สัปดาห์ที่ 3

เอกสารประกอบการสอน หน่วยที่ 2 CHUMPHON TECHNICAL COLLEGE WATCHARA SIUDOM Electrical System Design 30104 - 1002 ศึกษาเกี่ยวกับกฎมาตรฐานทางไฟฟ้า การคำนวณ ออกแบบ การติดตั้งระบบ ไฟฟ้า ระบบจ่ายกำลังแสงสว่าง สื่อสาร ระบบป้องกันระบบไฟฟ้าภายในอาคาร นอกอาคาร และในโรงงาน ระบบป้องกัน ฟ้าผ่า ผ่านระบบกราวด์ ภาคเรีนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 สำนักงานคณะกรรมการการ อาชีวศึกษา

แผนการสอน/แผนการเรยี นรูภ้ าคทฤษฎี หน่วยท่ี 2 สอนสัปดาหท์ ่ี 3 แผนการสอน/การเรียนรู้ภาคทฤษฎี คาบรวม 15 ชื่อวชิ า การออกแบบระบบไฟฟ้า ชื่อหน่วย ชนิดและขนาดสายไฟฟ้า จานวนคาบ 5 ชอื่ เรื่อง ชนิดและขนาดสายไฟฟ้า สมรรถนะอาชีพประจาหนว่ ย เลือกใชส้ ายไฟฟ้าใหเ้ หมาะสมกบั การใชง้ าน สาระสาคัญ ตวั นาไฟฟ้าท่ีใชใ้ นระบบไฟฟ้าน้นั อาจเป็นสายไฟฟ้าหรือบสั บาร์ก็ได้ โดยสายไฟฟ้าที่ใชง้ านในระบบ ไฟฟ้าน้นั มีอยหู่ ลายชนิด ซ่ึงสายไฟฟ้าที่สามารถนามาใชง้ านไดน้ ้นั ตอ้ งไดม้ าตรฐานซ่ึงมาตรฐาน มอก.11-2531 เป็นมาตรฐานตวั หน่ึงที่บงั คบั ใชส้ าหรับสายไฟฟ้าทองแดงหุม้ ฉนวนพีวซี ีที่เปลือกของสายไฟฟ้าที่ไดม้ าตรฐาน น้ีจะมีเคร่ืองหมาย มอก. กากบั อยู่ สาหรับสายไฟฟ้าท่ีใช้งานไฟฟ้าสามารถแบ่งออกไดห้ ลายประเภทตาม ลกั ษณะการใชง้ าน เรื่องท่จี ะศกึ ษา 1. ส่วนประกอบของสายไฟฟ้า 2. ชนิดของสายไฟฟ้าและลกั ษณะการติดต้งั 3. ขนาดกระแสของสายไฟฟ้า 4. จานวนสายในทอ่ ร้อยสาย

จดุ ประสงค์การเรียน/การสอน • จุดประสงคท์ ่ัวไป 1. เพอ่ื ใหม้ ีความรู้ความเขา้ ใจเก่ียวกบั ชนิดและขนาดสายไฟฟ้า (ดา้ นพุทธพิ สิ ัย) 2. เพอ่ื ใหม้ ีทกั ษะในการผลิตจานวนสายในท่อร้อยสาย (ด้านทกั ษะพิสยั ) 3. เพื่อใหม้ ีมีเจคติที่ดีในการเลือกใชส้ ายไฟฟ้าใหเ้ หมาะสมกบั การใชง้ าน(ด้านจิตพสิ ัย) • จดุ ประสงค์เชิงพฤติกรรม 1. อธิบายส่วนประกอบของสายไฟฟ้าได้ (ดา้ นพุทธิพิสยั ) 2. บอกชนิดของสายไฟฟ้าและลกั ษณะการติดต้งั ได้ (ดา้ นพุทธิพิสยั ) 3. แกป้ ัญหาขนาดกระแสของสายไฟฟ้าได้ (ดา้ นพุทธิพิสยั ) 4. ผลิตจานวนสายในท่อร้อยสายได้ (ดา้ นทกั ษะพิสยั ) 5. เลือกใชส้ ายไฟฟ้าใหเ้ หมาะสมกบั การใชง้ านได้ (ดา้ นจิตพิสัย)

