02แผนจัดการเรียนรู้ 2

แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 2 หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง กฎของเมนเดล รหัสวิชา ว 31242 รายวิชา ชีววทิ ยาเพิม่ เตมิ กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชน้ั มธั ยมศึกษาปีที่ 4 ภาคเรียนที่ 2 เวลา 5 ช่วั โมง ครผู ้สู อน นางสาวภกั ดนิ นั ท์ สมรกั ษ์ 1. มาตรฐานการเรียนร้/ู ตวั ชีว้ ดั /ผลการเรียนรู้ มาตรฐานการเรียนรู้/ผลการเรียนรู้ เข้าใจการถ่ายทอดลกั ษณะทางพันธุกรรม การถ่ายทอดยีนบนโครโมโซม สมบตั ิและหน้าที่ของสาร พนั ธุกรรม การเกิดมิวเทชัน เทคโนโลยีทางดีเอ็นเอ หลักฐาน ขอ้ มลู และแนวคิดเกี่ยวกับวิวฒั นาการของ สิ่งมีชีวติ ภาวะสมดลุ ของฮาร์ดี-ไวน์เบิร์ก การเกิดสปีชีส์ใหม่ ความหลากหลายทางชีวภาพ กาเนิดของสิ่งมชี ีวิต ความหลากหลายของสิง่ มีชีวิต และอนุกรมวิธาน รวมทั้งนาความรไู้ ปใช้ประโยชน์ ผลการเรียนรู้ ม.4-6/2 อธิบายและสรปุ กฎแห่งการแยกและกฎแห่งการรวมกลุ่มอย่างอิสระ และนากฎของเมนเดลนี้ ไปอธิบายการถ่ายทอดลกั ษณะทางพันธุกรรม และใช้ในการคานวณโอกาสในการเกิดฟีโนไทป์และจโี นไทป์ แบบต่าง ๆ ของรนุ่ F1 และ F2 2. จุดประสงค์การเรียนรู้ (จากตัวชี้วดั /ผลการเรียนรู้) 1. อธิบายกฎการแยกและกฎการรวมกลุ่มอย่างอสิ ระของเมนเดลได้ (K) 2. คานวณโอกาสในการเกิดฟีโนไทป์และจีโนไทป์แบบต่าง ๆ ของรนุ่ F1 และ F2 ได้ (K) 3. ใช้กฎการแยกไปหาโอกาสของการเกิดฟีโนไทป์และจีโนไทป์แบบต่าง ๆ ของรุ่น F1 และ F2 ของการ ผสมพิจาณาลักษณะเดียวได้ (K) 4. ใช้กฎการรวมกลุ่มอย่างอิสระไปหาโอกาสของการเกิดฟีโนไทป์และจีโนไทป์แบบต่าง ๆ ของรนุ่ F1 และ F2 ของการผสมพิจาณาสองลกั ษณะได้ 5. เขียนการถ่ายทอดลกั ษณะพนั ธุกรรมตามกฎการแยกและกฎการรวมกลุ่มอย่างอสิ ระของเมนเดลได้ (P) 6. สนใจใฝร่ ู้ในการศกึ ษา (A) 3. สาระสาคญั การศึกษาการถ่ายทอดลักษณะของถั่วลันเตา เมนเดลสามารถสรุปกฎแห่งการถ่ายทอดลักษณะทาง พนั ธกุ รรมได้ 2 ขอ้ ดังน้ี

กฎการแยก (law of segregation) มีใจความสาคัญว่า ลักษณะของสิ่งมีชีวิตถูกควบคุมโดยยีน และยีน จะปรากฎเปน็ คู่ ๆ เสมอ ซึ่งยีนจะแยกจากกนั เมื่อมีการสร้างเซลล์สืบพันธ์ุ โดยเซลล์สบื พนั ธุ์แต่ละเซลล์จะได้รบั เพียงแอลลีลใดแอลลีลหน่งึ กฎการรวมกลุ่มอย่างอสิ ระ (law of independent assortment) มใี จความสาคัญว่า แอลลีลของยีนที่เป็น คู่กัน เม่ือแยกออกจากกันจะจัดกลุ่มกันอย่างอิสระกับแอลลีลของยีนอื่น ๆ ซึ่งแยกออกจากคู่เช่นกันเพื่อเข้าไป ยังเซลล์สืบพนั ธุ์ 4. สมรรถนะสาคญั ของผเู้ รียน 1. ความสามารถในการส่ือสาร 2. ความสามารถในการคิด 1) ทักษะการสังเกต 2) ทกั ษะการสารวจค้นหา 3) ทักษะการวิเคราะห์ 4) ทักษะการให้เหตุผล 5) ทกั ษะการคิดอย่างมเี หตผุ ล 3. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี 5. สาระการเรียนรู้ 5.1 ความรู้ (Knowledge : K) - กฎแหง่ การแยกมีใจความว่า แอลลีลทีอ่ ยู่เป็นคู่ จะแยกออกจากกนั ในระหว่างการสร้างเซลล์สบื พนั ธุ์ โดย เซลล์สืบพันธุ์แต่ละเซลล์จะมีเพียงแอลลีลใดแอลลีล หนึง่ - กฎแหง่ การรวมกลุ่มอย่างอสิ ระมีใจความว่า หลงั จากคู่ของแอลลีลแยกออกจากกนั แตล่ ะแอลลีลจะจัดกลุ่ม อย่างอสิ ระกบั แอลลีลอน่ื ๆ ที่แยกออกจากคู่เช่นกันในการเข้าไปอยู่ในเซลล์สืบพนั ธ์ุ 5.2 ด้านทักษะ/กระบวนการ (Process : P) 1) ทักษะการสังเกต 2) ทกั ษะการสารวจค้นหา 3) ทักษะการวิเคราะห์ 4) ทกั ษะการให้เหตุผล 5) ทักษะการคิดอย่างมเี หตุผล 5.3 ด้านคณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค(์ Attitude : A) 1) มีวนิ ยั 2) ใฝ่เรยี นรู้ 3) มุ่งมั่นในการทางาน

