ວິຊາ ການວ່າງແຜນ ແລະ ບໍລິຫານທຸລະກິດ

ເອກະສານປະກອບການສອນວຊິ າ ການວາງແຜນ ແລະ ບລໍ ຫິ ານທຸລະກດິ Business planning and Management ສາໍ ລບັ ຫກັ ສູດຊນັັ້ ສູງ ກະສກິ າໍ ແລະ ປ່ າໄມ ັ້ ເຂດເນນີ ສູງ ຂຽນໂດຍ: ອຈ. ຄາເຜຍີ ດວງມາລີ ກວດແກໂ້ັ ດຍ: ຄະນະກາໍ ມະການພດັ ທະນາຫກັ ສູດ ທນັ ວາ 2016

i ຄາໍ ນາໍ ເພ່ ອຈດັ ຕງັັ້ ປະຕບິ ດັ ແລະ ບນັ ລຸ 3 ແຜນງານ ແລະ 10 ແຜນດາໍ ເນນີ ງານ ຂອງກະຊວງກະສກິ າໍ ແລະ ປ່ າໄມ ັ້ ວາງອອກ ກຄໍ 3 ເປາ້ັ ໝາຍການພດັ ທະນາຂອງລດັ ຖະບານ ແລະ ແຜນຍຸດທະສາດການ ພດັ ທະນາເສດຖະກດິ -ສງັ ຄມ ແຫ່ ງຊາດ ຄງັ້ັ ທີ VIII ຂອງລດັ ຖະບານແຫ່ ງ ສປປ ລາວ ແຕ່ ນຮີັ້ ອດປີ 2020 ໂດຍຖເອານະໂຍບາຍ ການຫຸດຜ່ ອນຄວາມທຸກຍາກຂອງປະຊາຊນລງເທ່ ອລະກາັ້ ວ, ນາໍ ພາປະເທດຊາດ ໃຫ້ັ ຫຸດພນ້ັ ອອກຈາກການເປນັ ປະເທດດອ້ັ ຍພດັ ທະນາ ແລະ ການສາ້ັ ງສາປະເທດຊາດ ໃຫກັ້ າຍເປນັ ປະເທດ ອຸດສາຫະກາໍ ແລະ ທນັ ສະໄໝ, ກະຊວງກະສກິ າໍ ແລະ ປ່ າໄມ ້ັ ໄດຖ້ັ ເອາວຽກງານ ການກ່ ສໍ າ້ັ ງ ຊບັ ພະຍາກອນມະນດຸ ດາ້ັ ນກະສກິ າໍ ແລະ ປ່ າໄມ ້ັ ເປນັ ວຽກງານບຸລມິ ະສດິ ໜ່ ງທ່ ມີ ຄີ ວາມສໍາຄນັ ໃນການ ພດັ ທະນາຂະແໜງ ການກະສກິ າໍ ແລະ ປ່ າໄມ ້ັ ໃຫມັ້ ຄີ ວາມກາ້ັ ວໜາ້ັ ປະຈບຸ ນັ ເຫນັ ໄດວັ້ ່ າ ພະນກັ ງານວຊິ າການດາ້ັ ນກະສກິ າໍ ແລະ ປ່ າໄມໃັ້ ນລະດບັ ຕ່ າງໆໃນຂອບເຂດ ທ່ ວປະເທດ ຍງັ ບ່ ໍທນັ ມຄີ ຸນນະພາບດເີ ທ່ າທ່ ຄີ ວນ ແລະ ມຈີ າໍ ນວນບ່ ພໍ ຽງພໍ ນບັ ແຕ່ ຂນັ້ັ ສູນກາງລງຮອດທອັ້ ງ ຖ່ ນິ . ສະນນັ້ັ ກະຊວງກະສກິ າໍ ແລະ ປ່ າໄມ ັ້ ໄດກັ້ າໍ ນດຍຸດທະສາດການປບັ ປຸງ ແລະ ພດັ ທະນາລະບບການ ສກສາດາ້ັ ນກະສກິ າໍ ແລະ ປ່ າໄມແັ້ ຕ່ ນຫີ້ັ າ ປີ 2020 ເຊ່ ງິ ຈດຸ ປະສງຕນັ້ ຕຂໍ ອງຍຸດທະສາດ ແມ່ ນການ ພດັ ທະນາສມີ ແຮງງານຂອງຊບັ ພະຍາກອນມະນດຸ ໂດຍມກີ ານເຊ່ ອມໂຍງການຮຽນ-ການສອນ ໃຫເັ້ ຂາັ້ ກບັ ລະບບການສ່ ງເສມີ ແລະ ຕະຫາດແຮງງານ, ການສາ້ັ ງຫກັ ສູດທ່ ເີ ນນັັ້ ຄວາມຊໍານານ, ການສດິ ສອນທ່ ເີ ນນັັ້ ເອາຜູຮ້ັ ຽນເປນັ ສູນກາງ. ດ່ ງັ ນນັ້ັ ການພດັ ທະນາຊບັ ພະຍາກອນມະນດຸ ດາ້ັ ນກະສກິ າໍ ແລະ ປ່ າໄມ ້ັ ຈ່ ງມຄີ ວາມ ຈາໍ ເປນັ ຕອ້ັ ງໄດມ້ັ ກີ ານປບັ ປຸງ ແລະ ກ່ ສໍ າ້ັ ງໃໝ່ ດວ້ັ ຍຮູບການຝກອບຮມ, ຍກລະດບັ ໄລຍະສນັັ້ , ໄລຍະກາງ ແລະ ໄລຍະຍາວ ເພ່ ອສາັ້ ງໃຫໄັ້ ດນັ້ ກັ ວຊິ າການທ່ ມີ ຄີ ວາມຮູຄັ້ ວາມສາມາດ, ມຄີ ວາມຊາໍ ນານ ແລະ ມີ ຄຸນສມບດັ ທ່ ເີ ໝາະສມ. ເພ່ ອຕອບສະໜອງ ໃຫທ້ັ ່ ວງທນັ ກບັ ສະພາບການດ່ ງັ ກ່ າວ, ທາງວທິ ະຍາໄລກະສກິ າໍ ແລະ ປ່ າໄມພັ້ າກເໜອ ຈ່ ງໄດພັ້ ດັ ທະນາຫກັ ສູດຊນັ້ັ ສູງ ກະສກິ າໍ ແລະ ປ່ າໄມເ້ັ ຂດເນນີ ສູງຂນ້ັ ເຊ່ ງິ ປະກອບ ດວ້ັ ຍ 4 ສາຂາວຊິ າ ເຊ່ ນັ : ປູກຝງັ , ລຽັ້ ງສດັ ແລະ ການປະມງ, ປ່ າໄມ ້ັ ແລະ ທຸລະກດິ ກະສກິ າໍ . ຫກັ ສູດນີັ້ ໄດເ້ັ ນນັ້ັ ຄວາມຊໍານານ ແລະ ຄວາມຕອັ້ ງການຂອງຕະຫາດແຮງງານ ເພ່ ອກ່ ສໍ າ້ັ ງພະນກັ ງານວຊິ າການດາ້ັ ນການ ກະສກິ າໍ ແລະ ປ່ າໄມ ້ັ ອອກຮບັ ໃຊສັ້ ງັ ຄມ ໃນບນັ ດາແຂວງພາກເໜອ ຂອງ ສປປ ລາວ ແລະ ໄດປັ້ ະຕບິ ດັ ຕາມຂຕໍັ້ ກລງຂອງລດັ ຖະມນຕກີ ະຊວງສກສາທກິ ານ ແລະ ກລິ າ ວ່ າດວ້ັ ຍມາດຕະຖານຫກັ ສູດແຫ່ ງຊາດ ລະດບັ ຊນັ້ັ ສູງທຸກປະການ ເພ່ ອເຮດັ ໃຫກັ້ ານຮຽນການສອນໄດຮ້ັ ບັ ຜນດີ ແລະ ມຄີ ວາມສະດວກ, ຈະຕອ້ັ ງມກີ ານພດັ ທະນາ ບນັ ດາເອກະສານທ່ ສີ າໍ ຄນັ ຂອງຫກັ ສູດ ເຊ່ ນັ : ເອກະສານຫກັ ສູດ, ຄາໍ ອະທບິ າຍເນອ້ັ ໃນຫຍຂໍ້ັ ອງແຕ່ ລະວຊິ າ, ແຜນການຮຽນການສອນ ແລະ ເນອັ້ ໃນການສດິ ສອນລະອຽດຂອງແຕ່ ລະວຊິ າ ຫ ເອນີັ້ ວ່ າ: ປມ້ັ ຄ່ ູມການ ຮຽນການສອນ. ສະນນັ້ັ ຈ່ ງໄດມ້ັ ກີ ານພດັ ທະນາປມັ້ ຄ່ ູມຂອງແຕ່ ລະວຊິ າທ່ ມີ ໃີ ນຫກັ ສູດດ່ ງັ ກ່ າວນີັ້ ເພ່ ອຕອບ ສະໜອງຈດຸ ປະສງຂອງຫກັ ສູດ ທ່ ເີ ນນັັ້ ໃສ່ 5 ອງປະກອບຫກັ ດ່ ງັ ນ:ີັ້ 1). ການສາັ້ ງຄວາມຊາໍ ນານ, 2). ການ ພດັ ທະນາແບບຍນຍງ, 3). ຕດິ ພນັ ກບັ ການຜະລດິ ກະສກິ າໍ ແລະ ປ່ າໄມເັ້ ຂດເນນີ ສູງ, 4). ເນນັ້ັ ການເຮດັ ພາກປະຕບິ ດັ ຕວຈງິ , ແລະ 5). ການມສີ ່ ວນຮ່ ວມດາັ້ ນບດບາດຍງິ ຊາຍ ໃນການພດັ ທະນາປມ້ັ ຄ່ ມູ ເຫ່ ານີັ້ ໄດມັ້ ກີ ານມອບໝາຍໃຫອັ້ າຈານຮບັ ຜດິ ຊອບສດິ ສອນຫກັ ແລະ ອາຈານຊ່ ວຍເປນັ ຜູຂ້ັ ຽນຂນັ້ ໂດຍໄດຜ້ັ ່ ານຂະບວນການ ແລະ ຂນັັ້ ຕອນທ່ ຈີ າໍ ເປນັ ຕ່ າງໆ ເຊ່ ນັ : ການຝກ

ii ອບຮມກ່ ຽວກບັ ຫກັ ການ, ການໄປທດັ ສະນະສກສາ, ການຄນ້ັ ຄວາັ້ ເອກະສານ ແລະ ຂໍມັ້ ູນທ່ ກີ ່ ຽວຂອັ້ ງ, ການແລກປ່ ຽນຄາໍ ຄດິ ເຫນັ ແລະ ຂໍຄໍາປກສາຈາກບນັ ດາຜູມ້ັ ຄີ ວາມຮູ ັ້ ແລະ ປະສບການ ຈາກສະຖາບນັ ການ ສກສາ ແລະ ໜ່ ວຍງານອ່ ນໆ. ຫງັ ຈາກນນັັ້ ກໄໍ ດມ້ັ ກີ ານກວດແກເັ້ ນອັ້ ໃນ ໂດຍຄະນະຊນີັ້ າໍ ແລະ ຄະນະກາໍ ມະ ການພດັ ທະນາຫກັ ສູດຂອງວທິ ະຍາໄລ, ເຊ່ ງິ ປະກອບດວັ້ ຍ: ທ່ ານ ຄາໍ ຜຸຍ ພອນໄຊ, ທ່ ານ ເພດັ ສະໝ ອນ ຖານະສກັ , ທ່ ານ ທອງສະມຸດ ພູມມາສອນ, ທ່ ານ ອາໍ ໄພວນັ ສຸກສນັ ຕ,ິ ທ່ ານ ທອງເພດັ ຈດິ ຕະບຸບຜາ, ທ່ ານ ສສີ ຸກ ວລິ ະບຸດ, ທ່ ານ ນ. ໜ່ ໍຄໍາ ວລິ ະວງສາ, ທ່ ານ ພູທອນ ຈນັ ທະວງສາ, ທ່ ານ ອຸທອງ ວງ ແສນເມອງ, ທ່ ານ ມຸນຊິ າ ພງບນັ ດດິ , ທ່ ານ ຈນັ ທອນ ທອງສະໄໝ, ແລະ ທ່ ານ ນກິ ອນ ສຸດທວິ ງ. ນອກຈາກນນັັ້ ກຍໍ ງັ ມີ ທ່ ານ ນາງ Andrea Schroeter ແລະ ທ່ ານ ນາງ Silvia Junt ຫວໜາ້ັ ໂຄງການ ປບັ ປຸງວທິ ະຍາໄລກະສກິ າໍ ແລະ ປ່ າໄມ ້ັ ພາກເໜອ (SURAFCO) ພອ້ັ ມດວັ້ ຍບນັ ດາຊ່ ຽວຊານທ່ ປີ ກສາ ທາງດາັ້ ນເຕກັ ນກິ ທງັ ພາຍໃນ ແລະ ຕ່ າງປະເທດອກີ ຈາໍ ນວນໜ່ ງ ໃຫກັ້ ານສະໜບັ ສະໜນູ ຢ່ າງໃກຊັ້ ດິ ວຽກງານພດັ ທະນາຫກັ ສູດ ແມ່ ນຈດຸ ປະສງໜ່ ງທ່ ສີ ໍາຄນັ ຂອງໂຄງການ SURAFCO ທ່ໄີ ດຈັ້ ດັ ຕງັ້ັ ປະຕບິ ດັ ໂດຍ ອງການ HELVETAS Swiss Intercooperation ພາຍໃຕກ້ັ ານສະໜບັ ສະໜນູ ທນ ຈາກອງການຮ່ ວມ ແລະ ພດັ ທະນາຂອງປະເທດສະວດິ ເຊແີ ລນ (SDC) ຕງັັ້ ແຕ່ ປີ 2009 ເປນັ ຕນັ້ ມາ, ແລະ ໄດຮັ້ ບັ ການສະໜບັ ສະໜນູ ດາ້ັ ນເຕກັ ນກິ ໃນການພດັ ທະນາໂຄງສາ້ັ ງຂອງຫກັ ສູດ ຈາກຄະນະ ກະເສດສາດ, ປ່ າໄມ ັ້ ແລະ ວທິ ະຍາສາດອາຫານ ຂອງມະຫາວທິ ະຍາໄລເບນີ (HAFL) ວທິ ະຍາໄລກະສກິ າໍ ແລະ ປ່ າໄມພ້ັ າກເໜອ ຂໍສະແດງຄວາມຂອບໃຈ ແລະ ຮູບ້ັ ຸນຄຸນນາໍ ທຸກ ພາກສ່ ວນທ່ ກີ ່ ຽວຂອັ້ ງ ທ່ ໄີ ດໃັ້ ຫກັ້ ານສະໜບັ ສະໜນູ ທາງດາັ້ ນທນຮອນ ແລະ ວຊິ າການ, ການມສີ ່ ວນຮ່ ວມ ໃນການຄນັ້ ຄວາ້ັ ແລະ ພດັ ທະນາປມ້ັ ຄ່ ູມນຂີ້ັ ນ້ັ ເພ່ ອນາໍ ໃຊເ້ັ ຂາ້ັ ໃນການຮຽນການສອນ. ນອກຈາກນນັ້ັ ເອກະສານດ່ ງັ ກ່ າວນີ້ັ ຍງັ ສາມາດນາໍ ໄປປບັ ໃຊໃັ້ ນທຸກໆວທິ ະຍາໄລກະສກິ າໍ ແລະ ປ່ າໄມ ັ້ ໃນທ່ ວປະເທດ. ໃນ ການຈດັ ຕງັ້ັ ປະຕບິ ດັ ຕວຈງິ ນນັັ້ , ຖາັ້ ຫາກພບເຫນັ ຂຂໍ້ັ າດຕກບກຜ່ ອງ ແລະ ຄວາມບ່ ໍສອດຄ່ ອງເໝາະສມ ປະການໃດ ກະລຸນນາສ່ ງຂໍຄ້ັ ດິ ເຫນັ ແລະ ຄາໍ ຕາໍ ໜຕິ ຊິ ມໄປທ່ ວີ ທິ ະຍາໄລກະສກິ າໍ ແລະ ປ່ າໄມພັ້ າກເໜອ ຊາບ ເພ່ ອຈະໄດນັ້ າໍ ໄປປບັ ປຸງແກໄັ້ ຂໃຫດ້ັ ກີ ວ່ າເກ່ າໃນອະນາຄດ

iii ບດນາໍ ປມ້ັ ຄ່ ມູ ກ່ ຽວກບັ “ການວາງແຜນ ແລະ ບໍລຫິ ານທຸລະກດິ ” ເຫມັັ້ ນຜີ້ັ ູຂ້ັ ຽນໄດຂ້ັ ຽນຂນັ້ , ໂດຍມີ ຈດຸ ປະສງ ເພ່ ອແນໃສ່ ຮບັ ໃຊກັ້ ານຮຽນການສອນ ໃນລະບບໃນລະບບຊນັັ້ ສູງ ຂອງວທິ ະຍາໄລກະສກິ າໍ ແລະ ປ່ າໄມພ້ັ າກເໜອ. ຜູຂັ້ ຽນໄດຮັ້ ວບຮວມ ແລະ ຮຽບຮຽງຂນັ້ ມາຈາກເອກະສານ ແລະ ປມ້ັ ຄ່ ູມທ່ ເີ ປນັ ພາສາ ລາວ ແລະ ພາສາຕ່ າງປະເທດ ແລະ ຈາກການສອບຖາມນາໍ ຜູປັ້ ະສບຜນສໍາເລດັ ໃນການເຮດັ ທຸລະກດິ ກະສິ ກາໍ ໃນໄລຍະຜ່ ານມາ ຈດຸ ປະສງຕນ້ັ ຕແໍ ຕ່ ລະບດຮຽນໃນປມ້ັ ເຫມັ້ັ ນີ້ັ ແມ່ ນເພ່ ອເປນັ ບ່ ອນອງີ ແລະ ເປນັ ທດິ ທາງອນັ ໜ່ ງ ໃຫແັ້ ກ່ ບນັ ດານກັ ວຊິ າການ ແລະ ນກັ ສກສາ ພອ້ັ ມຊາວກະສກິ ອນຜູທັ້ ່ ມີ ກັ ອາຊບີ ໃນການສາ້ັ ງທຸລະກດິ ກະສກິ າໍ ຕ່ າງໆ ໄດເ້ັ ຂາ້ັ ໃຈເຖງິ ເຕກັ ນກິ ວທິ ກີ ານໃນການສາັ້ ງຕງັ້ັ ແລະ ບລໍ ຫິ ານທຸລະກດິ ຂອງຕນເອງໃນຂນັ້ັ ພນ້ັ ຖານ ໃນປມ້ັ ເຫມັ້ັ ນີ້ັ ຈະໄດເັ້ ວາ້ັ ເຖງິ ປະເພດຂອງທຸລະກດິ , ການເລອກທຸລະກດິ ທ່ ເີ ໝາະສມ, ການ ບລໍ ຫິ ານອງການ ແລະ ການບໍລຫິ ານທຸລະກດິ ກະສກິ າໍ , ການກະກຽມຄວາມພອັ້ ມ ແລະ ການເລ່ ມີ ສາ້ັ ງທຸລະ ກດິ ແລະ ການຄາດຄະເນຜນກາໍ ໄລ ແລະ ການຂາດທນ ປມັ້ ເຫມັ້ັ ນໄີັ້ ດຈ້ັ ດັ ພມິ ຂນັ້ ເທ່ ອທໍາອດິ , ຍ່ ອມມຂີ ຂໍ້ັ າດຕກບກຜ່ ອງຫາຍດາັ້ ນ ຈະເປນັ ດາ້ັ ນເນອັ້ ໃນ ແລະ ຄໍາສບັ ຫ ສາໍ ນວນ, ເພາະສະນນັັ້ ໃນນາມຜູຂ້ັ ຽນຂໍສະແດງຄວາມຍນິ ດຮີ ບັ ເອາຄາໍ ຕໍານຕິ ຊິ ມ ແລະ ຂໍ ຂອບໃຈເປນັ ຢ່ າງສູງ ຕ່ ຄໍ ໍາແນະນາໍ ຈາກຜູອັ້ ່ ານທຸກໆທ່ ານດວັ້ ຍຄວາມຈງິ ໃຈ, ເພ່ ອຈະໄດປ້ັ ບັ ປຸງ ແລະ ແກໄັ້ ຂ ເນອ້ັ ໃນທ່ ຍີ ງັ ບ່ ທໍ ນັ ຄບຖວັ້ ນ ແລະ ແກໄ້ັ ຂເພ່ ມີ ເຕມີ ໄປຕາມການປ່ ຽນແປງວວິ ດັ ທະນາການຂອງຍຸກສະໄໝ ໃຫຄັ້ ບຖວັ້ ນສມບູນຍ່ ງິ ຂນັ້

iv ສາລະບານ ໜາັ້ ຄໍານາໍ i ບດນາໍ ii ສາລະບານ iv ສາລະບານຕາຕະລາງ ix ສາລະບານຮູບ x ຄາໍ ອະທບິ າຍສັນຍາລກັ ແລະ ຄາໍ ສບັ ຫຍໍ ້ັ xi ບດທີ 1 ຄວາມໝາຍ ແລະ ປະເພດຂອງທຸລະກດິ 1 1 1.1 ຄວາມໝາຍຂອງທຸລະກດິ (Definition of business) 2 1.2 ຈດຸ ປະສງຂອງທຸລະກດິ (Objective of business) 2 1.3 ຜນປະໂຫຍດຂອງທຸລະກດິ (Benefit of business) 2 1.4 ປະເພດຂອງທຸລະກດິ (Type of business) 4 1.5 ກດິ ຈະກາໍ ທາງທຸລະກດິ (Activity of business) 4 4 1.5.1 ກດິ ຈະກາໍ ດາັ້ ນການຜະລດິ 4 1.5.2 ກດິ ຈະກາໍ ດາ້ັ ນການຕະຫາດ 4 1.5.3 ກດິ ຈະກາໍ ການເງນິ 4 1.5.4 ກດິ ຈະກາໍ ການສ່ ງເສມີ 4 1.6 ຄຸນສມບດັ ຂອງນກັ ທຸລະກດິ (Discipline of entrepreneur) 4 1.6.1 ສນໃຈ ແລະ ມຄີ ວາມມກັ ທຸລະກດິ 4 1.6.2 ຄວາມຕງັັ້ ໃຈທ່ ຈີ ະລງທນ ແລະ ກາ້ັ ສ່ ຽງໄພ 5 1.6.3 ມຄີ ວາມຮູ ັ້ ແລະ ຄວາມຊໍານານ 5 1.6.4 ເປນັ ນກັ ວເິ ຄາະ ແລະ ຕດັ ສນິ ໃຈໄດດ້ັ ີ 5 1.6.5 ນກັ ບໍລຫິ ານ 5 1.6.6 ມພີ າວະຄວາມເປັນຜູນ້ັ ໍາ 5 1.6.7 ມຄີ ວາມທນັ ສະໄໝຢ່ ູສະເໝີ 5 1.6.8 ພດັ ທະນາຕນເອງຢ່ ູສະເໝີ 7 1.7 ສະຫຸບ 7 ບດທີ 2 ການບລໍ ຫິ ານອງການ ແລະ ການບໍລຫິ ານທຸລະກດິ ກະສກິ າໍ 7 2.1 ຄວາມໝາຍຂອງອງການ (Meaning of organization) 7 2.2 ຄວາມໝາຍ ແລະ ລກັ ສະນະຂອງການບໍລຫິ ານ 2.3 ຄວາມສາໍ ຄນັ ຂອງການບລໍ ຫິ ານ (Importance of management)

v ສາລະບານ (ຕ່ )ໍ ໜາັ້ 2.4 ວວິ ດັ ທະນາການຂອງການບໍລຫິ ານທຸລະກດິ ກະສກິ າໍ 8 11 2.5 ການບໍລຫິ ານຕາມຫກັ ວທິ ະຍາສາດ 12 2.6 ປດັ ໃຈທ່ ມີ ອີ ດິ ທພິ ນຕໍຜນສາໍ ເລດັ ໃນການບລໍ ຫິ ານ 13 13 2.6.1 ການບໍລຫິ ານລະດບັ ສູງ 13 14 2.6.2 ການບໍລຫິ ານລະດບັ ກາງ 14 2.6.3 ການບໍລຫິ ານລະດບັ ພນ້ັ ຖານ 14 2.7 ໜາັ້ ທ່ ໃີ ນການບລໍ ຫິ ານທຸລະກດິ 15 15 2.7.1 ການວາງແຜນ 15 15 2.7.2 ການຈດັ ອງການ 18 21 2.7.3 ການນາໍ ພາ 23 23 2.7.4 ການກວດກາ 24 25 2.8 ທກັ ສະຂອງຜູບ້ັ ລໍ ຫິ ານ (Skill of manager) 25 2.8.1 ຫກັ ການພນັ້ ຖານຂອງການຈດັ ອງການ 26 26 2.8.2 ການກາໍ ນດອໍານາດ ແລະ ຄວາມຮບັ ພດິ ຊອບ 26 2.8.3 ການແບ່ ງປະເພດໜ່ ວຍງານ ບດທີ 3 ຈະເລ່ ມີ ທຸລະກດິ ໃໝ່ ແນວໃດ 27 3.1 ຄໍານາໍ 27 3.2 ເລ່ ມີ ຕນ້ັ ດວຍັ້ ການສາໍ ຫວດຕະຫາດ 27 29 3.2.1 ເຮາຈະຕອັ້ ງໄດເັ້ ລ່ ມີ ຕນ້ັ ສໍາຫວດຕະຫາດແນວໃດ 3.2.2 ບາງຈດຸ ສາໍ ຄນັ ທ່ ຕີ ອັ້ ງເອາໃຈໃສ່ 3.3 ເປນັ ຫຍງັ ສນິ ຄາັ້ ບາງຢ່ າງຈ່ ງປະສບຜນສໍາເລດັ ຫ ລມັ້ ເຫວ? 3.4 ວທິ ກີ ານໃນການຄດັ ເລອກສນິ ຄາັ້ 3.4.1 ຜະລດິ ຕະພນັ ທ່ ລີ ູກຄາ້ັ ຕອັ້ ງການຢ່ ູແລວັ້ ແຕ່ ການຕອບສະໜອງ ຍງັ ບໍທນັ ພຽງພໍ 3.4.2 ມຜີ ະລດິ ຕະພນັ ຕອບສະໜອງຄວາມຕອັ້ ງການຂອງລູກຄາ້ັ ຢ່ ູແລວ້ັ ແຕ່ ປະລມິ ານຍງັ ບໍທພັ ຽງພໍ 3.4.3 ເຮາມສີ ນິ ຄາ້ັ ໃໝ່ ທ່ ສີ າມາດແຂງຂນັ ກບັ ສນິ ຄາັ້ ເກ່ າ ຫ ປ່ ຽນແທນ ສນິ ຄາ້ັ ເກ່ າໄດ້ັ 3.4.4 ຈະຊອກຫາຜະລດິ ຕະພນັ ມາລງທນໄດແັ້ ນວໃດ? 3.5 ຂໍແ້ັ ນະນາໍ ໃນການສະເໜແີ ຜນການລງທນ

ສາລະບານ (ຕ່ )ໍ vi 3.6 ຕວຢ່ າງແຜນລະອຽດຂອງແຜນການລງທນ ໜາັ້ 3.6.1 ລກັ ສະນະຂອງຜະລດິ ຕະພນັ 3.6.2 ການຕະຫາດ 30 3.6.3 ກາໍ ລງັ ການຜະລດິ 30 3.6.4 ທ່ ຕີ ງັັ້ ໂຮງານ 31 3.6.5 ເງນິ ໃນການສາັ້ ງຕງັ້ັ ໂຮງງານ 31 3.6.6 ລາຍຮບັ ລາຍຈ່ າຍລ່ ວງໜາ້ັ 31 3.6.7 ເງນິ ມູນວຽນ 31 3.6.8 ເງນິ ທນທງັ ໝດ 32 32 ບດທີ 4 ການໄຈແ້ັ ຍກໂອກາດການລງທນ 32 4.1 ການສກສາລາຍລະອຽດເບອັ້ ງຕນ້ັ 33 4.2 ການພດັ ທະນາແຜນການລງທນ 33 4.3 ການສກສາບດວພິ າກ 34 4.3.1 ການຕະຫາດ 34 4.3.2 ການຜະລດິ 34 4.3.3 ດາ້ັ ນການເງນິ 35 4.3.4 ການບລໍ ຫິ ານ 35 4.3.5 ເຕກັ ໂນໂລຊີ 35 4.3.6 ການປອ້ັ ງກນັ ຄວາມສ່ ຽງ 36 4.4 ການຕລີ າຄາ ແລະ ຕດັ ສນິ ໃຈໃນການເລ່ ມີ ຕນັ້ ທຸລະກດິ 36 4.4.1 ການເລອກຂະໜາດຂອງການລງທນ 37 4.4.2 ຈງັ ຫວະຂອງການລງທນ 37 4.4.3 ການລງທນເປນັ ໄລຍະ 37 4.4.4 ການຕດັ ສນິ ໃຈຮ່ ວມກນັ 37 4.5 ການປະຕບິ ດັ ໃນໄລຍະກອ່ ນການລງທນ 38 4.5.1 ການອອກແບບທາງດາ້ັ ນເຕກັ ນກິ 38 4.5.2 ການເຮດັ ສນັ ຍາ 39 4.5.3 ການກສໍ າັ້ ງແລະການຕດິ ຕງັັ້ 39 4.5.4 ການທດລອງການຜະລດິ 39 40

vii ສາລະບານ (ຕ່ )ໍ ໜາັ້ ບດທີ 5 ທ່ ານມຄີ ວາມພອັ້ ມທ່ ຈີ ະເປນັ ເຈາ້ັ ຂອງທຸລະກດິ ແລວັ້ ບໍ 41 41 5.1 ການປະເມນີ ແລະ ຕລີ າຄາຕນເອງ 41 5.1.1 ຈດຸ ແຂງ ແລະ ຈດຸ ອ່ ອນຂອງທ່ ານ 42 43 5.1.2 ທຸລະກດິ ຂອງທ່ ານຕອ້ັ ງການຄວາມຊາໍ ນານພເິ ສດ ແລະ 43 44 ທວໄປແນວໃດ 44 5.1.3 ຕວຢ່ າງສ່ ງິ ທ່ ທີ ່ ານມກັ ແລະ ບໍມກັ 44 5.1.4 ກາໍ ນດເປາ້ັ ໝາຍສະເພາະຂອງທຸລະກດິ 44 45 5.2 ການນາໍ ໃຊກັ້ ານປະເມນີ ແລະ ການຕລີ າຄາຕນເອງ 45 46 5.3 ການວເິ ຄາະທຸລະກດິ ຂອງທ່ ານ ໂດຍທດັ ສະນະຂອງທະນາຄານ 46 46 5.3.1 ແນວຄວາມຄດິ ຂອງທະນາຄານ 47 47 5.3.2 ປຽບທຽບທ່ ານເອງກບັ ແນວຄວາມຄດິ ຂອງທະນາຄານ 47 ບດທີ 6 ການເລອກທຸລະກດິ ທ່ ເີ ໝາະສມ 47 48 6.1 ທ່ ານຕອັ້ ງຮູທັ້ ຸລະກດິ ຂອງທ່ ານເປນັ ຢ່ າງດີ 48 49 6.2 ກາໍ ນດທຸລະກດິ ຂອງທ່ ານໃຫດັ້ ີ 50 50 6.2.1 ໄຈແັ້ ຍກປະເພດທຸລະກດິ ຂອງທ່ ານ 51 51 6.2.2 ຮາ້ັ ນຂາຍຍ່ ອຍ 51 6.2.3 ຮາັ້ ນຂາຍສ່ ງ 52 52 6.2.4 ການບໍລກິ ານ 6.2.5 ການຜະລດິ 6.2.6 ການຜດັ ທະນາໂຄງການ 6.2.7 ການແກໄັ້ ຂບນັ ຫາ 6.3 ຄາໍ ຖາມທ່ ວໄປທ່ ຄີ ວນຕງັ້ັ ສໍາລບັ ທຸລະກດິ 6.3.1 ຄາໍ ຖາມສາໍ ລບັ ທຸລະກດິ ຂອງທ່ ານ 6.3.2 ລດຊາດ 6.3.3 ແນວໂນມ້ັ 6.3.4 ເຕກັ ໂນໂລຊີ 6.3.5 ພຈິ າລະນາແນວໂນມັ້ ຂອງທຸລະກດິ ໃນອະນາຄດ 6.4 .ການວເິ ຄາະຈດຸ ກຸມັ້ ທນ (ທຸລະກດິ ຂອງເຮາຈະໃຊເັ້ ວລາດນປານໃດຈ່ ງີ ຈະໄດເ້ັ ງນິ ຄນ) 6.4.1 ລາຍຮບັ ຈາກການຂາຍ 6.4.2 ຕນ້ັ ທນຄງທ່ ີ

