49 ช่วั โมงท่ี 1-2 ขน้ั ที่ 1 สรา้ งความสนใจ (engagement) 1. ครนู ำเข้าสบู่ ทเรยี นโดยการทบทวนโปรแกรม Scratch เกยี่ วกับบลอ็ กคำสง่ั ตา่ งๆ โดยถามคำถาม ต่อไปนี้ - นกั เรียนเคยเล่นเกมสุ่มสงิ่ ของ บา้ งหรือไม่ (นกั เรยี นตอบตามประสบการณ)์ - นกั เรียนคิดว่า โปรแกรม Scratch สามารถสมุ่ ค่าได้หรอื ไม่ อยา่ งไร (นักเรยี นตอบตาม ประสบการณ)์ 2. ครนู ำเข้าสู่กจิ กรรมตอ่ ไป ขั้นท่ี 2 สำรวจและคน้ หา (exploration) 1. ครูแบง่ กลุ่มนักเรียนออกเป็น 4-5 กลมุ่ ใหน้ กั เรียนดูคลิปวีดีโอ โปรแกรมสมุ่ ตวั เลข https://www.youtube.com/watch?v=oEkr3mDI_h8 2. ครถู ามคำถามเพ่อื สำรวจและคน้ หา ผลการเรยี นรู้จากการดูคลปิ วีดโี อ • จากคลิปวดี ีโอ โปรแกรม Scratch สามารถสมุ่ ค่าไดห้ รอื ไม่ อย่างไร ขน้ั ที่ 3 อธบิ ายและลงขอ้ สรุป (explanation) 1. ครูสาธติ การเขียนโปรแกรมแบบสุม่ ค่า ตามคลิปวีดโี อให้นกั เรยี นดู พรอ้ มแสดงผลลพั ธ์ 2. ครูให้นกั เรียนทดลองเขียนโปรแกรมตามคลปิ วีดโี อ พร้อมแสดงผลลพั ธ์ และทดลองปรับเปลี่ยน/ แกไ้ ขโปรแกรม 3. ครูเปน็ ทีป่ รกึ ษาในกจิ กรรม ข้นั ที่ 4 ขยายความรู้ (elaboration) 1. ใหน้ ักเรยี นในกลุ่มร่วมกันสรุปวธิ กี ารเขียนโปรแกรมแบบสุ่มคา่ และให้นกั เรยี นเขยี นโปรแกรมแบบ สุ่มค่า โดยกำหนดตัวเลข เปน็ สามหลัก เพือ่ ขยายความรู้เก่ียวกบั การเขียนโปรแกรมแบบสุ่มค่า 2. ครเู ป็นท่ีปรกึ ษาในการดำเนินกิจกรรม ขน้ั ที่ 5 ประเมนิ (evaluation) ครปู ระเมินการเรียนรู้ของนกั เรยี น ดงั นี้ สงั เกตพฤตกิ รรมของนักเรียนขณะทำงานรว่ มกัน สงั เกต การตอบคำถามของนกั เรียนในชั้นเรยี น การทำกิจกรรมกลุม่ การใชง้ านโปรแกรม Scratch และประเมนิ ทกั ษะ แหง่ ศตวรรษท่ี 21 โดยใชแ้ บบประเมินตามสภาพจริง ส่อื /แหล่งการเรยี นรู้ คลิปวีดโี อ โปรแกรมส่มุ ตวั เลข https://www.youtube.com/watch?v=oEkr3mDI_h8 โปรแกรม Scratch
50 แบบประเมินการเรยี นรู้ เกณฑก์ ารให้คะแนนแบบประเมนิ - เขียนโปรแกรมแบบสุม่ ค่า ตวั เลขสามหลัก ตัวชี้วดั ระดบั คะแนน การจัดทำ 3 21 - เขียนโปรแกรมแบบส่มุ ค่า ตัวเลขสามหลัก จดั ทำอย่างเปน็ ระบบ ชดั เจน จัดทำอยา่ งเป็นระบบ ชดั เจน จัดทำอย่างเปน็ ระบบ ถูกตอ้ ง ครอบคลุมและมีการ ถูกตอ้ ง ครอบคลมุ ชดั เจน ถูกต้อง แต่ยังไม่ เชือ่ มโยงใหเ้ ห็นเป็นภาพรวม สอดคล้องกบั วัตถุประสงค์ ครอบคลุม สอดคล้องกับวตั ถปุ ระสงค์
51 ขอ้ เสนอแนะของหัวหน้าสถานศึกษาหรือผู้ท่ไี ด้รบั มอบหมาย .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ลงชอื่ .................................................................. (.................................................................) ตำแหนง่ ................................................ วันท่.ี ......เดือน........................พ.ศ. .......... บันทึกหลงั สอน ผลการสอน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. นกั เรยี นเกดิ ทักษะใดบา้ ง ทำเครื่องหมาย ในช่องว่างทต่ี รงกับส่งิ ทที่ ำได้ การสงั เกต การวัด การใช้จำนวน การจำแนกประเภท การหาความสมั พันธร์ ะหวา่ ง สเปซกับสเปซ สเปซกับเวลา การจดั กระทำและการส่อื ความหมายขอ้ มูล การพยากรณ์ การลงความเห็นจากขอ้ มูล การต้งั สมมติฐาน การกำหนดนิยามเชิงปฏบิ ัตกิ าร การกำหนดและควบคุมตัวแปร การทดลอง การตคี วามหมายและลงข้อสรปุ การสรา้ งแบบจำลอง นักเรยี นเกดิ ทกั ษะแหง่ ศตวรรษท่ี 21 ใดบา้ ง ทำเคร่อื งหมาย ในชอ่ งวา่ งทีต่ รงกับทักษะทเี่ กิด การสร้างสรรค์ การคดิ อย่างมวี ิจารณญาณ การแกป้ ัญหา การสือ่ สาร ความร่วมมือ การใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศและการส่อื สาร ปัญหาและอุปสรรค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ขอ้ เสนอแนะ/แนวทางแก้ไข .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงช่ือ.................................................................. (.................................................................) ตำแหน่ง ................................................ วันท.ี่ ......เดือน........................พ.ศ. ..........
52 บทท่ี 5 ค้างคาวกินกล้วย วชิ าวิทยาศาสตรเ์ ทคโนโลยี (วิทยาการคำนวณ) ว16101 แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 9 เขียนโปรแกรมตรวจสอบการกดแปน้ พมิ พจ์ ากผใู้ ช้ ชนั้ ประถมศกึ ษาปีที่ 6 เวลา 2 ชัว่ โมง ผสู้ อน ............................................................................... มาตรฐาน มาตรฐาน ว 4.2 เข้าใจและใช้แนวคิดเชิงคำนวณในการแก้ปัญหาท่ีพบในชีวิตจริงอย่างเป็นขั้นตอนและเป็น ระบบใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสารในการเรียนรู้ การทำงาน และการแก้ปัญหาได้อย่างมีประสิทธิภาพ รเู้ ทา่ ทัน และมีจริยธรรม ตัวชวี้ ดั ว 4.2ป.6/1 ใชเ้ หตผุ ลเชิงตรรกะในการอธบิ ายและออกแบบวธิ กี ารแกป้ ัญหาทีพ่ บในชีวิตประจำวัน ว 4.2ป.6/2 ออกแบบและเขียนโปรแกรมอย่างง่าย เพ่ือแก้ปัญหาในชีวิตประจำวัน ตรวจหาข้อผิดพลาด ของโปรแกรมและแกไ้ ข จุดประสงคก์ ารเรยี นร้สู ูต่ ัวชว้ี ดั 1. สามารถออกแบบและเขียนโปรแกรมอย่างง่าย เพ่ือแก้ปญั หาในชวี ิตประจำวันได้ (P) 2. มีความรูเ้ กย่ี วกบั การออกแบบและเขยี นโปรแกรมอยา่ งงา่ ย เพ่อื แกป้ ัญหาในชวี ิตประจำวัน (K) 3. เปน็ คนช่างสังเกต ช่างคดิ ชา่ งสงสัย และเปน็ ผู้ทมี่ คี วามกระตอื รือร้นในการเสาะแสวงหาความรู้ (A) สาระสำคญั การวางแผนและออกแบบงานก่อนลงมือเขียนโปรแกรมจะช่วยให้เกิดความเข้าใจในเป้าหมายการ ทำงานไดช้ ดั เจนขน้ึ บล็อกคำสั่ง when...key pressed อยู่ในกลุ่มบล็อก Events ใช้สำหรับตรวจสอบเหตุการณ์ว่ามีการ กดแป้นพิมพ์หรือไม่และโปรแกรมจะทำตามคำสั่งถัดไปหากมีการกดแป้นพิมพ์ที่ระบุไว้ เช่นแป้นspace bar แปน้ ลูกศรซา้ ย แปน้ ลกู ศรขวา การคัดลอกสคริปต์หรือบล็อกคำสั่งทำได้โดยคลิกขวาแล้วเลือกคำส่ัง Duplicate นอกจากนี้อาจ คัดลอกโดยคลิกที่ สคริปต์ หรอื บลอ็ กคำส่ังนน้ั แล้วลากไปวางท่ีช่ือตัวละครท่ีตอ้ งการคัดลอก ตวั ละคร 1 ตัวสามารถมีสครปิ ต์ได้มากกว่า 1 สคริปต์ เพอ่ื ใช้แบ่งสว่ นการทำงานให้ชัดเจนและเข้าใจ งา่ ยขน้ึ บล็อกคำส่งั next costumeใช้แสดงชดุ ตัวละครถดั ไป บล็อกคำสั่ง pick random อยู่ในกลมุ่ operator ใชส้ ำหรบั สมุ่ คา่ โดยการระบุเปน็ ชว่ ง
53 กล่มุ บล็อก operator มีคำส่ังท่ใี ช้เปรียบเทียบค่าหรือตรวจสอบเงือ่ นไขเช่นคำสั่งand (และ) คำส่ัง or (หรือ) ใช้สำหรับตรวจสอบเง่อื นไข 2 เงือ่ นไขโดยจะให้ค่าเป็นจริงก็ต่อเมอ่ื เง่ือนไขใดเง่ือนไขหนึ่งเปน็ จริงหรือ ทั้งสองเง่ือนไขเป็นจรงิ คำส่ัง if else ใช้ตรวจสอบเงือ่ นไขโดยทางการขายเป็นจรงิ โปรแกรมจะทำตามคำสั่งที่อยู่ถัดไปแต่ถ้า เง่ือนไขเปน็ เทจ็ โปรแกรมจะทำตามคำสง่ั ทอ่ี ยูต่ อ่ จาก else การกดแปน้ พิมพซ์ ้ำๆอาจทำใหค้ ยี ์บอรด์ ชำรดุ จงึ ควรใช้งานอย่างระมัดระวังและดแู ลรกั ษาใหใ้ ช้งานได้ นาน ไมค่ วรใชค้ อมพวิ เตอร์นานเกนิ ไปควรแบง่ เวลาไปวิง่ เล่นกบั เพือ่ นหรอื ทำกิจกรรมอ่นื ๆ สาระการเรยี นรู้ การแก้ปญั หาอยา่ งเป็นข้ันตอนจะชว่ ยใหแ้ กป้ ัญหาได้อยา่ งมีประสิทธิภาพ การใช้เหตุผลเชิงตรรกะเป็นการนำกฎเกณฑ์ หรือเง่ือนไขท่ีครอบคลุมทุกกรณีมาใช้พิจารณา ในการ แกป้ ัญหา การพิจารณากระบวนการทำงานที่มีการทำงานแบบวนซ้ำ หรือเง่ือนไขเป็นวิธีการท่ีจะช่วยให้การ ออกแบบวิธกี ารแกป้ ญั หาเป็นไปอยา่ งมีประสทิ ธภิ าพ การออกแบบโปรแกรมสามารถทำไดโ้ ดยเขยี น เปน็ ข้อความ หรือผงั งาน การออกแบบและเขยี นโปรแกรมทมี่ กี ารใชต้ วั แปร การวนซ้ำ การตรวจสอบเงื่อนไข หากมีข้อผิดพลาดให้ตรวจสอบการทำงาน ทีละคำส่ัง เมื่อพบจุดท่ีทำให้ผลลัพธ์ไม่ถูกต้อง ให้ทำการ แกไ้ ขจนกวา่ จะไดผ้ ลลพั ธ์ทีถ่ ูกต้อง การฝึกตรวจหาขอ้ ผิดพลาดจากโปรแกรมของผู้อื่นจะช่วยพัฒนาทักษะการหาสาเหตุของปัญหาได้ดี ย่ิงขึน้ ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 1. การสรา้ งสรรค์ 2. การคดิ อย่างมวี จิ ารณญาณ 3. การแกป้ ัญหา 4. ความร่วมมือ 5. การส่อื สาร 6. การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ชน้ิ งานหรอื ภาระงาน (หลักฐาน รอ่ งรอยแสดงความร)ู้ ใบงานเกบ็ แอปเปิ้ล การเขยี นโปรแกรม Scratch
54 การจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้ ชวั่ โมงที่ 1-2 ข้ันท่ี 1 สร้างความสนใจ (engagement) 1. ครนู ำเข้าสู่บทเรียนโดยการทบทวนโปรแกรม Scratch เกีย่ วกับกล่มุ บล็อก Event โดยถามคำถาม ต่อไปน้ี - นักเรียนคดิ วา่ การส่งั ใหต้ ัวละครเคลอ่ื นที่สามารถกำหนดโดยใช้แปน้ พิมพไ์ ด้หรือไม่ อยา่ งไร (นักเรียนตอบตามประสบการณ์และความคดิ ) 2. ครูนำเข้าสกู่ จิ กรรมตอ่ ไป ข้ันที่ 2 สำรวจและค้นหา (exploration) 1. ครูแบ่งกลุ่มนกั เรียนออกเป็น 4-5 กลุ่ม ให้นกั เรยี นอ่านการ์ตนู ในหนงั สอื เรียนเรือ่ งค้างคาวกิน กลว้ ย หน้า 119 ถึง หน้า 126 โดยครูฝึกทกั ษะการอา่ นตามวธิ ีการอา่ นทีเ่ หมาะสมกบั ความสามารถของ นักเรียน 2. ครูถามคำถามเพ่ือสำรวจและค้นหา ผลการเรียนรูจ้ ากการอา่ นการ์ตนู กบั ประสบการณข์ อง นักเรียน • จากเรื่องมกี ารใช้แปน้ พมิ พ์ควบคุมการเคล่ือนที่ของตวั ละครหรือไม่ ทำได้อย่างไร 3. ครทู บทวนการเคลอ่ื นท่ี ซ้าย ขวา บน ลา่ ง ดว้ ยใบงานเก็บแอปเป้ิล ขั้นท่ี 3 อธิบายและลงข้อสรปุ (explanation) 1. ครูให้นักเรยี นเขยี นโปนแกรม Scratch โดยเลอื กตัวละครใดกไ็ ด้ พรอ้ มกำหนดการเคลอื่ นที่ โดยใช้ แปน้ พิมพ์ w, a, s, d ควบคมุ บลอ็ กคำสงั่ ดงั นี้
55 ภาพจากหนงั สือเรยี น สสวท. 2. ครูใหน้ ักเรยี นกดแปน้ พิมพ์ ทบสอบโปรแกรม 3. ครเู ป็นท่ปี รกึ ษาในกจิ กรรม ขั้นที่ 4 ขยายความรู้ (elaboration) 1. ให้นักเรยี นในกลมุ่ ร่วมกนั สรปุ ความรูเ้ กี่ยวการกำหนดแปน้ พมิ พเ์ พ่อื ควบคุมการเคลือ่ นทีข่ องตวั ละคร และใหน้ ักเรียนเขยี นโปนแกรม Scratch โดยเลือกตัวละครใดก็ได้ พร้อมกำหนดการเคลื่อนท่ี โดยใช้ แปน้ พมิ พ์ d, x, c, v ควบคุม เพอื่ ขยายความรู้ 2. ครเู ป็นทปี่ รกึ ษาในการดำเนินกจิ กรรม ขน้ั ที่ 5 ประเมิน (evaluation) ครปู ระเมินการเรยี นรู้ของนักเรยี น ดงั นี้ สงั เกตพฤติกรรมของนักเรียนขณะทำงานรว่ มกนั สังเกต การตอบคำถามของนกั เรยี นในชนั้ เรยี น การทำกจิ กรรมกลุ่ม การใช้งานโปรแกรม Scratch ใบงานเก็บแอป เปิล้ และประเมินทกั ษะแห่งศตวรรษที่ 21 โดยใช้แบบประเมนิ ตามสภาพจรงิ ส่ือ/แหล่งการเรียนรู้ เก็บแอปเป้ิล แบบประเมินการเรยี นรู้ เกณฑก์ ารใหค้ ะแนนแบบประเมิน - เกบ็ แอปเปล้ิ ตวั ชวี้ ัด ระดบั คะแนน การจัดทำ 3 21 - เกบ็ แอปเปลิ้ - การเขยี นโปรแกรม Scratch จดั ทำอย่างเปน็ ระบบ ชัดเจน จดั ทำอย่างเปน็ ระบบ ชัดเจน จดั ทำอยา่ งเปน็ ระบบ ถูกต้อง ครอบคลมุ และมกี าร ถกู ต้อง ครอบคลุม ชดั เจน ถกู ต้อง แตย่ ังไม่ เชื่อมโยงใหเ้ หน็ เปน็ ภาพรวม สอดคล้องกับวตั ถุประสงค์ ครอบคลมุ สอดคลอ้ งกบั วัตถปุ ระสงค์
