ประวัติวอลเลยบ์ อล กีฬาวอลเลย่ ์บอล (Volleyball) ท่ีตอนนี้คนไทยตา่ งร้จู กั กันดมี ากขึ้น เพราะในปัจจุบันเป็นกีฬาอกี หนึ่งชนิดทีไ่ ด้รบั ความ นยิ มเปน็ อย่างมาก มกี ารแขง่ ขันระดับชาติ และเป็นทีน่ ิยมเล่นกนั อยา่ งแพรห่ ลาย จนกระทั่งถูกรวมเข้ากบั หลกั สตู รการ เรยี นการสอนช้นั มัธยมศึกษาในหลายๆโรงเรยี น ซ่งึ หลายคนกค็ งอยากจะรู้จักกบั กีฬาวอลเลย์บอลใหม้ ากขน้ึ เพ่ือความสนุก ในการชมและเชยี รก์ ฬี าชนิดนี้ใชไ่ หมเอ่ย ? วนั นจ้ี ึงมขี อ้ มลู ของกีฬาวอลเลย์บอลมาฝากกันจา้ . . ประวตั ิวอลเลย์บอลในประเทศไทย วอลเลยบ์ อลได้แพร่หลายเขา้ มาในไทย ตัง้ แตเ่ ม่อื ใดไม่มหี ลักฐานยืนยันแน่ชดั เพียงแต่ทราบกันว่าในระยะแรกๆ เป็นท่ี นยิ มเลน่ กันในหมู่ชาวจนี และชาวญวนมาก จนกระท่ังมีการแข่งขนั ระหวา่ งคณะ ชมุ ชน สโมสร และสมาคมข้ึน บางครง้ั ตดิ ต่อแข่งขันกนั ไปในภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และมีการแข่งขันชิงถ้วยทองคาทางภาคใต้ ปี พ.ศ. 2477 กรมพลศึกษาได้จดั พิมพก์ ติกาวอลเลย์บอลขึ้น โดยอาจารยน์ พคุณ พงษ์สุวรรณ เป็นผ้แู ปล และท่านเปน็ ผเู้ ช่ียวชาญในกฬี าวอลเลย์บอลเปน็ อยา่ งยิง่ จึงไดร้ ับเชิญเป็นผ้บู รรยายเกี่ยวกับเทคนิควิธีการเลน่ ตลอดจนกติกาการ แข่งขันวอลเลย์บอล แก่บรรดาครูพลศึกษาท่ัวประเทศในโอกาสทก่ี ระทรวงศึกษาไดเ้ ปดิ อบรมข้นึ ใน ปีนเี้ องกรมพลศึกษาไดจ้ ดั ใหม้ กี ารแข่งขันกีฬาประจาปีขึน้ และบรรจุกีฬาวอลเลยบ์ อลหญงิ เข้าไว้ในรายการแข่งขนั เป็น ครัง้ แรก พรอ้ มทง้ั ในหลักสตู รของโรงเรยี นพลศึกษากลางได้กาหนดวิชาบงั คบั ใหน้ ักเรียน หญงิ เรียนวิชาวอลเลยบ์ อลและ เนตบอล สมยั นั้นมี น.อ.หลวงสภุ ชลาศยั ร.น. ดารงตาแหนง่ อธบิ ดีกรมพลศึกษา
จนกระทง่ั ปี พ.ศ. 2500 ไดม้ ีการจดั ตง้ั “สมาคมวอลเลยบ์ อลสมัครเลน่ แห่งประเทศไทย” (Amature Volleyball Association of Thailand) โดยมีวัตถุประสงค์เพ่ือสนบั สนุนและเผยแพร่กฬี าวอลเลยบ์ อลใหเ้ จรญิ รดุ หนา้ และดาเนนิ การ จดั การแข่งขนั วอลเลย์บอลในระบบ 6 คน มหี นว่ ยราชการอ่นื ๆ จดั การแขง่ ขนั ประจาปี เชน่ กรมพลศึกษา กรมการ คณะกรรมการกีฬามหาวิทยาลยั เทศบาลนครกรงุ เทพฯ สภากฬี าทหาร ตลอดจนการแข่งขันกีฬาเขตแหง่ ประเทศไทย ได้มี การจัดแขง่ ขนั ทง้ั ประเภททีมชายและทมี หญิงประจาปีทุกปี ประวตั ิกีฬาวอลเลย์บอลในต่างประเทศ กฬี าวอลเลย์บอล (Volleyball) นนั้ ถือกาเนิดขึ้นตั้งแตป่ ี ค.