การเขียนเรียงความ

วชิ าภาษาไทย กล่มุ สาระการเรยี นรู้ภาษาไทย

การเขยี นเรยี งความ

ความหมายการเขยี นเรียงความ เรียงความ เป็นงานเขียนร้อยแก้วที่ผู้เขียนมุ่งถ่ายทอดเร่ืองราว ความคิด ประสบการณ์ ทศั นคติในเร่ืองใดเรื่องหน่ึงของตนเองให้ผู้อ่ืนได้รับรู้ โดยใช้กระบวนการ คิดอย่างเป็นระบบ ถ่ายทอดด้วยสานวนภาษาท่ีเรียงข้ึนอย่างมีลาดับขั้นตอน ประกอบด้วยข้อความหลายย่อหนา้ มชี อ่ื เรอ่ื งชัดเจน ขอ้ ความในหลายๆย่อหน้าน้ันจะมี จุดมุ่งหมายเดียวกันเพ่ือจะให้ข้อเท็จจริง ความรู้ ข้อคิดหรือทาให้ผู้อ่านรู้สึกคล้อยตาม ไปกบั งานเขียนนั้น ในการเขียนเรียงความผู้เขียนจะต้องมีการวางโครงเรื่อง ค้นความหาข้อมูลและจัด เรยี งลาดับความคดิ ให้สัมพันธก์ บั หวั เรือ่ งเพอ่ื การเขียนเรียงความได้ตรงตามจุดประสงค์ ที่กาหนดไว้

องคป์ ระกอบของเรยี งความ สว่ นนา สว่ นเน้ือหา ส่วนสรปุ

ส่วนนา / คานา คานา จะอยสู่ ่วนต้นของเรียงความ ถือเป็นส่วนแรกท่ีเปิดประเด็นให้ผู้อ่านทราบว่าจะเขียนอะไร เป็นส่วนท่ีชักนาให้ผู้อ่านสนใจทาให้เร่ืองน่าอ่านยิ่งขึ้น คานาจึงต้องเขียนให้กระชับ กระตุ้นความสน สนใจของคนอา่ น วธิ ีการเขียนคานาทาไดห้ ลายวิธี เช่น - การยกคาพูด คาคมหรือสุภาษติ ทน่ี า่ สนใจ สอดคลอ้ งกลบั เน้อื หา - เริ่มดว้ ยคาประพนั ธ์หรอื บทกวีทีน่ า่ ประทบั ใจ - เรมิ่ ดว่ นคาถามหรอื ปัญหาเรง่ ด่วนที่ต้องกระทา - การใหค้ าจากัดความ - ข้อความท่ีกระตนุ้ ใหผ้ ูอ้ า่ นสงสยั ใครร่ ู้ ขา่ ว เหตกุ ารณ์ตา่ ง ๆ ทก่ี าลงั จะเกดิ ข้นึ ในสงั คม

การเขยี นสว่ นนา เรียงความเรื่องภาวะโลกรอ้ น ปัญหาตา่ ง ๆ เกีย่ วกับสภาวะโลกรอ้ นอนั เนือ่ งมาจากมลพิษหรอื ความเสอ่ื มโทรม ของทรพั ยากรธรรมชาติไม่ว่าจะเกดิ ข้นึ ที่ใดทีห่ นึ่งกต็ ามย่อมส่งผลกระทบไปยงั ท่ีอื่น ๆ ดว้ ยเหตุนที้ ุกคนทุกประเทศในโลกจงึ ตอ้ งมีส่วนรับผดิ ชอบอย่ดู ้วยกนั ทั้งในการแก้ไขลด ปัญหาและปรับปรงุ สร้างเสรมิ สง่ิ แวดลอ้ มให้กลับคืนมาสสู่ ภาพอันจะเลอื กต่อการมีชวี ิต อยูอ่ ยา่ งเปน็ สุขของตนเองและเพอื่ นมนษุ ย์ จากพระราชดารัสข้างตน้ แสดงใหเ้ ห็นวา่ ปจั จบุ ันสภาพแวดล้อมของโลกใบนี้กาลัง เปลย่ี นไปเพราะฝีมอื มนุษยไ์ ม่ว่าใครเป็นผกู้ ระทาหรือพระหรือเกิดข้นึ กต็ ามยอ่ มสง่ ผล ให้ทัว่ โลกเชน่ เดียวกนั กับสภาวะโลกรอ้ นทีเ่ รากาลังประสบอยทู่ ุกวนั นี้ ........................... ........................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ..............

