E-book วิชาภูมิปัญญาไทย

E-book การนาภูมปิ ัญญาไทยมาใช้ในชวี ติ ประจาวัน E-book วชิ าเพมิ่ เตมิ ภมู ิปัญญาไทยและวฒั นธรรมไทย ระดับชัน้ มัธยมศกึ ษาปี ท่ี ๕ นางอัจฉรา ไสยะหุต ผสู้ อน

การนาภูมิปญั ญาไทยมาใช้ในชวี ติ ประจาวัน ภูมปิ ัญญาทางดา้ นเคร่อื งนุ่มหม่ ภูมปิ ญั ญาทางดา้ นอาหาร เน่ืองจากสภาพภูมิอากาศของประเทศ ไทยอยู่ในเขตร้อน คนไทยจึงมี ลกั ษณะเดน่ ของอาหารไทย คอื อาหารแต่ละ ภูมิปญั ญาในการใช้เสอื้ ผ้าเคร่ืองนุ่งห่มท่ี ชนดิ จะมคี ุณค่าทางอาหารครบทั้ง 5 หมู่ เหมาะสมกบั อากาศและสภาพแวดลอ้ ม และสว่ นประกอบของอาหารจะมีสมุนไพรที่ เลอื กใชว้ สั ดุทีส่ ามารถถ่ายเทความร้อน มีประโยชน์ต่อสขุ ภาพอยู่ด้วยเชน่ ข่า ตะไคร้ ไดด้ ี ไดแ้ ก่ ฝ้าย ไหม โดยการนามาทอ ใบมะกรดู ซงึ่ การนาสมุนไพรมาเป็น เป็นผืนเพ่ือนุ่งห่ม สว่ นประกอบของอาหารนีจ้ ัดได้วา่ เป็นภมู ิ ปญั ญาดา้ นอาหารของอาหารไทย ประกอบกบั อุปนสิ ยั ทร่ี ักสวยรักงาม และมีความประณตี จึงไดม้ ี การคดิ ค้นเทคนิคการทอ ลวดลายและการยอ้ มสี ใหม้ คี วาม ตวั อยา่ งของอาหารท่มี ีสมนุ ไพรเปน็ ส่วนประกอบ ไดแ้ ก่ ต้มยากงุ้ แกงเหลือง สวยงามโดดเดน่ เชน่ ฝา้ แพรวา เป็นผา้ ทอดว้ ยเทคนิคจกและขดิ แกงไตปลา น้าพริกออ่ ง ออ่ ม และส้มตา เป็นตน้ นอกจากสว่ นประกอบของ หลายสีบนผืนผา้ ซง่ึ ถอื ไดว้ า่ เปน็ ภูมปิ ญั ญาเกย่ี วกับเครอ่ื งนงุ่ ห่ม อาหารแลว้ การตกแต่งอาหารอย่างสวยงาม ประณีต กเ็ ป็นภูมปิ ัญญาอีก ของไทย อยา่ งหนึง่ ทที่ าใหอ้ าหารดนู ่ารับประทานยิง่ ขนึ้ เช่น การแกะสลักผกั ผลไม้ การประดิษฐร์ ูปแบบของขนมให้สวยงาม เชน่ ขนมลกู ชุบ ขนมทองเอก ขนม จ่ามงกฎุ เป็นตน้ การทีอ่ าหารไทยมคี ุณคา่ ทางโภชนาการและมีความ สวยงาม จึงทาให้อาหารไทยไดร้ บั ความนยิ มไปทวั่ โลก

