้นึ )

อ้างองิ https://www.baanlaesuan.com/153096/ plant-scoop/pest ภาพประกอบจากอินเทอร์เนต็