ข้อมูลและการนำเสนอข้อมูล

ข้อมลู และ การนาเสนอขอ้ มลู

•ใหน้ ักเรยี นรว่ มกนั อภิปราย หากต้องการนาเสนอข้อมลู สถิตอิ บุ ตั เิ หตุในชว่ ง เทศกาลปีใหม่มานาเสนอให้นา่ สนใจและเข้าใจง่ายมากยิ่งขน้ึ นักเรียนสามารถนาเสนอใน รปู แบบใดไดบ้ ้าง ในรูปแบบตาราง,แผนภูมริ ปู ภาพ,แผนภมู แิ ท่ง

การอ่านแผนภมู ิแท่งและแผนภูมแิ ทง่ เปรียบเทียบ แผนภูมิแทง่ เป็นการใช้แท่งรปู สี่เหลย่ี มมุมฉาก แทนขอ้ มูลต่าง ๆ ให้แตล่ ะแท่งมคี วามกว้างเทา่ กนั สว่ นความสงู ของแทง่ จะ ขน้ึ อยู่กบั จานวนในแตล่ ะรายการของขอ้ มลู 1.1 แผนภมู แิ ท่ง ให้นกั เรียนช่วยกนั พจิ ารณาสว่ นประกอบของแผนภูมิแท่งตอ่ ไปน้ี จำนวน้ผู้เขำชมกำรแข่งขนั กฬี ำในมหำวทิ ยำลยั แ้หงหนงึ่ ชอ่ื แผนภมู ิ เส้นแสดงจานวน ตัวแผนภมู ิ ข้อมลู แต่ละรายการ

จานวนผเู้ ขา้ ชมการแขง่ ขนั กฬี าในมหาวิทยาลยั แห่งหนง่ จากแผนภมู แิ ทง่ สามารถบอกรายละเอยี ดได้ ดงั น้ี 1 รปู สี่เหล่ยี ม แทนจานวนผเู้ ขา้ ชม100คน 1. มีผู้เขา้ ชมฟตุ บอลจานวน 450 คน 2. มีผเู้ ขา้ ชมว่ิงแขง่ จานวน 200 คน 3. มผี ้เู ข้าชมวา่ ยน้าจานวน 150 คน 4. มีผเู้ ขา้ ชมวอลเลยบ์ อลจานวน 300 คน 5. มีผเู้ ข้าชมตะกร้อจานวน 400 คน 6. มีผเู้ ข้าชมมากที่สดุ คือ ฟุตบอล 7. มผี ูเ้ ขา้ ชมนอ้ ยท่สี ุดคือ วา่ ยนา้

พิจารณาแผนภูมิแท่ง แล้วตอบคาถาม 1. สตั ว์ชนดิ ใดมีอายุเฉลยี่ มากท่ีสดุ ตอบ มา้ 2. สตั ว์ชนดิ ใดมอี ายเุ ฉลี่ยนอ้ ยท่สี ดุ ตอบ หนู 3. แมวมีอายเุ ฉลย่ี กีป่ ี ตอบ 12 ปี 4. เรยี งลาดับอายุเฉลย่ี ของสตั ว์จากสตั ว์ที่มอี ายุ เฉลี่ยมากทส่ี ุดไปนอ้ ยทส่ี ุดไดอ้ ย่างไร ตอบ มา้ วัว แมว กระต่าย หนู 1 รปู สี่เหลี่ยมแทนจำนวน อำยเุ ฉลีย่ ของสัต์ว 3์ป

พจิ ารณาแผนภมู ิแทง่ แลว้ ตอบคาถาม 1. กีฬาชนดิ ใดท่ีมีนกั เรยี นชอบมากท่ีสุด ตอบ วง่ิ 2. กีฬาชนิดใดที่มจี านวนนกั เรยี นชอบเท่ากัน ตอบ ฟุตบอลและแบดมนิ ตัน 3. กีฬาชนดิ ใดทีม่ จี านวนนักเรยี นชอบน้อยทส่ี ดุ ตอบ ปิงปอง 1รูปสี่เหล่ียมแทนจานวนคน เทา่ กับ 5 คน