ภูมิปญั ญาทางดา้ นท่อี ยอู่ าศยั ภมู ปิ ัญญาการแพทยแ์ ผนไทย ทอี่ ยอู่ าศยั ของมนษุ ย์มคี วามสัมพันธก์ ับพนื้ ที่ท่บี คุ คลอาศัย การแพทยแ์ ผนไทยและเภสัชกรรม เปน็ ภมู ปิ ัญญาต้ังแต่ อยสู่ ภาพภมู ปิ ระเทศไทยมที ั้งทีร่ าบลุ่มฝั่งแม่น้าการสรา้ งจงึ สมยั โบราณ ในการรกั ษาโรคภยั ไขเ้ จ็บมกั จะรักษาโดยใช้ จาเป็นตอ้ งสร้างเป็นใต้ถนุ สูง เพ่ือแก้ปัญหาน้าท่วมขงั สมุนไพรแพทยแ์ ผนไทยไดถ้ า่ ยทอดภมู ปิ ญั ญา เชน่ จารกึ รปู แบบการสร้างบ้านในบริเวณที่ราบสงู และทีส่ งู จะมี สรรพคณุ ยาและวิธีรักษาเปน็ ตารายาของแตล่ ะท้องถนิ่ หน้าต่างน้อย ทง้ั นี้ เนอ่ื งจากบริเวณท่สี ูงจะมีอากาศหนาว ซงึ่ สมุนไพรต่างๆท่ีนามาเปน็ ยาน้ี ถอื ไดว้ ่าเปน็ ภมู ปิ ัญญา เย็น เมือ่ สร้างบา้ นมีหน้าต่างนอ้ ย ลมกพ็ ดั เขา้ บา้ นน้อยทาให้ ทีน่ อกจากการรักษาดว้ ยสมนุ ไพรแลว้ และยังมกี ารรักษา อณุ หภูมิในบ้านอบอ่นุ อยู่สบาย การสรา้ งบา้ นตามชายฝั่ง ดว้ ยวธิ ีการนวด การประคบ การรกั ษาโรคดว้ ยวธิ ีน้ีทาให้ ทะเล ซึ่งพื้นดนิ เปน็ ดนิ ปนกบั ทราย จะใชแ้ ทง่ หนิ หรือ โลหิตไหลเวียนสะดวกข้ึนเป็นการปรับสภาพรา่ งกายให้ คอนกรตี ฝงั ลงในดนิ กอ่ นทีจ่ ะนาเสาบา้ นมาวาง แลจ้ งึ ยึดเสา เกิดความสมดลุ และยังทาให้ร่างกายรสู้ กึ สบายตัวสบาย บ้านและแท่งหินไว้ ซึง่ เป็นภมู ิปัญญาที่ป้องกันบ้านทรดุ ตัวมากขึน้ ไม่ทรมานต่อความเจบ็ ปวดเมอื่ ยร่างกายท่ี นอกจากนยี้ ังไม่นิยมสร้างบา้ นถุนสูงการนาวตั ถุต่างๆ มา แสนจะยากลาบากในการเคลอื่ นไหวของร่างกายของเรา ประกอบเปน็ รูปร่างของบา้ น คอ่ ยขา้ งจะใชเ้ วลาแต่คนไทย ที่เกิดจากการเวลาเราเคล่ือนไหวรวดเรว็ เกนิ ไปจนทาให้ เราก็ยังสามารถ สร้างเป็นรปู ร่างของบา้ นเสรจ็ สมบรูณ์ และ ร่างกาย กระคูก กล้ามเนอื้ และเสน้ เอ็น อาจจะเคลือ่ น เป็นทอี่ ยอู่ าศยั ทดี่ แู ลว้ มีความคงทนกับสภาวะสิ่งแวดล้อม เขา้ ท่ีผิดจากที่เดิมหรอื หกั หรอื ขาดไปได้ ซง่ึ ในโบราณเรา รายรอบตา่ งๆ ได้ดี ตามลาดบั และถาวร ทง้ั นเี้ พ่ือป้องกันแรง ใชก้ ารนวด การเหยียบ การบีบ และการประคบสมุนไพร จากลมพายจุ ะไดเ้ ห็นว่าการสรา้ งบ้านในแต่ละท้องถน่ิ ได้ จนเป็นทม่ี าของภูมิปัญญาไทยในดา้ นแพทย์แผนไทย แสดงถงึ ภมู ิปญั ญาของคนไทยในการสรา้ งที่อยู่อาศัยซง่ึ สามารถแกไ้ ข้ปัญหาจากธรรมชาตทิ ีอ่ ยู่รอบตนเองไดอย่าง เหมาะสม

รปู ภาพภูมปิ ญั ญาดา้ นอาหาร รปู ภาพภมู ปิ ัญญาดา้ นเคร่อื งน่มุ หม่

รปู ภาพภูมปิ ญั ญาดา้ นที่อย่อู าศัย รปู ภาพภูมปิ ญั ญาดา้ นแพทย์แผนไทย