Intermediate

www.kroobannok.com

1 เอกสารประกอบการเรยี นวชิ าการบญั ชชี ัน้ กลาง 1 (Intermediate Accounting 1) รหัสวชิ า 2000-1224 ตามหลักสูตรประกาศนยี บตั รวชิ าชพี ชนั้ สูง พุทธศกั ราช 2545www.kroobannok.com นางสาวสุภา นาแซง ตาแหน่ง ครู วิทยฐานะครูชานาญการแผนกวิชาการบญั ชี วทิ ยาลัยอาชวี ศกึ ษาอุดรธานีสานกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศึกษา กระทรวงศกึ ษาธิการการบญั ชชี ้ันกลาง 1 รหสั วชิ า 3201 - 2001

2 คานาเอกสารประกอบการ เรยี น วชิ าการบัญชชี ัน้ กลาง 1 (Intermediate Accounting 1)รหัสวชิ า 2000-1224 ตามหลักสตู รประกาศนียบัตรวิชาชีพช้ันสูง พุทธศกั ราช 2545 ฉบบั น้ี จดั ทาํ ข้นึwww.kroobannok.comเพือ่ เป็นสอ่ื ประกอบการจดั การเรยี นการสอนรายวิชาการบญั ชชี ้ันกลาง 1 สาํ หรับนักศึกษาระดับ ปวส.สาขาวชิ าการบัญชี สงั กดั สํานกั งานคณะกรรมการการอาชีวศกึ ษา กระทรวงศึกษาธิการเอกสารประกอบการเรียน ฉบับนมี้ เี น้อื หาสาระ ประกอบด้วยหัวข้อเรื่อง ความนําสาระสาํ คญั จุดประสงค์การเรยี นรู้ แบบทดสอบก่อนเรยี น เนอ้ื หา กจิ กรรม แบบฝึก และแบบทดสอบหลงั เรียนพรอ้ มเฉลย ซึง่ จะทําให้ผ้เู รียนเกดิ การเรียนรไู้ ด้ด้วยตนเองและมีความเขา้ ใจเน้อื หาสาระได้เปน็อย่างดี จึงนบั ไดว้ า่ เปน็ เอกสารประกอบการเรยี นท่มี ปี ระโยชนต์ ่อการเรยี นการสอนเปน็ อยา่ งย่ิงขอขอบคุณเจ้าของตําราทนี่ าํ มาอา้ งอิงไวใ้ นเอกสาร และคณะผ้เู ชีย่ วชาญที่ให้คําแนะนําปรึกษาจนเอกสารฉบับนมี้ ีความชดั เจน และสมบูรณย์ ิ่งขน้ึ เมษายน สุภา นาแซง 2556การบญั ชชี น้ั กลาง 1 รหสั วชิ า 3201 - 2001

3www.kroobannok.comหน่วยการเรียนรูท้ ี่ 1  จดุ ประสงค์การเรียนรู้ท่วั ไป ผูเ้ รียนมคี วามรู้ ความเขา้ ใจเกี่ยวกับความหมายของสนิ ทรพั ย์ การรับรู้และการวัดมูลคา่ สนิ ทรัพย์ การจัดลาํ ดบั สินทรพั ย์ในงบแสดงฐานะการเงิน ลักษณะ ความหมายและการจดั ลาํ ดบั สินทรพั ย์หมนุ เวียน ลกั ษณะ ความหมายและการจัดลาํ ดบั สนิ ทรพั ย์ประเภทเงินลงทุนระยะยาว ลกั ษณะ ความหมายและการจดั ลําดับสนิ ทรพั ยป์ ระเภททด่ี นิ อาคารและอปุ กรณ์ ลกั ษณะ ความหมาย และการจดั ลําดับสินทรัพย์ทไี่ มม่ ีตัวตน หลักเกณฑ์ทใ่ี ชใ้ นการตีราคาสนิ ทรพั ย์ของกจิ การ และสามารถ นาํ ไปแสดงรายการในงบแสดงฐานะการเงนิ ได้อยา่ งถกู ตอ้ ง  จุดประสงค์การเรยี นรเู้ ชิงพฤตกิ รรม เม่ือศึกษาจบหน่วยการเรียนรู้นแ้ี ล้ว ผูเ้ รยี นสามารถ 1. อธิบายความหมายสินทรพั ยไ์ ด้ 2. อธิบายหลักเกณฑ์การรบั รู้และการวัดมูลค่าสินทรัพย์ได้ 3. จดั ลําดบั สินทรัพย์ในงบแสดงฐานะการเงินได้ 4. อธบิ ายลกั ษณะ ความหมาย และการจัดลําดบั สินทรัพยห์ มนุ เวยี นได้ 5. อธิบายลักษณะ ความหมาย และการจดั ลําดบั สินทรัพย์ประเภทเงนิ ลงทุนระยะยาวได้ 6. อธบิ ายลกั ษณะ ความหมาย และการจัดลาํ ดบั สนิ ทรพั ยป์ ระเภททดี่ นิ อาคารและอปุ กรณไ์ ด้ 7. อธิบายลักษณะ ความหมาย และการจดั ลําดับสินทรพั ย์ทไี่ มม่ ีตัวตน ได้ 8. อธบิ ายหลักเกณฑ์ท่ีใช้ในการตรี าคาสินทรพั ยข์ องกิจการได้ 9. มีคณุ ลักษณะนิสยั ในเรื่องความรบั ผิดชอบ การตรงตอ่ เวลา มีความซ่อื สัตยส์ จุ ริต  สาระสาคญั สินทรพั ยเ์ ปน็ องค์ประกอบหน่ึงของงบการเงินทม่ี ีมูลคา่ เป็นตวั เงนิ อยใู่ นความควบคุม ของกิจการ สินทรพั ยส์ ามารถจําแนกได้หลายประเภท การแสดงรายการสินทรัพย์ประเภทตา่ ง ๆ ในงบแสดงฐานะการเงนิ จาํ เป็นต้องคํานงึ ถงึ การจัดหมวดหมู่ การจําแนก และการจัดเรียงลําดับให้ ถูกต้องตามมาตรฐานการบัญชีทก่ี ําหนด ขอ้ มลู ในงบแสดงฐานะการเงินยังใช้วดั สภาพคลอ่ ง และความสามารถในการชาํ ระหน้ไี ด้อกี ด้วย การบัญชชี นั้ กลาง 1 รหสั วชิ า 3201 - 2001

4 เนื้อหาสาระ 1. ความหมายของสนิ ทรัพย์ 2. การรับรู้และการวดั มลู ค่าสินทรพั ย์ 3. การจดั ลาํ ดบั สนิ ทรัพย์ในงบแสดงฐานะการเงนิ 4. ลักษณะ ความหมายและการจดั ลาํ ดบั สินทรพั ย์หมนุ เวียน 5. ลกั ษณะ ความหมายและการจัดลําดับสินทรพั ย์ประเภทเงนิ ลงทุนระยะยาว 6. ลักษณะ ความหมายและการจัดลาํ ดบั สนิ ทรัพย์ประเภททีด่ นิ อาคาร และอปุ กรณ์ 7. ลกั ษณะ ความหมายและการจัดลาํ ดับสนิ ทรัพย์ทไ่ี มม่ ตี วั ตน 8. หลกั เกณฑ์ท่ใี ช้ในการตีราคาสินทรพั ย์ของกิจการ ผงั มโนทัศน์www.kroobannok.comการบัญชีชัน้ กลาง 1 รหสั วชิ า 3201 - 2001

