total e-book sao 2 edit-ผสาน (2)

เอกสารประกอบ การสอน ร า ย วิ ช า ป ฏิ บั ติ ก า ร พ ย า บ า ล เ ด็ ก แ ล ะ วั ย รุ่ น ร หั ส วิ ช า 4 1 7 3 6 8 1 Children and Adolescent Nursing Practicum

1 เอกสารคาสอน รายวิชา ปฏิบตั ิการพยาบาลเดก็ และวยั ร่นุ อาจารย์เสาวรี เอี่ยมละออ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภฎั นครปฐม ๒๕๖๔

2 คานา การเรียนการสอนด้านการพยาบาลนั้น มีท้ังการเรียนภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ การเรียน ภาคทฤษฎีเป็นการเรียนโดยศึกษาหลักการและแนวคิด จากน้นั นาความรู้ทีไ่ ดไ้ ปสู่การปฏิบัติ ซึ่งจะ พบว่า มีความยุ่งยากและซับซ้อน ทาให้การฝึกปฏิบัติการพยาบาลค่อนข้างยาก และนักศึกษาจะ รสู้ ึกขาดความม่ันใจ เกิดความเครียด เพราะการนาทฤษฎีไปสู่การปฏิบัติน้ันต้องใช้ทักษะและการ คิดวิเคราะห์เข้ามาใช้ในการฝึกภาคปฏิบัติการพยาบาล โดยเฉพาะการฝึกปฏิบัติการพยาบาลเด็ก และวัยรุ่น ท่ีมีความเป็นลักษณะเฉพาะของเด็กแต่ละช่วงวัย ลักษณะเฉพาะของโรคเด็ก และการ พยาบาลโรคเดก็ ท่ีมีความเสย่ี งสงู ขณะทาหตั ถการหรอื ให้การดแู ล ดังน้ัน นักศึกษาพยาบาลต้องสามารถนาความรู้ทางทฤษฎีมาประยุกต์ใช้กับการฝึก ภาคปฏบิ ัติการพยาบาลได้ โดยต้องทาความเข้าใจตง้ั แต่ลกั ษณะหรอื บรบิ ทของหน่วยงานกุมารเวช กรรม เตรยี มความรู้เก่ียวกบั การชว่ ยทาหตั ถการในเด็กต่างๆ ทพ่ี บบอ่ ย เช่น เตรียมและช่วยแพทย์ ในการเจาะหลัง การช่วยให้สารน้าทางหลอดเลือดดาในเด็ก การ restrain ผู้ป่วยเด็กขณะให้สาร น้า การชว่ ยเจาะเลือด การป้อนยา ปอ้ นนม เปน็ ตน้ นอกจากนั้น ยงั ต้องมีความรู้เก่ียวกับหลักของ Patient safety ในที่นี้จะใช้หลักการตามมาตรฐาน HA (Hospital Accreditation) ซึ่งเป็น มาตรฐานคุณภาพสถานพยาบาลของ สรพ. (สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล องค์การ มหาชน) เอกสารประกอบการสอนรายวิชา ปฏิบัติการพยาบาลเด็กและวัยรุ่นฉบับน้ี จะกล่าวถึง หลกั การจดั หอผปู้ ว่ ยกุมารเวชกรรม ปฏบิ ัติการพยาบาลผปู้ ่วยโรคเด็กตดิ เชื้อทปี่ ้องกันไดด้ ว้ ยวัคซีน และไม่สามารถปอ้ งกันได้ด้วยวคั ซีน ปฏบิ ตั ิการพยาบาลเด็กโรคหัวใจพิการแต่กาเนิด TOF โรคมือ เท้า ปาก โรคคาวาซากิ โรคระบบทางเดินปัสสาวะ บูรณาการเรื่อง Patient Safety เข้าไปในทุก ปฏิบัติการพยาบาล โดยใช้กระบวนการพยาบาลในการดูแลผู้ป่วย ตัวอย่างการเขียนบันทึก ทางการพยาบาลในทกุ ๆ ปฏิบตั ิการพยาบาล เพ่ือให้เห็นภาพทั้งหมดของการปฏิบัติงานจริงบนหอ ผู้ป่วย หวงั วา่ คูม่ อื การฝึกปฏิบัติการพยาบาลโรคเด็กฉบับน้ี นักศึกษาจะได้ใช้ประโยชน์ในการฝึก ทักษะการปฏิบตั ิงานบนหอผ้ปู ว่ ยได้เป็นอยา่ งดี ทาให้เกิดคุณภาพในการศกึ ษาตอ่ ไป เสาวรี เอ่ียมละออ

3 สารบญั

4 แผนบรหิ ารการสอนประจาวิชา รหัสวิชา ๔๑๗๓๖๘๑ รายวิชา ปฏิบัตกิ ารพยาบาลเด็กและวยั รุ่น Children and Adolescent Nursing Practicum คาอธิบายรายวิชา เพ่ือให้นักศึกษาได้ฝึกปฏิบัติงานในสถานการณ์จริง โดยสามารถนากระบวนการพยาบาลมาใช้ ปฏิบัติการพยาบาลสาหรับผู้ป่วยเด็กตั้งแต่แรกเกิดจนถึงวัยรุ่นที่มีปัญหาสุขภาพโดยบูรณาการความรู้ ทฤษฎี ผลงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนการเล่น การส่งเสริมสัมพันธภาพ ระหว่างเด็กและครอบครัว สิทธิเด็ก สิทธิ ผู้ป่วย และการดูแลเด็กซึ่งมีครอบครัวเป็นศูนย์กลาง โดยอยู่บนพ้ืนฐานของจริยธรรมและขอบเขตการปฏิบัติ ของวิชาชีพ วัตถปุ ระสงคท์ ่ัวไป ๑. เพื่อใหน้ ักศึกษาสามารถประยุกต์ใช้ความรู้ทางทฤษฎีการพยาบาลเด็กและวัยรุ่น สู่การ ปฏบิ ตั ิได้ ๒. เพ่ือให้นักศึกษาได้บูรณาการความรู้เก่ียวกับปฏิบัติการพยาบาลเด็กและวัยรุ่น และ กระบวนการพฒั นาคุณภาพตามมาตรฐาน HA และมาตรฐาน QA ของสภาการพยาบาล ๓. เพ่ือให้นักศึกษาสามารถใช้กระบวนการพยาบาลในการฝึกปฏิบัติการพยาบาลเด็กและ วยั ร่นุ ได้ ๔. เพอื่ ใหน้ ักศกึ ษาสามารถเขียนบนั ทกึ ทางการพยาบาลได้ครบถ้วน เหมาะสม เพ่ือสื่อสาร กบั สหสาขาวชิ าชพี และเพือ่ เปน็ หลักฐานทางกฎหมายที่ถกู ตอ้ งครอบคลุมการพยาบาลต่อไป เนอื้ หา ๑ ชั่วโมง บทท่ี ๑ บรบิ ทของหอผู้ป่วยกุมารเวชกรรม บทที่ ๒ การปฏบิ ัตหิ ัตถการเด็ก 2.1 หอผปู้ ว่ ยทารกแรกเกดิ (Sick New born) การเจาะเลอื ดทีส่ น้ เท้าทารกเพ่ือตรวจหาคา่ Hct และ MB การแปรผลคา่ HCT , MB การใหก้ ารพยาบาลตามผลคา่ Hct และ MB ในผปู้ ว่ ยเดก็ การ on phototherapy การดูแล Incubator การให้นมในทารก การคานวณ การใช้เคร่อื ง syringe pump ในการใหน้ ม

