เอกสารประกอบการเรียน ทวีปยุโรป

เอกสารประกอบการเรียน การต้งั ถ่นิ ฐานและความเป็นเมอื ง เรอ่ื ง ทวีปยุโรป รหสั วิชา 32105 รายวชิ าภมู ิศาสตร์ 3 ระดับชน้ั มัธยมศึกษาปีที่ 5 นางอัจฉรา ไสยะหุต ครูผสู้ อน กลุ่มสาระสงั คมศกึ ษาศาสนาและวัฒนธรรม โรงเรียนบ่อพลอยรชั ดาภเิ ษก สังกัดสำนกั งานเขตพนื้ ทก่ี ารศกึ ษามัธยมศกึ ษากาญจนบรุ ี สำนกั งานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพืน้ ฐาน กระทรวงศกึ ษาธกิ าร

- หนา้ 1 ทวปี ยุโรป 1. ขนาดท่ตี งั้ และอาณาเขตติดตอ่ ทวีปยโุ รปเปน็ ทวปี ท่ีมลี กั ษณะทางกายภาพทเ่ี หมาะสมในการตั้งถิน่ ฐานท้งั ในด้านลักษณะภมู ิ ประเทศทีมรี าบลุม่ เทอื กเขาท่ีไมต่ ้ังกน้ั ทางลม มแี ม่น้ำหลายสาย ลกั ษณะภูมิอากาศที่อบอนุ่ ชุ่มชน่ื มี ทรัพยากรธรรมชาติ คอื เหลก็ และถา่ นหิน ซ่ึงเปน็ สว่ นสำคัญอยา่ งยิ่งตอ่ การพัฒนาอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ จึงสง่ ผลใหท้ วีปยุโรปมีประชากรต้งั ถน่ิ ฐานหนาแน่นท่สี ดุ ในโลก อกี ทงั้ เปน็ ทวปี ทีม่ อี ารยธรรมท่ีเก่าแก่ คือ อารยธรรมกรีกและโรมัน ทวปี ยุโรป เป็นทวปี ที่ตั้งอยูร่ ะหว่างละตจิ ดู 36 องศา 1 ลิปดาเหนือถึง 71 องศา 10 ลิปดาเหนือ และระหว่างลองตจิ ดู 9 องศาตะวนั ตก ถึง 66 องศาตะวนั ออก จากพิกดั ภมู ศิ าสตรจ์ ะสังเกตได้ว่า ทวปี ยุโรปมพี ้ืนที่ท้งั หมดอย่ใู นซกี โลกเหนือและอยู่เหนือเสน้ ทรอปคิ ออฟแคนเซอรม์ ีเส้นสำคัญทลี่ ากผา่ นคอื เสน้ อารก์ ติกเซอร์เคลิ และเสน้ ลองติจดู ท่ี 0 องศา มีเนอ้ื ทป่ี ระมาณ 9.9 ลา้ นตารางกิโลเมตร จงึ เปน็ ทวีปที่ มขี นาดเล็ก โดยมขี นาดเล็กรองจากทวีปออสเตรเลยี อาณาเขตตดิ ตอ่ ทศิ เหนอื ติดกบั มหาสมุทรอาร์กตกิ และขั้วโลกเหนือ จดุ เหนอื สดุ อยทู่ ่แี หลมนอรท์ (North Cape) ในประเทนอร์เวย์ ทิศใต้ ตดิ กับทะเลเมดเิ ตอร์เรเนียน จุดใต้สดุ อยทู่ เี่ กาะครตี ประเทศกรีช ทศตะวนั ออก ตดิ ต่อกบั ทวีปเอเชีย โดยมีเทอื เขาอูราล เทือกเขาคอเคซัสและทะเลแคสเปยี น เปน็ เส้นกัน้ พรมแดน ทศิ ตะวันตก ติดตอ่ กับมหาสมทุ รแอตแลนตกิ จดุ ตะวนั ตกสดุ ของทวีปอยทู่ แ่ี หลมโรคา ประเทศโปรตุเกส 2. ลักษณะภมู ปิ ระเทศ ลกั ษณะภูมปิ ระเทศแบ่งออกเป็น 4 เขต ไดแ้ ก่ 1. เขตเทือกเขาตอนเหนอื ได้แก่ บริเวณคาบสมทุ รสแกนดเิ นเวีย ภูมิประเทศส่วนมาก ประกอบด้วยเทอื กเขาสงู และทร่ี าบชายฝงั่ ทะเล เทือกเขาท่สี ำคัญในบริเวณน้ีไดแ้ ก่ เทอื กเขาเซอรอนและ เทอื กเขาแกรมเปยี น เนื่องจากทวปี ยโุ รปเคยถูกปกคลมุ ด้วยน้ำแขง็ มาก่อน บริเวณชายฝ่งั ทะเลถกู ธาร น้ำแข็งกัดเซาะและทบั ถับ ทำให้เกดิ ชายฝ่ังเว้าแหวง่ และอ่าวน้ำลึกทเ่ี รียกวา่ ฟยอรด์ พบมากในประเทศ นอร์เวย์และแคว้นสกอตแลนด์

หนา้ 2 2.เขตท่ีราบสูงตอนกลาง ประกอบดว้ ยท่ีราบสงู สำคญั ไดแ้ ก่ ราบสูงแบลก็ ฟอเรสตต์ อนใตข้ อง เยอรมันนี ทร่ี าบสูงโบฮเี มีย เขตติดตอ่ ระหว่างเยอรมนั นแี ละสาธารณรัฐเชค็ ท่ีราบเมเซตา ภาคกลางของ คาบสมุทรไดบเี รยี ในเขตประเทศสเปนและโปรตุเกส ทีร่ าบสูงมสั ชพี ของตรลั ตอนกลางของประเทศ ฝรั่งเศส 3.เขตท่ีราบตอนกลาง ครอบคลมุ พื้นท่ตี ง้ั แต่ชายฝั่งมหาสมทุ รแอตแลนตกิ ไปจนถึงเทอื กเขาอรู าใน รัสเซยี ตะวนั ตกของฝร่ังเศส ตอนใตข้ องสหราชอาณาจกั รเบลเยยี่ ม เนเธอร์แลนด์ เดนมารก์ ภาคเหนอื ของเยอรมันนโี ปแลนด์และบางสว่ นของรสั เซียเป็นบริเวณท่มี ปี ระชากรอาศยั อยู่หนาแนน่ ทสี่ ดุ และมี ความสำคญั ทางเศรษฐกจิ อยา่ งมาก เน่อื งจากเป็นพื้นทเี่ กษตรกรรมท่สี ำคัญของทวปี ในบรเิ วณนม้ี แี ม่น้ำ ท่ีสำคัญไดแ้ ก่ แมน่ ้ำไรน์ แม่น้ำเชน แม่นำ้ ลัวร์ และแม่นำ้ เอลเบ 3. เขตเทือกเขาตอนใต้ ประกอบด้วยเทือกเขาสงู เทอื กเขาท่ีสำคัญในบริเวณนไ้ี ด้แก่ เทือกเขา แอลป์ ซึ่งเปน็ เทือกเขาท่มี ีขนาดใหญ่ทีส่ ุดในทวปี ยโุ รป ทอดตวั ยาวตง้ั แตต่ ะวนั ออกเฉยี งใตข้ องฝร่ังเศส ผา่ นสวิตเซอรแ์ ลนด์ เยอรมนั นี ออสเตรีย เซอร์เบยี ไปจนถงึ ทางเหนอื ของอิตาลี บริเวณยอดเขามธี าร นำ้ แข็งปกคลมุ เกอื บตอลดท้ังปี บางชว่ งเป็นหุบเขาลึก ยอดเขาทีส่ งู ทีส่ ุดในเทือกเขาแอลป์ คอื มองต์บ ลังก์ สูง 4,807 เมตร นอกจากนย้ี ังประกอบดว้ ยยอดเขาคอเคซัส ทางตอนใต้ของรสั เซียมยี อดเขาเอลบ รูส สงู 5,642 เมตร ซึ่งเป็นยอดเขาทสี่ ูงทสี่ ุดในยุโรป แมน่ ำ้ แมน่ ้ำท่ีสำคัญในทวีปยุโรป มดี ังนี้ 1.