5แบบทดสอบก่อนการเรียน หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี 1 เรอื่ งการจดั หมวดหมู่สนิ ทรัพย์และการตรี าคาสนิ ทรัพย์www.kroobannok.com คาช้แี จง : ให้ผเู้ รียนทําเครื่องหมายกากบาท () ทับข้อที่ถกู ตอ้ งท่สี ดุ เพียงข้อเดียว 1. สินทรัพย์ หมายถงึ ก. ทรพั ยห์ รือส่งิ ของท่ีมีมูลคา่ เปน็ ตัวเงินซ่งึ กจิ การเปน็ เจา้ ของ ข. ทรพั ยห์ รอื สิ่งของทมี่ มี ลู คา่ เปน็ ตัวเงนิ ซึง่ ใครก็ไดเ้ ป็นเจ้าของ ค. ทรัพย์หรอื สิ่งของที่มีมูลค่าเปน็ ตวั เงนิ ซง่ึ บคุ คลภายนอกเป็นเจา้ ของ ง. ทรัพย์หรอื สง่ิ ของทมี่ มี ลู คา่ เปน็ ตวั เงินซงึ่ กจิ การไดก้ มู้ าจากสถาบันการเงนิ 2. สินทรัพย์มหี ลายชนดิ ได้แก่ ก. เงนิ สด เงินฝากธนาคาร เงินกู้ เงนิ ทดรอง ข. เงนิ สด เงนิ ฝากธนาคาร ลกู หนี้ สินคา้ คงเหลือ ค. เงินสด หลักทรพั ย์ หุ้นกู้ หนุ้ ทนุ ง. เงนิ สด ลูกหนี้ ตั๋วเงินรบั เจา้ หนี้ 3. การจดั ลําดับชนดิ ของสินทรัพย์หมุนเวยี นจะจัดเรยี งลําดบั จาก ก. สภาพคลอ่ งน้อยท่ีสดุ ไปหาปานกลาง ข. สภาพคล่องปานกลางไปหามากทีส่ ดุ ค. สภาพคลอ่ งน้อยทส่ี ดุ ไปหามากท่สี ดุ ง. สภาพคลอ่ งมากทสี่ ดุ ไปหานอ้ ยท่สี ดุ 4. การจดั ลําดบั ประเภทที่ดนิ อาคาร และอปุ กรณ์ จัดเรยี งลาํ ดบั จาก ก. อายุนอ้ ยไปหาอายุมาก ข. อายมุ ากไปหาอายนุ ้อย ค. ไม่กําหนดแล้วแตส่ ะดวก ง. รายการทเ่ี กิดขึน้ ก่อนหลัง 5. ขอ้ ใดคือลกั ษณะของสนิ ทรัพย์ไม่มีตัวตน ก. ไมส่ ามารถจัดเขา้ หมวดหมู่ใด ข. ไม่สามารถเคลอื่ นท่ีได้ ค. เปน็ สทิ ธิต่าง ๆ ตามกฎหมายกาํ หนด ง. มอี ายกุ ารใช้งานตามกาํ หนดระยะเวลา การบญั ชีชนั้ กลาง 1 รหสั วชิ า 3201 - 2001

66. กิจการจะรับรู้สนิ ทรพั ยเ์ ม่อื ใดwww.kroobannok.com ก. กิจการมีรายการทําสญั ญาซ้อื ขาย ข. เม่อื มรี ายการจ่ายเงนิ สดเท่านัน้ ค. เมือ่ กจิ การได้จา่ ยเปน็ คา่ ใชจ้ ่ายออกไป ง. เมอื่ กจิ การไดร้ บั ผลประโยชน์เชิงเศรษฐกิจในอนาคต7. การวัดมลู ค่าของสินทรพั ย์สามารถวัดตามเกณฑ์ราคาดงั ต่อไปน้ี ก. ราคาขาย ราคาซือ้ ราคายุตธิ รรม ราคาตลาด ข. ราคาทุนปัจจบุ นั ราคามูลคา่ ราคามูลค่าที่จะได้รับ ราคาตลาด ค. ราคาทนุ เดิม ราคาทุนปจั จบุ นั ราคามูลคา่ ทจ่ี ะได้รับ ราคามูลคา่ ปจั จุบัน ง. ราคาทุนใหม่ ราคาทุนปจั จบุ ัน ราคามลู ค่าที่จะได้รับ ราคามลู คา่ ปจั จุบัน8. ข้อใดคอื ความหมายของงบแสดงฐานะการเงิน ก. งบทแี่ สดงฐานะทางการเงินของกิจการ สาํ หรับงวดใดงวดหน่ึง ข. งบที่แสดงฐานะทางการเงนิ ของกจิ การ ณ วนั ใดวนั หนึ่ง ค. งบที่แสดงผลการดําเนินงานของกิจการสําหรับงวดใดงวดหนึง่ ง. งบที่แสดงผลการดาํ เนินงานของกิจการ ณ วันใดวันหนึง่9. การตีราคาสินทรัพย์ประเภทหลกั ทรัพย์ในความต้องการของตลาดจะใช้ราคาใด ก. ราคาทนุ หรอื ตลาดทีต่ ่าํ กว่า ข. ราคาทนุ เดมิ ค. ราคามลู คา่ ที่จะไดร้ ับ ง. ราคามลู ค่าปจั จบุ ัน10. การตรี าคาสินทรัพย์ประเภทเงินสดหรอื เงนิ ฝากธนาคารจะใช้ราคาใด ก. ราคาทนุ หรอื ตลาดทตี่ ่ํากว่า ข. ราคาตามทีป่ รากฏในเอกสาร ค. ราคามูลคา่ ท่จี ะไดร้ ับ ง. ราคามลู คา่ ปัจจบุ ันการบัญชชี นั้ กลาง 1 รหสั วชิ า 3201 - 2001

71. ความหมายของสนิ ทรพั ย์www.kroobannok.com รูปภาพท่ี 1.1 : ตวั อย่างสนิ ทรัพย์ (ทมี่ า : http://www.thairath.co.th/content/400108 สืบค้นเมื่อวันท่ี 23 เมษายน 2557) แม่บทการบญั ชี ของสภาวชิ าชีพบัญชี ในพระบรมราชูปถมั ภ์ ได้ให้คาํ นยิ ามของสนิ ทรัพย์ ดังนี้ สินทรพั ย์ (Assets) หมายถงึ ทรพั ยากรที่อยใู่ นความควบคุมของกจิ การ ทรัพยากรดังกล่าวเปน็ ผลของเหตกุ ารณ์ในอดีต และกจิ การคาดวา่ จะไดร้ บั ประโยชน์เชิงเศรษฐกจิ จากทรพั ยากรนั้นในอนาคต ได้แก่ - สนิ ทรัพยท์ ี่เป็นตัวเงิน เชน่ เงินสด หลักทรัพยใ์ นความตอ้ งการของตลาด ลูกหนี้ เปน็ ต้น - สนิ ทรพั ยท์ ่มี ีรูปร่าง เช่น สนิ ค้าคงเหลือ ทดี่ นิ อาคารและอปุ กรณ์ เป็นตน้ - ต้นทนุ ท่คี าดว่าจะกอ่ ให้เกดิ ประโยชน์ และรายได้ในอนาคต เชน่ ค่าเบย้ี ประกนั ภยัจ่ายลว่ งหน้า และรายจ่ายรอการตดั บัญชี เปน็ ตน้ ดังน้นั คําว่าประโยชน์เชิงเศรษฐกิจในอนาคตของสินทรัพยห์ มายถงึ ศกั ยภาพของสินทรัพย์ในการกอ่ ให้เกิดกระแสเงินสด หรอื รายการเทียบเท่าเงนิ สดแกก่ จิ การ ทั้งทางตรงและทางอ้อมในอนาคต จากความหมายข้างตน้ นี้ สรปุ ไดว้ ่า สนิ ทรัพยม์ ีลกั ษณะสําคัญ ดังนี้ 1.1 กิจการสามารถควบคุมประโยชน์เชิงเศรษฐกิจในอนาคตจากสนิ ทรพั ย์นนั้ เชน่ กจิ การไดร้ บั ประโยชนจ์ ากเครือ่ งจักร หรอื สทิ ธิบัตรซ่งึ อยู่ในความควบคมุ ของกจิ การ 1.2 สินทรัพย์ทาํ ใหก้ ิจการไดร้ บั ประโยชน์เชิงเศรษฐกิจในอนาคตซึ่งเก่ียวข้องกบั ความสามารถในการก่อใหเ้ กดิ กระแสเงินสด ท้งั ทางตรงและทางอ้อมในอนาคตการบญั ชชี ัน้ กลาง 1 รหสั วชิ า 3201 - 2001

