แนวทางการดำเนินงานศูนย์การเรียนรู้เคลื่อนที่(รถห้องสมุด)

แนวทางการดำ�เนินงาน ศนู ยก์ ารเรยี นรูเ้ คลอ่ื นท่ี (รถหอ้ งสมุด) สถาบนั ส่งเสรมิ และพฒั นานวตั กรรมการเรียนรู้ สำ�นักงานสง่ เสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั สำ�นกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ ถนนราชดำ�เนินนอก เขตดุสติ กรงุ เทพฯ 10300 โทรศพั ท์ 0 2281 8866 โทรสาร 0 2282 9098

แนวทางการดำ�เนนิ งาน ศูนยก์ ารเรียนรู้เคลอ่ื นที่ (รถหอ้ งสมดุ ) จดั พมิ พโ์ ดย : กลมุ่ การเจา้ หน้าที่ สำ�นกั งาน กศน. สถาบันส่งเสริมและพฒั นานวตั กรรมการเรียนรู้ สำ�นักงานส่งเสรมิ การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัย สำ�นักงานปลัดกระทรวงศกึ ษาธิการ ถนนราชดำ�เนนิ นอก เขตดุสิต กรุงเทพฯ 10300 โทรศัพท์ 0 2281 8866 โทรสาร 0 2282 9098 พิมพ์ครง้ั ท่ี : 1/2558 จำ�นวน : 1,000 เล่ม ISBN : ออกแบบรปู เลม่ : วริ ะยุทธ นาถชัยโย พิมพท์ ่ี : บรษิ ทั เกท็ เดอะ ฟวิ เจอร์ จำ�กดั 43/48 หมู่บ้านทวีทอง ซอยเพชรเกษม 110 แขวงหนองคา้ งพลู เขตหนองแขม กรุงเทพมหานคร 10160 โทรศพั ท์ 08-9451-9541

คำ� น�ำ พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติได้ก�ำหนดให้การ ศึกษาตามอัธยาศัยเป็นการศึกษาหนึ่งในสามของรูป แบบการศกึ ษาในปจั จบุ นั ตลอดจนนโยบายและจดุ เนน้ การ ด�ำเนินงานส�ำนักงาน กศน. ด้านการศึกษาตามอัธยาศัย มุ่งเน้นจัดกิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้ในรูปแบบท่ีหลาก หลาย เพ่ือปลูกฝังนิสัยรักการอ่าน การพัฒนาศักยภาพ การเรียนรู้ด้วยตนเอง การส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต ของประชาชน โดยใหม้ กี ารจดั หนว่ ยบรกิ ารเคลอื่ นทร่ี ถหอ้ ง สมดุ พรอ้ มอปุ กรณใ์ นการใหบ้ รกิ ารประชาชนไดเ้ รยี นรตู้ าม ความสนใจในพืน้ ทตี่ า่ ง ๆ อยา่ งทวั่ ถึงสมำ่� เสมอ ส�ำนักงาน กศน. โดยสถาบันส่งเสริมและพัฒนา นวตั กรรมการเรยี นรู้ จึงไดจ้ ดั ท�ำเอกสาร ฉบับนข้ี นึ้ เพ่ือ ให้ผู้ปฏิบัติงานศูนย์การเรียนรู้เคลื่อนท่ี (รถห้องสมุด) ใช้ เป็นแนวทางในการด�ำเนินงานได้อย่างชัดเจนและเป็นไป ในทิศทางเดยี วกัน   สถาบนั สง่ เสรมิ และพัฒนานวตั กรรมการเรยี นรู้ สำ� นักงาน กศน.

สารบัญ 5 ประวัติความเป็นมา 13 แนวทางการด�ำเนนิ งานรถห้องสมดุ เคล่ือนที่ 19 กจิ กรรมหอ้ งสมุดเคลื่อนที่ 25 แบบรายงานการให้บริการศนู ย์การเรียนรูเ้ คลือ่ นท่ี (รถห้องสมดุ ) 26 ข้อเสนอแนะน�ำ 27 ภาคผนวก ประมวลภาพกจิ กรรม 28 - ประมวลภาพกิจกรรม 32 - คณะท�ำงาน

ประวัติความเปน็ มา ศูนย์การเรยี นร้เู คล่ือนท่ี (รถห้องสมุด)



ประวัตคิ วามเปน็ มา ศูนยก์ ารเรียนรเู้ คลื่อนท่ี (รถหอ้ งสมดุ ) ประวตั ิความเปน็ มา ศูนย์การเรียนรู้เคลือ่ นท่ี (รถห้องสมดุ ) ศูนย์การเรียนรู้เคลื่อนที่ (รถห้องสมุด) เป็นแหล่งความรู้ ประเภทหนง่ึ ทแี่ ตกตา่ งจากแหลง่ ความรอู้ นื่ ทอ่ี ยกู่ บั ท่ี สามารถรกุ เขา้ ถงึ ผใู้ ชบ้ รกิ ารในแหลง่ ชมุ ชนตา่ ง ๆ เชน่ ชมุ ชนแออดั เขตกอ่ สรา้ ง โรงงาน พื้นท่ีห่างไกล ทุรกันดาร ท่ีถูกมองข้ามว่าไม่จ�ำเป็นต้องให้การศึกษา หรือความรู้แต่ปัจจุบันสภาพการณ์ของโลกได้เปล่ียนไป การส่ือสารไร้ พรมแดน กระแสโลกาภวิ ฒั นท์ ำ� ใหท้ กุ คนตอ้ งการเรยี นรตู้ ลอดชวี ติ หาก แตบ่ ุคคล กลุ่มบคุ คล หรือชุมชนบางแห่งขาดแหลง่ ความรู้ ขาดโอกาส ทจ่ี ะเรียนรู้ ขาดทุนทรัพย์ รวมท้ังเป็นการเติมเต็มโอกาส ในการเข้าถึง ความรู้จากศนู ย์การเรยี นรู้เคลือ่ นที่ ผา่ นส่ือและกจิ กรรมท่หี ลากหลาย ตามความต้องการของกลุ่มเปา้ หมาย แศนนูวทยาง์กกาารรดเำ�รเนียนิ งน(ารนรถเู้ หค้อลง่ือสนมดุท)่ี 7

ประวตั ิความเป็นมา ศนู ยก์ ารเรยี นรู้เคล่ือนที่ (รถหอ้ งสมุด) รถคันแรก มอบให้ ศูนย์บริการการศึกษานอก โรงเรียนอ�ำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี จัดตกแต่ง เพือ่ ให้บริการแก่เด็กในชุมชนแออัด เขตก่อสร้าง มูลนิธิสถานสงเคราะห์ต่างๆ และ โรงเรยี น ทขี่ าดแคลนหนงั สือบรกิ ารในห้องสมดุ ในเขต กทม. เพ่อื ให้ โอกาสแก่เด็ก เยาวชน และประชาชนได้ แสวงหาความรู้ด้วยตนเอง โดยจดั รูปแบบให้เหมาะสมแก่เด็ก มหี นังสือการ์ตนู หนงั สอื ส�ำหรับเดก็ และเยาวชนความรทู้ ว่ั ไป ของเลน่ โปรแกรมการศกึ ษาจากคอมพวิ เตอร์ นอกจากน้นั ยงั มีการจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้ ฝกึ การ วาดภาพ ระบาย สี เกมคณติ ศาสตร์ แข่งขนั ตอบปัญหาและเผยแพรค่ วามรู้ ด้วยการจดั นิทรรศการ เช่น สารเสพติดการเลือกตั้งประกอบการสาธิตและแจก แผ่นพับความรู้ในเร่ืองต่าง ๆ โดยได้รับความร่วมมือจากหน่วยงานที่ เกีย่ วขอ้ ง 8 ศแนูนวทยาง์กกาารรดเำ�รเนียินงน(ารนรถู้เหคอ้ ลง่อื สนมดุท)่ี

ประวัติความเป็นมา ศูนย์การเรียนรู้เคล่อื นที่ (รถหอ้ งสมดุ ) ต่อมา บริษัทมติชน จ�ำกัด (มหาชน) ยังได้มอบรถขนส่ง หนังสือพิมพ์ จ�ำนวน 2 คัน ซึ่งจัดตกแต่งเป็นรถห้องสมุดและ นิทรรศการเคลื่อนทีไ่ ปส่ชู ุมชน ลกั ษณะเด่นของรถ 2 คนั จะเน้นที่ การจัดนิทรรศการเพื่อการเรียนรู้ มีการจัดกลุ่มการเรียนรู้ และมีชุด วชิ าใชป้ ระกอบกระบวนการเรยี นรอู้ ยา่ งสมบรู ณไ์ ดด้ ำ� เนนิ การจดั หนว่ ย เคลื่อนที่ขยายต่อไปตามก�ำลังของผู้ที่สนใจให้ความอนุเคราะห์บริจาค และมอบรถเพอ่ื จดั ทำ� หนว่ ยเคลอื่ นทส่ี ำ� หรบั บรกิ ารประชาชนและไดป้ รบั เปลีย่ น รถเคลือ่ นท่ไี ปใหจ้ งั หวัดต่าง ๆ เพอ่ื การใหบ้ รกิ ารกบั กล่มุ เป้า หมายไดม้ ากข้นึ รถคนั ท่ีสอง มอบใหศ้ นู ย์ การศึกษานอกโรงเรียนจังหวัด อุบลราชธานี จัดตกแต่งส�ำหรับ ใหบ้ รกิ ารเน้นกลมุ่ นักศกึ ษา กศน. ท่ี มี กิ จ ก ร ร ม ก ลุ ่ ม ใ น ส ถ า น ที่ ตา่ ง ๆ เชน่ วดั โรงเรยี น โรงงาน บริษัท ส�ำนักงาน ริมถนน ซ่ึงขาดแหล่งค้นคว้าหาความ ร้เู พม่ิ เติม ทสี่ อดคลอ้ งกบั การ เรียนตาม หลักสูตร รปู แบบการให้บรกิ ารจะเนน้ ส่ือ แบบเรียน กศน. ชุดวิชา กศน. ชุดวิชาการศึกษาตามอัธยาศัย อาชีพความรู้เก่ียวกับกฎหมายและหนังสือท่ัวไป แต่ก็มีหนังสือส�ำหรับ เดก็ และของเล่นเด็กดว้ ย นอกจากนี้ ยงั มีกิจกรรมอนื่ ๆ ไดแ้ ก่ การจดั นิทรรศการ แนะแนวการศึกษาต่อหรือประกอบอาชีพ ฝึกทักษะเพื่อ ประกอบอาชพี อสิ ระ แศนนูวทยาง์กกาารรดเำ�รเนียนิ งน(ารนรถู้เหคอ้ ลงือ่ สนมดุท)ี่ 9

