หน่วยที่ 2

1 หน่วยที่ 2 งานบริการและซ่อมระบบไฟฟ้าแสงสว่าง 2.1 ระบบไฟฟ้าแสงสวา่ ง 2.2 การตรวจสอบหาสาเหตุขอ้ บกพร่องของระบบไฟฟ้าแสงสวา่ ง 2.3 การซ่อมบารุงรักษาระบบไฟฟ้าแสงสวา่ ง สาระสาคญั งานบริการและซ่อมระบบไฟฟ้าแสงสวา่ ง หมายถึง งานให้บริการซ่อม บารุง ปรับปรุง ระบบแสงสวา่ งในบา้ นพกั อาศยั โรงงานอุตสาหกรรม พ้ืนที่สาธารณะ การเลือกใชห้ ลอดไฟฟ้า ให้ เหมาะสมกบั การใชง้ าน การมองเห็น ท้งั น้ีเพราะเกี่ยวขอ้ งโดยตรงกบั การทางาน และความปลอดภยั สมรรถนะอาชีพ 1. แสดงความรู้เกี่ยวกบั ระบบไฟฟ้าแสงสวา่ ง 2. ตรวจสอบและซ่อมบารุงรักษาระบบไฟฟ้าแสงสวา่ ง เนื้อหาสาระการจัดการเรียนรู้ หน่วยที่ 2 งานบริการและซ่อมระบบไฟฟ้าสว่าง 2.1 ระบบไฟฟ้าแสงสว่าง 2.1.1 หลกั การใหแ้ สงสวา่ ง 2.1.2 แสงและการมองเห็น 2.2 การตรวจสอบหาสาเหตุข้อบกพร่องของระบบไฟฟ้าแสงสว่าง 2.2.1 หลอดเผาไส้ 2.2.2 หลอดก๊าซดิสชาร์จ 2.2.3 ขอ้ ควรพิจารณาในการเลือกใชห้ ลอดไฟฟ้า 2.2.4 บลั ลาสต์ 2.2.5 โคมไฟฟ้า 2.2.6 การตรวจสอบหาสาเหตุขอ้ บกพร่องของระบบแสงสวา่ ง 2.3 การซ่อมบารุงรักษาระบบไฟฟ้าแสงสว่าง 2.3.1 ขอ้ บกพร่อง สาเหตุที่พบบอ่ ย และวธิ ีแกไ้ ข เก่ียวกบั ระบบแสงสวา่ ง 2.3.2 การบารุงรักษาระบบไฟฟ้าแสงสวา่ ง

ชื่อเรื่อง ใบงานท่ี 2 หน่วยที่ 2 วชิ า 20104 - 2110 งานซ่อมเคร่ืองใช้ไฟฟ้า สอนคร้ังที่ 5 ชื่อหน่วย งานบริการและซ่อมระบบไฟฟ้าแสงสว่าง คาบรวม 20 เรื่อง การตรวจสอบและซ่อมบารุงรักษาหลอดเผาไส้ จานวนคาบ 4 จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. ตรวจสอบหาสาเหตุขอ้ บกพร่องของหลอดเผาไส้ได้ 2. ซ่อมบารุงรักษาระบบไฟฟ้าของหลอดเผาไส้ได้ เคร่ืองมือและอปุ กรณ์ 1. เคร่ืองมือประจาตวั 1 ชุด (คีม, ไขควงปากแบน, ไขควงฟิ ลลิป, ไขควงทดสอบไฟ, หวั แร้ง, ตะกว่ั บดั กรี, คทั เตอร์ และมลั ติมิเตอร์พร้อมกระเป๋ าใส่เครื่องมือ) 2. สายไฟฟ้าต่อวงจร 3. ชุดฝึกหาขอ้ บกพร่องวงจรไฟฟ้าแสงสวา่ ง ภาพที่ 2.1 การต่อวงจรควบคุมการทางานหลอดเผาไส้

ข้นั ตอนการปฏิบัตงิ าน การตรวจสอบและซ่อมบารุงรักษาหลอดเผาไส้ 1. ตรวจสอบสภาพชุดฝึกหาขอ้ บกพร่องวงจรไฟฟ้าแสงสวา่ ง 2. ต่อวงจรกบั ชุดฝึ กหาข้อบกพร่องวงจรไฟฟ้าแสงสว่างตามวงจรภาพท่ี 2.1 แล้วใช้ มลั ติมิเตอร์ปรับยา่ นวดั ความตา้ นทาน R ×1 วดั คา่ ความตา้ นทานท่ีจุดตา่ ง ๆ 2.1 วดั ค่าความตา้ นทานของข้วั หลอดเผาไส้…………..…………..... โอห์ม 2.2 วดั ค่าความตา้ นทานฐานหลอด……………………………….... โอห์ม 2.3 วดั คา่ ความตา้ นทานของสวติ ช์เมื่อเปิ ดสวติ ช์มีค่า………………. โอห์ม 2.4 วดั คา่ ความตา้ นทานของสวติ ชเ์ ม่ือ ปิ ดสวติ ชม์ ีคา่ ……………….. โอห์ม 3. ป้อนแรงดนั ไฟฟ้าเพ่ือทดสอบการทางาน 4. ผลการทดลอง…………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………. 5. หยุดป้อนแรงดันไฟฟ้าให้กับวงจร กดสวิตช์ของชุดฝึ กหาข้อบกพร่องวงจรไฟฟ้า แสงสวา่ งหมายเลข 2 ข้ึน ตามภาพท่ี 2.2 เพ่อื สร้างขอ้ บกพร่องใหก้ บั วงจร สวติ ช์หมายเลข 2 ภาพที่ 2.2 กดสวติ ช์หมายเลข 2 ขนึ้ 6. ป้อนแรงดนั ไฟฟ้าใหว้ งจรเพือ่ ทดสอบการทางาน