8www.kroobannok.com2. การรับร้แู ละการวัดมลู ค่าสินทรัพย์ 2.1 การรบั รรู้ ายการสนิ ทรัพย์ คือ การรับรู้สนิ ทรพั ยค์ วรรบั รเู้ มอ่ื มีความเป็นไปได้ค่อนข้าง แนท่ ีก่ ิจการจะได้รบั ประโยชนเ์ ชิงเศรษฐกจิ ในอนาคต และรายการน้นั มรี าคาทุนหรือมูลค่าที่วัดได้ อยา่ งน่าเช่อื ถอื (ศิลปะพร ศรจี นั่ เพชร, 2556 : 3 - 23) 2.2 การวดั มลู คา่ สนิ ทรพั ย์ คือ การวัดมูลคา่ ของสนิ ทรัพยม์ เี กณฑก์ ารวดั มูลคา่ 5 เกณฑ์ ดงั ตอ่ ไปนี้ (ศลิ ปะพร ศรจี นั่ เพชร, 2556 : 3 - 23) 2.2.1 ราคาทนุ เดิม (Historical Cost) หมายถึง จาํ นวนเงนิ สดหรือรายการเทียบเท่า เงนิ สด ท่ตี ้องจ่ายไปเพือ่ ให้ไดม้ าซง่ึ สนิ ทรัพย์ ณ วนั ทรี่ ับรู้รายการเมื่อเร่ิมแรก หรือจาํ นวนเงินสดหรอื รายการเทยี บเท่าเงินสดท่ไี ด้รบั จากการกอ่ หนีส้ นิ ณ วนั ท่รี ับรรู้ ายการเมื่อเรมิ่ แรก ซ่ึงเป็นราคาที่นิยม ใช้กนั อยา่ งแพร่หลาย เพราะเป็นราคาทีม่ ีหลกั ฐานสามารถตรวจสอบไดแ้ น่นอน 2.2.2 ราคาทุนปจั จบุ ัน (Current Cost) หมายถงึ จาํ นวนเงินสดหรือรายการเทยี บเทา่ เงินสด ท่ีกิจการจะต้องจา่ ยในขณะนั้นเพอ่ื ให้ได้มาซง่ึ สินทรพั ยช์ นดิ เดยี วกันหรือสนิ ทรัพย์ทีเ่ ทา่ เทยี ม กัน หรือจาํ นวนเงนิ สดหรอื รายการเทียบเทา่ เงนิ สดทต่ี ้องใชใ้ นการชําระภาระผกู พนั ในขณะนนั้ 2.2.3 มูลคา่ ที่จะได้รบั (Realizable Value) หมายถึง จาํ นวนเงินสดหรอื รายการ เทยี บเทา่ เงนิ สด ทก่ี จิ การจะไดม้ าในขณะน้นั หากกจิ การจาํ หนา่ ยหรอื ขายสินทรัพย์นน้ั โดยการจําหนา่ ยหรอื ขายสนิ ทรัพย์นน้ั ตอ้ งเปน็ ไปตามปกติของการดําเนนิ งาน 2.2.4 มูลค่าปัจจุบนั (Present Value) หมายถึง จํานวนท่ีไดจ้ ากการคาํ นวณคิดลด กระแสเงินสดรบั สทุ ธิทก่ี ิจการคาดว่าจะได้รับในอนาคต ข้อมลู ทีต่ อ้ งใช้ในการวดั มลู คา่ ของสนิ ทรัพย์ ดว้ ยมลู คา่ ปัจจุบนั มี ดังน้ี 2.2.4.1 กระแสเงินสดทคี่ าดวา่ จะไดร้ บั ในอนาคตจากสนิ ทรพั ย์ 2.2.4.2 อตั ราส่วนลด หมายถงึ อตั ราผลตอบแทนหรือตน้ ทนุ ของเงินที่ เกยี่ วขอ้ งกับมลู ค่าสนิ ทรัพยท์ ีจ่ ะไดร้ บั ในอนาคต 2.2.4.3 ระยะเวลาท่ีเก่ียวขอ้ ง หมายถงึ ชว่ งระยะเวลาจากปัจจบุ ันจนกระทงั่ ถงึ วันที่เกิดรายการกจิ การจะวดั มลู ค่าของสนิ ทรัพยด์ ้วยมลู คา่ ปจั จบุ นั เม่ือกิจการสามารถคาดคะเน หรือประมาณกระแสเงนิ สดรับ หรอื รายการเทยี บเท่าเงินสดทีจ่ ะไดร้ บั ในอนาคตได้ค่อนขา้ งแนน่ อน 2.2.5 มูลคา่ ยตุ ิธรรม (Fair Value) หมายถงึ จาํ นวนเงนิ ท่ีผู้ซ้อื และผขู้ ายตกลง แลกเปล่ยี นสนิ ทรพั ย์หรือจา่ ยชําระหนใี้ นขณะท่ที ง้ั สองฝา่ ยมีความรอบรู้และเต็มใจในการแลกเปล่ยี น และสามารถตอ่ รองราคากนั ไดอ้ ย่างเป็นอสิ ระในลกั ษณะของผทู้ ีไ่ มม่ ีความเกี่ยวข้องกนั 3. การจดั ลาดับสินทรพั ย์ในงบแสดงฐานะการเงนิ งบแสดงฐานะการเงนิ (Statement of Financial Position) หมายถึง รายงานทางการเงิน ท่ีแสดงฐานะการเงนิ ณ วันส้นิ งวด เดิมชอื่ งบดลุ (Balance Sheet) อาจกลา่ วได้ว่า งบแสดงฐานะ การเงนิ เป็นรายงานทางการเงนิ ท่บี อกให้ผู้ใชง้ บการเงนิ ทราบข้อมูลเก่ยี วกับความมัง่ ค่ัง (Wealth) ของกจิ การ ณ วันส้ินรอบระยะเวลารายงาน ตลอดจนท่มี าของแหล่งเงินทุน ว่าได้มาจากเจ้าหน้ี การบญั ชีชั้นกลาง 1 รหสั วชิ า 3201 - 2001

9และเจ้าของจาํ นวนเทา่ ใด วิธกี ารจัดหมวดหมเู่ รียงลาํ ดับสนิ ทรัพยต์ ่าง ๆ ในงบแสดงฐานะการเงนิเปน็ วิธกี ารที่จะทาํ ให้ผอู้ ่านงบการเงินสามารถเขา้ ใจได้ง่าย มกี ารจดั เรยี งโดยคาํ นงึ ถึงสภาพคลอ่ งในการเปล่ยี นเป็นเงนิ สดของสินทรพั ย์น้นั และในท่นี ีจ้ ะมีการจําแนกในลกั ษณะท่วั ไป ดงั น้ีตัวอยา่ ง การจัดลําดบั รายการสินทรพั ยใ์ นงบแสดงฐานะการเงินwww.kroobannok.com บริษทั สามัคคี จากัด (หน่วย : บาท) งบแสดงฐานะการเงนิ (บางสว่ น) xxx ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25x1 xxx xxx สินทรัพย์ xxx xxx สนิ ทรพั ยห์ มนุ เวยี น xxx เงินสดและรายการเทยี บเท่าเงนิ สด เงินลงทนุ ชว่ั คราว xxx ลกู หนก้ี ารค้า (สทุ ธิ) xxx สินคา้ คงเหลือ xxx สินทรพั ย์หมุนเวยี นอ่ืน xxx รวมสนิ ทรัพย์หมนุ เวยี น xxx xxxสินทรพั ย์ไม่หมุนเวียน x,xxx เงนิ ลงทุนระยะยาว ที่ดิน อาคารและอปุ กรณ์ (สุทธิ) สินทรพั ยไ์ มม่ ีตวั ตน ภาษเี งินได้รอการตัดบญั ชี สินทรัพยไ์ ม่หมุนเวียนอืน่ รวมสินทรพั ยไ์ ม่หมุนเวียน รวมสินทรัพย์ทง้ั หมด4. ลกั ษณะ ความหมายและการจดั ลาดบั สินทรพั ยห์ มนุ เวียน 4.1 ลักษณะของสนิ ทรัพย์หมุนเวียน มาตรฐานการบัญชี ฉบับท่ี 1 (ปรบั ปรงุ พ.ศ. 2552) เรอ่ื ง การนาํ เสนองบการเงินไดใ้ ห้เกณฑใ์ นการจดั ประเภทสนิ ทรพั ย์เปน็ สนิ ทรัพยห์ มนุ เวียนเมอื่ เขา้ เงอ่ื นไข ดงั น้ี 4.1.1 คาดว่าจะไดร้ บั ประโยชน์หรอื ต้ังใจจะขาย หรือใช้ภายในรอบระยะเวลาดําเนนิ งานตามปกตขิ องกิจการ 4.1.2 กจิ การมีวตั ถุประสงคห์ ลักท่ีจะถือสนิ ทรพั ย์ไว้เพ่ือคา้การบัญชีชน้ั กลาง 1 รหสั วชิ า 3201 - 2001