แม่น้ำโวลกา เปน็ แม่น้ำสายยาวทสี่ ดุ ในทวีป มีต้นน้ำอยู่บริเวณตอนกลางของสหพันธรัสเซยี ไหล ลงสู่ทะเลแคสเปยี น 2.แม่น้ำดานูบ มตี น้ กำเนิดจากเทอื กเขาทางภาคใตข้ องเยอรมัน ไหลผา่ นประเทศออสเตรยี ฮงั การี ยูโกสลาเวยี พรมแดนระหวา่ งประเทศบัลแกเรียกบั ประเทศโรมาเนีย แล้วไหลลงสู่ทะเลดำ แมน่ ำ้ ดานูบเปน็ แมน่ ้ำทไ่ี หลผ่านหลายประเทศ ดงั นัน้ จงึ ถอื ว่าเปน็ แม่น้ำนานาชาติแตใ่ นด้านความสำคญั ของการ ขนสง่ สนิ ค้าอตุ สาหกรรมน้ันมไี ม่มากเทา่ กบั แม่น้ำไรน์ เนือ่ งจากแม่นำ้ ดานูบไหลออกสทู่ ะเลดำซงึ่ เป็นทะเล ภายใน 3. แม่นำ้ ไรน์ มตี น้ กำเนดิ จากเทอื กเขาแอลป์ทางตอนใต้ของสวสิ เซอร์แลนด์ ไหลข้ึนไปทางเหนอื ระหวา่ งพรมแดนฝรั่งเศสและเยอรมันไปยังเนเธอร์แลนด์ แลว้ ไหลลงทะเลเหนอื แมน่ ำ้ ไรนเ์ ป็นแมน่ ้ำทม่ี ี ความสำคญั มาก มปี รมิ าณน้ำไหลสม่ำเสมอ ไหลผ่านที่ราบและไหลผ่านหลายประเทศจึงถอื ว่าเปน็ แม่นำ้ นานาชาติ และยังเปน็ เสน้ ทางขนสง่ วัตถดุ บิ และสนิ คา้ ทสี่ ำคัญ คือ ถา่ นหนิ แร่เหลก็ และแป้งสาลี โดยเฉพาะการขนสง่ ถา่ นหนิ ซึ่งมปี ริมาณมากในยา่ นอุตสาหกรรม ถ่านหินของเยอรมนั แมน่ ำ้ สายน้จี ึงได้รบั

หนา้ 3 สมญานามว่า “แมน่ ำ้ ถ่านหนิ ” การขนส่งสนิ ค้าผ่านทางแมน่ ้ำไรนน์ ้ี จะออกสบู่ ริเวณปากแม่นำ้ ซ่งึ เปน็ ท่ตี ้อง ของเมืองท่ารอตเตอรด์ ัม (เนเธอรแ์ ลนด์) ซ่งึ เป็นเมืองท่าที่สำคญั ที่สดุ ของทวปี 3. ลักษณะภูมิอากาศ เขตอากาศ ปจั จยั ท่มี ีอทิ ธพิ ลตอ่ ภมู ภิ าคอากาศของทวปี ยุโรป 1. ละติจูด ทวปี ยุโรปมที ่ตี ง้ั อย่รู ะหวา่ งละติจูด 36 องศา 1 ลิปดาเหนอื ถงึ 71 องศา 10 ลิปดา เหนือพน้ื ท่ีสว่ นใหญอ่ ย่ใู นเขตอบอุ่น มเี พยี งตอนบนของทวีปทีอ่ ยู่ในเขตอากาศหนาวเยน็ และ ไม่มสี ว่ นใด ของทวปี ที่อยใู่ นเขตอากาศรอ้ น 2. ลมประจำ ลมประจำท่พี ัดผ่านทวปี ยโุ รป คอื ลมตะวันตก ซง่ึ พัดมาจากมหาสมุทรแอตแลนตกิ เข้าสทู่ วปี ทางดา้ นตะวนั ตก มีผลทำให้บริเวณฝ่งั ตะวนั ตกของทวปี มปี รมิ าณฝนค่อนขา้ งมาก อุณหภมู ิ ระหว่างฤดูรอ้ นกับฤดหู นาวไมค่ อ่ ยแตกตา่ งกนั มากนกั แตถ่ า้ ลกึ เขา้ มาภายในทางดา้ นตะวันออกของทวีปซึ่ง ตดิ กับทวีปเอเชียนั้น ปรมิ าณฝนจะลดลงและจะมีความแตกตา่ งของอณุ หภูมิระหว่างฤดรู ้อนกบั ฤดฝู นมาก ข้นึ ดว้ ย 3. ความใกลไ้ กลทะเล ทวปี ยุโรปมีชายฝ่งั ทะเลยาวและเว้าแหวง่ ประกอบกับการมีพื้นทต่ี ดิ ทะเลถงึ 3 ด้าน ทำใหไ้ ดร้ ับอทิ ธิพลจากทะเลและมหาสมุทรอยา่ งทั่วถงึ โดยเฉพาะบริเวณที่อยูใ่ กลช้ ายฝง่ั ดงั นั้นจงึ ไม่มี พ้ืนทีใ่ ดในทวีปยุโรปทีม่ ภี มู อิ ากาศแหง้ แลง้ 4. ทิศทางของเทือกเขา เทือกเขาส่วนใหญ่ในทวปี วางตัวในแนวทิศตะวันออกตะวันตก ทำให้ไมก่ ้ัน ขวางทางลมตะวนั ตกทพ่ี ัดเข้าสูท่ วีป 5. กระแสนำ้ ในมหาสมุทร บรเิ วณชายฝ่งั มีกระแสนำ้ อ่นุ แอตแลนตกิ เหนอื ไหลผา่ นทางตะวนั ตกและ ตะวัตกเฉียงเหนือของทวปี ทำให้นา่ นน้ำบรเิ วณเกาะบรเิ ตนใหญ่และประเทศนอรเ์ วยไ์ มเ่ ปน็ น้ำแข็งในฤดู หนาว จงึ แตกตา่ งจากบริเวณทะเลบอลตกิ ทนี่ ำ้ กลายเปน็ นำ้ แข็ง ทำให้ประเทศสวีเดน ต้องเปล่ียนเส้นทาง การขนสง่ สนิ คา้ จากทางเรือไปเป็นการขนส่งโดยใชเ้ ส้นทางรถไฟจากสวเี ดนไปยังนอร์เวยแ์ ล้วจึงนำสนิ คา้ ลง เรอื ท่ีเมอื งทา่ ประเทศนอร์เวย์ เขตภมู ิอากาศแบง่ ออกได้เป็น 7 เขต ได้แก่ 1. ภูมิอากาศแบบทะเลเมดเิ ตอร์เรเนยี่ น ไดแ้ ก่ บริเวณชายฝง่ั ทะเลเมดิเตอร์เรเนียนในเขตประเทศ อิตาลี ฝร่ังเศส ภาคใต้ของสเปน แอลเบเนีย กรซี บัลแกเรีย และเซอร์เบยี ฤดูร้อนมีอากาศรอ้ น อุณหภูมิ เฉลีย่ 23 องศาเซสเซียส ในฤดหู นาวมีอากาศอบอุ่นและมีฝนตกอณุ หภมู ิเฉล่ยี 8 องศาเซลเซียส ปรมิ าณฝน ตกเฉลี่ย 500-1,000 มิลลเิ มตรตอ่ ปี

หน้า 4 2. ภมู อิ ากาศแบบทุ่งหญา้ กงึ่ ทะเลทราย ไดแ้ ก่ บริเวณภาคกลางของคาบสมทุ รไอบเี รีย ตอนเหนือของ ทะเลดำและทะเลแคสเปียน ในเขตประเทศฮงั การี ยูเครน โรมาเนีย และตอนใตข้ องรัสเซีย มีฝนตกน้อย มาก เฉลี่ยปลี ะ 250-500 มลิ ลเิ มตรต่อปี 4. ภมู อิ ากาศภาคแบบพ้นื สมุทร ได้แก่ สหราชอาณาจักร เนเธอร์แลนด์ ฝร่ังเศส เดนมารก์ เบลเย่ียม และตอนเหนอื ของเยอรมนี มฝี