ประวตั ิความเปน็ มา ศูนย์การเรยี นรเู้ คลื่อนที่ (รถห้องสมดุ ) รถคันที่สาม มอบให้ศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนจังหวัด เพชรบุรี จัดตกแตง่ ส�ำหรับบรกิ ารประชาชนทั่วไป ตามสถานที่ต่าง ๆ เชน่ บา้ นบางแค สมาคมผูส้ งู อายุ ชุมชนแออดั เขตก่อสร้าง เน้นการ ใหค้ วามรแู้ กผ่ ใู้ หญ่ ผสู้ งู อายุ เพอ่ื เปน็ การเพม่ิ พนู ความรู้ แนะแนวอาชพี ทส่ี ง่ เสริมการอ่านประเภทของสอ่ื ท่เี ปน็ จดุ เนน้ ได้แก่ หนงั สือเก่ียวกับ อาชพี ธรรมะ เรอ่ื งสนั้ นวนยิ าย ชดุ วชิ าการศกึ ษาตามอธั ยาศยั หนงั สอื ที่เน้นให้บ้านเป็นศูนย์กลางของครอบครัว จัดนิทรรศการเก่ียวกับ สุขภาพอนามยั การเลือกต้ัง การประกอบอาชีพอิสระ การจัดกจิ กรรม กลมุ่ และแลกเปลยี่ นความรใู้ นหมเู่ พอ่ื น เพอื่ นชว่ ยเพอื่ น พช่ี ว่ ยนอ้ งจาก ตวั อย่างผู้ที่ประสบความสำ� เรจ็ ในชีวติ การท�ำงาน 10 แศนูนวทยางก์ กาารรดเำ�รเนียินงน(ารนรถู้เหค้อลงอื่ สนมุดท)ี่

ประวตั ิความเป็นมา ศูนย์การเรยี นรเู้ คล่ือนท่ี (รถหอ้ งสมุด) ต่อมา ส�ำนักงาน กศน. จึงได้จัดหาศูนย์การเรียนรู้เคล่ือนท่ี (รถหอ้ งสมดุ ) ให้แก่ สำ� นักงาน กศน. จงั หวัด จำ� นวน 72 คนั เพ่อื สนบั สนนุ สง่ เสรมิ การจดั กจิ กรรมสง่ เสรมิ การอา่ นในชมุ ชน โดยไดร้ บั งบ ประมาณโครงการยกระดบั คณุ ภาพการจดั การศกึ ษาตามอธั ยาศยั ภาย ใตแ้ ผนปฏบิ ตั กิ ารไทยเข้มแข็ง ( SP 2 ) ปี 2553 จัดซอื้ รถพร้อมอุปกรณค์ ร้ังแรก จ�ำนวน 24 คนั ปี 2554 จัดซอื้ รถพรอ้ มอปุ กรณ์ (เพม่ิ เตมิ ) จ�ำนวน 48 คนั ในปี 2555 กล่มุ ตรวจสอบภายในระดบั กระทรวง กระทรวง ศึกษาธิการ ได้จัดท�ำรายงานการตรวจสอบการด�ำเนินงานตามแผน ปฏิบัติการไทยเข้มแข็ง 2555 โครงการยกระดับคุณภาพการจัดการ ศึกษาตามอัธยาศัย ของส�ำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและ การศึกษาตามอธั ยาศยั โดยได้สรุปประเด็นการด�ำเนินงานรถหอ้ งสมุด เคลอ่ื นที่ ซงึ่ มขี อ้ สงั เกตถงึ การกำ� หนดมาตรฐานและแนวทางการดำ� เนนิ งานให้ชัดเจน รวมถึงการมอบหมายงานหรือมีเจ้าหน้าท่ีบรรณารักษ์ พนักงานขับรถ ท�ำหนา้ ทดี่ ูแลเป็นการเฉพาะ ในปี 2556 สถาบนั สง่ เสรมิ และพฒั นาวตั กรรมการเรยี นรู้ ได้ จดั ทำ� โครงการสง่ เสรมิ การจดั การศกึ ษาตามอธั ยาศยั โดยศนู ยก์ ารเรยี น รู้เคลือ่ นท่ี (รถหอ้ งสมุด) ไดจ้ ัดหนว่ ยบริการเคลื่อนทพ่ี รอ้ มอปุ กรณเ์ พอื่ ส่งเสริมการอ่านและการเรียนรู้ที่หลากหลายออกให้บริการประชาชน ในพ้ืนที่ต่าง ๆ อย่างทั่วถึง สม�่ำเสมอเพ่ือเพิ่มโอกาสการเรียนรู้และ การพฒั นาอาชีพของประชาชน ชุมชน และนโยบาย เรอ่ื งการส่งเสรมิ การเรียนรู้ของชุมชน กิจกรรมการเรียนรู้ตลอดชีวิตในชุมชนโดยใช้ ทรัพยากรทดี่ �ำเนนิ การอยแู่ ล้วใหเ้ กิดประโยชนส์ งู สดุ ศแนนูวทยาง์กกาารรดเำ�รเนียนิ งน(ารนรถู้เหค้อลงอื่ สนมุดท)่ี 11

ประวตั คิ วามเปน็ มา ศนู ย์การเรยี นรเู้ คลอื่ นท่ี (รถหอ้ งสมุด) ในปี 2557 สถาบันสง่ เสริมและพัฒนาวัตกรรมการเรยี นรู้ ได้ รวบรวมข้อมูลและจัดท�ำรายงานผลการด�ำเนินงาน การจัดกิจกรรม การศกึ ษาตามอัธยาศัยโดยศนู ย์การเรยี นรเู้ คลอื่ นที่ (รถหอ้ งสมดุ ) ของ สำ� นกั งาน กศน. จงั หวดั ตา่ ง ๆ พบวา่ รถหอ้ งสมดุ เคลอื่ นทย่ี งั มปี ระเดน็ ท่ี ควรสง่ เสรมิ และสนบั สนนุ ใหเ้ กดิ ประสทิ ธภิ าพและประสทิ ธผิ ล สามารถ ใช้ประโยชน์ได้อย่างคุ้มค่าตามวัตถุประสงค์ จึงได้จัดท�ำแนวทางการ ดำ� เนนิ งานรถหอ้ งสมดุ เคลอ่ื นทขี่ นึ้ เพอื่ เปน็ กรอบในการดำ� เนนิ งานของ สำ� นกั งาน กศน. จงั หวัดต่อไป 12 ศแนนูวทยางก์ กาารรดเำ�รเนียนิ งน(ารนรถเู้ หค้อลง่ือสนมุดท)ี่