56 ขอ้ เสนอแนะของหัวหน้าสถานศกึ ษาหรือผู้ท่ีได้รบั มอบหมาย .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ลงช่ือ.................................................................. (.................................................................) ตำแหน่ง ................................................ วนั ท่ี.......เดือน........................พ.ศ. .......... บันทึกหลงั สอน ผลการสอน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. นกั เรยี นเกดิ ทกั ษะใดบา้ ง ทำเครอ่ื งหมาย ในชอ่ งวา่ งทตี่ รงกับสง่ิ ทที่ ำได้ การสงั เกต การวดั การใช้จำนวน การจำแนกประเภท การหาความสมั พันธร์ ะหวา่ ง สเปซกับสเปซ สเปซกับเวลา การจดั กระทำและการสอ่ื ความหมายขอ้ มูล การพยากรณ์ การลงความเหน็ จากขอ้ มูล การตง้ั สมมตฐิ าน การกำหนดนิยามเชงิ ปฏิบัตกิ าร การกำหนดและควบคุมตัวแปร การทดลอง การตคี วามหมายและลงขอ้ สรปุ การสร้างแบบจำลอง นักเรยี นเกดิ ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 ใดบ้าง ทำเครอื่ งหมาย ในช่องว่างทตี่ รงกับทกั ษะทีเ่ กิด การสร้างสรรค์ การคดิ อย่างมีวิจารณญาณ การแก้ปญั หา การส่อื สาร ความรว่ มมอื การใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศและการส่อื สาร ปัญหาและอุปสรรค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ขอ้ เสนอแนะ/แนวทางแกไ้ ข .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงช่ือ.................................................................. (.................................................................) ตำแหนง่ ................................................ วันท.ี่ ......เดือน........................พ.ศ. ..........
57 บทท่ี 6 เร่ืองวุน่ ๆหนังสือร่นุ ออนไลน์ วชิ าวิทยาศาสตร์เทคโนโลยี (วทิ ยาการคำนวณ) ว16101 แผนการจัดการเรยี นรูท้ ี่ 10 ใช้งานโปรแกรมเอกสารออนไลนร์ ว่ มกัน ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 6 เวลา 3 ชวั่ โมง ผู้สอน ............................................................................... มาตรฐาน มาตรฐาน ว 4.2 เข้าใจและใชแ้ นวคิดเชิงคำนวณในการแก้ปัญหาที่พบในชีวิตจริงอย่างเป็นขั้นตอนและเป็น ระบบใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสารในการเรียนรู้ การทำงาน และการแก้ปัญหาได้อย่างมีประสิทธิภาพ รู้เท่าทัน และมจี รยิ ธรรม ตัวชีว้ ดั ว 4.2ป.6/4 ใช้เทคโนโลยสี ารสนเทศทำงานร่วมกนั อย่างปลอดภยั เข้าใจสทิ ธิและหน้าทข่ี องตน เคารพในสทิ ธขิ องผู้อืน่ แจ้งผเู้ กี่ยวขอ้ งเมอ่ื พบข้อมูลหรอื บคุ คลที่ไม่เหมาะสม จุดประสงค์การเรยี นรสู้ ตู่ ัวชีว้ ัด 1. สามารถใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศทำงานร่วมกันอย่างปลอดภยั (P) 2. มีความรู้เกี่ยวกับการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศทำงานร่วมกันอย่างปลอดภัย เข้าใจสิทธิและหน้าที่ ของตน เคารพในสิทธิของผูอ้ นื่ แจง้ ผ้เู กยี่ วขอ้ งเม่อื พบขอ้ มลู หรือบคุ คลทไ่ี มเ่ หมาะสม (K) 3. เข้าใจสิทธิและหน้าท่ขี องตน เคารพในสิทธิของผู้อื่น เป็นคนช่างสังเกต ช่างคิด ช่างสงสัย และเป็นผทู้ ี่ มีความกระตือรือร้นในการเสาะแสวงหาความรู้ (A) สาระสำคญั โปรแกรมเอกสารออนไลน์ช่วยให้ทุกคนสามารถแก้ไขเอกสารพร้อมกันได้แม้จะอยู่คนละที่ และ สามารถทราบได้ว่าใครกำลังพมิ พห์ รือแกไ้ ขอะไรในเอกสารบ้างนอกจากน้ียังสามารถกำหนดสิทธข์ิ องแต่ละคน โดยคลิกท่ีปุ่มแชร์และเลือกสิทธิ์ในการเข้าถึง เช่น แก้ไขได้ (can edit) แสดงความคิดเห็นได้ (can comment) หรอื ดไู ด้อยา่ งเดียว (can view) เวอร์ชัน (version) คือรุ่นของเอกสาร โปรแกรมเอกสารออนไลน์จะบันทึกการแก้ไขเอกสารไว้เป็น รนุ่ ๆ เราสามารถดูประวัติ (history) การแก้ไขเอกสาร และเรียกคืน (restone) เอกสารเวอร์ชั่นเกา่ ได้ การทำงานร่วมกันแบบออนไลน์สามารถทำงานร่วมกันในโปรแกรมอื่นๆ เช่น สไลด์นำเสนอ แบบฟอร์ม ตารางทำงาน ปฏิทนิ การจัดกลุ่มหวั ข้อหรอื เรื่องราวจะชว่ ยให้ดขู ้อมูลได้ง่ายข้ึนและมองเห็นข้อมูลที่มีความซำ้ ซ้อนกันได้ สาระการเรยี นรู้ อนั ตรายจากการใชง้ านและอาชญากรรม ทางอนิ เทอรเ์ นต็ แนวทางในการปอ้ งกนั วิธกี ำหนดรหสั ผ่าน การกำหนดสทิ ธกิ์ ารใช้งาน (สทิ ธใิ์ นการเขา้ ถึง) แนวทางการตรวจสอบและปอ้ งกัน มัลแวร์อนั ตรายจากการติดตั้งซอฟต์แวร์ทีอ่ ยู่บนอินเทอรเ์ น็ต
58 ทกั ษะแหง่ ศตวรรษที่ 21 1. การสรา้ งสรรค์ 2. การคิดอยา่ งมีวจิ ารณญาณ 3. การแก้ปัญหา 4. ความร่วมมือ 5. การส่อื สาร 6. การใช้เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สาร ชนิ้ งานหรอื ภาระงาน (หลักฐาน รอ่ งรอยแสดงความรู้) ใบงานโปรแกรมทำงานรว่ มกัน (ออนไลน)์ สมัคร Gmail การจดั กิจกรรมการเรียนรู้ ชว่ั โมงท่ี 1-2 ขน้ั ที่ 1 สรา้ งความสนใจ (engagement) 1. ครูนำเข้าสู่บทเรียนโดยการสนทนากับนักเรียน โดยกำหนดสถานการณ์ว่า ในวันศุกร์หากครู มอบหมายใหน้ ักเรยี นทำงานกลุ่มเพอ่ื ส่งในวันจนั ทร์ แตน่ ักเรยี นไม่สามารถนัดเพอื่ นๆได้ เน่ืองจากเวลาว่างไม่ ตรงกัน นักเรยี นจะมีวิธีติต่อสอื่ สารอยา่ งไร เพ่ือให้งานกลุ่มสำเรจ็ (นักเรียนตอบตามประสบการณ์ และความ เข้าใจ) 2. ครูนำเขา้ สกู่ จิ กรรมตอ่ ไป ขน้ั ที่ 2 สำรวจและค้นหา (exploration) 1. ครูใหน้ ักเรยี นดูคลิปวีดโี อ วิธกี ารใชง้ าน google Docs 1 https://www.youtube.com/watch?v=8LMrUw__H_4 2. ครูถามคำถามเพอ่ื สำรวจและค้นหา ผลการเรียนรูจ้ ากการดคู ลิปวีดโี อ • จากคลิป การใช้งานเอกสารออนไลน์ นักเรียนต้องมีบญั ชี E-mail ของอะไร • จากคลิป ได้รับความรูเ้ ร่ืองใดบ้าง 3. ให้นกั เรียนแลกเปล่ียนเรยี นรู้รว่ มกนั ในกลมุ่ เกี่ยวกบั ความรู้ตา่ งๆ 4. ครใู หน้ กั เรยี นเปิดคอมพวิ เตอร์ และสมคั รบญั ชี Gmail พรอ้ มๆกันทีละขั้นตอน โดยดจู ากคลิป วีดโี อ หรอื ครสู าธติ
59 ภาพจากคลิปวดี โี อ ขัน้ ที่ 3 อธบิ ายและลงข้อสรปุ (explanation) 1. ครใู หน้ กั เรียนฝกึ สร้างงานเอกสาร โดยครูสาธิต และนักเรียนปฏิบัติตามทีละข้ันตอน 2. ครูอธิบายการใช้งานเครื่องมือตา่ งๆ และทดลองใหน้ กั เรยี นพมิ พง์ าน “วธิ กี ารสมคั ร Gmail”
60 3. ครูเสรมิ ความรู้วา่ การทำงานร่วมกันแบบออนไลน์สามารถทำงานร่วมกันในโปรแกรมอนื่ ๆ เชน่ สไลดน์ ำเสนอ แบบฟอร์ม ตารางทำงาน ปฏิทิน ข้ันที่ 4 ขยายความรู้ (elaboration) 1. ใหน้ ักเรยี นในกลมุ่ รว่ มกันเกีย่ วกบั โปรแกรมท่ีสามารถทำงานร่วมกนั ได้ (ออนไลน์) และทำใบงาน โปรแกรมทำงานร่วมกนั (ออนไลน)์ เพื่อขยายความรูเ้ ก่ียวกับการใชโ้ ปรแกรมที่สามารถทำงานร่วมกันได้ (ออนไลน์) 2. ครเู ป็นที่ปรึกษาในการดำเนนิ กิจกรรม ข้ันท่ี 5 ประเมนิ (evaluation) ครปู ระเมินการเรียนรู้ของนกั เรยี น ดงั นี้ สังเกตพฤตกิ รรมของนกั เรยี นขณะทำงานร่วมกนั สงั เกตการ ตอบคำถามของนกั เรียนในชนั้ เรยี น การสมัคร Gmail ใบงานโปรแกรมทำงานร่วมกนั (ออนไลน์) การสร้าง งานเอกสาร และประเมินทักษะแหง่ ศตวรรษที่ 21 โดยใชแ้ บบประเมินตามสภาพจริง ชัว่ โมงท่ี 3 ขนั้ ที่ 1 สรา้ งความสนใจ (engagement) 1. ครนู ำเขา้ สบู่ ทเรยี นโดยการทบทวนบทเรยี นจากช่ัวโมงทแี่ ลว้ และสนทนากับนกั เรียนเกีย่ วกับภาพ ดังน้ี - นักเรยี นรจู้ ักสัญลักษณ์ไอคอนเหลา่ น้ีหรือไม่ แต่ละโปรแกรมใช้ทำงานอะไรบ้าง (นักเรียนตอบ ตามประสบการณ์) 2. ครนู ำเข้าส่กู ิจกรรมตอ่ ไป
61 ข้ันที่ 2 สำรวจและคน้ หา (exploration) ข้นั ที่ 2 สำรวจและค้นหา (exploration) 1. ครูให้นกั เรยี นดคู ลิปวีดโี อ วิธีการใช้งาน google Docs 2 https://www.youtube.com/watch?v=9sLO7wMdyTk 2. ครถู ามคำถามเพอ่ื สำรวจและคน้ หา ผลการเรียนรจู้ ากการดคู ลปิ วีดโี อ • จากคลิป การดาวน์โหลดเอกสารทำไดอ้ ย่างไร • จากคลิป การแก้ไขเอกสารทำได้อย่างไร • จากคลิป การแชร์เอกสาร และกำหนดการเข้าถึงทำได้อย่างไร • จากคลิป สามารถย้อนดกู ารแกไ้ ขไดห้ รอื ไม่ อยา่ งไร • จากคลิป ไดร้ บั ความรูเ้ รื่องใดบ้าง 3. ให้นกั เรยี นแลกเปลย่ี นเรยี นรู้รว่ มกนั ในกลมุ่ เก่ยี วกบั ความรตู้ ่างๆ 4. ครูเปน็ ที่ปรึกษาในกิจกรรม ข้ันที่ 3 อธบิ ายและลงขอ้ สรุป (explanation) 1. ครใู ห้นกั เรยี นเปิดคอมพิวเตอร์ ทดลองดาวน์โหลดเอกสารจาก Google Drive , แกไ้ ขเอกสาร , แชร์ กำหนดการเข้าถงึ และการย้อนดูการแกไ้ ข ตามคลปิ วีดโี อ หรือคุณครู ทีละข้ันตอน 1.1 ดาวนโ์ หลดเอกสาร
62 1.2 การแก้ไขเอกสาร 1.3 การแชรเ์ อกสาร และกำหนดการเขา้ ถงึ
63 1.4 การดูประวัติการแกไ้ ข 3. ครูเสริมความรู้ว่าโปรแกรมเอกสารออนไลน์ชว่ ยให้ทุกคนสามารถแก้ไขเอกสารพรอ้ มกันได้แม้จะ อยู่คนละที่ และสามารถทราบได้ว่าใครกำลังพิมพ์หรอื แก้ไขอะไรในเอกสารบา้ งนอกจากน้ียังสามารถกำหนด สิทธิข์ องแต่ละคน โดยคลิกที่ป่มุ แชรแ์ ละเลอื กสิทธ์ใิ นการเขา้ ถึง เช่น แก้ไขได้ (can edit) แสดงความคิดเห็นได้ (can comment) หรือดไู ดอ้ ยา่ งเดียว (can view) เวอร์ชัน (version) คือรุ่นของเอกสาร โปรแกรมเอกสารออนไลน์จะบันทึกการแก้ไขเอกสารไว้เป็น รนุ่ ๆ เราสามารถดูประวัติ (history) การแกไ้ ขเอกสาร และเรยี กคืน (restone) เอกสารเวอรช์ น่ั เกา่ ได้ ขน้ั ท่ี 4 ขยายความรู้ (elaboration) 1. ให้นักเรียนในกลุ่มร่วมกันสรุปความรู้เกี่ยวกับดาวน์โหลดเอกสาร การแก้ไขเอกสาร การแชร์ เอกสาร และกำหนดการเขา้ ถึง โดยทำงานผ่านเอกสาร ใน Google Drive เพื่อขยายความรู้ 2. ครูเปน็ ท่ปี รึกษาในการดำเนนิ กจิ กรรม ขน้ั ที่ 5 ประเมิน (evaluation) ครปู ระเมนิ การเรียนรู้ของนักเรยี น ดงั นี้ สังเกตพฤตกิ รรมของนักเรยี นขณะทำงานรว่ มกัน สังเกต การตอบคำถามของนักเรยี นในช้ันเรยี น การทำกิจกรรมกลุ่ม การทำงานผ่านเอกสาร ใน Google Drive และ ประเมินทักษะแหง่ ศตวรรษที่ 21 โดยใช้แบบประเมนิ ตามสภาพจรงิ
