โครงการส่งเสริมสุขภาพ บริหารข้อเข่าผู้สู_(2)

โครงการส่งเสริมสขุ ภาพ บริหารข้อเข่าผู้สูงอายดุ ้วยยางยืด สำหรับผู้สงู อายุ หมู่ 2 ตำบลหาดท่าเสา อำเภอเมือง จังหวดั ชัยนาท ประจำปี 2562 1. ช่ือโครงการ: โครงการสง่ เสริมสุขภาพ บริหารขอ้ เข่าผสู้ ูงอายุดว้ ยยางยดื สำหรับผู้สูงอายุ หมู่ 2 ตำบลหาดทา่ เสา อำเภอเมอื ง จงั หวัดชยั นาท ประจำปี 2562 2. หลกั การและเหตุผล ปัจจุบันความก้าวหน้าด้านการแพทย์และสาธารณสุข ส่งผลให้จำนวนและสัดส่วนของประชากร ผู้สูงอายุไทยเพ่ิมข้ึนอย่างรวดเร็วโดยสัดส่วนประชากรสูงอายุเพิ่มจากร้อยละ 10.7 ในปี 2560 (7.0 ล้านคน) เป็นร้อยละ 11.8 (7.5 ล้านคนในปี 2553 และร้อยละ 20.00 (14.5 ล้านคน) ในปี 2568 (สำนักงานสถิติ แห่งชาติ, 2551 นับวา่ อัตราการเข้าสู่ “ภาวะประชากรสูงอายุ (Population Ageing)” เร็วมาก ซง่ึ หมายความ ว่า ประเทศไทยมีเวลาส้ันมากที่จะเตรียมการเพ่ือรองรับประชากรผู้สูงอายุ ทั้งในด้านสุขภาพเศรษฐกิจและ สังคม ผู้สูงอายุต้องการผู้ดูแลในการทำกิจกรรมประจำวัน จากการตรวจสุขภาพโดยการตรวจร่างกายพบว่า ผู้สูงอายุวัยปลาย (อายุ 80 ปีขึน้ ไป) ต้องมีคนดูแลบางเวลาร้อยละ 52.2 และต้องมีคนดแู ลตลอดเวลา ร้อยละ 10.2 (เยาวรัตน์ปรปักษ์ขาม, 2547) อายุย่ิงสูงย่ิงเจ็บป่วย จากการสำรวจของสำนักงานสถิติแห่งชาติ ปี 2550 พบว่า ร้อยละ 69.3 ของประชากรในกลุ่มอายุ 60 - 69 ปี เป็นโรคเรื้อรังและพบเพ่ิมข้ึนเม่ืออายุมากข้ึน และ เพมิ่ ขน้ึ เปน็ 8.3 ในกลุ่มที่มอี ายุ 90 ปีข้ึนไปจากสถานการณ์ดังกล่าว อันทำให้ผู้สงู อายุและผู้เตรยี มสู่วัย สูงอายุ มีแนวโน้มเจ็บป่วยมากและเร็วข้ึน จากการศึกษาภาวะสุขภาพผู้สูงอายุไทย พบว่า ผู้สูงอายุมีปัญหา ปวดข้อ เขา่ ในสัดส่วนที่ค่อนข้างสงู คือ รอ้ ยละ 4.3.9 (สถาบันเวชศาสตรผ์ ูส้ ูงอายุ, 2549) ส่วนใหญ่อาการ ปวดขอ้ เข่า มีสาเหตุมาจากข้อเข่าเสอ่ื ม ปัญหาปวดขอ้ เข่าทำให้ ผู้สูงอายุเกดิ ความยากลำบากในการ เคล่อื นไหว ส่งผล ให้ คุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุลดลง เป็นอุปสรรคในการเข้าสังคม ทำให้สูญเสียเวลาและ ค่าใช้จ่ายในการรักษา จำนวนมาก และสง่ ผลตอ่ รา่ งกายจากการใช้ยาแก้ปวด หรอื วธิ กี ารจัดการอาการปวดท่ี ไม่เหมาะสม (วรรณภา ศรีธัญรัตน์, 2553) อาการปวดข้อเข่าสามารถที่จะบรรเทาได้โดยไม่ต้องใช้ยาแก้ปวด เช่น การออก กำลังกาย หรือการบริหาร กล้ามเน้ือรอบเข้า มีผลในการเพ่ิมกำลังกล้ามเนื้อ เพิ่ม ความสามารถในการเดิน และลดความเจบ็ ปวดลงได้ ผู้สูงอายุเมื่อมีอาการปวดจะไมข่ ยับข้อข้างที่ปวด สง่ ผล ให้ไม่บริหารกลา้ มเน้ือรอบ ข้อ (นลินทิพย์ ตำนานทอง, 2548) สำหรับผู้สูงอายุในชัยนาทมีอัตราเพ่ิมสูงขึ้น (0, 142% จากปี 2557 จาก ข้อมูลล่าสุด และจากการสอบถามผู้นำชมรมผู้สูงอายุในชุมชน ม.2 ตำบลหาดท่าเสา อำเภอเมือง จังหวัด ชยั นาท พบวา่ ผู้สูงอายุในชมรม มีภาวะปวดเมือ่ ยข้อเข่า เดินเหินลำบาก และยังขาดความร้ใู นการดูแลข้อเข่า ท่ีถูกต้อง เช่น อิริยาบถที่ต้องงอข้อเข่านานๆ น้ำหนักท่ี เพ่ิมสามารถทำให้ข้อเข่าเส่ือมได้ เป็นต้น และการ บริหารข้อเขา่ โดยทา่ บรหิ ารหรอื การใชอ้ ปุ กรณ์ทม่ี อี ยู่ใน ทอ้ งถ่นิ เพอื่ ชะลอความเสื่อมของข้อเขา่ นักศึกษาพยาบาลศาสตรบัณฑิตชั้นปีที่ 2 เลขท่ี 89 - 95 ออกฝึกภาคปฏิบัติวิชาสร้างเสริมสุขภาพ บคุ คลทุกช่วงวัยทโี่ รงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพตำบลหาดท่าเสา เห็นความสำคัญในการใชภ้ ูมิปญั ญาไทย ในการ บริหารข้อเข่า จึงได้จัดทำโครงการบริหารข้อเข่าผู้สูงวัยด้วยยางยืด โดยการให้ความรู้ สาเหตุและการป้องกัน หรือชะลอการเสื่อมของข้อเข่า และการสาธิตท่าบริหารข้อเข่าง่ายๆด้วยยางยืด ทำกิจกรรม ณ ศาลาวัดคง สวัสด์ิ ตำบลหาดท่าเสา อำเภอเมือง จังหวัดชัยนาท เพื่อส่งเสริมการดูแลสุขภาพข้อเข่าด้วยการใช้ภูมิปัญญา ไทย โดยสร้างความตระหนกั และการสาธติ แนะแนวทางปฏิบัติ เพ่อื ให้ ผู้สงู อายไุ ด้สามารถนำไปประยกุ ต์ใช้ใน ชวี ติ ประจำวนั และสามารถเผยแพร่ให้กับผู้อื่นได้ ท่ีสำคัญการใช้ภูมปิ ัญญาที่มีในท้องถ่ิน การรว่ มโครงการของ

คนในชุมชน จะช่วยเสริมสร้างความแข็งแกร่งให้กับคนในชุมชน ท้ังทางด้านร่างกาย อารมณ์ สังคม และ ปญั ญา อย่างเป็นองค์รวม 3. วัตถุประสงค์ 1. เพอื่ ให้ผ้ทู เี่ ข้ารว่ มโครงการได้รบั ความรู้เกี่ยวกับสาเหตกุ ารป้องกันหรือชะลอความเสอ่ื มของข้อเข่า 2. เพอ่ื ใหผ้ เู้ ข้ารว่ ม โครงการตระหนักถงึ ความสำคญั ของการดูแลข้อเขา่ 3. เพื่อใหผ้ ทู้ เี่ ขา้ ร่วมโครงการสามารถทำทา่ บริหารขอ้ เขา่ ได้ถูกต้อง 4. กลมุ่ เปา้ หมาย ผู้สูงอายหุ มู่ 2 ต.หาดท่าเสา อ.เมอื ง จ.ชัยนาท 5. ระยะเวลา วนั ที่ 29 เมษายน 2562 ถงึ 2 พฤษภาคม 2562 6. วธิ ีดำเนินการ 6.1 ขน้ั เตรยี มการ (Plan) 6.1.1 สมาชกิ ภายในกลุ่มรว่ มกนั ประชุมเพือ่ ชแี้ จงวตั ถปุ ระสงค์ของการทำโครงการ 6.1.2 สบื ค้นขอ้ มลู รปู แบบการดำเนนิ กิจกรรม 6.1.3 ปรกึ ษาอาจารย์ประจำกลุ่มเพ่อื ขอคำแนะนำเพิ่มเตมิ 6.1.4 เขยี นโครงการ 6.2 ขน้ั ดำเนินการ (DO) 6.2.1 ประชาสัมพันธโ์ ครงการและช้ีแจงกบั ผู้นำหมบู่ า้ น 6.2.2 ให้ความรแู้ ละสาธติ การบรหิ ารข้อเข่าโดยใชย้ างยืด ลำดับกิจกรรมดังน้ี 1. กิจกรรมนันทนาการนำเข้าสกู่ จิ กรรม 2. ทำแบบทดสอบกอ่ นเขา้ สู่กจิ กรรม 3. ใหค้ วามร้เู กยี่ วกับสาเหตุ การป้องกันหรือชะลอความเส่อื มของขอ้ เขา่ 4. สาธติ ท่าบริหารข้อเขา่ โดยใชย้ างยืด 5. ทำแบบทดสอบหลงั การร่วมกิจกรรม 6.2.3 ให้ผู้สูงอายุร่วมกิจกรรม และสาธิตย้อนกลบั ท่าบริหารข้อเขา่