ศ.1895 (พ.ศ.2438) โดย นายวลิ เลยี ม จี. มอรแ์ กน (William G. Morgan) ผอู้ านวยการฝ่ายพลศึกษาของสมาคม Y.M.C.A. (Young Men’s Christian Association) ประเทศสหรฐั อเมริกา ท่ตี อ้ งการมกี ีฬาสาหรับเลน่ ในชว่ งฤดหู นาวแทนกีฬากลางแจ้ง เพ่ือออกกาลังกายและพกั ผ่อนหยอ่ น ใจยามหิมะตก โดย นายวลิ เลียม จ.ี มอรแ์ กน เกิดไอเดยี ในการพัฒนากฬี าวอลเลยบ์ อลขนึ้ ขณะทีเ่ ขากาลังนั่งดูเทนนิส และเลือกนาเอาตา ข่ายกลางสนามของกีฬาเทนนิส มาเป็นส่วนประกอบในกีฬาท่ีเขาคดิ คน้ และเลือกใชย้ างในของลกู บาสเกต็ บอล มาเป็นลกู บอลท่ใี ช้ตีโต้ตอบกันไปมา แต่ยางในของลูกบาสเกต็ บอลกลับให้นา้ หนกั เบาจนเกินไป จึงเปลี่ยนไปใช้ลูกบาสเก็ตบอลแทน ซงึ่ ลกู บาสเก็ตบอลก็มขี นาดใหญแ่ ละน้าหนักมากจนเกินไปอีก เขาจึงสงั่ ทาลูกบอลขึ้นมาใหม่โดยเฉพาะ ในขนาดเสน้ รอบวง 25-27 น้วิ และกาหนดน้าหนักไว้ที่ 8-12 ออนซ์ จากนน้ั จึงตง้ั ชอื่ กีฬาชนดิ นวี้ า่ มินโทเนตต์ (Mintonette) ต่อมา ชื่อของ มนิ โทเนตต์ (Mintonette) ถกู เปล่ยี นเปน็ วอลเลย์บอล (Volleyball) หลงั ไดร้ ับคาแนะนาจาก ศาสตราจารย์ อัลเฟรด ที เฮลสเตด (Professor Alfred T. Helstead) ในงานประชมุ สมั มนาผ้นู าทางพลศึกษาทว่ี ทิ ยาลยั สปริงฟิลด์ (Spring-field College) เมือ่ ปี ค.ศ.1896 (พ.ศ.2439) และกลายเป็นกฬี ายอดนิยมในหม่ปู ระชาชนชาวอเมริกัน จนแพรห่ ลายออกไปทัว่ โลก รวมทั้งมกี ารปรบั ปรงุ และพัฒนาอยู่เปน็ ระยะ ความมุ่งหมายของกีฬาวอลเลยบ์ อล 1. เพื่อให้มีความรเู้ ก่ยี วกับประวตั คิ วามเป็นมาของกีฬาวอลเลยบ์ อล 2. เพอ่ื ใหม้ ีความสามารถในการเลน่ ทักษะเบือ้ งต้นต่างๆ ของกีฬาวอลเลย์บอลอยา่ งถกู ต้อง 3. เพอ่ื ให้มีควมสามารถในการเล่นทีมได้อย่างถูกต้องและฉลาด 4. เพ่อื ให้มีความรคู้ วามเข้าใจในกติกาเก่ยี วกบั การเล่นกีฬาวอลเลย์บอล 5. เพอ่ื ส่งเสรมิ ในการพฒั นาร่างกาย จิตใจ สังคม และอารมณ์ 6. เพอ่ื สง่ เสริมให้มีนสิ ัยร้จู กั การชว่ ยเหลือซ่งึ กันและกนั 7. สง่ เสริมให้เป็นคนมนี ้าใจนักกฬี า 8. เพื่อก่อใหเ้ กิดความสนุกสนาน และเพลิดเพลินในการเล่นกฬี าวอลเลยบ์ อล 9. เพอ่ื ปลกู ฝงั นสิ ัยใหร้ จู้ ักกการใช้เวลาว่างใหเ้ ปน็ ประโยชน์โดยการเล่นกีฬาวอลเลย์บอล กตกิ าวอลเลยบ์ อลและอปุ กรณก์ ารเลน่