10www.kroobannok.com 4.1.3 กิจการคาดว่าจะไดร้ ับประโยชนภ์ ายใน 12 เดือนนบั จากรอบระยะเวลารายงาน 4.1.4 สินทรพั ยน์ ้นั เป็นเงนิ สดหรอื รายการเทียบเทา่ เงินสด ซ่งึ ไมม่ ีข้อจาํ กัดในฃ การแลกเปลีย่ น หรือการใช้ชําระหน้สี นิ ภายในระยะเวลาอย่างน้อย 12 เดือน นับจากรอบระยะเวลา รายงาน 4.2 ความหมายของสินทรพั ยห์ มุนเวียน สนิ ทรพั ยห์ มุนเวยี น (Current Assets) หมายถงึ เงนิ สดหรือสนิ ทรพั ย์อน่ื ท่มี ีเหตผุ ล หรือคาดวา่ จะเปลยี่ นเปน็ เงินสดไดภ้ ายในระยะเวลา 1 ปี หรอื ภายในรอบระยะเวลาการดําเนินงาน ตามปกตขิ องธรุ กิจ กนกลักษณ์ วงษเ์ กรยี งไกร (2551 : 1 - 3) กลา่ วถงึ รอบระยะเวลาดาํ เนินงาน หมายถงึ ระยะเวลาเรม่ิ ตงั้ แต่กิจการได้รับวัตถุดิบหรอื สินคา้ มาเพือ่ ผ่านกระบวนการต่าง ๆ จนกระท่งั ได้รบั เงินสด หรือเครือ่ งมือทางการเงนิ ท่ีสามารถเปลย่ี นเป็นเงนิ สดได้ทันที 4.3 ลาํ ดับชนดิ ของสินทรัพยห์ มนุ เวียน การจัดลาํ ดับของสนิ ทรัพย์หมุนเวียนจะเรยี งลําดับจากสนิ ทรัพย์ทม่ี ีสภาพคลอ่ งมากท่สี ุด ไปจนถึงสินทรพั ยท์ ีม่ ีสภาพคล่องนอ้ ยที่สุดคือ 4.3.1 เงินสด (Cash) หมายถึง เงนิ สดในมอื และเงนิ ฝากธนาคารทุกประเภทท่สี ามารถ ถอนไดท้ ันทเี ม่ือตอ้ งการ แตไ่ ม่รวมเงินฝากประเภทท่ตี อ้ งจา่ ยคนื เมื่อสิ้นระยะเวลาท่ีกําหนดไว้ ไดแ้ ก่ ธนบตั ร เหรียญกษาปณ์ เช็คของลูกคา้ ท่ีสามารถนาํ ไปขนึ้ เงินไดท้ นั ที เชค็ เดนิ ทาง ดราฟต์ ธนาณัติ ตวั๋ แลกเงินไปรษณยี ์ เป็นต้น 4.3.2 รายการเทียบเท่าเงนิ สด (Cash Equivalent) หมายถึง เงินลงทนุ ชัว่ คราวท่ีมี ระยะเวลาครบกาํ หนดไมเ่ กนิ 3 เดอื นนบั จากวนั ทไี่ ดเ้ งนิ ลงทุนนัน้ มา เงนิ ลงทนุ นนั้ ต้องมสี ภาพคล่อง สงู พรอ้ มท่ีจะเปล่ียนเปน็ เงินสดในจาํ นวนที่ทราบได้ และมคี วามเส่ยี งตอ่ การเปล่ียนแปลงในมูลคา่ นอ้ ย หรอื ไม่มีนยั สําคญั เชน่ เงนิ ฝากธนาคารประเภทประจาํ 3 เดือน พนั ธบตั รรัฐบาลท่มี อี ายุครบกาํ หนด ไมเ่ กนิ 3 เดอื น เปน็ ต้น 4.3.3 เงนิ ลงทุนชั่วคราว (Temporary Investments) หมายถึง เงินลงทนุ ทีก่ จิ การ ตงั้ ใจจะถือไว้ไมเ่ กนิ 1 ปี เงนิ ลงทนุ ชว่ั คราวรวมถงึ หลักทรัพย์เผ่อื ขาย เงนิ ลงทนุ ทวั่ ไป และตราสาร หน้ที ่จี ะครบกําหนดภายใน 1 ปี ท้ังนใ้ี ห้เปน็ ไปตามท่กี าํ หนดในมาตรฐานการรายงานทางการเงินที่ เกีย่ วขอ้ ง 4.3.4 ลูกหน้ีการคา้ และลูกหนอี้ ่ืน (Trade and Other Receivables) ลกู หน้ีการค้า หมายถึง เงินท่ีลกู คา้ ค้างชาํ ระค่าสินคา้ หรือบรกิ ารทก่ี จิ การได้ขาย หรอื ใหบ้ รกิ ารตามปกติ และลูกหนี้ตามตัว๋ เงินรับอนั เกดิ จากค่าสินค้าหรอื บรกิ ารดงั กล่าว ลกู หน้ีอน่ื หมายถงึ ลกู หน้อี ่ืนท่ีไม่ใช่ลกู หน้ีการคา้ เชน่ คา่ ใช้จ่ายจา่ ยล่วงหน้า รายได้คา้ งรบั เงนิ ทดรอง เปน็ ตน้ 4.3.5 สนิ คา้ คงเหลือ (Inventories) หมายถึง สินคา้ ท่ีกจิ การซื้อไว้เพือ่ ขายหรือใช้ใน การผลิตสินคา้ หรอื บริการเพือ่ ขายตามปกตขิ องกจิ การ ประกอบด้วย วตั ถดุ บิ วสั ดโุ รงงาน สนิ ค้าระหวา่ งผลิต สนิ คา้ สาํ เรจ็ รปู โดยทั่วไปสนิ คา้ คงเหลอื อาจจะหมนุ เวียนเปลยี่ นเป็นเงินสดได้ ภายในระยะเวลาการดาํ เนนิ งานปกติ การบญั ชชี ้นั กลาง 1 รหสั วชิ า 3201 - 2001

www.kroobannok.com 11 4.3.6 ค่าใช้จา่ ยลว่ งหน้า (Prepaid Expense) หมายถึง ค่าใช้จ่ายที่กิจการจา่ ยไป แต่ในวันท่จี ัดทาํ งบการเงินยังมไิ ดใ้ ช้ประโยชน์จากการจ่ายเงนิ นั้น เชน่ คา่ เชา่ คา่ เบ้ยี ประกัน เปน็ ตน้ 5. ลักษณะ ความหมายและการจดั ลาดับสนิ ทรัพย์ประเภทเงินลงทนุ ระยะยาว 5.1 ลักษณะความหมายของสนิ ทรัพย์ประเภทเงินลงทุนระยะยาว มาตรฐานการบัญชี ฉบับท่ี 105 เรื่อง การบญั ชสี ําหรับเงินลงทุนในตราสารหน้ี และตราสารทุน ย่อหนา้ ท่ี 3 ของสภาวชิ าชีพบัญชี ในพระบรมราชูปถัมภ์ กลา่ ววา่ เงินลงทนุ ระยะยาว (Long - term Investment) หมายถึง เงนิ ลงทนุ ทกี่ ิจการตัง้ ใจจะถือไวเ้ กิน 1 ปี เงินลงทุนระยะยาว รวมถึงตราสารทนุ ทจี่ ดั ประเภทเปน็ หลักทรพั ย์เผอื่ ขาย เงินลงทนุ ท่วั ไป ตราสารหนี้ท่ีจดั ประเภท เปน็ หลกั ทรัพยเ์ ผอ่ื ขายและตราสารหน้ที ่จี ะถือจนครบกาํ หนด เยาวลักษณ์ (รตั นเพยี รธัมมะ) สขุ วิบลู ย์ (2556 : 6 - 1) กลา่ วว่า เงินลงทนุ ระยะยาว หมายถึง หลกั ทรัพยห์ รอื สินทรพั ยท์ กี่ ิจการซ้อื ไว้ โดยมวี ตั ถปุ ระสงคเ์ พอื่ หาผลประโยชน์จากการลงทุน นนั้ และไมม่ ีความตง้ั ใจท่ีจะขายเมือ่ ตอ้ งการใช้เงินสด ซึง่ เปน็ เงนิ ลงทุนในลกั ษณะทไ่ี มใ่ ชเ่ งนิ ลงทนุ ชว่ั คราว หรือสนิ ทรพั ย์หมุนเวยี นแต่เป็นเงินลงทนุ ประเภททจ่ี ดั อยใู่ นสนิ ทรพั ยไ์ มห่ มุนเวยี น อนั ไดแ้ ก่ 5.1.1 เงินลงทนุ ซ้ือห้นุ ทุนในบริษทั อ่ืน 5.1.2 เงนิ ลงทุนซื้อพันธบตั รหรอื หุ้นกู้ 5.1.3 เงินกองทนุ ท่ตี ้งั ไว้เพ่อื วัตถปุ ระสงค์อย่างใดอยา่ งหนงึ่ โดยเฉพาะเชน่ เงินกองทนุ เพือ่ ไถ่ถอนห้นุ กู้ หรอื ห้นุ บุรมิ สิทธิ เปน็ ตน้ 5.1.4 เงนิ ลงทุนซื้อทด่ี นิ หรอื สินทรัพย์อนื่ ทไ่ี มไ่ ด้นํามาใช้ประโยชนใ์ นการดําเนินงาน ของกจิ การในปัจจบุ นั 5.1.5 เงินลงทุนในรูปแบบอ่ืน ๆ เชน่ เงนิ ล่วงหน้าให้บริษทั ยอ่ ย หรือบริษทั ในเครอื มลู คา่ เวนคนื กรมธรรม์ประกันชวี ิต เงนิ ลงทุนในหา้ งหุ้นสว่ น และในกิจการร่วมคา้ เปน็ ตน้ 5.2 ลําดบั ชนดิ ของเงินลงทุนระยะยาว เงนิ ลงทุนระยะยาวมกี ารจดั ลาํ ดับเรียงตามอายแุ ละความเหมาะสมของเงินลงทุน แตล่ ะประเภท ได้แก่ 5.2.1 หุน้ กขู้ องกิจการอ่นื พนั ธบัตรรฐั บาล หรอื รฐั วิสาหกจิ 5.2.2 เงนิ ลงทุนในทรพั ย์สินอืน่ เพอ่ื หวงั ผลกําไรในอนาคต เชน่ เงินลงทนุ ในทีด่ ิน อาคารเพอ่ื ไว้ขายในวนั ขา้ งหนา้ 5.2.3 ให้กโู้ ดยมีระยะเวลาชําระคืนเกนิ กว่า 1 ปี 5.2.4 เงนิ กนั ไวเ้ พ่ือไถ่ถอนหนส้ี ิน หุน้ กู้ หรือเงินกู้ระยะยาวการบัญชีชน้ั กลาง 1 รหสั วชิ า 3201 - 2001