6. จดุ เน้นสู่การพัฒนาคุณภาพผเู้ รียน(เลือกเฉพาะจุดเน้นขอ้ ที่มใี นแผนการจัดการเรยี นรู้ สามารถ เพิ่มเติมจดุ เน้นตามนโยบายอืน่ ๆ ได้) 6.1 ทักษะของคนในศตวรรษท่ี 21 คอื การเรียนรู้ 3R X 8C  Reading (อ่านออก)  (W) Riting (เขียนได้)  (A) Rithemetics (คิดเลขเป็น)  ทกั ษะด้านการคิดอย่างมวี ิจารณญาณและทกั ษะในการแก้ไขปญั หา (Critical Thinking and Problem Solving) □ ทกั ษะด้านการสร้างสรรค์ และนวัตกรรม (Creativity and Innovation)  ทักษะด้านความเข้าใจความต่างวฒั นธรรม ต่างกระบวนทัศน์ (Cross-cultural Understanding)  ทักษะด้านความรว่ มมือ การทางานเปน็ ทีมและภาวะผนู้ า (Collaboration, Teamwork and Leadership)  ทักษะด้านการส่ือสาร สารสนเทศและรู้เท่าทนั สื่อ (Communications, Information, and Media Literacy)  ทักษะด้านคอมพิวเตอร์ และเทคโนโลยีสารสนเทศและการสือ่ สาร (Computing and ICT Literacy) □ ทกั ษะอาชีพ และทกั ษะการเรียนรู้ (Career and Learning) □ ทกั ษะการเปลีย่ นแปลง (Change) 6.2 ทักษะดา้ นชีวติ และอาชีพ ของคนในศตวรรษท่ี 21  ความยืดหยุ่นและการปรับตัว  การรเิ ริม่ สร้างสรรค์และเป็นตัวของตัวเอง □ ทกั ษะสังคมและสังคมข้ามวัฒนธรรม  การเปน็ ผู้สรา้ งหรอื ผผู้ ลิต (Productivity) และความรับผดิ ชอบเชือ่ ถือได้ (Accountability)  ภาวะผู้นาและความรับผดิ ชอบ (Responsibility) 6.3 คณุ ลักษณะของคนในศตวรรษท่ี 21  คณุ ลกั ษณะด้านการทางาน ได้แก่ การปรบั ตัว ความเป็นผู้นา  คณุ ลักษณะด้านการเรียนรู้ ได้แก่ การชนี้ าตนเอง การตรวจสอบการเรียนรู้ของตนเอง □ คณุ ลกั ษณะด้านศีลธรรม ได้แก่ ความเคารพผอู้ ื่น ความซื่อสตั ย์ ความสานึกพลเมือง 7. การบูรณาการ(เลือกเฉพาะข้อที่สามารถบูรณาการในแผนการจัดการเรียนรู้ สามารถเพิ่มเติมเร่ืองอื่น ๆ ได้)  โครงการสถานศกึ ษาพอเพียง  โครงการโรงเรียนคณุ ธรรม  อาเซียนศกึ ษา

 คณุ ธรรม ค่านิยม 12 ประการ  อนุรักษ์พลังงานและสิ่งแวดล้อม  อืน่ ๆ(ระบุ)..................................................................................... 8. ชนิ้ งานหรือภาระงาน (หลกั ฐาน/รอ่ งรอยแสดงความรู้) 1) แบบฝกึ หัดชวี วิทยา ม.4 เล่ม 2 หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 การถ่ายทอดทางพันธกุ รรม 2) ใบงานที่ 4.2 เรือ่ ง กฎการแยกของเมนเดล 3) ใบงานที่ 4.3 เรื่อง กฎการรวมกลุ่มอย่างอสิ ระของเมนเดล 9. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ แนวคิด/รูปแบบการสอน/วิธีการสอน/เทคนิค : สืบเสาะหาความรู้ (5Es) ชั่วโมงที่ 1 ข้ันนำ ขน้ั กระตนุ้ ความสนใจ (Engage) 1. ครูถามคาถาม Prior Knowledge เพื่อทบทวนความรู้ของนักเรียนว่า เมนเดลอธิบายการถ่ายทอด ลกั ษณะของถัว่ ลนั เตาว่าอย่างไร (แนวตอบ การถ่ายทอดลกั ษณะของถ่ัวลันเตาระหว่างลักษณะเด่นและลักษณะด้อยที่เปน็ พันธุ์แท้ท้ังคู่ พบว่า รุ่น F1 จะแสดงฟีโนไทป์ที่เป็นลักษณะเด่นออกมา แต่มีจีโนไทป์แบบเฮเทอโรไซกัส และเม่ือให้ F1 ผสมกันเองจะได้รุ่น F2 มีจีโนไทป์ 3 แบบที่อัตราส่วน 1 : 2 : 1 แตฟ่ ีโนไทป์ทีแ่ สดงออกมามีเพียง 2 แบบ คอื ลกั ษณะเด่นต่อลกั ษณะด้อยทีอ่ ตั ราส่วน 3 : 1) 2. ครถู ามคาถามกับนักเรียนว่า อตั ราส่วน 3 : 1 ในรุ่น F2 จากการทดลองของเมนเดลเกิดได้อย่างไร (แนวตอบ เน่ืองจากรุ่น F1 จะมีจีโนไทป์แบบเฮเทอโรไซกัส เม่ือให้รุ่น F1 กันเอง จะได้รุ่น F2 ที่มีจีโน- ไทป์ 3 แบบ คือ ฮอมอไซกสั โดมิแนนต์ เฮเทอโรไซกัส และฮอมอไซกสั รีเซสซีฟ ในอัตราส่วน 1 : 2 : 1 แต่ฮอมอไซกัสโดมิแนนต์และเฮเทอโรไซกัสจะแสดงลักษณะออกมาเหมือนกัน ทาให้ในรุ่น F2 มี ลักษณะทีแ่ สดงออกมาในอัตราส่วน 3 : 1) ขนั้ สอน ข้ันสารวจค้นหา (Explore) 1. ครูให้นักเรียนศึกษาการผสมพันธ์ุถั่วลันเตาดอกสีม่วงกับดอกสีขาว แล้วถามนักเรียนว่า ในการผสม โดยพิจารณาเพียง 1 ลกั ษณะ เพราะเหตใุ ดอัตราส่วนฟีโนไทป์ของรุ่น F2 จงึ มลี กั ษณะเด่นต่อลักษณะ ด้อยเท่ากบั 3 : 1 (แนวตอบ ถ่ัวลันเตาดอกสีม่วงในรุ่น F1 มีจีโนไทป์ Pp โดยแอลลีล P และ p จะแยกไปสู่เซลล์ไข่หรือ สเปิร์มเท่า ๆ กัน คือ ½ เม่ือมีการปฏิสนธิโอกาสที่สเปิร์มจะรวมกับเซลล์ไข่จึงเป็นไปได้ 3 แบบ คือ

