ปรับพฐ.ภาษาไทย62

๑ การคดั ลายมอื การคดั ลายมือ มี ๒ ประเภท คอื ๑. ตวั บรรจงเต็มบรรทัด ๒. ตวั บรรจงครง่ึ บรรทดั จุดม่งุ หมายของการคัดลายมอื ๑. เพือ่ พัฒนากล้ามเนอื้ มือ ตา ให้คลอ่ งแคลว่ ในการเขียน ๒. เพอ่ื เขยี นตัวอกั ษรไทยถกู ตอ้ งตามหลกั เกณฑ์ อยา่ งประณตี สะอาดเปน็ ระเบียบ ชดั เจน รวดเร็ว และอ่านเขา้ ใจงา่ ย ๓. เพอื่ ใหเ้ กิดความชานาญจากการคดั ไปสู่การเขียนทกุ กลุ่มสาระการเรียนรู้ ๔. เพื่อใหเ้ กดิ สมาธิการทางาน มวี ินัยในตนเอง รบั ผดิ ชอบในการปฏบิ ัติงานใหส้ าเร็จ ตัวอยา่ งการคดั ลายมอื ชนะเลศิ ระดับประเทศ เนอ่ื งในวัน ภาษาไทยแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๖๐

๒ จากคาประพนั ธท์ ก่ี าหนดให้ ใหน้ กั เรยี นคัดลายมอื ตวั บรรจงครงึ่ บรรทดั บทอาขยานบทหลกั นิราศภเู ขาทอง มาถงึ บางธรณีทวีโศก ยามวิโยคยากใจใหส้ ะอนื้ โอ้สธุ าหนาแน่นเปน็ แผ่นพ้ืน ถงึ สี่หมืน่ สองแสนทง้ั แดนไตร เม่อื เคราะหร์ า้ ยกายเรากเ็ ท่านี้ ไม่มที ี่พสธุ าจะอาศัย ลว้ นหนามเหนบ็ เจ็บแสบคบั แคบใจ เหมือนนกไร้รงั เรอ่ ยู่เอก ถึงเกรด็ ย่านบ้านมอญแตก่ ่อนเก่า ผูห้ ญิงเกล้ามวยงามตามภาษา เด๋ยี วน้มี อญถอนไรจุกเหมอื นตุก๊ ตา ทั้งผดั หนา้ จับเขมา่ เหมือนชาวไทย โอส้ ามญั ผนั แปรไม่แทเ้ ท่ียง เหมือนอย่างเย่ยี งชายหญงิ ท้ิงวสิ ัย นหี่ รอื จิตคดิ หมายมีหลายใจ ทจ่ี ิตใครจะเปน็ หน่งึ อย่าพงึ คดิ ถงึ บางพดู พูดดีเป็นศรีศักด์ิ มีคนรักรสถ้อยอร่อยจติ แม้พูดชว่ั ตัวตายทาลายมติ ร จะชอบผิดในมนุษยเ์ พราะพดู จา ฯ ............................................................................................. .......................................................................... ....................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ............................. ..................................................................................................... .................................................................. ................................................................................................ ....................................................................... .................................................................................................................................................. ..................... ............................................................................................................. .......................................................... ........................................................................................................ ............................................................... .......................................................................................................................................................... ............. ..................................................................................................................... .................................................. ................................................................................................................ .......................................................

๓ เสียงในภาษาไทย เสยี งในภาษา หมายถึง เสียงทมี่ นุษย์เปลง่ ออกมาเพือ่ สือ่ ความหมายระหว่างกัน ซ่งึ การที่เสียงใน ภาษาจะเกิดข้ึนได้น้ัน ต้องอาศัยอวัยวะต่าง ๆ ท่ีทาให้เกิดเสียง ได้แก่ ริมฝีปาก ปุ่มเหงือก ฟัน ลิ้น เพดานปาก ลิ้นไก่ กลอ่ งเสยี ง หลอดลม และปอด เสยี งในภาษาไทย มี ๓ ชนดิ คือ ๑. เสียงสระ หรอื เสยี งแท้ ๒. เสยี งพยญั ชนะ หรอื เสยี งแปร ๓. เสยี งวรรณยุกต์ หรอื เสียงดนตรี ๑. เสยี งสระ หรอื เสียงแท้ คือ ...................................................................................... ................................................................................................................................. ประกอบด้วย ๑.๑ สระเด่ียว คือ ...................................................................................... ................................................................................................................................. ๑.๒ สระประสม คอื ................................................................................... ................................................................................................................................. ๑.๓ สระเกนิ คือ ....................................................................................... .................................................................................................................................