เน้อื หาสาระการสอน/การเรยี นรู้ 2.1 ส่วนประกอบของสายไฟฟ้า สายไฟฟ้าประกอบดว้ ยส่วนสาคญั 2 ส่วนคือ 2.1.1 ตัวนา ตวั นาของสายไฟฟ้าทามาจากโลหะท่ีมีความนาไฟฟ้าสูง อาจอยใู่ นรูปแกนเดี่ยว (Solid) หรือหลายแกนตี เกลียว (Stand) คือตัวนาเล็กๆ พันเป็ นเกลียว โลหะที่นิยมทาเป็ นตัวนาได้แก่ ทองแดง และอลูมิเนียม โดย โลหะ 2 ตวั น้ีมีคุณสมบตั ิตา่ งกนั ทองแดง มี ความนาไฟฟ้าสูงมาก แขง็ แรง เหนียว ทนต่อการกดั กร่อนไดด้ ี ขอ้ เสียคือ น้าหนกั มาก ราคา แพง จึงไม่เหมาะกบั งานแรงดนั สูง แตเ่ หมาะกบั งานทว่ั ไปโดยเฉพาะงานในอาคาร อลูมิเนียม มีความนาไฟฟ้ารองจากทองแดง แต่มีขอ้ ดีคือเม่ือเทียบกรณีกระแสเท่ากนั แลว้ อลูมิเนียมจะ เบาและราคาถูกกวา่ จึงเหมาะกบั งานนอกอาคารและแรงดนั สูง ขอ้ เสียของอลูมิเนียมคือ ถา้ ทิ้งไวใ้ นอากาศ จะเกิด ออกไซดเ์ ป็นฉนวนฟิ ลม์ บางๆป้องกนั การสึกกร่อน แต่ทาใหก้ ารเช่ือมตอ่ ทาไดย้ าก 2.1.2 ฉนวน ทาหน้าท่ีห่อหุ้มตวั นา เพื่อป้องกนั การสัมผสั โดยตรง ระหวา่ งตวั นา หรือตวั นากบั ส่วนท่ีต่อลงดินใน ระหว่างท่ีตัวนา นากระแสไฟฟ้า จะเกิดพลังงานสู ญเสี ย ในรูปความร้อน ซ่ึงจะถ่ายเทไปยงั เน้ือฉนวน ความสามารถในการทนต่อความร้อน ของฉนวน จะเป็ นตวั กาหนด ความสามารถในการทน ความร้อนของ สายไฟฟ้านนั่ เองการเลือกใชช้ นิดของฉนวน จะข้ึนกบั อุณหภูมิใช้งาน แรงดนั ของระบบ และสภาพแวดลอ้ มใน การติดต้ังวสั ดุที่นิยมใช้เป็ น ฉนวนมากท่ีสุ ดในขณะน้ีคือ Polyvinyl Chloride (PVC) และ Cross Linked Polyethylene(XLPE) 2.2 ประเภทของสายไฟฟา้ 2.2.1 สายไฟฟ้าแรงสูง เป็นตวั นาตีเกลียวที่มีขนาดใหญ่ สามารถแบ่งออกไดเ้ ป็น 2 แบบ คือ 2.2.1.1 สายเปลือยใช้เป็ นสายไฟฟ้าแรงสูงที่เช่ือมโยงระหว่างเขื่อนกับสถานีจ่ายไฟหรือเช่ือมโยง ระหวา่ งจงั หวดั ต่างๆ สายเปลือยสามารถจุกกระแสไฟฟ้าไดม้ ากกวา่ สายหุ้มฉนวน ที่มีขนาดและพ้ืนที่เท่ากนั ได้ เกือบเทา่ ตวั 2.2.1.2 สายไฟฟ้าท่ีมีฉนวนห่อหุ้ม เหมาะสาหรับใช้ในการเดินสายแรงสูงผ่านท่ีอยู่อาศยั และอุปกรณ์ ไฟฟ้าหลายชนิด เพ่ือความปลอดภยั จึงจาเป็ นตอ้ งใช้สายที่มีฉนวนหุ้มซ่ึงทาให้มีความเช่ือถือสูงข้ึน สายไฟฟ้า ประเภทน้ีมีใชท้ ้งั ภายในและภายนอกอาคาร

2.2.2 สายไฟฟ้าแรงดันตา่ (Low Voltage Power Cable) เป็นสายไฟที่ใชก้ บั แรงดนั ไม่เกิน 750 V. เป็ นสายหุม้ ฉนวน ทาดว้ ยทองแดงหรืออลูมิเนียม โดยทวั่ ไปเป็ น สายทองแดงสายขนาดเล็กจะเป็ นตวั นาเด่ียว แต่สายขนาดใหญ่เป็ นตวั นาตีเกลียว วสั ดุฉนวนที่ใชก้ บั สายแรงดนั ต่าคือ Polyvinyl Chloride (PVC) และ Cross-Linked Polyethylene (XLPE) 2.2.2.1 สายวเี อเอฟ( VAF) สายไฟตาม มอก.11-2531 ที่ตามทอ้ งตลาดเรียกวา่ สายชนิด วเี อเอฟ (VAF) เป็ นสายที่นิยมใชก้ นั มากตาม บา้ นในประเทศไทย เป็ นสายชนิด ทนแรงดนั 300 V มีท้งั ชนิดท่ีเป็ นสายเด่ียว สายคู่ และท่ีมีสายดินอยู่ดว้ ย มี ชนิด 2 แกน หรือ 3 แกน เป็นสายแบน ตวั นานอกจากจะมีฉนวนหุ้ม แลว้ ยงั มีเปลือกหุม้ อีกช้นั หน่ึง สายคู่จะนิยม รัดด้วยเข็มขดั รัดสาย(Clip) ใช้ในบา้ นอยู่อาศยั ทว่ั ไป สายชนิดน้ีห้ามใชใ้ นวงจร 3 phase ท่ีมีแรงดนั 380 V (ใน ระบบ 3 phase แตแ่ ยกไปใชง้ านเป็นแบบ 1 phase แรงดนั 220 V. จะใชไ้ ด)้ 2.2.2.2 สายทเี อชดบั เบลิ ยู( THW) สายไฟฟ้าตาม มอก.11-2531 ท่ีในทอ้ งตลาดนิยมเรียกว่า ทีเอชดบั เบิลยู (THW) เป็ นสาย ไฟฟ้าชนิดทน แรงดนั 750 V เป็ นสายเดี่ยว นิยมใช้กนั อย่างกวา้ งขวาง โดยเฉพาะใน โรงงานอุตสาหกรรม เนื่องจากใช้ใน วงจรไฟฟ้า 3 phase ได้ ปกติจะเดินร้อยในท่อร้อยสาย ชื่อ THW เป็ นชื่อตามมาตรฐานอเมริกนั ซ่ึงเป็ นสายชนิด ทนแรงดนั 600 V อุณหภูมิใช้งานที่ 75 องศาเซลเซียส แต่ในประเทศไทยนิยม เรียกสายท่ีผลิตตาม มอก. 11 - 2531 วา่ สาย THW เนื่องจากมีโครงสร้างคลา้ ยกนั และรู้กนั ทว่ั ไปในทอ้ งตลาด 2.2.2.3 สายเอน็ วายวาย( NYY) สายไฟฟ้าตาม มอก.11-2531 ตามทอ้ งตลาดนิยมเรียกวา่ สายชนิด เอน็ วายวาย (NYY) มีท้งั ชนิดแกนเดียว และหลายแกนสายหลายแกน ก็จะเป็ นสายชนิดกลมเช่นกัน สายชนิดน้ีทนแรงดันท่ี 750 V. นิยมใช้อย่าง กวา้ งขวางเช่นกนั เนื่องจากวา่ มี ความทนต่อสภาพแวดลอ้ ม เพราะมีเปลือกหุ้มอีกช้นั หน่ึง บางทีเรียกวา่ เป็ นสาย ฉนวน 3 ช้นั ความจริงแลว้ สายชนิดน้ีมีฉนวนช้นั เดียว อีกสองช้นั ที่เหลือเป็ นเปลือกเปลือกช้นั ในทาหนา้ ที่เป็ น แบบ (Form) ให้สายแต่ละแกนที่ตีเกลียวเขา้ ดว้ ยกนั มีลกั ษณะกลม แลว้ จึงมีเปลือกนอกหุ้ม อีกช้นั หน่ึงทาหน้าท่ี ป้องกนั ความเสียหายทางกายภาพ 2.2.2.4 สายวซี ีที ( VCT) สายไฟฟ้าตาม มอก.11 - 2531 ตามทอ้ งตลาดเรียกวา่ สาย วซี ีที (VCT) เป็ นสายกลมมี ท้งั ชนิดหน่ึงแกน 2 แกน 3แกนและ 4 แกนทนแรงดนั ท่ี 750 V. มีฉนวนและเปลือกเช่นกนั มีขอ้ พิเศษกวา่ ก็คือตวั นาจะประกอบไป ดว้ ย ทองแดงฝอยเส้นเลก็ ๆ ทาใหม้ ีขอ้ ดีคือ อ่อนตวั และทนต่อสภาพการสั่นสะเทือนไดด้ ี เหมาะที่จะใชเ้ ป็นสาย เดินเขา้ เคร่ืองจกั รท่ีมีการส่ันสะเทือนขณะใชง้ าน สายชนิดน้ี ใชง้ านไดท้ ว่ั ไปเหมือนสายชนิด NYY สาย VCT มี