www.kroobannok.com 126. ลกั ษณะความหมายและการจัดลาดับสนิ ทรัพยป์ ระเภท ที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ 6.1 ลักษณะของสนิ ทรพั ยป์ ระเภท ทีด่ นิ อาคาร และอุปกรณ์ มาตรฐานการบัญชี ฉบบั ท่ี 16 (ปรบั ปรุง พ.ศ. 2552) เร่อื ง ท่ีดิน อาคาร และอปุ กรณ์ของสภาวิชาชีพบญั ชี ในพระบรมราชปู ถมั ภ์ กล่าววา่ ทดี่ ิน อาคาร และอุปกรณ์ เปน็ สินทรัพยท์ ่มี ีตัวตนซง่ึ กจิ การ - มีไวเ้ พอื่ ใชป้ ระโยชนใ์ นการผลติ เพื่อใช้ในการจําหนา่ ยสนิ คา้ หรือให้บรกิ าร เพอื่ ใหเ้ ช่าหรอื เพอื่ ใชใ้ นการบรหิ ารงาน - กจิ การคาดว่าจะใชป้ ระโยชน์มากกวา่ หนง่ึ รอบปรี ะยะเวลาของปีบัญชี 6.2 ความหมายของสนิ ทรัพยป์ ระเภท ทีด่ นิ อาคาร และอปุ กรณ์ ท่ดี นิ อาคาร และอปุ กรณ์ หมายถึง สินทรพั ยท์ ่มี ลี ักษณะคงทนถาวรเมือ่ เปรยี บเทียบกับสินทรพั ย์อ่นื ซ่ึงกิจการมีไว้ใชใ้ นการดําเนินงาน เพ่ือก่อให้เกิดรายได้หลกั ของกจิ การ 6.3 ลําดับชนิดของสินทรัพยป์ ระเภท ทดี่ นิ อาคาร และอปุ กรณ์ การแสดงสินทรพั ย์ประเภทท่ีดิน อาคาร และอปุ กรณ์ จะจดั เรยี งลาํ ดับจากอายุการใชง้ านนานทีส่ ดุ ไปหาอายกุ ารใชง้ านนอ้ ยที่สดุ เชน่ ทดี่ ิน เป็นสินทรัพย์ซ่งึ กจิ การมีไวใ้ ชป้ ระโยชน์ในการดําเนินงานตามปกติ โดยแสดงไว้ในราคาทุน หากเป็นทีด่ ินท่ีกิจการมีไวเ้ พื่อเกง็ กาํ ไรในอนาคต หรอื ไวเ้ พือ่ วตั ถปุ ระสงค์อ่ืนจะแสดงไว้ในเงินลงทุนระยะยาว อาคารหรือสิ่งปลูกสร้างทกุ ชนดิ ของกิจการ เปน็ ส่งิ ท่ีกิจการมไี วเ้ พ่อื ใชป้ ระโยชน์ในการดําเนินงานตามปกติ เชน่ ร้านค้า สํานกั งาน คลังสนิ คา้ โรงงาน แสดงไวใ้ นราคาทุนหักด้วยค่าเสอื่ มราคาสะสมทค่ี ํานวณไดจ้ นถงึ วนั ที่จดั ทาํ งบแสดงฐานะการเงนิ นน้ั อุปกรณ์ เป็นสินทรพั ย์ทก่ี ิจการมไี ว้ใช้ในการดาํ เนนิ งานปกตขิ องกิจการ เช่น อุปกรณ์สาํ นกั งาน อุปกรณก์ ารขนสง่ อุปกรณ์โรงงาน เป็นต้น โดยแสดงไว้ในราคาทุนหักด้วยคา่ เส่ือมราคาสะสม ทรพั ยากรธรรมชาติ เปน็ สินทรัพยท์ กี่ ิจการไดท้ าํ สญั ญาจ่ายค่าสัมปทานจากวสั ดุในการประกอบธรุ กิจเกี่ยวกบั ทรัพยากรของแผ่นดิน เชน่ เหมอื งแร่ บ่อนา้ํ มัน ปา่ ไม้ เป็นตน้บันทึกไว้ในราคาทนุ หักดว้ ยคา่ สูญสิ้นการบัญชีชัน้ กลาง 1 รหสั วชิ า 3201 - 2001