คาถามชวนคิด ขอ้ ใดกลา่ วถกู ต้องเก่ียวข้องเก่ียวกบั แผนภูมิแท่ง ก. การนาเสนอข้อมลู โดยใชเ้ ส้นตรงท้ังสองเสน้ ข. การนาเสนอขอ้ มูลโดยใชจ้ ุดซงึ่ มีความสัมพนั ธก์ บั เวลา ค. การนาเสนอขอ้ มลู โดยใช้แท่งรปู สเี่ หลยี่ มมุฉากซ่ึงแต่ละแท่งมคี วาม กว้างเท่ากัน แตค่ วามสงู ของแท่งข้นึ อยูก่ ับจานวนในแตล่ ะรายการของ ขอ้ มูล ง. การนาเสนอขอ้ มลู โดยใช้แผนภาพแทนจานวนขอ้ มลู (เฉลยคาตอบ ขอ้ ค. เพราะแผนภมู ิแท่งเป็นการใชแ้ ทง่ รูปสีเ่ หลี่ยมมุมฉาก แทนข้อมลู ตา่ งๆ โดยแตล่ ะแทง่ มีความกวา้ งเทา่ กัน แตค่ วามสูงของแท่ง ข้นอย่กู บั จานวนในแต่ละรายการของข้อมลู

1.2 แผนภมู แิ ทง่ เปรยี บเทยี บ แผนภมู ิแท่งเปรียบเทียบ เป็นการแสดงการเปรยี บเทยี บขอ้ มูลตง้ั แต่ 2 ชดุ ขน้ึ ไป สามารถบอกรายละเอียดของข้อมลู แต่ละชดุ ในเชงิ เปรียบเทยี บและต้องระบวุ า่ รปู สี่เหล่ยี มมุมฉากใดแสดงขอ้ มูลชดุ ใด เพอ่ื ใหเ้ ปรียบเทียบจานวนนกั เรยี นชายและจานวนนักเรยี นหญงิ ชัน้ ประถมศึกษา ปที ่ี 4 แต่ละห้องสะดวกข้นึ จึงนาแผนภูมิทง้ั สองมาเขียนในแผนภมู เิ ดียวกัน

พจิ ารณาแผนภมู แิ ท่งเปรยี บเทยี บ แล้วตอบคาถาม 1.ชนั้ ประถมศกึ ษาปีที่ 6 มนี กั เรียนชายกคี่ นและนกั เรียนหญงิ กี่คน ตอบ มีนักเรียนชาย 50 คน มีนักเรยี นหญงิ 70 คน 2. จานวนนักเรียนชายตัง้ แต่ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี 4-6 มีก่คี น ตอบ มีนกั เรียนชายชน้ั ป.4 60 คน มีนักเรยี นชายชั้น ป.5 40 คน มีนกั เรยี นชายช้นั ป.6 50 คน มนี ักเรียนชายรวมทั้งหมด 150 คน 3. จานวนนกั เรียนหญงิ ตง้ั แตช่ ัน้ ประถมศึกษาปีที่ 4-6 มกี คี่ น ตอบ มีนักเรียนหญิงช้นั ป.4 40 คน มนี ักเรยี นหญงิ ชนั้ ป.5 50 คน มีนกั เรียนหญงิ ช้นั ป.6 70 คน มีนักเรียนหญิงรวมทงั้ หมด 160 คน

1.แกม้ มจี านวนเงินออมในเดอื นมกรคมนอ้ ยกวา่ เดอื น กมุ ภาพันธ์กีบ่ าท ตอบ แกม้ มีเงนิ ออมในเดือนมกรคม 350 บาท เดือน กุมภาพันธ์ 500 บาท แก้มมีจานวนเงนิ ออมในเดอื นมกราคมนอ้ ยกว่าเดอื น กุมภาพนั ธ์ เทา่ กบั 500 – 350 = 150 บาท 2. ในเวลา 2 เดอื น นกั เรยี นทั้ง 3 คน มีเงินออมรวมกนั ทงั้ หมดกบ่ี าท ตอบ มดมีเงินออมจานวน 450 + 450 = 900 บาท แก้มมเี งนิ ออมจานวน 350 + 500 = 850 บาท โอมมีเงินออมจานวน 400 + 350 = 750 บาท นักเรยี นท้ัง 3 มีเงนิ ออมรวมกันทัง้ หมด เทา่ กบั 900 + 850 + 750 = 2,500 บาท