การเขยี นส่วนนา เรียงความเรื่องคนดที ีบ่ อกเลา่ ถา้ เราจะเลือกดอกไม้สักดอกนี้เพ่ือเป็นของขวัญแก่ใคร ดอกไม้น้ันจะต้องเป็นดอกกุหลาบเพราะเป็น ราชนิ ีแห่งดอกไม้ ถา้ จะเลือกดาวสักดวงหน่ึงที่ทอแสงประกายสาดส่องฟ้า ดาวดวงนั้นคงจะไม่พ้นดาวพระ ศุกร์ แตถ่ า้ จะเลอื กบุคคลทเ่ี ปน็ แบบอย่างแห่งคนดีหนึ่งในบุคคลน้ัน คือ พระครูวิทิตพัฒนโสภณ เจ้าอาวาส วัดพระศรีอารย์ จังหวัดราชบุรี พระคุณเจ้าท่ีมากล้นด้วยคุณความดี มากมีด้วยใจพัฒนา ค้น คิด นาและ ทาส่งิ ทเี่ ปน็ ประโยชน์เพือ่ วัด เพือ่ สังคมและเพ่อื เยาวชนด้วยดวงใจทีเ่ ปีย่ มไปด้วยคุณธรรมของทา่ น ท่านเป็นต้นแบบแห่งคนดี ครองตนในสมณเพศอย่างเหมาะสมตามพระวินัย ใช้สติปัญญาในการ ดาเนนิ ชวี ติ มีความจรงิ จังตอ่ หนา้ ที่ เป็นผู้เบิกบานทางธรรม ต่นื ตวั ในคราวตืน่ ตัวและสงบในคราวสงบ.......... ............................................................................................................................................................................ ..........................................................................................................

ส่วนเน้ือหา / เนอ้ื เรอ่ื ง เนื้อเร่ือง เป็นส่วนท่ีสาคัญของเรียงความ ซ่ึงจะใช้อธิบายในสิ่งท่ีผู้เขียนต้องการบอกเล่า ท้ัง ความคดิ ความร้แู ละข้อมลู ตา่ ง ๆ โดยกอ่ นเขียนเนือ้ เร่อื งนนั้ ผู้เขียนควรวางโครงเรือ่ งไว้ก่อนว่าแต่ละย่อ หน้าจะเขียนในประเด็นใดบา้ ง เพอื่ จะได้ไม่สบั สนและทาใหก้ ารเรียบเรยี งเน้อื หาดูเปน็ ระเบยี บ สาหรบั การเขียน “เน้อื เรือ่ ง” นัน้ สง่ิ สาคัญก็คือ ผู้เขยี นตอ้ งเขียนข้อมลู ที่ถูกต้องและครบถ้วน แต่ละ ย่อหน้าควรมีใจความสาคัญเพียงใจความเดียวและเน้ือหาทุกย่อหน้าต้องมีความสัมพันธ์เก่ียวเนื่องกัน ไมว่ นไปวนมา เพ่อื ใหผ้ อู้ า่ นไมส่ ับสนและเข้าใจว่าผเู้ ขียนต้องการส่อื บอกอะไรถงึ ผูอ้ ่านไดร้ บั รู้