๔ ๒. เสยี งพยัญชนะ หรอื เสียงแปร คอื .............................................................................. ............................................................................................................................... ประกอบดว้ ย ๒.๑ พยญั ชนะตน้ จาแนกได้ ๒ ประเภท ดังนี้ พยัญชนะต้นเด่ียว คือ ........................................................................................ ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... พยญั ชนะตน้ คู่ คือ ............................................................................................ ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ๒.๒ พยญั ชนะทา้ ย คอื .............................................................................. ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ๓. เสยี งวรรณยกุ ต์ หรอื เสยี งดนตรี คอื ........................................................................ ................................................................................................................................ ................................................................................................................................ จากเร่อื งทเ่ี รยี นมา เพ่ือน ๆ ลองเขียนคาทีข่ นึ้ ตน้ ด้วยพยัญชนะต้นเดี่ยวและ พยญั ชนะต้นคู่ มาอย่างละ ๕ คา ลงในตารางให้ดหู น่อยไดไ้ หมจ๊ะ พยญั ชนะตน้ เดย่ี ว พยญั ชนะตน้ คู่

๕๕ ไตรยางศ์ สร้างคา ไตรยางค์ คอื การแบง่ พยัญชนะไทยทง้ั ๔๔ ตวั ออกเป็น ๓ สว่ น ซ่ึงเรยี กว่า “ อกั ษรสามหม”ู่ โดยอักษรสามหมปู่ ระกอบดว้ ย อักษรสูง อักษรกลาง และอกั ษรตา่ ทาไมจึงต้องแบ่งพยัญชนะ เพราะอักษรแต่ละหมู่มีความสามารถ ไทยออกเป็น อกั ษร ๓ หมู่ ในการผันเสียงวรรณยุกต์ได้แตกต่าง กัน อักษรสามหมู่แบ่งได้ดังน้ี อักษรสงู มี ๑๑ ตัว คอื ข ฃ ฉ ฐ ถ ผ ฝ ศ ส ษ ห อักษรกลาง มี ๙ ตัว คอื ก จ ด ต ฎ ฏ บ ป อ อักษรต่า มี ๒๔ ตวั คือ ค ฅ ฆ ง ช ซ ฌ ญ ฑ ฒ ณ ท ธ น พ ฟ ภ ม ย ร ล ว ฬ ฮ *** อกั ษรตา่ สามารถแบง่ ยอ่ ยออกเปน็ อกั ษรตา่ คู่ และอกั ษรตา่ เดยี่ ว ดงั ตอ่ ไปน้ี *** อักษรตา่ คู่ คือ อักษรต่าท่มี เี สียงคู่ หรือเสียงใกล้เคียงกบั อกั ษรสงู มี ๑๔ ตัว ไดแ้ ก่ ค ฅ ฆ ช ซ ฌ ฑ ฒ ท ธ พ ฟ ภ ฮ อักษรตา่ เดย่ี ว คอื อกั ษรต่าทไ่ี มม่ ีเสยี งคู่กบั อกั ษรสงู มี ๑๐ ตวั ได้แก่ ง ญ ณ น ม ย ร ล ว ฬ

๖ องึ่ อา่ ง นกยงู จากเร่อื งไตรยางศ์ เพือ่ น ๆ ลองนาคาทีก่ าหนดให้ตอ่ ไปน้ี จาแนกตามอกั ษรทั้ง ๓ หมู่ ใหถ้ ูกตอ้ ง ไกแ่ จ้ ผีเสื้อ หิ่งห้อย ค้างคาว หอยสงั ข์ จิง้ จก มา้ ลาย ยรี าฟ ผ้งึ ชะมด กระต่าย ตะกวด เขียด อกั ษรสงู อกั ษรกลาง อกั ษรตา่