สนามแข่งขนั – จะตอ้ งเป็นพืน้ ไม้หรือพนื้ ปูนท่มี ลี ักษณะเรยี บ ไม่มสี ง่ิ กดี ขวาง – เปน็ รูปสี่เหลยี่ มผืนผา้ กวา้ ง 9 เมตร ยาว 12 เมตร ความสงู จากพื้นประมาณ 7 เมตร มบี รเิ วณโดยรอบหา่ งจากสนาม ประมาณ 3 เมตร – แต่หากเป็นสนามมาตรฐานในระดบั นานาชาติ กาหนดให้รอบสนามหา่ งจากสนามประมาณ 5 เมตร ดา้ นหลังหา่ ง 8 เมตร และมีความสูง 12.5 เมตร – เส้นรอบสนาม (Boundary lines) ทุกเส้นจะต้องกวา้ ง 5 เซนตเิ มตร เป็นสีอ่อนตดั กับพน้ื สนาม มองเห็นได้ชัดเจน – เสน้ แบ่งเขตแดน (Center line) ทอ่ี ย่ตู รงกลางสนาม จะต้องอยใู่ ต้ตาขา่ ย หรือตรงกับเสาตาขา่ ยพอดี ตาขา่ ย – จะต้องมีความสงู จากพ้ืน 2.43 เมตร กวา้ ง 1 เมตร ยาว 9.5 – 10 เมตร – ตารางในตาข่ายกว้าง 10 เซนติเมตร ผู้ติดไวก้ บั เสากลางสนาม – ตาข่ายสาหรบั ทมี หญิงสงู 2.24 เมตร ลกู วอลเลย์บอล – เป็นทรงกลมมเี ส้นรอบวงประมาณ 65-67 เซนติเมตร น้าหนกั 260-280 กรัม – ทาจากหนงั สงั เคราะหท์ ี่ยดื หยนุ่ ได้ – ซึ่งในการแข่งขันระดับโลกจะใชล้ ูกบอล 3 ลกู ต่อการแข่งขนั เพื่อความต่อเนื่องหากบอลออกนอกสนาม ผู้เลน่ – ในทมี จะต้องมผี ูเ้ ลน่ ไม่เกิน 12 คน ผู้ฝกึ สอน 1 คน ผชู้ ว่ ยผฝู้ กึ สอน 1 คน เทรนเนอร์ 1 คน และแพทย์ 1 คน – ผู้เล่นจะลงเล่นในสนามได้คร้งั ละ 6 คน โดยแบง่ ออกเป็นหน้าตาข่าย 3 คน และดา้ นหลังอีก 3 คน – สามารถเปลี่ยนตัวผเู้ ล่นคร้ังละกคี่ นก็ได้ โดยผู้เลน่ เดิมที่ถูกเปลย่ี นออก สามารถเปล่ียนกลับมาเลน่ ในสนามได้อีก – การแต่งกายในชดุ แข่งขัน ตอ้ งแต่งกายเหมือนกนั ทั้งทีม ประกอบไปดว้ ย เส้อื สวมคอ กางเกงขาสนั้ ถงุ เทา้ และรองเท้า ผา้ ใบพื้นยางท่ีไม่มีสน้ โดยผเู้ ล่นแตล่ ะคนจะต้องติดหมายเลขกากบั ไวท้ ่ีเสือ้ กาหนดให้ใชเ้ ลข 1-18 เท่านั้น สาหรับหัวหน้า ทีมจะต้องมีแถบผา้ ขนาด 8×2 เซนตเิ มตร ตดิ อยู่ใตห้ มายเลขบริเวณอกเส้ือด้วย วธิ กี ารเลน่ กีฬาวอลเลยบ์ อล – ทมี ท่ไี ด้เสริ ์ฟ จะต้องใหผ้ ู้เลน่ ทอ่ี ยู่ในตาแหน่งขวาหลัง เป็นผู้เสิร์ฟเพ่ือเปิดเกม จากนั้นผเู้ ล่นทุกตาแหน่งจะขยบั ตาแหนง่ วนไปตามเข็มนาฬิกา
