เครื่องมือและอุปกรณ์การเก็บตัวอย่างอากาศ

เครืองมือและอุ ปกรณ์ การเก็บตัวอย่างอากาศ Miss Prangthip Phengchan 6240311323

อนภุ าค (Particulates) หมายถึง สารทกุ ชนดิ ไมว่ า่ จะอยูใ่ นรปู ของแขง็ หรอื ของเหลวทีสามารถ แขวนลอยอยูใ่ นบรรยากาศไดใ้ นระยะเวลาใดเวลาหนงึ และอาจเขา้ สรู่ ะบบ ทางเดนิ หายใจคนได้ อนภุ าคของแขง็ เชน่ ฝุน ฟูม ควนั ขเี ถ้า เสน้ ใย อนภุ าค ของเหลว ไดแ้ ก่ละออง(mist) และ หมอก(fog) ก๊าซ และไอ ก๊าซ หมายถึง สภาวะของของไหลทีไรร้ ปู ทรงของสารเคมที ีอาจเปลียนแปลงไป สู่ สภาวะของเหลว หรอื ของแขง็ โดยผลรว่ มกันระหวา่ งการเพมิ ความดนั และ การลดอุณหภมู ิ ไอ หมายถึง สภาวะการเปนก๊าซของสารซงึ โดยปกติแล้ว ภายในอุณหภมู หิ อ้ ง และความดนั ปกติจะอยูใ่ นสภาวะของแขง็ หรอื ของเหลว ไอนนั จะทําใหเ้ ปลียนแปลงกับไปเปน สภาวะของแขง็ หรอื ของเหลวไดโ้ ดยการ เพมิ ความดนั หรอื ลดอุณหภมู ิ

ฝุนละอองคืออะไร? ฝุนละอองในบรรยากาศ เปนอนุภาคมีทังเปน 5อทขใก0อยัวลไูง0่ใป้นเแคไมบขมียีขร็งคงรนแรกยาลอับดาะนกโแขมาตอฝศเงลกุนเ2กตลห-ุล่าะ3ลองขวอกนอซงันางงึ ทขสตแีนจสังพะาาแตดรรตก่ก)ใ่หลรจ0ญะงน.จ0สถ่สา0ู่พึยงา0มืนขอ2านดยไรมู้าว่ใถนดยคแอใแรหขาอรญกวงนนาด่กศ(ลึงวขอโดา่ นดยูดายด (ขไดPอ้Mนงาโ1นล0ก)มเแักนลเือปะงแนจรฝางุกนลมลมะีคอวฝอาุนงมลขเะรนอ็วาอใดนงไกทมาีแ่เรกขตินวกน1ล0ลงอไสยมู่พอคืนยรตูอ่ในํานอหาากกามศี แรงกระทําจากภายนอกเข้ามาเกียวข้อง เชน่ การไหล เวยี นของอากาศ และกระแสลม เปนต้น

แหล่โงดกยําเทนัวิดไปขจอะงแฝบุน่งลเะปอนอง2ในปบระรเรภยทากาศ 1 2 ฝุนละอองทีเกิดขึนตามธรรมชาติ ฝุนละอองทีเกิดจากกิจกรรมทีมนุษย์ ได้แก่ ดิน ทราย หนิ ละอองไอนาํ เขม่า สรา้ งขึน ได้แก่ ฝุนจากการคมนาคมขนส่ง ควันจากไฟปา และละอองเกลือจากนาํ และการจราจร เช่น ฝุนดิน ทราย ทีฟุง ทะเล กระจายขณะรถวิง และเขม่าจากการเผาไหม้ ของเครอื งยนต์ดีเชล เปนต้น ฝุนจากการ ก่อสรา้ ง เช่น ก่อสรา้ งอาคาร ถนน และการ รอื ถอน เปนต้น ฝุนจากการประกอบการ อุตสาหกรรม เช่น การทําปูนซเี มนต์ การโม่ บดหรอื ย่อยหนิ และอืนๆ เปนตัน

มาตรฐานฝุนละอองในบรรยากาศ โดยทัวไปของประเทศไทย การตรวจวัดฝุนละอองในบรรยากาศ ตามมาตรฐาน คุณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทัวไปสาํ หรบั ประเทศไทย ค่ามาตรฐานฝุนละอองในบรรยากาศโดยทัวไป ณ ช่วงเวลา หนึงเวลาใด และวิธีการตรวจวัด เพือปองกันความผิดพลาด ในการตรวจวัด และวิเคราะหผ์ ลการตรวจวัดได้