นตกชุดตลอดทั้งปีเฉลีย่ 750-1,500 มลิ ลิเมตรต่อปี ฤดหู นาวอากาศไม่หนาว จดั อณุ หภมู เิ ฉล่ยี 1-7 องศาเซลเซียส เนอ่ื งจากไดร้ ับอิทธพิ ลจากกระแสน้ำอุ่นแอตแลนตกิ เหนือ 5. ภูมอิ ากาศแบบอบอุน่ ช้ืน ไดแ้ ก่ บรเิ วณท่ีราบล่มุ แมน่ ้ำดานูบในฮงั การีตอนเหนือของเซอร์เบยี และ โรมาเนยี มีอากาศอบอนุ่ ฝนตกตลอดทั้งปเี ฉลย่ี 500-1,000 มลิ ลิเมตรต่อปี เนือ่ งจากไดร้ บั อทิ ธิพลความช้ืน จากทะเล 6. ภูมอิ ากาศแบบอบอ่นุ ช้นื ภาคพน้ื ทวปี ได้แก่ ยุโรปตะวันออก และยโุ รปกลาง รสั เซยี สาธารณรัฐเซ็ก สโลวกั และโปแลนด์ ฤดหู นาวมอี ากาศหนาวและแห้งแลง้ ฤดูรอ้ นมีอากาศอบอ่นุ และมฝี นตก อุณหภูมเิ ฉลี่ย 19-20 องศาเซลเซยี ส ปริมาณฝน 500-750 มิลลิเมตรต่อปี 7.ภูมอิ ากาศแบบไทกา ไดแ้ ก่ ตอนเหนอื ของฟนิ แลนด์ สวีเดน และนอร์เวย์ ฤดูหนาวมอี ากาศหนาว เยน็ และยาวนาน อณุ หภมู ิเฉลีย่ 6 องศาเซลเซยี ส ฤดรู ้อนอากาศอบอ่นุ อุณหภูมิเฉลย่ี 17 องศาเซลเซียส มี ปรมิ าณฝนตกนอ้ ยและสว่ นมากเป็นหิมะเฉลีย่ 600 มิลลิเมตรตอ่ ปี 8.ภมู ิอากาศแบบขั้วโลกหรือภมู อิ ากาศแบบทนุ ดรา ไดแ้ ก่ ทางเหนือของทวปี ทีม่ ชี าวฝง่ั ติดกบั มหาสมทุ รอารก์ ติก ฤดูหนาวมอี ากาศหนาวจัดและยาวนานปลี ะ 10-11 เดอื น ฤดูรอ้ นมอี ากาศอบอุ่นและ สนั้ เพยี ง 1-2 เดือน อุณหภมู ิเฉลย่ี ตลอดท้งั ปปี ระมาณ 10 องศาเซลเซียส ปรมิ าณฝนตกนอ้ ยมากและ สว่ นมากเปน็ หิมะ 4. ลักษณะเศรษฐกจิ สภาพแวดล้อมทางสงั คมวัฒนธรรม ลกั ษณะเศรษฐกิจ ทวีปยุโรปมคี วามเจริญท้งั ในด้านเกษตรกรรมและอุตสาหกรรม โดยมีเขต เกษตรกรรมและอตุ สาหกรรม ดังน้ี การทำเกษตรกรรม 1.เขตปลูกข้าวสาลี ไดแ้ ก่ บริเวณทร่ี าบภาคกลาง โดยเฉพาะบรเิ วณประเทศฮังการี โรมาเนีย ยเู ครน ซึ่งเปน็ แหล่งผลิตข้าวสาลีแหล่งใหญ่

หนา้ 5 2. เขตทำไรป่ ศุสัตว์ สว่ นใหญจ่ ะพบในบริเวณเขตอากาศแหง้ แล้ง ไม่คอ่ ยเหมาะกับการเพาะปลกู แตม่ ี หญา้ ท่สี ามารถเลี้ยงสตั วไ์ ด้ เช่น บรเิ วณชายฝัง่ ทะเลแคสเปยี น และทร่ี าบสงู ของทวปี สตั วท์ เ่ี ล้ียงได้แก่ โค เน้ือ แกะ แพะ ส่วนการเล้ียงโคนม จะพบบริเวณเขตอากาศชน้ื ภาคพ้นื สมทุ ร เน่ืองจากมที ุ่งหญา้ อดุ ม สมบรู ณ์มากกวา่ 3.