แนวทางการ ดำ� เนนิ งานรถหอ้ งสมดุ เคลอื่ นที่



แนวทางการด�ำเนนิ งานรถหอ้ งสมุดเคล่อื นท่ี แนวทางการด�ำเนิน รถห้องสมดุ เคลอ่ื นที่ ที่ การบรหิ ารจดั การ การด�ำเนนิ งาน แนวทางการด�ำเนนิ งาน เปา้ หมาย 1. ด้านการบริหาร 1. จัดท�ำแผนการจัด 1. สำ� นกั งาน กศน.จงั หวดั รว่ ม - 1 เลม่ ไมน่ ้อยกว่า จดั การ กิจกรรม/การใหบ้ รกิ าร กับอ�ำเภอ จัดท�ำแผนการออก 50 กจิ กรรม ใหบ้ รกิ าร 2. ส�ำนักงาน กศน.จัดทำ� คู่มอื การจดั กิจกรรม 2. ประชาสัมพันธ์เผย ส�ำนักงาน กศน.จังหวัด/ - ตลอดปงี บประมาณ แพร่กิจกรรมการให้ กศน.อ�ำเภอ/ผู้เกี่ยวข้อง ร่วม บ ริ ก า ร ร ถ ห ้ อ ง ส มุ ด ประชาสมั พนั ธเ์ ผยแพรใ่ หห้ นว่ ย เคลอ่ื นที่อยา่ งตอ่ เนือ่ ง งาน ภาครัฐ เอกชนและผู้ใช้ บรกิ าร ไดท้ ราบถงึ กจิ กรรมการ ให้บริการรถห้องสมุดเคล่ือนที่ อย่างหลากหลายรปู แบบ เช่น - การประชุมประจ�ำเดือน - 4 ครงั้ /ปี หัวหน้าส่วนราชการจังหวัด/ อ�ำเภอ 3. การสรา้ งภาพลักษณ์ - สอ่ื สารมวลชน - 5 ครง้ั /ปี ของรถหอ้ งสมุด ใหม้ จี ดุ - ส�ำนักงาน กศน. จังหวัด - 1 ครัง้ /ปี เดน่ เป็นทนี่ า่ สนใจ ตกแต่งรถห้องสมุดเคล่ือนท่ีให้ เป็นทนี่ ่าสนใจ แศนนูวทยาง์กกาารรดเำ�รเนียนิ งน(ารนรถู้เหค้อลงอื่ สนมดุท)่ี 15

แนวทางการด�ำเนินงานรถห้องสมดุ เคล่ือนที่ ท่ี การบรหิ ารจดั การ การด�ำเนินงาน แนวทางการดำ� เนนิ งาน เปา้ หมาย 4. การใหบ้ รกิ าร ส�ำนกั งาน กศน. จัดให้รถห้อง - ไม่นอ้ ยกวา่ สมุดเคล่ือนท่ี ออกใหบ้ รกิ าร 100 ครงั้ /ปี -  บริการการอา่ น -  บริการกิจกรรมส่งเสริม การอ่านและการเรียนรู้ตาม อธั ยาศัย - บรกิ ารกจิ กรรมประชาสมั พนั ธ์ งาน กศน. 5. การติดตาม/ประเมิน กศน./ส�ำนักงาน กศน.จังหวัด - 2 คร้งั /ปี แ ล ะ ร า ย ง า น ผ ล ก า ร รว่ มกบั กศน.อำ� เภอ จดั ทำ� แบบ ด�ำเนินงาน ติดตามประเมินผล/รายงาน/ แบบประเมนิ ความพงึ พอใจ 6. การเสรมิ สร้างขวญั / สำ� นกั งาน กศน./สถาบนั ภาคฯ/ - 1 ครงั้ /ปี กำ� ลงั ใจ กลุ่มศูนย์ฯจัดประกวดห้องสมุด - การเสริมแรงในการ ดีเด่น/บุคลากรผู้จัดกิจกรรม เชิดชูเกียรติหน่วยงาน ห้องสมุดฯ/กิจกรรมห้องสมุด สถานศึกษา/บุคคลท่ีมี ดีเด่น การจัดกิจกรรมลักษณะ นี้ 2. ด้านบคุ ลากร 1. จัดหาบุคลากรผู้รับ ส�ำนักงาน กศน./ส�ำนักงาน - 3 ตำ� แหนง่ ผดิ ชอบ กศน.จงั หวดั จัดหาบคุ ลากร ดา้ นเทคโนโลยแี ละคอมพวิ เตอร์ และดา้ นการจดั กจิ กรรมใหเ้ พยี ง พอและเหมาะสม - พนักงานขับรถ 1 ต�ำแหนง่ - ผู้รับผิดชอบจัดกิจกรรม 1 ตำ� แหนง่ - ผู้รับผิดชอบด้านเทคโนโลยี และคอมพวิ เตอร์ 1 ต�ำแหนง่ 16 แศนนูวทยาง์กกาารรดเำ�รเนยี นิ งน(ารนรถ้เู หค้อลงอ่ื สนมดุท)่ี