ສາລະບານ (ຕ່ ໍ) viii 6.4.3 ກາໍ ໄລຂນັ້ັ ຕນັ້ ຂອງການຂາຍ ໜາັ້ 6.4.4 ຈດຸ ກຸມ້ັ ທນ 6.5 ການຄາດຄະເນຍອດຂາຍ 52 6.5.1 ການຄາດຄະເນຍອດຂາຍຂອງຮາັ້ ນຂອຍເຄ່ ອງຍ່ ອຍ 52 6.5.2 ການຄາດຄະເນຕນ້ັ ທນຄງທ່ ີ 52 6.5.3 ການຄາດຄະເນກາໍ ໄລຂອງການຂາຍ 52 6.5.4 ການຄດິ ໄລ່ ກາໍ ໄລຂນັ້ັ ຕນັ້ ສໍາລບັ ທຸລະກດິ ໃໝ່ 53 6.6 ການຄາດຄະເນຈດຸ ກຸມ້ັ ທນສາໍ ລບັ ຍອດຂາຍຂອງທຸດລະກດິ 54 6.6.1 ການຄດິ ໄລ່ ກາໍ ໄລຂອງທຸລະກດິ 55 6.6.2 ຖາັ້ ການຄາດຄະເນຂອງເຮາຂາດທນ 55 ບດທ7ີ ການຄາດຄະເນກາໍ ໄລ ແລະ ຂາດທນຂອງບລໍ ສິ ດັ 55 7.1 ທ່ ານຄາດຄະເນກາໍ ໄລ ແລະ ຂາດທນແນວໃດ 56 7.2 ການກາໍ ນດຄ່ າສະເລ່ ຍຕນ້ັ ທນຂາຍ 56 7.2.1 ຄດິ ໄລ່ ການຄາດຄະເນກາໍ ໄລ ແລະ ຂາດທນ 58 7.2.2 ລາຍຮບັ ຈາກການຂາຍ 59 7.2.3 ຕນ້ັ ທນຂາຍ 61 7.2.4 ກາໍ ໄລຂນັ້ັ ຕນັ້ 61 7.2.5 ຄ່ າໃຊຈັ້ ່ າຍຄງທ່ ີ 61 7.2.6 ຄ່ າຫຸຍັ້ ຫຽັ້ ນ, ດອກເບຍັ້ , ເງນິ ເດອນນາຍບນັ ຊີ ແລະ ຜູກ້ັ ວດກາ 61 7.3 ການທບທວນການຄາດຄະເນກາໍ ໄລຂາດທນ 61 ເອກະສານອາັ້ ງອີງ 62 63 64

ສາລະບານຕາຕະລາງ ix ຕາຕະລາງທີ ໜາັ້ 1 ການຄາດຄະເນຍອດຂາຍປທີ ່ ີ 1 ມຖິ ຸນາ 2012 - ກຸມພາ 2013 53 2 ນາງ ແກວັ້ ຕາ ຄາດຄະເນຕນ້ັ ທນໝນູ ວຽນທ່ ຄີ ດິ ໄລ່ ເປນັ ເດອນ 54 2 ການຄດິ ໄລ່ ກາໍ ໄລຂນັ້ັ ຕນ້ັ ສໍາລບັ ຮາັ້ ນຂາຍຜະລດິ ຕະພນັ ກະສກິ າໍ 54 ຂອງ ນາງ ແກວ້ັ ຕາ 55 4 ການຄາດຄະເນຈດຸ ກຸທ້ັ ນຂອງຍອດຂາຍ 56 5 ການຄາດຄະເນຈດຸ ກຸມັ້ ທນ ແລະ ກາໍ ໄລຂອງຮາ້ັ ນ ນາງ ແກວ້ັ ຕາ 56 6 ການຄາດເນຈດຸ ກຸມັ້ ທນ ແລະ ຮາ້ັ ນຄາ້ັ ນາງ ແກວ້ັ ຕາ 57 7 ການຄາດຄະເນຈດຸ ກຸມ້ັ ທນ ແລະ ກາໍ ໄລຂອງຮາັ້ ນ ນາງ ແກວ້ັ ຕາ 59 8 ຕນັ້ ທນຂາຍສະເລ່ ຍໃນປຂີ ອງຮາ້ັ ນ ນາງ ຕຸກຕາ 60 9 ຕນ້ັ ທນສະເລ່ ຍຂອງຮາັ້ ນອາຫານດວງໃຈ 60 10 ຕນ້ັ ທນຂາຍສະເລຍຂອງປີ ຂອງບໍລສິ ດັ ທ່ ປີ ກສາກ່ ຽວກບັ ກະສກິ າໍ

ສາລະບານຮູ ບ x ຮູບທີ ໜາັ້ 1 ສະແດງທຸລະກດິ ປະເພດຕ່ າງໆ 3 2 ສະແດງຊບັ ພະຍາກອນພນ້ັ ຖານຂອງທຸລະກດິ ປະເພດຕ່ າງໆ 12 3 ສະແດງລະດບັ ການບໍລຫິ ານ 13 4 ສະແດງໜາ້ັ ທ່ ກີ ານບໍລຫິ ານ 14 5 ສະແດງຊ່ ວງຄວບຄຸມເທ່ າ 2 (ແຄບ) 16 6 ສະແດງຊ່ ວງຄອບຄຸມເທ່ າ 17 7 ສະແດງຊວງຂອງການຄອບຄຸມເທ່ າ 14 (ກວາັ້ ງ) 17 8 ສະແດງການຈດັ ອງກອນຕາມໜາ້ັ ທ່ ີ 18 9 ສະແດງການຈດັ ອງກອນຕາມຜະລດິ ຕະພນັ 19 10 ການຈດັ ອງກອນແບບໂຄງການ 19 11 ສະແດງການຈດັ ອງກອນແບບໂຄງການ 20 12 ສະແດງໂຄງສາ້ັ ງອງກອນແບບສາຍງານຫກັ 20 13 ສະແດງການຈດັ ອງການແບບໜ່ ວຍງານທ່ ປີ ກສາ 22 14 ປກສາຫາລກ່ ຽວກບັ ການສາັ້ ງຕງັ້ັ ທຸລະກດິ ໃໝ່ 24

xi ສນັ ຍາລກັ ຄາໍ ອະທບິ າຍສນັ ຍາລກັ - ຄາໍ ອະທບິ າຍ / % ຫາ, ເຖງິ , ລບ ຕ່ ໍ, ສ່ ວນ ສ່ ວນຮອ້ັ ຍ, ເປເີ ຊນັ

1 ບດທີ 1 ຄວາມໝາຍ ແລະ ປະເພດຂອງທຸລະກດິ ຈດຸ ປະສງ ເພ່ ອໃຫນ້ັ ກັ ສກສາສາມາດ 1. ອະທບິ າຍຄວາມໝາຍ ແລະ ຈດຸ ປະສງຂອງທຸລະກດິ 2. ອະທບິ າຍຜນປະໂຫຍດຂອງທຸລະກດິ 3. ອະທບິ າຍປະເພດຂອງທຸລະກດິ 4. ອະທບິ າຍຄຸນສມບດັ ຂອງນກັ ທຸລະກດິ 5. ເຮດັ ກດິ ຈະກາໍ ທາງທຸລະກດິ 6. ອະທບິ າຍຄຸນສມບດັ ຂອງທຸລະກດິ ມຫີ ຍງັ ແດ່ ເນອ້ັ ໃນ ສະໄໝກ່ ອນມະນຸດເຮາດໍາລງຊວີ ດິ ແບບຕາມມຕີ າມເກດີ , ມຄີ ວາມເປນັ ຢ່ ູຕາມອດັ ຕະຍາໄສຂອງ ໃຜຂອງລາວ, ຂອງແຕ່ ລະຄອບຄວເຊ່ ນັ : ບາງຄນຊໍານານລຽງ້ັ ສດັ ກລໍ ຽ້ງັ ສດັ , ບາງຄນຊໍານານປູກຝງັ ກປໍ ູກຝງັ ແລະ ອ່ ນໆ ຕ່ ໍມາວວິ ດັ ທະນາການຂອງສງັ ຄມໄດມັ້ ກີ ານປຽນ່ ແປງ, ມະນຸດຮູຈັ້ ກັ ໃຊສ້ັ ່ ງິ ຂອງທ່ ຕີ ນມຫີ າຍມາ ແລກປ່ ຽນເອາສ່ ງິ ຂອງທ່ ຕີ ນເອງຂາດແຄນ ຈ່ ງເກດີ ມລີ ະບບການແລກປ່ ຽນສ່ ງິ ຂອງ ແລກສ່ ງິ ຂອງ (Bartersystem) ຕໍມາມກີ ານພວພນັ ຂອງມະນດຸ ດວັ້ ຍກນັ ນບັ ມນ້ັ ບັ ກວັ້ າງອອກ, ຄວາມຕອັ້ ງການນບັ ມ ັ້ ເພມີ້ັ ຂນ້ັ ເຊ່ ງິ ເປນັ ຕນ້ັ ເຫດຊຸກຍູກັ້ ວັ້ າງໃຫກັ້ ານແລກປຽ່ນໄດຮັ້ ບັ ການພດັ ທະນາ ແລະ ສອດຄ່ ອງກບັ ຄວາມ ຕອັ້ ງການຂອງມະນດຸ ແລະ ສ່ ງິ ເຫ່ ານກີັ້ າຍເປນັ ຈດຸ ເລ່ ມີ ຕນ້ັ ຂອງທຸລະກດິ 1.1 ຄວາມໝາຍຂອງທຸລະກດິ (Definition of business) ທຸລະກດິ ໝາຍເຖງິ ກດິ ຈະກາໍ ຕ່ າງໆ ທ່ ເີ ຮດັ ໃຫເ້ັ ກດີ ມສີ ນິ ຄາັ້ ແລະ ການບລໍ ກິ ານ ແລວັ້ ມກີ ານແລກ ປຽນ່ ຊຂັ້ າຍກນັ ແລະ ມຈີ ດຸ ປະສງຈະໄດຮັ້ ບັ ຜນປະໂຫຍດຈາກກດິ ຈະກາໍ ເຫ່ ານນັັ້ ມະນດຸ ມສີ ່ ງິ ຄາັ້ ຍຄກນັ ຢ່ ູ ສອງຢ່ າງຄ: Need and want Needs: ຄສ່ ງິ ຈາໍ ເປນັ ຂນັັ້ ພນ້ັ ຖານໃນການດໍາລງຊວີ ດິ ເຊ່ ນັ : ອາຫານ, ເຄ່ ອງນ່ ຸງຫ່ ມ, ທ່ ຢີ ່ ູອາໄສ ແລະ ຢາປວພະຍາດ Wants: ຄສ່ ງິ ທ່ ຄີ ນເຮາຢາກຈະມີ ຖາັ້ ບໍມກີ ບໍ ເໍ ດອດຮອັ້ ນເຊ່ ນັ : ທລໍ ະທດັ ,ລດຍນ,ເຄ່ ອງສໍາອາງ ແລະ ອ່ ນໆ - ທຸລະກດິ ເປນັ ຜູຈ້ັ ດັ ຫາສ່ ງິ ຕ່ າງໆທ່ ກີ ່ າວມາຂາັ້ ງເທງີ ນນັ້ັ ເພ່ ອ ຕອບສະໝອງ Needs and Wants ນນັ້ັ ທຸລະກດິ ຈ່ ງເປນັ ຜູຜັ້ ະລດິ ສນິ ຄາ້ັ ແລະ ບໍລກິ ານ ສນິ ຄາັ້ : ເປນັ ສ່ ງິ ມຕີ ວຕນສາມາດເບ່ ງິ ເຫນັ ໄດັ້ ແລະ ຈບັ ຕອ້ັ ງໄດເ້ັ ຊ່ ນັ : ເສອ້ັ ຜາ້ັ , ອາຫານ ແລະ ອ່ ນໆ ບໍລກິ ານ: ເປນັ ສນິ ຄາ້ັ ບໍມຕີ ວຕນບໍສາມາດເບ່ ງີ ເຫນັ ແລະ ຈບັ ຕອງ້ັ ໄດເັ້ ຊ່ ນັ : ການບລໍ ຫິ ານໂຮງແຮມ, ສາຍການບນີ , ການຂນສ່ ງ ແລະ ອ່ ນໆ

2 1.2 ຈດຸ ປະສງຂອງທຸລະກດິ (Objective of business) - ຕອ້ັ ງການຄວາມຢ່ ູລອດ (Survival) ຜູເ້ັ ປນັ ເຈາັ້ ຂອງທຸລະກດິ ທ່ ວໄປ ຈະຕອ້ັ ງການໃຫທັ້ ຸລະ ກດິ ຂອງຕນມອີ າຍຸຍນຍາວຢ່ ູຕໍໄປນານໆ ເພ່ ອຈະໄດຜ້ັ ະລດິ ສນິ ຄາັ້ ຫ ບໍລກິ ານຕອບສະໜອງຄວາມຕອັ້ ງ ການຂອງປະຊາຊນ - ທຸລະກດິ ຕອ້ັ ງຂະຫຍາຍຕວ (Growth) ນອກຈາກການຢ່ ູລອດແລວ້ັ ທຸລະກດິ ຍງັ ຕອ້ັ ງການ ໃຫມ້ັ ກີ ານຂະຫຍາຍຕວຄ:ຈາໍ ເປນັ ຕອັ້ ງຂະຫຍາຍກດິ ຈະການໃຫກ້ັ ານຜະລດິ ສນິ ຄາັ້ ແລະ ການບລໍ ກິ ານເພມີັ້ ຂນັ້ ມກີ ານຂະຫຍາຍການຈາ້ັ ງງານ, ມຊີ ບັ ສນີ ເພມີັ້ ຂນ້ັ , ມຖີ ານະການເງນິ ໝນັັ້ ຄງ ແລະ ອ່ ນໆ - ທຸລະກດິ ຕອັ້ ງການກາໍ ໄລ (Profit) ສ່ ງິ ຫວໃຈສາໍ ຄນັ ຂອງທຸລະກດິ ຄ: ຜນຕອບແທນຈາກການ ລງທນ, ຖາ້ັ ທຸລະກດິ ບມໍ ກີ າໍ ໄລທຸລະກດິ ບໍສາມາດດໍາເນນີ ສບຕໍໄປໄດ້ັ ກາໍ ໄລສາມາດເກດີ ຂນ້ັ ເມ່ ອກດິ ຈະ ການສາມາດຂາຍສນິ ຄາັ້ ຫ ບໍລກິ ານໃນລາຄາສູງກ່ ວາຕນັ້ ທນ ແລະ ຄ່ າໃຊຈ້ັ ່ າຍອ່ ນໆ - ທຸລະກດິ ຕອັ້ ງຮບັ ຜດິ ຊອບຕໍສງັ ຄມ (SocialResponsibility) ທຸລະກດິ ຕອັ້ ງມກີ ານຊ່ ສດັ ແລະ ໃຫຄັ້ ວາມເປນັ ທໍາຕລໍ ູກຄາັ້ , ສງັ ຄມ, ຕອ້ັ ງຮບັ ຜດິ ຊອບຕໍສ່ ງິ ແວດລອ້ັ ມ, ຜນກະທບພາຍນອກທ່ ເີ ກດີ ກບັ ສງັ ຄມທາງລບຕອ້ັ ງຊ່ ວຍພດັ ທະນາສງັ ຄມ ແລະ ຊວີ ດິ ຄວາມເປນັ ຢ່ ູຂອງປະຊາຊນ, ບໍຄວນກະທໍາສ່ ງິ ຜດິ ກດໝາຍ, ສນິ ທໍາ, ຮດີ ຄອງປະເພນອີ ນັ ດງີ າມຂອງສງັ ຄມ 1.3 ຜນປະໂຫຍດຂອງທຸລະກດິ (Benefit of business) - ທຸລະກດິ ສາມາດຜະລດິ ສນິ ຄາ້ັ ແລະ ການບລໍ ກິ ານໄດຫັ້ ວງຫາຍ ເພ່ ອຕອບສະໜອງຄວາມ ຕອັ້ ງການຂອງມະນດຸ ເຊ່ ງິ ຄວາມຕອັ້ ງການນນັັ້ ບໍມມີ ຈັ້ ະສນິັ້ ສຸດ - ທຸລະກດິ ຊ່ ວຍແຈກຍາຍສນິ ຄາ້ັ ຈາກຜູຜັ້ ະລດິ ໄປສ່ ູຜູບັ້ ລໍ ໂິ ພກ - ທຸລະກດິ ຊ່ ວຍສາ້ັ ງວຽກເຮດັ ງານທາໍ ເພ່ ອໃຫຄ້ັ ນມລີ າຍໄດຈັ້ າກການອອກແຮງງານເມ່ ອມລີ າຍ ໄດເ້ັ ຂາກຈໍ ະຊສັ້ ນິ ຄາ້ັ ແລະ ບລໍ ກິ ານຂອງທຸລະກດິ ທ່ ຈີ າໍ ເປນັ ໃນການດໍາລງຊວີ ດິ ໄດັ້ - ທຸລະກດິ ເສຍພາສໃີ ຫແັ້ ກ່ ລດັ ຖະບານ ເຮດັ ໃຫລັ້ ດັ ຖະບານມລີ າຍໄດເ້ັ ພ່ ມີ ຂນັ້ - ທຸລະກດິ ຊ່ ວຍພດັ ທະນາບາັ້ ນເມອງ ເພ່ ອໃຫທ້ັ ອັ້ ງຖ່ ນິ ຫ່ າງໄກສອກຫກີ ມຄີ ວາມຈະເລນີ ກາ້ັ ວ ໜາ້ັ - ທຸລະກດິ ຊ່ ວຍພດັ ທະນາເສດຖະກດິ ຂອງຊາດ ນອກຈາກນນັ້ັ ທ່ ຜີ ະລດິ ສນິ ຄາ້ັ ແລະ ບລໍ ກິ ານ ເພ່ ອຕອບສະໜອງຄວາມຕອັ້ ງການຂອງປະຊາຊນຢ່ ູພາຍໃນປະເທດແລວ້ັ ທຸລະກດິ ຍງັ ສ່ ງສນິ ຄາ້ັ ຫ ບໍລກິ ານ ອອກຕ່ າງປະເທດເພ່ ອນາໍ ເງນິ ຕາ ແລະ ເທກັ ໂນໂລຍ່ ທີ ່ ທີ ນັ ສະໄໝເຂາ້ັ ມາ ເພ່ ອພດັ ທະນາເສດຖະກດິ ຂອງ ຊາດເຮດັ ໃຫປ້ັ ະເທດມຄີ ວາມຮ່ ງັ ມເີ ຂມັັ້ ແຂງ 1.4 ປະເພດຂອງທຸລະກດິ (Type of business) 1. ທຸລະກດິ ກະສກິ າໍ (Agribusiness): ໄດແັ້ ກ່ ການປູກຝງັ ແລະ ລຽັງ້ ສດັ 2. ທຸລະກດິ ບໍແຮ່ (Mineral): ໄດແ້ັ ກ່ ການຂຸ ດຄນ້ັ ເອາຊບັ ພະຍາກອນທໍາມະຊາດມາໃຊ້ັ ເຊ່ ນັ : ຖ່ ານຫນີ , ນາໍ້ັ ມນັ ແລະ ອ່ ນໆ 3. ທຸລະກດິ ອຸດຫະກາໍ (Manufacturing) ເຊ່ ງິ ປະກອບມກີ ດິ ຈະກາໂຮງແຮມ

3 4. ອຸດສາຫະກາໍ ກສໍ າ້ັ ງ 5. ອຸດສາຫະກາໍ ການຄາັ້ 6. ທຸລະກດິ ການເງນິ 7. ທຸລະກດິ ການໃຫບ້ັ ໍລກິ ານ 8. ທຸລະກດິ ອ່ ນໆ ຮູບທີ 1 ສະແດງທຸລະກດິ ປະເພດຕ່ າງໆ

4 1.5 ກດິ ຈະກາໍ ທາງທຸລະກດິ (Activity of business) 1.5.1 ກດິ ຈະກາໍ ດາ້ັ ນການຜະລດິ ເປນັ ກດິ ຈະກາໍ ທ່ ເີ ຮດັ ໃຫເັ້ ກດີ ມສີ ນິ ຄາ້ັ ແລະ ບລໍ ກິ ານ ກດິ ຈະກາໍ ລວັ້ ນມກີ ານເລອກຕງັັ້ ໂຮງງານ, ວາງຜງັ ໂຮງງານ, ຕດິ ຕງັ້ັ ເຄ່ ອງຈກັ , ການຈດັ ຊວັ້ ດັ ຖຸດບິ , ການທໍາການການຜະລດິ , ການເກບັ ຮກັ ສາ ວດັ ຖຸດບິ ຕ່ າງໆໃນໂຮງງານ ແລະ ອ່ ນໆ 1.5.2 ກດິ ຈະກາໍ ດາ້ັ ນການຕະຫາດ ເປນັ ກດິ ຈະກາໍ ຕ່ າງໆທ່ ເີ ຮດັ ໃຫສັ້ ນິ ຄາັ້ ແລະ ການບລໍ ກິ ານທ່ ຜີ ະລດິ ສໍາເລດັ ເຄ່ ອນຍາັ້ ຍ ຈາກຜູຜັ້ ະລດິ ໄປສ່ ູຜູບ້ັ ໍລໂິ ພກ ໜາ້ັ ທ່ ທີ າງການຕະຫາດ ເປນັ ໜາັ້ ທ່ ທີ ່ ຈີ ດັ ການກ່ ຽວກບັ ສ່ ວນປະສມທາງການ ຕະຫາດຄ: ການຈດັ ການກ່ ຽວກບັ ຜະລດິ ຕະພນັ , ການຕງັ້ັ ລາຄາ, ການຈດັ ຈາໍ ໜ່ າຍ ແລະ ການສ່ ງເສມີ ການ ຕະຫາດ 1.5.3 ກດິ ຈະກາໍ ການເງນິ ທຸລະກດິ ຈະເລມີັ້ ຕນ້ັ ແລະ ສາມາດດາໍ ເນນີ ໄປດວັ້ ຍຄວາມລາບລນັ້ ຂນັ້ ຢ່ ູກບັ ການ ບໍລຫິ ານການເງນິ ເພາະວ່ າທຸລະກດິ ມລີ າຍການທາງດາ້ັ ນລາຍຮບັ -ລາຍຈ່ າຍຢ່ ູຕະຫອດເວລາ ຖາັ້ ຜູບ້ັ ລໍ ຫິ ານບໍ ຮູຈັ້ ກັ ກດິ ຈະກາໍ ນດີັ້ ,ີ ກຈໍ ະພາໃຫເ້ັ ກດີ ມບີ ນັ ຫາຢ່ າງຫວງຫາຍ ເຊ່ ງິ ຈະນາໍ ໄປສ່ ູຄວາມສູນເສຍທ່ ຍີ ່ ງິ ໃຫຍ່ ຫ ເຮດັ ໃຫທ້ັ ຸລະກດິ ລມັ້ ລະລາຍກເໍ ປນັ ໄປໄດ້ັ 1.5.4 ກດິ ຈະກາໍ ການສ່ ງເສມີ ເປນັ ກດິ ຈະກາໍ ຫກັ ທ່ ກີ ່ າວມາຂາັ້ ງເທງີ ສາມາດດໍາເນນີ ງານໄປດວ້ັ ຍດີ ແລະ ປະສບຜນ ສໍາເລດັ ອກີ ປະການໜ່ ງ ກດິ ຈະກາໍ ສ່ ງເສມີ ເປນັ ສ່ ງິ ເສມີ ສາ້ັ ງຄວາມສະດວກສະບາຍ ໃຫແ້ັ ກ່ ໜ່ ວຍງານຫກັ ດ່ ງັ ກ່ າວກດິ ຈະກາໍ ເສມີ ໄດແ້ັ ກ່ : ບຸກຄະລາກອນ, ການຈດັ ການທ່ ວໄປ, ການຄາດຄະເນ, ການບນັ ທກຂມໍັ້ ນູ ແລະ ອ່ ນໆ 1.6 ຄຸນສມບດັ ຂອງນກັ ທຸລະກດິ (Discipline of entrepreneur) 1.6.1 ສນໃຈ ແລະ ມຄີ ວາມມກັ ທຸລະກດິ ນກັ ທຸລະກດິ ທ່ ປີ ະສບຜນສາໍ ເລດັ ຕອ້ັ ງເປນັ ຜູທັ້ ່ ມີ ກັ ແລະ ສນໃຈທຸລະກດິ ນບັ ທງັ ຂອງ ຕນເອງ ແລະ ຂອງຜູອັ້ ່ ນໆທ່ ຢີ ່ ູໃນສະພາບແວດລອ້ັ ມດຽວກນັ 1.6.2 ຄວາມຕງັັ້ ໃຈທ່ ຈີ ະລງທນ ແລະ ກາ້ັ ສ່ ຽງໄພ ນກັ ທຸລະກດິ ຜູທ້ັ ່ ປີ ະສບຜນສໍາເລດັ ຕອັ້ ງເປນັ ຜູທັ້ ່ ຈີ ງິ ໃຈຢ່ າງຈງິ ຈງັ ໃນການລງທນ ແລະ ກາັ້ ຫານທ່ ຈີ ະສ່ ຽງກບັ ການຂາດທນ ເຊ່ ງິ ຈະລງທນເລ່ ມີ ແຕ່ ສາ້ັ ງອາຄານ, ການຕດິ ຕງັັ້ ເຄ່ ອງມ, ເຄ່ ອງຈກັ ການ ຈດັ ຫາວດັ ຖຸສນິ ດບິ , ການຂນສ່ ງ, ການເກບັ ຮກັ ສາສນິ ຄາ້ັ ທງັ ໝດເຫ່ ານລີັ້ ວ້ັ ນແຕ່ ມຄີ ວາມສ່ ຽງຢ່ ູຕະຫອດ ເວລາ 1.6.3 ມຄີ ວາມຮູ ັ້ ແລະ ຄວາມຊາໍ ນານ ນກັ ທຸລະກດິ ມຄີ ວາມຈາໍ ເປນັ ຕອັ້ ງມຄີ ວາມຮູກັ້ ່ ຽວກບັ ໜາັ້ ທ່ ວີ ຽກງານໃນທຸລະກດິ ຂອງ ຕນເອງ ແລະ ຮູຈັ້ ກັ ສະພາບແວດລອັ້ ມອ່ ນໆຂອງທຸລະກດິ ທ່ ພີ ວພນັ ກບັ ວຽກງານຂອງຕນເຊ່ ນັ : ນະໂຍບາຍ ພະນກັ ງານ, ກດໝາຍ, ຮດີ ຄອງປະເພນີ ແລະ ອ່ ນໆ ພອັ້ ມດຽວກນັ ນນັ້ັ ຍງັ ມຄີ ວາມຊາໍ ນານໃນການນາໍ ເນນີ ທຸ ລະກດິ ອກີ ດວ້ັ ຍ

