CBT : COMMUNITY BASE TOURISM การท่องเท่ียวโดนชุมชน การทอ่ งเที่ยวท่ใี ชท้ รพั ยากรท่องเที่ยวของชุมชน โดยมีการบรหิ ารจดั การโดยชุมชน โดยเป็ นการทอ่ งเท่ียวท่ีเป็ นอาชีพเสรมิ จากอาชีพหลกั ของคนในชุมชน โดยมี องคป์ ระกอบหลกั ของ CBT มีอยู่ 4 ดา้ น กล่าวคือ 1) ทรพั ยากรธรรมชาติและวฒั นธรรม 2) องคก์ รชุมชน 3) การจดั การ 4) การเรียนรู้
ดา้ นทรพั ยากรธรรมชาติและวัฒนธรรม ➢ชุมชนมีฐานทรพั ยากรธรรมชาติที่อุดมสมบรู ณ์ และมีวถิ ีการผลิตท่ี พ่งึ พาและใชท้ รพั ยากรธรรมชาติอยา่ งยงั่ ยนื ➢ชุมชนมีวฒั นธรรมประเพณีท่ีเป็ นเอกลกั ษณเ์ ฉพาะถิ่น
ดา้ นองคก์ รชุมชน ➢ชุมชนมรี ะบบสงั คมที่เขา้ ใจกนั ➢มีปราชญ์ หรือผูม้ ีความรู้ และทกั ษะในเรื่องต่าง ๆ หลากหลาย ➢ชุมชนรสู้ ึกเป็ นเจา้ ของและเขา้ มามสี ่วนรว่ มในกระบวนการพฒั นา
ดา้ นการจดั การ ➢มีกฎ-กติกาในการจดั การสิ่งแวดลอ้ ม วฒั นธรรม และการท่องเท่ียว ➢มีองคก์ รหรือกลไกในการทางานเพ่ือจดั การการท่องเท่ียว และสามารถ เชี่อมโยงการทอ่ งเท่ียวกบั การพฒั นาชุมชนโดยรวมได้ ➢มีการกระจายผลประโยชน์ท่ีเป็ นธรรม ➢มีกองทุนท่ีเอ้ ือประโยชน์ต่อการพฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมของชุมชน ดา้ นการเรียนรู้
ดา้ นการจดั การ ➢ลกั ษณะของกิจกรรมการท่องเที่ยวสามารถสรา้ งการรบั รู้ และความ เขา้ ใจในวถิ ีชีวติ และวฒั นธรรมท่ีแตกต่าง ➢มีระบบจดั การใหเ้ กิดกระบวนการเรียนรูร้ ะหวา่ งชาวบา้ นกบั ผูม้ าเยอื น ➢สรา้ งจิตสานึกเรื่องการอนุรกั ษ์ทรพั ยากรธรรมชาติและวฒั นธรรมท้งั ในสว่ นของชาวบา้ นและผูม้ าเยอื น
ดา้ นการเรียนรู้ ➢ลกั ษณะของกิจกรรมการท่องเที่ยวสามารถสรา้ งการรบั รู้ และความ เขา้ ใจในวถิ ีชีวติ และวฒั นธรรมที่แตกต่าง ➢มีระบบจดั การใหเ้ กิดกระบวนการเรียนรูร้ ะหวา่ งชาวบา้ นกบั ผูม้ าเยอื น ➢สรา้ งจิตสานึกเรื่องการอนุรกั ษ์ทรพั ยากรธรรมชาติและวฒั นธรรม ท้งั ในส่วนของชาวบา้ นและผูม้ าเยอื น
หลักการของการท่องเท่ียวโดยชุมชน การท่องเที่ยวโดยชุมชน ท่ีใชก้ ารท่องเที่ยวเป็ นเคร่ืองมอื ในการพฒั นาชุมชนมี หลกั การดงั น้ ี ➢ชุมชนเป็ นเจา้ ของ ➢ชาวบา้ นเขา้ มามีส่วนรว่ มในการกาหนดทิศทางและตดั สินใจ ➢ส่งเสรมิ ความภาคภูมิใจในตนเอง ➢ยกระดบั คุณภาพชีวติ ➢มีความยงั่ ยนื ทางดา้ นสิ่งแวดลอ้ ม
หลักการของการท่องเที่ยวโดยชุมชน การท่องเที่ยวโดยชุมชน ท่ีใชก้ ารท่องเที่ยวเป็ นเคร่ืองมือในการพฒั นาชุมชนมี หลกั การดงั น้ ี ➢คงเอกลกั ษณแ์ ละวฒั นธรรมทอ้ งถิ่น ➢กอ่ ใหเ้ กิดการเรียนรูร้ ะหวา่ งคนต่างวฒั นธรรม ➢เคารพในวฒั นธรรมท่ีแตกต่างและศกั ดสิศรีความเป็ นมนุษย์ ➢เกิดผลตอบแทนท่ีเป็ นธรรมแก่คนทอ้ งถิ่น ➢มีการกระจายรายไดส้ ่สู าธารณประโยชน์ของชุมชน