5 - การวัดคา่ ออกซิเจนในหลอดเลือดแดง (O2 saturation) - ตวั อย่างกรณศี ึกษา และการใช้กระบวนการพยาบาลโดยบรู ณาการกบั มาตรฐาน HA - การใช้กระบวนการ C3THEER ในการทบทวนกระบวนการดูแลผู้ป่วยทารกแรกเกิดเพื่อการ พัฒนาคุณภาพ 2.2 หอผปู้ ว่ ยทารกแรกเกดิ (Sick New born) - การเจาะเลอื ดท่สี ้นเทา้ ทารกเพ่อื ตรวจหาคา่ Hct และ MB - การแปรผลคา่ HCT , MB - การให้การพยาบาลตามผลคา่ Hct และ MB ในผู้ป่วยเด็ก - การ on phototherapy - การดแู ล Incubator - การให้นมในทารก การคานวณ การใชเ้ คร่อื ง syringe pump ในการให้นม บทที่ ๓ ปฏิบัติการพยาบาลโดยการนากระบวนการพยาบาลมาใช้ และการบูรณาการ มาตรฐาน HA เพอ่ื ให้ผู้ปว่ ยปลอดภัย (Patient Safety) ๓.๑ ไข้เลอื ดออก ๓.๒ ไข้สมองอกั เสบ ๓.๓ เย่อื หุม้ สมองอักเสบ ๓.๔ คาวาซากิ ๓.๕ กรวยไตอักเสบ ๓.๖ ลาไสอ้ ักเสบ ๓.๗ ไข้หวดั ใหญ่ วิธสี อนและกิจกรรม ๑. สอนด้วยการสาธิตจากกรณีศกึ ษาจริง ๑.๑ กรณีศึกษาทารกแรกเกดิ วิกฤติและไม่วกิ ฤติ ๑.๒ กรณศี กึ ษาผปู้ ่วยเด็กไมว่ กิ ฤติ ๒. สาธิตปฏิบตั กิ ารพยาบาลกับผู้ปว่ ย ๒.๑ สาธิตให้นกั ศกึ ษาแตล่ ะกลมุ่ ไดเ้ รียนรูก้ ารปฏบิ ัติการพยาบาลท่ีพบบอ่ ยในเด็ก ๒.๒ สาธิตให้นักศึกษาแต่ละกลุ่มได้เรียนรู้หัตถการท่ีสาคัญในเด็ก การช่วยแพทย์ในการทา หตั ถการ ๓. สาธิตยอ้ นกลบั โดยใหน้ ักศกึ ษาปฏิบตั ิรายบุคคล ๓.๑ ใหน้ กั ศกึ ษาทวนสอบกับอาจารยก์ อ่ นปฏบิ ัตจิ รงิ ๓.๒ ให้นกั ศกึ ษาซักถามและซกั ซอ้ มกบั อาจารย์กอ่ นปฏิบัติจริงกบั ผู้ปว่ ย ๔. การอภปิ รายซกั ถามอาจารย์ ๔.๑ การนาเสนอปัญหาที่พบขณะปฏบิ ตั กิ ารพยาบาล

6 ๔.๒ ให้นักศึกษานาปัญหา ความไม่เข้าใจหรือความคิดเห็นที่เกิดจากการปฏิบัติการพยาบาลมา นาเสนอเพื่อวิเคราะห์ร่วมกนั และหาขอ้ สรปุ โดยใชห้ ลกั การพยาบาล ๔.๓ การสรุปประเดน็ และสาระการเรียนรู้ อาจารย์ผู้สอนรว่ มอภิปราย และร่วมสรปุ ใหน้ ักศึกษาไดส้ าระทคี่ วรแก่การจดจา หรือนาไป เปน็ เหลักปฏิบัตติ ่อไป การวดั และประเมนิ ผล รอ้ ยละ ๘๐ การวัดผล ๑. คะแนนภาคปฏิบัติ ๑.๑ คะแนนการ conference case study ๑.๒ คะแนนการปฏิบัตบิ นหอผู้ป่วย ๑.๓ คะแนนการเขยี นการวางแผนการพยาบาล การประเมินผล ไดร้ ะดับ A ไดร้ ะดบั B+ คะแนนระหวา่ ง ๘๐-๑๐๐ ไดร้ ะดบั B คะแนนระหวา่ ง ๗๕-๗๙ ไดร้ ะดบั C+ คะแนนระหว่าง ๗๐-๗๔ ไดร้ ะดบั C คะแนนระหว่าง ๖๕-๖๙ ไดร้ ะดับ D+ คะแนนระหวา่ ง ๖๐-๖๔ ไดร้ ะดบั D คะแนนระหว่าง ๕๕-๕๙ ไดร้ ะดับ E คะแนนระหวา่ ง ๕๐-๕๔ คะแนนระหว่าง ๐-๔๙