5 1.6.4 ເປນັ ນກັ ວເິ ຄາະ ແລະ ຕດັ ສນິ ໃຈໄດດັ້ ີ ເປນັ ຜູທັ້ ່ ມີ ກີ ານຕດັ ສນີ ໃຈໄດຢັ້ ່ າງຖກຕອັ້ ງວ່ ອງໄວ, ມປີ ະສດິ ທພິ າບ, ລະມດັ ລະວງັ ແ ລະຮອບຄອບ 1.6.5 ນກັ ບລໍ ຫິ ານ ນກັ ທຸລະກດິ ຕອ້ັ ງເຂາັ້ ໃຈຫກັ ການບລໍ ຫິ ານງານ ແລະ ສາມາດດໍາເນນີ ງານຕາມຂນັ້ັ ຕອນ ໄດຢ້ັ ່ າງມປີ ະສດິ ທພິ າບ 1.6.6 ມພີ າວະຄວາມເປນັ ຜູນ້ັ າໍ ນກັ ທຸລະກດິ ຕອັ້ ງມລີ ກັ ສະນະຄວາມເປນັ ຜູນ້ັ າໍ , ທ່ ມີ ຫີ ກັ ຈດິ ຕະວທິ ະຍາສາມາດທ່ ຈີ ະ ເຮດັ ໃຫຜັ້ ູຮັ້ ່ ວມງານປະຕບິ ດັ ງານດວ້ັ ຍຄວາມຍນີ ດ,ີ ເຕມັ ໃຈ ແລະ ເຕມັ ຄວາມສາມາດ ໂດຍໃຊສ້ັ ນິ ລະປະ ໃນການໂນມ້ັ ນາັ້ ວ, ແຮງຈງູ ໃຈໃນການກະຕຸນັ້ ໃຫຜ້ັ ູຮ້ັ ່ ວມງານມຄີ ວາມຮດຍດ ການດາໍ ເນນີ ທຸລະກດິ ກ່ ຽວຂອ້ັ ງ ກບັ ຫາຍປດັ ໃຈ, ດ່ ງັ ນນັ້ັ ນກັ ທຸລະກດິ ຍອມຮບັ ສະພາບ ແລະ ພະຍາຍາມຫາທາງແກໄ້ັ ຂບນັ ຫາ ທ່ ເີ ກດີ ຂນ້ັ ຢ່ າງບທໍ ຖໍັ້ ອຍ 1.6.7 ມຄີ ວາມທນັ ສະໄໝຢ່ ູສະເໝີ ໃນ ຜູປ້ັ ະກອບການຕອັ້ ງຕດິ ຕາມຂໍມ້ັ ນູ ຂ່ າວສານກ່ ຽວກບັ ການປ່ ຽນແປງທ່ ເີ ກດີ ຂນ້ັ ໂລກທາງເສດທະກດິ , ການເມອງ, ກດໝາຍ, ເສດທະກດິ , ການຕະຫາດ, ນະໂຍບາຍລດັ ຖະບານ, ມາດ ຕະການດາ້ັ ນພາສອີ າກອນ ແລະ ອ່ ນໆ ເພ່ ອຈະໄດປ້ັ ບັ ຕວໃຫທັ້ ນັ ກບັ ການປຽນ່ ແປງດ່ ງັ ກ່ າວ 1.6.8 ພດັ ທະນາຕນເອງຢ່ ູສະເໝີ ເນ່ ອງຈາກສະພາບແວດລອ້ັ ມມກີ ານປ່ ຽນແປງຢ່ ູຕະຫອດເວລາ ໂດຍສະເພາະສະພາບ ແວດລອ້ັ ມທາງດາັ້ ນເທກັ ໂນ່ ໂລຊີ ແລະ ພດຕກິ າໍ ດາັ້ ນການບລໍ ໂິ ພກຂອງມະນຸດ, ດ່ ງັ ນນັັ້ ມນັ ຈ່ ງຮຽກຮອັ້ ງໃຫ້ັ ນກັ ທຸລະກດິ ຈາໍ ເປນັ ຕອ້ັ ງປບັ ຕວໃຫທ້ັ ນັ ກບັ ສະພາບແວດລອັ້ ມດ່ ງັ ກ່ າວ 1.7 ສະຫຸບ ທຸລະກດິ ເປນັ ກດິ ຈະກາໍ ດາັ້ ນເສດຖະກດິ ທ່ ເີ ຮດັ ໃຫເັ້ ກດີິ ມສີ ນິ ຄາັ້ ແລະບໍລກິ ານ, ມກີ ານຊຂ້ັ າຍ ແລກປ່ ຽນ, ຈາໍ ໜ່ າຍ, ແຈກຍາຍສນິ ຄາ້ັ ແລະ ຮບັ ຜນປະໂຫຍດຕອບແທນກາໍ ໄລຈາກກດິ ຈະກາໍ ນນັ້ັ ໆໃນ ການປະກອບທຸລະກດິ , ເຈາັ້ ຂອງກດິ ຈະການມຈີ ດຸ ປະສງທ່ ໃີ ຫອັ້ າຍຸຂອງກດິ ຈະການຍາວນານ, ມຄີ ວາມຈະ ເລນີ ເຕບີ ໂຕ, ມຜີ ນຕອບແທນໃນການລງທນສູງ ແລະ ຕອ້ັ ງໄດຮັ້ ບັ ຜດິ ຊອບຕໍສງັ ຄມ, ຊ່ ວຍພດັ ທະນາ ສງັ ຄມ ແລະ ຊວີ ດິ ການເປນັ ຢ່ ູຂອງປະຊາຊນຊ່ ງຄວາມຮບັ ຜດິ ຊອບຂອງທຸລະກດິ ທ່ ມີ ຕີ ໍສງັ ຄມນນັ້ັ ແບ່ ງອອກ ເປນັ 2 ປະເພດຄ: ຮບັ ຜດິ ຊອບຕໍສງັ ຄມພາຍໃນ ຜູຖ້ັ ຫຸນ້ັ , ຜູບັ້ ລໍ ຫິ ານ, ພະນກັ ງານ ແລະ ລກູ ຈາ້ັ ງ, ສ່ ວນຮບັ ຜດິ ຊອບພາຍນອກປະກອບດວ້ັ ຍ ລກູ ຄາ້ັ , ເຈາັ້ ຂອງທຸລະກດິ , ຄ່ ູແຂ່ ງຂນັ , ລດັ ຖະບານ, ສາທາລະນະຊນ ແລະ ສ່ ງິ ແວດລອັ້ ມ ທຸລະກດິ ນນັ້ັ ເຮດັ ໜາ້ັ ທ່ ຜີ ະລດິ ສນິ ຄາັ້ ແລະ ບລໍ ກິ ານຢ່ າງຫາຍ ເພ່ ອບໍາບດັ ຄວາມ ຕອ້ັ ງການຂອງມະນດຸ ທ່ ບີ ມໍ ວີ ນັ ສນິັ້ ສຸດ, ກໃໍ ຫເ້ັ ກດີ ການລງທນ, ການຈາ້ັ ງງານ, ເສຍພາສໃີ ຫລ້ັ ດັ ຖະບານ, ຊ່ ວຍພດັ ທະນາບາ້ັ ນເມອງ, ຊ່ ວຍພດັ ທະນາເສດຖະກດິ ຂອງປະເທດ ແລະ ຍກສູງມາດຖານຄວາມເປນັ ຢ່ ູ ຂອງປະຊາຊນໃນສງັ ຄມໃຫດັ້ ຂີ ນັ້ . ປະເພດຂອງທຸລະກດິ ມຄີ ວາມແຕກຕ່ າງກນັ ໄປຕາມລກັ ສະນະຂອງ ກດິ ຈະກາໍ ເຊ່ ນັ : ທຸລະກດິ ກະສກິ າໍ , ບແໍ ຮ່ , ອຸດສາຫະກາໍ , ກສໍ າ້ັ ງ, ການຄາັ້ , ການເງນິ , ແລະ ການ ບລໍ ກິ ານອ່ ນໆ ກດິ ຈະກາໍ ຫກັ ຂອງທຸລະກດິ ປະກອບດວັ້ ຍກດິ ຈະກາໍ ການຜະລດິ , ການຕະຫາດ, ການເງນິ

6 ແລະ ກດິ ຈະກາໍ ສະໜບັ ສະໜນູ ເຊ່ ນັ : ການບໍລຫິ ານບຸກຄະລາກອນ, ການຄຸມັ້ ຄອງທ່ ວໄປ, ການຄາດຄະເນ ແລະ ການລວບລວມຂໍມັ້ ູນຕ່ າງໆ ນກັ ທຸລະກດິ ຈະປະສບຜນສໍາເລດັ ການດໍາເນນີ ທຸລະກດິ ໄດນ້ັ ນັັ້ ຈະຕອ້ັ ງມີ ຄຸນສມບດັ ຫາຍປະການເຊ່ ນັ : ຄວາມສນໃຈ ແລະ ຄວາມຮບັ ຜດິ ຊອບໃນທຸລກດິ , ຄວາມຕງັ້ັ ໃຈທ່ ຈີ ະລງ ທນ ແລະ ສ່ ຽງໄພ, ມຄີ ວາມຮູ ້ັ ແລະ ຄວາມຊໍານານ ໃນການເປນັ ນກັ ວເິ ຄາະ ແລະ ຕດັ ສນີ ໃຈໄດດັ້ ເີ ປນັ ນກັ ບໍລຫິ ານທ່ ມີ ພີ າວະຄວາມເປນັ ຜູນັ້ າໍ ມຄີ ວາມຫດຢດຕະຫອດຮອດຄວາມທນັ ສະໄໝຢ່ ູສະເໝີ

7 ບດທີ 2 ການບໍລຫິ ານອງການ ແລະ ການບລໍ ຫິ ານທຸລະກດິ ກະສກິ າໍ ຈດຸ ປະສງ ເພ່ ອໃຫນັ້ ກັ ສກສາສາມາດ 1. ອະທບິ າຍຄວາມໝາຍຂອງອງການ 2. ອະທບິ າຍຄວາມໝາຍ ແລະ ລກັ ສະນະຂອງການບໍລຫິ ານ 3. ບໍລຫິ ານອງການທຸລະກດິ ຕໍໄດັ້ ເນອັ້ ໃນ 2.1 ຄວາມໝາຍຂອງອງການ (Meaning of organization) ອງການ ໝາຍເຖງິ ການລວມຊບັ ພະຍາກອນທາງວດັ ຖຸ ແລະ ຄນ ເພ່ ອໃຫເ້ັ ກດີ ປະສດິ ທພິ າບໃນ ການດໍາເນນີ ງານ ຫ ອງການ ໝາຍເຖງິ ການທ່ ກີ ່ ຸມຄນຕງັັ້ ແຕ່ ສອງຄນຂນັ້ ໄປ ມາລວມຢ່ ູຮ່ ວມກນັ ແລະ ເຮດັ ວຽກຮ່ ວມກນັ ເປນັ ກ່ ຸມ ເພ່ ອໃຫເັ້ ຮດັ ວຽກງານນນັັ້ ໆສາໍ ເລດັ ຕາມຈດຸ ປະສງທ່ ວີ າງໄວ 2.2 ຄວາມໝາຍ ແລະ ລກັ ສະນະຂອງການບລໍ ຫິ ານ ການບໍລຫິ ານແມ່ ນສນິ ລະປະໃນການເຮດັ ວຽກໃຫສັ້ ໍາເລດັ ຜນ ໂດຍໃຊຄ້ັ ນອ່ ນ, ການບໍລຫິ ານ ເປນັ ຂະບວນການວາງແຜນ, ການຈດັ ໂຄງສາ້ັ ງ, ການຈດັ ສາຍງານ, ການຊນີ້ັ າໍ ແລະ ການສ່ ງັ ການ, ການຄວບ ຄຸມຕະຫອດຮອດການໃຊຊັ້ ບັ ພະຍາກອນຕ່ າງໆຂອງອງກອນ ເພ່ ອເກດີ ຜນງານຕາມເປາັ້ ໝາຍ ຕາມອາໍ ນາດ ໜາ້ັ ທ່ ທີ ່ ກີ າໍ ນດໄວ້ັ ແລະ ການທ່ ຈີ ະບນັ ລຸຈດຸ ປະສງ ຫ ເປາ້ັ ໝາຍນນັັ້ ຈະຕອ້ັ ງໄດມັ້ ກີ ານແບ່ ງງານ ແລະ ມີ ການປະສານງານ ຫ ກດິ ຈະກາໍ ຕ່ າງໆຮ່ ວມກນັ ການບລໍ ຫິ ານ ຫ ຈດັ ການ ເປນັ ວທິ ະຍາສາດ ແລະ ສນິ ລະປະໃນການເຮດັ ວຽກໃຫສ້ັ າໍ ເລດັ ໄປ ດວັ້ ຍດໂີ ດຍໃຊຄ້ັ ນອ່ ນ 2.3 ຄວາມສາໍ ຄນັ ຂອງການບລໍ ຫິ ານ (Importance of management) 1. ຊ່ ວຍໃຫອ້ັ ງການສາໍ ເລດັ ເປາ້ັ ໝາຍ, ກາໍ ໄລ, ປະຢດັ ແລະ ອ່ ນໆ 2. ບໍລຫິ ານງານຢ່ າງມປີ ະສດິ ທພິ າບ ແລະ ປະສດິ ທຜິ ນສູງ 3. ຊ່ ວຍສ່ ງເສມີ ເສດຖະກດິ ຂອງຊາດ 4. ເປນັ ເຄ່ ອງວດັ ແທກເຖງິ ຄວາມເຊ່ ອມ ຫ ຈະເລນີ ຂອງອງການແລະສງັ ຄມ

8 2.4 ວວິ ດັ ທະນາການຂອງການບລໍ ຫິ ານທຸລະກດິ ກະສກິ າໍ ວວິ ດັ ທະນາການຂອງການບລໍ ຫິ ານແບ່ ງອອກເປນັ 4 ຍຸກ ຫ 4 ຊ່ ວງເວລາຄ: 1. ຍຸກທີ 1 ເປນັ ໄລຍະກ່ ອນການບໍລຫິ ານທ່ ເີ ປນັ ຫກັ ການ ເຊ່ ງິ ເລ່ ມີ ຈາກການຮູຈ້ັ ກັ ລວມກ່ ຸມຈນ ເຖງິ ປະມານປີ 1880 ຜູທ້ັ ່ ເີ ປນັ ຜູບັ້ ໍລຫິ ານຂນ້ັ ຢ່ ູກບັ ລກັ ສະນະຂອງກ່ ຸມງານເຊ່ ນັ : ພວກເຈາັ້ ທາດ ໃຊແ້ັ ຮງງາຂາັ້ ທາດຢ່ ູໃນບໍລເິ ວນຂອງຕນ, ວທິ ກີ ານບໍລຫິ ານບໍມຫີ ກັ ການ, ເປນັ ຍຸກທ່ ຜີ ະເດດັ ການໃຊອັ້ າໍ ນາດໜາ້ັ ທ່ ີ 2. ຍຸກທີ 2 ການບລໍ ຫິ ານມຫີ ກັ ການ: ເລ່ ມີ ແຕ່ ປີ 1880 - 1930 ເປນັ ຍຸກຂອງການປະຕວິ ດັ ອຸດ ສາຫະກາໍ ສດັ ຕະວດັ ທີ XVIII ການຜະລດິ ເລ່ ມີ ມກີ ານປ່ ຽນແປງຈາກໂຮງງານອຸດສາຫະກາໍ ຂອງຄອບຄວ ກາຍເປນັ ໂຮງງານອຸດສາຫະກາໍ , ຍຸກນນີ້ັ ນັ້ັ ເນນັ້ັ ເລ່ ອງປະສດິ ທພິ າບຂອງຜະລດິ ຕະພນັ ເປນັ ສ່ ວນໃຫຍ່ , ວທິ ີ ການບໍລຫິ ານເນນັັ້ ເລ່ ອງການເຮດັ ວຽກທ່ ມີ ປີ ະສດິ ທພິ າບ ແລະ ສນິັ້ ເປອງໜອັ້ ຍທ່ ສີ ຸດ, ນກັ ວຊິ າການ ແລະ ນກັ ບລໍ ຫິ ານໃນຍຸກນຮີ້ັ ູຈັ້ ກັ ກນັ ດຄີ ບນັ ດາທ່ ານດ່ ງັ ລ່ ຸມນ:ີ້ັ 1. Frederick W. talor (1856 - 1971) ຜນງານຂອງທ່ ານທ່ ສີ ໍາຄນັ ຄ: 1. ຫາທາງກະຕຸນ້ັ ຄນງານໃຫມ້ັ ຄີ ວາມພະຍາຍາມ, ໃຫກ້ັ ານຜະລດິ ໄດຜັ້ ນ ຜະລດິ ຫາຍຂນ້ັ ໂດຍໃຊເ້ັ ສດຖະກດິ ເປນັ ລາງວນັ ເພ່ ອກະຕຸນັ້ ຈງູ ໃຈເຮດັ ໃຫຄ້ັ ນເຮດັ ວຽກຫາຍ ແລະ ໜກັ ໜ່ ວງ ຫກັ ການດ່ ງັ ກ່ າວ ພາໃຫເ້ັ ກດີ ການຈ່ າຍຄ່ າແຮງງານເທ່ າກບັ ຜນງານທ່ ເີ ຮດັ (Equrl pla for Equrl jop) 2. ການສກສາເຄ່ ອງມ ແລະ ສ່ ງີ ແວດລອັ້ ມ, ນເີ້ັ ປນັ ການສກສາເຄ່ ອງມແບບໃດ ຈະໃຫຜັ້ ນຜະລດິ ສູງ ແລະ ສະດວກໃນການເຮດັ ວຽກຫາຍທ່ ສີ ຸດ ນອກນນັ້ັ ຍງັ ໄດສ້ັ ກສາເຖງິ ຄວາມອດິ ເມ່ ອຍ 3. ຫກັ ການບໍລຫິ ານຂອງ Talor ປະກອບດວັ້ ຍ: - ແບ່ ງວຽກຂອງແຕ່ ລະຄນອອກເປນັ ວຽກຍ່ ອຍໆ, ສກສາວ່ າການເຮດັ ວຽກແບບໃດຈ່ ງສະດວກວ່ ອງໄວ ແລະ ປະຍດັ ທ່ ສີ ຸດ - ເລອກຄນໂດຍອາໄສທາງວທິ ະຍາສາດ - ໃຫສ້ັ ກສາການອບຮມການເຮດັ ວຽກແກ່ ຄນງານ - ຈດັ ໃຫມ້ັ ກີ ານປະສານງານກນັ ລະຫວ່ າງຄນກບັ ຝ່ າຍບລໍ ຫິ ານ - ທ່ ານໄດຂັ້ ະໜານນາມວ່ າ ເປນັ ບດບາດແຫ່ ງການບໍລຫິ ານຍຸກໃໝ່ ໄດ້ັ ໃຫຄ້ັ ວາມສາໍ ຄນັ ພເິ ສດແກ່ ຜູບ້ັ ໍລຫິ ານລະດບັ ສູງ Fayol ໄດເັ້ ນນັັ້ ລກັ ສະນະຂອງການບໍລຫິ ານຕ່ າງໆ ປະກອບ ດວັ້ ຍລກັ ສະນະດ່ ງັ ຕໍໄປນ:ີັ້ - ສຸຂະພາບດທີ ່ ຈີ ະຮຽນຮູ,ັ້ ມຄີ ວາມເຂາັ້ ໃຈຂອງຄວາມຄດິ ອ່ ນໆ ແລະ ການປບັ ຕວເຂາັ້ ກບັ ສ່ ງິ ແວດລອັ້ ມ - ມຄີ ວາມສດັ ທາ, ມກີ າໍ ລງັ ໃຈ, ເຊ່ ອໝນັັ້ , ເຕມັ ໃຈ,ສະຫາດ, ມພີ ກິ ໄຫວ ແລະ ມຄີ ວາມຊດັ ຊ່ - ມຄີ ວາມຮູດັ້ າ້ັ ນຕ່ າງໆທາງໃນ ແລະ ນອກໜາັ້ ທ່ ຕີ ອ້ັ ງປະຕບິ ດັ

9 - ມຄີ ວາມຮູດັ້ າັ້ ນໜາ້ັ ທ່ ກີ ານງານ - ມຄີ ວາມຊໍານານທ່ ເີ ກດີ ຈາກປະສບການ 2. Frank B Gilbreth ໄດພັ້ ະຍາຍາມກາໍ ຈດັ ສ່ ງິ ທ່ ເີ ປນັ ຄວາມສນິັ້ ເປອງ ຄວາມຄດິ ບໍລຫິ ານຂອງທ່ ານ ແລະ ບໍມປີ ະສດິ ທພິ າບໃນການເຮດັ ວຽກໃຫໝັ້ ດໄປ ໂດຍນາໍ ປະສບການຈາກການສກສາ, ຈາກການເຄ່ ອນ ໄຫວຂອງຮ່ າງກາຍໃນເວລາເຮດັ ວຽກ ຕະຫອດການຈດັ ວາງເຄ່ ອງມ, ເຄ່ ອງໃຊໃັ້ ຫຢ້ັ ່ ູໃນຕໍາແໜ່ ງທ່ ສີ າມາດນາໍ ໄຊໄັ້ ດຢ້ັ ່ າງສະດວກ ແລະ ວ່ ອງໄວ 3. Luther H Guick and LydallF Urvick ສອງທ່ ານນໄີັ້ ດກ້ັ າໍ ນດຫກັ ການບໍລຫິ ານຄ: - ການວາງແຜນ ແລະ ການຈດັ ການອງການໄວລັ້ ່ ວງໜາ້ັ ວ່ າຈະປະຕບິ ດັ ວຽກ ໄດັ້ ແລະ ເຮດັ ດວ້ັ ຍວທິ ໃີ ດ - ການຈດັ ອງການ - ການຈດັ ຄນເຂາ້ັ ເຮດັ ວຽກ - ການອໍານວຍການໃຫກ້ັ ານດາໍ ເນນີ ງານພາຍໃນອງກອນເປນັ ໄປດວ້ັ ຍດີ - ການຮ່ ວມມປະສານງານ - ການລາຍງານຜນການປະຕບິ ດັ ງານ - ການສາັ້ ງງບປະມານຂອງໜ່ ວຍງານ 4. Emerson Harington: ທ່ ານໄດກ້ັ າໍ ນດຫກັ ການບລໍ ຫິ ານ 12 ຂໍດ້ັ ່ ງັ ນ:ີ້ັ - ການກາໍ ນດເປາ້ັ ໝາຍໃນການບໍລຫິ ານງານໄວຢັ້ ່ າງແນ່ ນອນ - ຈະຕອ້ັ ງໃຊສ້ັ າມນັ ສໍານກໃນການບໍລຫິ ານ - ການມສີ ່ ວນຮ່ ວມປກສາຫາລກນັ ໃນລະຫວ່ າງຜູທ້ັ ່ ກີ ່ ຽວຂອ້ັ ງ - ມລີ ະບຽບວໄິ ນໃນການປະຕບິ ດັ ງານ - ຈະຕອ້ັ ງໃຫຄັ້ ່ າຕອບແທນທ່ ເີ ປນັ ທາໍ ຕໍຄນງານ - ມກີ ານເກບັ ສະຖຕິ ໃິ ນການເຮດັ ວຽກ - ຕອັ້ ງມກີ ານກາໍ ນດໄລຍະເວລາໃນການປະຕບິ ດັ ງານໄວຢັ້ ່ າງແນ່ ນອນ ແລະ ມກີ ານຄວບຄຸມໃຫມັ້ ກີ ານເຮດັ ວຽກສາໍ ເລດັ ຕາມວນັ ເວລາທ່ ກີ າໍ ນດໄວັ້ - ຕອັ້ ງຈດັ ຄນງານໃຫຖັ້ ກຕອ້ັ ງຕາມຄວາມຄດິ , ຄວາມສາມາດຕະຫອດຮອດ ມກີ ານບາໍ ລຸງຂວນັ ກາໍ ລງັ ໃຈ ແລະ ໃຫສັ້ ະຫວດັ ດກີ ານແກ່ ພະນກັ ງານຢ່ າງພຽງພໍ - ມກີ ານກາໍ ນດສະພາບການເຮດັ ວຽກໄວຢ້ັ ່ າງມມີ າດຖານ - ກາໍ ນດວທິ ເີ ຮດັ ວຽກໄວຢັ້ ່ າງຮດັ ກຸມ - ມກີ ານກາໍ ນດວທິ ເີ ປນັ ມາດຖານເພ່ ອແນະນາໍ ໃຫແ້ັ ກ່ ຄນງານເປນັ ແບບດຽວ ກນັ - ມກີ ານໃຫລ້ັ າງວນັ ແກ່ ພະນກັ ງານທ່ ດີ ເີ ດ່ ນັ

10 3. ຍຸກທ່ ີ 3 ການບໍລຫິ ານຕາມຫກັ ມະນດຸ ສໍາພນັ (Human Relation management) ຄວາມຄດິ ນເີ້ັ ກດີ ຂນ້ັ ປະມານປີ 1930 - 1950 ໃນຍຸກນີັ້ ເລ່ ມີ ມກີ ານພດັ ທະນາຄວາມຄດິ ໃນການບໍລຫິ ານ ຫາຍຂນັ້ ແນວຄວາມຄດິ ນກີ້ັ ່ າວວ່ າ ຖາ້ັ ຝ່ າຍບລໍ ຫິ ານ ສາມາດເຮດັ ໃຫພ້ັ ະນກັ ງານຮູສັ້ ກວ່ າ ເຂາມຄີ ວາມສາໍ ຄນັ ຕບໍ ລໍ ສິ ດັ ແລະ ເປນັ ຊບັ ພະຍາກອນທ່ ມີ ຄີ ່ າສູງ ໃຫເັ້ ຂາມໂີ ອກາດສະແດງຄວາມຄດິ ເຫນັ ໃນວຽກງານທ່ ເີ ຂາ ເຮດັ , ນາຍຈາ້ັ ງປະຕບິ ດັ ດຕີ ໍເຂາ, ບເໍ ຂມັ້ັ ງວດເກນີ ໄປ, ເປດີ ໂອກາດໃຫພັ້ ະນກັ ງານໄດມັ້ ໂີ ອກາດສາັ້ ງສນັ , ກບັ ເພ່ ອຮວ່ ມງານຈະມສີ ່ ວນເຮດັ ໃຫຄ້ັ ວາມຮູສັ້ ກທາງຈດິ ໃຈຂອງພະນກັ ງານດຂີ ນ້ັ , ຜນຜະລດິ ກຈໍ ະດຂີ ນັ້ ໂດຍບໍ ໄດບ້ັ ງັ ຄບັ 1. Elton Mayo ລາວເຊ່ ອວ່ າການໃຫລ້ັ າງວນັ ທາງເສດຖະກດິ ເປນັ ພຽງແຕ່ ມູນເຫດຈງູ ໃຈ ໃຫສ້ັ ່ ວນ ໜ່ ງຮ່ ວມປະສດິ ທພິ າບ ແລະ ປະສດິ ທຜິ ນໃນການເຮດັ ວຽກເທ່ ານນັ້ັ ; ຖາ້ັ ຝ່ າຍບໍລຫິ ານບໍຍອບຮບັ ໃຫ້ັ ພະນກັ ງານມສີ ່ ວນຮ່ ວມໃນການຕດັ ສນິ ໃຈ ແລະ ພະນກັ ງານບໍມຄີ ວາມຮູສ້ັ ກວ່ າ ເຂາມຄີ ວາມໝນັັ້ ຄງໃນ ການເຮດັ ວຽກຢ່ ູແລວ້ັ ເຖງິ ວ່ າຈະໄດຜັ້ ນຕອບແທນທາງການເງນິ ຫາຍກຕໍ າມຜນງານກຈໍ ະບເໍ ພ່ ມີ ຂນັ້ ເທ່ າທ່ ີ ຄວນຈາກການສກສາທ່ ເີ ມອງ: Howthorn ສາມາດສະຫຸບໄດດັ້ ່ ງັ ນ:ີ້ັ ພະນກັ ງານຕອັ້ ງການຂວນັ ກາໍ ລງັ ໃຈ ໃນການເຮດັ ວຽກຫາຍ, ສະແດງວ່ າເງນິ ບໍເປນັ ສ່ ງິ ລໍໃັ້ ຈທ່ ສີ ໍາຄນັ ຢ່ າງດຽວ ທ່ ຈີ ະຈງູ ໃຈໃຫພ້ັ ະນກັ ງານເຮດັ ວຽກຢ່ າງເຕມັ ປ່ ຽມ - ປະລມິ ານການເຮດັ ວຽກຂອງພະນກັ ງານບໍຂນ້ັ ກບັ ສະພາບທາງກາຍະພາບ ຢ່ າງດຽວ ແຕ່ ຍງັ ຂນ້ັ ກບັ ຄວາມສາມາດຂອງສງັ ຄມອກີ ດວັ້ ຍ - ການບລໍ ຫິ ານຈະມປີ ະສດິ ທພິ າບດີ ຖາ້ັ ພະນກັ ງານມຄີ ວາມສະບາຍໃຈ ແລະ ໄດເັ້ ຮດັ ວຽກກນັ ເປນັ ທມິ ຕະຫອດຮອດການໄດຮ້ັ ບັ ການເອາໃຈໃສ່ ຂອງຜູບັ້ ໍລຫິ ານຢ່ າງພຽງພໍ - ການໃຊມັ້ ະນຸດສາໍ ພນັ ທາງການບລໍ ຫິ ານ - ເປດີ ໂອກາດໃຫພ້ັ ະນກັ ງານ ໄດສັ້ ະແດງຄວາມຄດິ ເຫນັ ແລະ ໃຫຂ້ັ ສໍ້ັ ະເໜີ ຕ່ ໜໍ ່ ວຍງານ 2. Henry L Gantt - ຄນເປນັ ປດັ ໃຈທ່ ສີ າໍ ຄນັ ຂອງການບລໍ ຫິ ານ, ຈະຕອ້ັ ງໃຫຄັ້ ນໃນອງກອນເຂາ້ັ ໃຈຊາບຊງັ້ ພາລະໜາ້ັ ທ່ ກີ ານງານ ເພ່ ອພວກເຂາເຈາັ້ ຈະໄດປ້ັ ະຕບິ ດັ ງານໄດຢັ້ ່ າງຖກຕອັ້ ງ - ການຝກອບຮມເປນັ ວທິ ກີ ານໜງທ່ ຊີ ່ ວຍໃຫເັ້ ພ່ ມີ ຜນພະລດິ - ການກາໍ ນດພາລະໜາ້ັ ທ່ ກີ ານງານ ເປນັ ສ່ ງິ ທ່ ສີ າໍ ຄນັ ທ່ ຈີ ະຕອ້ັ ງເຮດັ ເພ່ ອ ໃຫກ້ັ ານເຮດັ ວຽກມປີ ະສດິ ທພິ າບດີ - ອາໍ ນາດໜາ້ັ ທ່ ີ ແລະ ຄວາມຮບັ ຊອບຈະຕອ້ັ ງໄດຈັ້ ດັ ໃຫສ້ັ ມສ່ ວນສມດູນກນັ - ແຜນການ ແລະ ການຄຸມ້ັ ຄອງ ຈະຕອ້ັ ງຈດັ ໃຫເ້ັ ໝາະກບັ ວທິ ກີ ານ ແລະ ຜນງານທ່ ຫີ ວງັ ຈະໄດຮ້ັ ບັ ໂດຍພຈິ າລະນາຈາກຄວາມເປນັ ຈງີ ແລະ ເຫດຜນ