๗ การผนั วรรณยกุ ต์ การผนั วรรณยกุ ต์ คือ การออกเสยี งท่เี ปลยี่ นไปตามเสียงของพยญั ชนะและเสียงของวรรรณยกุ ต์ ซึ่งบางคามรี ปู และเสยี งวรรณยกุ ตไ์ มต่ รงกัน การผันวรรณยุกต์อักษรกลาง คาทม่ี ีพยญั ชนะต้นเปน็ อักษรกลาง ผันเสียงวรรณยกุ ตไ์ ด้ ๕ เสยี ง คือ สามัญ เอก โท ตรี จตั วา เช่น คา เสียงสามญั เสียงเอก เสยี งโท เสียงตรี เสียงจัตวา กา กา ก่า กา้ กา๊ กา๋ บา้ น บาน บา่ น บ้าน บา๊ น บ๋าน จาง จาง จา่ ง จา้ ง จ๊าง จา๋ ง เดียว เดยี ว เดย่ี ว เด้ียว เด๊ยี ว เด๋ยี ว การผนั วรรณยกุ ต์อักษรสูง คาที่มีพยัญชนะต้นเป็นอกั ษรสงู ผันเสยี งวรรณยุกต์ได้ ๓ เสียง คอื เอก โท จัตวา เชน่ คา เสยี งสามญั เสียงเอก เสยี งโท เสียงตรี เสยี งจัตวา สู - สู่ สู้ - สู หวิ - หิ่ว หิ้ว - หวิ ขา - ข่า ขา้ - ขา ผาน - ผ่าน ผ้าน - ผาน

๘ การผันวรรณยุกตอ์ ักษรต่า คาทีม่ ีพยัญชนะต้นเปน็ อกั ษรตา่ ผันเสยี งวรรณยุกตไ์ ด้ ๓ เสียง คือ สามญั โท ตรี เช่น คา เสยี งสามัญ เสียงเอก เสยี งโท เสยี งตรี เสยี งจตั วา เล้ียง เลียง - เล่ียง เลยี้ ง - คู่ คู - คู่ คู้ - ย่า ยา - ย่า ย้า - ช้าง ชาง - ช่าง ชา้ ง - จะเหน็ ไดว้ า่ อกั ษรกลาง (คาเป็น) สามารถผนั ไดค้ รบ ๕ เสียง ส่วนอักษรสูงและต่า น้ันจะไมส่ ามารถผนั ไดค้ รบ ๕ เสยี ง ดังนน้ั หากต้องการผันอกั ษรสูงและต่าใหค้ รบ ๕ เสียง จึงตอ้ งนาอักษสูงและต่ามาผันคู่กนั ในกรณที ่ีเป็นอักษรตา่ เดย่ี วจะต้องใช้ ห นา ในการผัน คา เสียงสามัญ เสียงเอก เสียงโท เสียงตรี เสยี งจัตวา เล้ยี ง เลยี ง เหลีย่ ง เลย่ี ง เล้ยี ง เหลียง คู่ คู ขู่ ขู้ , คู่ คู้ ขู ฝาย ฟาย ฝ่าย ฝ้าย , ฟ่าย ฟา้ ย ฝาย