แนวทางการดำ� เนนิ งานรถห้องสมดุ เคล่ือนท่ี ที่ การบรหิ ารจดั การ การดำ� เนนิ งาน แนวทางการดำ� เนนิ งาน เปา้ หมาย 2 . พั ฒ น า บุ ค ล า ก ร ส�ำนักงาน กศน./ส�ำนักงาน - ไมน่ ้อยกว่า ผู้รบั ผดิ ชอบ กศน.จังหวัด จัดการพัฒนา 1 ครง้ั /ปี บุคลากรในด้านการออกแบบ กิจกรรม/กระบวนการเรียน รู ้ / ก า ร ใ ช ้ เ ท ค โ น โ ล ยี แ ล ะ คอมพิวเตอร์ 3. ดา้ นงบประมาณ 1. จัดสรรงบประมาณ 1. ส�ำนักงาน กศน. จดั สรรงบ ส� ำ ห รั บ ก า ร บ ริ ห า ร ประมาณบริหารจดั การ จัดการ - คา่ ใชจ้ ่ายในการจัดกจิ กรรม - 5,000 บาท/ครั้ง (ค่าวัสด/ุ ไปราชการ/ใชส้ อย) 2. ส�ำนักงาน กศน. จัดสรร งบประมาณจ้างเหมาบุคลากร ผู้รับผิดชอบ - พนักงานขับรถ 1 ต�ำแหนง่ - 9,000 บาท/คน/ เดอื น - ผู้รับผิดชอบจัดกิจกรรม 1 - 15,000 บาท/คน/ ต�ำแหน่ง เดอื น - ผู้รับผิดชอบเทคโนโลยีและ - 15,000 บาท/คน/ คอมพิวเตอร์ 1 ต�ำแหน่ง เดือน 2. จัดสรรงบประมาณ ส�ำนักงาน กศน. จัดสรรงบ ส�ำหรับจัดหา ประมาณสำ� หรบั จัดหา -หนังสือ สอื่ และวัสดจุ ดั - หนังสือ สื่อ และวัสดุจัด - 5,000 บาท/เดอื น กจิ กรรม กิจกรรม - จัดหา Tablet - Tablet 5 เครอื่ ง - 4,500 บาท/เครอ่ื ง - จดั หา Notebook - Notebook 5 เครือ่ ง - 15,000 บาท/เครอื่ ง - จัดระบบการเช่ือมต่อ - จัดระบบการเชื่อมต่อเครือ 6,000 บาท/ปี เครือข่ายอินเทอร์เนต็ ขา่ ยอินเทอรเ์ นต็ ให้ทนั สมยั - จัดหาวสั ดุ อปุ กรณใ์ น - วสั ดอุ ปุ กรณใ์ นการใหบ้ รกิ าร 10,000 บาท/ปี การให้การบริการ เชน่ โต๊ะ เกา้ อ้ี รม่ สนาม ชน้ั วางหนงั สือ เปน็ ต้น แศนนูวทยางก์ กาารรดเำ�รเนยี ินงน(ารนรถู้เหค้อลงื่อสนมดุท)ี่ 17

แนวทางการด�ำเนนิ งานรถห้องสมุดเคลือ่ นที่ ที่ การบรหิ ารจดั การ การดำ� เนนิ งาน แนวทางการด�ำเนนิ งาน เปา้ หมาย 3. จดั สรรงบประมาณใน - เกา้ อี้ รม่ สนาม ชน้ั วางหนงั สอื - 30,000 บาท/ปี การซอ่ มแซมบำ� รุงรักษา เปน็ ต้น - สำ� นักงาน กศน. จัดสรรงบ ประมาณในการซ่อมแซมบ�ำรุง รักษารถห้องสมุดเคลื่อนที่และ สื่ออปุ กรณ์ที่เกีย่ วขอ้ ง 4. ด้านวสั ดอุ ปุ กรณ์ 1. จดั หา Tablet/ - ส�ำนักงาน กศน. จัดสรร - อย่างละ 5 เครอ่ื ง/ Notebook ประจ�ำรถ งบประมาณจัดหา Tablet/ คัน 2. จดั ระบบการเช่อื มต่อ Notebook ประจ�ำรถ เครือข่ายอนิ เทอรเ์ นต็ - สำ� นักงาน กศน. จัดสรรงบ - 1 ระบบ/เดอื น ประมาณ สำ� หรับจดั ระบบการ 3. จดั หาวสั ดุ อปุ กรณใ์ น เชื่อมต่อเครือข่ายอินเทอร์เน็ต การให้บริการ ใหท้ ันสมยั - สำ� นกั งาน กศน. จัดสรรงบ - 1 ชดุ /ปี ประมาณ ส�ำหรับจัดหาวัสดุ อุปกรณ์ในการให้บริการ เช่น โต๊ะ เก้าอี้ ร่มสนาม ชั้นวาง หนงั สือ เป็นต้น 18 ศแนนูวทยางก์ กาารรดเำ�รเนยี นิ งน(ารนรถู้เหค้อลง่อื สนมุดท)ี่