64 สอ่ื /แหลง่ การเรียนรู้ ใบงานโปรแกรมทำงานร่วมกัน (ออนไลน์) คลิปวีดโี อ วิธกี ารใชง้ าน google Docs 1 https://www.youtube.com/watch?v=8LMrUw__H_4 คลปิ วีดีโอ วิธีการใช้งาน google Docs 2 https://www.youtube.com/watch?v=9sLO7wMdyTk แบบประเมินการเรียนรู้ เกณฑ์การให้คะแนนแบบประเมนิ - ใบงานโปรแกรมทำงานร่วมกัน (ออนไลน์) - การทำงานผา่ นเอกสาร ใน Google Drive ตัวชีว้ ัด ระดับคะแนน การจดั ทำใบงาน 3 21 - ใบงานโปรแกรมทำงาน รว่ มกนั (ออนไลน์) จัดทำอย่างเปน็ ระบบ ชดั เจน จัดทำอย่างเปน็ ระบบ ชัดเจน จัดทำอยา่ งเปน็ ระบบ - การทำงานผา่ นเอกสาร ใน ถูกต้อง ครอบคลมุ และมกี าร ถกู ต้อง ครอบคลุม ชดั เจน ถูกต้อง แต่ยงั ไม่ Google Drive เช่ือมโยงใหเ้ หน็ เปน็ ภาพรวม สอดคลอ้ งกับวตั ถปุ ระสงค์ ครอบคลุม สอดคล้องกับวัตถปุ ระสงค์
65 ข้อเสนอแนะของหัวหน้าสถานศกึ ษาหรือผู้ท่ไี ด้รับมอบหมาย .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ลงชือ่ .................................................................. (.................................................................) ตำแหน่ง ................................................ วนั ที.่ ......เดือน........................พ.ศ. .......... บนั ทึกหลังสอน ผลการสอน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. นักเรียนเกิดทกั ษะใดบ้าง ทำเคร่ืองหมาย ในช่องว่างทต่ี รงกบั สง่ิ ท่ที ำได้ การสงั เกต การวัด การใช้จำนวน การจำแนกประเภท การหาความสัมพนั ธร์ ะหวา่ ง สเปซกบั สเปซ สเปซกบั เวลา การจดั กระทำและการสือ่ ความหมายข้อมูล การพยากรณ์ การลงความเห็นจากข้อมูล การตงั้ สมมตฐิ าน การกำหนดนิยามเชิงปฏบิ ัตกิ าร การกำหนดและควบคมุ ตัวแปร การทดลอง การตคี วามหมายและลงขอ้ สรุป การสร้างแบบจำลอง นกั เรยี นเกิดทกั ษะแห่งศตวรรษท่ี 21 ใดบ้าง ทำเครอ่ื งหมาย ในช่องว่างทต่ี รงกบั ทกั ษะที่เกิด การสรา้ งสรรค์ การคดิ อย่างมีวจิ ารณญาณ การแกป้ ญั หา การสือ่ สาร ความร่วมมอื การใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสาร ปญั หาและอุปสรรค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ขอ้ เสนอแนะ/แนวทางแก้ไข .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงชื่อ.................................................................. (.................................................................) ตำแหนง่ ................................................ วนั ที่.......เดือน........................พ.ศ. ..........
บทท่ี 6 เรอื่ งวนุ่ ๆหนงั สือรนุ่ ออนไลน์ 66 แผนการจดั การเรยี นรูท้ ี่ 11 จดั กลุ่มข้อมลู เวลา 2 ช่ัวโมง วชิ าวทิ ยาศาสตรเ์ ทคโนโลยี (วิทยาการคำนวณ) ว16101 ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 6 ผู้สอน ............................................................................... มาตรฐาน มาตรฐาน ว 4.2 เข้าใจและใช้แนวคิดเชิงคำนวณในการแกป้ ัญหาทีพ่ บในชีวติ จริงอย่างเปน็ ขั้นตอนและเปน็ ระบบใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสารในการเรยี นรู้ การทำงาน และการแกป้ ญั หาได้อย่างมีประสทิ ธิภาพ รเู้ ทา่ ทนั และมจี ริยธรรม ตวั ช้ีวดั ว 4.2ป.6/4 ใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศทำงานร่วมกนั อยา่ งปลอดภัย เขา้ ใจสิทธิและหน้าท่ีของตน เคารพในสิทธขิ องผ้อู ืน่ แจง้ ผเู้ กย่ี วข้องเมื่อพบขอ้ มูลหรอื บคุ คลที่ไมเ่ หมาะสม จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ส่ตู วั ชว้ี ัด 1. สามารถใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศทำงานรว่ มกนั อย่างปลอดภัย (P) 2. มคี วามร้เู กย่ี วกับการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศทำงานร่วมกันอยา่ งปลอดภยั เขา้ ใจสทิ ธิและหนา้ ที่ ของตน เคารพในสิทธิของผูอ้ นื่ แจง้ ผู้เกีย่ วขอ้ งเมือ่ พบขอ้ มลู หรอื บคุ คลทีไ่ มเ่ หมาะสม (K) 3. เข้าใจสิทธิและหน้าท่ขี องตน เคารพในสทิ ธิของผ้อู ่นื เป็นคนชา่ งสงั เกต ชา่ งคดิ ชา่ งสงสยั และเป็นผู้ท่ี มีความกระตอื รือร้นในการเสาะแสวงหาความรู้ (A) สาระสำคญั โปรแกรมเอกสารออนไลน์ช่วยให้ทุกคนสามารถแก้ไขเอกสารพร้อมกันได้แม้จะอยู่คนละท่ี และ สามารถทราบได้ว่าใครกำลังพมิ พห์ รือแกไ้ ขอะไรในเอกสารบา้ งนอกจากนี้ยังสามารถกำหนดสิทธิ์ของแต่ละคน โดยคลิกท่ีปุ่มแชร์และเลือกสิทธ์ิในการเข้าถึง เช่น แก้ไขได้ (can edit) แสดงความคิดเห็นได้ (can comment) หรือดไู ดอ้ ย่างเดียว (can view) เวอร์ชัน (version) คือรุ่นของเอกสาร โปรแกรมเอกสารออนไลน์จะบันทึกการแก้ไขเอกสารไว้เป็น รุน่ ๆ เราสามารถดูประวตั ิ (history) การแก้ไขเอกสาร และเรยี กคนื (restone) เอกสารเวอร์ช่นั เก่าได้ การทำงานร่วมกันแบบออนไลน์สามารถทำงานร่วมกันในโปรแกรมอ่ืนๆ เช่น สไลด์นำเสนอ แบบฟอรม์ ตารางทำงาน ปฏทิ นิ สากราะรจกัดากรลเร่มุ ยีหนัวขร้อู้ หรอื เรอ่ื งราวจะชว่ ยใหด้ ูขอ้ มูลไดง้ า่ ยข้ึนและมองเห็นข้อมูลท่ีมคี วามซำ้ ซอ้ นกนั ได้ อนั ตรายจากการใช้งานและอาชญากรรม ทางอนิ เทอรเ์ น็ต แนวทางในการปอ้ งกนั วธิ กี ำหนดรหสั ผ่าน การกำหนดสทิ ธิก์ ารใชง้ าน (สทิ ธใิ์ นการเขา้ ถึง) แนวทางการตรวจสอบและปอ้ งกัน มัลแวร์อนั ตรายจากการติดต้งั ซอฟตแ์ วรท์ ่อี ยบู่ นอนิ เทอรเ์ นต็
67 ทักษะแหง่ ศตวรรษที่ 21 1. การสร้างสรรค์ 2. การคดิ อย่างมวี ิจารณญาณ 3. การแก้ปญั หา 4. ความร่วมมือ 5. การสอื่ สาร 6. การใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ชิน้ งานหรอื ภาระงาน (หลกั ฐาน รอ่ งรอยแสดงความร้)ู ใบงานเอกสารออนไลน์ การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ช่ัวโมงที่ 1-2 ขน้ั ท่ี 1 สรา้ งความสนใจ (engagement) 1. ครูนำเขา้ ส่บู ทเรียนโดยการสนทนากับนักเรยี น เก่ียวกับการทำหนงั สือรุ่น และถามคำถามดังน้ี - หนงั สอื รุ่นสำหรับนักเรียนช้ันประถมศึกษาปที ่ี 6 ควรมขี ้อมลู ของใครบ้าง (นกั เรยี นตอบตาม ประสบการณ์ และความเขา้ ใจ) - หนังสือรุน่ สำหรบั นกั เรยี นชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี 6 ควรมีข้อมลู อะไรบ้าง (นักเรยี นตอบตาม ประสบการณ์ และความเข้าใจ) - หากเราต้องการทำหนังสอื ร่นุ ร่วมกนั ควรเลือกทำด้วยวธิ ีการใด 2. ครนู ำเขา้ สกู่ ิจกรรมต่อไป ขน้ั ที่ 2 สำรวจและคน้ หา (exploration) 1. ครูแบ่งกลุ่มนักเรียนออกเป็น 4-5 กลุ่ม ให้นักเรียนอ่านการ์ตูนในหนังสือเรียนเร่ือง เร่ืองวุ่นๆ หนังสือรุ่นออนไลน์ หน้า 146 ถึง หน้า 156 โดยครูฝึกทักษะการอ่านตามวิธีการอ่านที่เหมาะสมกับ ความสามารถของนกั เรยี น 2. ครูถามคำถามเพ่ือสำรวจและค้นหา ผลการเรียนรู้จากการอ่านการ์ตูน กับประสบการณ์ของ นักเรียน • จากเร่อื งเกิดเหตุการณใ์ ดข้ึน • จากเรือ่ งมกี ารแกป้ ัญหาอยา่ งไร 3. ใหน้ ักเรยี นในกลุม่ ร่วมกนั แลกเปลี่ยนเรียนรู้ และสรปุ วิธกี ารจดั กลุ่มขอ้ มูลสำหรับจดั ทำหนงั สือร่นุ 4. ผู้แทนนกั เรียนแต่ละกล่มุ นำเสนอผลการแลกเปลี่ยนเรยี นรู้
68 ขน้ั ท่ี 3 อธิบายและลงข้อสรปุ (explanation) 1. ครูใหน้ ักเรยี นทำใบงานเอกสารออนไลน์ เพื่อรา่ งประวัติส่วนตวั ของตนเอง 2. ครูทบทวนการทำเอกสารออนไลน์ 3. ครูเสริมความรู้ว่าการทำงานร่วมกันแบบออนไลน์สามารถทำงานร่วมกันในโปรแกรมอ่ืนๆ เช่น สไลด์นำเสนอ แบบฟอรม์ ตารางทำงาน ปฏทิ ิน ขัน้ ที่ 4 ขยายความรู้ (elaboration) 1. ให้นักเรียนนำข้อมูลประวัติท่ีร่างไว้ ไปสร้างในงานเอกสารออนไลน์ และแชร์ให้ครูผู้สอน แบบ กำหนดสิทธิ์การเขา้ ถึงใหส้ ามารถดไู ด้อย่างเดียว เพ่อื ขยายความรู้เก่ยี วกับงานเอกสารออนไลน์ 2. ครเู ป็นท่ปี รกึ ษาในการดำเนินกจิ กรรม ขน้ั ท่ี 5 ประเมิน (evaluation) ครูประเมินการเรียนรู้ของนักเรียน ดังน้ี สังเกตพฤติกรรมของนักเรียนขณะทำงานร่วมกัน สังเกตการ ตอบคำถามของนักเรียนในชน้ั เรียน ใบงานเอกสารออนไลน์ การสรา้ งงานเอกสารออนไลน์ และประเมินทักษะ แหง่ ศตวรรษท่ี 21 โดยใช้แบบประเมนิ ตามสภาพจริง ส่อื /แหลง่ การเรยี นรู้ ใบงานเอกสารออนไลน์ แบบประเมนิ การเรยี นรู้ เกณฑ์การใหค้ ะแนนแบบประเมนิ - ใบงานเอกสารออนไลน์ ตวั ชว้ี ดั ระดบั คะแนน การจดั ทำใบงาน 3 21 - ใบงานเอกสารออนไลน์ จัดทำอย่างเป็นระบบ ชดั เจน จัดทำอยา่ งเป็นระบบ ชัดเจน จัดทำอยา่ งเปน็ ระบบ ถกู ต้อง ครอบคลุมและมกี าร ถกู ตอ้ ง ครอบคลมุ ชัดเจน ถกู ต้อง แต่ยงั ไม่ เชื่อมโยงใหเ้ ห็นเป็นภาพรวม สอดคล้องกบั วตั ถุประสงค์ ครอบคลุม สอดคล้องกับวตั ถปุ ระสงค์
69 ข้อเสนอแนะของหัวหน้าสถานศกึ ษาหรือผู้ท่ไี ด้รับมอบหมาย .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ลงชือ่ .................................................................. (.................................................................) ตำแหน่ง ................................................ วนั ที.่ ......เดือน........................พ.ศ. .......... บนั ทึกหลังสอน ผลการสอน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. นักเรียนเกิดทกั ษะใดบ้าง ทำเคร่ืองหมาย ในช่องว่างทต่ี รงกบั สง่ิ ท่ที ำได้ การสงั เกต การวัด การใช้จำนวน การจำแนกประเภท การหาความสัมพนั ธร์ ะหวา่ ง สเปซกบั สเปซ สเปซกบั เวลา การจดั กระทำและการสือ่ ความหมายข้อมูล การพยากรณ์ การลงความเห็นจากข้อมูล การตงั้ สมมตฐิ าน การกำหนดนิยามเชิงปฏบิ ัตกิ าร การกำหนดและควบคมุ ตัวแปร การทดลอง การตคี วามหมายและลงขอ้ สรุป การสร้างแบบจำลอง นกั เรยี นเกิดทกั ษะแห่งศตวรรษท่ี 21 ใดบ้าง ทำเครอ่ื งหมาย ในช่องว่างทต่ี รงกบั ทกั ษะที่เกิด การสรา้ งสรรค์ การคดิ อย่างมีวจิ ารณญาณ การแกป้ ญั หา การสือ่ สาร ความร่วมมอื การใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสาร ปญั หาและอุปสรรค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ขอ้ เสนอแนะ/แนวทางแก้ไข .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงชื่อ.................................................................. (.................................................................) ตำแหนง่ ................................................ วนั ที่.......เดือน........................พ.ศ. ..........