หลายแบบตามรูปทรงโดยแบ่งไดท้ ้งั แบบ VCT - GRD ซ่ึงมี 2 แกน 3 แกนและ 4 แกนและมีสายดินเดินร่วมไป ดว้ ยอีกเส้นหน่ึงเพือ่ ใหเ้ หมาะสาหรับใชเ้ ครื่องอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ตอ้ งต่อลงดิน 2.2.2.5 สายควบ คือการใช้สายต้งั แต่ 2 เส้นข้ึนไปเพื่อร่วมกนั จ่ายโหลดในวงจรเดียวกนั โดยเฉพาะในวงจรท่ีมีการใช้ ไฟฟ้าปริมาณมากๆ ซ่ึงพิกดั กระแสของสายเส้นเดียวอาจไม่พอที่จะรองรับกระแสท้งั หมดในวงจรได้ จึงตอ้ งใช้ สายหลายเส้นตอ่ ขนานกนั โดยปลายท้งั 2 ดา้ นของเฟสเดียวกนั ตอ้ งตอ่ เขา้ ดว้ ยกนั ขอ้ กาหนดในการใชส้ ายควบมีดงั น้ีคือ - ใชก้ บั ตวั นาท่ีมีขนาดต้งั แต่ 50 มิลลิเมตรข้ึนไป - ตอ้ งเป็นสายชนิดเดียวกนั เช่น THW เหมือนกนั ทุกเส้น - ตอ้ งมีความยาวเทา่ กนั - ตอ้ งมีลกั ษณะการเดินสายเหมือนกนั สายควบมกั ใช้ในกรณีท่ีเป็ นสายเมนเช่น เดินจาหมอ้ แปลงไฟฟ้ามายงั ตูส้ วิตช์บอร์ด สาหรับระบบ ไฟฟ้าแรงสูงการใช้สายควบมกั จะมีอุปกรณ์คน่ั สาย ติดต้งั เป็ นระยะเพื่อป้องกนั สายพนั กนั จานวนสายควบอาจ ใช้ 2 3 หรือ 4 เส้นก็ได้ 2.3 ขนาดของกระแสของสายไฟฟา้ ขนาดกระแสของสายไฟฟ้าน้ันจะข้ึนอยู่กบั พ้ืนที่หน้าตดั ของตวั นา โดยพ้ืนที่หน้าตดั มากจะมีขนาด กระแสท่ีสามารถทนไดก้ ม็ ากข้ึนตามไปดว้ ย นอกจากน้ีสายไฟฟ้าแต่ละชนิดและวธิ ีการเดินสายท่ีแตกต่างกนั จะมี ผลตอ่ ขนาดกระแสของสายไฟฟ้าท่ีมีพ้ืนที่หนา้ ตดั เทา่ กนั ดว้ ย โดยปัจจยั ท่ีมีผลตอ่ ขนาดกระแสของสายไฟฟ้าน้นั คืออุณหภูมิหรือความร้อนของตวั นาไฟฟ้านนั่ เองเพราะกระแสไฟฟ้าท่ีไหลผา่ นตวั นาจะทาใหอ้ ุณหภูมิของตวั นา สูงข้ึน หากมีการระบายความร้อนที่ดีก็ยงั สามารถใชง้ านไดต้ ามปกติแต่หากการระบายความร้อนไม่ดี อุณหภูมิ ของสายไฟฟ้าก็จะสูงจนเกิดไหมไ้ ด้ ซ่ึงจากตารางขนาดกระแสของสายจะเห็นว่าสายชนิดเดินในอากาศจะมี ขนาดกระแสสูงกว่าน้ี ต้องมีการคูณลดขนาดกระแสของสายไฟฟ้า นอกจากมีการพิจารณาถึงขนาดของ สายไฟฟ้าที่สามารถทนกระแสไฟฟ้าไดแ้ ลว้ สิ่งที่ควรคานึงถึงอีกประการคือความยาวของสายไฟฟ้าจากแหล่งจา่ ย ไฟฟ้าไปยงั โหลดซ่ึงถา้ ขนาดสายมีความยาวจะมีผลตามมาคือ แรงดนั ตกในสายไฟฟ้าซ่ึงแรงดนั ตกน้ีเกิดจาก ความตา้ นทานภายในของตวั นาของสาย ทาใหแ้ รงดนั ที่โหลดลดลงต่าหวา่ พิกดั ซ่ึงปัญหาน้ีสามารถแกไ้ ขไดโ้ ดย การใชส้ ายไฟฟ้าที่มีขนาดพ้นื ท่ีหนา้ ตดั ใหญข่ ้ึนหรือใชส้ ายควบ ท้งั น้ีข้ึนอยกู่ บั ความเหมาะสมในการติดต้งั 2.4 จานวนสายสูงสุดในท่อร้อยสาย ขอ้ กาหนดตาม มอก.11-1531 สาหรับจานวนสายสูงสุดในท่อร้อยสาย แบ่งออกเป็น 2 กรณีคือ 2.4.1 สายไฟฟ้าท่ีมีขนาดเทา่ กนั ดูไดจ้ ากตารางที่ 2.9 ซ่ึงเป็นขอ้ กาหนดสาหรับสาย THW 2.4.2 สายไฟฟ้าตา่ งขนาดต่างกนั เดินรวมกนั สามารถดูไดจ้ ากตารางท่ี 2.10