1. ค่ามาตรฐานฝุนละอองในบรรยากาศโดยทัวไป 1 2 1.1) ค่าเฉลียของฝุนละอองรวมหรอื ฝุนละออง 1.2) ค่าเฉลียของฝุนละอองขนาดไม่เกิน 10 ขนาดไม่เกิน 100 ไมครอน(Total Suspended ไมครอน (Particulate Matter with an Particulate Matter, TSP) ในเวลา 24 ชัวโมง จะต้องไม่เกิน 0.33 มิลลิกรมั ต่อลูกบาศก์ก็ aerodynamic diameter less than or เมตร และในเวลา 1 ป จะต้องไม่เกิน 0.10มิลลิกรมั ต่อลูกบาศก์ก็เมตร equal to a nominal 10 micrometers; PM10) ในเวลา 24 ชัวโมง จะต้องไม่เกิน 0.12 มิลลิกรมั ต่อลูกบาศก์ก็เมตร และในเวลา 1 ป จะต้องไม่เกิน 0.05 มิลลิกรมั ต่อลูกบาศก์ เมตร

ผลกระทบของฝุนละอองในบรรยากาศ ผลกระทบต่อสุขภาพอนามัย หากมกี ารหายใจเอาฝนุ ละอองทปี ะปนในอากาศเข้าไปในระบบ ทางเดนิ หายใจ ฝนุ ละอองทีมขี นาดใหญ่กวา่ 15 ไมครอน จะถูกดักจบั ทรี ะบบทางเดินหายใจส่วนต้น ในสว่ นของจมกู และลํา คอ ซงึ จะถกู ขบั ออกมาพร้อมกบั เสมหะ สว่ นฝนุ ละอองขนาดไมเ่ กนิ 10 ไมครอน (PM10) จะเปนอันตรายต่อสุขภาพอนามัยของมนษุ ย์ เพราะ สามารถแทรกตวั ลึกเขา้ ไปถึง ระบบทางเดนิ หายใจส่วนลา่ งเขา้ ไปในเนือเยอื ปอด และนาํ สารอันตรายเขา้ สู่ ร่างกาย โดยกล่มุ เสยี งทีได้รับผลกระทบได้งา่ ย ได้แก่ เดก็ ผูส้ งู อายุ และผ้ทู มี ีโรคประจาํ ตัวเกียวกบั ระบบ ทางเดนิ หายใจอยแู่ ลว้ เช่น ผูป้ วยโรคปอดไขห้ วดั ใหญ่ และโรคหืด เปนต้น

ผลกระทบของฝุนละอองในบรรยากาศ(ต่อ) ผลกระทบตอ่ ทศั น์วสยั ฝนุ ละอองจะลดความสามารถในการมองเหน็ เนอื งจากฝนุ ละอองในบรรยากาศทีเปนทงั ของแข็งและ ของเหลวสามารถดดู ซบั และหักเหแสงได้ ทาํ ให้ทศั น์วสยั ในการมองเห็นลดลง ทังนขี ึนอยกู่ ับขนาด ความหนาแน่นและองค์ประกอบทางเคมขี องฝนุ ละอองนนั ผลกระทบตอ่ วตั ถุและสงิ ก่อสร้าง เนืองจากฝนุ ละอองในบรรยากาศมีคณุ สมบตั ทิ างกายภาพและทางเคมีทตี ่างกนั สามารถสง่ ผลกระทบ ตอ่ วตั ถแุ ละสิงก่อสร้างได้ เช่น การสกึ กร่อนของโลหะ การทําลายผิวหน้าของสิงกอ่ สร้าง การเสือมคณุ ภาพ ของผลงานทางศิลปะ และความสกปรกเลอะเทอะของวตั ถุ เปนต้น

เครอื งมอื ทีใชใ้ น การเก็บตัวอยา่ งอากาศ ต้องพจิ ารณาถึง การเก็บตัวอยา่ งมลพษิ ประเภทของมลพษิ ทางอากาศ ชนดิ ของสาร ปน เปอนทีแขวนลอยในอากาศ ดงั นนั ในทีนจี งึ แบง่ การ ทางอากาศ เก็บตัวอยา่ งอากาศออกเปน 2 ประเภท คือ การเก็บตัวอยา่ งอากาศสาํ หรบั สารปน เปอนทีเปนอนภุ าคและการเก็บตัวอยา่ งอากาศ สาํ หรบั สาร ปนเปอนทีเปนไอระเหยและก๊าซ สามารถแบง่ ออกได้ ดงั นี

