อาริสา สืบดาและคณะ

ภูมปิ ระวตั ศิ าสตร์สากล โดย นางสาว อริสา สืบดา และคณะ ครูผู้สอนประจาวชิ า นาง อจั ฉรา ไสยะหุต นางสาวอารีย์ เที่ยงอ่อน โรงเรียนบ่อพลอยรัชดาภเิ ษก

ภูมปิ ระวตั ศิ าสตร์สากล บูรณาการรายวิชา ประวตั ศิ าสตร์ยุคโบราณ วชิ าภูมศิ าสตร์ วชิ าพระพุทธศาสนา วชิ าหน้าทพ่ี ลเมือง และ วชิ าภูมปิ ัญญาไทยวฒั นธรรมไทย โดย นางสาว อริสา สืบดา และคณะ ครูผู้สอนประจาวชิ า นางอจั ฉรา ไสยะหุต นางสาวอารีย์ เทย่ี งอ่อน โรงเรียนบ่อพลอยรัชดาภิเษก สานักงานเขตพืน้ ทมี่ ธั ยมศึกษากาญจนบุรี

วัตถุประสงค์ของการจดั ทาองค์ความรู้ “ภูมปิ ระวตั ิศาสตร์สากล” 1. บรู ณาการวชิ าในกล่มุ สาระสังคมศกึ ษา ของนกั เรียนในระดับชนั้ มัธยมศึกษาปีท่ี 5 ภาค เรยี นท่ี 1 ปกี ารศึกษา 2564 ภายใตส้ ถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเช้อื ไวรัสโคโรนา 2019 (Covid-19) 2. นาตวั ช้ีวดั และสาระการเรยี นร้แู กนกลางต้องรแู้ ละควรรตู้ ามหลักสูตร แกนกลางการศึกษา ข้ันพ้ืนฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 สาหรับการจัดการเรียนรภู้ ายใต้สถานการณ์การแพร่ระบาด ของโรคติดเชื้อไวรสั โคโรนา 2019(Covid-19) 3. บูรณาการรายวชิ า ประวัตศิ าสตรย์ ุคโบราณ วิชาภูมิศาสตร์ วิชาพระพุทธศาสนา วิชาหน้าทพี่ ลเมือง และ วิชาภมู ปิ ัญญาไทยวัฒนธรรมไทย



แผนทบี่ ริเวณเมโสโปเตเมยี

อารยธรรมเมโสโปเตเมีย เมโสโปเตเมยี เป็ นคากรีกโบราณ ตามรูปศัพทแ์ ปลว่า \"ทรี่ ะหว่างแม่นา้ \" โดยมนี ัยหมายถงึ \"ดนิ แดนระหว่างแม่นา้ แม่นา้ ไทกรสิ และยเู ฟรทสี \" ดนิ แดน ดังกล่าวนีเ้ ป็ นส่วนหน่ึงของ \"ดนิ แดนวงพระจันทรเ์ สยี้ วไพบลู ย\"์ ซงึ่ เป็ น ดนิ แดนรูปคร่ึงวงกลมผืนใหญ่ ทอดโค้งขนึ้ ไปจากฝ่ังทะเลเมดเิ ตอรเ์ รเนียนไป จรดอ่าวเปอรเ์ ซยี เมโสโปเตเมยี เป็ นแหล่งอารยธรรมทมี่ คี วามเก่าแก่ทส่ี ุดแห่งหนึ่ง ระหว่างแม่นา้ สองสายคอื แม่นา้ ไทกรีสและยูเฟรทสี (ปัจจุบนั คือดนิ แดนส่วน ใหญ่ของประเทศอริ ัก) ระหว่างสองฝ่ังแม่นา้ ทงั้ สองสายเป็ นพนื้ ดนิ ทมี่ คี วาม อุดมสมบูรณเ์ หมาะแก่การเพาะปลูก ทาให้กลุ่มชนชาตติ า่ งๆเข้ามาทามาหา กนิ และสร้างอารยธรรมขนึ้ รวมทัง้ ถ่ายทอดอารยธรรมจากกลุ่มหนึ่งสู่กลุ่ม หนึ่ง ทาให้เกดิ อารยธรรมแบบผสม