– การเสิรฟ์ จะต้องรอฟังสญั ญาณนกหวดี ก่อน และใหเ้ ริม่ เสริ ฟ์ ลกู บอลภายใน 5 วนิ าที – ทมี ท่ไี ด้คะแนนจะเป็นผู้ไดเ้ สิรฟ์ จนกวา่ จะเสยี คะแนนให้ฝา่ ยตรงข้ามจงึ จะเปล่ยี นเสิร์ฟ – เมื่อลูกเข้ามาในเขตแดนของทมี จะสามารถเลน่ บอลได้มากท่สี ดุ 3 ครั้งเท่าน้ัน – สามารถบล็อคลูกบอลจากฝา่ ยตรงขา้ มที่หน้าตาขา่ ยได้ แตห่ ากผ้เู ล่นล้าเข้าไปในแดนของฝ่ายตรงข้ามจะถือว่าฟาวล์ – สามารถขอเวลานอกได้ 2 ครง้ั ต่อ 1 เซต ให้เวลาครั้งละ 30 วนิ าที – ทกุ ครั้งท่ีแข่งขนั จบ 1 เซต จะตอ้ งมกี ารเปลีย่ นฝั่ง การคิดคะแนนกฬี าวอลเลย์บอล – ทีมจะได้คะแนนเมื่อลูกบอลตกลงในเขตสนามของฝา่ ยตรงขา้ ม โดยนบั เปน็ ลกู ละ 1 คะแนน และหากมีการเสียคะแนน จะตอ้ งเปล่ียนให้ทีมทไ่ี ด้คะแนนเป็นผู้เสิร์ฟ – หากทมี ไหนได้คะแนนครบ 25 คะแนนก่อน ก็จะเปน็ ผชู้ นะในเซตนั้นไป แต่หากคะแนนเสมอกันท่ี 24-24 จะต้องมี การดวิ ซ์ (Deuce) หมายถงึ ต้องทาคะแนนใหม้ ากกวา่ อกี ฝา่ ย 2 คะแนน ถึงจะเปน็ ผู้ชนะ เช่น 26-24 หรือ 27-25 เป็นตน้ – ตอ้ งแข่งขนั กันให้ชนะ 3 ใน 5 เซต จึงจะเปน็ ผูช้ นะในเกมนนั้ และน่คี ือข้อมูลครา่ ว ๆ ของกีฬาวอลเลยบ์ อล เมื่อร้จู กั กฬี าชนดิ นี้กันแลว้ กอ็ ย่าลืมทาความเขา้ ใจกตกิ ามารยาทในการ แขง่ ขนั และเล่นกีฬากนั อย่างมนี า้ ใจนักกฬี ากนั ดว้ ยนะจ๊ะ แนะนาการดูวอลเลย์บอล วอลเลย์บอล เปน็ กีฬาทเ่ี ล่นโดยทมี 2 ทมี บนสนามทแี่ บ่งแดนดว้ ยตาขา่ ย ลักษณะการเล่นอาจแตกตา่ งกันได้ตามสภาพท่ี จาเปน็ เพ่อื ใหท้ ุกคนเลน่ กันได้แพร่ หลาย กฬี าชนิดน้ีจัดเป็นกีฬานนั ทนาการที่ไดร้ ับความนิยมเป็นอันดับ 3 ของโลก จดุ มุ่งหมายของการแข่งขนั ก็คอื การสง่ ลูกข้ามตาข่ายใหต้ กลงบนพ้นื ท่ีในแดนของทีมตรงข้าม และปอ้ งกันไมใ่ หท้ ีมตรงขา้ ม สง่ ลกู ข้ามตาข่ายมาตกบนพืน้ ที่ในเขตแดนของตน แตล่ ะทีมจะสัมผัสลกู บอลได้มากท่ีสุด 3 ครง้ั ในการสง่ ลูกบอลไปยังแดน ของทีมตรงขา้ มสมั ผัสบอลแค่คร้งั เดยี วก็ได้ โดยปกติแลว้ การสมั ผัสลูกบอลครง้ั แรกก็คือ การรับลูก เสริ ฟ์ จากฝา่ ยตรงขา้ ม ครงั้ ที่ 2 คือ การ set บอลข้ึนบนอากาศ เพื่อให้คร้ังที่ 3 