1.เครืองมือชนิดทีอ่านค่าโดยตรง (Direct reading instruments) เครอื งมือทีรวมเอาการเก็บตัวอย่างและ ข้อดี วิเคราะหไ์ ว้ในเครอื งมือนันๆ สามารถแสดงผล การ ตรวจวัดในเชิงปรมิ าณได้ทันทีทีท าการตรวจวัดโดย -สามารถประมาณค่าความเข้มข้นของมลพิษ แสดงทีหน้าปด เครอื งบันทึก หรอื แสดงผลที ทางอากาศได้ทันที ตัวกลางทีเกียวข้องกับการเก็บตัวอย่างอากาศ -บางชนิดสามารถบันทึกความเข็มข้นมลพิษทางอากาศ เช่น หลอดตรวจวัด ฯลฯ เครอื งมือ ประเภทนีมีข้อดี ได้อย่างต่อเนือง ตลอดเวลา และข้อจาํ กัด ดังนี -ลดปญหาขันตอนและเวลาในการท างาน -ลดปญหาข้อผิดพลาดทีเกิดจากการเก็บตัวอย่างและ ขอ้ จาํ กัด วิเคราะหต์ ัวอย่าง -ลดปญหาการใช้เครอื งมือไม่ถูกต้องจากบุคคลทีไม่ได้ -ราคาแพง รบั การฝก - อาจต้องทําการตรวจปรบั ความถกู ต้องบอ่ ย ดงั นนั -เครอื งมือบางชนิดถูกออกแบบมาใหม้ ีระบบเตือนภัย การขาดเครอื งมอื ตรวจ ปรบั ความถกู ต้องจงึ เปน โดยสามารถแสดงออกในรูปของแสง หรอื เสียงทังนีเพือ ปญหาต่อการใชเ้ ครอื งมอื ประเภทนมี าก เตือนผู้ปฏิบัติงานใหท้ ราบถึงสภาวะทีเปนอันตราย

เครอื งมอื ทีอ่านผลการตรวจวดั ทางหน้าปด ทีนิยมใช้ 1.เครอื งมอื ทีอาศัยหลักการกระจายของแสง (Light scattering) สาํ หรบั การเก็บและ วเิ คราะห์ อนภุ าคในอากาศ เชน่ เครอื งมอื ทีตรวจวดั ปรมิ าณ ฝุนทีเขา้ ถึงถงุ ลมปอดชนดิ ทีอ่านค่า ไดท้ ันที

เครอื งมอื ทีอ่านผลการตรวจวดั ทางหน้าปด ทีนิยมใช้ 2.เครอื งมอื ทีอาศัยหลักการแตกตัวเปนไอออน (Ionization) สาํ หรบั การตรวจวดั ก๊าซและ ไอ เชน่ เครอื งวดั VOC

เครอื งมอื ทีอ่านผลการตรวจวดั ทางหน้าปด ทีนิยมใช้ 3.เครอื งมอื ทีอาศัยหลักการวดั ความเขม้ ขน้ ของแสง (Photometry) ส าหรบั การตรวจวดั ก๊าซและไอ เชน่ เครอื ง Miran vapor analyzer

เครอื งมอื ทีอ่านผลการตรวจวดั ทางหน้าปด ทีนิยมใช้ 4.เครอื งมอื ทีอาศัยหลักการแยกชนั ของก๊าซโดยการ ซมึ ผา่ นวตั ถดุ ดู ซบั (Gas chromatography ) เชน่ Portable GC

เครอื งมอื ทีอ่านค่าโดยตรงที แสดงผลตัวกลาง ทีนิยมใช้ ไดแ้ ก่ หลอดตรวจวดั (Detector tube) จะต้องใช้ กับเครอื งเก็บตัวอยา่ งอากาศรว่ มดว้ ย เปนชนดิ หรอื หรอืSqueeze bulb Hand piston pump Peristallic pump เปนต้น ซงึ ภายในหลอดตรวจวดั บรรจุสาร Silica gel, Activated alumina, Silica sand, Silica glass อยา่ งใดอยา่ งหนงึ