70 บทท่ี 7 รวบรวมร่วมแรง จัดแจงข้อมลู วิชาวทิ ยาศาสตรเ์ ทคโนโลยี (วิทยาการคำนวณ) ว16101 แผนการจัดการเรยี นรูท้ ี่ 12 ใช้งานโปรแกรมตารางทำงานรว่ มกัน ช้ันประถมศกึ ษาปีท่ี 6 เวลา 5 ช่ัวโมง ผู้สอน ............................................................................... มาตรฐาน มาตรฐาน ว 4.2 เข้าใจและใช้แนวคิดเชิงคำนวณในการแก้ปัญหาท่ีพบในชีวิตจริงอยา่ งเป็นข้ันตอนและเป็น ระบบใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารในการเรียนรู้ การทำงาน และการแก้ปัญหาได้อย่างมีประสิทธิภาพ รู้เท่าทัน และมีจรยิ ธรรม ตวั ชี้วัด ว 4.2ป.6/4 ใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศทำงานร่วมกันอยา่ งปลอดภยั เข้าใจสทิ ธิและหน้าทีข่ องตน เคารพในสทิ ธิของผู้อน่ื แจ้งผเู้ กยี่ วขอ้ งเม่ือพบข้อมลู หรอื บุคคลท่ไี ม่เหมาะสม จดุ ประสงค์การเรยี นรูส้ ู่ตัวชี้วัด 1. สามารถใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศทำงานรว่ มกนั อยา่ งปลอดภัย (P) 2. มีความรู้เกี่ยวกับการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศทำงานร่วมกันอย่างปลอดภัย เข้าใจสิทธิและหน้าที่ ของตน เคารพในสทิ ธิของผู้อื่น แจง้ ผู้เก่ียวข้องเมือ่ พบข้อมลู หรอื บคุ คลท่ไี มเ่ หมาะสม (K) 3. เข้าใจสทิ ธิและหน้าทีข่ องตน เคารพในสิทธิของผ้อู ืน่ เป็นคนชา่ งสังเกต ช่างคิด ช่างสงสยั และเป็นผู้ที่ มีความกระตอื รือรน้ ในการเสาะแสวงหาความรู้ (A) สาระสำคญั โปรแกรมแบบฟอร์มออนไลน์ ช่วยให้การทำแบบสอบถามสะดวกยิ่งขึ้น สามารถดูการตอบกลับของ ผู้ตอบแบบสอบถามในรปู แผนภมู ไิ ด้ ทำใหเ้ ปรียบเทยี บและสรปุ ผลของข้อมูลไดง้ า่ ยขึ้น โปรแกรมตารางทำงานออนไลน์ สามารถกำหนดสทิ ธใิ์ นการแก้ไขและทำงานรว่ มกนั ได้ สูตรคำนวณทใ่ี ช้ในโปรแกรมตารางทำงาน เช่น SUM , COUNTIF, IF COUNTIF ใช้นับจำนวนเซลแบบมีเงื่อนไข โดยต้องระบุช่วงเซลที่ต้องการนับและเง่ือนไข เช่น นับ เซลล์ในชว่ ง G2 ถึง G20 ทมี่ คี ่าเทา่ กับ 0 สูตรท่ีใชค้ ือ =COUNTIF(G2:G20,0) IF ใช้สำหรับตรวจสอบเงอื่ นไขเพื่อแสดงค่าตามที่ต้องการ โดยระบุเง่ือนไขที่ต้องการตรวจสอบและ ค่าที่ต้องการแสดง เช่น ถ้าเซล G2 มีค่าเท่ากับ 0 ให้แสดงค่า 1 ถ้าไม่ใช่ให้แสดงค่า 0 สูตรท่ีใช้คือ =IF(G2=0,1,0) ตวั กรอง (filter) ใชส้ ำหรบั กรองข้อมูลเพือ่ ให้แสดงผลตามทต่ี อ้ งการ
71 สาระการเรยี นรู้ อนั ตรายจากการใช้งานและอาชญากรรม ทางอินเทอร์เนต็ แนวทางในการป้องกัน วธิ ีกำหนดรหสั ผา่ น การกำหนดสิทธกิ์ ารใชง้ าน (สิทธิ์ในการเขา้ ถึง) แนวทางการตรวจสอบและป้องกัน มลั แวร์อนั ตรายจากการตดิ ตัง้ ซอฟตแ์ วร์ท่ีอยบู่ นอินเทอรเ์ นต็ ทักษะแห่งศตวรรษท่ี 21 1. การสร้างสรรค์ 2. การคดิ อย่างมีวิจารณญาณ 3. การแก้ปัญหา 4. ความรว่ มมือ 5. การสอ่ื สาร 6. การใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศและการสอ่ื สาร ชิ้นงานหรือภาระงาน (หลักฐาน รอ่ งรอยแสดงความร้)ู ใบงานกรองขอ้ มลู ใบงานสูตรสำหรับโปรแกรมต่างๆ การจัดกจิ กรรมการเรียนรู้ ชั่วโมงท่ี 1-2 ขนั้ ที่ 1 สรา้ งความสนใจ (engagement) 1. ครนู ำเขา้ สบู่ ทเรยี นโดยการสนทนากับนกั เรยี น เกี่ยวกับโปรแกรมตาราง และถามคำถามดังน้ี - นกั เรียนรจู้ ักโปรแกรมตารางหรอื ไม่ (นักเรียนตอบตามประสบการณ์) - โปรแกรมตารางใชท้ ำงานอะไรไดบ้ า้ ง (นักเรียนตอบตามประสบการณ์ และความเข้าใจ) - หากต้องการทำงานผ่านโปรแกรมตารางร่วมกัน ควรเลือกทำด้วยวิธีการใด (นักเรียนตอบตาม ประสบการณ์ และความเข้าใจ) 2. ครูนำเข้าสู่กิจกรรมต่อไป ขนั้ ท่ี 2 สำรวจและค้นหา (exploration) 1. ครูให้นักเรียนดูคลิปวีดีโอสอน Excel เบ้ืองต้น: การใช้งานไมโครซอฟท์เอ็กซ์เซล (Microsoft Excel) เบ้ืองต้น https://www.youtube.com/watch?v=hq90pSFswiA 2. ครถู ามคำถามเพ่อื สำรวจและค้นหา ผลการเรยี นร้จู ากการคลิปวดี โี อ • จากจากคลปิ วดี ีโอโปรแกรมตารางมปี ระโยชนอ์ ย่างไร • นักเรยี นสามารถใช้โปรแกรมทำอะไรได้บา้ ง
72 3. ให้นกั เรียนในกลุ่มร่วมกันแลกเปลย่ี นเรยี นรู้ และสรปุ การใช้งานโปรแกรมตาราง 4. ผู้แทนนักเรยี นแตล่ ะกลมุ่ นำเสนอผลการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ขน้ั ท่ี 3 อธิบายและลงข้อสรุป (explanation) 1. ครใู ห้นักเรียนสร้างขอ้ มูลตารางตามครูสาธิต/คลิปวีดีโอ และทดลองนำข้อมูลตารางไปสร้างกราฟ หรือแผนภมู ิ ทำใบงานเอกสารออนไลน์ เพอ่ื ร่างประวัตสิ ว่ นตวั ของตนเอง 2. ครทู บทวนการทำเอกสารตาราง 3. ครูเสริมความร้วู ่าโปรแกรมแบบฟอร์มออนไลน์ ช่วยให้การทำแบบสอบถามสะดวกย่ิงขนึ้ สามารถ ดกู ารตอบกลบั ของผู้ตอบแบบสอบถามในรูปแผนภูมไิ ด้ ทำใหเ้ ปรยี บเทยี บและสรปุ ผลของขอ้ มลู ไดง้ า่ ยข้ึน โปรแกรมตารางทำงานออนไลน์ สามารถกำหนดสิทธ์ใิ นการแก้ไขและทำงานร่วมกนั ได้ สตู รคำนวณที่ใชใ้ นโปรแกรมตารางทำงาน เชน่ SUM , COUNTIF, IF ขน้ั ท่ี 4 ขยายความรู้ (elaboration) 1. ครูแบ่งกลุ่มนักเรียนออกเป็น 4-5 กลุ่ม ให้นักเรียนอ่านการ์ตูนในหนังสือเรียนเร่ือง รวบรวมร่วม แรง จัดแจงข้อมูล หน้า 170 ถึง หน้า 190 โดยครูฝึกทักษะการอ่านตามวิธีการอ่านที่เหมาะสมกับ ความสามารถของนกั เรยี น 2. ใหน้ ักเรียนในกลุม่ ร่วมกันแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และสรปุ ความรทู้ ไ่ี ด้รับ 3. ให้นกั เรยี นทำใบงานกรองข้อมลู เพอ่ื ขยายความรู้ ขั้นท่ี 5 ประเมนิ (evaluation) ครูประเมินการเรียนรู้ของนักเรียน ดังนี้ สังเกตพฤติกรรมของนักเรียนขณะทำงานร่วมกัน สังเกตการ ตอบคำถามของนักเรียนในช้ันเรียน ใบงานกรองข้อมูล การสรา้ งงานโปรแกรมตาราง และประเมนิ ทักษะแห่ง ศตวรรษที่ 21 โดยใช้แบบประเมินตามสภาพจริง ชว่ั โมงท่ี 3-5 ขนั้ ที่ 1 สร้างความสนใจ (engagement) 1. ครูนำเขา้ สบู่ ทเรยี นโดยการทบทวนบทเรยี นจากชว่ั โมงทีแ่ ล้ว เร่อื งการสรา้ งตาราง การนำข้อมูล จากตารางไปสรา้ งแผนภูมติ า่ งๆ 2. ครนู ำเข้าสู่กจิ กรรมต่อไป ข้ันที่ 2 สำรวจและค้นหา (exploration) 1. ครูให้นักเรยี นดูคลิปวีดโี อสอน Excel: การสรา้ งกราฟแผนท่ี Map Chart https://www.youtube.com/watch?v=Gl5s7q3dpC4 2. ครูถามคำถามเพอื่ สำรวจและคน้ หา ผลการเรยี นรจู้ ากการคลปิ วดี โี อ • จากจากคลิปวดี ีโอใชโ้ ปรแกรมตารางสรา้ งงานอะไร สรา้ งได้อยา่ งไร
73 3. ให้นักเรียนในกลุ่มรว่ มกันแลกเปลย่ี นเรยี นรู้ และสรปุ การใชง้ านโปรแกรมตาราง 4. ผู้แทนนักเรียนแตล่ ะกล่มุ นำเสนอผลการแลกเปลีย่ นเรียนรู้ ขั้นท่ี 3 อธิบายและลงข้อสรุป (explanation) 1. ครูให้นกั เรยี นสร้างกราฟแผนที่ Map Chart ตามครูสาธติ /คลิปวดี โี อ และ 2. ครูทบทวนการทำเอกสารออนไลน์ 3. ครูเสริมความรวู้ า่ การทำงานร่วมกนั แบบออนไลน์สามารถทำงานรว่ มกันในโปรแกรมอ่ืนๆ เช่น สไลด์นำเสนอ แบบฟอรม์ ตารางทำงาน ปฏิทิน ขน้ั ท่ี 4 ขยายความรู้ (elaboration) 1. ครูสาธติ การใช้โปรแกรม COUNTIF ใชน้ ับจำนวนเซลแบบมเี งือ่ นไข โดยตอ้ งระบุช่วงเซลทต่ี ้องการ นับและเง่ือนไข เช่น นับเซลล์ในช่วง G2 ถงึ G20 ท่มี ีค่าเทา่ กบั 0 สตู รที่ใชค้ ือ =COUNTIF(G2:G20,0) IF ใช้สำหรับตรวจสอบเง่ือนไขเพ่ือแสดงค่าตามท่ีต้องการ โดยระบุเง่ือนไขท่ีต้องการตรวจสอบและค่าท่ี ต้องการแสดง เช่น ถ้าเซล G2 มคี ่าเท่ากับ 0 ให้แสดงคา่ 1 ถา้ ไม่ใชใ่ ห้แสดงค่า 0 สูตรท่ีใช้คือ =IF(G2=0,1,0) ให้นกั เรียนดู พร้อมตอบขอ้ สงสยั 2. ใหน้ กั เรียนทำใบงานสตู รสำหรับโปรแกรมตา่ งๆ 3. ให้นักเรียนใชง้ านสตู รตา่ งๆในโปรแกรมตาราง 4. ครมู อบหมายให้นักเรียนทำงานโปรแกรมตารางรว่ มกนั ผ่านเอกสารออนไลน์ ข้ันท่ี 5 ประเมิน (evaluation) ครูประเมินการเรยี นรู้ของนกั เรยี น ดังนี้ สงั เกตพฤตกิ รรมของนกั เรียนขณะทำงานรว่ มกนั สงั เกตการ ตอบคำถามของนักเรียนในช้นั เรยี น ใบงานสูตรสำหรบั โปรแกรมต่างๆ การสรา้ งงานโปรแกรมตาราง และ ประเมนิ ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 โดยใช้แบบประเมินตามสภาพจริง สือ่ /แหลง่ การเรียนรู้ ใบงานกรองขอ้ มลู ใบงานสูตรสำหรับโปรแกรมต่างๆ คลิปวีดโี อสอน Excel เบ้ืองต้น: การใช้งานไมโครซอฟทเ์ อ็กซ์เซล (Microsoft Excel) เบอ้ื งต้น https://www.youtube.com/watch?v=hq90pSFswiA คลปิ วดี โี อสอน Excel: การสรา้ งกราฟแผนท่ี Map Chart https://www.youtube.com/watch?v=Gl5s7q3dpC4 แบบประเมินการเรยี นรู้
74 เกณฑก์ ารใหค้ ะแนนแบบประเมนิ - ใบงานกรองขอ้ มูล - ใบงานสูตรสำหรบั โปรแกรมต่างๆ ตัวชี้วดั ระดบั คะแนน การจดั ทำใบงาน 3 21 - ใบงานกรองข้อมูล - ใบงานสูตรสำหรับโปรแกรม จัดทำอย่างเปน็ ระบบ ชดั เจน จดั ทำอย่างเป็นระบบ ชดั เจน จัดทำอย่างเป็นระบบ ต่างๆ ถูกตอ้ ง ครอบคลุมและมกี าร ถูกตอ้ ง ครอบคลุม ชัดเจน ถูกต้อง แต่ยงั ไม่ เชอื่ มโยงใหเ้ หน็ เปน็ ภาพรวม สอดคล้องกับวตั ถุประสงค์ ครอบคลมุ สอดคลอ้ งกบั วตั ถุประสงค์