7 แผนบรหิ ารการสอนประจาบทท่ี ๑ บริบทของหอผู้ป่วยกมุ ารเวชกรรม หัวข้อเน้ือหาประจาบท ๑. บรบิ ทของหอผปู้ ว่ ยกุมารเวชกรรม ๒. การบริหารความเสี่ยงในหอผู้ป่วยกมุ ารเวชกรรม วตั ถุประสงค์เชงิ พฤตกิ รรม ๑. นักศกึ ษาสามารถอธบิ ายความหมายและลักษณะทวั่ ไปของหอผปู้ ่วยกุมารเวชกรรมได้ ๒. นกั ศกึ ษาสามารถอธิบายหลักการบรหิ ารความเสีย่ งในหอผู้ป่วยกมุ ารเวชกรรมได้ ๓. นักศึกษาสามารถปฏบิ ตั ิการพยาบาลเพื่อป้องกันความเสี่ยงในหอผู้ป่วยกมุ ารเวชกรรมได้ ๔. นักศึกษาสามารถจัดส่งิ แวดล้อมในหอผู้ป่วยกมุ ารเวชกรรมได้เหมาะสม วธิ สี อนและกจิ กรรมการเรียนการสอนประจาบท ๑. วธิ สี อน ๑.๑ การ orientation ในสถานทห่ี อผ้ปู ว่ ยกุมารเวชกรรม ๑.๒ การปฏบิ ตั ดิ ้านการจัดสง่ิ แวดล้อมในหอผปู้ ว่ ย การจัดเตยี งทีไ่ ด้รบั มอบหมาย ๑.๓ การวิเคราะห์การปฏิบัติการพยาบาลเพื่อป้องกนั ความเสย่ี งในหอผปู้ ่วยและในกรณศี ึกษาที่ ได้รับมอบหมาย ๑.๔ การนาเสนอผลการปฏิบัตกิ ารพยาบาลด้านการจดั ส่งิ แวดล้อมและการป้องกันความเส่ยี งใน หอผปู้ ่วย ๒. กจิ กรรมการเรียนการสอน ๒.๑ การประเมนิ ความรู้เดิมของนักศึกษา

8 จากการสอบถามดว้ ยวาจาเพ่ือประเมินความรู้เดิมของนักศึกษา ให้อาจารย์ทราบวธิ ีคิด และ ปัญหาของนกั ศึกษา ๒.๒ การอภปิ รายร่วมกันระหวา่ งอาจารย์และนกั ศึกษา อาจารยน์ านักศึกษารว่ มอภิปรายในกลุม่ ชว่ งการ pre-conference case ส่อื การเรียนการสอน ๑. สถานท่ีหอผปู้ ว่ ยกมุ ารเวชกรรม ๒. อปุ กรณต์ า่ งๆ ในหอผปู้ ่วยกมุ ารเวชกรรม เช่น ปล๊ักไฟ หมอ้ ตม้ น้าร้อน ของเล่นเด็กในหอ้ งเลน่ เด็ก ต้อู บ (Incubator) เคร่ืองสอ่ งไฟ (Photo therapy) เครื่องช่วยหายใจ (Bird Respirator) Cpap Bipap ฯลฯ ๓. เอกสารประกอบการสอนวชิ าปฏบิ ตั ิการพยาบาลเดก็ และวัยร่นุ การวดั ผลและการประเมินผล ๑. ประเมินจากการปฏบิ ัติ การจัดสิ่งแวดลอ้ มท่ีเอ้อื ต่อการใหก้ ารพยาบาลผูป้ ่วยเด็ก การปฏิบัตเิ พอ่ื ป้องกนั ความเสยี่ ง ๒. ประเมนิ จากการ conference การคดิ วเิ คราะห์ และการแกป้ ญั หาที่เกิดข้ึน บรบิ ทของหอผู้ป่วยแผนกกุมารเวชกรรม หอผู้ปว่ ยแผนกกุมารเวชกรรม จะรบั ผู้ปว่ ยตงั้ แตแ่ รกเกิดจนถงึ อายุ 15 ปีบริบูรณ์ โดยสว่ นใหญ่ใน โรงพยาบาลระดับตตยิ ภูมมิ ักจะแยกหอผปู้ ว่ ยกมุ ารเวชกรรมออกเป็น ๑. หอผปู้ ่วยทารกแรกเกิดระยะวกิ ฤติ (NICU) ๒. หอผู้ป่วยทารกแรกเกดิ กง่ึ วิกฤติ (Semi NICU) ๓. หอผู้ป่วยหนักเด็ก (เดก็ ตง้ั แตอ่ ายุ ๑ เดือน-๑๕ ปี) ๔. หอผูป้ ่วยเด็ก ๕. อาจจะมีหน่วยงานเฉพาะเช่น โรคระบบทางเดินหายใจในเด็ก โรคระบบหัวใจและหลอดเลือด เปน็ ตน้ การดแู ลผู้ปว่ ยแผนกกุมารเวชกรรม จะเริม่ ตน้ ตงั้ แต่ทารกแรกเกิด ที่มีภาวะวิกฤติ กึ่งวิกฤติ และทารก ท่ีมีปัญหาหลังคลอดทั่วไป เช่น ตัวเหลืองหลังคลอด น้าหนักตัวแรกคลอดมากกว่า ๔,๐๐๐ กรัม หรือคลอด จากมารดาที่ติดเชื้อเอชไอวี ซึ่งต้องได้รับยาต้านไวรัส กลุ่มเด็กแรกคลอดที่มีปัญหาทางศัลยกรรม เช่นปาก แหว่ง เพดานโหว่ ไม่มีรูทวาร ตลอดจนกลุ่มทารกและเด็กที่มีปัญหาด้านพัฒนาการ มีหน่วยงานกระตุ้น พัฒนาการเด็ก ยังมีหน่วยงานที่ให้การดูแลเด็กป่วยเฉพาะโรคเช่น กลุ่มเด็กออทิสติก กลุ่มเด็กโรคมะเร็ง โรคหวั ใจและหลอดเลือด โรคระบบตอ่ มไรท้ ่อ จนกระทัง่ การให้การดแู ลผ้ปู ่วยเดก็ ในระยะสุดท้ายของชีวติ และในกลุ่มเด็กปกติ จะมีการดูแลเพื่อส่งเสริมพัฒนาการ ส่งเสริมการเจริญเติบโต และส่งเสริม ภูมิคุ้มกันเพื่อปอ้ งกันโรค นอกจากนั้นบางแหง่ ยังมศี ูนยเ์ ด็กเลก็ ข้นึ อยูก่ ับแผนกกุมารเวชกรรมด้วย หอผ้ปู ว่ ยทารกแรกเกิดวิกฤติ (Neonatal Intensive Care Unit :NICU) และกงึ่ วกิ ฤติ (Semi NICU)

9 หอผู้ป่วยทารกแรกเกิดวิกฤติ และกึ่งวิกฤติเป็นหอผู้ป่วยท่ีส่วนใหญ่จะรับทารกแรกเกิดท่ีเป็นกลุ่ม ทารกคลอดก่อนกาหนด ซึ่งจะมีปัญหาหลายดา้ น เช่น ระบบทางเดินหายใจ มีภาวะ sepsis หรือ Congenital anomaly เปน็ ต้น นอกจากนัน้ ยังรับทารกแรกเกิดท่ีมนี า้ หนักตัวน้อยกว่าเกณฑ์ปกติ (SGA) ทารกแรกเกิดที่มี ความผิดปกติในระบบต่างๆ เช่น ระบบทางเดินหายใจ ระบบทางเดินอาหาร ระบบประสาท ระบบหัวใจและ หลอดเลือด เปน็ ต้น ในหอผปู้ ว่ ยทารกแรกเกิดวิกฤติ และก่ึงวกิ ฤติ จะจัดหน่วยงานเป็นสัดส่วน มีพยาบาลวิชาชีพ ท่ีได้รับ การอบรมทารกแรกเกดิ วกิ ฤตเิ ป็นผ้ดู แู ลเด็ก โดยในหอผู้ปว่ ยจะมอี ุปกรณแ์ ละเครื่องมือสาคัญ ดงั น้ี ๑. เครอ่ื งช่วยหายใจ ชนดิ Baby Bird, C-pap ฯลฯ ๒. เครือ่ งส่องไฟสาหรับเดก็ ตัวเหลอื ง (Photo therapy) ๓. ตูอ้ บทารกคลอดกอ่ นกาหนด (Incubator) ๔. ออกซิเจนชนดิ ฝาครอบ (Hood) หอผปู้ ่วยหนกั เด็ก (เด็กตงั้ แต่อายุ ๑ เดือน-๑๕ ป)ี โดยท่ัวไป หอผู้ป่วยหนักเด็กจะรับผู้ป่วยเด็กอายุ๑ เดือน-๑๕ ปี เป็นผู้ป่วยโรคทั่วไป เช่น โรคระบบ ทางเดินหายใจ โรคติดเชื้อต่าง ๆ เช่น ไข้เลือดออก โรคทางระบบทางเดินหายใจท่ีมีภาวะวิกฤติ ภาวะติดเชื้อ (Sepsis) เป็นตน้ อปุ กรณ์และเครื่องมือสาคญั ในหอผ้ปู ่วยหนกั เด็กจะมี ดังน้ี ๑. Pulse Oximeter ๒. เคร่ืองปรบั หยดน้าเกลือ (Infusion pump) ๓. เครื่องปรับอัตราการใหย้ า นม (Syringe pump) ๔. ออกซิเจนท่ีใชใ้ นเดก็ ชนดิ ต่างๆ ไดแ้ ก่ O2 hood, O2 box, O2 Tent, O2 High flow เป็นตน้ ๕. เครอ่ื งช่วยหายใจในเดก็ ชนดิ ต่างๆ หอผูป้ ่วยเดก็ หอผู้ปว่ ยเด็กจะมอี ปุ กรณส์ ว่ นใหญ่คล้ายหอผู้ป่วยหนกั เด็ก แต่จะมีห้องทส่ี ่งเสริมพฒั นาการเด็กใน ระหวา่ งนอนรกั ษาตวั ในโรงพยาบาล โดยจะมหี อ้ งท่จี ัดไวส้ าหรบั เด็กที่เตรียมตวั กลับบา้ น หรือผู้ปว่ ยเด็กท่ี อาการของโรคดีข้นึ ห้องนจี้ ะมขี องเล่นตามวยั ของเด็ก เชน่ โมบายหลากสี กรงุ๋ กริ๋ง สมดุ ภาพวาดระบายสี เป็น ตน้ ในการจดั หอผปู้ ว่ ยแผนกกุมารเวชกรรม ดังกลา่ ว ตอ้ งครอบคลมุ การบรหิ ารจดั การความเสยี่ งทั่วไป และความเสย่ี งทางคลนิ ิกในหอผ้ปู ว่ ยดงั กลา่ วดว้ ย ซึ่งความเส่ยี งดังกล่าว มดี ังนี้ ๑. ความเส่ียงท่ัวไปในแผนกกุมารเวชกรรม ๑.๑ ความเสี่ยงในแผนกกุมารเวชกรรมส่วนใหญ่จะไมแ่ ตกตา่ งกัน ซง่ึ สามารถ แบง่ ตามตาราง ตอ่ ไปนี้ ความเส่ยี งทว่ั ไป ความเสี่ยง ความเสย่ี งทางคลนิ ิกเฉพาะโรค (General risk) (Specific Clinical Risk) ความเสีย่ งทางคลินกิ (Clinical risk)

10 ความเส่ียง ความเสยี่ งท่วั ไป ความเสย่ี งทางคลนิ กิ ความเสยี่ งทางคลนิ กิ เฉพาะโรค (General risk) (Clinical risk) (Specific Clinical Risk) ๑.เสี่ยงต่อการเกิดไฟฟ้าดูดจาก ๑.เขม็ ท่ิมตา/ แอมปย์ าบาด ๑.DHF: เส่ียงต่อการเกดิ dengue เคร่ืองอุปกรณ์การแพทย์ เช่น shock syndrome ตู้อบ Photo : สีย่ งตอ่ การเกิด prolong shock : เสยี่ งต่อ hypovolemic shock จากการเสยี เลอื ด : เสี่ยงตอ่ การเกดิ ภาวะนา้ เกนิ : เส่ยี งตอ่ การแพร่กระจายเชอ้ื ๒.