เครอื งมอื ทีอ่านค่าโดยตรงที แสดงผลตัวกลาง ทีนิยมใช(้ ต่อ) สารเหล่านถี กู ดดู ซบั ดว้ ยสารเคมที ีจะทําปฏิกิรยิ า ขอ้ ควรระวงั ในการใชห้ ลอดตรวจวดั เฉพาะเจาะจงกับมลพษิ ทีต้องการเก็บ ตัวอยา่ งอากาศ ทําใหเ้ กิดการเปลียนสอี ยา่ งรวดเรว็ และชดั เจน ทําให้ ซงึ สามารถทําใหเ้ กิดค่าทีผดิ พลาดได้ คือ ทราบปรมิ าณความเขม็ ขน้ ของมลพษิ ไดเ้ มอื ต้องการใช้ หลอดตรวจวดั ใหต้ ัดปลายทังสองออก ปลายดา้ นหนงึ -Pump stroke ของหลอด ต่อกับชอ่ งอากาศเขา้ เครอื งเก็บตัวอยา่ ง อากาศชนดิ ทีกล่าวมาแล้ว สว่ นปลายอีกดา้ นหนงึ ของ -การสวมหลอดตรวจวดั เขา้ กับเครอื งมอื ไมถ่ กู ต้อง หลอดตรวจวดั เปนชอ่ งใหอ้ ากาศเขา้ -การใชใ้ นทีทีมอี ุณหภมู แิ ละความชนื สงู -การสวมหลอดตรวจวดั เขา้ กับเครอื ง ถ้าไมแ่ นน่ จะ ทําใหอ้ ากาศรวั ไหลออกภายนอก -สารเคมใี นหลอดตรวจวนั หมดอายุ

เครอื งมอื สาํ หรบั การเก็บตัวอยา่ งมลพษิ ทางอากาศ 1.ชอ่ งเปดใหอ้ ากาศเขา้ (Air inlet) ปกติจะต่อท่อ ทีเปนอนุภาคโดยการกรอง นาํ อากาศเขา้ ลักษณะจะเปนชอ่ งปด แบบรกู ลม เพอื ใหฝ้ ุนสามารถกระจายตัวไปตามพนื ทีหนา้ ตัด ของตัวกรองไดอ้ ยา่ งสมมาตร 2.อุปกรณส์ ะสมอนภุ าค (Collector) ประกอบดว้ ย 3.สว่ นเชอื มต่อ (Connector) ไดแ้ ก่ขอ้ ต่อ และสาย ตัวกรองอนภุ าค (Filter) หรอื กระดาษ กรองและ ยาง/พลาสติกเชอื มต่อระหวา่ ง ดา้ นหลังของตลับ ตลับใสต่ ัวกรอง (Cassettes filter holder)เปน อุปกรณท์ ีใชใ้ นการเก็บสะสมอนภุ าคสาํ หรบั นาํ มา ใสต่ ัวกรอง (Air outlet) กับปมดดู อากาศ สาย วเิ คราะหต์ ่อไป โดยตลับใสต่ ัว กรองจะทําหนา้ ที พลาสติกนจี ะต้องไมม่ รี รู วั และ ไมท่ ําปฏิกิรยิ าเคมี รองรบั ไมใ่ หต้ ัวกรองรว่ งหล่น ฉีกขาด หรอื เสยี กับอนภุ าคทีต้องการเก็บ เชน่ ตัวอยา่ งสายยางนาํ หายขนาดใชง้ าน อากาศชนดิ Trigon tube

