บัลลาสต์อิเล็กทรอนิกส์

บลั ลาสต์อเิ ล็กทรอนกิ ส์ Electronic Ballast เรียบเรียงโดย นายอาทติ ย์ แก้วจีน สาขาวชิ าไฟฟ้ ากาลงั วิทยาลยั เทคนิคสโุ ขทยั

1บัลลาสต์เป็นอุปกรณ์จาเป็นท่ีต้องใช้ ต้องมีอยู่ในระบบไฟฟ้าแสงสว่างที่ใช้หลอดไฟประเภทฟลูออเรสเซนต์ประเภทหลอดคายประจุความดันสูง โดยมีหน้าท่ีควบคุมกระแสไฟฟ้าท่ีผ่านเข้าไปในช้ัวหลอดให้มีค่าเหมาะสมสม่าเสมอตามแต่ละประเภท หลอดแต่ละชนิด แต่ละรุ่น แต่ละขนาด บัลลาสต์ประหยัดพลังงานที่นิยมใช้กันมากคือ บัลลาสต์โลว์ลอส (Low Loss Ballast) และอิเล็กทรอนิกส์บัลลาสต์ (Electronic Ballast) แต่ในท่ีนี้เราจtเพูดถึงอbเลก็ ทรอนิกส์บลั ลาสตเ์ พยี งอยา่ งเดียว อิเล็กทรอนิกส์บัลลาสต์ (Electronic Ballast) มีข้อดีและข้อเสียสรุปโดยส้ัน ๆ คือ อิเล็กทรอนิกส์บัลลาสต์สามารถลดความสูญเสียประมาณ 10-12 วตั ตต์ อ่ หลอดเม่ือเทียบกับบัลลาสต์ธรรมดา แตจ่ ะมรี าคาแพงกว่าสาหรับระยะเวลาการคืนทุนและผลประหยัดที่จะได้รบั นั้นจะมากหรือน้อยขน้ึ อยู่กับชวั่ โมงการเปดิ ใชง้ านของหลอดไฟ ลกั ษณะของบัลลาสตอ์ เิ ลก็ ทรอนกิ ส์ความถ่สี งู เม่ือ “การประหยัดพลังงาน” หมายถึง การลดต้นทุนท่ีสามารถเอาชนะคู่แข่งขันได้ บัลลาสต์อิเล็กทรอนิกส์จึงเข้ามามีบทบาทเป็นอย่างมากในการถูกเลือกให้เป็นหน่ึงในบรรดาอุปกรณ์ประหยัดพลังงาน เพราะนอกเหนือจากการประหยัดพลังงานได้ถึง 30% แล้ว ยังคืนกาไรให้กับผู้ลงทุนได้ในอัตราผลตอบแทนที่สูงเพราะหากใช้งานมากเท่าไรยิ่งกาไรเร็วข้ึนเท่านั้น บัลลาสต์อิเล็กทรอนิกส์มีหน้าที่เช่นเดียวกับบัลลาสต์แกนเหล็ก แต่บัลลาสต์อิเล็กทรอนิกส์จะเปลี่ยนไฟฟ้ากระแสสลับความถ่ีปกติ 50 เฮิรตซ์ (Hz) เป็นไฟฟ้ากระแสสลับความถี่สูงค่าระหว่าง25 ถึง 50 กโิ ลเฮริ ตซ์ (kHz) เพ่อื ปอ้ นให้กบั หลอดฟลูออเรสเซนต์วงจรการต่อใช้งานของบัลลาสตอ์ ิเล็กทรอนกิ ส์ กระแสไฟฟา้ สลบั จากแหล่งจ่ายจะถูกเรียงกระแสและกรอง เพอ่ื ทีจ่ ะเปลี่ยนเป็นแหล่งกระจายกระแสไฟฟ้าตรงสาหรับวงจรสวิตซ์อิเล็กทรอนิกส์ ตัวกาเนิดความถี่จะผลิตสัญญาณความถี่สูงซ่ึงจะขับตัวทรานซิสเตอร์ให้ทางานสลับกัน โดยมีตัวเหนี่ยวนาแกนเฟอร์ไรท์ทาหน้าที่ควบคุมกระแสไฟฟ้าและตัวเก็บประจุคร่อมหลอดทาหน้าท่ีกาหนดความถี่ และการสตาร์ท บัลลาสต์อิเล็กทรอนิกสค์ วรมีความถี่ด้านออกอยู่ในช่วง 25 ถึง 50 กิโลเฮิรตซ์ เพ่ือป้องกนั การรบกวนต่อความถ่ีเสยี งและความถวี่ ิทยุ และเป็นการเพิ่มประสิทธิภาพการส่องสว่างของหลอดฟลูออเรสเซนต์ โดยสามารถลดกาลังสูญเสียท่ีหลอดลงมาได้ 10 % และยังคงความสว่างเท่ากันเม่ือขับหลอดที่ความถ่ีปกติ50 เฮิรตซ์ และเนื่องจากบัลลาสต์อิเล็กทรอนิกส์ประกอบกันเป็นวงจร เพื่อทางานในย่านความถี่สูง ซ่ึงส่ิงเหล่านี้