2.4.3 เปอร์เซ็นตส์ ูงสุดของพ้ืนท่ีหนา้ ที่ตดั รวมฉนวนของสาบไฟฟ้าต่อพ้ืนท่ีหนา้ ตดั ของท่อดงั ตารางที่ 2.11 และ ไดม้ ีขอ้ กาหนดเพิ่มเติมคือในการคิดจานวนสายไฟฟ้าในท่อถา้ เป็นสายขนาดเดียวกนั เศษส่วนท่ีเกิน 0.8 ใหป้ ัดข้ึน เช่น 3.82 เส้นใหค้ ิดเป็น 4 เส้นเป็นตน้ และสายไฟฟ้าหลายแกนใหถ้ ือเป็นสายแกนเดียว

กิจกรรมการเรยี นการสอนหรือการเรยี นรู้ ขั้นตอนการสอนหรือกจิ กรรมของครู ขัน้ ตอนการเรยี นรู้หรือกจิ กรรมของนักเรียน 1. ข้ันนาเขา้ สู่บทเรียน (15 นาที ) 1. ขั้นนาเขา้ สู่บทเรยี น (15 นาที ) 1. ผสู้ อนช้ีแจงเร่ืองที่จะศึกษาและจุดประสงค์ 1. ผู้เรี ยนฟังผู้สอนช้ีแจงเรื่องที่จะศึกษาและ เชิงพฤติกรรมประจาบทท่ี 2 เร่ือง ชนิดและขนาด จุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรมประจาบทที่ 2 เร่ือง ชนิดและ สายไฟฟ้า ขนาดสายไฟฟ้า 2. ผสู้ อนใหผ้ เู้ รียนแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกบั 2. ผูเ้ รียนแสดงความคิดเห็นเก่ียวกบั ชนิดและ ชนิดและขนาดสายไฟฟ้า ขนาดสายไฟฟ้า 2. ขน้ั ให้ความรู้ (105 นาที) 2. ขน้ั ให้ความรู้ (105 นาที ) 1. ผูส้ อนเปิ ดงานนาเสนอวิชาการออกแบบ 1. ผู้เรี ยนฟังงานนาเสนอวิชาการออกแบบ ระบบไฟฟ้า บทที่ 2 เรื่อง ชนิดและขนาดสายไฟฟ้า ระบบไฟฟ้า บทท่ี 2 เร่ือง ชนิดและขนาดสายไฟฟ้า 2. ผูส้ อนให้ผูเ้ รียนเปิ ดหนังสือเรียนวิชาการ 2. ผูเ้ รียนเปิ ดหนังสือเรียนวิชาการออกแบบ ออกแบบระบบไฟฟ้า บทที่ 2 เรื่อง ชนิดและขนาด ระบบไฟฟ้า บทท่ี 2 ชนิดและขนาดสายไฟฟ้า สายไฟฟ้า