75 ขอ้ เสนอแนะของหัวหน้าสถานศึกษาหรือผู้ท่ไี ด้รับมอบหมาย .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ลงชอื่ .................................................................. (.................................................................) ตำแหนง่ ................................................ วันท่.ี ......เดือน........................พ.ศ. .......... บันทึกหลงั สอน ผลการสอน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. นกั เรยี นเกดิ ทักษะใดบา้ ง ทำเคร่ืองหมาย ในชอ่ งว่างทต่ี รงกับสง่ิ ทที่ ำได้ การสงั เกต การวดั การใช้จำนวน การจำแนกประเภท การหาความสมั พันธร์ ะหวา่ ง สเปซกับสเปซ สเปซกับเวลา การจดั กระทำและการส่อื ความหมายข้อมูล การพยากรณ์ การลงความเห็นจากขอ้ มูล การต้งั สมมติฐาน การกำหนดนยิ ามเชงิ ปฏิบัตกิ าร การกำหนดและควบคุมตัวแปร การทดลอง การตคี วามหมายและลงขอ้ สรปุ การสร้างแบบจำลอง นักเรยี นเกดิ ทกั ษะแหง่ ศตวรรษท่ี 21 ใดบา้ ง ทำเคร่อื งหมาย ในช่องวา่ งที่ตรงกบั ทกั ษะทเี่ กิด การสร้างสรรค์ การคิดอยา่ งมวี ิจารณญาณ การแก้ปัญหา การสือ่ สาร ความรว่ มมอื การใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศและการส่อื สาร ปัญหาและอุปสรรค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ขอ้ เสนอแนะ/แนวทางแก้ไข .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงช่ือ.................................................................. (.................................................................) ตำแหน่ง ................................................ วนั ท.ี่ ......เดือน........................พ.ศ. ..........
76 บทท่ี 8 นำ้ นองเตม็ ตลง่ิ ค้นหาความจรงิ ให้กระจ่าง วิชาวิทยาศาสตรเ์ ทคโนโลยี (วทิ ยาการคำนวณ) ว16101 แผนการจดั การเรยี นร้ทู ี่ 13 ค้นหาข้อมลู ข้นั สูง ช้ันประถมศกึ ษาปีที่ 6 เวลา 3 ช่วั โมง ผ้สู อน ............................................................................... มาตรฐาน มาตรฐาน ว 4.2 เข้าใจและใชแ้ นวคดิ เชิงคำนวณในการแก้ปญั หาทพ่ี บในชวี ติ จรงิ อย่างเปน็ ขั้นตอนและเปน็ ระบบใช้เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสือ่ สารในการเรียนรู้ การทำงาน และการแกป้ ัญหาได้อย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ ร้เู ท่าทนั และมจี ริยธรรม ตวั ชี้วัด ว 4.2ป.6/3 ใชอ้ นิ เทอรเ์ นต็ ในการค้นหาขอ้ มลู อยา่ งมปี ระสิทธิภาพ จดุ ประสงค์การเรียนรูส้ ู่ตัวชวี้ ัด 1. สามารถใช้อินเทอรเ์ น็ตในการคน้ หาข้อมูลอยา่ งมีประสทิ ธภิ าพ (P) 2. มคี วามรู้เก่ยี วกับการใชอ้ ินเทอร์เนต็ ในการค้นหาข้อมลู อย่างมีประสิทธิภาพ (K) 3. เปน็ คนช่างสังเกต ช่างคดิ ช่างสงสัย และเปน็ ผู้ท่ีมคี วามกระตอื รอื รน้ ในการเสาะแสวงหาความรู้ (A) สาระสำคญั ตัวอย่างเว็บไซต์ท่ีน่าเช่ือถือ เช่น เว็บไซต์ของหน่วยงานทางด้านการศึกษา เว็บไซต์ของหน่วยงาน ราชการ การค้นหาข้อมลู บนอนิ เทอร์เนต็ แบบเฉพาะเจาะจง เชน่ - การค้นโดยระบุเว็บไซต์ ทำได้โดยพิมพ์คำคน้ ท่ตี ้องการ ตามดว้ ย site: แล้วตามด้วยเว็บไซต์ ท่ีต้องการค้นหา เช่นประวัติของวันลอยกระทง site:ac.th เป็นการค้นหาประวตั ิของวันลอยกระทง จากเว็บไซตห์ น่วยงานด้านการศกึ ษา - การค้นหาตามชนิดไฟล์ ทำได้โดยพิมพ์คำคนที่ต้องการตามด้วย filetype: แล้วตามด้วย ชนดิ ของฝา่ ยทตี่ อ้ งการ เช่น ลอยกระทง filetype:pdf สำหรบั การค้นหาไฟล์ pdf ลอยกระทง filetype:xlsx สำหรบั การค้นหาไฟล์ xlsx ลอยกระทง filetype:ppt สำหรับการค้นหาไฟล์ ppt - การค้นหาโดยระบุช่วงเวลาทำไดโ้ ดยคลิกทป่ี ุ่มเคร่ืองมอื (Tools) จากนั้นคลกิ ทป่ี ุ่มเวลาใดก็ ได้ (Any time) แล้วคลิกท่คี ำสั่งระบวุ ันท่ี (Custom range) เพ่ือระบุชว่ งเวลาท่ตี ้องการคน้ หา
77 หลังจากพิมพ์คำค้นและได้ผลการค้นหาแล้ว ในกรณีที่ต้องการดูภาพที่เกี่ยวข้องสามารถคิดคำว่า\"ค้น รูป\" หากต้องการค้นหาวีดีโอให้คลิกที่คำว่า\"วีดีโอ\" นอกจากน้ียังสามารถค้นหาข้อมูลชนิดอื่นๆเช่น ข่าวสาร แผนที่ การค้นหาขอ้ มูลเพ่ือทำรายงานคน้ หาข้อมลู จากหลายแหล่งและคน้ หาให้รอบด้าน แล้วสรุปข้อมูลดว้ ย ภาษาของตนเองและอ้างอิงแหล่งท่ีมา หาค้นหาข้อมูลจากหลายแหล่งแล้วไม่พบข้อสรุปให้เขียนแสดงข้อมูลที่แตกต่างกันและอ้างอิง แหลง่ ที่มาเพ่ือใหผ้ ู้อา่ นไดศ้ กึ ษาเพ่มิ เตมิ และหาขอ้ สรุปไดเ้ อง บรรณานุกรมเป็นการอ้างอิงแหล่งท่ีมาของข้อมูลในท้ายเล่มเพ่ือให้เกียรติเจ้าของผลงานและเป็น ประโยชนต์ อ่ ผู้อ่านในการศกึ ษาขอ้ มลู เพิ่มเติม สาระการเรยี นรู้ การค้นหาอย่างมีประสิทธิภาพ เป็นการค้นหาข้อมูลท่ีได้ตรงตามความต้องการในเวลาที่รวดเร็วจาก แหลง่ ขอ้ มลู ทีน่ า่ เชอื่ ถือหลายแหล่ง และขอ้ มลู มคี วามสอดคล้องกนั การใช้เทคนิคการค้นหาขั้นสูง เชน่ การใช้ ตวั ดำเนนิ การ การระบรุ ปู แบบของข้อมลู หรอื ชนิดของไฟล์ การจดั ลำดบั ผลลพั ธจ์ ากกาค้นหาของโปรแกรมค้นหา การเรียบเรียง สรุปสำระสำคัญ (บรู ณาการกบั วชิ าภาษาไทย) ทกั ษะแหง่ ศตวรรษท่ี 21 1. การสร้างสรรค์ 2. การคิดอยา่ งมีวิจารณญาณ 3. การแกป้ ญั หา 4. ความรว่ มมือ 5. การสือ่ สาร 6. การใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศและการสอื่ สาร ชิ้นงานหรือภาระงาน (หลกั ฐาน รอ่ งรอยแสดงความรู้) ใบงานลอย ลอยกระทง ใบงานค้นหาแบบเฉพาะเจาะจง การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ช่วั โมงที่ 1-2 ขั้นที่ 1 สร้างความสนใจ (engagement) 1. ครูนำเขา้ สบู่ ทเรียนโดยการสนทนากับนกั เรียน เกย่ี วกบั การสืบค้นข้อมลู และถามคำถามดงั น้ี
78 - หากครูต้องการให้คน้ หาข้อมลู ทางอนิ เทอร์เนต็ เกย่ี วกับการแขง่ ขันเรือยาวว่ามีกี่ประเภท และมี ผู้พายเรอื ก่ีคน จะต้องคน้ หาอย่างไรบา้ ง (นกั เรยี นตอบตามประสบการณ์ และความเขา้ ใจ) 2. ครนู ำเขา้ ส่กู จิ กรรมต่อไป ข้ันที่ 2 สำรวจและค้นหา (exploration) 1. ครูแบ่งกลุ่มนักเรียนออกเป็น 4-5 กลุ่ม ให้นกั เรยี นอา่ นการต์ ูนในหนงั สือเรยี นเรอ่ื ง น้ำนองเต็มตล่ิง ค้นหาความจริงให้กระจ่าง หน้า 198 ถึง หน้า 205 โดยครูฝึกทักษะการอ่านตามวิธีการอ่านท่ีเหมาะสมกับ ความสามารถของนักเรยี น 2. ครูถามคำถามเพ่ือสำรวจและค้นหา ผลการเรียนรู้จากการอ่านการ์ตูน กับประสบการณ์ของ นักเรยี น • จากเรือ่ งกอ้ ย และโป้ง หาข้อมูลวนั ลอยกระทงจากแหล่งใด • จากเรื่องมวี ธิ กี ารสืบคน้ ข้อมลู อยา่ งไร 3. ให้นกั เรียนในกลมุ่ ร่วมกนั แลกเปลี่ยนเรียนรู้ และสรุปวธิ กี ารสบื คน้ ข้อมูล 4. ผู้แทนนกั เรยี นแต่ละกลุ่มนำเสนอผลการแลกเปลยี่ นเรยี นรู้ ขัน้ ที่ 3 อธบิ ายและลงขอ้ สรปุ (explanation) 1. ครใู ห้นักเรยี นสืบค้นข้อมูลเกยี่ วกบั วนั ลอยกระทงเพ่มิ เติม 2. ครูสมุ่ นกั เรียนออกมาเล่าวิธีการสืบค้นข้อมลู 3. ครูเสริมความรู้ว่าตัวอยา่ งเวบ็ ไซต์ทนี่ ่าเชอ่ื ถือ เช่น เว็บไซต์ของหน่วยงานทางดา้ นการศกึ ษา เวบ็ ไซต์ของหนว่ ยงานราชการ ขั้นท่ี 4 ขยายความรู้ (elaboration) 1. ใหน้ กั เรยี นสบื ค้นขอ้ มลู และทำใบงานลอย ลอยกระทง เพอ่ื ขยายความรเู้ ก่ยี วกบั การสบื คน้ ขอ้ มูล 2. ครูเป็นทป่ี รกึ ษาในการดำเนินกิจกรรม ขั้นที่ 5 ประเมิน (evaluation) ครูประเมินการเรียนรู้ของนักเรียน ดังน้ี สังเกตพฤติกรรมของนักเรียนขณะทำงานร่วมกัน สังเกตการ ตอบคำถามของนกั เรียนในชัน้ เรียน ใบงานลอย ลอยกระทง และประเมินทักษะแหง่ ศตวรรษที่ 21 โดยใชแ้ บบ ประเมินตามสภาพจรงิ ช่ัวโมงท่ี 3 ข้นั ที่ 1 สรา้ งความสนใจ (engagement) 1. ครนู ำเข้าสบู่ ทเรยี นโดยการสนทนาทบทวนการสืบคน้ ขอ้ มลู จากช่วั โมงท่ีแลว้ และถามคำถามดังนี้