13www.kroobannok.com7. ลักษณะ ความหมาย และการจดั ลาดับสินทรัพยท์ ี่ไมม่ ีตัวตน 7.1 ความหมายของสนิ ทรพั ย์ไมม่ ีตัวตน สนิ ทรัพย์ไมม่ ีตวั ตน (Intangible Assets) หมายถึง สนิ ทรพั ยท์ ่ไี ม่อาจมองเห็นดว้ ย ตาเปล่า แตใ่ ห้ประโยชนต์ ่อการดาํ เนินงานของกจิ การมลี กั ษณะเปน็ สิทธิตา่ ง ๆ ตามกฎหมายกาํ หนด สินทรัพย์อนื่ (Other Assets) หมายถงึ สินทรัพยท์ ี่ไมส่ ามารถจดั เข้าหมวดหมใู่ ด หรืออาจขน้ึ อยกู่ ับดลุ ยพินจิ ของนกั บญั ชีแตล่ ะกจิ การว่าจะจดั สนิ ทรพั ย์ใดเขา้ มาอยู่ เช่น ค่าใช้จ่าย รอการตดั บัญชี เปน็ ตน้ 7.2 ประเภทของสนิ ทรพั ย์ไม่มตี ัวตน สนิ ทรัพย์ที่ไมม่ ีตวั ตนมลี ักษณะเป็นสิทธติ า่ ง ๆ ตามกฎหมายกาํ หนดใหบ้ างประเภท อายุการใชง้ านจาํ กัด จาํ เปน็ ตอ้ งตดั บัญชีใหห้ มดไปภายในระยะเวลาทกี่ ําหนด บางประเภทมอี ายุ การใชง้ านไมจ่ าํ กดั และไม่ต้องตดั บัญชี ดงั มรี ายละเอียดตอ่ ไปน้ี 7.2.1 สทิ ธิบตั ร (Patents) คอื สทิ ธิทก่ี ิจการได้รับจากรฐั ในการเป็นผ้คู ิดค้น สงิ่ ประดษิ ฐ์หรือกรรมวิธใี นการผลติ แบบใหมข่ นึ้ มา หรือซือ้ สทิ ธบิ ตั รน้นั ต่อจากบุคคลอ่นื ซึ่งหากเป็น ผคู้ ิดค้นคา่ สิทธบิ ัตรจะเปน็ ตน้ ทนุ ทีก่ ิจการใช้ไปในการดาํ เนนิ การคิดค้นหรือตน้ ทนุ ทจ่ี ่ายไป สทิ ธิบตั รนี้ มกี ารตัดบัญชเี ป็นคา่ ใชจ้ ่ายในแต่ละงวดบญั ชีตามระยะเวลาทจี่ ะได้รบั ประโยชน์จากสิทธิชนิดน้ี 7.2.2 ลิขสทิ ธ์ิ (Copyrights) คอื สิทธทิ ก่ี ิจการไดร้ ับจากรฐั ท่ใี ห้จดั พมิ พ์หรอื ขาย หรอื ใช้ประโยชนจ์ ากศิลปกรรม ดนตรี หรือวรรณกรรมอย่างใดอย่างหน่ึง ค่าลขิ สทิ ธ์ิทแ่ี สดงจะเปน็ ตน้ ทุนท่ีเกดิ ขึน้ โดยจะตอ้ งทาํ การตัดบัญชเี ป็นคา่ ใชจ้ า่ ยในแต่ละงวดบญั ชี ตามระยะเวลาท่ีไดร้ บั ประโยชน์จากสิทธนิ ี้ 7.2.3 สัมปทาน (Franchise) คือ สทิ ธิทก่ี จิ การได้รับจากรฐั หรอื ธุรกจิ อ่นื เช่น สิทธิ ท่ไี ด้รบั จากกิจการหน่ึงในการนาํ สินค้าชนดิ ใดชนดิ หนง่ึ วางตลาด และใชร้ ัฐในประโยชน์จาก เคร่ืองหมาย การค้าของกิจการนัน้ ในพน้ื ทที่ ่กี ําหนด หรือสทิ ธิท่ีไดร้ ับจากการทาํ ปา่ ไม้ เหมอื งแร่ บอ่ นา้ํ มัน เปน็ ต้น ค่าสมั ปทานจะแสดงเป็นต้นทนุ ทเ่ี กิดข้นึ และจะตอ้ งตัดบญั ชีเป็นค่าใช้จา่ ย ในแต่ละงวดบัญชีตามระยะเวลาท่ไี ด้รบั ประโยชน์จากสิทธิ์ 7.2.4 ค่าความนิยม (Goodwill) คอื มูลคา่ ของความเช่อื ถือจากบคุ คลอ่ืนท่ีมีต่อ กจิ การ และตรี าคาออกมาเปน็ ตัวเงินอาจเกดิ จากกรณที ่ีกิจการประกอบธรุ กจิ มาเป็นระยะเวลานาน จนได้รับความเชอ่ื ถือจากบุคคลอ่นื หรอื กรณที ี่กจิ การมคี วามสามารถในการทาํ กําไรไดส้ งู ข้ึน คา่ ความนิยม ทแ่ี สดงในงบแสดงฐานะการเงิน เป็นสินทรพั ย์ที่มีอายใุ ช้งานไมจ่ ํากดั จงึ ไม่ต้องตดั บัญชี ในแตล่ ะงวด 7.2.5 เครื่องหมายการค้า (Trademark) คือ สทิ ธทิ ีก่ ิจการได้รบั จากรฐั ในการใช้ ประโยชนจ์ ากเคร่ืองหมายหรือช่ือท่ีกาํ หนดอย่างถาวรแตผ่ ู้เดียวมูลค่าของเครือ่ งหมายการคา้ ทีแ่ สดง ในงบแสดงฐานะการเงินจะเปน็ ต้นทนุ ที่เกิดข้ึนจากการไดร้ บั สทิ ธนิ มี้ า 7.2.6 สญั ญาเชา่ ระยะยาว (Leasehold) คอื สทิ ธิในการใช้ประโยชน์จากสนิ ทรัพย์นนั้ ตามกําหนดเวลาในสญั ญาเชา่ ซึ่งกจิ การไดจ้ า่ ยเงินคา่ เชา่ ล่วงหน้าไปแลว้ ไม่ตํ่ากวา่ 1 ปี การบัญชีชัน้ กลาง 1 รหสั วชิ า 3201 - 2001

www.kroobannok.com 14 7.2.7 ค่าใช้จ่ายในการจัดตัง้ กจิ การ (Organization Costs) คอื ค่าใชจ้ า่ ยทั้งหมด ทีเ่ กิดขน้ึ ในการดาํ เนนิ การเพ่ือจัดต้งั กจิ การ ซงึ่ สามารถตัดบญั ชีเปน็ ค่าใชจ้ า่ ยไดต้ ามทีก่ ิจการกาํ หนด 7.2.8 คา่ ใชจ้ ่ายรอการตัดบญั ชี (Deferred Charges) คอื ค่าใช้จา่ ยทีก่ ิจการจา่ ยเงิน ไปเรยี บรอ้ ยแล้วพรอ้ มท้ังกิจการได้รบั ประโยชน์แล้ว แต่ระยะเวลาทไ่ี ดร้ ับประโยชน์ยงั มผี ลตอ่ ไปอกี หลายงวดบญั ชี 8. หลักเกณฑท์ ่ีใช้ในการตีราคาสินทรพั ยข์ องกิจการ ผ้ทู ําบัญชอี าจระบุหลกั เกณฑ์ท่ีใชใ้ นการตีราคาสินทรพั ยแ์ ตล่ ะประเภทไว้ในหมายเหตุ ประกอบงบการเงินเพ่อื ใหผ้ ู้ศึกษางบการเงนิ ได้ทราบวา่ ผู้ทําบญั ชอี าจระบุหลักเกณฑ์ท่ใี ช้ในการตรี าคา สินทรัพยแ์ ต่ละประเภทไว้ในหมายเหตปุ ระกอบงบการเงนิ เพ่ือใหผ้ ้ศู กึ ษางบการเงินได้ทราบวา่ เหตใุ ด จึงตอ้ งใช้หลกั เกณฑน์ น้ั ซึ่งสนิ ทรพั ยท์ ี่จดั อยใู่ นประเภทเดียวกันอาจใชห้ ลกั เกณฑใ์ นการตีราคาต่างกนั ก็ได้ เพราะการตรี าคา ตอ้ งคาํ นงึ ถึงลักษณะตามท่นี ยิ มถอื ปฏบิ ัติกันมี ดงั นี้ 8.1 เงนิ สดและรายการเทียบเทา่ เงินสด ใช้ราคาตามทีป่ รากฏในเอกสารนน้ั โดยไม่ต้อง ตีราคาใหม่ เช่น ธนบัตร เงนิ เหรียญ จํานวนเงนิ ทีร่ ะบใุ นเชค็ หรอื ยอดคงเหลอื ตามบญั ชเี งนิ ฝาก ธนาคาร 8.2 เงินลงทนุ ช่วั คราว การตีราคาเงนิ ลงทุนชว่ั คราวในหลักทรพั ย์เพ่ือค้าและเผื่อขาย ในวันสน้ิ งวดบัญชตี อ้ งแสดงในงบแสดงฐานะการเงินด้วยมลู ค่ายุตธิ รรม เงินลงทนุ ทัว่ ไปตอ้ งแสดง ในงบแสดงฐานะการเงิน ด้วยราคาทุนสว่ นตราสารหนีท้ ี่จะถือจนครบกําหนดจะแสดงดว้ ยราคาทุน ตดั จาํ หนา่ ย 8.3 ลกู หน้ี และต๋ัวเงนิ รับ การตีราคาสนิ ทรัพยป์ ระเภทลูกหนี้และตวั๋ เงนิ รบั นีใ้ นวันส้นิ งวด บัญชจี ะคาํ นงึ ถงึ หลกั แห่งความระมัดระวัง โดยคาํ นวณจากจํานวนลูกหนี้ หกั ดว้ ยจาํ นวนหน้ีท่ี ประมาณวา่ จะเปน็ หน้ีสูญ 8.4 สินค้าคงเหลอื การตรี าคาสินค้าคงเหลือในวนั สิน้ งวดบญั ชีจะใช้ราคาทคี่ ํานึงถึงหลัก แห่งความระมดั ระวงั คอื ใช้ราคาตาํ่ สดุ เมือ่ เปรยี บเทียบระหว่างราคาทนุ กบั มูลค่าสุทธทิ จ่ี ะไดร้ ับ 8.5 เงนิ ลงทนุ ระยะยาว การตีราคาเงินลงทุนระยะยาวในตราสารหนี้และตราสารทนุ ทถ่ี อื เปน็ หลักทรัพย์เผอ่ื ขายในวันสิ้นงวดบัญชีตอ้ งแสดงในงบแสดงฐานะการเงนิ ด้วยมูลคา่ ยตุ ธิ รรม เงนิ ลงทนุ ระยะยาวในตราสารหนี้ทจ่ี ะถอื จนครบกาํ หนดจะแสดงด้วยราคาทุนตดั จําหนา่ ย 8.6 สนิ ทรัพยป์ ระเภท ทด่ี นิ อาคารและอปุ กรณ์ และสนิ ทรพั ย์อื่น การตีราคาสนิ ทรัพย์ถาวร และสินทรพั ย์อื่น จะใช้ราคาทนุ แสดงในงบแสดงฐานะการเงินและหกั ด้วยคา่ เสื่อมราคาสะสมยกเวน้ ทด่ี ินเพ่ือใหไ้ ด้ราคาสทุ ธิการบญั ชชี นั้ กลาง 1 รหสั วชิ า 3201 - 2001