เขตเกษตรกรรมแบบผสม ได้แก่ เขตทีม่ กี ารเล้ียงสตั วค์ วบค่กู บั การปลกู พืช เชน่ การปลูกข้าวสาลีขา้ ว บาเลย์ การเลยี้ งสัตว์ เชน่ โคเนือ้ โคนม ซง่ึ พบมากบริเวณภาคตะวันตก และภาคกลางของทวปี 4.เขตเกษตรแบบเมดเิ ตอร์เรเนยี น พบบรเิ วณเขตชายฝัง่ ทะเลเมดเิ ตอรเ์ รเนยี น เชน่ อิตาลี กรซี พชื สำคัญ ได้แก่ สม้ องุ่น มะกอก 5. เขตเล้ียงสตั ว์แบบเรร่ อ่ น มกี ารเลี้ยงสัตว์แบบท่ีมีการย้ายถน่ิ ท่ีอยู่เพ่ือหาแหลง่ อาหารแหล่งใหม่ท่ี อดุ มสมบรู ณ์กว่า บริเวณที่มีการเล้ียงสัตว์แบบเร่รอ่ น คือ บริเวณทม่ี ีอากาศหนาวเยน็ เช่น ชายฝั่งมหาสมุทร อารก์ ติก หรือเขตอากาศแบบทุนดรา การปา่ ไม้ แหล่งปา่ ไม้ทสี่ ำคัญของทวีป คอื เขตภูมิอากาศแบบไทกา บริเวณคาบสมุทร สแกนดเิ นเวีย ซึ่ง จะมปี า่ สนเปน็ บรเิ วณกวา้ ง การประมง จากลักษณะภูมิประเทศของทวปี ยุโรปท่มี ีชายฝ่งั ทะเลยาวและเวา้ แหวง่ และตดิ ทะเลทง้ั 3 ดา้ น ประกอบกบั การมีกระแสน้ำอุ่นแอตแลนตกิ เหนอื ไหลผ่ า่ นทำใหใ้ นฤดูหนาวน้ำไม่เปน็ น้ำแข็ง จึง กลายเปน็ แหลง่ ประมงที่สำคญั ของทวปี มีชือ่ วา่ “ดอกเกอรแ์ บงก์ (Dogger Bank) การเหมืองแร่ ทวีปยุโรปมที รพั ยากรท่มี คี วามสำคัญมากต่อการทำอุตสาหกรรม ไดแ้ ก่ เหล็กและถา่ น หิน • แร่ถ่าน – หนิ ใช้เป็นเช้อื เพลิงในการถลุงเหล็ก โดยมแี หล่งถา่ นหินทีส่ ำคญั เช่น ภาคเหนือของ ฝรง่ั เศสและภาคกลางของเบลเยีย่ ม เยอรมนั เปน็ ตน้ • แร่เหลก็ – เมือ่ ผ่านการถลุงแลว้ จะนำไปใชใ้ นอุตสาหกรรมเหล็กและเหล็กกลา้ โดยมีแหลง่ แรเ่ หลก็ ท่ีสำคัญ เช่น ประเทศสวเี ดน ฝร่ังเศส น้ำมันปิโตรเลยี ม มี 2 แหลง่ ทสี่ ำคญั คอื ทะเลเหนือ และทะเลดำ การอตุ สาหกรรม ทวปี ยโุ รปเป็นศนู ยก์ ลางอตุ สาหกรรมทีส่ ำคัญแห่งหนงึ่ ของโลก ประเทศทม่ี ชี อื่ เสยี ง มาก คือ สหราชอาณาจักร ฝรง่ั เศส เบลเยี่ยม สวเี ดน โดยบริเวณนจ้ี ะมแี ร่เหล็กและถา่ นหนิ ซ่ึงเป็นส่วน สำคัญในการทำอตุ สาหกรรม