PP Pp pp ในอัตราส่วน 1 : 2 : 1 แต่จะมีฟีโนไทป์ 2 แบบ คือ ดอกสีม่วงต่อดอกสีขาวในอัตราส่วน 3 : 1) 2. ครูอธิบายให้นักเรียนฟังว่า การผสมพันธ์ุถ่ัวลันเตาในรุ่น F1 ด้วยกันเองจะได้อัตราส่วนจีโนไทป์ในรุ่น F2 เท่ากับ 1 : 2 : 1 และอัตราส่วนฟีโนไทป์เท่ากับ 3 : 1 ซึง่ เกิดจากการแยกกนั ของเซลล์สบื พันธ์ุ P และ p ทาให้เมนเดลตั้งเป็นกฎการแยก ที่มีใจความสาคัญว่า ลักษณะของสิ่งมีชีวิตถูกควบคุมโดยยีน และยีนจะปรากฏเป็นคู่ ๆ เสมอ ซึ่งยีนจะแยกจากกันเม่ือมีการสร้างเซลล์สืบพันธ์ุ โดยเซลล์สืบพันธุ์ แตล่ ะเซลล์จะได้รบั เพียงแอลลีลใดแอลลีลหน่งึ 3. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่มออกเป็น 6 กลุ่ม แล้วใช้กฎการแยกของเมนเดลมาพิจารณาการผสมพันธุ์ ลกั ษณะต่าง ๆ ทีเ่ หลอื อีก 6 ลกั ษณะ ดงั น้ี - ตาแหน่งของดอก - สีเมล็ด - ลักษณะของเมลด็ - ลกั ษณะของฝกั - สีของฝัก - ความสงู ของลาต้น ขน้ั อธิบายความรู้ (Explain) 1. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานาเสนอการพิจารณาการผสมพันธุ์ถั่วลันเตาลักษณะต่าง ๆ โดยใช้ กฎการแยกของเมนเดล 2. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับกฎการแยกของเมนเดลกับการถ่ายทอดลักษณะของถ่ัว ลนั เตา 3. ครใู หน้ ักเรียนทาใบงานที่ 4.2 เรื่อง กฎการแยกของเมนเดล ช่วั โมงที่ 2 ขัน้ สอน ขนั้ สารวจคน้ หา (Explore) 1. ครทู บทวนความรเู้ ดิมจากช่วั โมงที่แล้วให้นักเรียนทราบพอสงั เขป 2. ครถู ามนกั เรียนว่า ถัว่ ลันเตาดอกสีมว่ งทีน่ กั เรียนเห็นสามารถมีจโี นไทป์ได้กีแ่ บบ (แนวตอบ ถ่ัวลันเตาดอกสีม่วงสามารถมีจีโนไทป์ได้ 2 แบบ คือ ฮอมอไซกัส (PP) และแบบเฮเทอโร- ไซกัส (Pp) เนื่องจากลักษณะสีม่วงเป็นลักษณะเด่นจึงสามารถข่มลักษณะสีขาวได้ แม้จะมีรูปแบบ จโี นไทป์เป็นเฮเทอโรไซกัสกต็ าม) 3. ครูถามนักเรียนว่า นักเรียนจะรู้ได้อย่างไรว่าถั่วลันเตาดอกสีม่วงที่เห็นมีจีโนไทป์แบบฮอมอไซกสั (PP) และแบบเฮเทอโรไซกสั (Pp) (แนวตอบ ใช้การตรวจสอบทีเ่ รยี กว่า การผสมเพือ่ ทดสอบหรอื เทสต์ครอส)