11 3. Chester Barnard ໄດຊັ້ ໃີັ້ ຫເ້ັ ຫນັ ອໍານາດບງັ ຄບັ ບນັ ຊາບໍມປີ ະໂຫຍດຫຍງັ ເລຍີ ຖາ້ັ ຜູໃ້ັ ຕບັ້ ງັ ຄບັ ບນັ ຊາ ບຍໍ ອມຮບັ ຮູ,້ັ ທ່ ານຍງັ ຊໃີ້ັ ຫເັ້ ຫນັ ບດບາດທ່ ສີ າໍ ຄນັ ຂອງການຕດິ ຕໍສ່ ສານ ແລະ ການຈດັ ອງການທ່ ບີ ໍເປນັ ທາງ ການ,ນອກຈາກນີ້ັ Barnard ຍງັ ສະເໜວີ ່ າ ພດຕກິ າໍ ຂອງແຕ່ ລະຄນມລີ ກັ ສະນະສະເພາະຕວ, ໜາ້ັ ທ່ ຜີ ູ ້ັ ຈດັ ການກຄໍ : ຈະເຮດັ ແນວໃດ ຈ່ ງສາມາດຫວາດລອັ້ ມລໃຫຄ້ັ ນທ່ ມີ ຄີ ວາມຮູສັ້ ກນກຄດິ ຕ່ າງກນັ ເຫ່ ານນັ້ັ ມາ ຮ່ ວມແຮງຮ່ ວມໃຈກນັ ເພ່ ອປະຕບິ ດັ ທຸລະກດິ ໃຫບັ້ ນັ ລຸຈດຸ ປະສງ 4. Max Weber ເປນັ ຜູສ້ັ ະເໜທີ ດິ ສະດລີ ະບບລາດຊະການດ່ ງັ ລ່ ຸມນ:ີັ້ - ການແບ່ ງງານໂດຍຍດຖຄວາມຊາໍ ນານສະເພາະດາັ້ ນ - ການກາໍ ນດຊ່ ວງຊນັ້ັ ຂອງອາໍ ນາດໜາັ້ ທ່ ຢີ ່ າງຊດັ ເຈນ - ມລີ ະບບກດລະບຽບກ່ ຽວກບັ ສດິ ໜາ້ັ ທ່ ຂີ ອງຜູປັ້ ະຕບິ ດັ ງານທຸກໆຄນ - ລະບບຂອງວທິ ແີ ກໄັ້ ຂບນັ ຫາການປະຕບິ ດັ ງານໃນແຕ່ ລະເລ່ ອງ - ປະຕສິ າໍ ພນັ ລະຫວ່ າງບຸກຄນຈະບໍຍດການພວພນັ ສ່ ວນຕວ - ການຄດັ ເລອກ ແລະ ເຄ່ ອນຍາ້ັ ຍຕໍາແໜ່ ງຕງັ້ັ ຢ່ ູບນພນ້ັ ຖານຄວາມສາມາດ ໃນໜາ້ັ ທ່ ີ 4. ຍຸກທີ 4 ຍຸກປະຈບຸ ນັ (1950 - ປະຈບຸ ນັ ) ຍຸກນເີັ້ ປນັ ຊ່ ວງເທກັ ໂນໂລຍ່ ຕີ ່ າງໆຈະເລນີ ກາ້ັ ວໜາ້ັ ຢ່ າງວ່ ອງໄວ, ເສດຖະກດິ ການຄາັ້ ການຂະຫຍາຍຕວ ທາງພາຍໃນ ແລະ ຕ່ າງປະເທດ, ການຄມມະນາຄມສະດວກ, ອງກອນມຂີ ະໜາດໃຫຍ່ ສະຫບັ ຊບັ ຊອັ້ ນ ດງັັ້ ນນັັ້ ຄວາມຄດິ ທາງການບໍລຫິ ານ ຕອ້ັ ງໄດປັ້ ່ ຽນແປງໃຫສັ້ ອດຄ່ ອງກບັ ພາວະການດ່ ງັ ກ່ າວ ຜູບ້ັ ໍລຫິ ານຍຸກນີ້ັ ຕອ້ັ ງໃຫຄ້ັ ວາມສາໍ ຄນັ ທງັ ຄນກບັ ວຽກເທ່ າໆກນັ 2.5 ການບລໍ ຫິ ານຕາມຫກັ ວທິ ະຍາສາດ ໃນຍຸກນກີ້ັ ່ ອນຈະກາໍ ນດອນັ ໃດເປນັ ຫກັ ເກນທາງການບໍລຫິ ານຂນ້ັ ມາ ຈະຕອ້ັ ງຄນ້ັ ພບ ແລະ ຕອ້ັ ງ ມກີ ານພສິ ູດວ່ າ ຖກຕອັ້ ງ ໂດຍອາໄສການສງັ ເກດ, ທດລອງ ແລະ ປະເມນີ ຜນ ເພ່ ອໃຫທັ້ ດິ ວ່ າມຫີ ຍງັ ເກດີ ຂນ້ັ ,ເກດີ ຂນັ້ ໄດແັ້ ນວໃດເກດີ ຂນ້ັ ເວລາໃດ ແລວັ້ ຈ່ ງນາໍ ເອາຂມໍັ້ ູນນນັັ້ ມາກາໍ ນດຂນັ້ ເປນັ ຫກັ ການບໍລຫິ ານ ການ ບໍລກິ ານຕາມຫກັ ວທິ ະຍາສາດກໃໍ ຫເ້ັ ກດີ ຜນດ່ ງັ ນ:ີັ້ - ສາັ້ ງຄວາມຄດິ ໃໝ່ ໃນການບໍລຫິ ານ ແທນທ່ ຈີ ະຍດວທິ ກີ ານປະເພນທີ ່ ເີ ຄຍີ ປະຕບິ ດັ ກນັ ມາ - ໃນການແກໄ້ັ ຂບນັ ຫາການເຮດັ ວຽກ ການວດັ ຜນງານໃຫເ້ັ ອາຜນຜະລດິ ແລະ ປະສດິ ທພິ າບວ່ າ ເປນັ ໄປຕາມມາດຖານ ຫ ບໍ ການກາໍ ນດມາດຕະຖານກອໍ າໄສຫກັ ເກນທ່ ຄີ ດິ ຄນ້ັ ຂນັ້ ມາ ຈນເປນັ ທ່ ີ ເຊ່ ອຖ ແລະ ພສິ ູດວ່ າຖກຕອັ້ ງ - ການແບ່ ງງານອອກເປນັ ໜ່ ວຍຍ່ ອຍໆໂດຍຖເອາຄວາມວ່ ອງໄວໃນການປະຕບິ ດັ ງານ ມອບໝາຍໃຫແ້ັ ຕ່ ລະຄນເຮດັ ວຽກສະເພາະຢ່ າງ ເພ່ ອສາ້ັ ງຄວາມຊາໍ ນານງານ ແລະ ສາມາດເຮດັ ວຽກໄດຫັ້ າຍ ຂນັ້ ເພ່ ອຈະໄດຜ້ັ ນງານຫາຍ ແລະ ປະຍດັ ຄ່ າໃຊຈ້ັ ່ າຍ

12 - ເຮດັ ໃຫຍັ້ ດຖານະຂອງຄນງານຄາັ້ ຍຄກນັ ກບັ ເຄ່ ອງຈກັ ໃຜເຮດັ ວຽກໄດຫ້ັ າຍ ກຈໍ ະໄດຄ້ັ ່ າ ຈາັ້ ງສູງ ແລະ ຖາ້ັ ເຮດັ ວຽກໄດໜ້ັ ອ້ັ ຍກຈໍ ະໄດຄ້ັ ່ າຈາ້ັ ງຕ່ ໍາ - ເຊ່ ອວ່ າເງນິ ຕາເປນັ ປດັ ໃຈດຽວທ່ ກີ ະຕຸນັ້ ຫຈງູ ໃຈໃຫຄ້ັ ນເຮດັ ວຽກຢ່ າງມປີ ະສດິ ທພິ າບ 2.6 ປດັ ໃຈທ່ ມີ ອີ ດິ ທພິ ນຕຜໍ ນສາໍ ເລດັ ໃນການບລໍ ຫິ ານ ຊບັ ພະຍາກ່ ອນພນັ້ ຖານ: ຊບັ ພະຍາກອນພນັ້ ຖານຂອງທຸລະກດິ ປະກອບດວັ້ ຍ 7 M'S - Management ການບລໍ ຫິ ານ - Manpower ກາໍ ລງັ ແຮງງານ - Money ເງນິ - Materials ວດັ ຖຸດບິ - Machinery ເຄ່ ອງຈກັ - Marketing ການຕະຫາດ - Minute ການບນັ ທກ ຮູບທີ 2 ສະແດງຊບັ ພະຍາກອນພນັ້ ຖານຂອງທຸລະກດິ ປະເພດຕ່ າງໆ

13 ລະດບັ ການບໍລຫິ ານ - ການບລໍ ຫິ ານລະດບັ ສູງ - ການບລໍ ຫິ ານລະດບັ ກາງ - ການບໍລຫິ ານລະດບັ ພນ້ັ ຖານ ລະດບັ ​ສູ​ງ ລະດ​ ບັ ກາງ ລະດບັ ພ​ ນ້ັ ຖານ ຮູບທີ 3 ສະແດງລະດບັ ການບລໍ ຫິ ານ 2.6.1 ການບໍລຫິ ານລະດບັ ສູງ ປະກອບດວ້ັ ຍປະທານສະພາບລໍ ຫິ ານ, ປະທານບລໍ ສິ ດັ ແລະ ຜູບ້ັ ໍລຫິ ານທ່ ສີ ໍາຄນັ ຕ່ າງໆ ເຊ່ ງິ ເປນັ ບຸກຄນຫກັ ຂອງອງການ, ເຮດັ ໜາັ້ ທ່ ກີ າໍ ນດນະໂຍບາຍ ແລະ ວາງແຜນທຸລະກດິ ຕະຫອດເຖງິ ການ ຕດັ ສນີ ບນັ ຫາຕ່ າງໆຂອງບລໍ ສິ ດັ ເຊ່ ນັ : ການພດັ ທະນາຜະລດິ ຕະພນັ ໃໝ່ ອອກສ່ ູຕະຫາດ, ການຊກ້ັ ດິ ຈະການ ເລ່ ມີ ເຂາ້ັ ສ່ ູຕະຫາດລະຫວ່ າງປະເທດ ແລະ ອ່ ນໆ ຜູບ້ັ ໍລຫິ ານລະດບັ ສູງ ຍງັ ຕອັ້ ງເຮດັ ໜາ້ັ ທ່ ສີ າໍ ຄນັ ກບັ ພາຍ ນອກອກີ ເຊ່ ນັ : ການພວພນັ ກບັ ໜ່ ວຍງານຕ່ າງໆຂອງລດັ ຖະບານ ແລະ ຊຸມຊນ 2.6.2 ການບລໍ ຫິ ານລະດບັ ກາງ ປະກອບດວັ້ ຍຫວໜາ້ັ ພະແນກ ແລະ ຜູຈັ້ ດັ ການໂຮງງານ ເຮດັ ໜາ້ັັ້ ທ່ ຮີ ບັ ຜດິ ຊອບການ ວາງແຜນ ແລະ ກາໍ ນດລະບຽບການເຮດັ ວຽກງານ ເພ່ ອເຮດັ ໃຫກ້ັ ານປະຕບິ ດັ ງານເປນັ ໄປຕາມແຜນຂອງຜູ ັ້ ບໍລຫິ ານລະດບັ ສູງກາໍ ນດໄວັ້ ໂດຍການສ່ ງັ ງານ ແລະ ຮບັ ລາຍງານຈາກຜູບ້ັ ໍລຫິ ານລະດບັ ພນັ້ ຖານທ່ ຢີ ່ ູໃຕ້ັ ຄວາມຮບັ ຜດິ ຊອບຂອງຕນ 2.6.3 ການບລໍ ຫິ ານລະດບັ ພນັ້ ຖານ ປະກອບດວ້ັ ຍຫວໜາ້ັ ໜ່ ວຍງານຕ່ າງໆ ເຊ່ ງີ ຮບັ ຜຊິ ອບໂດຍກງຕໍລາຍລະອຽດຂອງວຽກ ງານ ແລະ ເຮດັ ໜາ້ັ ທ່ ມີ ອບໝາຍງານໃຫແັ້ ກ່ ພະນກັ ງານແຕ່ ລະຄນ

14 2.7 ໜາັ້ ທ່ ໃີ ນການບລໍ ຫິ ານທຸລະກດິ - ການວາງແຜນ - ການຈດັ ອງການ - ການຈດັ ການຊບັ ພະຍາກອນມະນຸດ - ການຄວບຄຸມ (ການກວດກາ) ຮູບທີ 4 ສະແດງໜາ້ັ ທ່ ກີ ານບລໍ ຫິ ານ 2.7.1 ການວາງແຜນ ເປນັ ຂນັັ້ ເບອ້ັ ງຕນ້ັ ຂອງການບໍລຫິ ານ ຈະຕອ້ັ ງໄດເ້ັ ຮດັ ກ່ ອນໜາ້ັ ທ່ ອີ ່ ນໆ, ການວາງແຜນ ເປນັ ຂະບວນການໃນການກາໍ ນດການດາໍ ເນນີ ງານໃນອານາຄດຄ: ຈະເຮດັ ຫຍງັ , ເຮດັ ແນວໃດ ເພ່ ອໃຫບັ້ ນັ ລຸ ຕາມຈດຸ ປະສງທ່ ກີ າໍ ນດໄວ.ັ້ ການວາງແຜນເປນັ ການກາໍ ນດວ່ າ ເຮາຈະເຮດັ ຫຍງັ ໃນເວລານເີັ້ ຮາກາໍ ລງັ ຢ່ ູໃສ ແລະ ຈະເຮດັ ໃຫໄັ້ ດຕັ້ າມແຜນນນັັ້ ດວັ້ ຍວທິ ໃີ ດ, ການວາງແຜນຈະຊ່ ວຍໃຫອ້ັ ງການດໍາເນນີ ງານຕໍໄປໄດຢ້ັ ່ າງ ຖກຕອ້ັ ງ, ຊ່ ວຍໃຫກັ້ ານຈດັ ສນັ ຊບັ ພະຍາກອນຕ່ າງໆຂອງອງກອນເປນັ ໄປຢ່ າງມປີ ະສດິ ທພິ າບ, ດາໍ ເນນີ ງານ ຂອງໜ່ ວຍງານຕ່ າງໆທຸກລະດບັ ໃນອງການ ຈະມກີ ານປະສານງານກນັ ແລະ ສາ້ັ ງໃຫເ້ັ ກດີ ຄວາມເຂາ້ັ ໃຈທ່ ດີ ີ ຕກໍ ານວາງແຜນທຸລະກດິ 2.7.2 ການຈດັ ອງການ ເປນັ ໜາ້ັ ທ່ ກີ ່ ຽວກບັ ການກາໍ ນດໂຄງສາັ້ ງຂອງອງການ, ການຈດັ ຫາບຸກຄນທ່ ເີ ໝາະສມ ເຂາ້ັ ເຮດັ ວຽກ, ກາໍ ນດໜາັ້ ທ່ ຮີ ບັ ຜດິ ຊອບຂອງພະນກັ ງານທຸກໆ ຄນທ່ ຕີ ອັ້ ງປະຕບິ ດັ ຕະຫອດຮອດການຕດິ ຕໍ ສສານທ່ ເີ ປນັ ທາງການຕ່ າງໆ

15 2.7.3 ການນາໍ ພາ ເປນັ ໜາັ້ ທ່ ຂີ ອງຜູບ້ັ ໍລຫິ ານທຸກລະດບັ ທ່ ຕີ ອັ້ ງໄດຊ້ັ ກັ ຈງູ , ກະຕຸນັ້ , ໃຫຄ້ັ າໍ ປກສາ, ການຈງູ ໃຈ, ການດູແລພະນກັ ງານທ່ ຢີ ່ ູໃຕກ້ັ ານຄຸມ້ັ ຄອງຂອງຕນ ເພ່ ອໃຫກັ້ ານປະຕບິ ດັ ງານເປນັ ໄປຕາມເປາ້ັ ໝາຍທ່ ີ ກາໍ ນດໄວ 2.7.4 ການກວດກາ ຈດຸ ປະສງຂອງການກວດກາ ແມ່ ນການຕດິ ຕາມປະຕບິ ດັ ງານວ່ າເປນັ ໄປຕາມແຜນ ຫ ການກວດກາການປະກອບດວັ້ ຍການກາໍ ນດມາດຕະຖານສໍາລບັ ຜູປັ້ ະຕບິ ດັ ງານ ເພ່ ອເປນັ ພນັ້ ຖານໃນການ ກວດກາ ການປະເມນີ ຜນ ແລະ ການປຽບທຽບຜນງານກບັ ມາດຕະຖານ ເຊ່ ງິ ຜນທ່ ໄີ ດຈັ້ າກການປຽບທຽບນີ້ັ ຂມໍັ້ ນູ ຈະຢອ້ັ ນກບັ ໄປສ່ ູຂະບວນການຕດັ ສນິ ໃນຂນັັ້ ຕອນຂອງການວາງແຜນອກີ ຄງັັ້ ໜ່ ງ ເພ່ ອແກໄັ້ ຂ ມາດຕະຖານຂອງການປະຕບິ ດັ ງານ 2.8 ທກັ ສະຂອງຜູບ້ັ ລໍ ຫິ ານ (Skill of manager) 1. ທກັ ສະໃນດາັ້ ນລາຍລະອຽດຂອງການປະຕບິ ດັ ງານ (Technical skill) ໝາຍຄວາມວ່ າຮູ ້ັ ໃນການປະຕບິ ດັ ງານໃນການໃຊເັ້ ຄ່ ອງມ ແລະ ມຄີ ວາມຮູໃັ້ ນເລ່ ອງນນັັ້ ໆ 2. ທກັ ສະກຽວກບັ ຄນ (Human skill ) ໝາຍເຖງິ ຄວາມສາມາດໃນການເຮດັ ວຽກຮ່ ວມກບັ ຜູ ັ້ ອນັ້ ເຊ່ ນັ : ມມີ ະນຸດສໍາພນັ , ເຂາ້ັ ໃຈ ແລະ ຮູວັ້ ທິ ຈີ ງູ ໃຈທງັ ບຸກຄນ ແລະ ກ່ ຸມເພ່ ອໃຫໄ້ັ ດຄ້ັ ວາມຮ່ ວມມ 3. ທກັ ສະເລ່ ອງຄວາມຄດິ (Conceptual) ໝາຍເຖງຄວາມຮູທ້ັ າງດາ້ັ ນທດິ ສະດີ ແລະ ຫກັ ການ ສາມາດເຂາັ້ ໃຈເຖງິ ສະພາບການເຮດັ ວຽກເປນັ ສ່ ວນລວມເຂາໃນການພວພນັ ແລະ ປະສານງານຂອງ ແຕ່ ລະໜາ້ັ ທ່ ,ີ ອງການ ແລະ ສະພາບແວດລອ້ັ ມທາງເສດທະກດິ , ການເມອງ ແລະ ສງັ ຄມ 2.8.1 ຫກັ ການພນັ້ ຖານຂອງການຈດັ ອງການ 1. ການແບ່ ງງານ - ກາໍ ນດຊະນດິ ຂອງງານ: ຕອັ້ ງພຈິ າລະນາວ່ າ ອງການຂອງເຮາມວີ ຽກອນັ ໃດທ່ ີ ຕອັ້ ງເຮດັ - ຈດັ ກ່ ຸມຂອງວຽກ: ວຽກທ່ ຄີ າັ້ ຍຄກນັ ໃຫຈ້ັ ດັ ໃນກ່ ຸມດຽວກນັ - ຈດັ ການພວພນັ ລະຫ່ ວາງກ່ ຸມວຽກ ຫ ພະແນກງານ : ເປນັ ການກາໍ ນດວ່ າ ວຽກໃດຄວນຂນັ້ ຢ່ ູກບັ ຄວາມຮບັ ຜດິ ຊອບຂອງພະແນກໃດ - ຈດັ ຄນເຂາ້ັ ເຮດັ ວຽກຕາມຊະນດິ ແລະ ໝວດໝ່ ຂູ ອງວຽກງານນນັ້ັ ໆ 2. ການກາໍ ນດການພວພນັ ໃນອງການ - ເປນັ ການກາໍ ນດວ່ າໃຜຈະເປນັ ຫວໜາ້ັ , ໃຜເປນັ ລກູ ນອັ້ ງ ຕະຫອດຮອດສາຍ ການດໍາເນນີ ງານ,ກວດກາກດິ ຈະການ ແລະ ອ່ ນໆດ່ ງັ ລາຍລະອຽດ່ ງັ ລ່ ຸມນ:ີັ້ - ສາຍບງັ ຄບັ ບນັ ຊາ: ເຊ່ ງິ ສະແດງເຖງິ ຄວາມພວພນັ ຕາມລາໍ ດບັ ຂນັ້ັ ລະຫວ່ າງຜູ ັ້ ບງັ ຄບັ ບນັ ຊາ ແລະ ຜູໃ້ັ ຕບັ້ ງັ ຂບັ ບນັ ຊາຕະຫອດ ເຖງິ ການຕດິ ຕໍສ່ ສານລຸດລ່ ນລງມາຕາມແນວທາງອໍານາດໜາ້ັ ທ່ ີ

16 - ຊ່ ວງຂອງການຄວບຄຸມ: ໝາຍເຖງິ ຂອບເຂດຄວາມສາມາດຂອງຜູບ້ັ ໍລຫິ ານ ຄນໜ່ ງໆຈະຮບັ ຜດິ ຊອບພະນກັ ງານທ່ ຢີ ່ ູພາຍໃຕຄັ້ ວາມຮບັ ຜດິ ຊອບຂອງຕນ ຫ ໜ່ ວຍງານທ່ ຕີ ນຮບັ ຜດິ ຊອບມຈີ າໍ ນວນເທ່ າໃດ ຊ່ ວງຂອງການຄວບຄຸມຈະກວາ້ັ ງ ຫ ແຄບຂນັ້ ຢ່ ູກບັ ອງປະກອບດ່ ງັ ຕໍໄປນ:ີັ້ ກ. ການໄດຮັ້ ບັ ການເຝກິ ອບຮມຂອງພະນກງານ ຂ. ຄວາມສາມາດຂອງຜູບັ້ ລໍ ຫິ ານ ຄ. ການປ່ ຽນແປງ ຫ ຄວາມຄງຕວຂອງວຽກງານ ງ. ຄວາມຫຍຸງັ້ ຍາກສະຫບັ ສບັ ຊອນ້ັ ຂອງວຽກງານ ຈ. ການພວພນັ ກບັ ໜ່ ວຍງານອ່ ນ ສ. ການກາໍ ນດມາດຕະຖານຄຸນນະພາບຂອງພະນກັ ງານ ຊ. ຄວາມແນ່ ນອນຂອງອງການ ແລະ ເຫດການທ່ ກີ ່ ຽວຂອັ້ ງຊ່ ວງຂອງການ ຄວບຄຸມມກີ ານພວພນັ ກບັ ສາຍບງັ ຄບັ ບນັ ຊາຄ: ຖາັ້ ຊ່ ວງຂອງການຄວບຄຸມກວາັ້ ງສາຍບງັ ຄບັ ບນັ ຊາຈະສນັັ້ ແລະ ຖາ້ັ ຊ່ ວງຂອງການຄວບຄຸມແຄບສາຍບງັ ຄບັ ບນັ ຊາຈະຍາວ ຮູບທີ 5 ສະແດງຊ່ ວງຄວບຄຸມເທ່ າ 2 (ແຄບ)

17 ຮູບທີ 6 ສະແດງຊ່ ວງຄອບຄຸມເທ່ າ ຮູບທີ 7 ສະແດງຊວງຂອງການຄອບຄຸມເທ່ າ 14 (ກວາັ້ ງ): ເອກະພາບໃນການບງັ ຄບັ ບນັ ຊາ: ເປນັ ການກາໍ ນດຂອບເຂດອາໍ ນາດໜາັ້ ທ່ ຂີ ອງຜູບັ້ ລໍ ຫິ ານແຕ່ ລະ ຄນທງັ ນກີ້ັ ເໍ ພ່ ອຫກີ ລຽ້ັ ງການຊບັ ຊອັ້ ນ ແລະ ກຈໍ ະຮູວ້ັ ່ າໃຜເປນັ ຜູນ້ັ າໍ ພາ, ໃຜເປນັ ຜູຮັ້ ບັ ວຽກໄດໃ້ັ ນຂອບເຂດ ກວາັ້ ງແຄບເທ່ າໃດ

18 2.8.2 ການກາໍ ນດອາໍ ນາດ ແລະ ຄວາມຮບັ ພດິ ຊອບ ອາໍ ນາດ: ໝາຍເຖງິ ສດິ ທ່ ຈີ ະບນັ ຊາ ຫ ອາໍ ນາດ ທ່ ຈີ ະຊ່ ງັ ໃຫຜ້ັ ູອັ້ ່ ນປະຕບິ ດັ ຕາມ, ເປນັ ອາໍ ນາດທ່ ໄີ ດຈັ້ າກການດໍາລງຕໍາແໜ່ ງໜາ້ັ ທ່ ຕີ າມກດໝາຍ ຫ ລະບຽບແບບແຜນ ພະນກັ ງານ: ເປນັ ການຈດັ ໝວດໝ່ ຂູ ອງວຽກອອກເປນັ ປະເພດໆ ເພ່ ອແບ່ ງວຽກງານ ກນັ ຕາມຄວາມເໝາະສມ ແລະ ເພ່ ອໃຫວັ້ ຽກງານດາໍ ເນນີ ງານໄປຕາມສາຍງານຢ່ າງມລີ ະບບ, ການຈດັ ໝວດ ໝ່ ຂູ ອງວຽກງານມຫີ ກັ ການຕ່ າງໆທ່ ນີ ຍິ ມຈດັ ດ່ ງັ ນ:ີ້ັ 1. ຈດັ ຕາມໜາັ້ ທ່ ີ 2. ໂດຍນາໍ ເອາໜ່ ວຍງານທ່ ມີ ລີ ກັ ສະນະທ່ ຄີ າ້ັ ຍຄກນັ ເຂາ້ັ ໃນໜ່ ວຍງານດຽວກນັ ດງັ້ັ ຮູບລ່ ຸມນ:ີ້ັ ຮູບທີ 8 ສະແດງການຈດັ ອງກອນຕາມໜາ້ັ ທ່ ີ

19 ການຈດັ ອງກອນຕາມຜະລດິ ຕະພນັ : ເປນັ ການແບ່ ງກ່ ຸມຂອງວຽກຕາມປະເພດຂອງຜະລດິ ຕະພນັ ເຊ່ ນັ : ພະແນກເສອັ້ ຜາ້ັ , ພະແນກອາຫານ ແລະ ອ່ ນໆ ຮູບທີ 9 ສະແດງການຈດັ ອງກອນຕາມຜະລດິ ຕະພນັ ການບໍລຫິ ານຫານຈດັ ກອນຕາມພາກພນ້ັ : ການຈດັ ອງກອນຕາມແຕ່ ລະພາກຂອງປະເທດເຊ່ ນັ : ພາກເໜອພາກກາງ ແລະ ພາກໃຕ້ັ ຮູບທີ 10 ການຈດັ ອງກອນແບບໂຄງການ

20 ຮູບທີ 11 ສະແດງການຈດັ ອງກອນແບບໂຄງການ ຮູບທີ 12 ສະແດງໂຄງສາ້ັ ງອງກອນແບບສາຍງານຫກັ

21 2.8.3 ການແບ່ ງປະເພດໜ່ ວຍງານ 1. ໜ່ ວຍງານຫກັ (Line agency) ເປນັ ໜ່ ວຍທ່ ເີ ຮດັ ໜາັ້ ທ່ ໂີ ດຍກງຕໍ ຈດຸ ປະສງຂອງອງກອນ, ການເຮດັ ວຽກຂອງ ໜ່ ວຍງານດ່ ງັ ກ່ າວ ເພ່ ອຄວາມສາໍ ເລດັ ຂອງອງກອນ ແລະ ໜ່ ວຍງານນຈີັ້ ະຮບັ ຄໍາສ່ ງັ ຈາກຜູບ້ັ ງັ ຄບັ ບນັ ຊາທ່ ມີ ີ ອາໍ ນາດຫຸດລ່ ນກນັ ໄປຕາມສາຍບງັ ຄບັ ບນັ ຊາ ໂຄງສາັ້ ງແບບສາຍງານຫກັ ມດີ ່ ງັ ລ່ ຸມນ:ີັ້ ກ. ຈດຸ ດ:ີ - ສາມາດກາໍ ນດໜາັ້ ທ່ ຮີ ບັ ຊອບຂອງທຸກຄນໃນອງກອນໄດເ້ັ ປນັ ຢ່ າງຊດັ ເຈນ - ສາຍບງັ ຄບັ ບນັ ຊາຈະແຈງ້ັ , ຮູໃ້ັ ຜເປນັ ຫວໜາັ້ , ຮູໃັ້ ຜເປນັ ລກູ ນອ້ັ ງ - ສະດວກຕກໍ ານຄອບຄຸມ - ສ່ ງັ ການໄດວ້ັ ່ ອງໄວ ຂ. ຈດຸ ອ່ ອນ - ຜູບ້ັ ລໍ ຫິ ານຕອ້ັ ງຮບັ ພາລະໜກັ ໜ່ ວງ ເພາະການຄວບຄຸມ ແລະ ບງັ ຄບັ ບນັ ຊາ ເປນັ ໄປໂດຍກງ - ການປະສານງານພາຍໃນຈາໍ ກດັ - ຜູບັ້ ລໍ ຫິ ານຮບັ ຜດິ ຊອບຄນດຽວ, ດ່ ງັ ນນັ້ັ ຖາ້ັ ຜູບ້ັ ລໍ ຫິ ານມຄີ ວາມຮູຈັ້ າໍ ກດັ ຈະມບີ ນັ ຫາໃນການສ່ ງັ ການ ແລະ ບໍລຫິ ານຜດິ ພາດ 2. ໜ່ ວຍງານທ່ ປີ ກສາ ເປນັ ໜ່ ວຍງານທ່ ໃີ ຫຄັ້ ໍາແນະນາໍ ໃນການວາງແຜນ ການກາໍ ນດນະໂຍບາຍແຕ່ , ມີ ອາໍ ນາດໃນການບງັ ຄບັ ໃຫພ້ັ ະນກັ ງານປະຕບິ ດັ ງານຄກບັ ໜ່ ວຍງານຫກັ ລກັ ສະນະຂອງໜ່ ວຍງານທ່ ປີ ກສາມີ ດ່ ງັ ນ:ີັ້ - ໜ່ ວຍງານທ່ ກີ ດິ ຈະກາໍ ມຜີ ນການປະຕບິ ດັ ງານທາງອອ້ັ ມຕໍຄວາມສາໍ ເລດັ ຂອງອງກອນ ໂດຍສະໜບັ ສະໜນູ ແລະ ຊ່ ວຍເຫອໜ່ ວຍງານຫກັ ໃຫບ້ັ ນັ ລຸເປາັ້ ໝາຍ - ເປນັ ໜ່ ວຍງານທ່ ຊີ ່ ວຍໜ່ ວຍງານຫກັ ສາມາດປະຕບິ ດັ ງານໄດດ້ັ ຂີ ນັ້ - ໃຫຄ້ັ າໍ ປກສາ, ແນະນາໍ ການຕດັ ສນີ ໃຈຂອງຜູບັ້ ລໍ ຫິ ານ ແລະ ໜ່ ວຍງານຫກັ - ການອອກແບບຟອມ - ການວໃິ ຈການປະຕບິ ດັ ງານ - ການຈດັ ຫາຂໍມັ້ ູນ - ການສ່ ງສນິ ຄາັ້ ປະຕບິ ດັ ງານ - ໄປສະນີ - ກາໍ ນດມາດຕະຖານການ - ການເກບັ ຮກັ ສາ - ການນາໍ ເອາເອກະສານອອກງານ ແລະ ຂະບວນການປະຕບິ ດັ ມາໃຊັ້ - ການຕດິ ຕພໍ າຍໃນ - ການວເິ ຄາະລະບບການປະຕບິ ດັ