สภาพภูมอิ ากาศและภูมปิ ระเทศ เมโสโปเตเมยี เป็ นดนิ แดนทอี่ ากาศร้อนและกันดารฝน นา้ ทไ่ี ดร้ ับสว่ นใหญเ่ ป็ น นา้ จากแม่นา้ ทมี่ าจากการละลายของหมิ ะบนเทอื กเขาในอารม์ เี นีย นา้ จะพดั พาเอา โคลนตมมาทบั ถมชายฝ่ังทงั้ สอง ทาใหพ้ นื้ ดนิ อุดมสมบรู ณเ์ หมาะแกก่ ารเพาะปลกู การ เอ่อลน้ ของนา้ อนั เกดิ จากหมิ ะละลายไมม่ กี าหนดเวลาทแ่ี น่นอนและบางครั้งทาความ เสยี หายแก่บา้ นเมอื ง ไร่นา ทรัพยส์ นิ และชวี ติ ผคู้ น การกสกิ รรมทจ่ี ะไดผ้ ลดใี น สภาพแวดลอ้ มเชน่ นีต้ อ้ งอาศยั ระบบชลประทานทม่ี ปี ระสทิ ธิภาพ ความอุดมสมบรู ณข์ องลุ่มแม่นา้ เป็ นสง่ิ ดงึ ดดู ใหผ้ ู้คนเขา้ มาทามาหากนิ ในบริเวณนี้ แตค่ วามร้อนของอากาศกเ็ ป็ นเครื่องบ่นั ทอนกาลังของผูค้ นทอี่ าศัยอยทู่ าใหค้ นเหลา่ นั้น ขาดความกระตอื รือร้น เมอ่ื มพี วกอนื่ เขา้ รุกรานจงึ ตอ้ งหลกี ทางใหผ้ ู้ทเี่ ขา้ มาใหม่ ซงึ่ เมอ่ื อยไู่ ปนาน ๆ เข้ากป็ ระสบภาวะเดยี วกนั ตอ้ งหลกี ใหผ้ อู้ นื่ ตอ่ ไป พวกทเ่ี ข้ามารุกรานสว่ น ใหญ่มักจะมาจากบริเวณหุบเขาทรี่ าบสงู ทางภาคเหนือ และตะวนั ออกซง่ึ ส่วนใหญเ่ ป็ น เขาหนิ ปนู ไมอ่ ุดมสมบรู ณเ์ ทา่ เขตลุ่มแม่นา้ และยงั มพี วกทม่ี าจากทะเลทรายซเี รียและ อาระเบยี

ทตี่ ้งั ทางภูมศิ าสตร์ เมโสโปเตเมียเป็ นอู่อารยธรรมทเี่ ก่าแก่ทสี่ ุดแห่งหน่ึงของโลกสมัยโบราณ โดยตัง้ อยรู่ ะหว่างแม่นา้ 2 สาย คือ แม่นา้ ไทกริส และแม่นา้ ยเู ฟรทสี ซงึ่ ปัจจุบันนีอ้ ยู่ ในประเทศอริ ัก แม่นา้ ทงั้ 2 สายมีต้นนา้ อยใู่ นอารม์ ีเนียและเอเชียไมเนอรม์ าบรรจบ กันเป็ นแม่นา้ ชัตตอ์ ัลอาหรับแล้วไหลลงสู่ทะเลทอี่ ่าวเปอรเ์ ซยี บริเวณทร่ี าบลุ่มแม่นา้ ไทกริสและยเู ฟรทสี ตอนล่างเรียกว่าบาบโิ ลเนีย เป็ นเขตซ่ึง อย่ตู ดิ กับอ่าวเปอรเ์ ซยี มชี อื่ เรียกในสมัยหน่ึงว่าชีนา เกดิ จากการทบั ถมของดนิ ท่ี แม่นา้ พดั พามา กล่าวคือ ในฤดูร้อนหมิ ะบนภูเขาในอารม์ ีเนียละลายไหลบ่าลงมา ทางใต้พดั พาเอาโคลนตมมาทบั ถมไว้ยังบริเวณปากนา้ ทาใหพ้ นื้ ดินตรงปากแม่นา้ งอกออกทกุ ปี อาณาบริเวณทเี่ รียกว่าเมโสโปเตเมีย มีทศิ เหนือจรดทะเลดาและ ทะเลแคสเปี ยน ทศิ ตะวันตกเฉียงใตจ้ รดคาบสมุทรอาหรับซ่ึงล้อมรอบดว้ ยทะเลแดง และมหาสมุทรอนิ เดยี ทศิ ตะวันตกจรดทร่ี าบซีเรียและปาเลสไตน์ ส่วนทศิ ตะวันออก จรดทรี่ าบสูงอิหร่าน