15 สรปุ การจัดหมวดหม่สู นิ ทรัพยแ์ ละการตีราคาสินทรพั ย์ จากท่ไี ด้กล่าวมาขา้ งต้น สนิ ทรพั ย์ หมายถงึ ทรพั ยากรท่ีอยู่ในความควบคุมของกิจการทรพั ยากรดงั กลา่ วเปน็ ผลของเหตุการณใ์ นอดตี ซง่ึ กิจการคาดวา่ จะไดร้ ับประโยชนเ์ ชงิ เศรษฐกิจจากทรัพยากรนนั้ ในอนาคตสนิ ทรพั ยค์ วรรับรใู้ นงบแสดงฐานะการเงินเมื่อมคี วามเปน็ ไปไดค้ ่อนข้างแน่ทีป่ ระโยชน์เชงิ เศรษฐกจิ ในอนาคตจะเขา้ สกู่ จิ การ และสนิ ทรพั ย์น้นั มีราคาทนุ หรือมลู ค่า ทส่ี ามารถวัดได้อยา่ งนา่ เช่ือถอื กจิ การสามารถวัดมูลค่าได้หลายราคา เชน่ ราคาทนุ เดิม ราคามลู คา่ ปจั จบุ นัราคาทนุ ปจั จบุ ันและมูลคา่ ทจี่ ะไดร้ ับ การจดั เรียงลาํ ดบั รายการของสนิ ทรพั ยใ์ นงบแสดงฐานะการเงนิ จะเห็นไดว้ ่ากิจการจําแนกเปน็ สินทรพั ยป์ ระเภทสินทรพั ยห์ มุนเวยี น เงินลงทุนระยะยาว ที่ดนิ อาคารและอุปกรณ์ สนิ ทรพั ยไ์ มม่ ีตวั ตน และมหี ลกั เกณฑใ์ นการจดั เรยี งลําดับตามหลักเกณฑท์ ่ีแตกตา่ งกนั เช่น สนิ ทรัพย์หมุนเวยี นจัดเรยี งลําดบั จากสภาพคลอ่ งมากที่สดุ ไปหานอ้ ยทสี่ ดุ ท่ดี ินอาคารและอุปกรณจ์ ัดเรียงตามลําดบั อายุการใชง้ านมากจนถงึ อายุการใชง้ านนอ้ ย เป็นตน้ สําหรับการการตีราคาสนิ ทรัพยข์ องกจิ การจะใช้ราคาทุน หรือราคาท่คี าํ นงึ ถึงความระมัดระวงั จะอยู่ทว่ี า่ สนิ ทรัพย์แต่ละประเภทจะเหมาะสม เช่นตรี าคาสินค้าคงเหลอื จะใช้หลกั คาํ นึงถึงความระมดั ระวัง คือใชร้ าคาตา่ํ สุดเมือ่ เปรียบเทยี บระหว่างราคาทนุ กบั มลู คา่ สุทธิทจ่ี ะไดร้ บั และสนิ ทรพั ย์ประเภทที่ดินอาคารและอปุ กรณ์ และสินทรัพยอ์ ืน่การตรี าคาสินทรัพยถ์ าวรและสนิ ทรัพย์อื่น จะใช้ราคาทุนแสดงในงบแสดงฐานะการเงนิ และหักด้วยค่าเสอ่ื มราคาสะสมwww.kroobannok.comการบัญชีชัน้ กลาง 1 รหสั วชิ า 3201 - 2001

16แบบฝกึ ปฏิบตั ิกจิ กรรม หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 1ตอนที่ 1 จงเติมข้อความลงในช่องว่างใหถ้ ูกต้องขอ้ 1 ขอ้ ใดเปน็ สินทรัพย์อย่ใู นหมวดประเภทดังต่อไปน้ีwww.kroobannok.comสนิ ทรพั ยห์ มุนเวียนเงินลงทนุ ระยะยาวที่ดนิ อาคารและอปุ กรณ์สินทรพั ยไ์ ม่มีตัวตนและสนิ ทรพั ยอ์ ่นื ๆ1. หลกั ทรัพยใ์ นความต้องการของตลาด .………………………………………………..2. เงินลงทนุ ในห้นุ กู้ (ระยะเวลา 2 ปี) .………………………………………………..3. เงินสดและเงนิ ฝากธนาคาร .………………………………………………..4. ท่ีดนิ เพ่อื ขยายกิจการในอนาคต .………………………………………………..5. ที่ดนิ .………………………………………………..6. ค่าใช้จ่ายในการตัดบัญชี .………………………………………………..7. ดอกเบย้ี คา้ งรับ .………………………………………………..8. รถยนต์ .………………………………………………..9. ตว๋ั เงินรบั .………………………………………………..10. ค่าความนิยม .………………………………………………..ขอ้ 2 จงคาํ นวณตวั เลขลงในชอ่ งวา่ งใหถ้ กู ตอ้ งตามหลักการบัญชขี องสินทรัพย์แต่ละประเภท ดังมรี ายการต่อไปน้ีเงินสด 5,000 บาท พันธบตั รรัฐบาล 10,000 บาททด่ี ิน 50,000 บาท อาคาร 38,000 บาทสินค้าคงเหลือ 1,000 บาท ลกู หนี้ 1,000 บาทลขิ สทิ ธ์ิ 1,000 บาท ที่ดนิ เพอื่ ขยายกจิ การฯ 20,000 บาทค่าใชจ้ ่ายรอการตัดบัญชี 500 บาท สมั ปทาน 10,000บาท1. สินทรพั ย์หมุนเวยี น ……………………………… บาท2. สนิ ทรัพยอ์ ื่น ๆ ……………………………… บาท3. ที่ดิน อาคารและอปุ กรณ์ ……………………………… บาท4. สินทรัพย์ไมม่ ตี วั ตน ……………………………… บาท5. เงินลงทุนระยะยาว ……………………………… บาทการบัญชชี น้ั กลาง 1 รหสั วชิ า 3201 - 2001

www.kroobannok.com 17 ข้อ 3 จากข้อมลู สนิ ทรพั ยใ์ นขอ้ 2 ใหจ้ ดั เรียงลาํ ดบั สนิ ทรัพย์ให้ถกู ต้องตามหลกั บญั ชี ลําดบั ท่ี 1 ………………………………………………… ลาํ ดบั ท่ี 2 ………………………………………………… ลาํ ดับที่ 3 ………………………………………………… ลาํ ดบั ที่ 4 ………………………………………………… ลาํ ดบั ที่ 5 ………………………………………………… ลาํ ดับที่ 6 ………………………………………………… ลาํ ดับที่ 7 ………………………………………………… ลาํ ดบั ท่ี 8 ………………………………………………… ลําดับที่ 9 ………………………………………………… ลาํ ดับที่ 10 ………………………………………………. ข้อ 4 สินทรพั ย์ควรรบั รใู้ นงบแสดงฐานะการเงนิ เมื่อ ………………………………………………………………….………………………………………………………………………… ………………………………………………………………….………………………………………………………………………… ………………………………………………………………….………………………………………………………………………… ………………………………………………………………….………………………………………………………………………… ………………………………………………………………….………………………………………………………………………… ………………………………………………………………….………………………………………………………………………… ………………………………………………………………….………………………………………………………………………… ข้อ 5 กิจการสามารถวดั มลู ค่าของสินทรัพย์ได้โดยวิธี ………………………………………………………………….………………………………………………………………………… ………………………………………………………………….………………………………………………………………………… ………………………………………………………………….………………………………………………………………………… ………………………………………………………………….………………………………………………………………………… ………………………………………………………………….………………………………………………………………………… ………………………………………………………………….………………………………………………………………………… ………………………………………………………………….………………………………………………………………………… ………………………………………………………………….…………………………………………………………………………การบญั ชชี ั้นกลาง 1 รหสั วชิ า 3201 - 2001