4. ครูอธิบายให้นักเรียนฟังว่า การผสมเพื่อทดสอบหรือเทสต์ครอส เป็นวิธีการตรวจสอบรูปแบบของจี โน-ไทป์ของสิ่งมีชีวิตที่แสดงลักษณะเด่นออกมา สามารถตรวจสอบจีโนไทป์ทีส่ งสยั โดยนาไปผสมกบั สิ่งมีชีวติ ทีเ่ ปน็ ฮอมอไซกัสรีเซซีฟหรอื แสดงลักษณะด้อยออกมา 5. ครูให้นักเรียนศึกษา การตรวจสอบจีโนไทป์ของถั่วลันเตาดอกสีม่วงว่า ถ้าจีโนไทป์ของถั่วลันเตาที่ สงสยั เป็นแบบฮอมอไซกัส (PP) จะให้รนุ่ F1 เป็นอย่างไร หรอื ถ้าเปน็ แบบเฮเทอโรไซกัส (Pp) จะให้รุ่น F1 เป็นอย่างไร (แนวตอบ ถ้าจีโนไทป์ของถั่วลันเตาที่สงสัยเป็นแบบฮอมอไซกัส (PP) รุ่น F1 จะมีดอกสีม่วงทั้งหมด แตถ่ ้าเปน็ แบบเฮเทอโรไซกสั (Pp) รุ่น F1 จะไปดอกสีมว่ งและดอกสีขาวในอตั ราส่วน 1:1) ขั้นอธิบายความรู้ (Explain) 1. ครแู ละนักเรียนรว่ มกันอภิปรายเกี่ยวกบั การผสมทดสอบ 2. ครูเช่อื มโยงความรู้เร่อื งการผสมทดสอบกบั กฎการแยกของเมนเดลใหน้ กั เรียนฟัง 3. ครใู หน้ กั เรียนทากิจกรรม เรอ่ื ง การแก้โจทย์ปัญหาเร่อื งพันธศุ าสตร์เมนเดล ในช้ันเรียน โดยบันทึกลง ในสมุดบันทึกของนกั เรียน ชว่ั โมงที่ 3 ข้ันสอน ขั้นสารวจคน้ หา (Explore) 1. ครทู บทวนความรเู้ ดิมจากชว่ั โมงที่แล้วให้นกั เรียนทราบพอสังเขป 2. ครูอธิบายให้นักเรียนฟังว่า การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมของสิ่งมีชีวิตจะถ่ายทอดหลาย ๆ ลกั ษณะไปพร้อม ๆ กัน แตก่ ารถ่ายทอดลกั ษณะพันธกุ รรมของถั่วลนั เตาที่ผ่านมาเป็นการศกึ ษาเพียง ลักษณะใดลักษณะหนึ่งเท่านั้น เมนเดลจึงศึกษาเพิ่มโดยการผสมพันธุ์ถั่วลันเตาสองลักษณะพร้อม ๆ กนั ที่เรยี กว่า การผสมพิจารณาสองลักษณะ 3. ครูให้นักเรียนศึกษา การการผสมพันธุ์ถั่วลันเตาโดยพิจารณาสองลักษณะ คือ รูปร่างของเมล็ด และ สีของเมล็ด 4. ครูถามนักเรียนว่า จากภาพการผสมพันธุ์ถ่ัวลันเตาโดยพิจารณาสองลักษณะที่ศึกษา รุ่น F1 ที่ได้จาก การผสมพนั ธ์ุมโี อกาสสร้างเซลล์สืบพนั ธุ์ได้กีแ่ บบ อะไรบ้าง (แนวตอบ รุ่น F1 สร้างสเปิร์มหรือเซลล์ไข่ได้ 4 แบบ คือ RY Ry rY ry โดยยีนแต่ละคู่ของ RrYy จะ แยกออกจากกนั ตามกฎแหง่ การแยกของเมนเดล) 5. ครูถามนักเรียนว่า รุ่น F2 มีโอกาสทีจ่ ะเกิดจโี นไทป์และฟีโนไทป์กี่แบบ อะไรบ้าง

(แนวตอบ รุ่น F2 มีโอกาสเกิดจีโนไทป์ 9 แบบ ได้แก่ RRYY RRyy RRyy RrYy RrYy Rryy rrYY rrYy rryy และมีโอกาสเกิดฟีโนไทป์ได้ 4 แบบ ได้แก่ เมล็ดกลมสีเหลือง เมล็ดกลมสีเขียว เมล็ดขรุขระ สีเหลอื ง และเมลด็ ขรขุ ระสเี ขียว ในอตั ราสว่ น 9 : 3 : 3 : 1) 6. ครูถามนกั เรียนว่า เพราะเหตฟุ ีโนไทป์ในรุ่น F2 จงึ มอี ัตราส่วนเท่ากับ 9 : 3 : 3 : 1 (แนวตอบ เม่ือพิจารณาเพียงลักษณะเดียวจะได้อัตราส่วนลกั ษณะเด่นต่อลักษณะด้อยเท่ากับ 3 : 1 ซึ่ง เมอ่ื นาอตั ราส่วนของสองลักษณะมาคูณกันจะได้รุ่น F2 มีฟีโนไทป์ 4 แบบ ทีอ่ ตั ราส่วน 9 : 3 : 3 : 1) 7. ครูอธิบายให้นักเรียนฟังว่า ถ้าแยกพิจารณาที่ละลักษณะ เช่น ลักษณะรูปร่างเมล็ด จะได้รุ่น F2 ที่มี เมล็ดกลมกับเมล็ดขรุขระที่อัตราส่วน 3 : 1 และสีของเมล็ด จะได้รุ่น F2 ที่มีเมล็ดสีเขียวกับสีเหลือง ที่อัตราส่วน 3:1 เช่นกัน และเม่ือนาท้ัง 2 มาคูณกัน จะได้รุ่น F2 ทั้งหมด 4 แบบ ได้แก่ เมล็ดกลมสี เหลือง เมล็ดกลมสีเขียว เมลด็ ขรขุ ระสเี หลือง และเมล็ดขรขุ ระสเี ขียว ทีอ่ ตั ราส่วน 9 : 3 : 3 : 1 8. ครอู ธิบายให้นกั เรียนฟังว่า จากผลการพิจารณาสองลักษณะทาใหเ้ มนเดลต้ังเปน็ กาแหง่ การรวมกลุ่ม อย่างอิสระ ซึ่งมีใจความสาคัญว่า แอลลีลของยีนที่เป็นคู่กัน เม่ือแยกออกจากกันจะจัดกลุ่มกันอย่าง อิสระกบั แอลลีลของยีนอ่ืน ซึ่งแยกออกจากคู่เชน่ กันเพือ่ เข้าไปยงั เซลล์สบื พันธ์ุ ขนั้ อธิบายความรู้ (Explain) 1. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับกฎการรวมกลุ่มอย่างอิสระกับการถ่ายทอดลักษณะของถ่ัว ลนั เตา 2. ครใู หน้ กั เรียนทาใบงานที่ 4.3 เรื่อง กฎการรวมกลุ่มอย่างอสิ ระของเมนเดล ช่ัวโมงที่ 4 ขัน้ สอน ขัน้ สารวจคน้ หา (Explore) 1. ครูทบทวนความรเู้ ดิมจากชั่วโมงที่แล้วให้นกั เรียนทราบพอสงั เขป 2. ครอู ธิบายให้นักเรียนฟังว่า จากการทดลองของแมนเดลแสดงให้เหน็ ว่าเมนเดลมีความละเอียดในการ ทดลองตั้งแต่การเลือกถั่วลันเตาเป็นพืชตัวอย่าง ซึ่งมีลักษณะที่เหมาะสมหลาย ๆ ประการ และเมน เดลยังเก็บข้อมูลการผสมพันธุ์ถึงรุ่นที่ 2 ทาให้สามารถตั้งเป็นกฎการถ่ายทอดลักษณะทางพนั ธุกรรม ได้ อีกท้ังเมนเดลยังใช้ความรู้ทางด้านคณิตศาสตร์และสถิติมาช่วยอธิบายการถ่ายทอดลักษณะทาง พันธุกรรมของถั่วลันเตา ซึ่งทาให้ผลการทดลองของเมนเดลไม่มีความซับซ้อนจึงง่ายต่อการเข้าใจ และเปน็ พืน้ ฐานของการศึกษาทางพนั ธกุ รรมในสิง่ มีชีวติ ต่าง ๆ ขั้นอธิบายความรู้ (Explain) 1. ครูใหน้ ักเรียนทากิจกรรม เร่อื ง การผสมพิจารณาหลายลักษณะ ในชน้ั เรียน โดยบันทึกลงในสมดุ บันทึกของนักเรียน