เมโสโปเตเมยี แบง่ ออกเป็ นสองส่วน ส่วนล่างใกล้กับอ่าวเปอรเ์ ซยี มีความอุดมสมบูรณเ์ รียกว่าบาบิโลเนีย ส่วนบนซ่ึงค่อนข้างแห้งแล้งเรียกว่า อัสซเี รีย บริเวณทงั้ หมดมีชนชาตหิ ลายเผ่าพนั ธุอ์ าศัยอยู่ มกี ารรบพงุ่ กันอยู่เสมอ เมือ่ ชาตใิ ดมอี านาจก็เข้าไปยึดครองและกลายเป็ นชนชาตเิ ดยี วกัน นักประวตั ศิ าสตร์ บางทา่ นกล่าววา่ ไม่มีแหง่ หนตาบลใดจะมชี าตพิ ันธุม์ นุษยผ์ สมปนเปกันมากมาย เหมอื นทน่ี ี่ และยังเป็ นยุทธภูมริ ะหว่างตะวันตกกับตะวันออกตลอดสมัย ประวัตศิ าสตร์ ดงั นั้น ประวัตเิ ร่ืองราวต่าง ๆ ของชนชาตเิ หล่านีจ้ งึ ค่อนข้างสับสน

ชนชาติในอารยธรรมเมโสโปเตเมีย 1. สุเมเรยี น คือชนเผา่ กลุ่มแรกทเ่ี ข้ามาจบั จองทรี่ าบลุ่มเมโสโปเตเมีย แตไ่ ม่ใช่พวกแรกทเ่ี ข้า มาตงั้ ถิน่ ฐานใน บริเวณนี้ อารยธรรมหรือความเจริญของพวกสุเมเรียน ไดแ้ ก่ - การปกครอง มีการปกครองแบบนครรัฐ และมีการทาสงครามรบกนั อยเู่ สมอๆ นครรัฐใด ไดร้ ับชยั ชนะกม็ ีสิทธิปกครองตนเอง โดยมีผู้นาในการปกครอง เรียกวา่ “เปตาซ”ี เป็ นทงั้ พระและ กษัตริย์ - เศรษฐกิจ พวกสุเมเรียน มีความรู้และรู้จกั ทาระบบการชลประทานเพอื่ การเกษตร เชน่ เข่อื น คลอง คู ทดน้า และสามารถผลิตพชื พนั ธุ์ ธัญญาหาร ธัญพชื ไดม้ ากมาย - มีการประดษิ ฐอ์ กั ษรคูนิฟอรม์ เป็ นอกั ษรล่ิม เขียนดว้ ยกา้ นออ้ ลงบนแผ่นดนิ เหนียว - ดา้ นวิทยาศาสตร์ คน้ พบวิธีการคณู การหาญและการคานวณหาสแควรร์ ูต ตลอดระบบตวั เลข และ น้าหนักมาตราช่ัง ตวง วัด เลขฐาน 60 ประดษิ ฐน์ าฬิกาและปฎิทนิ ทางจนั ทรคติ - โหราศาสตร์ รู้จกั นาสมุนไพรมาทาเป็ นยารักษาโรคร่วมกบั วธิ ีการทางไสยศาสตร์ เวทยม์ นต์ คาถา - ศาสนา ชาวสุเมเรียนมีชีวิตผูกพนั อยกู่ ับศาสนา นับถือบชู าเทพเจา้ หลายองค์ และเช่อื วา่ เม่ือ คนตายถือว่าเป็ นจุดสิน้ สุด และศพจะถกู ฝังอยใู่ ตพ้ นื้ บา้ น - สถาปัตยกรรม วหิ ารซกิ แู รต ไว้สาหรับบชู าเทพเจา้ ลักษณะคล้ายปี รามิด มีบนั ไดทอดยาว ขึน้ ไป