การเขียนสว่ นเนื้อหา เรยี งความเรอ่ื งภาวะโลกรอ้ น ภาวะโลกร้อนเป็นภาวะทอ่ี ุณหภมู เิ ฉลย่ี ของโลกเพิม่ ขน้ึ จากปรากฏการณ์เรอื น กระจก ซ่งึ ต้นเหตทุ ้งั หมดมาจากฝีมือมนษุ ย์ท่เี พิม่ ปริมาณแก๊สคารบ์ อนไดออกไซดจ์ าก การเผาไหม้เช้ือเพลิงการขนส่งและการผลติ ในโรงงานอุตสาหกรรมรวมไปถึง............... ........................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .............. ภาวะโลกรอ้ นได้สง่ ผลกระทบในหลาย ๆ ดา้ นไม่วา่ จะเป็นด้านนิเวศวิทยา อาทิ น้าแขง็ ขว้ั โลกละลายสภาพอากาศแปรปรวน อุณหภมู เิ พิ่มสงู ขน้ึ อย่างประเทศไทย....... ........................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ..............

การเขียนสว่ นเน้ือหา เรยี งความเรอ่ื งคนดที บี่ อกเล่า ทา่ นคือตน้ แบบของคนดี ครองตนในสมณเพศอย่างเหมาะสมตามพระวินัย ใช้สติปัญญาในการดาเนิน ชีวิต มีความจริงจังต่อหน้าที่ เป็นผู้เบิกบานทางธรรม ต่ืนตัวในคราวตื่นตัวและสงบในคราวสงบ ในขณะเดียวกันท่านก็นาหลักสังคหวัตถุ ๔ โอบอ้อมอารี วจีไพเราะ สงเคราะห์ชุมชน วางตนสมควร เสมอต้นเสมอปลาย เปน็ ธรรมะในการครองตนและการครองงาน ท่านคอื ตน้ แบบของสงั คม ........................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................... ทา่ นคือผู้สร้างเยาวชนทดี่ ีสูส่ ังคม ............................................................................................................ ............................................................................................................................. .............................................. ทา่ นคือผรู้ กั ษาและสืบทอดวฒั นธรรมไทย .............................................................................................. ............................................................................................................................. ..............................................

ส่วนสรุป สรุป เป็นส่วนสุดท้ายหรือย่อหน้าสุดท้ายในการเรียงความแต่ละเรื่อง ผู้เขียนจะทิ้งท้ายให้ผู้อ่าน เกิดความประทับใจสอดคล้องกับเรื่องที่เขียน กระชับรัดกุม ซ่ึงการเขียนสรุปมีหลายวิธี เช่น การฝาก ข้อคิดและความประทับใจให้ผู้อ่านย้าคิดความคิดสาคัญของเร่ือง ชักชวนให้ปฏิบัติตาม ให้กาลังใจแก่ ผูอ้ ่าน ต้ังคาถามชวนให้ผู้อา่ นคดิ หาคาตอบและยกคาพูด คาคม สุภาษิตหรือบทกวีที่น่าประทับใจ เป็น ต้น การเขียนสรปุ ควรยึดแนวทางดงั ต่อไปนี้ - เขยี นสั้นๆไมเ่ ย่ินเยอ้ (ความยาวควรจะเทา่ กับคานา) - อาจสรุปดว้ ยการออ้ นวอนเชญิ ชวนหรือแสดงความคดิ เห็น - ควรหลกี เลยี่ งคาขออภัยหรือคาท่อี อกตัวว่าผเู้ ขยี นไมม่ คี วามรู้ - ไม่ควรเสนอประเด็นใหม่เขา้ มาอีก

การเขยี นส่วนสรปุ เรยี งความเร่อื งภาวะโลกร้อน นอกจากท่ีกล่าวมาข้างต้นแล้ว เรายังสามารถนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มาช่วยสร้างผู้พิทักษ์โลกน่ัน คือ ต้นไม้ ได้อีกด้วย ต้นไม้คือส่ิงเดียวท่ีจะช่วยให้อากาศ เสียอย่างแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ให้เป็นอากาศดีอย่างออกซิเจนได้ คนไทยทุกคน อยรู่ ว่ มกันบนโลกน้ีจะต้องร่วมมือกนั แก้ไข หยุด ละ เลกิ เป็นผู้ทาลายเพราะผลสุดท้าย แล้วผลกระทบทั้งหมดก็จะตกมาสู่ตัวเราเอง ใช้ประโยชน์จากวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยใี นทางทีส่ ร้างสรรค์และค้มุ คา่ เพ่อื โลกของเราจะได้คงอยู่สืบไป