ซงึ่ ปกตจิ ะใช้ตบลูกบอลทาได้อย่างสะดวก การเล่นจะเร่มิ ตน้ เมื่อทาการเสริ ์ฟ ลกู บอล โดยผู้เสิร์ฟ สง่ ลูกบอลข้ามตาข่ายไปยังทมี ตรงขา้ ม การเล่นจะดาเนนิ ไปจนลูก บอลตกลงบนพน้ื ในเขตสนามหรอื นอกเขตสนาม หรือทีมไม่สามารถส่งลูกกลบั ไปยงั ทีมตรงขา้ มได้อย่างถูกตอ้ งตามกติกา สว่ น การนับคะแนนน้ัน การแข่งขนั วอลเลย์บอล จะมกี ารไดค้ ะแนนทกุ ครั้งทมี่ ีการเลน่ ลูกถา้ ฝ่ายรับลกู เสิร์ฟ ชนะการเลน่ ลูกน้นั กจ็ ะได้สทิ ธทิ าการเสริ ฟ์ และผูเ้ ลน่ ทงั้ หมดต้องหมุนตามเขม็ นาฬกิ า 1 ตาแหนง่ จะมผี ู้เลน่ อยู่ในทีมๆละอยา่ งมาก 12 คน และอย่างนอ้ ย 6 คน แตจ่ ะลงสนามได้ทีมละ 6 คน ผู้เลน่ ทง้ั 6 คน ในสนาม อาจจะเล่นตลอดเกมหรอื อาจเปลยี่ นตวั ได้ตลอด ผเู้ ลน่ ทเ่ี ป็นผูเ้ สริ ฟ์ จะเป็นตาแหน่งหลังขวาสดุ ซง่ึ ตาแหน่งของผู้เลน่ ทุกคน จะไมส่ ามารถเปล่ียนได้ตามใจชอบ แตจ่ ะต้องหมนุ เวียนแบบทวนเข็มนาฬกิ าเม่อื ได้สิทธิเปล่ยี นเสริ ์ฟ ยกเว้นก็ต่อเม่ือขณะท่ี กาลังเล่นลกู อยู่ นอกจากน้ีในสว่ นของนกั กีฬา ยงั มผี ้เู ลน่ ตวั รับอสิ ระ (Libero player) ซ่งึ เปน็ ผู้เลน่ 1 ใน 12 คน แตส่ วม
เส้อื ทม่ี หี มายเลขและสีแตกตา่ งจากผูเ้ ลน่ คนอนื่ ๆ อย่างเห็นได้ชัด สามารถเปล่ียนตวั ไปแทนผูเ้ ลน่ ท่อี ยใู่ นแดนหลังได้เมื่อลกู ตายและก่อนท่ีผู้ ตดั สนิ จะเปา่ นกหวดี ให้ทาการเสริ ์ฟ โดยไม่นับเปน็ การเปลยี่ นตวั เขา้ ออกปกติ สาหรบั ผตู้ ดั สนิ วอลเลย์บอล จะมี 2 คน คือ ผตู้ ัดสนิ ท่ี 1 จะทาหนา้ ที่ชี้ขาดอยู่บนเกา้ อีต้ ัดสิน และผตู้ ัดสนิ ที่ 2 อยู่ด้านลา่ ง ตรงขา้ มกับผู้ตัดสนิ ที่ 1 ขณะเดยี วกันจะมผี กู้ ากับเส้นอกี 4 คน การ นับคะแนน แรลลี่พอยต์ หรอื นับทุกลูกทีล่ กู ตาย จากเซ็ตที่ 1 ถึง เซต็ ที่ 4 กรณีทเี่ ล่น 3 ใน 5 ฝ่ายเสริ ์ฟ เลน่ ลกู จะนบั ทีละ 1 คะแนน แต่ถา้ ฝ่ายเสริ ฟ์ ทาเสียหรอื ฟาวล์ จะเสียคะแนนและจะตอ้ งเปล่ียนใหฝ้ ่ายตรงขา้ มเลน่ โดยนับคะแนน ลักษณะเดยี วกัน จนกว่ามีทีมใดไดค้ รบ 25 คะแนนก่อน เป็นทีมชนะในเซ็ตนั้น หลงั จากนั้นเรมิ่ ต้นเลน่ กันใหม่ จนกว่าจะรู้ ผลแพช้ นะซ่ึงโดยปกตจิ ะแขง่ กันหาผูช้ นะ 3 ใน 5 เซต การแขง่ ขันในเซตตัดสนิ (เซตท่ี 3 หากแข่งขันระบบ 2 ใน 3 หรือ เซตที่ 5 