2. อมอไรท์ เป็ นชนเผ่าเซเมตกิ อาศัยอย่ใู นทะเลทรายอารเบยี ไดเ้ ข้าทาลายอาณาจกั ร ของพวกสุเมเรยี น และเอาชนะ พวกอัคคาเดยี นได้ ชาวอมอไรทไ์ ด้สถาปนา กรุงบาบโิ ลนเนียขนึ้ เป็ นจักรวรรดบิ าบโิ ลนเนีย หรือ The Old Babylonians จัดการปกครองแบบเอกาธิปไตย อานาจสูงสุดอยทู่ ่ี กษัตริยเ์ พยี งองคเ์ ดยี ว - ผลงานชนิ้ สาคัญ ประมวลกฎหมายทช่ี อื่ ว่า The Code Of Hummurabiหรือกฎหมายตาต่อตา ฟันต่อฟัน มี 282 มาตร - ดา้ นศาสนา มคี วามเชอ่ื ในเร่ืองเหนือธรรมชาติ นับถอื เทพจ้าหลายองค์ เทพเจ้าสูงสุด คอื เทพมารค์ ุด เชอ่ื ในเวทมนตค์ าถาจักรวรรดบิ าบโิ ลนเนีย หลังจากสมัยพระเจา้ ฮัมมูราบแี ล้วกค็ ่อยๆเสอื่ มลง และถูกพวกแคชไซต์ พวกอานารยชนเข้ารุกรานทาลายบาบโิ ลน

3. อัสซีเรียน พวกนีเ้ ป็ นพวกดุร้ายป่ าเถอื่ นและชอบการทาสงคราม มกี ารสร้างถนนเพอื่ ส่งกองท่วั ไป รบและส่ง ข่าวสารทางทหาร ดา้ นศลิ ปะทม่ี ชี อ่ื เสยี งมาก คอื การแกะสลักภาพนูนต่า จะเป็ น เรื่องราวเกยี่ วกบั การสงคราม และการล่าสัตวท์ นี่ ่ากลัว ดา้ นสถาปัตยกรรม สร้างวหิ ารด้วย หนิ แทนอฐิ ตากแหง้ ตวั อาคารเน้นความใหญ่โตมหมึ า มกี ารสร้างหอ้ งสมุดและใหพ้ วก นักปราชญร์ วบรวมงานเขียนมาเกบ็ ไว้ ชาวอสั ซเี รียเป็ นชาตทิ ช่ี านาญในด้านการรบไดผ้ ลติ อาวุธทท่ี าดว้ ยโลหะ เช่น ดาบ หอก ธนู โล่ และเกราะ รวมทงั้ ยุทธวิธีในการรบ เช่น การใช้ต้นซุงเข้ากระทงุ้ กาแพงเมอื งและ รวบรวมตาราพชิ ัยสงคราม โดยเขียนไว้ในแผ่นดนิ เหนียวเป็ นจานวนมาก ผู้นา อัสซเี รียได้ขยายการปกครองจนมอี าณาเขตทก่ี ว้างใหญ่ ในสมัยของพระเจา้ อสั ซรู บ์ านิปาล ไดส้ ร้างหอ้ งสมุดทใ่ี หญ่ทสี่ ุดขณะนั้นขนึ้ ทเ่ี มอื งนิเนเวห์ ซงึ่ เป็ นเมอื งหลวงเป็ นทส่ี าหรับเกบ็ แผ่นจารึกดนิ เหนียวไว้ถงึ 22,000 แผ่น ศิลปกรรมทส่ี าคญั ของชาวอัสซเี รีย คอื ภาพสลักนูน ต่า ซงึ่ แสดงชวี ิตประจาวันและการทาสงครามของชาวอัสซเี รีย