ชั่วโมงที่ 5 ขัน้ สอน ข้ันสารวจคน้ หา (Explore) 1. ครทู บทวนความรเู้ ดิมจากช่วั โมงทีแ่ ล้วให้นักเรียนทราบพอสงั เขป 2. ครูสุ่มเลือกนักเรียนออกมาเฉลยคาถามด้วยการแสดงวิธีทาหน้าชั้นเรียนคนละ 1 ข้อ จากกิจกรรม การแก้โจทย์ปัญหาเร่ืองพันธุศาสตร์ของเมนเดล และกิจกรรมการผสมพิจารณาหลายลักษณะ และ ให้นกั เรียนในชั้นเรยี นร่วมกนั วิเคราะหว์ ่าเฉลยถูกหรอื ผดิ หากเฉลยผิดใหน้ ักเรียนรว่ มกันแสดงวิธีทาที่ ถูกต้อง ขั้นอธิบายความรู้ (Explain) 1. ครแู ละนกั เรียนร่วมกันอภปิ รายผลจากกิจกรรมทั้ง 2 กิจกรรม เกี่ยวกบั กฎการแยกและกฎแหง่ การ ร่วมกลุ่มอย่างอิสระของเมนเดล 2. ครูใหน้ กั เรียนทาแบบฝกึ หดั ในแบบฝกึ หดั ชวี วิทยา ม.4 เล่ม 2 ขั้นสรปุ ขัน้ ขยายความเข้าใจ (Elaborate) 1. ครูให้นักเรียนทาผังสรุป วิเคราะห์ความสัมพันธ์ของกฎการแยกและกฎการร่วมกลุ่มอย่างอิสระของ เมนเดลกับการแบ่งเซลล์ของส่งิ มชี ีวติ ขัน้ ตรวจสอบผล (Evaluate) 1. ครูตรวจสอบผลจากกิจกรรมการแก้โจทย์ปัญหาเร่ืองพันธุศาสตร์เมนเดล และกิจกรรมการผสม พิจารณาหลายลักษณะ 2. ครตู รวจสอบผลจากผังสรุป เรื่อง วิเคราะหค์ วามพันธ์ของกฎการแยกและกฎการร่วมกลุ่มอย่างอิสระ ของเมนเดลของเมนเดลกบั การแบ่งเซลล์ของสง่ิ มชี ีวติ 3. ครูตรวจสอบผลจากใบงานที่ 4.2 เรือ่ ง กฎการแยกของเมนเดล 4. ครตู รวจสอบผลจากใบงานที่ 4.3 เร่อื ง กฎการรวมกลุ่มอย่างอสิ ระของเมนเดล 5. ครูตรวจสอบผลจากการตอบคาถามในแบบฝกึ หดั ชวี วิทยา ม.4 เล่ม 2 10. ส่อื การสอน 1) หนังสือเรยี นชวี วิทยา ม.4 เล่ม 2 หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 4 การถ่ายทอดทางพันธกุ รรม 2) แบบฝึกหดั ชีววทิ ยา ม.4 เล่ม 2 หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 4 การถา่ ยทอดทางพันธุกรรม 3) ใบงานท่ี 4.2 เรอ่ื ง กฎการแยกของเมนเดล 4) ใบงานที่ 4.3 เรื่อง กฎการรวมกลุม่ อย่างอิสระของเมนเดล 5) PowerPoint เรอ่ื ง การถา่ ยทอดทางพนั ธกุ รรม