เครอื งมอื สาํ หรบั การเก็บตัวอยา่ งมลพษิ ทางอากาศ 5.อุปกรณส์ าํ หรบั คัดแยกขนาดฝุน Cyclone ทีเปนอนุภาคโดยการกรอง(ต่อ) สาํ หรบั คัดแยกขนาดฝุนทีมขี นาดเล็กกวา่ 10 ไมครอน มหี ลายชนดิ แต่ละชนดิ ต้องใชอ้ ัตราการไหล ของอากาศทีแตกต่างกัน 4.อุปกรณว์ ดั อัตราการไหลของอากาศและปม ลักษณะและหลักการทํางานของ cyclone ดดู อากาศ (Air flow meter & Pump) เปนอุปกรณท์ ีอาศัยหลักการหมุนวนของ อากาศใน ประกอบดว้ ยมเิ ตอรว์ ดั อัตราการไหลของ สว่ นของ cyclone อากาศทีอยูบ่ รเิ วณดา้ นบน ของ อากาศ (Air flow meter) สว่ นควบคมุ การไหล cyclone ทําใหเ้ กิดการหมุนวนสองชนั ของอากาศขนึ ของอากาศ (Flow control value) และปมดดู อากาศทีจะเขา้ มาหมุนวนชดิ ผนงั ของ cyclone มี อากาศ (Personal pump) ปจจุบนั มมี เิ ตอรว์ ดั ทิศทางดงิ ลง แล้วจงึ หมุนวนยอ้ นกลับขนึ ดา้ นบน อัตรา การไหลของอากาศทังแบบทีเปนโรตา อาจตกลงสดู่ า้ นล่างเนอื งจากมวลมากและไม่ สามารถ มเิ ตอร์ หรอื แบบลกู ลอย และแบบตัวเลขดจิ ติ อล เปลียนทิศทางการไหลมากับอากาศได้ ติดตัง รวมอยูใ่ นสว่ นของปมดดู อากาศ

เครอื งมอื สาํ หรบั การเก็บตัวอยา่ งมลพษิ ทางอากาศ 7. ขาตัง Tri-pot ทีเปนอนภุ าคโดยการกรอง(ต่อ) 6.คลิปยดึ อุปกรณ์ Cassettes Holder clip สาํ หรบั บรรจุตลับใสต่ ัวกรอง (Casette filter holder) และมคี ลิปหนบี เพอื ติดตังในขณะทําการ เก็บตัวอยา่ งอากาศ

2.เครอื งมอื เก็บตัวอยา่ งอากาศผา่ นอุปกรณท์ ีเปน ตัวกลางในการเก็บและวเิ คราะห์ ทางหอ้ งปฏิบตั ิการ โดยทัวไปจะอาศัยหลักการแทนทีอากาศ เชน่ หรอืPersonal air sampler pump High volume 1.เครอื งมอื เก็บตัวอยา่ งอากาศ ไดแ้ ก่ pump ซงึ ชุดเครอื งมือดังกล่าวประกอบด้วย -ทางเขา้ ของอากาศ (air inlet) -อุปกรณค์ วบคมุ การไหลอากาศ (air flow controller) เปนสว่ นที ควบคมุ อัตราการไหลของอากาศผา่ นเครอื ง -มาตรวดั อัตราการไหลของอากาศ (air flow meter) เปนสว่ นทีวดั อัตราการไหลอากาศท าใหท้ ราบวา่ ขณะทีเก็บตัวอยา่ งอากาศนนั มี อัตราการไหลของอากาศเท่าใด เพอื ใชใ้ นการค านวณหาปรมิ าตร อากาศทีผา่ นเครอื งเก็บตัวอยา่ งอากาศ มาตรวดั นจี ะต้องคงที ตลอดเวลาทีเก็บตัวอยา่ งอากาศ -เครอื งดดู อากาศ (air mover) เปนอุปกรณท์ ีดดู อากาศใหไ้ หลผา่ น อุปกรณเ์ ก็บตัวอยา่ งอากาศ -ทางอากาศออก (air outlet) -สวทิ ซค์ วบคมุ การเปด-ปดเครอื งมอื

2.เครอื งมอื เก็บตัวอยา่ งอากาศผา่ นอุปกรณท์ ีเปน ตัวกลางในการเก็บและวเิ คราะห์ ทางหอ้ งปฏิบตั ิการ(ต่อ) 2.อุปกรณส์ ะสม (Collection devices) 1.อุปกรณส์ ะสมอนภุ าค ไดแ้ ก่ กระดาษกรอง ซงึ มโี ครงสรา้ งที เปนรู พรนุ มรี ปู รา่ งภายนอกทีสามารถวดั ได้ คือความหนาและพนื ที หนา้ ตัดทีอากาศไหลผา่ น กระดาษ กรองมหี ลายชนดิ และสงิ ทีแตก ต่างกันของกระดาษกรอง คือโครงสรา้ งภายในโดยกระดาษกรอง จะ ถกู บรรจุไวภ้ ายในตลับยดึ กระดาษกรอง (Casette filter holder) โดยมแี ผน่ รองกระดาษกรอง (Support pad หรอื back up filter) รองรบั อยูอ่ าจใชร้ ว่ มกับ cyclone ก็ได้ หลักการท างาน ของอุปกรณส์ ะสมอนภุ าคอาศัยหลักการกรอง หลักแรงดงึ ดดู ของ โลก และหลักแรงสศู่ ูนยก์ ลาง