กจิ กรรม รถหอ้ งสมุด เคลอ่ื นที่



กิจกรรมรถห้องสมุดเคลื่อนท่ี กจิ กรรม รถหอ้ งสมดุ เคลื่อนท่ี การจัดกิจกรรมห้องสมุดเคล่ือนที่สามารถท�ำได้หลากหลาย รูปแบบ เพ่ือท�ำให้ผู้รับบริการได้ปลูกฝังนิสัยรักการอ่าน พัฒนา ศักยภาพการเรียนรู้ด้วยตนเอง และส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต โดยมีเจ้าหน้าท่ีประจ�ำรถ เจ้าหน้าที่ห้องสมุด บรรณารักษ์ ครู กศน. จังหวัด/อำ� เภอ รวมไปถงึ ภาคเี ครอื ข่ายและผู้เก่ยี วข้องในการ สนับสนุนการจัดกจิ กรรมดังตัวอยา่ ง กจิ กรรมส่งเสริมการอา่ น (เจา้ หน้าที่ประจ�ำรถ/เจา้ หน้าที่หอ้ งสมุด/บรรณารักษ/์ ครู กศน.) เลา่ เรื่องจากหนงั สือ เล่าเร่ืองจากภาพ พับกระดาษตามรอยปะ เลา่ นิทาน อา่ นแล้วเล่า สญั ลักษณ์กฎจราจร เลา่ เร่ืองวาดภาพ อ่านแล้วประดษิ ฐ์ จบั คู่อาเซียน ทายปัญหาจากภาพ อ่านแล้ววาดเขียน โมเดลตกุ๊ ตาอาเซียน ต่อจกิ ซอร์ อ่านตามสาย การใช้อินเตอร์เน็ต ต่อช่ือเรือ่ งหนงั สือ แข่งขนั เปดิ พจนานุกรม เรียนร้คู อมพวิ เตอรพ์ ้นื ฐาน ภาษาพาเพลิน ตอบค�ำถามอะไรเอย่ สนทนาเกย่ี วกับหนงั สอื ศแนนูวทยาง์กกาารรดเำ�รเนียนิ งน(ารนรถเู้ หค้อลงอื่ สนมดุท)ี่ 21

กิจกรรมรถห้องสมุดเคลือ่ นท่ี หนังสือท�ำมือ นทิ านพื้นบา้ นอาเซียน ปริศนาอักษรไขว้ crossword game ตอ่ ค�ำสำ� นวนไทย แต่งกายอาเซียน Book start เซียมซีเสี่ยงรู้ วาดภาพระบายสี คดั ลายมอื เกมเศรษฐี เปิดไขพ่ าโชค แนะน�ำหนังสอื ใหม่นา่ อา่ น เรื่องเก่าเลา่ ใหม่ เปดิ โลกศิลปะ โต้วาทีเกี่ยวกับหนงั สอื ภาษาคาราโอเกะ กระซิบบอกต่อ ทายปัญหาจากพจนานกุ รม ใบ้ค�ำ คณติ คิดเรว็ ละครหุ่นมือ นิว้ มือ ประกวดเรยี งความ การด์ นา่ รู้ ทีค่ น่ั หนังสือ แข่งขนั ตอบปญั หา ชอ่ื น้ันส�ำคญั ไฉน จากสารานกุ รม (ค้นจากพจนานุกรม) กจิ กรรมส่งเสริมการเรยี นรู้ (กศน.อ�ำเภอและภาคีเครือข่าย) เรียนรู้ ค่านิยม 12 ประการ ตดั พวงมะโหตร การทำ� นำ�้ ยาเอนกประสงค์ ยาดมเพื่อสขุ ภาพ อาเซยี นศึกษา การจัดดอกไม้ นวดเพื่อสุขภาพ เสรมิ สวยชาย-หญิง สาธติ ความรใู้ นเร่อื งตา่ งๆ ถักโครเชต์ สาธติ อาหารและประดิษฐ์ โมบายต่างๆ 22 ศแนูนวทยางก์ กาารรดเำ�รเนียนิ งน(ารนรถู้เหคอ้ ลง่ือสนมุดท)่ี

กิจกรรมรถหอ้ งสมดุ เคลือ่ นที่ ประดิษฐ์ดอกไม้ การจักรสาน การซ่อมมอื ถอื บายศรี การห่อของขวัญ บิดลกู โปง่ แฟนซี สานตะกร้าพลาสตกิ การพับริบบ้ิน ตกุ๊ ตาการบูร พบั รบิ บน้ิ โปรยทาน การเพน้ ทเ์ ลบ็ การจัดสวนถาด ดอกไม้ผ้าใยบัว การทำ� ลกู ประคบ เดคพู าจ สานปลาตะเพยี น ประดิษฐข์ องชำ� ร่วย เพน้ ท์กระจก ป้ันดินน้ำ� มัน กบ๊ิ ติดผมแฟนซี การทำ� เทยี นหอม นวดแผนไทย การท�ำนำ้� แข็งใส สาธิตการแต่งหน้า ปกั ครอสติส การผูกผ้างานต่าง ๆ การทำ� ปยุ๋ ชีวภาพ การประดษิ ฐเ์ ครอื่ งใช้ ภมู ปิ ัญญาพาทำ� สอนการเพ้นทผ์ า้ เช็ดหน้า / จากเศษวสั ดุ (ว่าว หรืออน่ื ๆ) กระเปา๋ นทิ รรศการวนั ส�ำคัญ / ส่ิงประดิษฐจ์ ากผ้า เชน่ การท�ำขนมไทยดว้ ยเทียน บคุ คลสำ� คัญ / สถานที่ กระเปา๋ สตางค์/ (ของที่ระลึก) สำ� คญั พวงกญุ แจ/ตุ๊กตา สอนการทำ� ขนมไทย / หล่อและระบาย กระเป๋าเย็บด้วยมอื อาหารว่าง ปูนปลาสเตอร์ ลดโลกรอ้ น สอนรอ้ ยมาลยั / สองชาย / ประดิษฐเ์ ครอ่ื งประดับ เชน่ สามชาย ร้อยคริสตลั /ต่างหู/แหวน/ สร้อยคอ ศแนนูวทยางก์ กาารรดเำ�รเนยี นิ งน(ารนรถ้เู หคอ้ ลงอ่ื สนมุดท)ี่ 23