79 - นกั เรียนรู้จักการคน้ หาข้อมูลแบบเจาะจงหรือไม่ เปน็ อย่างไร (นักเรียนตอบตามประสบการณ์ และความเขา้ ใจ) 2. ครนู ำเข้าสกู่ ิจกรรมตอ่ ไป ข้นั ท่ี 2 สำรวจและค้นหา (exploration) 1. ครูแบง่ กลุ่มนกั เรยี นออกเป็น 4-5 กลมุ่ ใหน้ ักเรยี นดูคลิปวีดโี อเคล็ดลบั ใช้ google แบบขั้นเทพ https://www.youtube.com/watch?v=GyHrYmO4RtQ 2. ครูถามคำถามเพ่ือสำรวจและค้นหา ผลการเรียนรูจ้ ากการดคู ลิปวีดีโอ • จากคลิปวดี ีโอการสืบค้นข้อมูลแบบเจาะจงทำได้อยา่ งไร 3. ให้นักเรยี นในกลุม่ รว่ มกนั แลกเปลีย่ นเรยี นรู้ และสรปุ วิธกี ารสืบคน้ ข้อมูลแบบเจาะจง 4. ผูแ้ ทนนักเรียนแตล่ ะกลุม่ นำเสนอผลการแลกเปลีย่ นเรยี นรู้ ขน้ั ที่ 3 อธิบายและลงข้อสรุป (explanation) 1. ครูสาธิตวิธีการสืบค้นข้อมูลแบบเฉพาะเจาะจงให้นักเรียนดู และให้ทดลองสืบค้นข้อมูลรูปแบบ ตา่ งๆ 2. และอ่านหนังสอื เรยี นเพม่ิ เติมเกีย่ วกับการสบื ค้นขอ้ มลู แบบเฉพาะเจาะจง หน้า 207 ถึง หนา้ 211 3. ครูเสรมิ ความรู้วา่ การค้นหาข้อมลู บนอนิ เทอร์เน็ตแบบเฉพาะเจาะจง เช่น - การค้นโดยระบุเว็บไซต์ ทำได้โดยพิมพ์คำค้นที่ต้องการ ตามด้วย site: แล้วตามด้วยเว็บไซต์ท่ี ต้องการคน้ หา เช่นประวตั ิของวนั ลอยกระทง site:ac.th เป็นการค้นหาประวัติของวันลอยกระทงจากเว็บไซต์ หนว่ ยงานด้านการศกึ ษา - การค้นหาตามชนิดไฟล์ ทำได้โดยพิมพ์คำคนที่ต้องการตามด้วย filetype: แล้วตามด้วยชนิด ของฝา่ ยทต่ี ้องการ เช่น ลอยกระทง filetype:pdf สำหรับการค้นหาไฟล์ pdf ลอยกระทง filetype:xlsx สำหรับการค้นหาไฟล์ xlsx ลอยกระทง filetype:ppt สำหรบั การค้นหาไฟล์ ppt - การคน้ หาโดยระบุช่วงเวลาทำได้โดยคลิกที่ปุ่มเคร่ืองมอื (Tools) จากนั้นคลกิ ที่ปุ่มเวลาใดก็ได้ (Any time) แลว้ คลิกทค่ี ำส่ังระบวุ ันที่ (Custom range) เพอื่ ระบชุ ว่ งเวลาทตี่ ้องการคน้ หา หลังจากพิมพ์คำค้นและได้ผลการค้นหาแล้ว ในกรณีท่ีต้องการดูภาพท่ีเกี่ยวข้องสามารถคิดคำว่า\"ค้น รูป\" หากต้องการค้นหาวีดีโอให้คลิกท่ีคำว่า\"วีดีโอ\" นอกจากนี้ยังสามารถค้นหาข้อมูลชนิดอ่ืนๆเช่น ข่าวสาร แผนที่ ข้นั ที่ 4 ขยายความรู้ (elaboration) 1. ให้นักเรียนทำใบงานค้นหาแบบเฉพาะเจาะจง เพ่ือขยายความรู้เกี่ยวกับการสืบค้นข้อมูลแบบ เฉพาะเจาะจง 2. ครูเปน็ ทีป่ รกึ ษาในการดำเนนิ กิจกรรม
80 ขัน้ ท่ี 5 ประเมนิ (evaluation) ครูประเมินการเรียนรู้ของนักเรียน ดังน้ี สังเกตพฤติกรรมของนักเรียนขณะทำงานร่วมกัน สังเกตการ ตอบคำถามของนักเรียนในช้ันเรียน ใบงานค้นหาแบบเฉพาะเจาะจง และประเมินทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 โดยใชแ้ บบประเมินตามสภาพจริง สอื่ /แหลง่ การเรียนรู้ ใบงานลอย ลอยกระทง ใบงานคน้ หาแบบเฉพาะเจาะจง คลปิ วดี โี อเคล็ดลับใช้ google แบบข้ันเทพ https://www.youtube.com/watch?v=GyHrYmO4RtQ แบบประเมินการเรียนรู้ เกณฑก์ ารให้คะแนนแบบประเมนิ - ใบงานลอย ลอยกระทง - ใบงานคน้ หาแบบเฉพาะเจาะจง ตวั ช้วี ดั ระดบั คะแนน การจดั ทำใบงาน 3 21 - ใบงานลอย ลอยกระทง - ใบงานค้นหาแบบ จัดทำอย่างเป็นระบบ ชัดเจน จัดทำอยา่ งเป็นระบบ ชัดเจน จัดทำอย่างเป็นระบบ เฉพาะเจาะจง ถกู ต้อง ครอบคลุมและมกี าร ถกู ต้อง ครอบคลมุ ชัดเจน ถกู ตอ้ ง แตย่ งั ไม่ เช่อื มโยงใหเ้ ห็นเป็นภาพรวม สอดคล้องกบั วัตถุประสงค์ ครอบคลมุ สอดคลอ้ งกับวตั ถปุ ระสงค์
81 ข้อเสนอแนะของหัวหน้าสถานศกึ ษาหรือผู้ที่ได้รบั มอบหมาย .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ลงช่อื .................................................................. (.................................................................) ตำแหนง่ ................................................ วันท่ี.......เดอื น........................พ.ศ. .......... บนั ทึกหลังสอน ผลการสอน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. นักเรียนเกิดทกั ษะใดบ้าง ทำเคร่ืองหมาย ในชอ่ งว่างที่ตรงกบั ส่ิงทีท่ ำได้ การสงั เกต การวดั การใชจ้ ำนวน การจำแนกประเภท การหาความสัมพนั ธ์ระหวา่ ง สเปซกับสเปซ สเปซกับเวลา การจดั กระทำและการสอ่ื ความหมายขอ้ มูล การพยากรณ์ การลงความเห็นจากข้อมูล การตงั้ สมมตฐิ าน การกำหนดนิยามเชิงปฏิบัตกิ าร การกำหนดและควบคมุ ตัวแปร การทดลอง การตีความหมายและลงข้อสรุป การสร้างแบบจำลอง นกั เรยี นเกดิ ทกั ษะแห่งศตวรรษท่ี 21 ใดบา้ ง ทำเครอ่ื งหมาย ในช่องว่างทต่ี รงกบั ทักษะที่เกิด การสรา้ งสรรค์ การคิดอย่างมีวจิ ารณญาณ การแก้ปญั หา การสือ่ สาร ความรว่ มมือ การใช้เทคโนโลยสี ารสนเทศและการส่ือสาร ปญั หาและอุปสรรค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ขอ้ เสนอแนะ/แนวทางแก้ไข .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงช่ือ.................................................................. (.................................................................) ตำแหน่ง ................................................ วนั ท่.ี ......เดอื น........................พ.ศ. ..........
82 บทท่ี 8 น้ำนองเตม็ ตลิง่ คน้ หาความจริงให้กระจ่าง วชิ าวิทยาศาสตร์เทคโนโลยี (วิทยาการคำนวณ) ว16101 แผนการจัดการเรยี นรูท้ ่ี 14 เรยี บเรยี งและสรุปขอ้ ความจากแหล่งข้อมลู ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี 6 เวลา 2 ชวั่ โมง ผ้สู อน ............................................................................... มาตรฐาน มาตรฐาน ว 4.2 เขา้ ใจและใชแ้ นวคดิ เชงิ คำนวณในการแกป้ ญั หาท่พี บในชีวิตจริงอย่างเปน็ ขั้นตอนและเปน็ ระบบใชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอื่ สารในการเรียนรู้ การทำงาน และการแก้ปญั หาได้อยา่ งมีประสิทธิภาพ รู้เทา่ ทัน และมจี ริยธรรม ตวั ชี้วดั ว 4.2ป.6/3 ใช้อินเทอรเ์ น็ตในการค้นหาข้อมูลอย่างมปี ระสิทธิภาพ จุดประสงคก์ ารเรียนรูส้ ู่ตัวช้วี ัด 1. สามารถใช้อินเทอร์เนต็ ในการคน้ หาขอ้ มูลอย่างมปี ระสิทธิภาพ (P) 2. มคี วามรเู้ กย่ี วกบั การใช้อินเทอรเ์ นต็ ในการค้นหาขอ้ มลู อย่างมีประสิทธภิ าพ (K) 3. เป็นคนชา่ งสังเกต ชา่ งคดิ ช่างสงสยั และเป็นผู้ท่ีมีความกระตอื รือร้นในการเสาะแสวงหาความรู้ (A) สาระสำคญั ตัวอย่างเว็บไซต์ที่น่าเชื่อถือ เช่น เว็บไซต์ของหน่วยงานทางด้านการศึกษา เว็บไซต์ของหน่วยงาน ราชการ การคน้ หาขอ้ มลู บนอินเทอร์เน็ตแบบเฉพาะเจาะจง เช่น - การค้นโดยระบุเวบ็ ไซต์ ทำได้โดยพมิ พ์คำคน้ ทตี่ ้องการ ตามด้วย site: แลว้ ตามดว้ ยเวบ็ ไซต์ ท่ีต้องการค้นหา เช่นประวัติของวันลอยกระทง site:ac.th เป็นการค้นหาประวตั ิของวันลอยกระทง จากเวบ็ ไซต์หน่วยงานด้านการศึกษา - การค้นหาตามชนิดไฟล์ ทำได้โดยพิมพ์คำคนท่ีต้องการตามด้วย filetype: แล้วตามด้วย ชนิดของฝา่ ยท่ีต้องการ เชน่ ลอยกระทง filetype:pdf สำหรบั การค้นหาไฟล์ pdf ลอยกระทง filetype:xlsx สำหรบั การคน้ หาไฟล์ xlsx ลอยกระทง filetype:ppt สำหรับการค้นหาไฟล์ ppt - การค้นหาโดยระบชุ ่วงเวลาทำไดโ้ ดยคลิกที่ปุ่มเคร่อื งมือ (Tools) จากนัน้ คลกิ ทปี่ ุ่มเวลาใดก็ ได้ (Any time) แลว้ คลกิ ที่คำสง่ั ระบวุ ันที่ (Custom range) เพ่อื ระบุชว่ งเวลาทต่ี ้องการค้นหา
83 หลังจากพิมพ์คำค้นและได้ผลการค้นหาแล้ว ในกรณีที่ต้องการดูภาพท่ีเก่ียวข้องสามารถคดิ คำว่า\"ค้น รูป\" หากต้องการค้นหาวีดีโอให้คลิกที่คำว่า\"วีดีโอ\" นอกจากนี้ยังสามารถค้นหาข้อมูลชนิดอ่ืนๆเช่น ข่าวสาร แผนท่ี การค้นหาขอ้ มูลเพอ่ื ทำรายงานคน้ หาข้อมลู จากหลายแหล่งและคน้ หาให้รอบดา้ น แล้วสรปุ ข้อมูลดว้ ย ภาษาของตนเองและอา้ งองิ แหล่งทมี่ า หาค้นหาข้อมูลจากหลายแหล่งแล้วไม่พบข้อสรุปให้เขียนแสดงข้อมูลท่ีแตกต่างกันและอ้างอิง แหลง่ ทม่ี าเพอ่ื ใหผ้ ู้อา่ นไดศ้ ึกษาเพิม่ เตมิ และหาขอ้ สรปุ ได้เอง บรรณานุกรมเป็นการอ้างอิงแหล่งท่ีมาของข้อมูลในท้ายเล่มเพ่ือให้เกียรติเจ้าของผลงานและเป็น ประโยชน์ต่อผ้อู ่านในการศึกษาขอ้ มลู เพ่มิ เติม สาระการเรยี นรู้ การค้นหาอย่างมีประสิทธิภาพ เป็นการค้นหาข้อมูลท่ีได้ตรงตามความต้องการในเวลาที่รวดเร็วจาก แหล่งขอ้ มลู ทน่ี ่าเช่ือถอื หลายแหล่ง และข้อมลู มคี วามสอดคล้องกัน การใช้เทคนิคการค้นหาข้นั สูง เชน่ การใช้ ตัวดำเนินการ การระบุรปู แบบของข้อมูล หรือชนดิ ของไฟล์ การจัดลำดับผลลัพธ์จากกาคน้ หาของโปรแกรมค้นหา การเรียบเรยี ง สรปุ สำระสำคัญ (บูรณาการกับวิชาภาษาไทย) ทกั ษะแห่งศตวรรษที่ 21 1. การสรา้ งสรรค์ 2. การคดิ อยา่ งมีวิจารณญาณ 3. การแกป้ ญั หา 4. ความร่วมมอื 5. การสือ่ สาร 6. การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ชนิ้ งานหรือภาระงาน (หลักฐาน ร่องรอยแสดงความร)ู้ ใบงานบรรณานกุ รม ใบงานการเขยี นรายงาน
84 การจดั กิจกรรมการเรยี นรู้ ช่ัวโมงที่ 1 ขั้นท่ี 1 สรา้ งความสนใจ (engagement) 1. ครูนำเขา้ สบู่ ทเรยี นโดยการสนทนากบั นกั เรยี น เกีย่ วกบั การสบื คน้ ข้อมูล และถามคำถามดังนี้ - นักเรยี นเคยทานชานมไข่มุกหรือไม่ มรี สชาติใดบา้ ง ชอบหรือไม่ (นักเรยี นตอบตาม ประสบการณ์) - นกั เรียนคดิ วา่ ชานมไข่มุกมีต้นกำเนดิ จากท่ีใด (นกั เรยี นตอบตามความคิด) 2. ครูนำเขา้ สู่กจิ กรรมตอ่ ไป ขัน้ ที่ 2 สำรวจและค้นหา (exploration) 1. ครูแบ่งกลมุ่ นกั เรียนออกเปน็ 4-5 กลมุ่ ใหน้ ักเรยี นสืบค้นขอ้ มลู เกยี่ วกบั ชานมไขม่ ุก โดยครูฝึก ทกั ษะการเขยี น บรรณานุกรม สำหรับอา้ งองิ แหล่งท่ีมา ดงั น้ี ภาพจากหนังสอื เรียน สสวท. 2. ครูสาธิตการสบื ค้นข้อมูล และให้นกั เรียนฝึกเขยี นบรรณานุกรม ขน้ั ท่ี 3 อธบิ ายและลงขอ้ สรปุ (explanation) 1. ครูใหน้ ักเรียนในกลมุ่ ร่วมกันสรุปขอ้ มลู เกย่ี วกับชานมไขม่ ุก พร้อมกบั เขียนบรรณานกุ รม 2. ผแู้ ทนนกั เรยี นแต่ละกลุ่มนำเสนอขอ้ มูลเก่ยี วกบั ชานมไขม่ กุ และการเขียนบรรณานุกรม 3. ครเู สริมความรวู้ ่าการเขยี นบรรณานุกรมเป็นการอ้างองิ แหลง่ ที่มาของขอ้ มูลในทา้ ยเลม่ เพอ่ื ให้ เกยี รตเิ จา้ ของผลงานและเปน็ ประโยชน์ต่อผู้อ่านในการศึกษาข้อมลู เพ่มิ เตมิ ขั้นที่ 4 ขยายความรู้ (elaboration) 1. ให้นกั เรยี นสรุปความรูร้ ว่ มกัน และทำใบงานบรรณานุกรม เพ่ือขยายความร้เู ก่ียวกับการเขียน บรรณานุกรม 2. ครูเปน็ ทีป่ รึกษาในการดำเนนิ กิจกรรม