4. แคลเดยี น พวกนีอ้ าศัยอยู่ทางตะวันออกเฉียงใต้ของลุ่มแมน่ า้ ไทกริส-ยูเฟทสี ไดป้ รับปรุงบาบิ โลนเนียใหเ้ จริญขึน้ อกี ครั้ง จนกลายเป็ นนครทงี่ ดงาม โดยการปลูกต้นไม้คลุมหลังคา อย่างหนาแน่นเรียกว่า สวนลอยบาบโิ ลน ซงึ่ เป็ น 1 ใน 7 สิ่งมหศั จรรยข์ องโลก พวกนี้ 5. ฮิบรูมคี วามเจริญด้านโหราศาสตรแ์ ละดาราศาสตร์ บอกว่าสัปดาหห์ น่ึงมี 7 วนั 5. ฮบิ รู หรืออกี 2ช่อื คอื ยวิ กบั อสิ ราเอล เป็ นพวกเร่ร่อนไปในทต่ี า่ งๆ สุดทา้ ยกเ็ ดนิ ทาง มายงั ดนิ แดนของพระเจา้ หรือคานาอนั (ปาเลสไตน)์ - ศาสนา (ศาสนายูดาย) ในสมยั แรกๆชาวยวิ นับถอื เทพเจา้ หลายองค์ แต่ ภายหลังเปล่ียนมานับถอื พระยะโฮวาเพยี งพระองคเ์ ดยี ว - วรรณคดี วรรณคดสี าคญั ชนิ้ สาคญั คอื พระคมั ภรี เ์ ดมิ The Old Testament รวบรวมมาจากระเบยี บประเพณี ประวัตศิ าสตร์ สุภาษิต บทเพลงสวดที่ สาคญั บทเพลงสวดทส่ี าคญั ๆ - ปรัชญา เป็ นความคดิ เกยี่ วกับปัญหาชีวิตและโชคชะตาของมนุษย์ เช่น จกั รกล นิยม ชะตากรรมนิยม

รูปภาพทเ่ี กย่ี วข้องกบั อารยธรรมเมโสโปเตเมยี

รูปภาพท่เี กย่ี วข้องกบั อารยธรรมเมโสโปเตเมยี

ครูทป่ี รึกษากจิ กรรม อาจารย์ อัจฉรา ไสยะหุต อาจารย์ อารีย์ เทย่ี งอ่อน คณะทางานกจิ กรรม 1. นายธีรภัทร สืบเรือง หอ้ ง 5/2 เลขท่ี 3 2. นายชัยศริ ิ ค้าขาย ห้อง 5/2 เลขท่ี 5 3. นางสาวชวัลลักษณ์ เหล็กสัก ห้อง 5/2 เลขท่ี 11 4. นางสาวบุญญิสา งามสม ห้อง 5/2 เลขท่ี 12 5. นางสาวอริสา จันทรเ์ เยม้ ห้อง 5/2 เลขท่ี 13 6. นางสาวอริสา สบื ดา ห้อง 5/2 เลขที่ 14 7. นางสาวพรรณกาญจน์ โคมุต ห้อง 5/2 เลขท่ี 15 8. นางสาวจุฑาทพิ ย์ อารมณช์ น่ื ห้อง 5/2 เลขที่ 17