22 ຮູບທີ 13 ສະແດງການຈດັ ອງການແບບໜ່ ວຍງານທ່ ປີ ກສາ

23 ບດທີ 3 ຈະເລ່ ມີ ທຸລະກດິ ໃໝ່ ແນວໃດ ຈດຸ ປະສງ ເພ່ ອໃຫນັ້ ກັ ສກສາສາມາດ 1. ອະທບິ າຍກ່ ຽວກບັ ການເລ່ ມີ ຕນັ້ ໂດຍການສໍາຫວດຕະຫາດ 2. ອະທບິ າຍບນັ ຫາຂອງສນິ ຄາ້ັ ບາງຢ່ າງຈ່ ງປະສບຜນສໍາເລດັ ຫຈ່ ງເລ່ ມີ ເຫວ 3. ອະທບິ າຍວທິ ກີ ານໃນການຄດັ ເລອກສນິ ຄາັ້ 4. ອະທບິ າຍຈະຊອກຫາຜະລດິ ຕະພນັ ໃນການລງທນແນວໃດ? 5. ໃຫຂັ້ ໍແັ້ ນະນາໍ ໃນການສະເໜແີ ຜນການລງທນເຮດັ ທຸລະກດິ 6. ສາງຕວຢ່ າງລາຍລະອຽດຂອງແຜນການທນ, ວ່ າເປນັ ແນວໃດ ເນອ້ັ ໃນ 3.1 ຄາໍ ນາໍ ການສກສາໂອກາດກ່ ອນຈະລງທນ ເຮາຕອັ້ ງຮູຈ້ັ ກັ ວ່ າ: ສນິ ຄາ້ັ ແລະ ບໍລກິ ານນນັ້ັ ນອນຢ່ ູໃນອຸດ ສາ ຫະກາໍ ໃດເປນັ ໜາ້ັ ຈະລງທນຫເປນັ ໂອກາດທ່ ຈີ ະລງທນກ່ ຽວກບັ ສນີ ຄາ້ັ ແລະ ບໍລກິ ານນນັັ້ ບໍ ກ່ ອນຈະຕດັ ສນິ ໃຈລງທນ ເຮາຈາໍ ເປນັ ຕອ້ັ ງໄດສ້ັ ກສາລາຍລະອຽດຫາຍຢ່ າງເຊ່ ນັ : ລກັ ສະນະຂອງ ຜະລດິ ຕະພນັ , ການພະລດິ , ກາໍ ລງັ ການຜະລດິ , ທ່ ຕີ ງັັ້ ໂຮງງານ, ງບປະມານໃນການລງທນ ແລະ ນອກນຍີ້ັ ງັ ມລີ າຍລະອຽດອ່ ນໆອກີ . ຊ່ ອງທາງໃນການລງທນໃນສນິ ຄາັ້ ແລະ ການບລໍ ກິ ານໃດໜ່ ງ ມນັ ສະແດງໃຫເ້ັ ຫນັ ເຖງິ ຄວາມຈາໍ ເປນັ ທ່ ແີ ຕກຕ່ າງກນັ ໄປຕາມແຕ່ ລະປະເພດສນິ ຄາັ້ ແລະ ສະພາບແວດລອັ້ ມທ່ ແີ ຕກຕ່ າງກນັ ທ່ ີ ຕອັ້ ງໃຊຂັ້ ະໜາດເຄ່ ອງຈກັ , ວດັ ຖຸອຸປະກອນ, ວດັ ທຸດບິ , ແຮງງານ ແລະ ຂະບວນການດໍາເນນີ ງານທ່ ແີ ຕກ ຕ່ າງກນັ ສ່ ງິ ທ່ ສີ າໍ ຄນັ ທ່ ສີ ຸດໃນການເລ່ ມີ ທຸລະກດິ ໃໝ່ ຄ: ຕອ້ັ ງມສີ ນິ ຄາັ້ ທ່ ລີ ກູ ຄາັ້ ມຄີ ວາມຕອ້ັ ງການຢ່ ູແລວັ້ ຫ ສນິ ຄາັ້ ທ່ ມີ ຄີ ນອ່ ນຂາຍແລວ້ັ ແຕ່ , ວ່ າບທໍ ນັ ຕອບສະໜອງຄວາມຕອບສະໜອງລູກຄາັ້ ໄດດ້ັ ີ ຫ ມປີ ະລມິ ານບໍ ພຽງພ,ໍ ດ່ ງັ ທ່ ພີ ວກເຮາໄດຍ້ັ ນິ ນກັ ບລໍ ຫິ ານທ່ ມີ ຊີ ່ ສຽງໄດກັ້ ່ າວໄວວ່ າ: ພະຍາຍາມຂາຍສ່ ງິ ທ່ ສີ າມາດຂາຍໄດັ້ ແຕ່ ບແໍ ມ່ ນພະຍາຍາມຂາຍສ່ ງິ ທ່ ທີ ່ ານສາມາດຜະລດິ ອນັ ນໝີ້ັ າຍຄວາມວ່ າ ທ່ ານຕອັ້ ງໄດສັ້ ກສາຄວາມຕອ້ັ ງ ການຂອງລູກຄາັ້ ເປນັ ຢ່ າງດກີ ່ ອນທ່ ານຈະຕດັ ສນິ ໃຈເລອກສນິ ຄາ້ັ ແລະ ການບໍລກິ ານມາຜະລດິ ຫ ຂາຍ ທ່ ານຈາໍ ເປນັ ຕອັ້ ງໄດວ້ັ ເິ ຄາະທ່ າແຮງຂອງສນິ ຄາ້ັ ໃນຕະຫາດ ນນັ້ັ ກຄໍ ສນິ ຄາ້ັ ອຸດສາຫະກາໍ ທ່ ານຈາໍ ເປນັ ທ່ ສີ ຸດ ຕອ້ັ ງໄດວັ້ ເິ ຄາະການແຂ່ ງຂນັ ແລະ ຄ່ ແູ ຂ່ ງຂນັ ຂອງທ່ ານ ໂດຍທວໄປຜູທັ້ ່ ຈີ ະລງທນກຈໍ ະມຄີ ວາມຄດິ ກ່ ຽວກບັ ສນິ ຄາັ້ ທ່ ຈີ ະນາໍ ມາລງທນຢ່ ູແລວັ້ ແລະ ວເິ ຄາະຄວາມຕອັ້ ງການ ແລະ ພດຕກິ າໍ ຂອງຜູບັ້ ລໍ ໂິ ພກເປນັ ຢາງດພີ ສໍ ມຄວນ ດ່ ງັ ນນັັ້ ຈ່ ງຕດັ ສນິ ໃຈຍອມຮບັ ຄວາມສ່ ຽງທ່ ຈີ ະເກດີ ຂນັ້ ຢ່ າງເໝາະສມ ແຕ່ ວ່ ານກັ ລງທນມກັ ຈະຕ່ ນເຕນັ້ັ ແລະ ດໃີ ຈກບັ ແນວຄດິ ຂອງຕນ ຈນເກນີ ໄປແລະ ລມພຈິ າລະນາວເິ ຄາະສະພາບແວດລອ້ັ ມຢ່ າງຈງິ ຈງັ ແລະ ຮອບຄອບ ຕາມຄວາມເປນັ ຈງິ ແລວ້ັ ຖາ້ັ ເຮາມຄີ ວາມຮອບຄອບ ແລະ ປະສບການໃນທຸລະກດິ ນນັັ້ ມາກ່ ອນ ກຈໍ ະຊ່ ວຍໃຫເ້ັ ຮາເຫນັ ໄດ້ັ

24 ບນັ ຫາທ່ ຈີ ະເກດີ ຂນ້ັ ໃນພາຍໜາ້ັ ໄດັ້ ໃນການເລອກລງທນຜູບັ້ ລໍ ຫິ ານຕອັ້ ງໄດສ້ັ ກສາຫາຍທາງເລອກ ແລວັ້ ກ່ ນັ ຕອງເອາແນວຄດິ ຫ ທຸລະກດິ ທ່ ບີ ເໍ ໝາະສມອອກໄປ ຖາ້ັ ຫາກມກີ ານສກສາຄວາມເປນັ ໄປໄດ້ັ ເໝາະສມ ຢ່ າງລະມດັ ລະວງັ ແລະ ຮອບຄອບເຮາຈະໄດແ້ັ ນວຄດິ ທ່ ເີ ປນັ ການຄາ້ັ ແລະ ການບລໍ ກິ ານທ່ ດີ ມີ ໂີ ອກາດທ່ ີ ຈະປະສບຜນສາໍ ເລດັ ໄດ້ັ ຮູບທີ 14 ປກສາຫາລກ່ ຽວກບັ ການສາ້ັ ງຕງັ້ັ ທຸລະກດິ ໃໝ່ 3.2 ເລ່ ມີ ຕນ້ັ ດວຍ້ັ ການສາໍ ຫວດຕະຫາດ ການສາ້ັ ງຕງັ້ັ ທຸລະກດິ ເຮາຕອັ້ ງໄດລ້ັ ງທນທາງການເງນິ ທ່ ເີ ຮາຕອັ້ ງໄດວັ້ າງແຜນທຸລະກດິ ຂອງເຮາ ເປນັ ຢ່ າງດີ ພວກເຮາຕອ້ັ ງວເິ ຄາະຢ່ າງທ່ ຖີ ວ້ັ ນສະພາບແວດລອັ້ ມທ່ ສີ ່ ງເສມີ ຈດຸ ແຂງ ແລະ ໂອກາດຂອງທຸລະ ກດິ ພອ້ັ ມດຽວກນັ ນນັັ້ ກຫໍ າວທິ ກີ ານກາໍ ຈດັ ຈດຸ ອ່ ອນ ແລະ ຂຈໍັ້ າໍ ກດັ ເຊ່ ນັ : ດາັ້ ນການເມອງ, ກດໝາຍ, ສະພາບແວດລອ້ັ ມ ແລະ ດາ້ັ ນອ່ ນໆ ແຜນການທຸລະກດິ ຄວນຈະເປນັ ແຜນການທ່ ມີ ຄີ ວາມສາມາດທາງການຕະຫາດ ແລະ ຊ່ ວຍໃຫັ້ ອງກອນຂາຍສນິ ຄາ້ັ ໄດຫ້ັ າຍຂນັ້ ການຜະລດິ ທ່ ດີ ຈີ ະຊ່ ວຍຊຸກຍູ,ັ້ ຊ່ ວຍໃຫລ້ັ ກູ ຄາັ້ ໄດຮ້ັ ບັ ສ່ ງິ ທ່ ເີ ຂາຕອັ້ ງການ ແຜນການລງທນທ່ ດີ ນີ ນັ້ັ ຕອ້ັ ງມໂີ ອກາດທາງການຕະຫາດຢ່ າງຊດັ ເຈນ ໃນຮູບແບບຂອງປະໂຫຍດທ່ ລີ ກູ ຄາັ້ ຈະໄດຮັ້ ບັ ຈາກການຊສ້ັ ນິ ຄາັ້ ນນັ້ັ ໆ ການຜະລດິ ທ່ ດີ ຕີ ອັ້ ງຕອບສະໜອງຄວາມພໍໃຈຂອງລູກຄາັ້ ຖາັ້ ເຮາມີ ແຜນການຕະຫາດທ່ ດີ ເີ ຮາກຈໍ ະຮູອ້ັ ຸປະສງຂອງສນິ ຄາ້ັ ແລະ ສາມາດຕລີ າຄາຍອດຂາຍຂອງທຸລະກດິ ຢ່ າງ ຮອບຄອບ ຖາັ້ ເຮາສາມາດ ລະບຸປະໂຫຍດທ່ ລີ ກູ ຄາັ້ ຈະໄດຮ້ັ ບັ ຢ່ າງຊດັ ເຈນັ , ໃຫປັ້ ະໂຫຍດ ແລະ ເນນັ້ັ ໃຫັ້ ລູກຄາັ້ ເຫນັ ໄດງັ້ ່າຍສນິ ຄາ້ັ ຂອງເຮາກສໍ າມາດຮກັ ສາສ່ ວນແບ່ ງຂອງຕະຫາດໄດສ້ັ ູງ ເຖງິ ເຮາຈະອອກແຮງງານ ໂຄສະນາສນິ ຄາ້ັ ຂອງເຮາເຮດັ ໄດຫັ້ າຍຢ່ າງ ຫ ຫາຍວຽກກຕໍ າມມນັ ອາດບໍສາມາດຕອບສະໜອງຄວາມຕອ້ັ ງ ການຂອງລູກຄາັ້ ຫ ປະໂຫຍດຂອງລກູ ຄາ້ັ ຈະໄດຮັ້ ບັ ຈາກການຊມໃຊສັ້ ນິ ຄາ້ັ ນນັ້ັ ເຮາອາດຈະວເິ ຄາະອອກມາ

25 ວ່ າ ສນິ ຄາ້ັ ມຄີ ວາມສາມາດຫາຍອນັ ແຕ່ ບໍສາມາດສະແດງອອກ, ປະໂຫຍດທ່ ລີ ກູ ຄາ້ັ ຈະໄດຮ້ັ ບັ ມນັ ກບໍ ໍມີ ຄວາມໝາຍຫຍງັ ສາໍ ລບັ ລູກຄາັ້ ຍ່ ງິ ໄປກວ່ ານນັັ້ ຖາັ້ ເປນັ ເຄ່ ອງຈກັ ທ່ ເີ ຮາໄປຜະລດິ ສນິ ຄາ້ັ ໃນອານາຄດຈະຕອັ້ ງ ໄດວັ້ ເິ ຄາະທ່ າອ່ ຽງຂອງທຸລະກດິ ໃນການນາໍ ໃຊເ້ັ ຄ່ ອງໃນອານາຄດ ເຮາຈາໍ ເປນັ ຕອ້ັ ງໄດສ້ັ າັ້ ງຈດຸ ເດ່ ນັ ວ່ າ ສນິ ຄາ້ັ ນໃີ້ັ ຫປ້ັ ະໂຫຍດຫຍງັ ຫ ເປນັ ເຄ່ ອງຈກັ ນາໍ ໄປຜະລດິ ນາໍ ໄປຜະລດິ ສນິ ຄາັ້ ມນັ ຈະສາມາດຊວ່ ຍໃຫລ້ັ ູກຄາັ້ ສາມາດລຸດຕນ້ັ ທນສນິ ຄາ້ັ ສໍາເລດັ ຮູບ ແລະ ສາມາດໃຫັ້ ຈດຸ ກຸມ້ັ ທນໃນເວລາດນປານໃດ ຕວຢ່ າງ: ທ່ ານ ເປນັ ຜູເ້ັ ຮດັ ເຄ່ ອງຈກັ ຜະລດິ ນາໍ້ັ ກອັ້ ນ ທ່ ານອາດໂຄສະນາວ່ າ ເຄ່ ອງຈກັ ທ່ ເີ ຮດັ ນາໍັ້ ກ່ ອນໄດຫ້ັ າຍ ແລະ ມຮີ ູບຮ່ າງສວຍງາມ ແຕ່ ຢ່ າລມວ່ າ ລູກຄາ້ັ ຜູຊ້ັ ເ້ັ ຄ່ ອງຂອງທ່ ານໄປຜະລດິ ນາໍ້ັ ກອັ້ ນຜູຂ້ັ າຍ ເຂາຈະສນໃຈວ່ າ ເຄ່ ອງຈກັ ຂອງທ່ ານຈະປະຢດັ ໄຟກວ່ າເຄ່ ອງຈດັ ຂອງຄນອ່ ນ ຫ ບໍ ຊເັ້ ຄ່ ອງຈກັ ຂອງທ່ ານ, ແລວັ້ ຈະປະຢດັ ຕນັ້ ທນນາໍ້ັ ກອ້ັ ນທ່ ຜີ ະລດິ ອອກມາບໍ ເວາັ້ ອກີ ແນວໜ່ ງລກູ ຄາ້ັ ເຂາສນໃຈວ່ າ ການຊເ້ັ ຄ່ ອງຈກັ ຂອງທ່ ານຈະມຈີ ດຸ ກຸມັ້ ທນຢ່ ູພາຍໃນຈກັ ເດອນ, ຈກັ ປີ ແລະ ເຄ່ ອງຈກັ ຂອງທ່ ານມກີ າຮບັ ປະກນັ ເດອນ, ຈກັ ປເີ ວາັ້ ງ່າຍໆຖາັ້ ຊເ້ັ ຄ່ ອງຈກັ ເຮດັ ນາໍັ້ ກອ້ັ ນຂອງທ່ ານ ເຂາຈະໝນັັ້ ໃຈບວໍ ່ າຈະມກີ າໍ ໄລ ລກູ ຄາ້ັ ເຫນັ ປະໂຫຍດຂອງ ສນິ ຄາ້ັ ທ່ ເີ ຂາໄດຮ້ັ ບັ ເຂາຈະພໍໃຈໃນການຊສ້ັ ນິ ຄາ້ັ ຂອງທ່ ານ 3.2.1 ເຮາຈະຕອ້ັ ງໄດເັ້ ລ່ ມີ ຕນ້ັ ສາໍ ຫວດຕະຫາດແນວໃດ  ທຸລະກດິ ເຮາຈະປະສບຜນສາໍ ເລດັ ເປນັ ຢ່ າງສູງ ຖາັ້ ວ່ າສນິ ຄາັ້ ແລະ ການບໍລກິ ານ ທ່ ຕີ ອ້ັ ງການຂອງລູກຄາັ້  ການສໍາຫວດທາງການຕະຫາດເພ່ ອປະເມນີ ແລະ ຄາດຄະເນອຸປະສງຂອງຕະ ຫາດ ເຊ່ ນັ : ປະເພດ, ປະລມິ ານ ແລະ ຍອດຂາຍຂອງຜະລດິ ຕະພນັ ແມ່ ນມຄີ ວາມສໍາຄນັ ທ່ ສີ ຸດ ຍອັ້ ນວ່ າມນັ ເປນັ ພນ້ັ ຖານຂອງການວາງແຜນການຂອງກດິ ຈະກາໍ ຂອງທຸລະກດິ ແຜນການຕະຫາດທ່ ດີ ຕີ ອ້ັ ງຄາດຄະເນຍອດຂາຍຢ່ າງຊດັ ເຈນ ຢາກກະປະມານຍອດ ຂາຍຢ່ າງຊດັ ເຈນັ ບໍແມ່ ນພຽງແຕ່ ຈະຕງັ້ັ ເປາັ້ ໝາຍເປນັ ຕວເລກວ່ າ 10 ຫ 20 % ເທ່ ານນັ້ັ ,ເຮາຕອັ້ ງຫາຂໍມ້ັ ນູ ທາງສະທຕິ ທິ ່ ຖີ ກຕອ້ັ ງຢງັ້ັ ຢນ, ຍກຕວຢ່ າງ ທ່ ານຕອ້ັ ງການຂາຍລດໄຖນາໃຫຊ້ັ າວນາລາວ ທ່ ານມສີ ະຖຕິ ວິ ່ າ ຊາວນາລາວມີ 80%ຂອງພນລະເມອງ ຈະຕກຢ່ ູປະມານ 4 ລາັ້ ນຄນ ຈາໍ ນວນດ່ ງັ ກ່ າວແມ່ ນໃຫຍ່ ຫວງ ແຕ່ ທ່ ານຢ່ າລມວ່ າ ຈາໍ ນວນ 4 ລາ້ັ ນຄນເປນັ ຊາວນາອາຊບີ ແລະ ສາມາດຊລັ້ ດໄຖໄດ້ັ ປະມານ 10% ຂອງ ຊາວນາທງັ ໝດ ແລະ ຊາວນາເລ່ ານແີ້ັ ຈກຢາຍຢ່ ູທວປະເທດ ຖາ້ັ ທ່ ານຕອ້ັ ງການຂາຍສນິ ຄາ້ັ ຢ່ ູແຂວງໃດແຂວງ ໜ່ ງຕວເລກທ່ ກີ ່ າວມານນັ້ັ ຈະບໍມປີ ະໂຫຍດຍງັ ກບັ ການຄາດຄະເນຍອດຂາຍຂອງທ່ ານ ຈາໍ ເປນັ ຕອັ້ ງຫາຂໍມັ້ ູນ ຂອງແຂວງທ່ ຕີ ອັ້ ງການຈະຂາຍສນິ ຄາ້ັ ນນັ້ັ ໃຫຊ້ັ ດັ ເຈນ 3.2.2 ບາງຈດຸ ສາໍ ຄນັ ທ່ ຕີ ອ້ັ ງເອາໃຈໃສ່  ກາໍ ນດຊດັ ເຈນຂອງຊະນດິ ຂອງຜະລດິ ຕະພນັ  ສນິ ຄາັ້ ມປີ ະໂຫຍດຫຍງັ ສໍາລບັ ລກູ ຄາັ້  ພດຕກິ າໍ ການຊຂັ້ ອງລກູ ຄາ້ັ  ຜູໃ້ັ ດເປນັ ຄ່ ູແຂ່ ງຂນັ ທ່ ຂີ າຍສນິ ຄາັ້ ນີ້ັ  ໃຫລັ້ ກູ ຄາັ້ ໄດລ້ັ ອງໃຊຜ້ັ ະລດິ ຕະພນັ ນີ້ັ  ເຮາຈະມວີ ທິ ຫີ ຸດຕນ້ັ ທນແນວໃດ  ຈະກຸມັ້ ທນຈກັ ເດອນ,ຈກັ ປີ 3.3 ເປນັ ຫຍງັ ສນິ ຄາັ້ ບາງຢ່ າງຈ່ ງປະສບຜນສາໍ ເລດັ ຫ ລມັ້ ເຫວ?

26 ສ່ ງິ ທ່ ສີ າໍ ຄນັ ທ່ ສີ ຸດໃນການກຕໍ ງັ້ັ ທຸລະກດິ ໃໝ່ ແມ່ ນການທ່ ຈີ ະມລີ ກູ ຄາ້ັ ທ່ ຈີ ະຊສ້ັ ນິ ຄາ້ັ ນນັ້ັ ແລະ ເຮດັ ໃຫອ້ັ ງກອນມກີ າໍ ໄລ ເຮດັ ແນວນໝີ້ັ າຍຄວາມວ່ າ ເຮດັ ແນວໃດຈ່ ງຈະມສີ ນິ ຄາ້ັ ເໝາະສມຕາມຄວາມ ຕອັ້ ງການຂອງລກູ ຄາັ້ ໃນທຸລະກດິ ໃດໜ່ ງໃນເວລານນັ້ັ ໆ ການຈະນາໍ ເອາສນິ ຄາັ້ ໃດໜ່ ງອອກມາສ່ ູຕະຫາດ ໃຫປ້ັ ະສບຜນສໍາເລດັ ແມ່ ນມໜີ ອ້ັ ຍທ່ ສີ ຸດ,ແຕ່ ບາງຄງັ້ັ ເຮາກບໍ ຈໍ າໍ ເປນັ ຫາສນິ ຄາັ້ ໃໝ່ ສະເໜໄີ ປ ບາງທເີ ຮາອາດຈະເອາສນິ ຄາ້ັ ເກ່ າມາປບັ ປຸງໃໝ່ ແລວ້ັ ມາຂາຍ ຢ່ ູຕະຫາດເກ່ າ ຫ ຕະຫາດໃໝ່ ກໄໍ ດ້ັ ສຸດແລວັ້ ແຕ່ ຄວາມເໝາະສມໂດຍເຮາມທີ າງເລອກຢ່ ູ 4 ທາງຄ:  ອອກແບບສນິ ຄາັ້ ໃໝ່ ທ່ ບີ ມໍ ຜີ ູຂັ້ າຍມາກ່ ອນ ແລວັ້ ໄປຂາຍໃນຕະຫາດໃໝ່ ເຊ່ ງິ ເປນັ ສນິ ຄາ້ັ ທ່ ີ ຜະລດິ ອອກມາເປນັ ຜູທັ້ ໍາອດິ , ໂອກາດຈະປະສບຜນສາໍ ເລດັ ໂດຍທ່ ວໄປມພີ ຽງ 5% (ເປນັ ການພດັ ທະນາ)  ຜະລດິ ຕະພນັ ໃໝ່ ແລະ ຕະຫາດໃໝ່ ແຕ່ ວ່ າຖາ້ັ ສນິ ຄາັ້ ໄດຂ້ັ າຍແລວັ້ ຈະສາມາດມກີ າໍ ໄລສູງ  ອອກແບບສນິ ຄາັ້ ໃໝ່ ທ່ ີ ມຜີ ູຂ້ັ າຍມາກ່ ອນແລວ້ັ ໃນຕະຫາດເກ່ າ ແລວ້ັ ນາໍ ເອາສນິ ຄາັ້ ເກ່ າມາ ອອກແບບໃໝ່ ໃຫດ້ັ ກີ ່ ວາເກ່ າ ມາຂາຍໃນຕະຫາດເກ່ າ ໂອກາດຈະປະສບຜນສາໍ ເລດັ ໂດຍທ່ ວໄປຈະມໂີ ອກາດ ສູງເຖງິ 50% (ການພດັ ທະນາຜະລດິ ຕະພນັ ໃໝ່ )  ນາໍ ເອາສນິ ຄາັ້ ເກ່ າໄປຂາຍໃນຕະຫາດໃໝ່ ອາດເປນັ ສນິ ຄາ້ັ ທ່ ມີ ຜີ ູຂັ້ າຍຢ່ ູແລວ້ັ ຫ ເຮາເຄຍີ ຂາຍຢ່ ູ ແລວ້ັ ໄປຂາຍໃຫລັ້ ກູ ຄາັ້ ກ່ ຸມໃໝ່ , ໂອກາດປະສບຜນສໍາເລດັ ເຖງິ 25% (ເປນັ ການພດັ ທະນາຕະຫາດໃໝ່ ) ຕອ້ັ ງໄດອ້ັ ອກແຮງທາງດາ້ັ ນການໂຄສະນາຢ່ າງແຂງແຮງ ເພ່ ອໃຫສັ້ ນິ ຄາັ້ ສາມາດຂາຍໃນຕະຫາດໃໝ່  ໃນເມ່ ອພວກເຮາເຫນັ ສນິ ຄາັ້ ຕວໃດຕວໜ່ ງໄດຂ້ັ າຍດຢີ ່ ູໃນຕະຫາດ ເຮາອາດຈະເລອກເອາ ສນິ ຄາັ້ ນນັັ້ ມາປ່ ຽນແປງເລກັ ນອ້ັ ຍ, ແລວັ້ ນາໍ ມາຂາຍໃນຕະຫາດເກ່ າ ອາດຈະເປນັ ການຮຽນແບບເຂາ ຖາັ້ ອຸປະສງຂອງຕະຫາດຍງັ ມເີ ຫອພຽງພໍ ເຮາອາດຈະປະສບຜນສໍາເລດັ ເຖງິ 100% (ເປນັ ການບຸກຕະຫາດ ເກ່ າ) ສ່ ງິ ທ່ ກີ ່ າວມານມີ້ັ ນັ ເປນັ ພຽງການເລອກສນິ ຄາ້ັ ໃນເບອັ້ ງຕນ້ັ ເທ່ ານນັ້ັ ຕາມຄວາມເປນັ ຈງິ ແລວ້ັ ໂອກາດທ່ ີ ຈະປະສບຜນສໍາເລດັ ແມ່ ນຕອ້ັ ງໄດສັ້ ກສາຢ່ າງລະອຽດຖ່ ຖີ ວັ້ ນຫາຍປະການ ຈ່ ງປະສບຜນສໍາເລດັ ໄດ້ັ 3.4 ວທິ ກີ ານໃນການຄດັ ເລອກສນິ ຄາ້ັ ສນິ ຄາັ້ ໃດໜ່ ງຈະປະສບຜນສໍາເລດັ ຫ ບໍນນັັ້ ຂນັ້ ຢ່ ູກບັ ຄວາມຕອັ້ ງການຂອງລູກຄາ້ັ ຢ່ ູໃນຕະຫາດ ນນັັ້ ແລະ ອກີ ຢ່ າງໜ່ ງກຂໍ ນັ້ ຢ່ ູກບັ ຄ່ ູແຂ່ ງທ່ ມີ ຢີ ່ ູໃນຕະຫາດນນັັ້ ຕາມຄວາມເປນັ ຈງິ ແລວ້ັ ສນິ ຄາ້ັ ຈະປະສບຜນ ສໍາ ເລດັ ນນັັ້ ມຢີ ່ ູ 3 ປະເພດ 3.4.1 ເປນັ ຜະລດິ ຕະພນັ ທ່ ລີ ກູ ຄາ້ັ ຕອ້ັ ງການຢ່ ູແລວ້ັ ແຕ່ ການຕອບສະໜອງຍງັ ບທໍ ນັ ພຽງພໍ ເປນັ ຜະລດິ ຕະພນັ ທ່ ລີ ກູ ຄາ້ັ ມຄີ ວາມຕອັ້ ງການ ແລະ ຄວາມຈາໍ ເປນັ ສໍາລບັ ສນິ ຄາ້ັ ນນັ້ັ ຢ່ ູ ແລວັ້ , ແຕ່ ຍງັ ບໍທນັ ມຜີ ູສ້ັ ະໜອງຜູໃັ້ ດ ສາມາດຕອບສະໜອງຄວາມຕອ້ັ ງການນນັ້ັ ໄດັ້ ເຊ່ ນັ : ລກູ ຄາ້ັ ຢ່ ູໃນເຂດ ໃດໜ່ ງຂາດ ແຄນນາໍັ້ ໃຊໃັ້ ນລະດູແລງັ້ ຈາໍ ເປນັ ຕອັ້ ງໄດໃັ້ ຊນ້ັ າໍັ້ ບາດານ, ແຕ່ ຜູສັ້ ະໜອງໃນປະຈບຸ ນັ ຊາໍັ້ ພດັ ມແີ ຕ່ ເຄ່ ອງຂະໜາດໃຫຍ່ ລາຄາແພງ, ແຕ່ ຜູບັ້ ໍລໂິ ພກເຂດນນັ້ັ ມເີ ງນິ ໜອ້ັ ຍ ແຕຕອ້ັ ງການສນິ ຄາ້ັ ຂະໜາດນອັ້ ຍທ່ ມີ ີ ລາຄາຖກກວ່ າ ຈ່ ງສາມາດຊໄ້ັ ດ້ັ ຖາັ້ ເຮາມສີ ນິ ຄາ້ັ ເໝາະສມກບັ ອຸປະສງຂອງຕະຫາດ ເຮາກຈໍ ະປະສບ ຜນສໍາເລດັ ໃນການຂາຍສນິ ຄາັ້ ນ.ີ້ັ ເປນັ ສນິ ຄາັ້ ທ່ ລີ ູກຄາ້ັ ມຄີ ວາມຕອັ້ ງການ ແລະ ມຄີ ວາມຈາໍ ເປນັ ທ່ ສີ ຸດແຕ່ ບໍມຜີ ູຜັ້ ະລດິ ຫ ຜູສ້ັ ະ ໜອງ ສາມາດຕອບສະໜອງໄດັ້ ຫ ອາດຈະບໍເຫນັ ຄວາມຈາໍ ເປນັ ຂອງລກູ ຄາ້ັ ເຫ່ ານນັັ້ , ອາດຈະບເໍ ຫນັ ປະໂຫຍດທ່ ລີ ກູ ຄາັ້ ຈະໄດຮ້ັ ບັ ຫ ບໍ ດ່ ງັ ນນັັ້ ຜູສັ້ ະໜອງເອງ ຍງັ ບທໍ ນັ ມຄີ ວາມສາມາດຕອບສະໜອງ ຜູ ້ັ ບລໍ ໂິ ພກ ຫລກູ ຄາ້ັ ມບີ ນັ ຫາ, ມຄີ ວາມຈາໍ ເປນັ , ມໂີ ອກາດ ຫ ເວາັ້ ອກີ ແນວໜ່ ງແມ່ ນລູກຄາັ້ ມແີ ນວຄດິ ເກດີ