85 ขน้ั ที่ 5 ประเมนิ (evaluation) ครูประเมินการเรยี นรู้ของนกั เรียน ดงั นี้ สงั เกตพฤตกิ รรมของนักเรยี นขณะทำงานรว่ มกัน สงั เกตการ ตอบคำถามของนกั เรยี นในช้นั เรยี น ใบงานบรรณานกุ รม และประเมนิ ทกั ษะแหง่ ศตวรรษที่ 21 โดยใชแ้ บบ ประเมินตามสภาพจริง ชว่ั โมงท่ี 2 ขนั้ ท่ี 1 สร้างความสนใจ (engagement) 1. ครนู ำเข้าสูบ่ ทเรยี นโดยการสนทนาทบทวนการสบื ค้นขอ้ มลู จากชัว่ โมงท่ีแลว้ และถามคำถามดังน้ี - นกั เรียนได้สบื ค้นขอ้ มูลเกย่ี วกับชานมไขม่ กุ แลว้ เป็นอย่างไรบา้ ง (นกั เรียนตอบตาม ประสบการณ์ และความคดิ ) 2. ครูนำเข้าสกู่ จิ กรรมตอ่ ไป ขน้ั ที่ 2 สำรวจและคน้ หา (exploration) 1. ครูแบ่งกลมุ่ นักเรียนออกเป็น 4-5 กลุ่ม ใหน้ กั เรยี นดคู ลปิ การเขียนรายงาน - ภาษาไทย ป.6 https://www.youtube.com/watch?v=cMwf_XgHHP4 2. ครูถามคำถามเพอ่ื สำรวจและคน้ หา ผลการเรยี นรจู้ ากการดคู ลิปวีดีโอ • รปู แบบรายงานทถ่ี ูกต้องตอ้ งประกอบด้วยอะไรบา้ ง 3. ให้นักเรยี นในกลมุ่ รว่ มกนั แลกเปล่ียนเรียนรู้ และสรุปการเขยี นรายงาน ขน้ั ท่ี 3 อธิบายและลงขอ้ สรุป (explanation) 1. ผแู้ ทนนกั เรียนแต่ละกล่มุ นำเสนอผลการแลกเปล่ยี นเรียนรกู้ ารเขียนรายงาน 2. นกั เรยี นและครู ร่วมกันเสรมิ ข้อมลู ความรู้ 3. ครเู สริมความรู้ว่าการคน้ หาข้อมูลเพื่อทำรายงานคน้ หาขอ้ มูลจากหลายแหลง่ และค้นหาให้รอบด้าน แล้วสรุปขอ้ มูลด้วยภาษาของตนเองและอา้ งอิงแหล่งทีม่ า การหาคน้ หาขอ้ มูลจากหลายแหลง่ แลว้ ไม่พบข้อสรุปให้เขยี นแสดงขอ้ มูลท่แี ตกตา่ งกันและอ้างอิง แหล่งท่มี าเพื่อให้ผูอ้ ่านได้ศึกษาเพม่ิ เติมและหาข้อสรุปไดเ้ อง บรรณานุกรมเป็นการอ้างองิ แหล่งทีม่ าของขอ้ มูลในทา้ ยเล่มเพ่ือให้เกียรตเิ จ้าของผลงานและเปน็ ประโยชน์ตอ่ ผอู้ า่ นในการศกึ ษาขอ้ มูลเพมิ่ เติม ขนั้ ที่ 4 ขยายความรู้ (elaboration) 1. ใหน้ ักเรยี นทำใบงานการเขยี นรายงาน เพือ่ ขยายความรูเ้ กย่ี วกับการสืบค้นข้อมูลแบบ เฉพาะเจาะจง 2. ครูเป็นทีป่ รกึ ษาในการดำเนินกจิ กรรม
86 ขั้นท่ี 5 ประเมนิ (evaluation) ครูประเมินการเรียนรู้ของนักเรียน ดังน้ี สังเกตพฤติกรรมของนักเรียนขณะทำงานร่วมกัน สังเกตการ ตอบคำถามของนกั เรยี นในชน้ั เรียน ใบงานการเขียนรายงาน และประเมนิ ทักษะแหง่ ศตวรรษท่ี 21 โดยใช้แบบ ประเมนิ ตามสภาพจรงิ สอ่ื /แหล่งการเรยี นรู้ ใบงานบรรณานุกรม ใบงานการเขยี นรายงาน คลปิ การเขยี นรายงาน - ภาษาไทย ป.6 https://www.youtube.com/watch?v=cMwf_XgHHP4 แบบประเมินการเรียนรู้ เกณฑ์การใหค้ ะแนนแบบประเมิน - ใบงานบรรณานุกรม - ใบงานการเขยี นรายงาน ตวั ชี้วัด ระดับคะแนน การจดั ทำใบงาน 3 21 - ใบงานบรรณานุกรม - ใบงานการเขียนรายงาน จดั ทำอย่างเปน็ ระบบ ชัดเจน จัดทำอยา่ งเป็นระบบ ชัดเจน จดั ทำอย่างเปน็ ระบบ ถกู ต้อง ครอบคลมุ และมกี าร ถกู ต้อง ครอบคลมุ ชัดเจน ถกู ตอ้ ง แต่ยังไม่ เชือ่ มโยงใหเ้ หน็ เป็นภาพรวม สอดคลอ้ งกบั วัตถุประสงค์ ครอบคลุม สอดคลอ้ งกับวตั ถุประสงค์
87 ขอ้ เสนอแนะของหัวหน้าสถานศึกษาหรือผู้ทไ่ี ดร้ บั มอบหมาย .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ลงชอื่ .................................................................. (.................................................................) ตำแหน่ง ................................................ วันที.่ ......เดอื น........................พ.ศ. .......... บนั ทึกหลังสอน ผลการสอน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. นกั เรยี นเกดิ ทักษะใดบา้ ง ทำเคร่ืองหมาย ในช่องว่างท่ีตรงกบั ส่งิ ท่ที ำได้ การสังเกต การวดั การใชจ้ ำนวน การจำแนกประเภท การหาความสัมพนั ธร์ ะหวา่ ง สเปซกับสเปซ สเปซกับเวลา การจดั กระทำและการสอ่ื ความหมายขอ้ มูล การพยากรณ์ การลงความเหน็ จากข้อมูล การตั้งสมมตฐิ าน การกำหนดนิยามเชงิ ปฏิบตั ิการ การกำหนดและควบคมุ ตัวแปร การทดลอง การตีความหมายและลงข้อสรุป การสร้างแบบจำลอง นักเรียนเกิดทักษะแหง่ ศตวรรษท่ี 21 ใดบา้ ง ทำเครอ่ื งหมาย ในช่องว่างที่ตรงกับทกั ษะที่เกิด การสรา้ งสรรค์ การคิดอย่างมีวิจารณญาณ การแกป้ ัญหา การสื่อสาร ความรว่ มมือ การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ปญั หาและอุปสรรค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ขอ้ เสนอแนะ/แนวทางแก้ไข .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงชอื่ .................................................................. (.................................................................) ตำแหน่ง ................................................ วันท่.ี ......เดอื น........................พ.ศ. ..........
88 บทท่ี 9 ลงเรือลำใหญ่ ท่องไปในโลกกว้าง วชิ าวิทยาศาสตรเ์ ทคโนโลยี (วิทยาการคำนวณ) ว16101 แผนการจัดการเรียนร้ทู ่ี 15 ปกปอ้ งขอ้ มลู ส่วนตัว ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ 6 เวลา 4 ช่วั โมง ผู้สอน ............................................................................... มาตรฐาน มาตรฐาน ว 4.2 เขา้ ใจและใช้แนวคิดเชงิ คำนวณในการแก้ปญั หาที่พบในชีวิตจรงิ อยา่ งเป็นขั้นตอนและเป็น ระบบใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารในการเรยี นรู้ การทำงาน และการแกป้ ญั หาได้อยา่ งมีประสิทธิภาพ ร้เู ทา่ ทนั และมจี รยิ ธรรม ตวั ช้ีวัด ว 4.2ป.6/4 ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศทำงานรว่ มกนั อย่างปลอดภยั เข้าใจสิทธแิ ละหน้าทข่ี องตน เคารพในสทิ ธิของผ้อู ืน่ แจ้งผเู้ ก่ยี วขอ้ งเม่อื พบข้อมูลหรอื บุคคลที่ไม่เหมาะสม จุดประสงคก์ ารเรยี นรสู้ ู่ตวั ช้วี ัด 1. สามารถใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศทำงานรว่ มกนั อยา่ งปลอดภัย (P) 2. มีความรู้เกยี่ วกบั การใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศทำงานร่วมกนั อย่างปลอดภยั เขา้ ใจสทิ ธิและหนา้ ท่ีของตน เคารพในสิทธิของผู้อนื่ แจ้งผู้เก่ียวข้องเมอ่ื พบขอ้ มูลหรือบคุ คลท่ไี มเ่ หมาะสม (K) 3. เข้าใจสิทธิและหนา้ ทขี่ องตน เคารพในสทิ ธขิ องผูอ้ ่ืน เป็นคนช่างสงั เกต ชา่ งคิด ชา่ งสงสัย และเป็นผู้ท่มี ี ความกระตอื รือรน้ ในการเสาะแสวงหาความรู้ (A) สาระสำคัญ การเขยี นข้อความให้รา้ ยหรือด่าว่าผอู้ ื่นผ่านสือ่ สังคมทำใหผ้ ู้อนื่ ได้รับความเสียหายถือว่าเป็นการระรานทาง ไซเบอร์ (cyber bully) นอกจากนก้ี ารเผยแพรข่ อ้ มลู เท็จผา่ นสอ่ื สงั คมยงั มีความผิดทางกฎหมาย วิธีการรับมือเบ้ืองต้นกับการระรานทางไซเบอร์คือแจ้งให้ผู้ปกครองทราบ เพ่ือปกป้องตนเองไม่ให้ถูกกล่ัน แกลง้ นอกจากนีไ้ มค่ วรโตต้ อบด้วยวาจาหรอื พมิ พข์ อ้ ความท่ีรนุ แรงหรอื ไมส่ ภุ าพ การตั้งรหสั ผา่ นควรมีความยาวท่เี หมาะสมไมส่ ั้นเกนิ ไปมีทั้งตัวเลขตัวอกั ษรและสญั ลักษณพ์ ิเศษ หากตอ้ งจด บนั ทึกไวใ้ ห้เก็บในทปี่ ลอดภัยทเ่ี ราจำได้ ควรเปลี่ยนรหสั ผ่านตามระยะเวลาทีเ่ หมาะสมและเม่ือใช้รว่ มกับผอู้ ื่น ควรอัปเดตระบบปฏิบตั กิ ารของอปุ กรณ์เทคโนโลยที ่ใี ช้ให้ทันสมยั อยเู่ สมอ เพอ่ื ไม่ให้มจิ ฉาชพี โอกาสจากช่อง โหวข่ องระบบได้ บางครั้งมิจฉาชีพอาจส่งอีเมลหรือข้อความโดยแอบอ้างว่าส่งมาจากเพื่อนหรือจากสถาบันบางแห่งเพ่ือให้ ดาวน์โหลดไฟล์ติดตั้งโปรแกรมท่ีมอี ันตราย แสดงเพจปลอมและหลอกให้ป้อนรหัสผ่านหรือลอ่ ลวงให้โอนเงนิ ไปยัง บญั ชีของคนรา้ ย โดยให้เขา้ ใจผิดว่าเพ่ือนยมื เงินดงั นนั้ จึงไมค่ วรคลกิ URL นา่ สงสยั ทสี่ ง่ มากบั อีเมลหรอื ขอ้ ความ สมาร์ทโฟนมีระบบติดตามตำแหน่ง (location) โดยใช้สัญญาณ GPS และสัญญาณ WiFi เราสามารถปิด