CO-CREATION ‘ร่วมคิด รว่ มวางแผน รว่ มปฏิบตั ิ รว่ มรบั ผิดชอบ และรว่ มรบั ผลประโยชน์’ โดยมีองคป์ ระกอบ 5 ประการ คือ ➢เนน้ การนาเสนออตั ลกั ษณค์ วามเป็ นไทยและการแลกเปลี่ยนเรียนรกู้ บั นักท่องเที่ยวกลุ่มคุณภาพ มากกวา่ เน้นปริมาณ นักท่องเที่ยว โดยมุง่ การสรา้ งคุณคา่ และเพิ่มมูลคา่ ใหก้ บั สินคา้ และบริการการท่องเท่ียวอยา่ ง ต่อเน่ือง ➢มีการบริหารจดั การที่สมดุลระหวา่ งความตอ้ งการของนักท่องเท่ียวกบั ผลประโยชน์ของเจา้ ของ แหล่งท่องเท่ียว ยดึ หลกั ความสมดุลของเศรษฐกิจ สงั คมวฒั นธรรม และสิ่งแวดลอ้ ม เพ่ือมิใหเ้ กดิ ความเหลื่อมล้าทางรายได้ และป้องกนั กลุ่มทุนนอกพ้ ืนที่เขา้ มากอบโกยผลประโยชน์และท้ ิงปัญหา ส่ิงแวดลอ้ มท่ีเสื่อมโทรมใหก้ บั แหล่งท่องเท่ียว
CO-CREATION ➢มกี ารสรา้ งสรรคก์ ิจกรรมใหมๆ่ เพื่อดึงดูดนักท่องเที่ยวใหเ้ ขา้ มาในช่วงนอก เทศกาลท่องเที่ยวโดยตอ้ งเป็ นกิจกรรมใหมๆ่ ที่น่าสนใจและซ้าเสริมกนั ➢เนน้ การบรู ณาการการทางานระหวา่ งชุมชนท่องเท่ียวและหน่วยงานที่ เกยี่ วขอ้ งเพอื่ ขบั เคลื่อนการพฒั นาการท่องเท่ียวโดยชุมชนใหเ้ ป็ นไปใน ทิศทางเดียวกนั มุง่ เป้าหมายการพฒั นาการท่องเที่ยวอยา่ งยงั่ ยนื ➢มกี ารรบั ฟังความเหน็ ระหวา่ งกนั ท้งั ชุมชน ประชาชน และผมู้ ีส่วน เก่ยี วขอ้ งกบั การท่องเท่ียว เพ่อื รว่ มกนั แกไ้ ขปัญหาและหาทางออกเพอ่ื เป็ นที่ ยอมรบั จากทุกฝ่ าย
CT : CREATIVE TOURISM การท่องเที่ยวเชิงสรา้ งสรรค์ คือ การท่องเท่ียวซึ่งมอบโอกาสใหก้ บั ผูเ้ ดินทาง/ นักเดินทาง/ นักท่องเท่ียว ในการพฒั นา ศกั ยภาพการสรา้ งสรรคข์ องตน ผ่านการมีสว่ นร่วมในการกิจกรรมการเรียนรูด้ ว้ ย ประสบการณจ์ ริง ท่ีเป็ นไปตามลกั ษณะเฉพาะของพ้ นื ท่ีเป้าหมายท่ีไปท่องเที่ยว เรียกวา่ เรยี นรู้ ดขู องจรงิ ลงมือทา เป็ นการท่องเที่ยวท่ีไดเ้ รียนรูต้ วั ตนท่ีแทจ้ ริงของ ชุมชน โดย ผูเ้ ดินทาง/นักเดินทาง/นักท่องเทียว ไดม้ ีสว่ นรว่ มลงทากิจกรรมกบั ชุมชน และแลกเปลี่ยนประสบการณก์ บั ชุมชนในสถานท่ีจริง
CREATIVE TOURISM THAILAND: REAL R Reciprocating แลกเปลี่ยนเรียนรขู้ า้ มวฒั นธรรม E Experiencing มีประสบการณต์ รงใจพ้ นื ที่ท่องเท่ียว A Appreciating ชืน่ ชมและเขา้ ใจจติ วญิ ญาณของพ้ นื ที่ L Lifelong Learning เรยี นรสู้ ิ่งใหม่ เพ่อื เพม่ิ พนู ศกั ยภาพของตนเองอยง่ ไม่ส้ ินสุด
CBTT : COMMUNITY BENEFIT THROUGH TOURISM ชุมชนสามารถทารายไดจ้ ากการท่องเที่ยวได้ โดยที่ชุมชนของตนไม่ จาเป็ นตอ้ งเป็ นแหลง่ ท่องเที่ยวที่เป็ นท่ีรูจ้ กั ของนักท่องเที่ยว
SUSTAINABLE TOURIM : SUSTAINABLE DEVELOPMENT
Search