6.3 ข้นั ประเมนิ ผล (Check) 6.3.1 จำนวนผู้เข้าร่วมโครงการ 6.3.2 แบบทดสอบความรู้กอ่ นและหลังรว่ มกิจกรรม 6.3.3 แบบประเมินการปฏบิ ัตทิ างบรหิ ารขอ้ เข่า 6.3.4 แบบประเมินความพงึ พอใจในการเข้าร่วมกจิ กรรมในโครงการ 6.4 ข้ันปรบั ปรุงและพัฒนา (Act) 6.4.1 จดั ทำรายงานนำเสนอต่อคณะอาจารยแ์ ละนกั ศึกษา 6.4.2 เตรียมวางแผนจัดการแนวทางการแก้ไขในโครงการตอ่ ไป 7. สถานทีด่ ำเนินการ ณ ศาลาวดั คงสวสั ดิ์ ม.2 บา้ นวงษข์ อม ตำบลหาดท่าเสา อำเภอเมือง จังหวดั ชยั นาท 8. ทรพั ยากรทีใ่ ชใ้ นโครงการ 8.1. ยางยดื 4 ถุง จำนวนเงนิ 240 บาท 8.2. แบบทดสอบก่อน-หลงั ทำกจิ กรรมการบรหิ ารข้อเข่า 50 แผน่ จำนวนเงิน 50 บาท 8.3. แบบประเมนิ ความพงึ พอใจ 50 แผน่ จำนวนเงิน 50 บาท 8.4. รปู เลม่ โครงการ จำนวนเงิน 20 บาท จำนวนเงินท้ังหมด 360 บาท 9. ตัวช้วี ัดความสำเร็จของโครงการ 9.1 ผู้เข้าร่วมโครงการมีความรู้เก่ียวกับสาเหตุ การป้องกันหรือชะลอ ความเส่ือมของข้อเข่าเพิ่มข้ึน หลังทำแบบทดสอบ 9.2 จำนวนผู้เข้าร่วมโครงการตระหนักถึงความสำคัญของการดูแลข้อเข่า ของจำนวนผู้เข้าร่วม โครงการสามารถทำท่าบริหารข้อเขา่ ได้ถูกตอ้ ง 10. การประเมนิ ผล 10.1 ผ้เู ขา้ รว่ มโครงการสามารถทำแบบทดสอบหลังเรยี นได้ถูกต้อง 10.2 ผู้เขา้ รว่ มโครงการเขา้ รว่ มกจิ กรรมและใหค้ วามสนใจเป็นจำนวนมาก 10.3 ผูเ้ ข้ารว่ มโครงการสามารถทำทา่ บรหิ ารข้อเขา่ ไดถ้ ูกต้อง 11. ประโยชนท์ คี่ าดวา่ จะไดร้ บั 11.1 ผูท้ ่เี ขา้ ร่วมโครงการสามารถเผยแพรค่ วามรู้ท่ไี ดร้ ับจากการเขา้ ร่วมกิจกรรมแก่ผอู้ นื่ ได้

11.2 ผ้เู ข้ารว่ มโครงการปฏิบัตติ ามแนวทางการป้องกันหรอื ชะลอการเกิดข้อเขา่ เสื่อมอย่างต่อเนื่อง 11.3 ผู้ร่วมโครงการสามารถตอ่ ยอดองค์ความรู้จากท่ีไดจ้ ากการเข้ารว่ มกิจกรรมในครง้ั นี้ ลงช่ือ…………………...………..…ผูเ้ ขยี นโครงการ (นางสาวพมิ พกานต์ ศริ ิ) นกั ศกึ ษาพยาบาลศาสตรบณั ฑติ ชั้นปีท่ี 2 ลงชอ่ื …………………………….ผ้เู สนอโครงการ (นายประกาศติ พูนวงษ์) อาจารย์ที่ปรึกษา ลงชอื่ ………..………………….....ผู้เหน็ ชอบโครงการ (นางสาววนดิ า เชาว์พร้อม) พยาบาลวชิ าชีพชำนาญการ ลงชอ่ื …….………………………ผ้อู นมุ ตั ิโครงการ (นางดวงพร เกดิ ปานทอง ) นกั วชิ าการสาธารณสขุ ชำนาญการ วันทอ่ี นมุ ตั โิ ครงการ……………………………