กจิ กรรมรถหอ้ งสมดุ เคลือ่ นที่ กจิ กรรมประชาสัมพนั ธ์ (สำ� นักงาน กศน./ส�ำนกั งาน กศน.จังหวดั /กศน. อำ� เภอและบุคลากรทเี่ ก่ียวข้อง) เผยแพร่ประชาสมั พนั ธ์ เผยแพรป่ ระชาสัมพนั ธ์ เผยแพรป่ ระชาสมั พันธ์ กจิ กรรม กศน. ผ่าน สอ่ื กจิ กรรม กศน. โดยโฆษก กิจกรรม กศน. ผ่าน วทิ ยุ-โทรทศั น์ พธิ ีกร ภูมิปัญญา เผยแพรป่ ระชาสมั พันธ์ เผยแพรป่ ระชาสัมพันธ์ เผยแพร่ประชาสัมพนั ธ์ กิจกรรม กศน. ด้วยส่งิ ของ กิจกรรม กศน. ผ่านสอ่ื กิจกรรม กศน. ผ่านส่อื ส่งิ ทร่ี ะลกึ /ทีค่ น่ั หนังสือ/แก้ว/ อเิ ลก็ ทรอนิกส์ เช่น VCD / พิมพ์ เชน่ คดั เอาท์ แผ่นพบั กระเป๋า CD / MP3 / DVD ใบปลิว โปสเตอร์ ไวนิล เผยแพร่ประชาสัมพันธ์ เผยแพรป่ ระชาสัมพันธ์ จดั นทิ รรศการงาน กศน. กิจกรรม กศน. ผา่ นส่ือ กิจกรรม กศน. ผา่ นสอ่ื (งานการศกึ ษาขั้นพนื้ ฐาน พื้นบ้าน เช่น ลิเก ลำ�ตดั โซเชยี ลมเี ดยี เช่น Line งานการศกึ ษาต่อเนอ่ื งและ หมอลำ� หนงั ตะลุง Facebook Twitter การศึกษาตามอธั ยาศยั ) Spot ประชาสัมพันธง์ าน กศน. 24 ศแนูนวทยางก์ กาารรดเำ�รเนยี นิ งน(ารนรถูเ้ หคอ้ ลง่อื สนมดุท)ี่

แบบรายงานการให้บรกิ ารศูนยก์ ารเรียนรเู้ คล่อื นที่ (รถห้องสมดุ ) ค�ำชแ้ี จง : ใหท้ า่ นท�ำเคร่ืองหมาย P ลงในชอ่ ง q หน้าค�ำตอบทที่ ่านต้องการหรือกรอกขอ้ ความ ลงในช่องว่าง สว่ นท่ี ๑ ข้อมลู พื้นฐาน ๑. วนั ที่ ................. เดือน ........................................ พ.ศ. ...................... ระหว่างเวลา ............................ น. ถงึ ................................. น. ๒. สถานที่ให้บรกิ าร ................................................................................ ๓. การด�ำเนนิ การ q จดั เอง q จดั ร่วมกับเครอื ข่าย .......................................... q เครือข่ายขอรบั การสนบั สนนุ ................................................... ๔. จำ� นวนผู้รบั บรกิ ารท้งั สน้ิ ........................... คน ส่วนท่ี ๒ กิจกรรมการให้บริการ q กิจกรรมส่งเสริมการอ่าน ๑. ......................................................................... จ�ำนวนผู้รับบรกิ าร ....................... คน ๒. ......................................................................... จ�ำนวนผรู้ ับบรกิ าร ....................... คน ฯลฯ q กิจกรรมส่งเสรมิ การเรียนรู้ (ทกั ษะชวี ิต/อาชีพ/อธั ยาศัย/ชมุ ชนและสงั คม) ๑. ......................................................................... จ�ำนวนผูร้ ับบรกิ าร ....................... คน ๒. ......................................................................... จำ� นวนผรู้ บั บรกิ าร ....................... คน ฯลฯ q กิจกรรมประชาสมั พนั ธ์งาน กศน. ๑. .......................................................................... จ�ำนวนผู้รับบริการ ...................... คน ๒. .......................................................................... จำ� นวนผูร้ บั บรกิ าร ...................... คน ฯลฯ ลงชื่อ ......................................................... ผ้รู ายงาน ( ...................................................... ) ลงช่ือ ......................................................... ผ้รู บั รอง (รายงาน) ( ………….………….……………………….. ) ศแนูนวทยางก์ กาารรดเำ�รเนียินงน(ารนรถเู้ หคอ้ ลงอ่ื สนมุดท)่ี 25

ข้อเสนอแนะ ขอ้ เสนอแนะ 1. ส�ำนักงาน กศน. ควรมีข้อมูลสารสนเทศการด�ำเนินงาน เ พื่ อ พั ฒ น า ป รั บ ป รุ ง ก า ร ด� ำ เ นิ น ง า น ข อ ง ร ถ ห ้ อ ง ส มุ ด เ ค ล่ื อ น ที่ ใหเ้ กดิ ความคมุ้ ค่า 2. ส�ำนักงาน กศน. ควรมีแผนจดั สรรงบประมาณ เพอ่ื บ�ำรุง รกั ษาและพัฒนารถหอ้ งสมุดฯอย่างชัดเจน 3. ส�ำนักงาน กศน. ควรจัดหารถห้องสมุดเคล่ือนท่ี ท่ีมีรปู แบบสะดวกต่อการให้บรกิ าร และเหมาะสมกบั สภาพพ้ืนท่ี 4. ส�ำนักงาน กศน. /ส�ำนักงาน กศน. จังหวัด ควรมี การศึกษาวิจัยเพื่อพัฒนารูปแบบการให้บริการรถห้องสมุดเคล่ือนท่ี เพอื่ พัฒนางานการศึกษาตามอัธยาศยั ใหม้ คี วามสมบรู ณย์ งิ่ ข้นึ 26 ศแนูนวทยาง์กกาารรดเำ�รเนียนิ งน(ารนรถู้เหค้อลงอื่ สนมุดท)่ี