กิจกรรมการเรียนการสอนหรอื การเรยี นรู้ ขั้นตอนการสอนหรอื กิจกรรมของครู ข้นั ตอนการเรยี นรู้หรือกิจกรรมของนักเรียน 3. ข้นั ประยุกต์ใช้ ( 150 นาที ) 3. ขั้นประยกุ ต์ใช้ ( 150 นาที ) 1. ผสู้ อนใหผ้ เู้ รียนทาแบบฝึกหดั บทท่ี 2 1. ผเู้ รียนทาแบบฝึกหดั บทที่ 2 4. ขนั้ สรุปและประเมินผล ( 30 นาที ) 4. ข้ันสรปุ และประเมินผล ( 30 นาที ) 1. ผสู้ อนและผเู้ รียนร่วมกนั สรุปเน้ือในบทท่ี 2 1. ผเู้ รียนและผสู้ อนร่วมกนั สรุปเน้ือหาในบทท่ี เรื่อง ชนิดและขนาดสายไฟฟ้า 2 เร่ือง ชนิดและขนาดสายไฟฟ้า (บรรลุจุดประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรมข้อท่ี 1-5) (บรรลุจุดประสงคเ์ ชงิ พฤติกรรมข้อที่ 1-5) (รวม 300 นาที หรือ 5 คาบเรยี น)

งานทม่ี อบหมายหรือกจิ กรรมการวดั ผลและประเมินผล กอ่ นเรยี น 1. จดั เตรียมเอกสารบทท่ี 2 เรื่อง ชนิดและขนาดสายไฟฟ้า 2. ทาความเขา้ ใจเก่ียวกบั จุดประสงคก์ ารเรียนของบทท่ี 2 เรื่อง ชนิดและขนาดสายไฟฟ้า 3. แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกบั ชนิดและขนาดสายไฟฟ้า ขณะเรียน 1. ทาแบบฝึกหดั บทท่ี 2 หลงั เรยี น 1. ร่วมกนั สรุปเน้ือหาท่ีไดเ้ รียนใหม้ ีความเขา้ ใจในทิศทางเดียวกนั ผลงาน/ชน้ิ งาน/ความสาเรจ็ ของผูเ้ รียน 1. แบบฝึกหดั บทที่ 2

ส่อื การเรียนการสอน/การเรียนรู้ สื่อส่ิงพิมพ์ 1. เอกสารประกอบการสอนวิชา การออกแบบระบบไฟฟ้า (ใช้ประกอบการเรี ยนการสอน จุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรมขอ้ ที่ 1-5) 2. แบบฝึกหดั บทท่ี 2 ใชข้ ้นั ประยกุ ตใ์ ช้ ขอ้ ท่ี 1 สอื่ โสตทัศน์ (ถ้ามี) 1. เคร่ืองไมโครคอมพวิ เตอร์ 2. งานนาเสนอ สือ่ ของจรงิ -

แหลง่ การเรียนรู้ ในสถานศกึ ษา 1. หอ้ งสมุด 2. หอ้ งปฏิบตั ิการคอมพวิ เตอร์ นอกสถานศึกษา ผปู้ ระกอบการ สถานประกอบการ ในทอ้ งถิ่น การบูรณาการ/ความสมั พนั ธก์ ับวชิ าอื่น 1. บูรณาการกับวิชาภาษาไทย เร่ือง การอธิบายส่วนประกอบของสายไฟฟ้า การบอกชนิดของ สายไฟฟ้าและลกั ษณะการติดต้งั การแกป้ ัญหาขนาดกระแสของสายไฟฟ้า 2. บูรณาการกบั วชิ าไฟฟ้า เร่ือง ผลิตจานวนสายในท่อร้อยสาย 3. บูรณาการกบั วชิ าสังคมศึกษา เรื่อง การเลือกใชส้ ายไฟฟ้าใหเ้ หมาะสมกบั การใชง้ าน

การประเมนิ ผลการเรียนรู้ • หลกั การประเมินผลการเรยี นรู้ ก่อนเรียน - ขณะเรียน 1. ตรวจแบบฝึกหดั บทที่ 2 หลังเรียน - ผลงาน/ช้นิ งาน/ความสาเร็จของผเู้ รียน 1. แบบฝึกหดั บทท่ี 2

สมรรถนะท่พี งึ ประสงค์ ผเู้ รียนสร้างความเขา้ ใจเกี่ยวกบั ชนิดและขนาดสายไฟฟ้า 1. วเิ คราะห์และตีความหมาย 2. สาธิตพร้อมแสดงท่าทางประกอบ 3. อภิปรายแสดงความคิดเห็น 4. ประยกุ ตค์ วามรู้สู่งานอาชีพ สมรรถนะการปฏิบัตงิ านอาชีพ เลือกใชส้ ายไฟฟ้าใหเ้ หมาะสมกบั การใชง้ าน สมรรถนะการขยายผล ความสอดคลอ้ ง จากการเรียนสัปดาห์ท่ี 3 เรื่อง ชนิดและขนาดสายไฟฟ้า ผเู้ รียนจะมีความรู้เกี่ยวกบั ส่วนประกอบของ สายไฟฟ้า ชนิดของสายไฟฟ้าและลกั ษณะการติดต้งั ขนาดกระแสของสายไฟฟ้าจานวนสายในท่อร้อยสาย ทา ใหผ้ เู้ รียนสามารถนาความรู้ท่ีไดร้ ับไปปรับใชใ้ นชีวติ ประจาวนั ได้