เสี่ยงต่อไฟดูดจากการใช้นิ้ว ๒.ใหย้ าผดิ คน/ผดิ ขนาด ๒.New born : แหย่ปลก๊ั ไฟ ๒.๑ IRDS: เส่ียงตอ่ ภาวะพร่อง ออกซเิ จน เนือ่ งจากปอดยังไม่ สมบรู ณ์ ๒.๒ BPD: เส่ยี งต่อ.... ๒.๓ NEC: เสี่ยงตอ่ ๒.๔ Post-op … ๓.ผปู้ ว่ ยเดก็ ถกู นา้ รอ้ นลวก ๓. ให้น้าเกลอื ผดิ คน/ผดิ Respiratory system ขนาด/คานวณสารน้าผิดพลาด 3.1 Pneumonia: เส่ยี งตอ่ พร่อง ออกซิเจนเนื่องจากการแลกเปลี่ยน กา๊ ซลดลงจากการติดเช้อื ทปี่ อด 3.2 Asthma: เสี่ยงต่อพรอ่ ง ออกซเิ จนเนื่องจากการแลกเปลีย่ น กา๊ ชลดลงจากหลอดลมตีบแคบ ๔. ผปู้ ว่ ยเดก็ ตกเตยี ง ๔.ให้เลอื ดผดิ คนผดิ หมู่ . ระบบทางเดนิ อาหาร 4.1เสี่ยงตอ่ ไมส่ มดลุ ของสารน้า และอิเล็คโตรลยั ต์ 4.2 เส่ยี งตอ่ ขาดสารอาหาร ๕.ของเล่นหรอื ลกู อม เมลด็ ผลไม้ ติดคอ ๑.๒ แนวปฏบิ ัติเพ่อื ป้องกันความเส่ยี งในแผนกกมุ ารเวชกรรม ในแผนกกุมารเวชกรรมสว่ นใหญ่มีการวิเคราะห์ความเส่ียงดังไดก้ ล่าวมาแล้ว แนวปฏิบตั ิเพ่ือ ป้องกันความเส่ียง มีดังนี้ ๑.๒.๑ ความเสีย่ งท่วั ไป (General risk) ความเส่ียงทั่วไป แนวทางปฏิบัติเพือ่ ปอ้ งกันความเสี่ยง (General risk)

11 ผู้ปว่ ยเด็กตกเตียง ๑. ยกไมก้ ้ันเตยี งขนึ้ ทุกครง้ั ๒. เนน้ มารดา/ญาติให้ตระหนกั ผู้ปว่ ยถกู ไฟดูด ไฟช็อต ๓. ตดิ ป้ายแจง้ ว่าใหร้ ะวงั เดก็ ตกเตียง ผูป้ ่วยเด็กถกู นา้ ร้อนลวก ๔.กรณผี ปู้ ่วยเดก็ เล็กชอบป่ายปีน ใหเ้ ฝา้ ระวังเปน็ ของเล่นหรือลูกอม เมล็ดผลไม้ติดคอ กรณพี ิเศษ ๑.๒.๒ ความเสี่ยงทวั่ ไป (General risk) ๑.ปลกั๊ ไฟมีตัวครอบ ๒. เนน้ มารดา/ญาตใิ หต้ ระหนกั ๓. ติดปา้ ยเตือน ๑.หม้อตม้ น้าร้อนมที ่ีกนั้ และอยแู่ ยกสว่ น ๒. จดั สถานทีใ่ ห้อยูใ่ นห้องที่มิดชดิ ๓. ห้ามเดก็ เขา้ มาเลน่ ในห้อง ๔. ติดปา้ ยเตือน ๑.เนน้ ย้ามารดาไม่ให้เดก็ อมหรือเลน่ สงิ่ ของท่มี ีความ เสี่ยง ๒. อธิบายให้ญาติทราบถึงความเสี่ยงท่อี าจจะเกดิ ขนึ้ ความเส่ียงทางคลินิกทั่วไป แนวทางปฏิบัติเพือ่ ปอ้ งกันความเส่ยี ง (General Clinical risk) ๑.ใชห้ ลกั one hand technique อยา่ งเคร่งครัด เขม็ ท่มิ ตา/ แอมพ์ยาบาด ๒. การหักแอมพ์ยาให้ใชผ้ า้ หรือสาลีหนาๆ หมุ้ ก่อน ๓. ถ้าจาเป็นสวมใสถ่ ุงมือก่อนหกั แอมพย์ า ให้ยาผดิ คน/ผดิ ขนาด/ให้น้าเกลือผดิ คน/ผิดขนาด/ ๑.