18ตอนที่ 2 จัดทาลงในแบบฟอร์มบญั ชใี ห้ท่ีถกู ตอ้ งข้อ 1 ต่อไปนีเ้ ปน็ รายการสินทรัพยข์ องบรษิ ัทเบญจรงค์ จํากัด ณ วนั ท่ี 31 ธันวาคม 25x1ท่ีดนิwww.kroobannok.com 300,000 บาทเงนิ สด 200,000 บาทลูกหน้ี 80,000 บาทค่าความนิยม 30,000 บาทลขิ สทิ ธิ์ 15,000 บาทหลักทรพั ย์ในความต้องการของตลาด (ราคาทนุ 45,000.-) 40,000 บาทคา่ ใชจ้ ่ายจ่ายล่วงหนา้รถยนต์ 1,000 บาทคา่ เสอ่ื มราคาสะสม-รถยนต์ 100,000 บาทต๋วั เงินรบั 20,000 บาทสินคา้ คงเหลือสทิ ธิบตั ร 5,000 บาทอาคาร 40,000 บาทคา่ เสอ่ื มราคาสะสม – อาคาร 5,000 บาทดอกเบยี้ คา้ งรบั 200,000 บาทท่ีดนิ เพอ่ื ขยายกจิ การในอนาคต 80,000 บาทเงนิ ลงทุนในหุน้ สามญั (3 ป)ี 24,000 บาทค่าเผอื่ หน้ีสงสัยจะสญู 150,000 บาทคา่ ใช้จ่ายรอการตัดบัญชี 60,000 บาท 6,000 บาท 4,000 บาทใหท้ า จดั เรียงลาํ ดับสินทรพั ย์ในงบแสดงฐานะการเงนิ (บางสว่ น) แบบรายงานการบญั ชชี นั้ กลาง 1 รหสั วชิ า 3201 - 2001

19แบบทดสอบหลังการเรียน หนว่ ยการเรยี นรูท้ ี่ 1 เรอื่ งการจัดหมวดหมูส่ นิ ทรพั ย์และการตีราคาสนิ ทรพั ย์www.kroobannok.com คาชแี้ จง : ใหผ้ เู้ รียนทาํ เคร่อื งหมายกากบาท () ทับขอ้ ท่ถี กู ต้องทส่ี ุดเพยี งขอ้ เดยี ว 1. สินทรพั ย์ หมายถึง ก. ทรพั ย์หรือสิง่ ของทม่ี ีมลู ค่าเปน็ ตัวเงนิ ซึ่งกิจการเปน็ เจา้ ของ ข. ทรพั ยห์ รือส่งิ ของทม่ี มี ูลคา่ เปน็ ตวั เงินซึ่งใครก็ได้เป็นเจา้ ของ ค. ทรัพย์หรือสงิ่ ของทมี่ มี ลู คา่ เปน็ ตัวเงนิ ซงึ่ บุคคลภายนอกเปน็ เจ้าของ ง. ทรพั ยห์ รอื สิ่งของทมี่ มี ูลค่าเป็นตวั เงนิ ซงึ่ กจิ การไดก้ ูม้ าจากสถาบันการเงิน 2. สนิ ทรพั ย์มหี ลายชนิด ได้แก่ ก. เงนิ สด เงนิ ฝากธนาคาร เงนิ กู้ เงนิ ทดรอง ข. เงินสด เงนิ ฝากธนาคาร ลกู หน้ี สินคา้ คงเหลอื ค. เงนิ สด หลกั ทรัพย์ หนุ้ กู้ หุ้นทุน ง. เงนิ สด ลูกหน้ี ตวั๋ เงินรบั เจ้าหน้ี 3. การจัดลําดบั ชนิดของสินทรพั ยห์ มุนเวียนจะจดั เรียงลาํ ดบั จาก ก. สภาพคลอ่ งน้อยที่สดุ ไปหาปานกลาง ข. สภาพคลอ่ งปานกลางไปหามากทีส่ ดุ ค. สภาพคลอ่ งนอ้ ยทสี่ ดุ ไปหามากทส่ี ดุ ง. สภาพคลอ่ งมากท่สี ุดไปหานอ้ ยที่สุด 4. การจัดลําดับประเภททด่ี ิน อาคาร และอุปกรณ์ จัดเรียงลําดบั จาก ก. อายนุ ้อยไปหาอายุมาก ข. อายุมากไปหาอายนุ อ้ ย ค. ไม่กาํ หนดแล้วแต่สะดวก ง. รายการท่เี กดิ ขึน้ กอ่ นหลงั 5. ข้อใดคือลกั ษณะของสนิ ทรพั ยไ์ ม่มตี ัวตน ก. ไม่สามารถจดั เข้าหมวดหม่ใู ด ข. ไมส่ ามารถเคล่อื นทไี่ ด้ ค. เป็นสิทธติ า่ ง ๆ ตามกฎหมายกําหนด ง. มีอายกุ ารใชง้ านตามกาํ หนดระยะเวลา การบญั ชชี นั้ กลาง 1 รหสั วชิ า 3201 - 2001

206. กจิ การจะรับรูส้ ินทรพั ยเ์ มอ่ื ใดwww.kroobannok.com ก. กิจการมีรายการทําสญั ญาซอื้ ขาย ข. เมอื่ มีรายการจา่ ยเงนิ สดเท่านั้น ค. เม่อื กิจการได้จ่ายเป็นคา่ ใชจ้ า่ ยออกไป ง. เมอื่ กจิ การไดร้ ับผลประโยชนเ์ ชงิ เศรษฐกิจในอนาคต7. การวดั มลู ค่าของสินทรัพย์สามารถวดั ตามเกณฑ์ราคาดังตอ่ ไปน้ี ก. ราคาขาย ราคาซอื้ ราคายตุ ิธรรม ราคาตลาด ข. ราคาทุนปจั จุบนั ราคามลู คา่ ราคามลู ค่าทจ่ี ะไดร้ ับ ราคาตลาด ค. ราคาทุนเดิม ราคาทนุ ปจั จุบัน ราคามูลคา่ ท่จี ะได้รับ ราคามูลคา่ ปจั จุบนั ง. ราคาทนุ ใหม่ ราคาทุนปัจจุบัน ราคามูลค่าทีจ่ ะได้รับ ราคามลู ค่าปัจจุบนั8. ข้อใดคือความหมายของงบแสดงฐานะการเงิน ก. งบท่ีแสดงฐานะทางการเงินของกิจการ สําหรับงวดใดงวดหน่ึง ข. งบท่แี สดงฐานะทางการเงินของกิจการ ณ วันใดวนั หน่ึง ค. งบท่แี สดงผลการดาํ เนินงานของกจิ การสาํ หรบั งวดใดงวดหนึง่ ง. งบท่แี สดงผลการดาํ เนนิ งานของกิจการ ณ วันใดวันหนึ่ง9. การตีราคาสินทรัพย์ประเภทหลักทรัพย์ในความต้องการของตลาดจะใช้ราคาใด ก. ราคาทุนหรอื ตลาดท่ตี ํา่ กว่า ข. ราคาทุนเดมิ ค. ราคามูลคา่ ทจ่ี ะได้รบั ง. ราคามูลค่าปัจจบุ ัน10. การตีราคาสินทรพั ย์ประเภทเงินสดหรือเงนิ ฝากธนาคารจะใช้ราคาใด ก. ราคาทุนหรือตลาดทตี่ ่ํากวา่ ข. ราคาตามท่ปี รากฏในเอกสาร ค. ราคามูลค่าท่ีจะไดร้ ับ ง. ราคามูลค่าปจั จุบนัการบญั ชีช้ันกลาง 1 รหสั วชิ า 3201 - 2001

www.kroobannok.com