รายละเอียดการประเมินผลการเรียนรู้ • จุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม ขอ้ ที่ 1 อธิบายส่วนประกอบของสายไฟฟ้าได้ 1. วธิ ีการประเมิน : ทดสอบ 2. เคร่ืองมือ : แบบทดสอบ 3. เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน : อธิบายส่วนประกอบของสายไฟฟ้าได้ จะได้ 2 คะแนน • จุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม ขอ้ ท่ี 2 บอกชนิดของสายไฟฟ้าและลกั ษณะการติดต้งั ได้ 1. วธิ ีการประเมิน : ทดสอบ 2. เครื่องมือ : แบบทดสอบ 3. เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน : บอกชนิดของสายไฟฟ้าและลกั ษณะการติดต้งั ได้ จะได้ 2 คะแนน • จุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม ขอ้ ที่ 3 แกป้ ัญหาขนาดกระแสของสายไฟฟ้าได้ 1. วธิ ีการประเมิน : ทดสอบ 2. เคร่ืองมือ : แบบทดสอบ 3. เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน : แกป้ ัญหาขนาดกระแสของสายไฟฟ้าได้ จะได้ 2 คะแนน • จุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม ขอ้ ที่ 4 ผลิตจานวนสายในทอ่ ร้อยสายได้ 1. วธิ ีการประเมิน : ทดสอบ 2. เครื่องมือ : แบบทดสอบ 3. เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน : ผลิตจานวนสายในทอ่ ร้อยสายได้ จะได้ 2 คะแนน • จุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม ขอ้ ที่ 5 เลือกใชส้ ายไฟฟ้าใหเ้ หมาะสมกบั การใชง้ านได้ 1. วธิ ีการประเมิน : ทดสอบ 2. เคร่ืองมือ : แบบทดสอบ 3. เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน : เลือกใชส้ ายไฟฟ้าใหเ้ หมาะสมกบั การใชง้ านได้ จะได้ 2 คะแนน

แบบฝกึ หัดบทท่ี 2 ตอนที่ 1 จงเติมคาหรือขอ้ ความลงในช่องวา่ งใหถ้ ูกตอ้ ง 1. Wire หมายถึง ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ 2. Cord หมายถึง ...................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................ 3. Coble หมายถึง ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… 4. ตวั นาของสายไฟฟ้าทามาจากโลหะท่ีมีความนาไฟฟ้าสูง อาจเป็ น ...................................................... หรือ ................................................................................................................................................... 5. หนา้ ที่ของฉนวน คือ .......................................................................................................................... ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................... 6. สายไฟฟ้าประกอบดว้ ยส่วนประกอบสาคญั 2 ส่วน คือ ........................................ และ ................... ............................................................................................................................................................ 7. ในการแบง่ ประเภทของสายไฟฟ้าสามารถแบง่ ออกไดเ้ ป็ น 2 ประเภท คือ ......................................... และ .................................................................................................................................................... 8. สายไฟฟ้าแรงสูง เป็นตวั นาเกลียวที่มีขนาดใหญ่ สามารถแบง่ ออกไดเ้ ป็น 2 แบบคือ ....................... และ .............................................................................................................................................. 9. สายไฟฟ้าแรงต่า เป็นสายไฟฟ้าที่ใชก้ บั แรงดนั ไมเ่ กิน .................................V 10.ขนาดกระแสของสายไฟฟ้าน้นั จะข้ึนอยกู่ บั พ้นื ท่ีหนา้ ตดั ของตวั นา โดยพ้นื ที่หนา้ ตดั ................... จะมีขนาดกระแสท่ีสามารถไดก้ ็ ................................... ข้ึนตามไปดว้ ย

ตอนที่ 2 จงทาเครื่องหมายกากบาท () ลงหนา้ ขอ้ ที่ถูกตอ้ งที่สุด 1. ขอ้ ใดต่อไปน้ี ไม่ใช่ ช่ือเรียกทางเทคนิคของตวั นาทางไฟฟ้า ก. Wire ข. Cord ค. Cable ง. VHF 2. ขอ้ ใดต่อไปน้ีคือส่วนสาคญั ของสายไฟฟ้า ก. ตวั นา ข. ฉนวน ค. พ้นื ที่หนา้ ตดั ง. ถูกท้งั ก. และ ข. 3. ตวั นาของสายไฟฟ้านิยมใชต้ วั นาชนิดใด ก. ทองแดง ข. เงิน ค. เหล็ก ง. ไทเทเนียม 4. สายเปลือยใชเ้ ป็นสายไฟฟ้าแรงสูงท่ีเช่ือมโยงระหวา่ งเขื่อนกบั สถานีจ่ายไฟใชส้ าหรับแรงดนั ไฟฟ้า ขนาดกี่กิโลโวลตข์ ้ึนไป ก. 10 kV ข. 11 kV ค. 12 kV ง. 13 kV 5. ในการใชง้ านสายบริเวณชายทะเลควรเลือกใชส้ ายประเภทใด ก. สายอะลูมิเนียมแกนเหล็ก ข. สายอะลูมิเนียมผสม ค. สายอะลูมิเนียมตีเกลียวเปลือย ง. สายวเี อเอฟ (VAF)

6. วสั ดุฉนวนที่ใชก้ บั สายแรงดนั ต่า คือ วสั ดุชนิดใด ก. Polyvinyl Chloride (PVC) ข. Cross-linked Polyethylene (XLPE) ค. Aluminum ง. ถูกท้งั ก และ ข 7. โดยปกติแลว้ ขนาดกระแสไฟฟ้าน้นั จะกาหนดใหใ้ ชง้ านที่อุณหภูมิโดยรอบ คือ ก่ีองศาเซลเซียส ก. 35 องศาเซลเซียส ข. 40 องศาเซลเซียส ค. 45 องศาเซลเซียส ง. 50 องศาเซลเซียส 8. สายวเี อเอฟ เป็นสายไฟตามมาตรฐาน มอก .11-2531 ที่มีวางขายตามทอ้ งตลาดเป็นสายชนิดใด ทน แรงดนั ไดก้ ่ีโวลต์ ก. 120 V ข. 220 V ค. 300 V ง. 900 V 9. สาย วซี ีที สายไฟฟ้าตาม มอก. 11-2531 ตามทอ้ งตลาดเป็ นสายกลมมีท้งั ชนิดหน่ึงแกน 2 แกน 3 แกน 4 แกน และ 5 แกน และสามารถทนแรงดนั ไดก้ ่ีโวลต์ ก. 750 V ข. 800 V ค. 850 V ง. 900 V 10. มาตรฐานตวั หน่ึงที่บงั คบั ใชส้ าหรับสายไฟฟ้าทองแดงหุ้มฉนวนพวี ซี ีคือมาตรฐานใด ก. มอก. 12-2530 ข. มอก. 12-253140 ค. มอก.11-253050 ง. มอก. 11-2531