27 ຂນັ້ , ສະນນັ້ັ ຜູຜັ້ ະລດິ ຈາໍ ເປນັ ຕອັ້ ງໄດຄັ້ ນັ້ ຄດິ ຫາວທິ ກີ ານແກໄ້ັ ຂບນັ ຫານນັ້ັ , ຄວາມຈາໍ ເປນັ ນນັັ້ ແລະ ສ່ ງເສມີ ໂອກາດນນັັ້ ສໍາລບັ ລູກຄາັ້ ລູກຄາ້ັ ຮູວັ້ ່ າມບີ ນັ ຫາ ແຕ່ ວ່ າບຮໍ ູວ້ັ ່ າມນັ ແມ່ ນບນັ ຫາຫຍງັ ຫ ຈະອະທບິ າຍມນັ ແນວໃດຜູກ້ັ ຕໍ ງັ້ັ ທຸລະກດິ ຕອັ້ ງພະຍາຍາມຫາວທິ ກີ ານແກໄັ້ ຂ ດວັ້ ຍການຄນ້ັ ຄດິ ຮ່ ວມກນັ ກບັ ພະແນກການຜະລດິ , ພະແນກ ວໄິ ຈກບັ ຜູບ້ັ ໍລຫິ ານລະດບັ ສູງ, ຜູກັ້ ຕໍ ງັັ້ ທຸລະກດິ ຈາໍ ເປນັ ຕອ້ັ ງໄດຄ້ັ ນັ້ ຄດິ ຫາອງປະກອບຂອງບນັ ຫານນັ້ັ ເຊ່ ນັ : ສະພາບແວດລອ້ັ ມ ກາໍ ນດບນັ ຫາຈດຸ ປະສງ ແລະ ຄວາມຈາໍ ເປນັ ນນັ້ັ , ປະເມນີ ລາຄາ ແລະ ປະໂຫຍດທ່ ລີ ູກ ຄາັ້ ແລະ ບລໍ ສິ ດັ ຈະໄດຮ້ັ ບັ , ຄດິ ໄລ່ ງບປະມານ 3.4.2 ມຜີ ະລດິ ຕະພນັ ຕອບສະໜອງຄວາມຕອັ້ ງການຂອງລກູ ຄາ້ັ ຢ່ ູແລວັ້ ແຕ່ ປະລມິ ານຍງັ ບທໍ ພັ ຽງພໍ ໂດຍທ່ ວໄປແລວັ້ ໃນຕະຫາດນີ້ັ ອຸປະສງແມ່ ນສູງກວ່ າການຕອບສະໜອງ, ມນັ ເປນັ ໂອກາດອນັ ດສີ າໍ ລບັ ຜູຜ້ັ ະລດິ ຄນໃໝ່ ທ່ ຈີ ະຂາຍສນິ ຄາັ້ ໃນຕະຫາດນໄີ້ັ ດ,ັ້ ສາເຫດທ່ ພີ າໃຫເ້ັ ກດີ ບນັ ຫາດ່ ງັ ກ່ າວ ຍອ້ັ ນວ່ າ ກາໍ ລງັ ການຜະລດິ ຜູສັ້ ະໜອງ ຜູກ້ັ ່ ອນຍງັ ບໍທນັ ພຽງພໍ ຂາດແຄນວດັ ຖຸດບິ ຫ ອາດຈະເປນັ ຍອັ້ ນ ບໍລຫິ ານບໍດ,ີ ການຕະຫາດບໍດີ ຫ ການໂຄສະນາສ່ ງເສມີ ການຂາຍຍງັ ບໍທນັ ດ,ີ ແຕ່ ທ່ ສີ າໍ ຄນັ ຜູລ້ັ ງທນໃໝ່ ຈາໍ ເປນັ ຕອັ້ ງໄດຄັ້ ນັ້ ຄດິ ວ່ າບນັ ຫາຂາດແຄນນເີັ້ ປນັ ໄປຕາມລະດູການບໍ ຫ ວ່ າຍອັ້ ນເຫດການຊ່ ວຄາວໃດໜ່ ງ ຈ່ ງພາຄວາມຕອ້ັ ງການນບີ້ັ ໍໄດຕັ້ ອບສະໜອງ 3.4.3 ເຮາມສີ ນິ ຄາ້ັໃໝ່ ທ່ ສີ າມາດແຂງຂນັ ກບັ ສນິ ຄາ້ັ ເກ່ າ ຫ ປ່ ຽນແທນສນິ ຄາັ້ ເກ່ າໄດັ້ ຍອັ້ ນວ່ າສນິ ຄາ້ັ ໃໝ່ ເຮາມສີ ່ ງິ ທ່ ດີ ກີ ວ່ າສນິ ຄາ້ັ ເກ່ າໃນດາ້ັ ນຕ່ າງໆລ່ ຸມນ:ີັ້ ເຮາມກີ ານອອກແບບສນິ ຄາ້ັ ໃໝ່ ດກີ ວ່ າຄ່ ູແຂ່ ງເຊ່ ນັ : ຖກໃຈລູກຄາ້ັ ຫາຍກວ່ າ, ງດງາມ ກວ່ າ,ລາຄາຖກກວ່ າ, ຕອບສະໜອງຜນປະໂຫຍດລູກຄາ້ັ ຫາຍກວ່ າ ຫ ມຄີ ວາມເປນັ ໜາັ້ ເຊ່ ອຖຫາຍກວ່ າ ອາດຈະເປນັ ຍອ້ັ ນພວກເຮາບລໍ ຫິ ານດກີ ວ່ າຈ່ ງເຮດັ ໃຫຕ້ັ ນັ້ ທນຕ່ ໍາກວ່ າຄ່ ູແຂ່ ງ, ມຄີ ວາມແຕກຕ່ າງຖກໃຈລູກຄາັ້ ຈ່ ງຂາຍໄດລ້ັ າຄາສູງກວ່ າ ຫ ຕນັ້ ທນວດັ ຖຸດບິ ແລະ ແຮງງານຕ່ ໍາກວ່ າ ອາດເປນັ ຍອ້ັ ນພວກເຮາມກີ ານຕະຫາດດກີ ວ່ າ ແລະ ການຈລໍ ະຈອນແຈກຢາຍ ຫ ການໂຄສະນາສ່ ງເສມີ ການຂາຍທ່ ດີ ກີ ວ່ າ 3.4.4 ຈະຊອກຫາຜະລດິ ຕະພນັ ມາລງທນໄດແັ້ ນວໃດ? ຜູຈັ້ ະກຕໍ ງັ້ັ ທຸລະກດິ ຂນັ້ ມາໃໝ່ ຈາໍ ເປນັ ຕອ້ັ ງໄດມັ້ ກີ ານສກສາຄວາມຕອັ້ ງການຂອງລູກ ຄາັ້ ໃນຕະຫາດ, ພດຕກິ າໍ ຜູບ້ັ ໍລໂິ ພກກ່ ຸມຕ່ າງໆ, ວ່ າເຂາມຄີ ວາມຕອ້ັ ງການຫຍງັ ? ເວາ້ັ ອກີ ແນວໜ່ ງກຄໍ : ໃຜ ເປນັ ລູກຄາ້ັ ເຮາ? ເຂາຕອ້ັ ງການຫຍງັ ? ເຂາຈະພໍໃຈຫຍງັ ? ເຮາຈະຕອບສະໜອງຄວາມຕອັ້ ງການນນັັ້ ໄດັ້ ແນວໃດ? ເວາ້ັ ອກີ ແນວໜ່ ງກຄໍ ໃຜເປນັ ລກູ ຄາັ້ ເຮາ? ເຂາຕອ້ັ ງການຫຍງັ ? ແລະ ເຮາມຄີ ວາມສາມາດມາດ ພເິ ສດໂດດເດ່ ນັ ແນວໃດ? ເພ່ ອຈະຕອບສະໜອງຄວາມຕອ້ັ ງການເຫ່ ານນັັ້ ເຮາລອງມາສກສາເບ່ ງິ ແນວທາງ ການເລອກຜະລດິ ຕະພນັ ດ່ ງັ ຕໄໍ ປນ.ີ້ັ 1. ສກສາອຸດສາຫະກາໍ ສ່ ງິ ທ່ ກີ ດີ ຂວາງການເຂາັ້ ເຖງິ ທຸລະກດິ ໜອັ້ ຍ ເຮດັ ໃຫກັ້ ານເຂາັ້ ທຸລະກດິ ໄດງ້ັ ່າຍ ຄວາມໄດປ້ັ ຽບແຂ່ ງຂນັ ຂອງເຮາກໜໍ ອັ້ ຍລງ, ແຕ່ ຖາ້ັ ການເຂາັ້ ທຸລະກດິ ໄດຍ້ັ າກ ມນັ ຍ່ ງິ ຈະສ່ ງເສມີ ໃຫເ້ັ ຮາມີ ຄວາມໄດປ້ັ ຽບແຂງຂນັ ຫາຍຂນ້ັ ປດັ ໃຈທ່ ມີ ຜີ ນກະທບໃສ່ ການນາໍ ເຂາັ້ ທຸລະກດິ ມດີ ່ ງັ ນ:ີ້ັ  ຜະລດິ ຕະພນັ ມຄີ ວາມແຕກຕ່ າງສູງກວ່ າຄ່ ແູ ຂ່ ງຂນັ

28  ເງນິ ລງທນໃນທຸລະກດິ ມະຫາສານ  ຄວາມຈງຮກັ ພກັ ດຂີ ອງລູກຄາ້ັ ສູງ  ຄ່ າໃຊຈ້ັ ່ າຍໃນການລງໂຄສະນາສ່ ງເສມີ ການຂາຍ ແລະ ການຈລໍ ະຈອນ ແຈກຢາຍສູງ  ມບີ ໍລສິ ດັ ທ່ ມີ ອີ າໍ ນາດຜູກຂາດ  ອາໍ ນາດຜູສັ້ ະໜອງເກ່ າຍາກທ່ ຈີ ະປ່ ຽນແປງໄດັ້  ສນິ ຄາ້ັ ປ່ ຽນແທນໃຫປັ້ ະໂຫຍດກບັ ລກູ ຄາັ້ ໜອັ້ ຍ 2. ສກສາທ່ າອ່ ຽງທາງເສດຖະກດິ ລາຍໄດແ້ັ ຫ່ ງຊາດຕຫໍ ວຄນກເໍ ປນັ ປດັ ໃຈໜ່ ງ ທ່ ສີ ່ ງຜນກະທບໃສ່ ອາໍ ນາດຊຂັ້ ອງ ລກູ ຄາ້ັ ແນວທາງການຕງັັ້ ງບປະມານເກນີ ດນູ ແລະ ຂາດດູນຂອງລດັ ຖະບານ, ເງນິ ກເໍ ຟສີັ້ ູງ ແລະ ລາຍໄດ້ັ ປະຊາ ກອນໜອ້ັ ຍລງເຮດັ ໃຫຄ້ັ ນຕອ້ັ ງປະຫຍດັ ແລະ ຮບີ ຮອ້ັ ນຫາວຽກເຮດັ ງານທາໍ ຫາຍຂນັ້ , ປະຊາຊນເຮດັ ວຽກຫາຍຂນັ້ ຕອ້ັ ງປະຍດັ ເວລາຫາຍຂນັ້ ອາດເປນັ ໂອກາດຂອງສນິ ຄາັ້ ບາງປະເພດເຊ່ ນັ : ສນິ ຄາັ້ ສໍາເລດັ ຮູບບາງ ຢ່ າງ 3. ສກສາແຜນພດັ ທະນາເສດຖະກດິ ຂອງລດັ ຖະບານ ແຜນພດັ ທະນາຂອງລດັ ຖະບານ ຈະຊ່ ວຍໃຫເ້ັ ຮາຮູວັ້ ່ າ ທຸລະກດິ ໃດຈະໄດຮ້ັ ບັ ການຊຸກຍູ ້ັ ແລະ ປບັ ປຸງ ແລະ ຜະລດິ ວດັ ຖຸອຸປະກອນທ່ ກີ ່ ຽວຂອ້ັ ງຈະຂາຍໄດງ້ັ ່າຍກ່ ວາ 4. ສກສາທາງດາັ້ ນກດໜາຍ ສກສາແນວທາງຂອງລດັ ຖະບານ ກ່ ຽວກບັ ການຄວບຄຸມທຸລະກດິ , ລະບຽບ ຫກັ ການຕ່ າງໆທາງດາ້ັ ນກດໝາຍ ແລະ ພາສ,ີ ການຄວບຄຸມສະພາບແວດລອ້ັ ມ ແລະ ມນລະພດິ ທາງນາໍ້ັ ແລະ ທາງອາກາດທ່ ອີ າດຈະກະທບໃສ່ ທຸລະກດິ ເຮາ 5. ສກສາດາ້ັ ນວດັ ຖຸດບິ ແລະ ແຮງງານ ໃນເຂດທ່ ເີ ຮາຈະກຕໍ ງັັ້ ທຸລະກດິ ໃໝ່ ມວີ ດັ ຖຸດ,ິ ແຮງງານພຽງພໍ ແລະ ເຮາຈະມີ ຄວາມໄດປ້ັ ຽບຄ່ ແູ ຂ່ ງຂນັ ໃນດາ້ັ ນຕນ້ັ ທນ ແລະ ແຮງານ, ບໍມວີ ດັ ຖຸດບິ ແລະ ຄວາມຊາໍ ນຊິ ໍານານອນັ ໃດຈະ ຊ່ ວຍໃຫເັ້ ຮາໄດປ້ັ ຽບຄ່ ແູ ຂ່ ງ 6. ສກສາຫາສນິ ຄາ້ັ ແທນການນາໍ ເຂາັ້ ຈາກຕ່ າງປະເທດ ລດັ ຖະບານສ່ ງເສມີ ໃຫຜ້ັ ະລດິ ສນິ ຄາ້ັ ພາຍໃນປະເທດ ແທນສນິ ຄາ້ັ ນາໍ ເຂາ້ັ ຈາກ ຕ່ າງປະເທດ, ເພ່ ອຮກັ ສາເງນິ ຕາຕ່ າງປະເທດບໃໍ ຫໄັ້ ຫອອກ ແລະ ຊ່ ວຍເຫອແຮງງານພາຍໃນປະເທດ 7. ສກສາຄວາມສາມາດຂອງທອ້ັ ງຖ່ ນິ ສກສາເບ່ ງິ ວ່ າ ຢ່ ູໃນທອັ້ ງຖ່ ນິ ນນັັ້ ມວີ ດັ ຖຸດບິ ອນັ ໃດພເິ ສດ, ຄນມຄີ ວາມສາມາດ ພເິ ສດ ຫ ວ່ າທອັ້ ງຖ່ ນິ ນນັັ້ ມສີ ນິ ຄາ້ັ ໃດທ່ ຜີ ູຜ້ັ ະລດິ ຢ່ ູແລວັ້ ທ່ ເີ ຮາສາມາດນາໍ ມາຜະລດິ ໃຫໄ້ັ ດຫ້ັ າຍຂນັ້ ແລະ ເຮດັ ໃຫຕັ້ ນ້ັ ທນຕ່ ໍາລງ 8. ສກສາດາ້ັ ນເຕກັ ໂນໂລຢີ ອາດຈະຫາເຕກັ ໂນໂລຢໃີ ໝ່ ໆມາຜະລດິ ໃຫສັ້ ນິ ຄາັ້ ລາຄາຕ່ າໍ ລງ ແລະ ປ່ ຽນແທນ ສນິ ຄາັ້ ເກ່ າ ເຊ່ ງິ ມຄີ ຸນນະພາບບທໍ ນັ ດພີ ໍ, ຊອກເຕກັ ໂນໂລຢທີ ່ ເີ ໝາະສມກບັ ເສດຖະກດິ ແລະ ຄວາມຕອັ້ ງ ການຂອງລູກຄາ້ັ 9. ສກສາຜນຜະລດິ ຂອງອຸດສາຫະກາໍ ທ່ ມີ ໃີ ນປະຈບຸ ນັ

29 ມາເບ່ ງິ ວ່ າຜະລດິ ຕະພນັ ໃດທ່ ມີ ຂີ າຍໃນຕະຫາດ ທ່ ສີ າມາດນໍາມາປບັ ປຸງ ແລະ ຜະລດິ ອອກໃໝ່ ທ່ ສີ ອດຄ່ ອງກບັ ຄວາມຕອັ້ ງການຂອງລກູ ຄາ້ັ ໂດຍໃຊແ້ັ ນວຄວາມຄດິ ຕ່ າງໆລ່ ຸມນີັ້ ປ່ ຽນແປງ ຮູບແບບ, ສສີ ນັ , ລດຊາດ, ສຽງ, ຈດັ ຮູບແບບໃໝ່ , ປ່ ຽນສສີ ນັ ແລະ ລວດລາຍຕ່ າງໆ ຮຽນແບບສນິ ຄາ້ັ ອ່ ນ ເຮດັ ໃຫຄັ້ າ້ັ ຍຄກນັ ຫ ນາໍ ມາດດັ ແປງ, ສບັ ປ່ ຽນ ຍາ້ັ ຍຂນັັ້ ຕອນການເຮດັ ໃນການໃຊ້ັ ໃຫເ້ັ ໝາະສມກບັ ຄວາມ ຕອັ້ ງການຂອງລກູ ຄາ້ັ , ປບັ ປຸງຂະໜາດຄວາມກວງ້ັ , ຄວາມຍາວ ປ່ ຽນແປງສ່ ວນປະສມໃຫພ້ັ ໍດເີ ໝາະ 3.5 ຂແໍັ້ ນະນາໍ ໃນການສະເໜແີ ຜນການລງທນ ນອກຈາກການສກສາມາເບອັ້ ງຕນັ້ ເປນັ ຢ່ າງດແີ ລວ້ັ ເຮາຍງັ ຈາໍ ເປນັ ຕອ້ັ ງໄດນັ້ າໍ ແຜນການລງທນນນັ້ັ ໄປໃຫພ້ັ າກສ່ ວນຕ່ າງໆທ່ ກີ ່ ຽວຂອັ້ ງໄດສັ້ ກສາ ເຊນັ : ຜູທັ້ ່ ຈີ ະຮ່ ວມລງທນ, ທະນາຄານທ່ ກີ ຍູັ້ ມເງນິ , ເຈາັ້ ໜາັ້ ທ່ ,ີ ຄະນະກາໍ ມະການການລງທນ ເຊ່ ງິ ມໜີ າັ້ ທ່ ກີ ່ ຽວຂອ້ັ ງກບັ ການລງທນນໄີ້ັ ດເ້ັ ຂາໃຈ ແລະ ປະເມນີ ຄວາມເໝາະ ສມ ຈາໍ ເປນັ ຕອ້ັ ງເອາໃຈໃສ່ ບາງບນັ ຫາຕ່ າງໆລ່ ຸມນີ້ັ 1. ມຄີ ວາມຄດິ ທ່ ກີ ວາ້ັ ງຂວາງ ແລະ ປະໂຫຍດກບັ ທຸກຟ່ າຍທ່ ກີ ່ ຽວຂອ້ັ ງ ໂຄງການລງທນໃດໜ່ ງກ່ ຽວຂອ້ັ ງກບັ ຫາຍຝ່ າຍເຊ່ ນັ :  ຜູອັ້ ອກແບບຜູຜັ້ ະລດິ ແລະ ເຈາ້ັ ຂອງໂຄງການ  ລູກຄາັ້ ແລະ ຜູບ້ັ ລໍ ໂິ ພກ  ຂາຫຸນ້ັ , ທະນາຄານຜູໃັ້ ຫກັ້ ຍູ ັ້ ມ ແລະ ການພາຍນອກທ່ ກີ ່ ຽວຂອັ້ ງ 2. ແຜນທ່ ກີ ານຕະຫາດທ່ ດີ ີ ນອກຈາກມແີ ຜນການຜະລດິ ທ່ ເີ ໝາະສມແລວ້ັ ຕອັ້ ງມຄີ ວາມສາມາດທາງການຕະຫາດທ່ ີ ຊດັ ເຈນ ເຊ່ ນັ : ຮູວ້ັ ່ າໃຜເປນັ ລູກຄາ້ັ ເປາັ້ ໝາຍ, ປະໂຫຍດທ່ ລີ ູກຄາ້ັ ຈະໄດຮ້ັ ບັ ແລະ ແຜນການຕະຫາດຕ່ າງໆ ເປນັ ໄລຍະເວລາທ່ ເີ ໝາະສມ ຕອັ້ ງໃຫຮ້ັ ໄູ ັ້ ດຢ້ັ ່ າງຊດັ ເຈນວ່ າ ລກູ ຄາ້ັ ຈະສນໃຈສນິ ຄາັ້ ນຍີ້ັ ອ້ັ ນຫຍງັ ແລະ ປະ ໂຫຍດຢ່ ູໃນໃຈລກູ ຄາ້ັ ຈະມຫີ ຍງັ ສນິ ຄາັ້ ເຫ່ ານເີ້ັ ຮາອາດຮໄູ ້ັ ດຈ້ັ າກການທດລອງໃຊຂັ້ ອງລູກຄາ້ັ 3. ມຄີ ວາມແຕກຕ່ າງກ່ ວາຄ່ ແູ ຂ່ ງ ເມ່ ອສນິ ຄາັ້ ມຄີ ວາມແຕກຕ່ າງ ແລະ ມຄີ ຸນຄ່ າສໍາລບັ ລູກຄາັ້ ຈະເຫນັ ໄດວ້ັ ່ າ ຄ່ ູແຂ່ ງຂອງ ຜະລດິ ຕະພນັ ນໜີ້ັ ອັ້ ຍລງ ເຮາສາມາດເຈາະຕະຫາດໄດງ້ັ ່າຍຂນ້ັ ເຮດັ ແນວໃດໃຫເັ້ ຫນັ ຄວາມແຕ່ ກຕ່ າງນໄີ້ັ ດ້ັ ງ່າຍ ສໍາລບັ ລູກຄາັ້ ແລະ ຢ່ ູໃນໃຈຂອງລູກຄາ້ັ 4. ການຄາດຄະເນຍອດຂາຍຢ່ າງຖກຕອ້ັ ງ ມນັ ມຄີ ວາມຈາໍ ເປນັ ຢ່ າງຍ່ ງີ ທ່ ຈີ ະຮູຈັ້ ກັ ອຸປະສງອນັ ແນ່ ນອນຂອງຕະຫາດ ຮໄູ ັ້ ດສ້ັ ່ ວນແບ່ ງ ຕະຫາດທ່ ສີ ດັ ເຈນພໍສມຄວນ ຄວນນາໍ ໃຊເັ້ ຕກັ ນກິ ຄດິ ໄລ່ ທ່ ຖີ ກຕອັ້ ງ ແລະ ນາໍ ໃຊສ້ັ ະທຕິ ທິ ່ ຖີ ກຕອັ້ ງຢ່ າງແທ້ັ ຈງິ ແລະ ຄາດຄະເນການຈະເລນີ ເຕມັ ໂຕຂອງທຸລະກດິ ໄປຄຽງຄ່ ູກນັ 5. ຄວາມສຽງ່ ໃນການກຢູ ັ້ ມງນິ ປຽບທຽບອດັ ຕາສ່ ວນເງນິ ລງທນກບັ ເງນິ ກຢູັ້ ມ, ຖາ້ັ ກຢູັ້ ມຫາຍກເໍ ສຍດອກເບຍ້ັ ຫາຍ ຢ່ າ ລມວ່ າ ການລງທນເບອັ້ ງຕນ້ັ ແມ່ ນຢ່ ູໃນຊ່ ວງເວລາທ່ ບີ ໍລສິ ດັ ກາໍ ລງັ ຂາດທນ ແລະ ຈາໍ ເປນັ ຕອັ້ ງໃຊຄັ້ ່ າໃຊຈັ້ ່ າຍ ລງທນໃນຊບັ ສມບດັ ຄງທ່ ຫີ າຍເກນີ ຄວາມຈາໍ ເປນັ ເມ່ ອລງທນຫາຍຕອັ້ ງໄດກ້ັ ຍູັ້ ມຫາຍເສຍດອກເບຍ້ັ ຫາຍ ໃນຊວງທ່ ເີ ສດທະກດິ ບດໍ ີ ຖາັ້ ກຍູັ້ ມເງນິ ຫາຍກມໍ ໂີ ອກາດຂາດທນຫາຍ ແຕ່ ວ່ າຖາັ້ ເສດທະກດິ ດມີ ກີ າໍ ໄລຫາຍ ການກຍູ ັ້ ມກຍໍ ່ ງິ ມກີ າໍ ໄລຫາຍ 6. ບຄໍ ວນໃຫເັ້ ງນິ ທນໄປນອນຢ່ ູນາໍ ຊບັ ສມບບັ ຄງທ່ ີ

30 ຊວັ້ ດັ ຖຸອຸປະກອນເກນີ ຄວາມຈາໍ ເປນັ ຫ ລາຄາແພງເກນີ ຄວາມຕອັ້ ງການເງນິ ນອນຢ່ ູນາໍ ອາຄານລາຄາແພງໆ ແລະ ດນິ ລາຄາແພງໆ ເຫນັ ແກ່ ຄວາມສວຍງາມຫາຍເກນີ ຄວາມຈາໍ ເປນັ ແລະ ນາໍ ເງນິ ໄປ ຊໃັ້ ນສ່ ງິ ທ່ ບີ ເໍ ກດີ ປະໂຫດໃຫແັ້ ກ່ ທຸລະກດິ 7. ຄດິ ໄລອດັ ຕາຜນຕອບແທນ ແລະ ຈດຸ ກຸມັ້ ທນໃຫຊັ້ ດັ ເຈນ ຜູບ້ັ ລໍ ຫິ ານຕອັ້ ງສະເໜແີ ຜນການລງທນທ່ ມີ ກີ ານຄາດຄະເນເງນິ ລງທນ ແລະ ລາຍລະອຽດ ຄ່ າໃຊຈັ້ ່ າຍ, ໃນໃບສະຫູບຜນໄດຮ້ັ ບັ ລ່ ວງໜາັ້ ໃບສະຫຸບກາໍ ໄລຂາດທນລ່ ວງໜາ້ັ ຄດິ ໄລຈດຸ ກຸມັ້ ທນລະອດັ ຕາ ຜນຕອບແທນ ຕອັ້ ງຫາວທິ ທີ ່ ຖີ ກຕອັ້ ງທ່ ສີ ຸດ ແລະ ເປນັ ຈງິ ບໍແມ່ ນຕກແຕ່ ງເພ່ ອລອກລວງຜູອັ້ ່ ນເຮດັ ແນວໃດ ໃຫຜ້ັ ູເັ້ ປນັ ຫກັ ຂອງທຸລະກດິ ເຫນັ ປະໂຫຍດທ່ ຕີ ນຈະໄດຮັ້ ບັ 8. ການຄາດຄະເນທາງການເງນິ ຕາມສະພາບຂອງຄວາມເປນັ ຈງິ ຜູບັ້ ລໍ ຫິ ານທ່ ເີ ລ່ ມີ ທຸລະກດິ , ແມ່ ນມຄີ ວາມຫຍຸງ້ັ ຍາກທ່ ສີ ຸດ ໃນການຄາດຄະເນ ມແີ ຕ່ ຜູມ້ັ ີ ປະສບການ ຫ ຜູທັ້ ່ ເີ ຄຍີ ເຮດັ ຕວຈງິ ຈະຄາດຄະເນໃກຄັ້ ຽງທ່ ສີ ຸດ ການຄາດຄະເນບໍແມ່ ນຈະຖກຕອ້ັ ງທ່ ສີ ຸດ ແຕ່ ວ່ າຕອັ້ ງເຮດັ ເປນັ ລະບບສມເຫດສມຜນ 9. ມແີ ຜນການດາໍ ເນນີ ງານການພະລດິ ທ່ ສີ ດັ ເຈນ ຜູທ້ັ ່ ມີ ປີ ະສມການມາກ່ ອນຈະມຄີ ວາມສາມາດ ແລະ ຮູເ້ັ ງ່ອນໄຂຕ່ າງໆຂອງການຜະລດິ ໄດ້ັ ດ,ີ ຜູວັ້ າງແຜນການຜະລດິ ຈະເຫນັ ບນັ ຫາຫກັ ຂອງການຜະລດິ ທຸກປະການ ແລະ ສາມາດຄາດຄະເນ ເຫດການລ່ ວງໜາ້ັ ໄດສ້ັ າມາດຮູຂ້ັ ນັ້ັ ຕອນທ່ ຈີ າໍ ເປນັ , ສາມາດປບັ ປ່ ຽນໃຫເ້ັ ໝາະສມທ່ ສີ ຸດ ແລະ ສາມາດຄາດ ຄະເນຕນັ້ ທນ ສ່ ວນຫາຍນກັ ວທິ ະຍາກອນຜູເັ້ ລ່ ມີ ລງມປະຕະບດັ ຕວຈງິ ຈະສາມາດເຮດັ ແຜນການຜະລດິ ໄດ້ັ 10. ມແີ ຜນການບລໍ ຫິ ານທ່ ຊີ ດັ ເຈນ ທ່ ສີ ໍາຄນັ ທ່ ສີ ຸດ ແມ່ ນການຜະລດິ ສນິ ຄາັ້ ໃຫຖ້ັ ກຕອັ້ ງຕາມຄວາມຕອ້ັ ງການຂອງລກູ ຄາ້ັ ກ່ ຸມ ເປາັ້ ໝາຍ ແລະ ເຮດັ ແນວໃດໃຫກັ້ ານບໍລຫິ ານຄອບຄຸມມປີ ະສດິ ທຕິ ພິ າບສູງສຸດ ແລະ ຮູຈັ້ ກັ ນາໍ ໃຊຄັ້ ນໃຫເ້ັ ໝ າະສມ, ເລອກຄນໃຫຖ້ັ ກຕອ້ັ ງ ແລະ ເຫນັ ໄດບັ້ ນັ ຫາໃນອງການ ມແີ ຜນການທາງການເງນິ ແລະ ການຕະຫາດ ທ່ ດີ ,ີ ມແີ ຜນການທ່ ສີ ດັ ເຈນບເໍ ຮດັ ໃຫເ້ັ ກດີ ຄວາມສບັ ສນ 3.6 ຕວຢ່ າງແຜນລະອຽດຂອງແຜນການລງທນ ແຜນການລງທນ ຕອ້ັ ງສະແດງຂມໍັ້ ູນທ່ ຈີ ະເປນັ ໄປຕາມລກັ ສະນະຂອງອຸດສາຫະກາໍ , ປະລມິ ານ ເງນິ ທ່ ີ ຕອ້ັ ງການໃນການລງທນ ແລະ ການສາ້ັ ງໂຮງງານທ່ ເີ ໝາະສມກບັ ກາໍ ລງັ ການຜະລດິ ການຄາດຄະເນ ຕນັ້ ທນການຜະລດິ ແຍກຕາມລາຍລະອຽດຂອງວຽກງານ ເຊ່ ນັ : ເງນິ ທນໝນູ ວຽນ, ວດັ ຖຸດບິ , ແຮງງານ ແລະ ຄ່ າໃຊຈັ້ ່ າຍໃນການດາໍ ເນນີ ງານການຜະລດິ , ນເີ້ັ ປນັ ພຽງຕວຢ່ າງໜ່ ງທ່ ຜີ ູຈ້ັ ະເຮດັ ຕວຈງິ ຈະຕອ້ັ ງອງິ ຕາມ ປະເພດຂອງທຸລະກດິ ແຕກຕ່ າງກນັ ໄປ 3.6.1 ລກັ ສະນະຂອງຜະລດິ ຕະພນັ - ສ່ ວນປະສມຂອງຜະລດິ ຕະພນັ - ອຸປະກອນ ແລະ ເຄ່ ອງມທ່ ຮີ ບັ ໃຊເ້ັ ຂາັ້ ໃນທຸລະກດິ - ຂະໜາດຂອງຜະລດິ ຕະພນັ , ຄວາມກວ້ັ ງ, ຄວາມຍາວ ແລະ ຄວາມສູງ - ຮູບສະແດງ ແລະ ລາຍລະອຽດຂອງຜະລດິ ຕະພນັ - ຮູບສະແດງຂະບວນການຜະລດິ - ທ່ ດີ ນິ (ແຜນວາດ) ແລະ ຫອ້ັ ງການ