ภาคผนวก ภาคผนวก ประมวลภาพ กิจกรรม ศแนูนวทยาง์กกาารรดเำ�รเนียนิ งน(ารนรถู้เหคอ้ ลงอ่ื สนมุดท)่ี 27

ภาคผนวก ศูนย์การเรียนรู้เคลื่อนท่ี จังหวัดนครปฐม ภาพกิจกรรม 28 ศแนูนวทยางก์ กาารรดเำ�รเนียนิ งน(ารนรถเู้ หคอ้ ลงือ่ สนมดุท)ี่

ศูนย์การเรียนรู้เคล่ือนท่ี ภาคผนวก จังหวัดนครปฐม ภาพกิจกรรม แศนนูวทยางก์ กาารรดเำ�รเนียนิ งน(ารนรถ้เู หคอ้ ลงอ่ื สนมดุท)่ี 29

ภาคผนวก ศูนย์การเรียนรู้เคลื่อนท่ี จังหวัดร้อยเอ็ด ภาพกิจกรรม 30 ศแนนูวทยางก์ กาารรดเำ�รเนยี ินงน(ารนรถเู้ หค้อลงือ่ สนมุดท)่ี

ภาคผนวก คณะทำ� งานก�ำหนดแนวทางการดำ� เนินงานรถหอ้ งสมดุ เคลื่อนที่ ณ คุม้ พญาซอรสี อรท์ อำ� เภอเมือง จังหวัดสมทุ รสงคราม แศนูนวทยาง์กกาารรดเำ�รเนียินงน(ารนรถู้เหค้อลงอ่ื สนมุดท)ี่ 31

คณะผ้จู ัดท�ำ กำ� หนดแนวทางการด�ำเนินงานรถห้องสมุดเคลอื่ นที่ ท่ีปรกึ ษา เลขาธกิ าร กศน นายการุณ สกุลประดิษฐ์ นายดิสกลุ เกษมสวสั ด ์ิ รองเลขาธิการ กศน อ�ำนวยการผลิตและเผยแพร่ วา่ ที่ ร้อยเอก อาศสิ เชยกลิน่ ผอู้ �ำนวยการสถาบันส่งเสริมและพัฒนานวตั กรรมการเรยี นรู้ คณะทำ� งาน นางกษมา โรจนนิล ผูอ้ �ำนวยการ ส�ำนักงาน กศน จงั หวดั สมุทรสงคราม นายสมเชาว์ ญจนจรัส ผู้อ�ำนวยการ สำ� นักงาน กศนจงั หวดั ปัตตาน ี นายธฤติ ประสานสอน ผู้อ�ำนวยการ ส�ำนักงาน กศนจังหวดั บงึ กาฬ นางสาวเรณู ลีสุวรรณ ์ รองผูอ้ ำ� นวยการ สำ� นักงาน กศนจังหวัดล�ำพูน นางจงจติ สธุ าอรรถ ผอู้ ำ� นวยการ กศน. อ�ำเภอปากช่อง นางสาวพวงสวุ รรณ พนั ธม์ ะมว่ ง ผูอ้ ำ� นวยการ กศน. อ�ำเภอศรีราชา จังหวัดชลบรุ ี นายพานชิ ศรีงาม ผู้อำ� นวยการ กศน. อำ� เภอเสนา จงั หวดั พระนครศรอี ยุธยา นางสาววรรณรัชต์ สปุ ัญญา ผอู้ ำ� นวยการ กศน. อ�ำเภอนาดี จังหวดั ปราจนี บุรี นายจักรวุฒิ ชนะพนั ธ์ ผู้อ�ำนวยการ กศน. อ�ำเภอภูเขียว จงั หวดั ชยั ภูมิ นางฉตั รดา ภ่สู วุ รรณ ครู ศนู ย์การศกึ ษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศยั กล่มุ เป้าหมายพิเศษ นางสาวสภุ าภรณ์ อนิ ทมาตร์ ครู กศน. อ�ำเภอบอ่ ทอง จงั หวดั ชลบรุ ี นางอารรี กั ษ์ พ่วงพานทอง บรรณารักษห์ ้องสมุดประชาชนจงั หวดั เพชรบุรี นางสาววภิ ารัตน์ ชาแจ้ง บรรณารกั ษห์ อ้ งสมดุ ประชาชนอำ� เภอทา่ ชนะ จงั หวดั สรุ าษฎรธ์ านี นางนภาภรณ์ เอยี่ มงาม บรรณารกั ษ์ห้องสมดุ ประชาชนจังหวดั สมุทรสงคราม นางเยาวน ี ตระกูลดษิ ฐ์ ครู สถาบันสง่ เสรมิ และพฒั นานวัตกรรมการเรยี นรู้ นางสาวจิราพร ฮะสนู นกั จัดการงานท่วั ไป สถาบนั ส่งเสรมิ และพัฒนานวัตกรรมการเรียนรู้ บรรณาธิการ นางเยาวนี ตระกลู ดษิ ฐ์ ครู สถาบันส่งเสรมิ และพัฒนานวตั กรรมการเรียนรู้ พมิ พ์ นางเยาวนี ตระกูลดษิ ฐ์ ครู สถาบนั สง่ เสรมิ และพฒั นานวัตกรรมการเรียนรู้ นางสาวจิราพร ฮะสนู นกั จดั การงานทัว่ ไป สถาบนั ส่งเสริมและพัฒนานวัตกรรมการเรียนรู้ ออกแบบ นายธนชัย ใจสา นักวิชาการศึกษา สถาบันสง่ เสริมและพฒั นานวตั กรรมการเรยี นรู้