ตอนที่ 3 จงตอบคาถามต่อไปน้ีใหไ้ ดข้ อ้ ความสมบูรณ์ 1. จงอธิบายคุณสมบตั ิของตวั นาตอ่ ไปน้ี ทองแดง อะลูมิเนียม 2. จงยกตวั อยา่ ง ชนิดของสายเปลือยใชเ้ ป็นสายไฟฟ้าแรงสูงท่ีเชื่อมโยงระหวา่ งเข่ือนกบั สถานีจา่ ยไฟหรือ เช่ือมโยงระหวา่ งจงั หวดั ต่างๆ 3. จงยกตวั อยา่ ง ชนิดของสายไฟฟ้าที่มีฉนวนห่อหุม้ เหมาะสาหรับใชใ้ นการเดินสายแรงสูงผา่ นท่ีอยู่ อาศยั และอุปกรณ์ไฟฟ้า 4. สายควบคือการใชส้ ายต้งั แต่ 2 เส้นข้ึนไปเพื่อร่วมกนั จ่ายโหลดในวงจรเดียวกนั โดยเฉพาะในวงจรท่ีมี การใชไ้ ฟฟ้าปริมาณมากๆ ซ่ึงพิกดั กระแสของสายเส้นเดียวอาจไมพ่ อที่จะรองรับกระแสท้งั หมด ใน วงจรได้ จึงตอ้ งใชส้ ายหลายเส้นตอ่ ขนานกบั โดยปลายท้งั สองดา้ นของเฟสเดียวกนั ตอ้ งตอ่ เขา้ ดว้ ยกนั จงอธิบายขอ้ กาหนดในการใชส้ ายควบ 5. กฎการเดินสาย ไดก้ าหนดเปอร์เซ็นสูงสุดของพ้นื ท่ีหนา้ ตดั รวมฉนวนของสายไฟฟ้าตอ่ พ้ืนที่หนา้ ตดั ของท่อ ดงั ตารางที่ 2.16 โดยมีขอ้ กาหนดเพมิ่ เติมคือ

แบบประเมนิ ผลการนาเสนอผลงาน ชื่อกลุ่ม……………………………………………ช้นั ………………………หอ้ ง........................... รายช่ือสมาชิก 1……………………………………เลขท่ี……. 2……………………………………เลขที่……. 3……………………………………เลขที่……. 4……………………………………เลขท่ี……. ท่ี รายการประเมิน คะแนน ขอ้ คดิ เห็น 32 1 1 เน้ือหาสาระครอบคลุมชดั เจน (ความรู้เกี่ยวกบั เน้ือหา ความถกู ตอ้ ง ปฏิภาณในการตอบ และการแกไ้ ขปัญหาเฉพาะหนา้ ) 2 รูปแบบการนาเสนอ 3 การมีส่วนร่วมของสมาชิกในกลุ่ม 4 บุคลิกลกั ษณะ กิริยา ท่าทางในการพูด น้าเสียง ซ่ึงทาใหผ้ ฟู้ ังมีความ สนใจ รวม ผปู้ ระเมิน………………………………………………… เกณฑก์ ารให้คะแนน 1. เน้ือหาสาระครอบคลุมชดั เจนถูกตอ้ ง 3 คะแนน = มสี าระสาคญั ครบถว้ นถูกตอ้ ง ตรงตามจุดประสงค์ 2 คะแนน = สาระสาคญั ไม่ครบถว้ น แต่ตรงตามจุดประสงค์ 1 คะแนน = สาระสาคญั ไมถ่ ูกตอ้ ง ไมต่ รงตามจุดประสงค์ 2. รูปแบบการนาเสนอ 3 คะแนน = มีรูปแบบการนาเสนอที่เหมาะสม มีการใชเ้ ทคนิคท่ีแปลกใหม่ ใชส้ ่ือและเทคโนโลยี ประกอบการ นาเสนอที่น่าสนใจ นาวสั ดุในทอ้ งถ่ินมาประยกุ ตใ์ ชอ้ ยา่ งคุม้ ค่าและประหยดั 2 คะแนน = มีเทคนิคการนาเสนอที่แปลกใหม่ ใชส้ ื่อและเทคโนโลยปี ระกอบการนาเสนอที่น่าสน ใจ แต่ขาดการประยกุ ตใ์ ช้ วสั ดุในทอ้ งถ่ิน 1 คะแนน = เทคนิคการนาเสนอไมเ่ หมาะสม และไม่น่าสนใจ 3. การมีส่วนร่วมของสมาชิกในกลุ่ม 3 คะแนน = สมาชิกทุกคนมบี ทบาทและมสี ่วนร่วมกิจกรรมกลุ่ม 2 คะแนน = สมาชิกส่วนใหญม่ ีบทบาทและมีส่วนร่วมกิจกรรมกลุ่ม 1 คะแนน = สมาชิกส่วนนอ้ ยมบี ทบาทและมีส่วนร่วมกิจกรรมกลุ่ม 4. ความสนใจของผฟู้ ัง 3 คะแนน = ผฟู้ ังมากกวา่ ร้อยละ 90 สนใจ และใหค้ วามร่วมมือ 2 คะแนน = ผฟู้ ังร้อยละ 70-90 สนใจ และใหค้ วามร่วมมอื 1 คะแนน = ผฟู้ ังนอ้ ยกวา่ ร้อยละ 70 สนใจ และใหค้ วามร่วมมือ