2.เครอื งมอื เก็บตัวอยา่ งอากาศผา่ นอุปกรณท์ ีเปน ตัวกลางในการเก็บและวเิ คราะห์ ทางหอ้ งปฏิบตั ิการ(ต่อ) ตลับยดึ กระดาษกรองอาจเปนชนดิ 2 ชนั หรอื 3 กระดาษกรองทีใชม้ ีหลายชนิด คือ ชนั ประกอบดว้ ยสว่ นทีใหอ้ ากาศเขา้ และออก อากาศจะถกู ดดู โดยเครอื งดดู อากาศผา่ นตลับ 1.1 กระดาษกรองชนิดเซลลูโลส (Cellulose filter paper) ยดึ กระดาษกรองสว่ นทีใหอ้ ากาศเขา้ อากาศทีมี ทําจากเยือเซลลูโลส คุณสมบัติของกระดาษกรองชนิดนีมี มลพษิ ก็จะติดอยูบ่ นแผน่ กระดาษกรองทีอยู่ ส่วนประกอบของขีเถ้าขันตําไม่ฉีกขาดง่าย ดูดซบั ความชนื มี ภายใน ซงึ เมอื นาํ ไปวเิ คราะหท์ าง หอ้ งปฏิบตั ิการ ความต้านทานต่อการไหลของอากาศสูงและมีราคาแพง จะทําใหท้ ราบปรมิ าณสารพษิ ในอากาศได้ 1.2 กระดาษกรองชนิดใยแก้ว (Glass fiber filter) ทําจากใยแก้วละเอียด คุณสมบัติของกระดาษกรองชนิดนี คือ ไม่ดูดความชนื ทนต่อความรอ้ น ไม่ทําปฏิกิรยิ ากับมลพิษ ทีเก็บ มีความต้านทานต่อการไหลของอากาศตํากระดาษ กรองชนิดนีมีส่วนประกอบของซลิ ิก้าอยู่ด้วย ดังนันในการ เก็บตัวอย่างอากาศ ถ้าต้องการวิเคราะหห์ าซลิ ิก้าก็ไม่ควรใช้ กระดาษกรองชนิดนีเพราะจะทําใหผ้ ลการวิเคราะหผ์ ิดพลาดได้

2.เครอื งมอื เก็บตัวอยา่ งอากาศผา่ นอุปกรณท์ ีเปน ตัวกลางในการเก็บและวเิ คราะห์ ทางหอ้ งปฏิบตั ิการ(ต่อ) 1.3 กระดาษกรองชนิดพลาสติก (Plastic fiber filter) 1.4 กระดาษกรองชนิดซลิ เวอรเ์ มมเบรน (Silver membrane ทําจากใย Ultra fine หรอื perchlorvinyl มีคุณสมบัติ filter) เปนกระดาษทีทํามาจากเรซนิ แต่มีส่วนผสมของแรเ่ งิน เหมือน Glass fiber filter มีประสิทธภิ าพใน การเก็บสูง เหมาะสาํ หรบั การเก็บตัวอย่างควอทซ์ และต้านทานต่อการไหลของอากาศค่อนข้างตําละลายนาํ ได้ 1.6 กระดาษกรองชนิดเมมเบรน (Membrane filter) ดีในตัวทําละลายบางชนิด ดังนันจึงง่ายต่อการวิเคราะห์ ทําจากเรซนิ (resin) ได้แก่ เซลลูโลสเอสเตอร์ (Cellulose ester) โพลีไวนิลคลอไรด์ (Polyvinyl chloride) อะคีโลไนไตรล์ ข้อเสีย คือ มีความยืดหยุ่นตําฉีกขาดง่าย ประสิทธภิ าพ (Acrylonitrile) กระดาษกรองชนิดนีมีขนาด Pore size น้อย การเก็บจะลดลงเมืออากาศมีละอองของเหลว(Liquid มาก ดังนัน สามารถเก็บอนุภาคทีมีขนาดเล็กมากถึง 0.001 droplets)ปนอยู่ ไมครอน มีความต้านทานต่อด่างและกรดทีเจือ จาง สารละลาย 1.5 กระดาษกรองชนิด นิวคลีพอร์ (Nuclepore filter) อินทรยี ์บางชนิด ละลายได้ดีในอะซโี ตนคลอโรฟอรม์ มี มีลักษณะเหมือน กระดาษกรองชนิดเมมเบรน แต่ คุณสมบัติในการเก็บ มลพิษได้ดี ไม่ดูดซบั ความชนื โครงสรา้ งแตกต่างกันคือ ใส มีรูPore size สมาํ เสมอ ข้อเสีย คือ เปราะ ฉีกง่าย ความต้านทานต่อการไหลอากาศสูง ความต้านทานต่อการไหลอากาศสูงไม่เปราะฉีกง่าย