11. แหล่งเรียนรใู้ นหรอื นอกสถานที่ 1) ห้องเรียน 2) หอ้ งสมุด 3) สอ่ื ออนไลน์ 12. การวัดและประเมนิ ผล (ใสต่ ามความเหมาะสม) รายการวดั วิธีวดั เครื่องมือ เกณฑก์ ารประเมิน 12.1 การประเมิน - ผงั สรุป เรือ่ ง วิเคราะห์ - แบบประเมินชิน้ งาน - ระดบั คุณภาพ 2 ชิน้ งาน/ ความพันธ์ของกฎการ ผา่ นเกณฑ์ ภาระงาน (รวบยอด) แยกและกฎการร่วม กลุ่มอย่างอิสระของ เมนเดล ของเมนเด ลกับการแบ่งเซลล์ของ สิ่งมีชีวติ 12.2 ประเมินระหว่าง การจัดกิจกรรม การเรียนรู้ 1) กฏของเมนเดล - ตรวจใบงานที่ 4.2 - ใบงานที่ 4.2 - ร้อยละ 60 ผ่าน - ตรวจใบงานที่ 4.3 - ใบงาน 4.3 เกณฑ์ - ตรวจแบบฝกึ หัด - แบบฝกึ หัด - ร้อยละ 60 ผ่าน เกณฑ์ - ร้อยละ 60 ผ่าน เกณฑ์ 2) พฤติกรรมการ - สงั เกตพฤติกรรม - แบบสังเกตพฤติกรรม - ระดบั คุณภาพ 2 ทางานรายบคุ คล การทางานรายบคุ คล การทางานรายบคุ คล ผา่ นเกณฑ์ 3) พฤติกรรม - สงั เกตพฤติกรรม - แบบสงั เกตพฤติกรรม - ระดับคณุ ภาพ 2 การทางานกลุ่ม การทางานกลุ่ม การทางานกลุ่ม ผ่านเกณฑ์ 4) คุณลกั ษณะ - สงั เกตความมวี ินยั - แบบประเมิน - ระดับคณุ ภาพ 2 อันพึงประสงค์ ใฝ่เรยี นรู้ และมุ่งม่ัน คุณลกั ษณะ ผ่านเกณฑ์ ในการทางาน อนั พึงประสงค์ 13. กิจกรรมเสนอแนะ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................

14. บนั ทึกผลหลังการสอน 14. 1. ผลการจดั การเรียนการสอน 1. นกั เรียนจานวน 63 คน ผา่ นจดุ ประสงค์การเรียนรู้ 63 คน คิดเป็นรอ้ ยละ 100 ไม่ผ่านจุดประสงค์ - คน คิดเป็นรอ้ ยละ - 2. นักเรียนมีความรู้ความเข้าใจ - กฎการแยกและกฎการรวมกลุ่มอย่างอิสระของเมนเดล - คานวณโอกาสในการเกิดฟีโนไทป์และจีโนไทป์แบบต่าง ๆ ของรนุ่ F1 และ F2 - กฎการแยกไปหาโอกาสของการเกิดฟีโนไทป์และจีโนไทป์แบบต่าง ๆ ของรุ่น F1 และ F2 ของการ ผสมพิจาณาลักษณะเดียว - กฎการรวมกลุ่มอย่างอิสระไปหาโอกาสของการเกิดฟีโนไทป์และจีโนไทป์แบบต่าง ๆ ของรนุ่ F1 และ F2 ของการผสมพิจาณาสองลักษณะ เขียนการถ่ายทอดลักษณะพนั ธุกรรมตามกฎการแยกและกฎการรวมกลุ่มอย่างอสิ ระของเมนเดลได้ 3. นักเรียนมคี วามรเู้ กิดทกั ษะ - ทักษะการสังเกต - ทกั ษะการสารวจค้นหา - ทกั ษะการวิเคราะห์ - ทักษะการให้เหตผุ ล - ทกั ษะการคิดอย่างมเี หตุผล 4. นกั เรียนเจตคติ ค่านิยม 12 ประการ คุณธรรมจริยธรรม - มีวนิ ัย - ใฝ่เรยี นรู้ - มุ่งมน่ั ในการทางาน 14.2 ปญั หา/อุปสรรค/แนวทางแก้ไข ..................-.................................................................................................................................................... 14.3 เสนอแนะ ........................................................................................................................................................................ ลงชือ่ ....................................................... ( นางสาวภกั ดินนั ท์ สมรักษ์ ) ตาแหนง่ ครูผู้ช่วย

ความเหน็ ของหวั หน้าสถานศกึ ษา/ผ้ทู ี่ได้รับมอบหมาย ได้ทาการตรวจแผนการจดั การเรียนรขู้ อง ......................................................แล้วมคี วามคิดเห็นดังน้ี 1. องค์ประกอบของแผนการจดั การเรยี นรู้  ครบถ้วนและถูกต้อง  ยงั ไม่ครบถ้วนหรือไม่ถูกต้อง ควรปรับปรุงพัฒนาต่อไป 2. ความสอดคล้องของแผนการจดั การเรียนรู้กบั หลกั สูตรสถานศกึ ษา  สอดคล้อง  ยังไม่สอดคล้อง ควรปรับปรงุ พฒั นาต่อไป 3. รูปแบบของการจัดการเรียนรู้  เน้นผเู้ รียนเปน็ สาคัญ  ยงั เน้นผู้เรยี นเป็นสาคัญ ควรปรบั ปรุงพัฒนาต่อไป 4. สอ่ื การเรียนรู้  เหมาะสมกับรูปแบบการจัดการเรียนรู้  ยังไม่เหมาะ ควรปรบั ปรุงพัฒนาต่อไป 5. การประเมินผลการเรียนรู้  ครอบคลมุ จุดประสงค์การเรยี นรู้  ยังไม่ครอบคลมุ ประสงค์การเรียนรู้ ควรปรับปรุงพฒั นาต่อไป 6. ขอ้ เสนอแนะอืน่ ๆ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ลงชือ่ ................................................................ (นายสเุ มธ หน่อแก้ว.) ตาแหน่ง ผอู้ านวยการโรงเรียนน้าปลีกศึกษา

ใบงานท่ี 4.2 เร่อื ง กฎการแยกของเมนเดล คาช้แี จง : ตอบคำถำมเกยี่ วกับกฏกำรแยก กำหนดใหก้ ระต่ำยขนสนี ำ้ ตำลเป็นลกั ษณะเดน่ (B) และขนสีขำวเปน็ ลกั ษณะดอ้ ย (b) ลกู ทเี่ กิดจำกกำรผสม พันธุ์ระหว่ำงกระต่ำยขนสีน้ำตำลกับขนสีขำว ได้ลูกกระต่ำยขนสีน้ำตำลและสีขำว อัตรำส่วน 1:1 จงตอบ คำถำมต่อไปนี้ 1. จงหำจีโนไทปข์ องพอ่ แม่ และลกู ทไี่ ด้จำกกำรผสมพันธ์ุ ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... ................................ ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................. ........................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... 2. ถ้ำนำร่นุ F1 ผสมพันธกุ์ ัน จงหำจีโนไทป์รนุ่ และอตั รำส่วนของลกั ษณะเด่นต่อลักษณะด้อย ......................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ...................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... .................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... 3. ถำ้ นำรนุ่ F1 ท่ีมีขนสีน้ำตำลผสมพันธุก์ ับกระต่ำยขนสีน้ำตำลจะไดล้ กู ขนสอี ะไร อตั รำส่วนเท่ำใด ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................... .......................................... ......................................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................................