การเขยี นสว่ นสรุป เรียงความเร่ืองคนดีท่บี อกเลา่ ถ้าเราอยากเรียกใครสักคนว่า “พ่อ” บุคคลน้ันคือคนท่ีเราประทับใจในความเป็นผู้ให้ความรัก ให้ความหวังดี ให้ความเมตตาและให้ชีวิตโดยไม่หวังผลตอบแทน พระครูวิทิตพัฒนโสภณ ซึ่งเป็นผู้ท่ีดิฉัน และเยาวชนอีกหลายร้อยหลายพันรักและเคารพ สามารถเรียกได้ว่า “หลวงพ่อ” อย่างภาคภูมิใจ พ่อของชุมชนวัดศรีอารย์ พ่อของลูกๆชาววาทศิลป์ พ่อของลูกๆชาวพุทธบุตร พ่อของเราท่ียังเรียงร้อย ถ้อยคาบอกเลา่ ความดีของท่านใหท้ กุ คนไดร้ จู้ กั ในฐานะที่ท่านคอื คนดขี องสงั คม

ข้นั ตอนการเขยี นเรยี งความ ๕. อา่ นทบทวนและแก้ไขขอ้ บกพรอ่ ง ๔. การลงมือเขยี นและการเรยี บเรยี ง ๓. การวางโครงเรื่อง ๒. ค้นควา้ หาขอ้ มูล รวบรวม คัดเลือกและจัดเก็บขอ้ มลู ๑. เลือกหัวข้อเรือ่ งและกาหนดจุดมุ่งหมายในการเขียน

ลักษณะของการเขียนเรยี งความทด่ี ี เอกภาพ ในแตล่ ะย่อหน้าความคดิ สาคัญตอ้ งมเี น้ือหาไปในทศิ ทางเดยี วกันกบั หัวข้อเรื่อง สัมพนั ธภาพ คอื ต้องมีเน้อื หาเกย่ี วเนื่องสัมพนั ธ์กันตลอดท้งั เรอื่ ง โดยจะมีการวางโครงเรอ่ื งทด่ี ี จัดลาดับย่อหนา้ อยา่ งมีระบบระเบียบ เรยี บเรียงดว้ ยคาเชอื่ มทเ่ี หมาะสม สารตั ถภาพ คอื มีเนือ้ หาทส่ี มบรู ณ์ตลอดทงั้ เรอื่ ง โดยมเี น้ือหาแต่ละยอ่ หนา้ ประโยคสาคัญต้องชดั เจนประโยคขยายมนี ้าหนกั เช่อื ถอื ได้ ถกู ต้องตามขอ้ เท็จจรงิ เพอ่ื ช่วยเนน้ ยา้ ใหป้ ระโยคใจความสาคญั มคี วามสมบูรณย์ ง่ิ ข้นึ

ตัวอยา่ งผงั มโนทัศนก์ ารวางโครงเรื่อง ให้นกั เรยี นรว่ มกนั เขยี นผังมโนทัศน์ เรื่อง ขา้ ว เพอื่ แสดงกระบวนการคิดในการเขยี นเรียงความ พนั ธขุ์ า้ ว ชาวนา/วธิ กี ารปลกู ขา้ ว ความสาคญั ของขา้ ว คณุ ประโยชน์และสารอาหารของขา้ ว การแปรรปู /ผลติ ภณั ฑจ์ ากขา้ ว ประเพณ/ี ความเชอ่ื เกย่ี วกบั ขา้ ว

ตวั อย่างย่อหน้า เรยี งความเรอ่ื ง ...................... การเขียนเรยี งความ ส่วนนา...................................................................................... ........................................ ๓-๕ บรรทัด ......................................... ........................................................................................ เน้ือเรอ่ื ง ................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ......................................... ๒๐ บรรทัด ......................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ....................................................................................................... ........................................................................................ ส่วนสรุป.................................................................................... ........................................ ๓-๕ บรรทดั ......................................... ........................................................................................