2สามารถที่จะลดกาลังการสูญเสียท่ีตัวบัลลาสต์ 60% โดยเปรียบเทียบกับบัลลาสต์แกนเหล็กธรรมดาท่ีแสงสว่างออกมาเทา่ กนั คณุ สมบัติของบัลลาสตอ์ เิ ล็กทรอนิกส์ช่วยประหยัดไฟได้ 10 วัตต์ต่อหลอดไม่ว่าจะใช้กับหลอด 18 วัตต์ 36 วัตต์ จากเดิมที่กินไฟ 28 วัตต์ 46 วัตต์ตามลาดบัประหยัดไฟของเครื่องปรับอากาศได้ประมาณ 3.3 วัตตต์ ่อหลอด เนื่องจากเกดิ การสูญเสียทีน่ ้อยกวา่ อณุ หภูมิขณะทางานของบลั ลาสต์อเิ ลก็ ทรอนกิ สต์ ่ากว่าบลั ลาสตแ์ กนเหล็กช่วยประหยัดค่าสตาร์ทเตอร์ได้ เพราะบัลลาสต์อิเล็กทรอนิกส์ไม่ต้องใช้สตาร์ทเตอร์ จึงทาให้ประหยัดค่าสตาร์ทเตอร์และค่าใช้จ่ายในการเปล่ยี นประหยัดหลอดไฟได้ เพราะบัลลาสต์อิเล็กทรอนิกส์มีการควบคุมการจุดหลอมท่ีแนน่ อนกว่าบัลลาสต์แกนเหล็ก จึงทาให้หลอดฟลูออเรสเซนตม์ ีอายยุ าวนานกวา่ เดมิ 20-50%บัลลาสต์อิเล็กทรอนิกส์มีค่าเพาเวอร์แฟคเตอร์มากกว่า 0.95 ลดการใช้กระแสไฟมากกว่า 80% ทาให้สายไฟและขั้วหลอดมีความรอ้ นสะสมขณะใชง้ านลดลงจงึ ทาให้มีอายุการใช้งานที่ยาวนานขนึ้บัลลาสต์อิเล็กทรอนิกส์เมื่อเปิดสวิตซ์ หลอดไฟจะติดทันทีไม่มีปัญหาของการกระพริบ เน่ืองจากสตาร์ทหรือหลอดเสอื่ มคณุ ภาพ โดยใช้ได้กับหลอดทว่ั ไปบัลลาสต์อิเล็กทรอนิกส์ให้แสงท่ีนุ่มนวล ไม่มีการกระพริบที่ช้ัวหลอด (Stroboscopic Effect) ซึ่งจะช่วยถนอมสายตาขอ้ ดีและขอ้ เสียของบลั ลาสต์อิเลก็ ทรอนิกส์ บัลลาสต์อิเล็กทรอนกิ ส์มีหน้าที่ไม่แตกตา่ งกับบัลลาสต์แบบขดลวดแกนเหล็กธรรมดา แต่แทนที่จะใช้แกนเหล็กพันขดลวดธรรมดาก็เปลี่ยนมาใช้เป็นวงจรทางอิเล็กทรอนิกส์แทน ดังน้ันภายในตัวบัลลาสต์จงึ บรรจุไว้ด้วยช้ินสว่ นทางอเิ ล็กทรอนิกส์เปน็ หลกั ข้อดี  มีการสูญเสียพลังงานในตวั ตา่ ประมาณ 2-4 วัตต์ และมีคา่ ตัวประกอบกาลังทดี่ ี  ไม่ต้องใช้สตาร์ทเตอร์ภายนอกมาต่อเติมและบัลลาสต์อิเล็กทรอสิกส์ 1 ตัว สามารถใช้กับหลอดไฟฟ้าได้ 1,2,3 หรอื 4 หลอด ทาให้สามารถเลอื กใชไ้ ดห้ ลากหลายออกไป

3  ได้ระบบไฟฟา้ และแสงสว่างทม่ี ีคุณภาพดีขึน้ เนื่องจากไม่มีการกระพริบ และได้แสงท่ีมีคามสว่างสม่าเสมอ ซ่งึ จะมีผลตอ่ สายตามในระยะยาว  ทาใหห้ ลอดไฟมอี ายุการใชง้ านท่ยี าวนานขึ้น 30-50%  บัลลาสตท์ ี่ออกแบบพิเศษสามารถหรไี่ ฟในหลอดฟลอู อเรสเซนต์ได้ข้อเสีย  มีราคาแพงกวา่ บลั ลาสต์ธรรมดา  มีข้อจากัดในการใช้งานในสถานที่หรือบริเวณท่ีมีอุณภูมิสูง มีละอองไอน้าสูง ไอน้ามันหรือฝุ่นผงสูงเป็นพิ เสษ มกั จะทาใหบ้ ัลลาสต์มอี ายกุ ารใชง้ านทส่ี ั้นลง  อาจก่อให้เกิดผลกระทบเพ่ิมเติมในระบบไฟฟ้า หรือบัลลาสต์อาจมีระบบคลื่นความถ่ีแทรกซ้อนได้ บัล ลาสต์อาจมีอายุการใช้งานส้ัน ไม่ทนทาน ถ้าเป็นบัลลาสต์ที่ไม่ได้รับการออกแบบให้เหมาะสมกับลักษณะ การใชง้ าน และเลอื กใช้วัสดชุ ิน้ ส่วนอเิ ล็กทรอนกิ ส์ทดี่ ี รวมไปถึงมาตรฐานในการผลิตท่ีไม่ไดม้ าตรฐาน  ชา่ งไฟฟ้าทัว่ ไปไม่ค้นุ เคยกับการใชง้ านและการติดตง้ั แหล่งข้อมูลอ้างอิง บัลลาสต์อิเล็กทรอนิกส์ Electronic Ballast [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : http://www2.dede.go.th/bhrd/old/dataenergy/DocEnergy/energy%20saving%20 Technogy8.htm (วันที่ค้นข้อมลู : 25 กรกฎาคม 2560).