ใบงานที่ 4.2 เฉลย เรื่อง กฏการแยกของเมนเดล คาช้ีแจง : ตอบคำถำมเกย่ี วกับกฏกำรแยก กำหนดใหก้ ระต่ำยขนสนี ำ้ ตำลเปน็ ลกั ษณะเด่น (B) และขนสีขำวเป็นลักษณะดอ้ ย (b) ลูกท่ีเกิดจำกกำรผสม พันธุ์ระหว่ำงกระต่ำยขนสีน้ำตำลกับขนสีขำว ได้ลูกกระต่ำยขนสีน้ำตำลและสีขำว อัตรำส่วน 1:1 จงตอบ คำถำมต่อไปนี้ 1. จงหำจโี นไทป์ของพ่อ แม่ และลกู ทไ่ี ด้จำกกำรผสมพันธ์ุ ....ว..ธิ..ที...ำ.......P............................ข..น...ส..นี...ำ้ ..ต..ำ..ล.........................x............................ข...น..ส..ขี...ำ..ว.......................................... ..................จ..ีโ..น..ไ..ท..ป...์.............................B..b.........................x............................b...b................................................... ..................เ.ซ...ล..ล..์ส...บื ..พ...ัน...ธ..์ุ .....................½....B...,..½.....b.............x............................b...................................................... ..................F..1......................................................½....B...b....................½.....b..b............................................................. ....ด...ัง.น...้นั.......จ..ีโ..น..ไ..ท..ป...ข์..อ...ง..พ..่อ....ค..ื.อ...B...b...จ...โี .น...ไ.ท...ป..ข์...อ..ง..แ..ม...่ .ค...ือ...b...b....แ..ล..ะ...จ..โี .น...ไ.ท...ป...์ข..อ..ง..ล...กู ...ค...ือ....B..b....b..b........................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... 2. ถ้ำนำรุ่น F1 ผสมพนั ธุ์กนั จงหำจโี นไทปร์ นุ่ F2 และอัตรำส่วนของลกั ษณะเด่นตอ่ ลักษณะด้อย ....ว..ธิ ..ที ..ำ.......F...1.........................ข...น..ส...ีน..ำ้..ต...ำ.ล..........................x............................ข..น...ส..ีข..ำ..ว........................................... .................จ...โี .น...ไ.ท...ป...์ ............................B...b.........................x............................b..b.................................................... .................เ..ซ..ล..ล...ส์ ..บื...พ...ัน..ธ..์ุ.....................½.....B..,..½.....b..............x............................b...................................................... .................F...2.....................................................½.....B..b.....................½.....b..b............................................................. ....ด..ัง..น..ัน้.......F...2..ม..ีจ...ีโ.น...ไ.ท...ป...์แ..บ...บ....B..b....แ..ล..ะ....b..b....ท...อ่ี ..ตั...ร..ำ.ส...ว่..น....1....:..1............................................................................ ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... 3. ถ้ำนำรนุ่ F1 ท่มี ีขนสนี ำ้ ตำลผสมพนั ธกุ์ ับกระตำ่ ยขนสีน้ำตำลพนั ธ์แุ ท้จะไดล้ กู ขนสอี ะไร อัตรำส่วนเทำ่ ใด ....ว..ิธ..ที...ำ.......F..1..........................ข..น...ส..นี...้ำ..ต..ำ..ล..........................x...........................ข...น..ส...นี ..้ำ..ต..ำ..ล....(.พ...นั...ธ..แ์ุ ..ท...้).................... ..................จ..ีโ..น..ไ..ท...ป..์.............................B..b..........................x...........................B...B................................................... ..................เ.ซ...ล..ล..์ส...บื ..พ...ัน...ธ..ุ์ .....................½....B...,..½.....b...........................x............................B........................................ ..................F..2......................................................½....B...B.....................½....B..b............................................................. ....ด...งั .น...้นั.......F..2...จ..ะ..ม...ขี ..น...ส..นี...้ำ.ต...ำ..ล..ท...ัง้..ห..ม...ด..................................................................... .......................................... ......................................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................................

ใบงานท่ี 4.3 เร่อื ง กฎการรวมกลมุ่ อยา่ งอสิ ระของเมนเดล คาชแี้ จง : ตอบคำถำมเกยี่ วกับกฏกำรรวมกลุม่ อยำ่ งอสิ ระของเมนเดล กำหนกให้ สนุ ัขขนสีดำ เป็นลักษณะเด่น แทนด้วย B สุนัขขนสขี ำว เป็นลกั ษณดอ้ ย แทนดว้ ย b สนุ ขั ขนยำว เป็นลกั ษณะเดน่ แทนด้วย L สนุ ขั ขนสั้น เปน็ ลักษณะเดน่ แทนดว้ ย l ในกำรผสมพันธุส์ ุนขั ขนยำวสีดำท่ีเป็นพนั ธุแ์ ท้ และสนุ ัขขนส้นั สีขำว จงตอบคำถำมตอ่ ไปนี้ 1. จงหำจีโนไทป์และฟโี นไทปต์ ำ่ ง ๆ ในรนุ่ F1 ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... 2. หำกนำลกู รนุ่ F1 ผสมกนั เอง จงหำจีโนไทปแ์ ละฟโี นไทปข์ องรนุ่ F2 ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... 3. หำกนำลกู ผสมร่นุ F1 มำผสมพันธ์กุ ับสุนขั ขนสัน้ สีดำที่เปน็ พันธ์แุ ท้ จะได้จโี นไทปแ์ ละฟโี นไทป์อยำ่ งไร ......................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... .................................... ........................................................................................................................................................................ .........................................................................................................................................................................