ในระบบ 3 ใน 5 จะแขง่ ขนั แบบแรลลี่พอยต์ หรือนับแต้มทกุ แต้มที่ฝ่ายหนึ่งฝา่ ยใดทาลูกเสยี ไมว่ า่ จะเป็นฝ่ายเสิรฟ์ หรือไมก่ ็ตาม ฝา่ ยใดทาลูกเสยี หรอื ผิดกตกิ า จะเสยี แตม้ และเสยี สิทธิเสิร์ฟดว้ ย เซตนี้จะเกมที่ 15 แต้ม ไว้แต่มกี รณดี วิ ส์ จะต้องมีแตม้ หา่ งกนั 2 แตม้ นอกจากนี้ยงั มีกติกา เบ้ืองต้นบางอยา่ งทีค่ วรรบั รู้ เชน่ ตาแหน่งการเสริ ฟ์ ได้เปลยี่ นใหม่ นกั กีฬาสามารถเสริ ์ฟจุดใดก็ได้ โดยจะต้องไม่เหยยี บเส้นหลงั สนามเทา่ น้ัน ในส่วนของผฝู้ กึ สอน ปัจจุบันอนญุ าตให้ผู้ฝึกสอนเพยี งคนเดียว ยนื เดิน และให้คาแนะนาแก่นักกีฬาไดท้ ่ีบรเิ วณด้านหนา้ มา้ น่ังในแดนตัวเองระหวา่ งเสน้ เขตรุก ถึงเขตอบอ่นุ ร่างกาย โดยไมถ่ อื เปน็ การรบกวนการปฏบิ ัติหนา้ ที่ของผูต้ ัดสิน ประโยชนข์ องกีฬาวอลเลย่ บ์ อล 1.วอลเลย์บอลเปน็ กีฬาท่ชี ว่ ยส่งเสรมิ ความรกั ใครส่ ามคั คีกันระหว่างหมคู่ ณะ เพราะวอลเลยบ์ อลเป็นกฬี าประเภททมี โดย มผี ู้เล่นฝ่าหนงึ่ อยา่ งน้อย ๖ คน 2.วอลเลยบ์ อลเป็นกฬี าทช่ี ว่ ยสง่ เสรมิ ทกั ษะในการใช้มือของผูเ้ ล่นใหเ้ กิดความชานาญ มีความแขง็ แรงและมีประสิทธภิ าพ ย่ิงข้นึ เพราะกีฬาวอลเลยบ์ อลอาจนับไดว้ ่าเปน็ กฬี าชนดิ เดียวท่ีตอ้ งใชค้ วามชานาญของมือทุกสว่ นตั้งแตน่ ิ้วมือ ฝ่ามอื ข้อมือ แขน ในการเลน่ ลุก 3. การเลน่ วอลเลยบ์ อลน้นั ผู้เลน่ จะต้องเคล่ือนไหวรา่ งกายอยตู่ ลอดเวลา รวมทงั้ ต้องมไี หวพริบทดี่ สี ามารถตดั สินใจและ แกป้ ัญหาเฉพาะหน้าตา่ งๆได้ จึงจะทาให้มีชัยชนะในการเลน่ 4.วอลเลยบ์ อลเป็นกีฬาท่ีเหมาะสมกับคนทุกยุคทุกวัย สถานที่ทใ่ี ชเ้ ล่นสามารถดัดเแปลงให้เหมาะสม กบั เพสและวยั ได้ กติกาการเล่นก็เข้าใจงา่ ย 5. การเลน่ วอลเลยบ์ อลจะไม่กอ่ ใหเ้ กดิ ปญั หาทะเลาะววิ าทเกิดข้นึ เพราะผเู้ ล่นต่างกอ็ ยู่ในแดนของตนเองและมีตาขา่ ยกนั้ กลางสนาม จึงทาใหไ้ ม่มีโอกาสท่ีจะปะทะกนั ระหวา่ งผเู้ ล่นทงั้ สองฝา่ ยไดเ้ ลย
6.กีฬาวอลเลยบ์ อลเหมอื นกับกีฬาอื่นๆ ทใี ชเ้ ปน็ เครื่องมอื อย่างหนง่ึ ในการเป็นสื่อกลางก่อใหเ้ กิดความสนทิ สนมค้นุ เคย และมสี ัมพนั ธไมตรีอนั ดตี ่อกนั ทังระหว่างภายในประเทศและระหว่างประเทศได้อย่างดี
Search
Read the Text Version
- 1 - 6
Pages: