ရဲစည်းကမ်းနည်းဥပဒေများ

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) ပြည်ထ ောင်စုပြန်ြောနုင်ငံထ ော်အစုိုးရ ပြည် ဲထရိုးဝန်က ိုးဌောန (ပြည်သူ့ရဲ ြ်ဖဲွဲ့ စည်ိုး ြ်ိုး န်ိုးသြိ်ုးထရိုး နည်ိုးဥြထေြ ောိုး) အြန့်ထ ော်ပငောစောအြှ ် ၂/ ၉၅ ရန် ုန်မြ ွဲ့၊ ၁၃၅၇ ခုနှစ်၊ ဝါဆုလပြည့်ထ ော် ၇ ရ ်ထန့် (၁၉၉၅ ခုနှစ်၊ ဇလုင်လ ၁၈ ရ ်ထန့်) ပြည်သူ့ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ််းထနိ ််းသိမ််းရရ်းဥြရေ ြုေ်မ ၅၇ ြေု ်မခဲ (က) အရ အြန် ငှ ််း ထ ်းရသ လုြ်ြိုင်ခင့်ကို က င့်သု်း၍ ပြည်ထဲရရ်းဝနက် က်းသည် အစ်ို းရအဖဲွဲ့၏ သရ တညခ ကပ် ဖင့် ရအ က်ြါနည််းဥြရေမ ်းကို ထုတ်ပြန်လိုကသ် ည်။ အခန်ိုး (၁) အြညန် ှင့် အဓြပောယ်ထဖော်ပြခ ် ၁။ ဤနည််းဥြရေမ ်းကို ပြည်သူ့ရဲ ြ်ဖဲွဲ့ စည်ိုး ြ်ိုး န်ိုးသြ်ိုးထရိုး နည်ိုးဥြထေြ ောိုးဟု ရခေါ်တငရ် စရ မည်။ ၂။ ဤနည််းဥြရေမ ်းတင် ြါရိရှ သ စက ်းရြ်မ ်းသည် ပြည်သူ့ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ််းထနိ ််းသိမ််းရရ်း ဥြရေတင် ြါရိသှ ည့်အတငို ််း အဓိြပ ယသ် က်ရရ က်ရစရမည်။ ထအို့ ပြင် ရအ က်ြါစက ်းရြ်မ ်းသည် ရဖ ်ပြြါအတငို ််း အဓိြပ ယ် သက်ရရ က်ရစရမည-် (က) ဥြထေ ဆိုသည်မှ ပြညသ် ူ့ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ််းထိန််းသိမ််းရရ်း ဥြရေကို ဆိုသည၊် (ခ) ြံုစံ ဆိုသည်မှ ဤနည််းဥြရေမ ်းတင် ြ်းတဲြါရိသှ ည့် ြုစကို ဆိုသည်၊ (ဂ) ရဲ ရောိုးရံုိုး ဆိုသည်မှ ပြည်သူ့ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ််းထိန်် းသိမ််းရရ်းဥြရေအရ တညရ် ထ င်ထ ်းသည့် ရတဲ ရ ်းရု်းကို ဆိုသည်။ ၃။ ဤနည််းဥြရေမ ်းတင် ရဖ ်ပြြါရိရှ သ ြုစမ ်းကို ကစိ စတစ်ခုစ၏ အရပခအရနအရ လိုအြ်သည့် ရပြ င််းလဲခ ကမ် ်းပြြုလုြ်လ က် ထိုြုစမ ်းအတိုင််းမရရ်း ဲ ရသဖညရ် ရ်းသ ်းထ ်းသည့် အရ က င််း ရ က ငရ့် သ ်လည််းရက င််း၊ လိုကန် ာရန် ြ ကက် ကသ် ည့် အရ က င််းတစ်ခရု က ငရ့် သ ်လည််းရက င််း စ တမ််းအမတှ ်အသ ်းတစ်ခခု ု အတညပ် ဖစပ် ခင််းသည် မြ က်ပြယရ် စရ။ အခန်ိုး (၂) နစ်နာြှု ု င်ပြပခင်ိုး ၄။ ရတဲ ြ်ဖွဲဲ့ဝငတ် စဦ် ်းသည် မမိ ိအထက်အရ ရတိှ စဦ် ်းက မမိ ိအ ်း မတရ ်းပြြုသည်ဟု မတှ ်ယြါက ဥြရေြုေ်မ ၄ နှင့် ၅ တိတု့ င် ပြဋ္ဌ န််းထ ်းသည့် အခင့်အရရ်းမ ်းကို သု်းစဲ၍ တငို ် က ်းစ တင်သင််းရ တင် ြစု (၁) ကို အသု်းပြြုရမည။် Page 1 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) အခန်ိုး (၃) အုြ်ခ ြြ် ှုအောဏောအရ ထဆောင်ရွ ်ပခင်ိုး ၅။ (က) ရတဲ ြ်ရင််းမှ ်း သိမု့ ဟတု ် ခရငို ်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းတစဦ် ်းသည် မိမိကြ်ကဲရရသ ပြနတ် မ််းဝင်အရ ရှိ တစ်ဦ်းဦ်းအ ်း ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့တင် ဆက်လက်ထ ်းရိရှ န် မလိုအြ်ဟု ယဆလျှင် ြုစ (၂) တင် ရဖ ်ပြထ ်း သည့်အတိုင််း အရ က င််းပြခ က၊် ရဆ င်ရွကသ် င့်သည့် အခ ကစ် သည်တကို့ ို ပဖညစ့် က်၍ သက်ဆိုင်ရ အထက်အရ ရိ၊ှ တိုင််း သိမု့ ဟတု ် ပြည်နယ်ရဲ တြ်ဖဲွဲ့မှ ်းမှတစဆ် င့် ရခဲ ြုြ်ထ တင်ပြရမည်၊ (ခ) သက်ဆငို ်ရ အထက်အရ ရ၊ှိ တငို ််း သိမု့ ဟတု ် ပြည်နယ်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းသည် မိမိ၏ ထင်ပမငယ် ဆခ က် မ ်းကို ြုစတင် ထြ်မပဖည့်စက်ပြ်း ရခဲ ြုြ်ထ ဆက်လက်တင်ပြရမည်၊ (ဂ) ရခဲ ြုြ်သည် ဥြရေြေု ်မ ၆ ြုေ်မခဲ (က) တင် ရဖ ်ပြထ ်းသည့်အတငို ််း အဆုြိ ါ ပြနတ် မ််းဝင်အရ ရှိ အ ်း ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့ဝငအ် ပဖစမ် ှ အပငိမ််းစ ်းယခငုိ ််းပခင််း၊ နတု ်ထက်ခငို ််းပခင််း ပြြုနုငိ ်သည။် ထိုသပို့ ြြုလြု ်ရ က င််း အမနိ ်ထို့ ုတ်ပြန်နငို ်သည။် ၆။ (က) ရတဲ ြ်ရင််းမှ ်း သိမု့ ဟုတ် ခရငို ်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းတစဦ် ်းသည် မိမိကြ်ကဲရသည့် ပြနတ် မ််းဝင် အရ ရှိ မဟတု ်သညအ့် ရ ရနှိ ှင့် အရ ခတစ်ဦ်းဦ်းအ ်း ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့တင် ဆက်လက်ထ ်းရိရှ န် မလိုအြ်ဟု ယဆလျှင် ပဖစရ် စ၊ ြို၍နိမ့်ရသ အဆင့်သို့ ရလျှ ့်ခ သင့်သည်ဟု ယဆလျှင် ပဖစရ် စ ြုစ (၂) တင် ရဖ ်ပြထ ်းသည့်အ တိုင််း အရ က င်် းပြခ က်၊ ပြြုလုြ် ရဆ င်ရွကသ် င့်သည့် အခ ကစ် သည်တကို့ ို ပဖညစ့် က်၍ သက်ဆိုင်ရ အထက်အရ ရိ၊ှ တိုင််း သိမု့ ဟတု ် ပြည်နယ်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းမှ တစဆ် င့် ရခဲ ြုြ်ထ တင်ပြရမည်၊ (ခ) သက်ဆငို ်ရ အထက်အရ ရ၊ှိ တငို ််း သိမု့ ဟတု ် ပြည်နယ်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းသည် မိမိ၏ ထင်ပမငယ် ဆခ က် ကို ြုစ (၂) တင် ထြ်မပဖည့်စက်ပြ်း ရခဲ ြုြ်ထ ဆက်လက်တင်ပြရမည်၊ (ဂ) ရခဲ ြုြ်သည် ဥြရေြေု ်မ ၆ ြုေ်မခဲ (ခ) တင် ရဖ ်ပြထ ်းသည့်အတငို ််း ပြနတ် မ််းဝင်အရ ရှိ မဟုတ် သည့် အရ ရနှိ ှငအ့် ရ ခတစဦ် ်းဦ်းအ ်း ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့ဝင်အပဖစ်မှ အပငိမ််းစ ်း ယခငုိ ််းပခင််း၊ နတု ်ထက်ခငို ််းပခင််း၊ ထတု ်ြစ်ပခင််းနငှ ့် ြို၍နိမ့်ရသ အဆင့်သိပု့ ဖစရ် စ၊ အရ ရှိမဟတု ်သ တစ်ဦ်းဦ်းအ ်း ရတဲ ြ်သ ်းအဆငအ့် ထိ ရလျှ ့်ခ နုငိ ်သည်။ ထိုသရို့ ဆ င်ရွကရ် တင် ြုစ (၃) ကို အသု်းပြြုရမည်။ ၇။ (က) ရတဲ ြ်ရင််းမှ ်း သိမု့ ဟတု ် ခရငို ်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်း တစဦ် ်းသည် မိမိကြ်ကဲရသည့် အ ကြ်နှင့် ရတဲ ြ်သ ်းမ ်းအ ်း ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့တင် ဆက်လက်ထ ်းရိရှ န် မလိုအြ်ဟု ယဆလျှင် ပဖစ်ရစ ြို၍နိမ့်ရသ အဆငသ့် ို့ ရလျှ ့်ခ သင့်သည်ဟု ယဆလျှင်ပဖစရ် စ ြုစ (၂) တင် ရဖ ပ် ြထ ်းသည့်အတငို ််း အရ က င််းပြခ က်၊ ပြြုလုြရ် ဆ င်ရွကသ် င့်သည့် အခ က်စသညတ် ိကု့ ို ပဖည့်စက်၍ သက်ဆိုင်ရ အထက်အရ ရ၊ှိ တငို ််း သိမု့ ဟုတ် ပြည်နယ်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းထ တငပ် ြရမည်၊ (ခ) သက်ဆငို ်ရ အထက်အရ ရ၊ှိ တငို ််း သိမု့ ဟတု ် ပြည်နယ်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းသည် ဥြရေြေု ်မ ၇ ြုေ်မခဲ (က) တင် ရဖ ်ပြထ ်းသည့်အတိုင််း ရတဲ ြ်သ ်းတစဦ် ်းဦ်းအ ်း တြ်ဖဲွဲ့ဝင်အပဖစ်မှ ထတု ်ြစ်ပခင််း၊ အပငမိ ််းစ ်း ယခုငိ ််းပခင််း၊ နုတ်ထက်ခငုိ ််းပခင််း ပြြုလုြ်နငို သ် ည်။ ထိုသရို့ ဆ င်ရကွ ်ရ တင် ြုစ (၃) ကို အသု်းပြြုရမည်၊ Page 2 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) (ဂ) သက်ဆငို ်ရ အထက်အရ ရ၊ှိ တငို ််း သိမု့ ဟတု ် ပြည်နယ်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းသည် အ ကြ် တစဦ် ်းအ ်း ြို၍ နိမ့်ရသ အဆင့်သပို့ ဖစရ် စ ရတဲ ြ်သ ်းအဆင့်သို့ ပဖစရ် စ ရလျှ ခ့် နငို သ် ည်။ ထိုသရို့ ဆ င်ရကွ ်ရ တင် ြုစ (၃) ကို အသု်းပြြုရမည်၊ (ဃ) သက်ဆငို ်ရ အထက်အရ ရ၊ှိ တငို ််း သိမု့ ဟတု ် ပြည်နယ်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းသည် အ ကြ်တစဦ် ်းအ ်း ဆက်လက်ထ ်းရန် မလိုအြ်ဟု ယဆလျှင် မိမိ၏ထင်ပမင်ခ က် ယဆခ က်ကုိ ြစု (၂) တင် ပဖည့်စက်၍ ရခဲ ြုြထ် ဆက်လက်တင်ပြရမည။် ၈။ ဥြရေြုေ်မ ၆၊ ၇ နှင့် ၈ တအို့ ရ ရဆ င်ရွကသ် ည့်ကစိ တစ င် သက်ဆိုင်ရ အ ဏ ြိုငက် အမနိ ်ို့ ထုတ်ပြန်သည့်အခါ လက်မှတရ် ရ်းထို်းသည့် ရနရို့ က်မှပဖစ်ရစ၊ လက်မှတရ် ရ်းထ်ို းသည့်ရနရို့ က် ရနာက်ြိုင််း သတ်မှတ်သည့် ရနရို့ ကမ် ှပဖစရ် စ အတည်ပဖစရ် စရမည်။ ဥြရေြုေ်မ ၉ အရ ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့ဝင်အပဖစ်မှ ထုတ်ြစ် ပခင််း၊ နတု ်ထကခ် င့်ရြ်းပခင််း သိမု့ ဟုတ် အပငိမ််းစ ်းရြ်းပခင််း ခရသည့် ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့ဝငတ် စဦ် ်းအ ်း ြုစ (၃) တင် ရဖ ်ပြထ ်းသည့် လက်မှတတ် စရ် စ င်ကို ရြ်းအြရ် မည်။ အခန်ိုး (၄) ဖြ်ိုးဆိုးပခင်ိုးနှင့် ခ ြ်ထနှာင်ပခင်ိုး ၉။ (က) ဖမ််းဆ်းခ ြုြရ် နှာင်ပခင််းခရသည့် ရတဲ ြ်ဖွဲဲ့ဝင်၏ ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းသည် ၂၄ နာရအတင််း