ใบงานที่ 4.3 เฉลย เรอ่ื ง กฎการรวมกลมุ่ อยา่ งอสิ ระของเมนเดล คาชีแ้ จง : ตอบคำถำมเกี่ยวกับกฎกำรรวมกล่มุ อยำ่ งอสิ ระของเมนเดล กำหนกให้ สุนัขขนสดี ำ เป็นลักษณะเด่น แทนดว้ ย B สุนัขขนสีขำว เป็นลกั ษณด้อย แทนด้วย b สุนขั ขนยำว เป็นลักษณะเด่น แทนด้วย L สนุ ขั ขนส้นั เป็นลกั ษณะเด่น แทนดว้ ย l ในกำรผสมพนั ธ์ุสนุ ขั ขนยำวสีดำทีเ่ ปน็ พันธุแ์ ท้ และสนุ ขั ขนสนั้ สขี ำว จงตอบคำถำมต่อไปนี้ 1. จงหำจโี นไทป์และฟีโนไทปต์ ำ่ ง ๆ ในรุ่น F1 ............ว...ธิ ..ีท..ำ.......P............................ข..น...ย..ำ..ว..ส...ดี ..ำ..........................x...........................ข...น..ส...ั้น..ส...ีข..ำ..ว............................. ..........................จ...โี .น...ไ.ท...ป..์.............................B..B...L..L.....................x...........................b...b..l..l....................................... ..........................เ..ซ..ล..ล...์ส..บื...พ..นั...ธ..์ุ.....................B...,..L.......................x............................b..,...l................. ....................... ..........................F...1...................................................................B..b...L..l..(.ข...น..ย...ำ.ว...ส..ดี ..ำ..)............................................. ............ด...งั ..น..้ัน.......ร..ุน่....F..1...ม..ีจ...ีโ.น...ไ.ท...ป..์แ...บ..บ...เ.ด...ีย..ว...ค...ือ...B...b..L..l...แ..ล...ะ..ฟ...โี .น...ไ.ท...ป..์แ...บ..บ...ข..น...ย..ำ..ว..ส...ดี ..ำ........................................ ....................................................................................................................................................... .................. 2. หำกนำลูกรุน่ F1 ผสมกันเอง จงหำจำนวนจีโนไทป์และฟโี นไทป์ของรุน่ F2 ...........ว..ธิ..ที...ำ.......F..1..........................ข..น...ย..ำ..ว..ส..ดี...ำ..........................x...........................ข...น..ย..ำ..ว..ส...ีด..ำ............................... .........................จ..โี ..น..ไ..ท..ป...์ .............................B..b..L...l....................x............................B...b..L..l........................................ .........................เ.ซ...ล..ล..ส์...บื ..พ...ัน...ธ..ุ์ .......B..L......B...l.....b..L.......b..l...............x...........................B...L......B..l.....b...L......b...l................... .........................F..2..........................B..B...L..L.......B..B...L..l.......B..b...L..L.......B..b...L..l.......B..B..L...l.......B..B..l.l........B..b...L..l.......B..b...l.l............. .....................................................B..b...L..L.......B..b..L...l.......b..b...L..L......b...b..L...l......B...b..L..l.......B...b..l.l........b...b..L..l.......b...b..l.l............. ...........ด..งั..น...ัน้ .......ร..ุน่....F..1..ม...จี..ีโ..น..ไ..ท..ป...์.9....แ..บ...บ....แ..ล...ะ..ฟ...โี .น...ไ.ท...ป..์..4...แ...บ..บ.......................................................................... 3. หำกนำลกู ผสมรุ่น F1 มำผสมพนั ธ์กุ ับสนุ ขั ขนส้นั สีดำที่เปน็ พนั ธ์แุ ท้ จะไดจ้ โี นไทป์และฟีโนไทป์อย่ำงไร ...........ดว..ิธงั..นที...น้ัำ.......รF..ุน่1....F..1..ม...จี..โี..น..ไ..ท..ป...์แ..ขบ..น.บ..ย.เ.ดำ..วยี..ส.ว..ดี .ค.ำ.ือ....B...b..L..l...แ..ล..ะ...ฟ..โี..xน..ไ..ท...ป..์แ...บ..บ...ข..น...ย..ำ..ว..ขส..นดี..ส.ำ..้นั ..ส...ดี ..ำ...(..พ..นั...ธ..ุแ์..ท...้)............... .........................จ...โี .น...ไ.ท...ป..์.............................B..b...L..l.....................x............................B..B..l.l......................................... .........................เ.ซ...ล..ล...ส์ ..ืบ...พ..ัน...ธ..ุ์.......B..L.......B..l.....b...L......b..l...............x...........................B...l........................................... .........................F..2..........................B..B...L..l.....................B..B...l.l......................B..b..L...l....................B...b..l.l........................... ..............................................ข..น...ย..ำ..ว..ส...ดี ..ำ............ข..น...ย..ำ..ว..ส..ีข...ำ..ว..........ข..น..ย...ำ..ว..ส..ดี...ำ..............ข..น...ย..ำ..ว..ส...ขี ..ำ..ว................... ...........ด...งั ..น..ัน้.......ร..นุ่....F..2...ม..จี..โี..น...ไ.ท...ป..์..4...แ...บ..บ....ค...อื ...B...B..L..l...B..B..l..l..B...b..L..l...แ..ล..ะ....B..b...l.l........................................................ .........................ร..นุ่....F..2...ม..ฟี...โี.น...ไ.ท...ป...์ .2....แ..บ...บ....ค..ือ....ข..น...ย..ำ..ว..ส..ดี...ำ...แ..ล...ะ..ข..น...ย..ำ..ว..ส...ขี ..ำ..ว..................................................... ดังนนั้ รุ่น F1 มีจีโนไทปแ์ บบเดียว คือ BbLl และฟีโนไทปแ์ บบขนยำวสีดำ