หนา้ 6 สภาพแวดล้อมทางสังคมและวฒั นธรรม ประชากร มีประชากรมากเป็นอันดับ 4 ของโลก และหนาแน่นมากเป็นอันดับ 2 ของโลก มกี ารกระจายประชากรทัว่ ท้งั ทวปี เนอ่ื งจากความเหมาะสมในดา้ นสภาพภูมิประเทศ ภมู อิ ากาศและ ทรัพยากรบริเวณท่ีมปี ระชากรหนาแนน่ คอื บรเิ วณทรี่ าบภาคตะวนั ตกและภาคกลางของทวปี สว่ นบริเวณที่ มีประชากรเบาบาง คือ บริเวณคาบสมทุ รสแกนดิเนเวีย และเขตยโุ รปตะวนั ออก ประวตั ศิ าสตร์ แบ่งได้ 3 สมยั คอื • สมยั โบราณ หรอื อารยธรรมสมัยคลาสสิค มีกรกี และโรมันเปน็ ศูนยก์ ลางความเจรญิ โดยต้ังม่นั อยู่ ทางตอนใต้ของทวีปยโุ รปในแถบทะเลเมดิเตอรเ์ รเนยี น กรกี - ชนชาติกรีกได้ถ่ายทอดมรดกทางศลิ ปวัฒนธรรมไวห้ ลายประการ ได้แก่ - การปกครอง ชาวกรกี ได้ให้สิทธริ าษฎรในการลงคะแนนเสียงเลอื กเจ้าหนา้ ทฝี่ ่าย ปกครอง - ศิลปวฒั นธรรม ชาวกรีกมีความสามารถในด้านวรรณคดี การละคร และ สถาปัตยกรรม สถาปตั ยกรรมทมี่ ชี ือ่ เสยี ง คือ วิหารพาเธนอน นอกจากนี้ยังมีการ แขง่ ขนั กีฬาท่ีเปน็ ที่รู้จักกนั ดี คือ กฬี าโอลิมปิก - ปรัชญาความคิด นักปรชั ญากรกี ที่มีชอ่ื เสยี ง คือ อริสโตเตลิ และเพลโตโรมนั ชนชาติดรมนั ไดร้ บั ความเจรญิ ต่าง ๆ จากกรีก สง่ิ ทีช่ าวโรมนั ได้ถ่ายทอดใหก้ ับชนรุ่นหลังคอื ประมวลกฎหมาย และ ภาษาละติน • ในชว่ งนี้ยุโรปมีศึกสงครามเกอื บตลอดเวลา จนทำให้การพัฒนาด้านตา่ ง ๆ ต้องหยุดชะงัก ยุคน้จี งึ ได้ ช่ือวา่ เปน็ “ยุคมดื ” หลงั จากผ่านพ้นชว่ งสงครามจงึ เป็นชว่ งของการฟ้ืนฟศู ิลปะวิทยาการเรมิ่ ให้ ความสำคญั กับมนุษย์มากข้ึน เรียกยุคน้วี ่า Renaissance • ยคุ นเ้ี ป็นยคุ แหง่ การแสวงหาอาณานิคม ทำใหศ้ ิลปวัฒนธรรมของชาตติ ะวันตกแผข่ ยายไปยงั ดนิ แดนตา่ ง ๆ นอกจากนี้ยงั มีเหตกุ ารณส์ ำคญั คือ การปฏิวัติวิทยาศาสตร์และการปฏวิ ตั ิ อุตสาหกรรม 5. ลกั ษณะประชากรในทวปี ยโุ รป • ลักษณะประชากรในทวีปยุโรปแบง่ ออกได้เป็น 3 กล่มุ 1 กลมุ่ นอร์ดกิ เป็นกลุ่มคนผิวขาวท่อี าศยั อยทู่ างตะวันตกเฉยี งเหนอื ของยุโรป โดยเฉพาะ ประเทศรอบๆ ทะเลเหนือมีรปู รา่ งสูงใหญ่ ผมสีทอง นัยน์ตาสีฟ้า กะโหลกศีรษะยาว 2 กลุ่มเมดเิ ตอรเ์ รเนยี น เปน็ กลุ่มคนผวิ ขาวทอ่ี าศัยอยทู่ างตอนใตข้ องยโุ รป มีรูปรา่ งเลก็ ผิวคลำ้ ผมดำ นัยน์ตาสีฟ้า กะโหลกศรี ษะกลม หน้า7