เกณฑ์ในการเลือกกระดาษกรอง ี กระดาษกรองหลายชนิดทีกล่าวมาแล้วและ รูบนกระดาษกรองมีขนาดทีเหมาะสม แต่ละชนิดมีคุณสมบัติเฉพาะตัว นักสุข ศาสตร์ สาํ หรบั การเก็บอนุภาคในขนาดทีต้องการ จึงต้องเลือกใช้ใหเ้ หมาะสมส าหรบั อนุภาคของ สารปนเปอนแต่ละชนิด ปจจัยทัวไปทีต้อง -ข้อจาํ กัดสาํ หรบั การวิเคราะหต์ ัวอย่าง กระดาษ พิจารณาในการเลือกกระดาษกรอง กรองต้องไม่รบกวนหรอื ทําใหผ้ ลการ วิเคราะหผ์ ิดไป เชน่ หากต้องการเก็บตัวอย่างอากาศเพือวิเคราะหห์ า 1 ราคาไม่แพง ซลิ ิก้า จะใชก้ ระดาษกรอง ชนิด Glass fiber ไม่ได้ 2 สามารถหาซอื ได้ง่าย เนืองจากการกระดาษกรองชนิดนีมีซลิ ิก้าเปนส่วน 3 มีประสิทธิภาพในการเก็บอนุภาค ผสมด้วย -ความคงทนของกระดาษกรองในสภาพแวดล้อมที ชนิดและขนาดทีต้องการ เก็บตัวอย่าง เชน่ การเก็บตัวอย่าง อากาศทีมี อุณหภูมิสูงมากๆ กระดาษกรองต้องสามารถทน ความรอ้ นได้ดี

2.เครอื งมอื เก็บตัวอยา่ งอากาศผา่ นอุปกรณท์ ีเปน ตัวกลางในการเก็บและวเิ คราะห์ ทางหอ้ งปฏิบตั ิการ(ต่อ) 2.อุปกรณส์ ะสม (Collection devices) 2.หลอดบรรจุของเหลว (Impingers) มลี ักษณะเปนแก้วทรง กระบอกภายในบรรจุ ของเหลว เชน่ นาํ หรอื สารเคมอี ืน ซงึ ทํา หนา้ ทีจบั มลพษิ ใหส้ ะสมอยูใ่ นของเหลวนนั หลอดแก้วนปี ระกอบ ดว้ ยชอ่ งสาํ หรบั อากาศเขา้ ซงึ เชอื มต่อกับหลอดแก้วยางขนาดเล็ก มปี ลาย อีกขา้ งหนงึ จุม่ อยูใ่ ต้ของเหลวและชอ่ งอากาศซงึ ต่อเชอื ม กับเครอื งดดู อากาศ มลพษิ ซงึ ปะปนอยู่ ในอากาศนนั จะถกู ของเหลวจบั ไว้ อากาศสว่ นทีเหลือก็จะถกู ดดู ผา่ นเครอื งดดู อากาศ ออกไป ปลายของหลอดแก้วซงึ จุม่ อยูใ่ ต้ของเหลวมหี ลายลักษณะ เพอื ความเหมาะสมของมลพษิ ทีถกู เก็บ หลอดแก้วบรรจุของเหลวมี หลายแบบเชน่