89 ระบบน้ีไดจ้ ากเมนขู องอุปกรณแ์ ต่ละชนิดซึง่ อาจมีวธิ ีการท่ีแตกตา่ งกนั โลกออนไลน์อาจมีคนร้ายที่ระรานทางไซเบอร์หรือเจาะระบบคอมพิวเตอร์ทำให้เกิดความเสียหายจึงควร ป้องกันตนเองโดยปกป้องข้อมูลส่วนตัว ต้ังรหัสผ่านให้ปลอดภัย หากพบปัญหาให้แจ้งผู้ใหญ่และใช้สติในการ แก้ปญั หา ควรออกจากระบบทกุ ครัง้ เมือ่ เลิกใช้งานโดยเฉพาะการใช้อุปกรณ์คอมพวิ เตอร์สาธารณะหรอื ของผู้อืน่ สาระการเรยี นรู้ อนั ตรายจากการใช้งานและอาชญากรรม ทางอินเทอรเ์ นต็ แนวทางในการปอ้ งกนั วิธกี ำหนดรหัสผา่ น การกำหนดสทิ ธ์กิ ารใช้งาน (สิทธ์ิในการเข้าถึง) แนวทางการตรวจสอบและปอ้ งกนั มลั แวร์อนั ตรายจากการตดิ ต้ังซอฟต์แวรท์ ่อี ยู่บนอนิ เทอรเ์ น็ต ทกั ษะแหง่ ศตวรรษที่ 21 1. การสร้างสรรค์ 2. การคดิ อยา่ งมีวจิ ารณญาณ 3. การแก้ปัญหา 4. ความรว่ มมอื 5. การส่ือสาร 6. การใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศและการสอ่ื สาร ชิ้นงานหรอื ภาระงาน (หลักฐาน ร่องรอยแสดงความรู้) ใบงานรหสั ผ่านยอดแย่ ใบงานปลอดภัยไว้กอ่ น ใบงานโพสต์ในส่ือสงั คมออนไลน์ การจัดกจิ กรรมการเรียนรู้ ชว่ั โมงท่ี 1-2 ขน้ั ท่ี 1 สรา้ งความสนใจ (engagement) 1. ครูนำเขา้ สู่บทเรียนโดยการสนทนากบั นกั เรียน เก่ยี วกบั การกำหนดรหสั ผ่าน และถามคำถามดงั น้ี - นักเรยี นเคยกำหนดรหสั ผ่านหรอื ไม่ (นกั เรยี นตอบตามประสบการณ์) - นักเรยี นเคยกำหนดรหัสผ่านกับอะไร และรหัสผ่านของนักเรียนคาดเดางา่ ยหรอื ไม่ (นกั เรยี น ตอบตามประสบการณ์และความคิด) - นกั เรียนคิดว่ารหสั ผ่านมปี ระโยชน์อยา่ งไร (นักเรียนตอบตามความคิด) 2. ครูนำเข้าสูก่ จิ กรรมต่อไป
90 ข้นั ที่ 2 สำรวจและคน้ หา (exploration) 1. ครูแบง่ กลุ่มนกั เรยี นออกเป็น 4-5 กลมุ่ ใหน้ กั เรียนอา่ นการ์ตูนในหนงั สอื เรยี นเรือ่ ง ลงเรือลำใหญ่ ทอ่ งไปในโลกกว้าง หน้า 220 ถงึ หน้า 231 โดยครฝู กึ ทักษะการอา่ นตามวิธกี ารอา่ นทเี่ หมาะสมกับ ความสามารถของนักเรยี น 2. ครูถามคำถามเพอื่ สำรวจและค้นหา ผลการเรียนร้จู ากการอ่านการต์ ูน • จากเรือ่ งมีเหตกุ ารณใ์ ดเกดิ ขนึ้ • จากเรอื่ งมวี ิธีแก้ไขปัญหาอย่างไร 3. ใหน้ ักเรยี นในกล่มุ รว่ มกนั แลกเปลี่ยนเรียนรู้ และสรปุ ความรู้ เกีย่ วกับการต้ังรหสั ผ่าน 4. ผูแ้ ทนนักเรียนแต่ละกลมุ่ นำเสนอผลการแลกเปลยี่ นเรยี นรู้ ขน้ั ท่ี 3 อธบิ ายและลงขอ้ สรุป (explanation) 1. ครูใหน้ กั เรียน ดูคลิปวดี โี อรหัสผา่ นยอดแย่ https://www.youtube.com/watch?v=pqsj4Dn1rzU ในกลมุ่ รว่ มกันสรปุ ขอ้ มูลเก่ียวกับชานมไข่มกุ พรอ้ มกับเขยี นบรรณานกุ รม 2. ครูถามคำถามเพ่ือสำรวจและค้นหา ผลการเรียนรจู้ ากการดูคลิปวีดีโอ • จากคลิปวีดโี อรหัสผ่านยอดแยม่ อี ะไรบ้าง • รหสั ผา่ นของนกั เรียนเปน็ รหัสผ่านยอดแยห่ รอื ไม่ 3. ครเู สริมความรูว้ ่าการตั้งรหสั ผา่ นควรมคี วามยาวท่เี หมาะสมไมส่ น้ั เกนิ ไปมีท้ังตวั เลขตัวอักษรและ สญั ลักษณ์พเิ ศษ หากต้องจดบนั ทึกไวใ้ ห้เก็บในทปี่ ลอดภัยทเี่ ราจำได้ ควรเปลีย่ นรหสั ผ่านตามระยะเวลาท่ี เหมาะสมและเมือ่ ใช้ร่วมกับผอู้ ื่น ขั้นที่ 4 ขยายความรู้ (elaboration) 1. ใหน้ กั เรียนสรปุ ความรูร้ ว่ มกนั และทำใบงานรหัสผ่านยอดแย่ เพ่อื ขยายความรูเ้ กยี่ วกับการกำหนด รหสั ผา่ น 2. ครูเปน็ ทปี่ รกึ ษาในการดำเนนิ กิจกรรม ขั้นท่ี 5 ประเมิน (evaluation) ครปู ระเมินการเรยี นรู้ของนกั เรยี น ดงั นี้ สงั เกตพฤติกรรมของนกั เรียนขณะทำงานร่วมกัน สงั เกตการ ตอบคำถามของนักเรยี นในช้นั เรียน ใบงานรหัสผา่ นยอดแย่ และประเมินทกั ษะแหง่ ศตวรรษที่ 21 โดยใช้แบบ ประเมนิ ตามสภาพจรงิ ชัว่ โมงที่ 3-4 ขน้ั ท่ี 1 สรา้ งความสนใจ (engagement) 1. ครูนำเข้าสู่บทเรียนโดยการสนทนาทบทวนการสืบค้นขอ้ มูลจากช่ัวโมงทีแ่ ล้ว และถามคำถามดังนี้
91 - นกั เรยี นคิดวา่ สื่อสังคมออนไลน์มีอนั ตรายหรือไม่ อยา่ งไร (นักเรียนตอบตามประสบการณ์ และความคิด) 2. ครูนำเข้าสกู่ ิจกรรมต่อไป ขัน้ ที่ 2 สำรวจและค้นหา (exploration) 1. ครูแบ่งกลุ่มนักเรียนออกเป็น 4-5 กล่มุ ให้นักเรียนอ่านการต์ ูนในหนังสอื เรยี นเร่ือง ลงเรือลำใหญ่ ท่องไปในโลกกว้าง หน้า 232 ถึง หน้า 246 โดยครูฝึกทักษะการอ่านตามวิธีการอ่านท่ีเหมาะสมกับ ความสามารถของนักเรยี น 2. ครูถามคำถามเพอื่ สำรวจและคน้ หา ผลการเรียนรจู้ ากการอ่านการต์ ูน • จากเร่อื งมีเหตกุ ารณใ์ ดเกิดขนึ้ • จากเร่ืองสอื่ สังคมออนไลนม์ โี ทษอยา่ งไร • จากเรอ่ื งสื่อสังคมออนไลนม์ ปี ระโยชน์อยา่ งไร 3. ให้นักเรียนในกลุ่มร่วมกันแลกเปล่ียนเรียนรู้ และสรุปความรู้ เก่ียวกับประโยชน์และโทษของสื่อ สงั คมออนไลน์ ข้นั ที่ 3 อธิบายและลงขอ้ สรุป (explanation) 1. ครูให้นักเรียน ดูคลิปวีดีโอ Logout ออกจาก Facebook ทุกอุปกรณ์ ป้องกันคนสวมรอย https://www.youtube.com/watch?v=CzdSzRwiy0E 2. ครูถามคำถามเพอ่ื สำรวจและค้นหา ผลการเรยี นรูจ้ ากการดูคลปิ วีดีโอ • จากคลปิ วดี โี อการลมื ออกจากระบบมีผลเสียอย่างไรบา้ ง • มวี ิธีแก้ไขอยา่ งไร 3. ครูเสริมความรู้ว่าโลกออนไลน์อาจมคี นร้ายที่ระรานทางไซเบอร์หรือเจาะระบบคอมพิวเตอรท์ ำให้ เกดิ ความเสียหายจึงควรป้องกันตนเองโดยปกป้องข้อมูลส่วนตวั ตัง้ รหัสผ่านให้ปลอดภัย หากพบปัญหาให้แจ้ง ผู้ใหญ่และใช้สติในการแก้ปัญหา และควรออกจากระบบทุกคร้ังเม่ือเลิกใช้งานโดยเฉพาะการใช้อุปกรณ์ คอมพวิ เตอร์สาธารณะหรือของผ้อู ่ืน 4. ให้นักเรยี นทำใบงานปลอดภยั ไว้กอ่ น 5. ครูเสริมความรู้เพิ่มเติมจากใบงานว่า ควรอัปเดตระบบปฏิบัติการของอุปกรณ์เทคโนโลยีท่ีใช้ให้ ทันสมัยอยู่เสมอ เพ่ือไมใ่ ห้มิจฉาชพี โอกาสจากชอ่ งโหวข่ องระบบได้ บางคร้ังมิจฉาชีพอาจส่งอีเมลหรือข้อความ โดยแอบอ้างว่าส่งมาจากเพื่อนหรือจากสถาบันบางแห่งเพ่ือให้ดาวน์โหลดไฟล์ติดต้ังโปรแกรมที่มีอันตราย แสดงเพจปลอมและหลอกให้ป้อนรหัสผ่านหรือล่อลวงให้โอนเงินไปยังบัญชีของคนร้าย โดยให้เข้าใจผิดว่า เพื่อนยืมเงินดังนั้นจึงไม่ควรคลิก URL น่าสงสัยท่ีส่งมากับอีเมลหรือข้อความ นอกจากน้ีสมาร์ทโฟนมีระบบ ติดตามตำแหน่ง (location) โดยใช้สัญญาณ GPS และสัญญาณ WiFi เราสามารถปิดระบบน้ีได้จากเมนูของ อุปกรณ์แต่ละชนดิ ซึ่งอาจมีวิธีการท่แี ตกตา่ งกนั ข้ันท่ี 4 ขยายความรู้ (elaboration)
92 1. ให้นกั เรยี นทำใบงานโพสต์ในส่อื สังคมออนไลน์เพอื่ ขยายความรเู้ กีย่ วกบั มารยาทในการโพสต์บนสื่อ สงั คมออนไลน์ 2. ครเู ป็นท่ีปรกึ ษาในการดำเนินกิจกรรม ขั้นท่ี 5 ประเมนิ (evaluation) ครูประเมินการเรียนรู้ของนักเรียน ดังน้ี สังเกตพฤติกรรมของนักเรียนขณะทำงานร่วมกัน สังเกตการ ตอบคำถามของนักเรียนในชั้นเรียน ใบงานปลอดภัยไว้ก่อน, ใบงานโพสต์ในส่ือสังคมออนไลน์และประเมิน ทักษะแหง่ ศตวรรษท่ี 21 โดยใชแ้ บบประเมนิ ตามสภาพจรงิ สอื่ /แหลง่ การเรยี นรู้ ใบงานรหัสผ่านยอดแย่ ใบงานปลอดภยั ไวก้ อ่ น ใบงานโพสต์ในสือ่ สงั คมออนไลน์ คลปิ วีดีโอรหัสผ่านยอดแย่ https://www.youtube.com/watch?v=pqsj4Dn1rzU คลิปวีดโี อ Logout ออกจาก Facebook ทกุ อุปกรณ์ ปอ้ งกนั คนสวมรอย https://www.youtube.com/watch?v=CzdSzRwiy0E แบบประเมนิ การเรียนรู้ เกณฑก์ ารให้คะแนนแบบประเมนิ - ใบงานรหสั ผ่านยอดแย่ - ใบงานปลอดภยั ไว้ก่อน - ใบงานโพสตใ์ นส่อื สังคมออนไลน์ ตวั ช้ีวดั ระดบั คะแนน การจดั ทำใบงาน 3 21 - ใบงานรหัสผ่านยอดแย่ - ใบงานปลอดภยั ไว้ก่อน จัดทำอย่างเป็นระบบ ชดั เจน จดั ทำอย่างเปน็ ระบบ ชัดเจน จัดทำอยา่ งเปน็ ระบบ - ใบงานโพสต์ในสอื่ สังคม ออนไลน์ ถกู ตอ้ ง ครอบคลมุ และมีการ ถกู ตอ้ ง ครอบคลมุ ชดั เจน ถกู ต้อง แต่ยังไม่ เชอ่ื มโยงให้เหน็ เป็นภาพรวม สอดคล้องกับวตั ถุประสงค์ ครอบคลุม สอดคลอ้ งกับวตั ถปุ ระสงค์
93 ข้อเสนอแนะของหัวหน้าสถานศกึ ษาหรือผู้ท่ไี ด้รับมอบหมาย .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ลงชือ่ .................................................................. (.................................................................) ตำแหน่ง ................................................ วนั ที.่ ......เดือน........................พ.ศ. .......... บนั ทึกหลังสอน ผลการสอน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. นักเรียนเกิดทกั ษะใดบ้าง ทำเคร่ืองหมาย ในช่องว่างทต่ี รงกบั สง่ิ ท่ที ำได้ การสงั เกต การวัด การใช้จำนวน การจำแนกประเภท การหาความสัมพนั ธร์ ะหวา่ ง สเปซกบั สเปซ สเปซกบั เวลา การจดั กระทำและการสือ่ ความหมายข้อมูล การพยากรณ์ การลงความเห็นจากข้อมูล การตงั้ สมมตฐิ าน การกำหนดนิยามเชิงปฏบิ ัตกิ าร การกำหนดและควบคมุ ตัวแปร การทดลอง การตคี วามหมายและลงขอ้ สรุป การสร้างแบบจำลอง นกั เรยี นเกิดทกั ษะแห่งศตวรรษท่ี 21 ใดบ้าง ทำเครอ่ื งหมาย ในช่องว่างทต่ี รงกบั ทกั ษะที่เกิด การสรา้ งสรรค์ การคดิ อย่างมีวจิ ารณญาณ การแกป้ ญั หา การสือ่ สาร ความร่วมมอื การใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสาร ปญั หาและอุปสรรค .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ขอ้ เสนอแนะ/แนวทางแก้ไข .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ลงชื่อ.................................................................. (.................................................................) ตำแหนง่ ................................................ วนั ที่.......เดือน........................พ.ศ. ..........
Search