31 - ທ່ ມີ າຂອງເຄ່ ອງຈກັ ແລະ ອຸປະກອນ - ທ່ ມີ າຂອງແຮງງານ - ການເກບັ ຮກັ ສາ (ການຫຸຍັ້ ຫຽ້ັ ນ, ການເຊ່ ອມມນູ ຄ່ າ) 3.6.2 ການຕະຫາດ (Marketing) - ການແບ່ ງສ່ ວນຕະຫາດ ແລະ ຕະຫາດເປາັ້ ໝາຍ: ຂາຍໃຫໃັ້ ຜ, ໃນອຸດສາຫະກາ ໃດຈກັ ເປຊີ ນັ , ໄລຍະທາງໃນການຂນສ່ ງໃຫເ້ັ ຖງິ ລກູ ຄາັ້ - ຄວາມຕອ້ັ ງການຂອງລກູ ຄາ້ັ : ລກູ ຄາັ້ ໃຊເັ້ ຮດັ ຫຍັ ງ, ປະໂຫຍດຂອງເຂາແມ່ ນຫຍງັ ຄວາມຕອັ້ ງການທ່ ແີ ທຈັ້ ງິ ແມ່ ນຫຍັ ງ - ການຜະລດິ ຂອງຄ່ ູແຂ່ ງ: ລູກຄາ້ັ ຮບັ ຮູຫ້ັ ຍງັ ແດ່ ກ່ ຽວກບັ ຄ່ ູແຂ່ ງ, ເຄ່ ອງຈກັ , ຜະລດິ ຕະພນັ ການຕະຫາດ ແລະ ຄວາມແຕກຕ່ າງ, ຕະຫາດເປາ້ັ ໝາຍຂອງຄ່ ແູ ຂ່ ງ - ການແຂງຂນັ : ຄວາມຮູນແຮງຂອງການແຂ່ ງຂນັ , ຈາໍ ນວນຜູແ້ັ ຂງຂນັ , ການເຂາ້ັ ຮ່ ວມທຸລະກດິ , ການຕອບສະໜອງອຸປະສງພຽງພໍບໍ, ມຫີ ຍງັ ໃນໃຈລກູ ຄາ້ັ ແລະ ມຄີ ວາມແຕກຕ່ າງຫຍງັ ເປນັ ພເິ ສດ, ສນິ ຄາັ້ ປ່ ຽນແທນມບີ ໍ, ຮູບແບບ ແລະ ລາຄາສນິ ຄາັ້ ປ່ ຽນແທນ, ດາັ້ ນການຂນສງ ແລະ ຈລໍ ະຈອນ ແຈກຢາຍມຫີ ຍງັ ເປນັ ພເິ ສດ ແລະ ຄ່ າຂນສ່ ງຈະມຜີ ນກະທບຫຍງັ , ສນິ ຄາ້ັ ປ່ ຽນແທນມຫີ ຍງັ ເປນັ ພເິ ສດ ວທິ ີ ດໍາເນນີ ງານການຜະລດິ (Method of Manufacturing) - ຮູບສະແດງການຜະລດິ - ສ່ ວນປະກອບຂອງຜະລດິ ຕະພນັ - ກາໍ ມະວທິ ່ ໃີ ນການຜະລດິ ແຕ່ ລະສ່ ວນປະກອບຜະລດິ ເອງ ຫ ສ່ ງັ ຈາກທາງນອກ, ໃຊເ້ັ ວລາດນປານໃດຜະລດິ ຕະພນັ ສາໍ ເລດັ ຮູບ, ແຮງງານວຊິ າສະເພາະ ແລະ ກາໍ ມະກອນເທ່ າໃດ, ຂນັັ້ ຕອນ ການຜະລດິ ມຫີ ຍງັ ເປນັ ພເິ ສດ, ເຊອັ້ ເພງີ ຊະນດິ ໃດ, ການເກບັ ໄວໃ້ັ ນສາງເພ່ ອຈາໍ ໜ່ າຍໃຫລັ້ ກູ ຄາັ້ 3.6.3 ກາໍ ລງັ ການຜະລດິ ກາໍ ລງັ ການຜະລດິ ສູງສຸດຂອງບໍລສິ ດັ ທງັ ໝດຈກັ ຊ່ ວໂມງຕໍມ,້ັ ຈກັ ມຕ້ັ ໍອາທດິ ແລະ ໜ່ ງ ປເີ ຮດັ ວຽກຈກັ ມ,້ື໌ັ້ ພະນກັ ງານຈກັ ຄນ, ເຄ່ ອງຈກັ ເຮດັ ວຽກຈກັ ຊ່ ວໂມງ 3.6.4 ທ່ ຕີ ງັັ້ ໂຮງານ - ຕງັັ້ ຢ່ ູໃສ, ໃກຖ້ັ ະໜນປານໃດ - ທ່ ຕີ ງັັ້ , ແຫ່ ງວດັ ຖຸດບິ , ສ່ ວນປະກອບ, ເຊອ້ັ ເພງີ , ທາງບກ ຫ ທາງນາໍັ້ ແລະ ທ່ ຕີ ງັັ້ ສາງຢ່ ູໃສ ແລະ ຂນສ່ ງຕໍຄວາມຫຍຸງ້ັ ຍາກຂສໍ້ັ ະດວກ ແລະ ຄາັ້ ຂນສ່ ງຢ່ ູນອກ ຫ ໃນເທດສະບານ, ກດໝາຍ ອະນຸຍາດຖກຕອັ້ ງແລວ້ັ ບໍ, ໄຟຟາ້ັ , ນາໍ້ັ ປະປາ, ການຂນສ່ ງສາທະລະນະມບີ ,ໍ ການຂນສ່ ງກາໍ ມະກອນ - ຄາັ້ ທ່ ດີ ນິ ແລະ ຄ່ າວດັ ຖຸດບິ 3.6.5 ເງນິ ໃນການສາັ້ ງຕງັ້ັ ໂຮງງານ - ຜູບ້ັ ໍລຫິ ານຈາໍ ເປນັ ຕອັ້ ງຮູກ້ັ າໍ ລງັ ການຜະລດິ ແລະ ຂອງເສຍທ່ ເີ ກດິ ຂນ້ັ ໃນຂະບວນ ການຜະລດິ ເພ່ ອນາໍ ມາຄດິ ໄລ່ ຕນັ້ ທນ - ລາຄາທ່ ດີ ນີ - ລາຄາອາຄານ: ເຮດັ ການຜະລດິ , ຫອ້ັ ງການ, ຮາ້ັ ນອາຫານ, ເຮອນພກັ ພະນກັ ງານ - ລາຄາເຄ່ ອງຈກັ , ອຸປະກອນ

32 - ຍານພາຫະນະ - ເຄ່ ອງໃຊຫັ້ ອັ້ ງການ, ຫງັ ຈາກນນັ້ັ ເຮາກຈໍ ະຮູຈັ້ ກັ ຕນັ້ ທນໃນການສາັ້ ໂຮງງານ 3.6.6 ລາຍຮບັ ລາຍຈ່ າຍລ່ ວງໜາັ້ Expense forecast - ຄາດຄະເນລາຍຮບັ ໃນໜ່ ງປລີ າບຮບັ = ກາໍ ລງັ ການຜະລດິ X ລາຄາຂາຍ - ລາຍຈ່ າຍໃນການຜະລດິ ໜ່ ງປີ ວດັ ຖຸດບິ , ຄ່ າແຮງງານທາງກງ, ຄ່ າໄຟຟາ້ັ , ຄ່ າ ນາໍ້ັ ມນັ , ຄ່ າສອ້ັ ມແປງ ຄ່ າເຊ່ ອມລາຄາ ແລະ ຄ່ າຫຸຍ້ັ ຫຽ້ັ ນ - ລາຍຈ່ າຍໃນການຂາຍໜ່ ງປ,ີ ເງນິ ເດອນພະນກັ ງານ, ຄ່ າປະກນັ ໄພ, ຄ່ າດອກເບຍ້ັ , ຄ່ າເຊ່ ອມມູນຄ່ າ ເຄ່ ອງໃຊ,ັ້ ລາຍຈ່ າຍການກະກຽມ, ຄ່ າຂນສ່ ງ ແລະ ຄ່ າພາສອີ າກອນ 3.6.7 ເງນິ ມນູ ວຽນ ສມມຸດວ່ າຮອບວຽນການຜະລດິ ເຮາແມ່ ນ 30 ມ ້ັ ໜ່ ງປເີ ຮດັ ວຽກ 30 ມ,້ັ ຄ່ າວດັ ຖຸ ດບີ , ຄ່ າແຮງງານທາງກງ, ຄ່ າໄຟຟາັ້ ແລະ ຄ່ ານາໍ້ັ ມນັ ເຊອັ້ ໄຟ, ຄ່ າບໍາລຸງຮກັ , ສອັ້ ມແປງ, ຄ່ າແຮງງານ, ຄ່ າ ວດັ ຖຸ, ສນີັ້ ເປອງ, ຄ່ າປະກນັ ໄພ ແລະ ຄ່ າດອກເບຍັ້ ໃນການສາ້ັ ງຕງັັ້ ບລໍ ສິ ດັ , ຄ່ າພາສອີ າກອນ ແລະ ຄ່ າໃຊັ້ ຈ່ າຍອ່ ນໆ 3.6.8 ເງນິ ທນທງັ ໝດ ເງນິ ທນທງັ ໝດ = ເງນິ ໃນການສາ້ັ ງຕງັັ້ ບໍລສິ ດັ + ເງນິ ທນໝນູ ວຽນ ນອກຈາກລາຍການທ່ ວີ ່ າມາຂາັ້ ງເທງິ ນແີ້ັ ລວັ້ , ຜູບັ້ ລໍ ຫິ ານຕອັ້ ງໄດຄັ້ ດິ ໄລ່ ລາຍລະອຽດ ຈາໍ ນວນໜ່ ງເຊ່ ນັ : ເຄ່ ອງຈກັ ແລະ ອຸປະກອນການຜະລດິ , ຍານພາຫະນະ, ເຄ່ ອງໃຊຫ້ັ ອັ້ ງການນອກຈາກນນັັ້ ຈາໍ ເປນັ ຕອ້ັ ງມລີ າຍລະອຽດກ່ ຽວກບັ ວດັ ຖຸດບິ ວ່ າມຫີ ຍງັ ແດ່ , ຄ່ ານາໍັ້ ມນັ ເຊອັ້ ໄຟ, ຄ່ າບາໍ ລຸງຮກັ ສາ, ສອັ້ ມແປງ ຄ່ າແຮງງານ, ຄ່ າວດັ ຖຸສນິັ້ ເປອງ, ຄ່ າປະກນັ ໄພ

33 ບດທີ 4 ການໄຈແັ້ ຍກໂອກາດການລງທນ ຈດຸ ປະສງ ເພ່ ອໃຫນັ້ ກັ ສກສາສາມາດ 1. ອະທບາຍການສກສາລາຍລະອຽດໃນເບອັ້ ງຕນັ້ ໃນການພດັ ທະນາການພດັ ທະນາແຜນການ ລງທນ 2. ອະທບິ າຍການສກສາບດວພິ າກ 3. ຕລີ າຄາ ແລະ ຕດັ ສນິ ໃຈໃນການເລ່ ມີ ຕນ້ັ ທຸລະກດິ 4. ອະທບິ າຍການປະຕບິ ດັ ໃນໄລຍະກອນການລງທນ ເນອ້ັ ໃນ 4.1 ການສກສາລາຍລະອຽດເບອ້ັ ງຕນ້ັ ໃນການສກສາລາຍລະອຽດໃນການດາໍ ເນນີ ທຸລະກດິ ຫ ເລ່ ມີ ຕນັ້ ການລງທນ ຜູບ້ັ ລໍ ຫິ ານຈະຕອ້ັ ງ ໄດສັ້ ກສາວ່ າ ຈະດາໍ ເນນີ ທຸລະກດິ ຢ່ ູບ່ ອນໃດ ແລະ ຢ່ ູຄະແໜງໃດຈ່ ງຈະເໝາະສມ ຜູບ້ັ ໍລຫິ ານຈະຕອັ້ ງໄດສ້ັ ກ ສາລາຍລະອຽດດາ້ັ ນຕ່ າງໆຂອງຊບັ ພະຍາກອນ, ກ່ ອນທ່ ຈີ ະນາໍ ເຂາັ້ ມາລງທນດໍາເນນີ ທຸລະກດິ , ເມ່ ອເຮາໄດ້ັ ປະເພດທ່ ຈີ ະລງທນແລວ້ັ ຜູບ້ັ ລໍ ຫິ ານຈາໍ ເປນັ ຕອ້ັ ງໄດສັ້ ກສາການລງທນໃນແຕ່ ລະດາັ້ ນ ເພ່ ອໃຫມັ້ ຂີ ໍມັ້ ູນໃນ ການຕດັ ສນິ ໃຈຢ່ າງເໝາະສມ ໃນແຜນການທຸລະກດິ ທ່ ເີ ຮາເລອກມານນັ້ັ ມບີ າງອນັ ຈະເໝາະສມກບັ ຄວາມ ສາມາດຂອງຕນ ແລະ ມບີ າງທຸລະກດິ ທ່ ບີ ເໍ ໝາະສມ ເຮາຕດັ ມນັ ອອກໄປ ຜູບັ້ ລໍ ຫິ ານຈະຕອ້ັ ງໄດສັ້ ກສາວ່ າ ທຸລະກດິ ທ່ ເີ ຮາດໍາເນນີ ນນັ້ັ ລກູ ຄາັ້ ສນໃຈຫຍງັ ແທ່ ມຕີ ະຫາດພຽງພໍກບັ ຄວາມຕອັ້ ງການຂອງເຮາບໍ ຖາ້ັ ເຮາດໍາ ເນນີ ທຸລະກດິ ນລີ້ັ ູກຄາັ້ ຈະໄດປັ້ ະໂຫຍດຫຍງັ ເມ່ ອປຽບທຽບກບັ ຄ່ ແູ ຂ່ ງແລວັ້ ເຮາຈະມຂີ ໍໄັ້ ດປັ້ ່ ຽນຫຍງັ ແດ່ ຄວາມສາມາດພາຍໃນຂອງເຮາຈະ ຜະລດິ ສນິ ຄາ້ັ ນໄີ້ັ ດແ້ັ ທບັ້ ໍ ຫ ບໍພຽງພໍ ເຮາຫາໃຜມາເສມີ ໃຫເັ້ ໝາະສມ ໃນການດໍາເນນີ ທຸລະກດິ ນີັ້ ເຮາມວີ ດັ ຖຸ ດບິ ພຽງພໍບໍ ແລະ ຫາໄດຈ້ັ າກໃສ ໃຜເປນັ ຜູສັ້ ະໜອງໃຫເ້ັ ຮາ ນອກຈາກນເີັ້ ຮາຍງັ ມທີ າງເລອກອ່ ນໆອກີ ບໍ ການ ເລອກຂະບວນການຜະລດິ ທ່ ເີ ຮາກາໍ ນດໄວ້ັ ຈະມຄີ ວາມໄດປ້ັ ຽບຄ່ ູແຂ່ ງຂນັ ແນວໃດ ແລະ ເຮາສາມາດປບັ ປຸງ ອນັ ໃດໃຫມ້ັ ຄີ ວາມເໝາະສມທ່ ສີ ຸດ ຕະຫາດໃນປະຈບຸ ນັ ມຂີ ະໜາດພຽງພທໍ ່ ຈີ ະເລ່ ມີ ລງມເຮດັ ທຸລະກດິ ບໍ ແລະ ຢ່ າລມວ່ າ ຕະຫາດນມີັ້ ທີ ່ າອ່ ຽງທ່ ຈີ ະຂະຫຍາຍຕວໃນອານາຄດບໍ ແລະ ເຮາສາມາດຂະຫຍາຍກາໍ ລງັ ການຜະລດິ , ໃຫເ້ັ ໝາະສະສມກບັ ຄວາມຕອັ້ ງການ ຫ ບໍ ເງນິ ລງທນໃຊໜ້ັ ອັ້ ຍຫາຍປານໃດ ເຮາຈະຫາເງນິ ທນນມີັ້ າຈາກໃສ ແລະ ສ່ ງິ ສາໍ ຄນັ ເຮາຈະໄດຮ້ັ ບັ ຜນຕອບແທນຄຸມັ້ ກບັ ເງນິ ລງທນບໍ ແລະ ໃຊເ້ັ ວລາດນປານ ໃດ ການສກສາລາຍລະອຽດໃນເບອ້ັ ງຕນ້ັ ຍງັ ເປນັ ການສກສາທ່ ບີ ໍທນັ ເລກິ ເຊ່ ງິ ເພ່ ອໃຫເັ້ ຫນັ ວ່ າ ຈະເລ່ ມີ ທຸລະກດິ ນມີ້ັ ທີ າງເປນັ ໄປໄດັ້ ຫ ບໍ ຖາັ້ ມຄີ ວາມເປນັ ໄປໄດເັ້ ຮາຈ່ ງນາໍ ໄປສກສາລາຍລະອຽດໃນຂນັ້ັ ຕອນຕໍໄປ ຖາັ້ ຫາກວ່ າການລງທນໃນທຸລະກດິ ໃດບມໍ ຄີ ວາມເໝາະສມ ເຮາກຕໍ ດັ ອອກໄປ ແລະ ຫນັ ໄປສນໃຈອນັ ທ່ ມີ ີ ຄວາມເໝາະສມກວ່ າ

34 4.2 ການພດັ ທະນາແຜນການລງທນ ໃນເມ່ ອພວກເຮາໄດສ້ັ ກສາໃນເບອັ້ ງຕນັ້ ກ່ ຽວກບັ ແຜນການການລງທນເຫນັ ວ່ າ ພໍມໂີ ອກາດທ່ ີ ເປນັ ໄປໄດັ້ ເຮາບແໍ ມ່ ນຈະຢຸດພຽງເທ່ ານນັ້ັ ແຕ່ ເຮາຕອັ້ ງໄດສ້ັ ບຕໍລາຍລະອຽດເພ່ ມີ ເຕມີ ຕໍໄປ, ສ່ ງີ ສາໍ ຄນັ ອກີ ອນັ ໜ່ ງ ແມ່ ນຕອ້ັ ງໄດສ້ັ ກສາເລ່ ອງແຫ່ ງເງນິ ທນທ່ ຈີ ະມາສະໜບັ ສະໜນູ ທຸລະກດິ ນດີ້ັ າໍ ເນນີ ໄປໄດ້ັ ໂຄງການ ລງທນຈະມຄີ ວາມເໝາະສມປານໃດກຕໍ າມ, ແຕ່ ຖາ້ັ ຫາກຂາດເງນິ ທນກບໍ ສໍ າມາດດາໍ ເນນີ ໄປໄດ້ັ ເຈາັ້ ຂອງ ທຸລະກດິ ຫ ຜູຮ້ັ ່ ວມລງທນຕອັ້ ງໄດຄ້ັ າດຄະເນ ຄ່ າໃຊຈ້ັ າັ້ ຍຕ່ າງໆ ເພ່ ອໃຫຮ້ັ ູຄ້ັ ວາມຕອ້ັ ງການທາງດາັ້ ນເງນິ ທນ ແຫ່ ງທ່ ມີ າຂອງເງນິ ທນ ອາດຈະຫາໄດຈັ້ າກທນຂອງເຈາ້ັ ຂອງເອງ ຫ ຜູຮ້ັ ່ ວມລງທນ ອກີ ດາັ້ ນໜ່ ງຈະຫາໄດັ້ ຈາກການເຊ່ າ ແທນທ່ ຈີ ະລງມສາັ້ ງຈາກທນຂອງເຈາັ້ ຂອງເອງທງັ ໝດ ແລະ ມາປ່ ຽນເປນັ ຈ່ າຍຄ່ າເຊ່ າ ຫ ໃຊ້ັ ດອກເບຍ້ັ ຄນ ເງນິ ຈະຫາມາໄດຈ້ັ າກທະນາຄານ ຫ ສະຖາບນັ ການເງນີ , ຍ່ ງິ ໂຄງການໃຫຍ່ ເທ່ າໃດການສກສາ ກຕໍ ອ້ັ ງໃຊເັ້ ວລາຫາຍເທ່ ານນັ້ັ ຍອ້ັ ນວ່ າຜູກ້ັ ຢູ້ັ ມ ຫ ຜູຖັ້ ຫຸນັ້ ຈະເຂາັ້ ໃຈ ຕອັ້ ງໃຊເ້ັ ວລາພສໍ ມຄວນໃນການ ສາ້ັ ງຕງັັ້ ທຸລະກດິ ໃໝ່ , ຜູບ້ັ ໍລຫິ ານຕອັ້ ງລະມດັ ລະວງັ ທ່ ສີ ຸດ ກ່ ຽວກບັ ອດັ ຕາສ່ ວນລະຫວ່ າງໜສີັ້ ນີ ແລະ ທນ ຖາັ້ ເຮາມໜີ ສີັ້ ນິ ຫາຍເກນີ ໄປອາດຈະເຮດັ ໃຫທ້ັ ຸລະກດິ ມບີ ນັ ຫາ ຍອັ້ ນວ່ າທຸລະກດິ ໃນໄລຍະເລ່ ມີ ຕນັ້ ຕອັ້ ງໄດໃ້ັ ຊເ້ັ ງນິ ຈາໍ ນວນມະຫາສານ ສນິ ຄາ້ັ ຍງັ ບໍຂາຍດີ ແລະ ເປນັ ໄລຍະ ທ່ ທີ ຸລະກດິ ຈະຕອັ້ ງຈ່ າຍເງນິ ລງທນຕດິ ຕໍກນັ ຫາຍປ.ີ ການສກສາລາຍລະອຽດຂອງທຸລະກດິ ຈະ ຕອັ້ ງໃຊເ້ັ ວລາຫາຍພໍສມຄວນ ດ່ ງັ ນນັັ້ ຈະຕອັ້ ງໄດຄ້ັ າໍ ນງເຖງິ ການໃຊຈ້ັ ່ າຍທ່ ຈີ ະເກດີ ຂນັ້ ແລະ ໃຫຜ້ັ ູຮັ້ ່ ວມງານ ເຂາັ້ ໃຈ 4.3 ການສກສາບດວພິ າກ ການສກສາບດວພິ າກຂອງແຜນການດາໍ ເນນີ ທຸລາກດິ ໃດໜ່ ງ ແມ່ ນມຄີ ວາມສໍາຄນັ ທ່ ສີ ຸດ ແລະ ຈະ ເປນັ ປະໂຫຍດຫາຍທ່ ສີ ຸດ ສໍາລບັ ທມິ ຜູກັ້ ຕໍ ງັັ້ ທຸລະກດິ ຜູບ້ັ ໍລຫິ ານຈາໍ ເປນັ ຕອ້ັ ງວເິ ຄາະສະພາບແວດລອ້ັ ມພາຍ ໃນທງັ ຈລຸ ະພາກ ແລະ ມະຫາພາກໃຫດ້ັ ີ ເພ່ ອເປນັ ບ່ ອນອງີ ໃນການຕດັ ສນິ ໃຈ ຜູບ້ັ ໍລຫິ ານຕອ້ັ ງໄດກັ້ າໍ ນດທດິ ທາງຫກັ ກຄໍ ວໃິ ສທດັ ຂອງອງກອນໃຫສ້ັ ດັ ເຈນັ ແລະ ສາມາດນາໍ ໄປປະຕບິ ດັ ໄດັ້ ເພ່ ອຈະນາໍ ພາອງກອນໄປ ໃຫເ້ັ ຖງິ ເປາ້ັ ໝາຍໃນໄລຍະຍາວນນັ້ັ ທມິ ງານຜູສ້ັ ກສາຕອ້ັ ງໄດວັ້ າງທຸລະກດິ ມກຄໍ : ວຽກທ່ ສີ າໍ ຄນັ ເພ່ ອນາໍ ພາ ອງກອນໃຫໄັ້ ປຕາມທດິ ທາງທ່ ກີ າໍ ນດໄວ້ັ ໃນການສກສາບດວພິ າກນີ້ັ ຜູບັ້ ລໍ ຫິ ານຕອ້ັ ງໄດເັ້ ອາໃຈໃສ່ ໃນການ ເລອກທມິ ງານ ຫ ຜູຮັ້ ່ ວມລງທນໃຫດັ້ ີ ຍອ້ັ ນວ່ າຄນເຮາບມໍ ໃີ ຜພຽບພອັ້ ມໄປໃນທຸກດາັ້ ນ, ແຕ່ ລະຄນອາດຈະ ມຈີ ດຸ ອ່ ອນຂອງໃຜລາວ ສະນນັ້ັ ຕອັ້ ງໄດເັ້ ລອກເພ່ ອນຮ່ ວມງານທ່ ດີ ີ ມາປະກອບເຂາ້ັ ກນັ ເພ່ ອແກໄ້ັ ຂຈດຸ ອ່ ອນ ໃຫໄ້ັ ດັ້ 4.3.1 ການຕະຫາດ ໃນບດວພິ າກນຕີັ້ ອ້ັ ງໄດເັ້ ລ່ ມີ ຕນ້ັ ດວັ້ ຍການຕະຫາດ ເຊ່ ງິ ເປນັ ຫວໃຈຂອງທຸລະກດິ ທ່ ວີ ່ າ ເຮາຈະຂາຍໃນສ່ ງິ ທ່ ເີ ຮາຂາຍໄດ້ັ ບໍແມ່ ນສ່ ງິ ທ່ ເີ ຮາສາມາດຜະລດິ ໃນການສກສາຄວາມຕອັ້ ງການທ່ ແີ ທຈັ້ ່ ງ ຂອງລູກຄາັ້ ແມ່ ນວຽກທ່ ສີ ໍາຄນັ ທ່ ສີ ຸດຂອງທຸລະກດິ ໃນການວໃິ ຈຕະຫາດເຮາຕອັ້ ງໄດສັ້ ກສາພດຕກິ າໍ ການຊ້ັ ການໃຊຂ້ັ ອງລກູ ຄາັ້ . ຂນັັ້ ຕອນນຜີັ້ ູບ້ັ ລໍ ຫິ ານການຕະຫາດ ແລະ ການຜະລດິ ຕອ້ັ ງເຮດັ ຜະລດິ ຕະພນັ ສອດຄ່ ອງ ກບັ ຄວາມຕອ້ັ ງການຂອງລູກຄາັ້ ນອກຈາກນຜີັ້ ູບ້ັ ໍລຫິ ານການຕະຫາດ, ການຜະລດິ ແລະ ພາກສ່ ວນອ່ ນໆ ຕອ້ັ ງໄດຮ້ັ ່ ວມກນັ ອອກແບບເບອັ້ ງຕນ້ັ ກ່ ຽວກບັ ການຜະລດິ ຜະລດິ ຕະພນັ ທ່ ຈີ ະນາໍ ອອກຂາຍໃນຕະຫາດ

35 4.3.2 ການຜະລດິ ຜູບ້ັ ໍລຫິ ານການຜະລດິ ຕອັ້ ງໄດນັ້ າໍ ເອາແນວຄວາມຄດິ ກ່ ຽວກບັ ສນິ ຄາັ້ ມາອອກແບບ ຮ່ ວມພາກສ່ ວນວສິ າຫະກາໍ ແລະ ພາກສ່ ວນອ່ ນໆໃນອງການ ແນວຄວາມຄດິ ໃນການບໍລຫິ ານສະໄໝໃໝ່ ທຸກຄນຕອ້ັ ງອອກແບບຮ່ ວມກນັ ບໍແມ່ ນຈະສ່ ງຂໍມັ້ ນູ ຈາກພະແນກໜ່ ງແລວ້ັ ສ່ ງຕໄໍ ປແຕ່ ລະພະແນກມນັ ຈະ ເຮດັ ໃຫຂ້ັ ໍມ້ັ ູນມກີ ານຜດິ ພາດ ແນວຄວາມຄດິ ເບອັ້ ງຕນັ້ ໃນການອອກແບບສນິ ຄາັ້ ຈະຕອັ້ ງໄດລັ້ ວບລວມເອາ ແນວຄດິ ຂອງລກູ ຄາັ້ ຂອງພາກສ່ ວນພດັ ທະນາ ແລະ ວໃິ ຈ, ຄ່ ູແຂງຂນັ , ການຕະຫາດ ແລະ ຜູສັ້ ະໜອງ ຖາັ້ ຜູ ້ັ ສະໜອງມຄີ ວາມເຂາັ້ ໃຈສນິ ຄາ້ັ ເຮາ ເຂາຈະຊ່ ວຍເລອກວດັ ຖຸທ່ ເີ ໝາະສມ ແລະ ສາມາດຮວ່ ມໃນການແບບ ເຮດັ ໃຫກັ້ ານຜະລດິ ສະດວກສະບາຍ ແລະ ມກີ ານປະຍຢດັ ຕນ້ັ ທນຢ່ າງມະຫາສານ 4.3.3 ດາັ້ ນການເງນິ ພາກສ່ ວນການເງນິ ຕອັ້ ງໄດນ້ັ າໍ ເອາແນວທາງຂອງອງກອນ ແລະ ຂອງພາກສ່ ວນຂອງ ການຜະລດິ ວາງແຜນການຈດັ ຫາເງນິ ທນ ເພ່ ອໃຫມ້ັ ພີ ຽງພໍໃຊຈັ້ ່ າຍໃນການຜະລດິ ສນິ ຄາ້ັ ໃນພາກສ່ ວນການ ເງນິ ຕອ້ັ ງວາງແຜນການຈາັ້ ງແຮງງານ ແລະ ຊວັ້ ດັ ຖຸອຸປະກອນຮ່ ວມກບັ ພາກສ່ ວນການຜະລດິ ແລະ ຊບັ ພະຍາ ກອນມະນດຸ . ສກສາການລງທນ ນຈີ້ັ ະມຜີ ນປະໂຫຍດຄຸມ້ັ ຄ່ າການລງທນ ຫ ບໍ ຄດິ ໄລຈດຸ ກຸມັ້ ທນ ອດັ ຕາຜນຕອບແທນຕຍໍ ອດຂາຍ ແລະ ເງນິ ລງທນຊອກຫາແຫ່ ງເງນິ ທນທ່ ເີ ໝາະສມທ່ ມີ ດີ ອກເບຍັ້ ສູງ ແລະ ມຄີ ວາມ ຢດຢຸນ້ັ ໃນການຈ່ າຍເງນິ ທນຄນເຈາັ້ ໜີ້ັ ຜູບັ້ ລໍ ຫິ ານການເງນິ ຕອ້ັ ງຊອກຫາທາງເລອກທ່ ເີ ປນັ ໄປໄດໃ້ັ ນ ການຫາເງນິ ທນ ແລະ ການໃຊຈັ້ ່ າຍເງນິ ທາງເລອກໃດຈະໃຊເັ້ ງນິ ເທ່ າໃດ ແລະ ຜນຕອບແທນເທ່ າໃດ ນາໍ ເອາ ທຸກທາງເລອກເຂາ້ັ ປະຊຸມກບັ ທຸກພາກສ່ ວນ ແລະ ໃຫຜັ້ ູບັ້ ໍລຫິ ານລະດບັ ສູງຕດັ ສນິ ໃຈ ພາກສ່ ວນການເງນິ ບໍ ໄດຕ້ັ ດັ ສນິ ໃຈຕາມລໍາພງັ ແຕ່ ເປນັ ການສະເໜຂີ ມໍ້ັ ນູ ການສກສາ ຜູບ້ັ ໍລຫິ ານການເງນິ ຈະຊໃີ້ັ ຫເ້ັ ຫນັ ວ່ າ ທາງ ເລອກໃນການດໍາເນນີ ງານແຕ່ ລະດາ້ັ ນມທີ າງເລອກໃດທ່ ຈີ ະໃຫຜັ້ ນປະໂຫຍດສູງສຸດແກ່ ອງກອນ ບວໍ ່ າຈະ ເລອກທາງເລອກໃດກ່ ຽວກບັ ການຕະຫາດ, ການບລໍ ຫິ ານ ແລະ ການເງນິ ກມໍ ກີ ານໃຊຈ້ັ ່ າຍແຕກຕ່ າງກນັ ຜູ ້ັ ບໍລຫິ ານສູງສຸດຈະຕດັ ສນິ ໃຈເລອກທາງເລອກທ່ ຈີ ະໃຫຜ້ັ ນຕອບແທນສູງສຸດ ຜູບ້ັ ໍລຫິ ານການເງນິ ຕອັ້ ງໄດສັ້ ກ ສາການປ່ ຽນແປງທ່ ຈີ ະເກດີ ຂນ້ັ ໃນອານາຄດ ແລະ ຄາດຄະເນຜນທ່ ຈີ ະເກດີ ຂນ້ັ ຈາກການປ່ ຽນແປງນນັ້ັ ທ່ ຈີ ະ ມາກະທບໃສ່ ອງກອນຂອງຕນເອງ.ຖາ້ັ ຫາກເກດີ ການປ່ ຽນແປງ ຫ ມວີ ກິ ດິ ການທາງດາັ້ ນການເງນິ ເກດີ ຂນ້ັ ຫ ມກີ ານປ່ ຽນແປງຂອງຄ່ າເງນິ ວສິ າຫະກດິ ຈະໄດຮັ້ ບັ ຜນກະທບໜອ້ັ ຍຫາຍປານໃດ ຖາ້ັ ຫາກວ່ າລາຄາສນິ ຄາັ້ ມີ ການປ່ ຽນແປງ ຈະເຮດັ ໃຫຍັ້ ອດຂາຍ ຫ ກາໍ ໄລຂອງວສິ າຫະກດິ ປ່ ຽນແປງໄປນາໍ ໜອ້ັ ຍຫາຍປານໃດ ຖາັ້ ຄ່ ູແຂ່ ງ ໃຊຍັ້ ຸດທະສາດການຕດັ ລາຄາ ຈະມຜີ ນກະທບຮາ້ັ ຍແຮງຕອໍ ງກອນຫາຍປານໃດ ຜູບັ້ ລໍ ຫິ ານການເງນິ ຕອັ້ ງໄດັ້ ສມມຸດຕຖິ ານດາັ້ ນຕ່ າງໆຂນ້ັ ມາຢ່ າງສມເຫດສມຜນ ເພ່ ອຈະທດສອບເບ່ ງິ ວ່ າ ທາງເລອກນຈີັ້ ະມຄີ ວາມສ່ ຽງ ແລະ ຜນຕອບແທນໜອັ້ ຍຫາຍປານໃດ 4.3.4 ການບລໍ ຫິ ານ ເຮາຈາໍ ເປນັ ຕອັ້ ງໄດສ້ັ ກສາເບ່ ງິ ທຸກກດິ ຈະກາໍ ທ່ ຈີ ະມຄີ ວາມສາມາດເຮດັ ໃຫປັ້ ະສບຜນ ສາໍ ເລດັ ໄປຕາມແຜນການ ຫ ບໍ ຕອ້ັ ງໄດສ້ັ ກສາເຖງິ ປະສບການຂອງຜູກັ້ ຕໍ ງັັ້ ແລະ ຜູບັ້ ໍລຫິ າທຸກລະດບັ ວ່ າ ມີ ຄວາມຊໍານານ ແລະ ປະສບການຫຍງັ ແທັ້ ຖາ້ັ ເຫນັ ວ່ າເຮາຂາດປະສບການດາ້ັ ນໃດ ຄວນຫາຄນທ່ ມີ ປີ ະສບ ການດາັ້ ນນນັ້ັ ໆມາເສມີ ໃຫອ້ັ ງກອນໄດແັ້ ນວໃດ ຕອ້ັ ງໄດກັ້ ວດຄນວ່ າລະບບວຽກງານ ແລະ ລະບບການ ບໍລຫິ ານນຈີ້ັ ະອໍານວຍຜນປະໂຫຍດໃຫກັ້ ານບໍລຫິ ານປະສບຜນສໍາເລດັ ໄດຕ້ັ າມຄາດໝາຍ ຫ ບໍ ຫງັ ຈາກຜູ ັ້ ບໍລຫິ ານລະດບັ ສູງໄດກັ້ າໍ ນດທດິ ທາງ ແລະ ນະໂຍບາຍຂອງອງກອນອອກມາ, ຜູບ້ັ ໍລຫິ ານແຕ່ ລະດບັ ຕອັ້ ງ