๙ มาตราตัวสะกด มาตราตัวสะกด คือ พยัญชนะท่ีผสมอยู่ข้างหลังคาหรือพยางค์ในแม่ ก กา ทาให้แม่ ก กา มตี วั สะกด เช่น มี เม่ือประสมกบั ด กลายเป็น มีด เป็นต้น มาตรา ก กา หรือแม่ ก กา คือ คาหรือพยางค์ที่ไม่มีตัวสะกด เช่น มา เสือ ตัว มือ ฯลฯ ส่วนมาตราตัวสะกดมที ้งั หมด ๘ แม่ คอื กก กด กบ กม เกย เกอว กง กน แบ่งได้ดังน้ี ๑. มาตราตวั สะกดตรงแม่ ใช้ตัวสะกดตัวเดียว มี ๔ มาตรา คอื แมก่ ง ใช้ ง สะกด เช่น หาง ปลิง สอง งง แรง ฯลฯ แมก่ ม ใช้ ม สะกด เชน่ ลม แต้ม โสม มุม งอม สนาม ฯลฯ แมเ่ กย ใช้ ย สะกด เชน่ สาย ลอย โปรย เฉย ปุ๋ย ฯลฯ แม่เกอว ใช้ ว สะกด เชน่ แหว้ กาว เปรีย้ ว เปลว ฯลฯ ๒. มาตราตัวสะกดไม่ตรงแม่ มีตัวสะกดหลายตัวในมาตราเดียวกัน เพราะออกเสียงเหมือน ตวั สะกดเดยี วกัน มี ๔ มาตรา คือ แมก่ น ใช้ น ญ ณ ร ล ฬ สะกด เชน่ นาน วญิ ญาณ วานร กาลเวลา พระกาฬ ฯลฯ แมก่ ก ใช้ ก ข ค ฆ สะกด เชน่ ปกั เลข วิหค เมฆ ฯลฯ แม่กด ใช้ ด จ ช ซ ฎ ฏ ฐ ฑ ฒ ต ถ ท ธ ศ ษ ส สะกด เชน่ แปด ตรวจ กา๊ ช บงกช กฎหมาย ปรากฏ อฐิ ครุฑ วัฒนา เปรต โอสถ บาท โกรธ กระดาษ รส เลิศ ฯลฯ แมก่ บ ใช้ บ ป ภ พ ฟ สะกด เช่น กลับ บาป ลาภ นพรตั น์ กราฟ ฯลฯ

๑๐ คาไทย ๗ ชนดิ ๑. คานาม คอื คาท่ีใช้เรยี กชอ่ื บคุ คล สัตว์ สง่ิ ของ สถานท่ี ๒. คาสรรพนาม คอื คาท่ใี ชเ้ เทนคานาม เพือ่ ไมต่ ้องกล่าวคานามน้ันซา้ ๆ ๓. คากริยา คือ คาทีแ่ สดงอาการ หรือสภาพ หรือการกระทาในประโยค บางคามคี วามหมายสมบรู ณ์ แต่บางคา ตอ้ งอาศัยคาอืน่ มาประกอบ หรอื ใช้คาประกอบคาอืน่ เพอื่ ให้ความหมายชดั ข้นึ ๔. คาวิเศษณ์ คือ คาท่ชี ว่ ยขยายคาอนื่ ใหม้ เี น้ือความชัดเจนยง่ิ ข้นึ ๕. คาบุพบท คือ คาท่ีทาหน้าท่ีเช่ือมโยงคาหนึ่ง หรือกลุ่มคาหนึ่งให้สัมพันธ์กับคาอ่ืนหรือกลุ่มคาอ่ืน เพื่อบอก สถานที่ เวลา แสดงอาการ หรอื เเสดงความเปน็ เจา้ ของ เช่น คาวา่ กับ แก่ แต่ ตอ่ จาก เพอ่ื โดย จน บน ใต้ กลาง ของ สาหรบั ระหวา่ ง เฉพาะ ๖. คาสันธาน คือ คาที่ใช้เช่ือมประโยคกับประโยค ข้อความที่มีคาสันธานเช่ือมอยู่น้ันมักจะเเยกออกได้ เปน็ ประโยคมากกวา่ หนงึ่ ประโยค ๗. คาอุทาน คือ คาทีเ่ ปลง่ ออกมาเพ่ือเเสดงอารมณ์ หรอื ความรสู้ กึ ของผู้พูด สว่ นมากจะไม่มคี วามหมายตรงตาม ถอ้ ยคา แตจ่ ะมคี วามหมายทางการเน้นความรู้สึกและอารมณ์ของผพู้ ูดเปน็ สาคัญ ใหน้ กั เรียนบอกชนดิ ของคาไทยจากคาทข่ี ดี เส้นใต้ให้ถกู ต้อง ๑. ฉันและน้องเดินไปโรงเรียน ................................ ๒. เขาเป็นบุรษุ ไปรษณยี ์ ................................ ๓. ฉนั ไม่เหน็ ใครขยันอยา่ งเขา ................................ ๔. มะลิดม่ื น้าเย็นจัด ................................ ๕. โอย๊ ! น่ากลวั จรงิ ................................ ๖. น้องร้องไห้เสยี งดัง ................................ ๗. ลูกชายน่ังอยขู่ า้ งพอ่ ................................