แบบประเมินกระบวนการทางานกลุ่ม ชื่อกลุ่ม……………………………………………ช้นั ………………………หอ้ ง........................... รายชื่อสมาชิก 2……………………………………เลขท่ี……. 1……………………………………เลขท่ี……. 4……………………………………เลขท่ี……. 3……………………………………เลขท่ี……. คะแนน ขอ้ คดิ เห็น ที่ รายการประเมิน 321 1 การกาหนดเป้าหมายร่วมกนั 2 การแบ่งหนา้ ท่ีรับผดิ ชอบและการเตรียมความพร้อม 3 การปฏิบตั ิหนา้ ท่ีท่ีไดร้ บั มอบหมาย 4 การประเมินผลและปรับปรุงงาน รวม ผปู้ ระเมิน………………………………………………… วนั ที่…………เดือน……………………..พ.ศ………….. เกณฑ์การใหค้ ะแนน 1. การกาหนดเป้าหมายร่วมกนั 3 คะแนน = สมาชิกทุกคนมีส่วนร่วมในการกาหนดเป้าหมายการทางานอยา่ งชดั เจน 2 คะแนน = สมาชิกส่วนใหญม่ ีส่วนร่วมในการกาหนดเป้าหมายในการทางาน 1 คะแนน = สมาชิกส่วนนอ้ ยมีส่วนร่วมในการกาหนดเป้าหมายในการทางาน 2. การมอบหมายหนา้ ท่ีรับผิดชอบและการเตรียมความพร้อม 3 คะแนน = กระจายงานไดท้ วั่ ถึง และตรงตามความสามารถของสมาชิกทุกคน มกี ารจดั เตรียมสถานท่ี สื่อ / อปุ กรณ์ไวอ้ ยา่ งพร้อมเพรียง 2 คะแนน = กระจายงานไดท้ ว่ั ถึง แตไ่ มต่ รงตามความสามารถ และมีส่ือ / อปุ กรณ์ไวอ้ ยา่ งพร้อมเพรียง แต่ขาดการ จดั เตรียมสถานท่ี 1 คะแนน = กระจายงานไมท่ ว่ั ถึงและมีส่ือ / อุปกรณ์ไม่เพียงพอ 3. การปฏิบตั ิหนา้ ท่ีที่ไดร้ ับมอบหมาย 3 คะแนน = ทางานไดส้ าเร็จตามเป้าหมาย และตามเวลาที่กาหนด 2 คะแนน = ทางานไดส้ าเร็จตามเป้าหมาย แต่ชา้ กว่าเวลาที่กาหนด 1 คะแนน = ทางานไม่สาเร็จตามเป้าหมาย 4. การประเมินผลและปรับปรุงงาน 3 คะแนน = สมาชิกทกุ คนร่วมปรึกษาหารือ ติดตาม ตรวจสอบ และปรับปรุงงานเป็นระยะ 2 คะแนน = สมาชิกบางส่วนมีส่วนร่วมปรึกษาหารือ แต่ไมป่ รับปรุงงาน 1 คะแนน = สมาชิกบางส่วนมีส่วนร่วมไม่มีส่วนร่วมปรึกษาหารือ และปรับปรุงงาน 3 คะแนน = สมาชิกทุกคนร่วมปรึกษาหารือ ติดตาม ตรวจสอบ และปรับปรุงงานเป็นระยะ 2 คะแนน = สมาชิกบางส่วนมีส่วนร่วมปรึกษาหารือ แต่ไมป่ รับปรุงงาน 1 คะแนน = สมาชิกบางส่วนมีส่วนร่วมไม่มีส่วนร่วมปรึกษาหารือ และปรับปรุงงาน

บนั ทกึ หลงั การสอน บทท่ี 2 เรื่อง ชนิดและขนาดสายไฟฟา้ ผลการใช้แผนการเรยี นรู้ 1. เน้ือหาสอดคลอ้ งกบั จุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม 2. สามารถนาไปใชป้ ฏิบตั ิการสอนไดค้ รบตามกระบวนการเรียนการสอน 3. สื่อการสอนเหมาะสมดี ผลการเรียนของนักเรียน 1. นกั ศึกษาส่วนใหญ่มีความสนใจใฝ่ รู้ เขา้ ใจในบทเรียน อภิปรายตอบคาถามในกลุ่ม และร่วมกนั ปฏิบตั ิงานที่ไดร้ ับมอบหมาย 2. นกั ศึกษากระตือรือร้นและรับผดิ ชอบในการทางานกลุ่มเพ่อื ใหง้ านสาเร็จทนั เวลาที่กาหนด 3. นกั ศึกษานาความรู้เรื่องชนิดและขนาดสายไฟฟ้าไปปรับใชใ้ นชีวติ ประจาวนั ผลการสอนของครู 1. สอนเน้ือหาไดค้ รบตามหลกั สูตร 2. แผนการสอนและวธิ ีการสอนครอบคลุมเน้ือหาการสอนทาใหผ้ สู้ อนสอนไดอ้ ยา่ งมน่ั ใจ 3. สอนไดท้ นั ตามเวลาท่ีกาหนด