ปฐมนเิ ทศ บอกข้อกาหนดวา่ หา้ มใหน้ ักศึกษาให้ยา คานวณสารนา้ ผิดพลาด โดยไม่มีอาจารย์ตรวจสอบและอยู่ด้วยเดด็ ขาด ๒. อาจารย์ต้องทาการสอนก่อน และดูการปฏิบัติ ตลอดจนใช้ med sheet ในการตรวจสอบการให้ยา ทุกครั้ง ตง้ั แตก่ ารเตรยี มยา และกอ่ นให้ยากบั ผู้ป่วย ๓. ถา้ พบว่า อาจมีความคลาดเคลอ่ื นของคาสั่งยา ให้ ตรวจสอบในเวชระเบียนผปู้ ว่ ยอีกครั้ง และถ้ายงั สงสยั ให้แจง้ พยาบาลหวั หนา้ เวรทราบ เพื่อประสานแพทย์ ตรวจสอบคาสัง่ การใหย้ าต่อไป ๑.๒.๓ ความเส่ียงทางคลินิกเฉพาะโรค (Specific Clinical risk) ความเสย่ี งทางคลนิ ิกเฉพาะโรค แนวทางปฏิบตั เิ พือ่ ปอ้ งกันความเส่ียง (Specific Clinical risk)

12 DHF: เส่ยี งตอ่ การเกดิ dengue shock ๑. กรณีผ้ปู ่วยอยู่ในความดูแลของนักศึกษาให้อาจารย์ syndrome นเิ ทศใกลช้ ดิ ด้วยการตรวจสอบการวัดสัญญาณชีพ หลังจากนักศึกษาวดั แล้วทุกครง้ั : สย่ี งต่อการเกิด prolong shock ๒. เฝา้ ระวังอาการ shock ตงั้ แตเ่ ร่ิมแรกเม่อื พบ : เสย่ี งตอ่ hypovolemic shock จากการ อาการผิดปกติ (Early warning signs) ใหร้ ีบรายงาน เสียเลอื ด หัวหนา้ เวร : เสี่ยงตอ่ การเกดิ ภาวะนา้ เกนิ ๓. ตดิ ตามผล Hct : เส่ียงตอ่ การแพรก่ ระจายเชอ้ื ฟัง lung ๔. ให้ผู้ป่วยทายากันยงุ โดยแจกให้ในเวร New born : ๑. ประเมิน O2sat - IRDS: เสีย่ งตอ่ ภาวะพรอ่ งออกซิเจน ๒. v/s เน่ืองจากปอดยงั ไมส่ มบรู ณ์ ๓. ปฏบิ ตั ิการเฝ้าระวงั ตาม early warning sings - BPD: เส่ียงตอ่ .... NEC: เสีย่ งต่อ ๔. ประเมนิ O2sat ๕. v/s Post-op … ๖. ปฏบิ ตั กิ ารเฝา้ ระวังตาม early warning sings Respiratory system - Pneumonia: เสีย่ งต่อพร่องออกซเิ จนเนอ่ื งจาก การแลกเปลยี่ นก๊าซลดลงจากการตดิ เชื้อท่ีปอด - Asthma: เส่ียงต่อพร่องออกซเิ จนเนื่องจากการ แลกเปล่ียนกา๊ ชลดลงจากหลอดลมตีบแคบ การเรียนรู้บริบทของแผนกกุมารเวชกรรมจะเป็นแนวทางให้นักศึกษาได้ใช้ประโยชน์ในการฝึก ภาคปฏิบัติได้อย่างมีหลักเกณฑ์และมีประสิทธิภาพสอดคล้องกับการบริหารหอผู้ป่วย ซ่ึงในเน้ือหาที่กล่าวมา นน้ั จะเปน็ สว่ นหนึง่ ของการเรียนรู้ภาคปฏบิ ตั ใิ นวชิ าปฏิบัติการพยาบาลเด็กและวัยรนุ่