๑๑ . . . เขียนตามคาบอก . . . ๑. ................................................................. ๑๑. .................................................................. ๒๑. ................................................................. ๒. ................................................................. ๑๒. ................................................................. ๒๒. ................................................................. ๓. ................................................................. ๑๓. ................................................................. ๒๓. ................................................................ ๔. ................................................................. ๑๔. ................................................................. ๒๔. ................................................................. ๕. ................................................................. ๑๕. ................................................................. ๒๕. ................................................................ ๖. ................................................................. ๑๖. ................................................................. ๒๖. ................................................................. ๗. ................................................................ ๑๗. ................................................................. ๒๗. ................................................................ ๘. ................................................................ ๑๘. ................................................................. ๒๘. ................................................................ ๙. ................................................................. ๑๙. ................................................................. ๒๙. ................................................................. ๑๐. .............................................................. ๒๐. ................................................................. ๓๐. ................................................................. เขยี นถูก .............................. คา เขียนผดิ .................................. คา

๑๒ แกไ้ ขคาทเี่ ขยี นผดิ คาละ ๑๐ จบ ............................................................................................. ....................................................................................................... ........................................................... ............................................................................................. ............................................ ...................................................................................................................... .............................................................................. ........................................................................................................................................... ......................................................... .................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................... ................................................................ .................................................................................................. ............................................................................................. ..... ............................................................................................................................. ....................................................................... .................................................................................................................................................................................. .................. ................................................................................................................ .................................................................................... .............................................................................. ............................................................................................. ......................... ............................................................................................................................. ....................................................................... .............................................................................................................................................................. ...................................... ............................................................................................ ........................................................................................................ .......................................................... ............................................................................................. ............................................. ..................................................................................................................... ............................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................... .................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................. ................................................................................................. ............................................................................................. ...... ............................................................................................................................. ....................................................................... ................................................................................................................................................................................. ................... ............................................................................................................... ..................................................................................... ............................................................................................................................. ....................................................................... ........................................................... ............................................................................................................................. ............ ...................................................................................................................... .............................................................................. ........................................................................................... ...................................................................................... ...................

๑๓ คาชแี้ จง ใหน้ กั เรยี นเลอื กเขยี นเรอ่ื งตามหวั ขอ้ ตอ่ ไปน้ี เพยี ง ๑ เรอ่ื ง ความยาว ๘-๑๒ บรรทดั (๑๐ คะแนน) ประวัตขิ องฉนั ความสขุ ของฉัน อาชีพในฝนั สตั ว์เลี้ยงทฉี่ ันรกั กจิ กรรมในวันปดิ เทอม ความประทบั ใจของฉัน พรวเิ ศษท่ีอยากขอ เพ่อื นที่ฉันรกั หัวขอ้ ท่เี ลือก เรือ่ ง ................................................................................................... ...................................................................................................................................................... .............................................. .................................................................................... ................................................................................................................ ............................................................................................................................................... ..................................................... .................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................. .................................................................. ............................................................................................................................................................................................. ....... ........................................................................................................................... ......................................................................... ......................................................... ............................................................................................................................. .............. .................................................................................................................... ................................................................................ ......................................................................................................................................................................... ........................... ....................................................................................................... ............................................................................................. ........................................................... ....................................................................................................... .................................. ...................................................................................................................... .............................................................................. ..................................................................................................................................................... ............................................... .................................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................ค..ะ..แ...น...น...ท...ไ่ี .ด..้.........................................................ค..ะ...แ..น...น............................. ............................................................................................................................. ....................................................................... ........................................................... ............................................................................................................................. ............ .................................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................... ............................................................................................................................. ....................................................................... .................................................................................................................................................................... ................................ ....................................................................................................................................................................................................