7. ผลการทดลอง…………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………. 8. หยดุ ป้อนแรงดนั ไฟฟ้าใหก้ บั วงจร 9. ตรวจสอบสาเหตุขอ้ บกพร่องของวงจรโดยใชม้ ลั ติมิเตอร์ยา่ นวดั ความตา้ นทาน R ×1 วดั คา่ ความตา้ นทานท่ีจุดต่าง ๆ เพอื่ หาขอ้ บกพร่องของวงจร 9.1 วดั คา่ ความตา้ นทานของข้วั หลอดเผาไส้……………………………...โอห์ม 9.2 วดั ค่าความตา้ นทานฐานหลอด………………………………………. โอห์ม 9.3 วดั คา่ ความตา้ นทานของสวติ ชเ์ ม่ือเปิ ดสวติ ช์มีคา่ ……………………. โอห์ม 9.4 วดั คา่ ความตา้ นทานของสวติ ช์เม่ือปิ ดสวิตช์มีค่า…………………….. โอห์ม 10. สรุปสาเหตุขอ้ บกพร่องของวงจรและวธิ ีการซ่อมบารุงรักษา………………………… ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………. 11. กดสวติ ชข์ องชุดฝึกหาขอ้ บกพร่องวงจรไฟฟ้าแสงสวา่ งหมายเลข 2 ลง 12. ป้อนแรงดนั ไฟฟ้าใหว้ งจรเพ่อื ทดสอบการทางาน 13. ผลการทดลอง………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………. 14. หยดุ ป้อนแรงดนั ไฟฟ้าใหก้ บั วงจร ข้อควรระวงั 1. ใหร้ ะวงั การรั่วของกระแสไฟฟ้าลงโครงของชุดฝึก 2. ก่อนท่ีจะจา่ ยไฟใหก้ บั วงจรตอ้ งใหอ้ าจารยผ์ คู้ วบคุมตรวจดูทุกคร้ัง ข้อเสนอแนะ 1. ตรวจสอบ ซ่อมอุปกรณ์ที่ชารุดของชุดฝึกก่อนการใชง้ านทุกคร้ัง 2. ตรวจสอบวงจร จุดต่อสาย สายไฟ ก่อนทดสอบการทางานของวงจร 3. ตรวจสอบการร่ัวของกระแสไฟฟ้าที่โครงของชุดฝึกทุกคร้ังที่จ่ายไฟ

สรุปผลการทดลอง ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

ใบงานท่ี 3 หน่วยที่ 2 วชิ า 20104 - 2110 งานซ่อมเครื่องใช้ไฟฟ้า สอนคร้ังที่ 5 ช่ือหน่วย งานบริการและซ่อมระบบไฟฟ้าแสงสว่าง คาบรวม 20 เร่ือง การตรวจสอบและซ่อมบารุงรักษา ชื่อเรื่อง จานวนคาบ 4 หลอดฟลอู อเรสเซนต์ จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. ตรวจสอบหาสาเหตุขอ้ บกพร่องของหลอดฟลูออเรสเซนตไ์ ด้ 2. ซ่อมบารุงรักษาระบบไฟฟ้าของหลอดฟลูออเรสเซนตไ์ ด้ เครื่องมือและอุปกรณ์ 1. เคร่ืองมือประจาตวั 1 ชุด (คีม, ไขควงปากแบน, ไขควงฟิ ลลิป, ไขควงทดสอบไฟ, หวั แร้ง, ตะกว่ั บดั กรี, คทั เตอร์ และมลั ติมิเตอร์พร้อมกระเป๋ าใส่เครื่องมือ) 2. สายไฟฟ้าต่อวงจร 3. ชุดฝึกหาขอ้ บกพร่องวงจรไฟฟ้าแสงสวา่ ง ภาพที่ 3.1 การต่อวงจรควบคุมการทางานของหลอดฟลูออเรสเซนต์