2.เครอื งมอื เก็บตัวอยา่ งอากาศผา่ นอุปกรณท์ ีเปน ตัวกลางในการเก็บและวเิ คราะห์ ทางหอ้ งปฏิบตั ิการ(ต่อ) 2.1 Midget impingers (หลอดแก้วขนาดเล็ก) ส่วน ปลายของ หลอดแก้วถูกท าใหเ้ รยี วเล็กลงซงึ เหมาะสาํ หรบั การเก็บอนุภาค ก๊าซและไอระเหย 2.2 Fritted glass bubbler มีลักษณะเปนแก้วทรง 3.หลอดบรรจุสารดูดซบั (Adbsorption tube) กระบอก ส่วนปลายข้างหลอดแก้วมีลักษณะเปนรูพรุนเพือ เปนหลอดแก้วขนาดเล็ก เส้นผ่าศูนย์กลาง ใหอ้ ากาศทีไหลผ่านชา้ ลง และเกิดฟองอากาศ 147 เล็กๆจ ประมาณ 5 ม.ม. หรอื อาจมีขนาดเล็กกว่า ปลาย านวนมาก เปนการเพิมพืนทีผิวของอากาศ ซงึ จะชว่ ยให้ ทังสองปด ภายในหลอดแก้ว จะมีสารดูดซบั มลพิษในอากาศสามารถละลาย ในของเหลวได้ดีขึน หลอด (Adsorbents ) ซงึ เปนของแข็งมีรูพรุน เชน่ ผง แก้วชนิดนีเมือใชใ้ นการเก็บตัวอย่างมลพิษทีเปนสาร ถ่าน หรอื ซลิ ิก้าเจล ซงึ มีชอื เรยี กว่า Activated กัดกรอ่ นนานเข้า จะทําใหป้ ระสิทธภิ าพลดลง เพราะรูพรุน หรอืcharcoal tube จะใหญ่ขึน Silicagel tube ข้อเสีย ของหลอดแก้วชนิดนีคือ ทําความ สะอาดยาก ทัง และ เหมาะMidget impingers Fritted glassbubbler สมสาํ หรบั ก๊าซและไอระเหย โดยทีก๊าซและไอระเหยจะทํา ปฏิกิรยิ ากับสารละลายทีใชเ้ ก็บตัวอย่าง โดยผ่าน กระบวนการที เรยี กว่า Chemical absorption

2.เครอื งมอื เก็บตัวอยา่ งอากาศผา่ นอุปกรณท์ ีเปน ตัวกลางในการเก็บและวเิ คราะห์ ทางหอ้ งปฏิบตั ิการ(ต่อ) 4.ถุงเก็บตัวอย่างอากาศ (Sampling bag) ใชส้ าํ หรบั เก็บตัวอย่างมลพิษ ทางอากาศทีเปนก๊าซและไอ มีอยู่หลายขนาด ทําจากพลาสติกชนิดต่างๆ เชน่ Mylar Teflon หรอื Scotch park ลักษณะของถุงจะมีวาวล์หรอื ลินปดเปด เพือเก็บตัวอย่างอากาศ หรอื ถ่าย ตัวอย่างทีมีมลพิษสู่เครอื งวิเคราะหผ์ ล

2.เครอื งมอื เก็บตัวอยา่ งอากาศผา่ นอุปกรณท์ ีเปน ตัวกลางในการเก็บและวเิ คราะห์ ทางหอ้ งปฏิบตั ิการ(ต่อ) 3.เครอื งมือตรวจปรบั ความถูกต้องของ อุปกรณ์ทีใชใ้ นการตรวจปรับความถูกต้อง เครอื งเก็บตัวอย่างอากาศ (Pump calibrator) ของเครืองเก็บตัวอย่างอากาศ สามารถแบ่งได้ ดังนี -วัดปรมิ าตรโดยตรง เชน่ Spirometer, Bubble meter, Wet-test meter -วัดอัตราการไหลเชงิ ปรมิ าณ เชน่ Rotameter -วัดอัตราการไหลเชงิ มวล เชน่ Thermal meter -วัดความเรว็ ของการไหล เชน่ Pitot tube

อ้างอิง พรพมิ ล กองทิพย.์ (2543). กรงุ เทพมหานคร. (ออนไลน)์ . เเหล่งทีมา http://envocc.ddc.moph.go.th/uploads/Menu/rayong/air.pdf. สบื ค้นวนั ที15 มนี าคม 2564

จัดทําโดย 6240311323 นางสาวปรางทิพย์ เพ็งจันทร์