36 ໄດນ້ັ າໍ ເອານະໂຍບາຍເຫ່ ານນັັ້ ມາຜນັ ຂະຫຍາຍໃຫເ້ັ ປນັ ແຜນງານຂອງພາກສ່ ວນ ແລະ ໜ່ ວຍງານຂອງຕນ ຜູ ັ້ ບໍລຫິ ານຕອັ້ ງໄດນ້ັ າໍ ເອາແຜນງານຂອງຂນັັ້ ເທງິ ມາຜນັ ຂະຫຍາຍ ເພ່ ອອາໍ ນວຍຄວາມສະດວກໃຫຜັ້ ູບ້ັ ລໍ ຫິ ານ ລະດບັ ຕໍາສຸດ ນາໍ ໄປຜນັ ຂະຫຍາຍໃຫເັ້ ກດີ ມຜີ ະລດິ ຕະພາບ, ຄຸນນະພາບ, ປະສດິ ທພິ າບ ແລະ ປະສດິ ທຜິ ນ ຍກຕວຢ່ າງ ຜູບ້ັ ໍລຫິ ານສູງສຸດຂອງອງກອນກາໍ ນດນະໂຍບາຍອອກມາວ່ າ ປນີ ໃີ້ັ ຫຍ້ັ ອດຂາຍເພ່ ມີ ຂນ້ັ 20%, ຜູບ້ັ ລໍ ຫິ ານລະດບັ ກາງ ຈະນາໍ ເອາຄາໍ ເວາັ້ ທ່ ວີ ່ າຍອດຂາຍຂອງບລໍ ສິ ດັ ຕອ້ັ ງໃຫເັ້ ພ່ ມີ 20%, ໄປບອກຕຜໍ ູ ້ັ ບໍລຫິ ານລະດບັ ຕາໍ ແລວັ້ ກພໍ ໍ ຜູບ້ັ ລໍ ຫິ ານລະດບັ ກາງຕອ້ັ ງໄດມ້ັ າວາງແຜນວ່ າ ພະແນກການຜະລດິ ໃດຈະເພ່ ມີ ຍອດຂາຍໄດ,້ັ ບາງພະແນກການອາດຈະເພ່ ມີ ຍອດຂາຍໄດເ້ັ ຖງິ 40% ແຕ່ ວ່ າບາງພະແນກການອາດຈະເພ່ ມີ ຍອດຂາຍໄດແັ້ ຕ່ 5%ຫຮກັ ສາລະດບັ ການຜະລດິ ໃຫຢ້ັ ່ ູລະດບັ ເກ່ າແຕ່ ຕອ້ັ ງປບັ ປຸງຄຸນນະພາບ, ປະສດິ ທພິ າບ ແລະ ປະສດິ ທຜິ ນໃຫດັ້ ,ີ ນອກຈາກນຜີັ້ ູບັ້ ລໍ ຫິ ານລະດບັ ກາງຕອັ້ ງຄນ້ັ ຄດິ ວ່ າ ຈະຊ່ ວຍຜູບ້ັ ລໍ ຫິ ານລະດບັ ລ່ ຸມໄດ້ັ ແນວໃດ, ອໍານວຍຄວາມສະດວກດາ້ັ ນຄວາມຮູຄັ້ ວາມສາມາດ ຈດັ ການຝກອບຮມ ແລະ ວດັ ຖຸອຸປະກອນ ຈນຮອດເຕກັ ໂນໂລຊີ ເພ່ ອໃຫຜ້ັ ູບັ້ ລໍ ຫິ ານລະດບັ ລ່ ຸມສຸດສາມາດບນັ ລຸເປາ້ັ ໝາຍຂອງອງກອນ ຜູບັ້ ລໍ ຫິ ານ ລະດບັ ຕໍາສຸດຕອ້ັ ງນາໍ ເອາແຜນງານຂອງຜູບ້ັ ລໍ ຫິ ານລະດບັ ສູງສຸດ ແລະ ລະດບັ ການນາໍ ມາຜນັ ຂະຫຍາຍໃຫ້ັ ແທດເໝາະກບັ ຄວາມສາມາດຕວຈງິ ແລະ ທ່ າແຮງຂອງພະແນກການຂອງຕນ ແລະ ຫາວທິ ເີ ຮດັ ໃຫວ້ັ ຽກ ງານການຜະລດິ ຂອງຕນມຄີ ຸນນະພາບປະສດິ ທພິ າບ ແລະ ປະສດິ ທຜິ ນສູງ 4.3.5 ເຕກັ ໂນໂລຊີ ຜູບ້ັ ລໍ ຫິ ານການຜະລດິ ແລະ ການເງນິ ຕອັ້ ງໄດເ້ັ ອາໃຈໃສ່ ດາ້ັ ນເຕກັ ໂນໂລຊວີ ່ າ ມທີ າງ ເລອກໃດແດ່່ ທ່ ຈີ ະຜະລດິ ສນິ ຄາ້ັ ໄດຢັ້ ່ າງປະຢດັ ຕນ້ັ ທນຕາໍ ແລະ ມປີ ະສດິ ທພິ າບສູງສຸດ ສ່ ງິ ສໍາຄນັ ທ່ ສີ ຸດຈະ ເລອກເຕກັ ໂນໂລຊໃີ ດຈ່ ງຈະສາມາດຕອບສະໜອງຄວາມພໃໍ ຈຂອງລູກຄາັ້ ທາງດາັ້ ນປະລມິ ານ ແລະ ຄຸນ ນະພາບ.ການເລອກເຕກັ ໂນໂລຊຍີ ງັ ຕອັ້ ງໄດອັ້ ງິ ໃສ່ ຄວາມເໝາະສມທາງດາ້ັ ນທນ ແລະ ຄວາມສາມາດ ແຂ່ ງຂນັ ໃນຂະແໜງອຸດສາຫະກາໍ ນນັ້ັ ບາງຄງັັ້ ເຮາຈະເລອກເຕກັ ໂນໂລຊແີ ຕ່ ພຽງດາ້ັ ນຕນ້ັ ທນ, ໂດຍລມວ່ າ ເຮາກາໍ ລງັ ຕອບສະໜອງສນິ ຄາ້ັ ທ່ ສີ າມາດຕອບສະໜອງຄວາມພໍໃຈໃຫລັ້ ູກຄາັ້ ແລະ ຕອ້ັ ງປະເຊນີ ໜາ້ັ ກບັ ຄ່ ູ ແຂ່ ງທ່ ມີ ຢີ ່ ູໃນປດັ ຈບຸ ນັ ແລະ ໃນອານາຄດ ເວາັ້ ແນວນບີ້ັ ໄໍ ດໝ້ັ າຍຄວາມວ່ າ ເຮາຈະເລອກແຕ່ ເຕກັ ໂນໂລຊທີ ່ ີ ມລີ າຄາແພງສະ ເໝໄີ ປ ແຕ່ ວ່ າຕອ້ັ ງໄດຄ້ັ ໍານງເຖງິ ຜນສໍາເລດັ ຂອງສນິ ຄາ້ັ ແລະ ປະຢດັ ຕນັ້ ທນ ການເລອກ ເຕກັ ໂນໂລຊທີ ່ ດີ ີ ຕອັ້ ງໄດຄ້ັ າໍ ນງເຖງິ ການໃຊເັ້ ລອ້ັ ຍໆ ແລະ ໃຊເັ້ ຄ່ ອງຈກັ ອດັ ຕະໂນມດັ ນນັ້ັ ໃຫເ້ັ ກດີ ປະສດິ ທິ ພາບ ແລະ ປະສດິ ທຜິ ນສູງສຸດອງີ ຕາມປະລມິ ານ ແລະ ຄຸນນະພາບທ່ ສີ າມາດຕອບສະໜອງໃຫລ້ັ ູກຄາ້ັ 4.3.6 ການປອັ້ ງກນັ ຄວາມສ່ ຽງ ຜູທັ້ ່ ຈີ ະກຕໍ ງັັ້ ທຸລະກດິ ຕອັ້ ງໄດຄ້ັ າດຄະເນອານາຄດເຖງິ ແມ່ ນວ່ າການຄາດຄະເນຈະບໍ ເປນັ ສ່ ງິ ທ່ ຖີ ກຕອ້ັ ງຕະຫອດໄປກຕໍ າມ ແຕ່ ຕອ້ັ ງໄດຄ້ັ າດຄະເນຄວາມສ່ ຽງຢ່ າງສມເຫດສມຜນ ໃນການດາໍ ເນນີ ທຸລະກດິ ທຸກປະເພດລວ້ັ ນແລວ້ັ ແຕ່ ມຄີ ວາມສ່ ຽງ ແລະ ຄວາມສ່ ຽງນນັັ້ ຈະແຕກຕ່ າງກນັ ໄປຕາມແຕ່ ລະ ປະເພດຂອງທຸລະກດິ , ຂະໜາດຂອງທຸລະກດິ ແລະ ສະພາບແວດລອັ້ ມຂອງທຸລະກດິ ຜູທ້ັ ່ ດີ າໍ ເນນີ ທຸລະກດິ ຕອ້ັ ງການຮບັ ຄວາມສ່ ຽງຢ່ າງມກີ ານຄດິ ໄລ່ , ບໍແມ່ ນຈະຄດິ ເອາຕາມໃຈມກັ ຫ ເດາເອາຕາມຄວາມບງັ ເອນີ ຜູ ັ້ ບໍລຫິ ານຕອ້ັ ງໄດຄ້ັ າດຄະເນເຫດການໄວລ້ັ ່ ວງໜາັ້ ຜູບັ້ ໍລຫິ ານທ່ ດີ ບີ ໍແມ່ ນຈະຄອຍໃຫບ້ັ ນັ ຫາເກດີ ແລວັ້ ຈ່ ງຫາ ວທິ ແີ ກຕັ້ າມຫງັ ຜູບ້ັ ລໍ ຫິ ານຕອັ້ ງໄດເ້ັ ອາໃຈໃສ່ ຄວາມສ່ ຽງໃນຫາຍໆດາ້ັ ນໄປພອັ້ ມໆກນັ

37 4.4 ການຕລີ າຄາ ແລະ ຕດັ ສນິ ໃຈໃນການເລ່ ມີ ຕນ້ັ ທຸລະກດິ ຖາ້ັ ເຮາໄດວ້ັ ເິ ຄາະພຈິ າລະນາ ແລະ ສກສາການເລ່ ມີ ທຸລະກດິ ເປນັ ຢ່ າງດີ ເຮາກຈໍ ະສາມາດຕລີ າຄາ ແລະ ເຮດັ ການຕດັ ສນິ ໃຈໄດງ້ັ ່າຍຂນັ້ ໂດຍທ່ ວໄປໃນການຈະເລ່ ມີ ທຸລະກດິ ເຮາຈະຕອ້ັ ງມາເບ່ ງິ ຄນທາງ ເລອກຕ່ າງໆນນັ້ັ ໂດຍສະເພາະຜູເັ້ ປນັ ເຈາ້ັ ຂອງ ຫ ຜູລ້ັ ເິ ລ່ ມີ ຫ ຜູໃັ້ ຫກັ້ ຢູ້ັ ມເງນິ ຕອ້ັ ງໄດມ້ັ າສກສາລາຍລະອຽດ ແລວັ້ ສະເໜປີ ່ ຽນແປງລາຍລະອຽດຂອງທຸລະກດິ ນນັ້ັ ອາດຈະເຫນັ ວ່ າການລງທນນນັ້ັ ມນັ ໃຫຍ່ ໂພດແລວັ້ ຫາ ວທິ ກີ ານຫຸດສ່ ວນໃດສ່ ວນໜ່ ງລງ ເພ່ ອໃຫທັ້ ຸລະກດິ ນນັ້ັ ສາມາດດາໍ ເນນີ ໄປໄດດ້ັ ີ ຖາັ້ ເຫນັ ວ່ າມຄີ ວາມສ່ ຽງຢ່ ູ ບ່ ອນໃດສູງເກນີ ໄປ ກຈໍ ະຫາວທິ ກີ ານທ່ ເີ ໝາະສມເພ່ ອຫຸດຄວາມສ່ ຽງ ແລະ ຫາວທິ ກີ ານປອັ້ ງກນັ ຄວາມສ່ ຽງ ນນັັ້ .ອກີ ວທິ ໜີ ່ ງຂອງການຫຸດຄວາມສ່ ຽງ ເຮາຈາໍ ເປນັ ຕອ້ັ ງຫຸດຂະໜາດຂອງການລງທນນນັັ້ ໃນຈດຸ ທ່ ມີ ຄີ ວາມ ສ່ ຽງສູງ ຢ່ າງໜອ້ັ ຍທ່ ສີ ຸດ ກຫໍ ຸດຄວາມສ່ ຽງທ່ ຈີ ະເກດີ ຂນັ້ ຈງິ ຫຸດໃຫໜ້ັ ອັ້ ຍລງ, ຜູບັ້ ລໍ ຫິ ານສາມາດຫຸູດຄວາມ ສ່ ຽງໂດຍການຫຸດຂະໜາດຂອງທຸລະກດິ ນນັ້ັ ລງ ໃນເມ່ ອຜູລັ້ ດິ ເລ່ ມີ ໄດພ້ັ ຈິ າລະນາທາງເລອກຕ່ າງໆ ພຈິ າລະນາເຫດການທ່ ອີ າດຈະເກດີ ຂນັ້ ໃນອະນາຄດໃນຂນັ້ັ ຕອນຕ່ າງໆຂອງການດໍາເນນີ ທຸລະກດິ ແລະ ໄດ້ັ ຫຸດຂະໜາດຂອງຄວາມສ່ ຽງລງ ພອ້ັ ມດຽວກນັ ນນັ້ັ ກຈໍ ະຫາວທິ ປີ ອັ້ ງກນັ ຄວາມສ່ ຽງທ່ ຄີ າດວ່ າຈະເກດີ ຂນ້ັ ຜູ ້ັ ບໍລຫິ ານຈາໍ ເປນັ ຕອ້ັ ງໄດພ້ັ ຈິ າລະນາວ່ າ ການດໍາເນນີ ທຸລະກດິ ນຍີ້ັ ງັ ຈະໃຫຜັ້ ນຕອບແທນເໝາະສມຢ່ ູບໍ ເຮາຈະ ສາມາດນາໍ ເງນິ ໄປຈ່ າຍເງນິ ເດອນໃຫພ້ັ ະນກັ ງານໃນການບໍລຫິ ານ ແລະ ການຂາຍໄດບັ້ ໍ ນອກຈາກນນັັ້ ເຮາ ຍງັ ຈາໍ ເປນັ ຕອ້ັ ງໄດຈັ້ ່ າຍຄນເງນິ ກຢູ້ັ ມທງັ ໄລຍະສນັ້ັ ແລະ ທງັ ໄລຍະຍາວຂອງຜູໃັ້ ຫຢ້ັ ມໄດບັ້ ໍ.ນອກຈາກບນັ ຫາ ທ່ ກີ ່ າວມາແລວ້ັ ຜູບ້ັ ລໍ ຫິ ານຕອ້ັ ງໄດສັ້ ກສາບາງບນັ ຫາດ່ ງັ ລ່ ຸມນອີັ້ ກີ ຄ 4.4.1 ການເລອກຂະໜາດຂອງການລງທນ ໃນຄວາມເປນັ ຈງິ ເຮາສາມາດຫຸດຂະໜາດຂອງໂຄງການໄດັ້ ໂດຍສະດວກເພາະວ່ າ ມນັ ຍງັ ເປນັ ພຽງແຜນການ ຖາ້ັ ເຮາຫຸດຂະໜາດລງຜູລັ້ ງທນອ່ ນໆຍງັ ຈະພໃໍ ຈ ແລະ ຢາກລງທນຕໄໍ ປອກີ ບໍ ທຸກຄນ ເຫນັ ພອັ້ ມບວໍ ່ າ ຄວາມສ່ ຽງຈະຫຸດລງ ແລະ ໃຫຜັ້ ນຕອບແທນກຸມັ້ ຄ່ າກບັ ເງນິ ລງທນ ແລະ ເວລາທ່ ເີ ສຍໄປ ຜູບັ້ ລໍ ຫິ ານຕອັ້ ງຄດິ ສະເໝວີ ່ າ ຂະໜາດຂອງທຸລະກດິ ແມ່ ນປດັ ໃຈໜ່ ງທ່ ສີ າໍ ຄນັ ຍອັ້ ນວ່ າເຮາຕອັ້ ງໄດ້ັ ປຽບທຽບວ່ າ ຖາ້ັ ເຮາເອາເງນິ ໄປລງທນໃນທຸລະກດິ ອ່ ນໆຈະດກີ ່ ວານບີ້ັ ໍ 4.4.2 ຈງັ ຫວະຂອງການລງທນ ເຮາຈາໍ ເປນັ ຕອ້ັ ງໄດເ້ັ ລອກຈງັ ຫວະທ່ ເີ ໝາະສມເຊ່ ນັ : ທ່ ສີ ນິ ຄາ້ັ ຂາດແຄນ ຫ ສນິ ຄາັ້ ນນັ້ັ ຍງັ ບໍຕອບສະໜອງຄວາມພໍໃຈຂອງລູກຄາັ້ ຈງັ ຫວະໃດເຮາຈະມຄີ ວາມໄດປັ້ ຽບຄ່ ແູ ຂ່ ງ ມສີ ນິ ຄາັ້ ບາງຕວໄດຮັ້ ບັ ຄວາມນຍິ ມຈາກລກູ ຄາັ້ ແຕ່ ພມໍ າຮອດໄລຍະໜ່ ງຫາຍຄນຂາຍສນິ ຄາັ້ ອນັ ດຽວກນັ ຈ່ ງເປນັ ເຫດໃຫສ້ັ ນິ ຄາັ້ ນນັ້ັ ທ່ ວີ ່ າຍງັ ກນິ ຍງັ ໃຊຢັ້ ່ ູທ່ ເີ ດມີ ພຽງແຕ່ ຍອ້ັ ນວ່ າ ຄວາມຕອ້ັ ງການສນິ ຄາ້ັ ນນັ້ັ ໜອ້ັ ຍກ່ ວາການສະໜອງສນິ ຄາ້ັ ຈະ ຖກຂາຍໃນລາຄາຕາໍ ລງ ແລະ ເຈາັ້ ຂອງທຸລະກດິ ບາງຄນກເໍ ລກີ ກດິ ຈະການນນັັ້ ໄປ ພໍຫາຍຄນເລກີ ໄປ ຄວາມ ຕອ້ັ ງການຂອງລກູ ຄາັ້ ຈະສູງກວ່ າການຕອບສະໜອງສນິ ຄາັ້ ຈະເຮດັ ໃຫລັ້ າຄາສນິ ຄາ້ັ ນນັັ້ ເພ່ ມີ ຂນັ້ ສູງມາອກີ ຜູ ້ັ ບລໍ ຫິ ານບາງຄນຈ່ ງມາຂາຍສນິ ຄາ້ັ ນນີ້ັ າໍ ອກີ ເຊ່ ງິ ເຮາເອນີ້ັ ວ່ າ ຂາຍໃນຕະຫາດຊ່ ອງຫວ່ າງ ເຊ່ ງິ ຫາຍຄນບຄໍ ່ ອຍ ສນໃຈ ສະນນັັ້ ຜູບັ້ ລໍ ຫິ ານທຸລະກດິ ຄວນເລອກຈງັ ຫວະໃນການລງທນທ່ ຈີ ະມຜີ ນຕອບແທນທ່ ເີ ໝາະສມ 4.4.3 ການລງທນເປນັ ໄລຍະ ຜູບັ້ ໍລຫິ ານຄວນເລອກການລງທນເປນັ ໄລຍະ ຕາມຄວາມຕອ້ັ ງການຂອງລູກຄາ້ັ ຖາັ້ ວ່ າ ຄວາມຕອັ້ ງການຂອງລກູ ຄາ້ັ ສູງໃນໄລຍະເລ່ ມີ ຕນ້ັ ຂອງການລງທນ, ຜູບັ້ ໍລຫິ ານຄວນເລ່ ມີ ຕນັ້ ດວັ້ ຍຂະໜາດ ໃຫຍ່ , ແຕ່ ຫາກວ່ າຄວາມຕອັ້ ງການຂອງລູກຄາ້ັ ຍງັ ຕໍາ ໃນໄລຍະເລ່ ມີ ຕນ້ັ ຂະໜາດນອ້ັ ຍກ່ ອນ ແລະ ຄ່ ອຍໆ

38 ເພ່ ມີ ຂນັ້ ເປນັ ໄລຍະ ຫາກວ່ າຄວາມຕອ້ັ ງການຂອງລກູ ຄາ້ັ ເປນັ ລະດູການ ເຮາກຄໍ ວນລງຕາມໄລຍະຂອງລະດູ ການຈ່ ງຈະເໝາະສມກວ່ າ 4.4.4 ການຕດັ ສນິ ໃຈຮ່ ວມກນັ ເມ່ ອໄດວັ້ ເິ ຄາະບນັ ຫາແຕ່ ລະທາງເລອກເປນັ ທ່ ຮີ ຽບຮອັ້ ຍແລວັ້ ຜູບັ້ ໍລຫິ ານທງັ ໝດ ແລະ ຜູ ັ້ ຮ່ ວມລງທນຈະເຫນັ ຈດຸ ແຂງ, ຈດຸ ອ່ ອນ ແລະ ຄວາມສາມາດຂອງອງກອນຕນ ຜູຮ້ັ ່ ວມລງທນຕອ້ັ ງມຄີ ວາມ ເປນັ ເອກະພາບເປນັ ຈດິ ໜ່ ງໃຈດຽວກນັ , ຕດັ ສນິ ໃຈຮ່ ວມກນັ ພອັ້ ມທງັ ຮບັ ສດິ ຜນປະໂຫຍດຕອັ້ ງຮ່ ວມກນັ ໄດັ້ ແລະ ເວລາເສຍຫາຍຕອັ້ ງຮ່ ວມກນັ ຮບັ ຄວາມເສຍຫາຍ ທາງທ່ ດີ ຄີ ວນມລີ ະບຽບຫກັ ການກ່ ຽວກບັ ການ ແບ່ ງປນັ ຜນປະໂຫຍດ ການແບ່ ງປນັ ຄວາມຮບັ ຜດິ ຊອບ ຕອ້ັ ງເລ່ ມີ ຈາກການລງທນຜູລ້ັ ະເທ່ າໃດ ໃນເວລາ ເລ່ ມີ ຕນ້ັ ແລະ ເວລາເລກີ ກດິ ຈະການ ຫ ມບີ ນັ ຫາຈະມລີ າຍລະອຽດຫຍງັ ແດ່ ຢ່ າລມວ່ າການລງທນຮ່ ວມ ກນັ ເປນັ ການຕດັ ສນິ ໃຈໄລຍະຍາວ ແລະ ເປນັ ການຮ່ ວມຜນປະໂຫຍດ ແລະ ຄວາມເສຍຫາຍຮ່ ວມກນັ . ສະນນັັ້ ທຸກຄນຕອັ້ ງໄດຄ້ັ ນ້ັ ຄດິ ແລະ ຕດັ ສນິ ໃຈໃຫດັ້ ີ ກ່ ອນຈະລງມຮ່ ວມທຸລະກດິ ນາໍ ກນັ . ທຸກຄນຕອ້ັ ງໄດັ້ ສກສາຮ່ ວມກນັ ຢ່ າງຮອບດາັ້ ນ ແລະ ເລກິ ເຊ່ ງິ ບໍວ່ າຈະເປນັ ການບໍລຫິ ານການຜະລດິ , ການເງນິ ແລະ ອ່ ນໆ. ໃນການຄນ້ັ ຄດິ ບແໍ ມ່ ນຈະເຫນັ ແຕ່ ປະໂຫຍດ ແລະ ບນັ ຫາໃນປດັ ຈບຸ ນັ ຕອ້ັ ງໄດໃັ້ ຫເັ້ ຫນັ ປະໂຫຍດ ແລະ ບນັ ຫາໃນໄລຍະຍາວ. ທຸກຄນຕອັ້ ງທບທວນວ່ າຕນມຄີ ວາມສາມາດປະກອບຫຍງັ ໄດແັ້ ທ້ັ ແລະ ຕນມຈີ ດຸ ອອ່ ນແນວໃດ ຕອ້ັ ງໄດລ້ັ ະມດັ ລະວງັ ເປນັ ພເິ ສດ ທາງທະນາຄານຈະມຄີ ວາມໝນັ້ັ ໃຈສນິ ຄາັ້ ແລະ ຕະຫອດ ສໍາລບັ ສນິ ຄາັ້ ນນັັ້ ໜອັ້ ຍກວ່ າເຈາ້ັ ຂອງໂຄງການ ເຈາັ້ ຂອງທຸລະກດິ ຄດິ ວ່ າ ຕນໄດສັ້ ກສາມາດທີ ່ ສີ ຸດແລວ້ັ , ຈ່ ງ ຕອັ້ ງການລງມປະຕບິ ດັ ໃນທນັ ທີ ແລະ ຢາກໃຫທັ້ ະນາຄານອະນຸມດັ ເງນິ ກຢູັ້ ມໃຫທັ້ ນັ ທໂີ ລດ ແຕ່ ໃນຄວາມ ເປນັ ຈງິ ສະຖາບນັ ການເງນິ ນນັັ້ ຈະຕອ້ັ ງໄດປັ້ ະເມນີ ຫາຍຄງັ້ັ ແລະ ປະເມນີ ໂດຍນກັ ວຊິ າການທ່ ກີ ່ ຽວຂອັ້ ງ ພອັ້ ມດຽວກນັ ກມໍ ຄີ ນພາຍນອກມາປະເມນີ ກຄໍ ທະນາຄານນນັ້ັ ເອງ ການຕລີ າຄາຂອງຄນພາຍນອກຄທະນາ ຄານຈະຊ່ ວຍເຈາັ້ ຂອງໂຄງການ ເຫນັ ໄດບ້ັ ນັ ຫາອ່ ນໆແຕກຕ່ າງໄປຈາກຕນເອງຄດິ ສະນນັ້ັ ເຈາ້ັ ຂອງທຸລະກດິ ກໍ ຄວນຟງັ ຄວາມຄດິ ເຫນັ ທ່ ແີ ຕກຕ່ າງອອກໄປ ທ່ ອີ າດຈະເປນັ ປະໂຍດແລວັ້ ນາໍ ມາປບັ ປຸງໂຄງການໃຫສ້ັ ມບູນທ່ ີ ສຸ ດ 4.5 ການປະຕບິ ດັ ໃນໄລຍະກອ່ ນການລງທນ ໃນໄລຍະກອນການລງມປະຕບິ ດັ ການລງທນຕວຈງິ ຜູບັ້ ລໍ ຫິ ານ ຫ ກ່ ຸມຜູກ້ັ ຕໍ ງັ້ັ ຈາໍ ເປນັ ຕອັ້ ງໄດສ້ັ ກ ສາດາັ້ ນເຕກັ ນກິ ແລະ ວສິ ະວະກາໍ ຮ່ ວມກບັ ພາກສ່ ວນວສິ ະວະກອນ ໃນໄລຍະນຈີ້ັ ະເປນັ ໄລຍະທ່ ຕີ ອ້ັ ງໄດ້ັ ໃຊຈັ້ ່ າຍເງນິ ຢ່ າງຫວງຫາຍໃນເວລາລງມປະຕບິ ດັ ໂຄງການ ເຊ່ ງິ ຜູບ້ັ ລໍ ຫິ ານ, ວສິ ະວະກອນ ແລະ ພາກສ່ ວນ ການເງນິ ຕອັ້ ງໄດຮ້ັ ່ ວມກນັ ສກສາໃຫລ້ັ ະອຽດ ໃນການປະຕບິ ດັ ຕວຈງິ ຈະມຄີ ນຈາໍ ນວນຫາຍເຂາ້ັ ມາກ່ ຽວຂອ້ັ ງ ໃນແຕ່ ລະຂນັັ້ ຕອນ ສະນນັັ້ ບນັ ຫາການເງນິ ແລະ ບໍລຫິ ານຫາຍຢ່ າງຈະເກດີ ຂນ້ັ ຖາັ້ ເຮາສກສາແຕ່ ລະຂນັັ້ ຕອນບລໍ ະອຽດມນັ ຈະເຮດັ ໃຫເ້ັ ກດີ ບນັ ຫາຕາມພາຍຫງັ ເຮາຈາໍ ເປນັ ຕອ້ັ ງໄດສ້ັ ກສາບນັ ຫາຫກັ ໆຢ່ ູ 4 ຢ່ າງ ຄ ການອອກແບບດາັ້ ນເຕກັ ນກິ , ຊອກຫາຊບັ ພະຍາກອນມະນດຸ ວດັ ຖຸ, ການເລອກທ່ ຕີ ງັ້ັ , ແຜນຜງັ ແລະ ການ ທດລອງຜະລດິ ຕວຈງິ