2. การอ่านตารางสองทาง ตารางสองทาง เปน็ ตารางท่ีมกี ารจาแนกรายการตวั หัวเรอื่ งสองลักษณะ เชน่ จานวน นกั เรยี นโรงเรยี นประชาศึกษาจาแนกตามช้นั ปีและเพศ จานวนนักเรียนช้นั ป.1 – ป.6 ของเรยี นประชาศกษาปีการศกษา 2560 เพศ ชน้ั รวม(คน) ชำย(คน) หญิง(คน) ป.1 24 21 45 ป.2 30 14 44 อ่านข้อมลู ตรง ป.3 25 20 45 จดุ ตดั แนวตั้ง ป.4 20 23 43 กบั แนวนอน ป.5 18 22 40 ป.6 18 20 38

จานวนนักเรียนชนั้ ป.1 – ป.6 ของเรยี นประชาศกษาปีการศกษา 2560 ชั้น เพศ รวม(คน) ชำย(คน) หญงิ (คน) ป.1 24 21 45 ป.2 30 14 44 ป.3 25 20 45 ป.4 20 23 43 ป.5 18 22 40 ป.6 18 20 38 จากตาราง สามารถบอกรายละเอยี ดได้ ดังน้ี 1. จานวนนักเรยี นชายชนั้ ป.5 มจี านวน 18 คน 2. จานวนนกั เรยี นหญิงช้นั ป.4 มีมากท่ีสดุ คอื 23 คน 3. ช้ันที่มีจานวนนักเรยี นน้อยทีส่ ดุ คอื ชัน้ ป.6 มจี านวน 38 คน 4. ชน้ั ท่ีมจี านวนนกั เรยี นเท่ากัน คือ ช้ัน ป.1 กับ ป.3 มจี านวน 45 คน 5. จานวนนักเรียนชั้น ป.1 มากกว่าจานวนนกั เรียนชัน้ ป.2 อยู่ 1 คน 6. จานวนนักเรยี นชั้น ป.6 นอ้ ยกว่าจานวนนักเรียนช้นั ป.5 อยู่ 2 คน

น้าหนักและส่วนสูงของสมาชกิ ครอบครวั เกตุเทียน 1. ใครสงู ทีส่ ดุ ในครอบครวั ตอบ พอ่ โจ สงู 183 เซนติเมตร สมาชิกครอบครวั น้าหนัก ส่วนสงู 2. ใครมีน้าหนกั น้อยท่ีสุดในครอบครวั (กโิ ลกรมั ) (เซนติเมตร) ตอบ น้องแจนมีนา้ หนกั 37.8 กิโลกรมั 3. ใครมีน้าหนกั มากเป็นอันดับท่ี 2 พ่อโจ 67.5 183 ตอบ แมจ่ มุ๋ มนี า้ หนัก 53 กิโลกรมั 3.เรยี งลาดบั ช่อื ของสมาชกิ ในครอบครัวเกตเุ ทียนท่ีมีนา้ หนกั จากน้อยไปมาก แม่จมุ๋ 53 165 ไดอ้ ยา่ งไร ตอบ น้องแจน นอ้ งเจย๊ี บ พี่จอย แมจ่ ุ๋ม พอ่ โจ พ่ีจอย 44.3 158 4. เรยี งลาดบั ชื่อของสมาชกิ ในครอบครัวเกตเุ ทยี นทมี่ ีความสงู จากมากไปน้อย ได้อยา่ งไร นอ้ งแจน 37.8 147 ตอบ พอ่ โจ แมจ่ ุ๋ม พี่จอย น้องแจน นอ้ งเจยี๊ บ นอ้ งเจ๊ยี บ 43.3 142

3.การเขียนแผนภูมิแทง่ และแผนภมู แิ ทง่ เปรียบเทียบ แกนตง้ั แกนนอน 3.1 การเขยี นแผนภมู แิ ทง่ ขน้ั ตอนการเขียนแผนภมู แิ ท่ง มีดงั น้ี 0 1. ลากส่วนของเส้นตรงในแนวตง้ั และแนวนอนให้ตัง้ ฉากกนั และพบกนั ท่ี 0 ส่วนของเส้นตรงในแนวตัง้ เรยี ก แกนต้ัง ส่วนของเส้นตรงในแนวนอน เรยี ก แกนนอน ส่วนของเส้นตรงทีแ่ สดงจานวนหรอื ปริมาณจะมีหัวลกู ศรอย่ทู ี่ปลายข้างหนง่ึ 2. ใหแ้ กนหน่งึ แสดงข้อมลู แต่ละรายการ และอกี แกนหน่งึ แสดงจานวน ของข้อมลู ซงึ่ แสดงจานวนเปน็ ช่วง ชว่ งละเท่า ๆ กัน