ข้นั ตอนการปฏิบตั ิงาน การตรวจสอบและซ่อมบารุงรักษาหลอดฟลูออเรสเซนต์ 1. ตรวจสอบสภาพชุดฝึกหาขอ้ บกพร่องวงจรไฟฟ้าแสงสวา่ ง 2. ต่อวงจรกบั ชุดฝึ กหาขอ้ บกพร่องวงจรไฟฟ้าแสงสวา่ งตามวงจรภาพที่ 3.1 ขณะยงั ไม่ ป้อนแรงดนั ไฟฟ้าใหก้ บั วงจรใชม้ ลั ติมิเตอร์ยา่ นวดั ความตา้ นทาน R ×1 วดั ค่าความตา้ นทานตา่ ง ๆ 2.1 วดั ค่าความตา้ นทานของข้วั หลอดขา้ งซา้ ยมีค่า……………… โอห์ม 2.2 วดั ค่าความตา้ นทานของข้วั หลอดขา้ งขวามีค่า…………....... โอห์ม 2.3 วดั คา่ ความตา้ นทานของบลั ลาสต์ มีค่า…………………..... โอห์ม 2.4 วดั คา่ ความตา้ นทานของสตาร์ตเตอร์ มีคา่ …………………. โอห์ม 2.5 วดั ค่าความตา้ นทานของสวติ ช์เมื่อเปิ ดสวติ ช์มีคา่ ………....... โอห์ม 2.6 วดั ค่าความตา้ นทานของวงจรเม่ือเปิ ดสวติ ชม์ ีค่า………........ โอห์ม 3. ป้อนแรงดนั ไฟฟ้า 220 โวลต์ ใหก้ บั วงจรเพอื่ ทดสอบการทางาน 4. ผลการทดลอง…………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………. 5. หยุดป้อนแรงดันไฟฟ้าให้กับวงจร กดสวิตช์ของชุดฝึ กหาข้อบกพร่องวงจรไฟฟ้า แสงสวา่ งหมายเลข 5 ข้ึน ตามภาพที่ 3.2 เพ่อื สร้างขอ้ บกพร่องใหก้ บั วงจร สวติ ช์หมายเลข 5 ภาพท่ี 3.2 กดสวติ ช์หมายเลข 5 ขนึ้

6. ป้อนแรงดนั ไฟฟ้าใหว้ งจรเพื่อทดสอบการทางาน 7. ผลการทดลอง…………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………. 8. หยดุ ป้อนแรงดนั ไฟฟ้าใหก้ บั วงจร 9. ตรวจสอบสาเหตุขอ้ บกพร่องของวงจรโดยใชม้ ลั ติมิเตอร์ยา่ นวดั ความตา้ นทาน R ×1 วดั ค่าความตา้ นทานที่จุดตา่ ง ๆ เพ่ือหาขอ้ บกพร่องของวงจร 9.1 วดั คา่ ความตา้ นทานของข้วั หลอดขา้ งซา้ ยมีค่า…………..โอห์ม 9.2 วดั ค่าความตา้ นทานของข้วั หลอดขา้ งขวามีค่า…………..โอห์ม 9.3 วดั คา่ ความตา้ นทานของบลั ลาสต์ มีคา่ ………………….โอห์ม 9.4 วดั คา่ ความตา้ นทานของสตาร์ตเตอร์ มีค่า………………โอห์ม 9.5 วดั คา่ ความตา้ นทานของสวติ ชเ์ มื่อเปิ ดสวติ ชม์ ีคา่ ………..โอห์ม 9.6 วดั ค่าความตา้ นทานของวงจรเม่ือเปิ ดสวติ ช์มีค่า…………โอห์ม 10. สรุปสาเหตุขอ้ บกพร่องของวงจรและวธิ ีการซ่อมบารุงรักษา………………………… ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………. 11. กดสวติ ช์ของชุดฝึกหาขอ้ บกพร่องวงจรไฟฟ้าแสงสวา่ งหมายเลข 5 ลง 12. ป้อนแรงดนั ไฟฟ้าใหว้ งจรเพอ่ื ทดสอบการทางาน 13. ผลการทดลอง………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………. 14. หยดุ ป้อนแรงดนั ไฟฟ้าใหก้ บั วงจร ข้อควรระวงั 1. ใหร้ ะวงั การร่ัวของกระแสไฟฟ้าลงโครงของชุดฝึก 2. ก่อนท่ีจะจา่ ยไฟใหก้ บั วงจรตอ้ งใหอ้ าจารยผ์ คู้ วบคุมตรวจดูทุกคร้ัง ข้อเสนอแนะ 1. ตรวจสอบ ซ่อมอุปกรณ์ที่ชารุดของชุดฝึกก่อนการใชง้ านทุกคร้ัง 2. ตรวจสอบวงจร จุดต่อสาย สายไฟ ก่อนทดสอบการทางานของวงจร 3. ตรวจสอบการร่ัวของกระแสไฟฟ้าท่ีโครงของชุดฝึกทุกคร้ังที่จา่ ยไฟ

สรุปผลการทดลอง ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................





1 แผนทคี่ วามคดิ งานบริการแล

ละซ่อมระบบไฟฟ้าแสงสว่าง