หนา้ 7 3 กลุ่มแอลไพน์ เป็นกลุม่ คนผิวขาวในยุโรปตะวนั ออกและยุโรปกลาง มีรูปร่างเตย้ี ลำ่ ผมสี น้ำตาล กะโหลกศรี ษะกลม 6. ลักษณะทางสังคม และวฒั นธรรม 1. ภาษา ภาษาในทวีปยโุ รปเปน็ ตระกูลภาษาอนิ โด-ยโู รเปยี น แบ่งออกเป็น 3 กลมุ่ 1.1 กลมุ่ ภาษาเยอรม์ านิก เปน็ ภาษาของประชากรในกลมุ่ ประเทศสแกนดเิ นเวีย เนเธอร์แลนด์ เยอรมนี ออสเตรยี ไอรแ์ ลนด์ สหราชอาณาจกั ร บางสว่ นของสวติ เซอร์แลนดแ์ ละเบลเยียม 1.2 กลมุ่ ภาษาโรแมนซห์ รอื ภาษาละตนิ เป็นภาษาของประชากรในประเทศ อติ าลี สเปน ฝรงั่ เศส โปรตเุ กส โรมาเนยี 1.3 กลมุ่ ภาษาสลาวิก เปน็ กลุม่ ของประชากรในประเทศตอนกลางและตะวนั ออกของยโุ รป คาบสมทุ รบอลข่าน ลตั เวีย ลทิ ัวเนีย เบลารุส มอลโดวา ยเู ครน รัสเซีย 2. ศาสนา ชาวยโุ รปนับถือศาสนาคริสต์ มี 3 นกิ าย 2.1 นกิ ายโรมันคาทอลิก เป็นศาสนาของกล่มุ ประชากรผใู้ ชภ้ าษาโรแมนซ์หรือภาษาละติน ยกเวน้ โรมาเนยี ประชากรนับถอื นกิ ายออรโ์ ธดอกซ์ ประชากรกลุ่มภาษา อน่ื เชน่ ไอร์แลนด์ เบลเยยี ม เนเธอรแ์ ลนด์ ออสเตรีย เช็ก สโลวกั ฯลฯ 2.2 นกิ ายโปรเตสแตนต์ เปน็ ศาสนาของกล่มุ ประชากรในกล่มุ สแกนดิเนเวยี ฟินแลนด์ เอสโตเนีย ลตั เวีย เยอรมนี สหราชอาณาจักร 2.3 นกิ ายออรโ์ ธดอกซ์ เปน็ ศาสนาของประชากรในประเทศคาบสมทุ รบอลขา่ นและยโุ รป ตะวันออก เช่น กรีซ บลั แกเรยี มาซิโดเนีย ยูโกสลาเวีย โรมาเนยี รัสเซีย ยูเครน ฯลฯ6 3. การศึกษา ยุโรปเป็นทวีปทป่ี ระชากรมีการศึกษาดกี วา่ ทุกทวปี มมี หาวิทยาลัยที่จดั ขน้ึ อยา่ งเปน็ ระบบเม่ือประมาณ 700-800 ปี เชน่ มหาวทิ ยาลัยโบโลนญาในอิตาลี มหาวิทยาลยั ปารสี ใน ฝรงั่ เศส มหาวิทยาลัยออกซฟอร์ดและเคมบริดจ์ในองั กฤษ

หน้า 8 แผนที่ทวปี ยุโรป สภาพท่ัวไปของทวีปยุโรป

หน้า 9 สนามกีฬากรงุ โรม (Colosscum of RomeX หอเอนเมอื งปซิ า : Leaning Tower of Pisa กองหินประหลาดสโตนเฮนจ์ : Stonehenge ศิลปวัฒนธรรมทวปี ยโุ รป

หน้า10 • • -

หน้า 11 แผนท่ีการกระจายและความหนาแนน่ ของประชากรในทวปี ยุโรป