3. เขียนรูปสี่เหลีย่ มมุมฉากแสดงจานวนของขอ้ มูลแตล่ ะรายการ รปู สีเ่ หล่ยี มแตล่ ะรปู มีความกว้างเท่ากันและเริ่มตน้ เขยี นจากระดบั เดียวกนั ถา้ เขียนในแนวตง้ั ให้เร่มิ ต้นจากด้านลา่ งข้ึนด้านบน ถา้ เขยี นในแนวนอนให้ เร่ิมจากด้านซา้ ยไปด้านขวา

นำ้ขอมูลในตำรำง้ตอไปนี้ เขยี น้เปนแผนภูมิแ้ทง ขน้ั ตอนท่ี 2 ลำก้เสนแกนตง้ั และ ขั้นตอนที่ 1 เขยี นช่ือแผนภมู ิ แกนนอน กำกบั ้ไวเหนือแผนภมู ิแ้ทง โดยกำหนด แกนตงั้ ้เปนคะแนน สอบ และ แกนนอน ้เปนวิชำ ขัน้ ตอนท่ี 3 เขยี นรูปส่เี หลยี่ มมุม ฉำกท้่ีใชแสดง้ขอมลู แ้ตละ รำยกำร โดยมีความก้วำ้เทำกนั และเร่มิ ้ตนจำกระดับเดียวกัน

3.2 การเขยี นแผนภูมิแท่งเปรยี บเทยี บ การเขยี นแผนภูมแิ ทง่ เปรียบเทยี บ จะมีข้นั ตอนการเขยี นเหมือนกบั การเขยี นแผนภูมแิ ท่ง แตจ่ ะมรี ายละเอียดเพม่ิ เตมิ ดงั น้ี รูปสี่เหลยี่ มมมุ ฉาก ต้องระบายสีหรือใชส้ ัญลักษณ์เพือ่ แสดงใหเ้ หน็ ความแตกตา่ งของข้อมลู แตล่ ะชุด โดยข้อมลู ชดุ เดียวกนั ใหใ้ ชส้ ีหรือสัญลักษณ์อยา่ งเดียวกนั พร้อมท้ังเขียนสรุปและคาอธิบายไว้

จานวนหนังสือประเภทตา่ ง ๆ ทร่ี ้านคา้ ขายได้ในวนั เสารแ์ ละวนั อาทิตย์ ประภทหนงั สือ นิทาน การต์ นู สารคดี หนังสือ บันเทิง (เลม่ ) (เลม่ ) (เลม่ ) เรียน (เล่ม) (เลม่ ) วันเสาร์ 40 50 10 15 45 วนั อาทิตย์ 35 55 5 20 40 จากขอ้ มลู ข้างตน้ นามาเขียนเป็นแผนภมู แิ ทง่ เปรียบเทยี บได้ ดงั นี้ ช่ือแผนภูมิ จานวนหนังสอื ประเภทต่าง ๆ ที่ร้านค้าขายไดใ้ นวนั เสารแ์ ละวนั อาทิตย์ สัญลกั ษณ์แสดงข้อมูลแตล่ ะชดุ ตัวแผนภมู ิ เสน้ แสดงจานวน ขอ้ มลู แต่ละรายการ

เขียนแผนภมู แิ ท่งเปรยี บเทียบรายรบั -รายจ่ายของรา้ นนพเก้าใน 1 สปั ดาห์ จากขอ้ มูลขา้ งต้นนามาเขียนเป็นแผนภมู แิ ทง่ เปรยี บเทียบได้ ดังน้ี ขั้นที่ 1 เขยี นชื่อแผนภมู กิ ากับ ไวเ้ หนือแผนภมู ิ ขั้นที่ 4 ระบายสีใหเ้ ห็นความ แตกตา่ ง ขน้ั ท่ี 2 กาหนดแกนตงั้ เป็นจานวน เงิน และแกนนอนเปน็ วัน ขั้นตอนท่ี 3 เขียนรปู ส่เี หล่ยี มมุมฉากท่ใี ชแ้ สดง ข้อมลู แตล่ ะรายการโดยมีความกวา่ เท่ากนั และเรม่ิ ตน้ จากระดบั เดียวกัน