ရတဲ ြ်ရင််းမှ ်း သိမု့ ဟတု ် ရမဲ ှ ်းအဆင့်ထက်မနိမရ့် သ ခရိုင်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်း ထအက ြုိ်းအရ က င််း ရဖ ်ပြ၍ အစရင်ခရမည်။ အစရင်ခစ ရြ်းြိရု့ တင် သက်ဆိုင်ရ အထက်အရ ရိ၊ှ တိုင််း သိမု့ ဟတု ် ပြည်နယ်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းရု်းနငှ ့် ရဲ ခ ြုြ်ရု်းသို့ မိတတ ရြ်းြရို့ မည၊် (ခ) ရတဲ ြ်ရင််းမှ ်း၊ ခရငို ်ရဲတြဖ် ဲွဲ့မှ ်းတသို့ ည် အခ ြုြန် ှင့်ထ ်းသည့် ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့ဝင်တစ်ဦ်းအ ်း ၇ ရက် ထကရ် က ်လနပ် ြ်း ၃၀ ရကအ် ထိ ဆက်လက်ခ ြုြရ် နာှ င်နငို ်ခင့်အတက် အက ြို်းအရ က င််းရဖ ်ပြပြ်း သက်ဆိုင်ရ အထက်အရ ရ၊ိှ တငို ််း သိမု့ ဟုတ် ပြညန် ယ်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းထ တင်ပြရတ င််းခရမည။် တင်ပြ ရတ င််းခသည့် စ မတိ တ ကုိ ရခဲ ြုြရ် ု်းသို့ ရြ်းြိရု့ မည်၊ (ဂ) သက်ဆငို ်ရ အထက်အရ ရ၊ှိ တငို ််း သိမု့ ဟတု ် ပြည်နယ်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းသည် အခ ြုြ်နငှ ့် ထ ်းသည့် ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့ဝငအ် ်း အက ဉ််းနည််းပဖင့် စစ်ရဆ်းသင့်သည်ဟု ယဆြါက ရကရ် ြါင််း ၃၀ အတင််း အပြ်းအ ပြတစ် စ်ရဆ်းပြ်း အရ ရအှိ မနှု ှင့် ရတဲ ရ ်းရု်းပဖင့် စစရ် ဆ်းသငသ့် ည်ဟု ယဆရသ အမမှု ်းအ ်း ရကရ် ြါင််း ၃၀ ထက် ရက ်လန် ခ ြုြရ် နှာင်ခင့်ရရှိရန် ရခဲ ြုြ်ထ အက ြို်းအရ က င််းရဖ ်ပြပြ်း တငပ် ြ ရတ င််းခရမည်၊ (ဃ) ရခဲ ြုြသ် ည် အခ ြုြ်နငှ ထ့် ်းသည့် ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့ဝငတ် စ်ဦ်းအ ်း ရကရ် ြါင််း ၆၀ အထိသ ခ ြုြ်ရနှာင်နိုင် သည့် အခင့်အ ဏ ရိပှ ြ်း ရတဲ ရ ်းရု်း ဖဲွဲ့စည််းပြ်းြါက ရတဲ ရ ်းရု်းဥကကဋ္ဌသည် ရတဲ ရ ်းရု်း၏ ဆု်းပဖတ် ခ က်နငှ ့် ပြစေ် ဏခ် မှတခ် ကတ် ိကု့ ို အတည်ပြြုပြ်းသည့် အခ နိ အ် ထိ ထိုသအ ်း ဆက်လက်ခ ြုြ်ထ ်းရန် အမနိ ရ်ို့ ြ်းနငို ်သည။် အခန်ိုး (၅) စံုစြ်ိုးစစ်ထဆိုးထရိုးခရံု ံုိုးြ ောိုး Page 3 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) ၁၀။ (က) ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်း သိမု့ ဟတု ် အထကအ် ဏ ြငို တ် စ်ဦ်းသည် မှုခင််း အပဖစအ် ြ က်တစ်ခကု ို စုစမ််း စစ်ရဆ်းတင်ပြရစရနအ် တက် စုစမ််းစစ်ရဆ်းရရ်းခရု ု်းကို ဖဲွဲ့စည််းနိုင်သည။် စုစမ််းစစရ် ဆ်းရရ်းခရု ု်းသည် ြုစ (၄) ကို အသု်းပြြုရမည်၊ (ခ) စုစမ််းစစရ် ဆ်းရရ်းခရု ု်းတင် အနည််းဆု်းအဖွဲဲ့ဝင် သု်းဦ်းြါဝင်ရစပြ်း အရ ရိတှ စ်ဦ်း သိမု့ ဟုတ် တစဦ် ်း ထက်ြိုသည့်အရ ရိမှ ်းနှင့် ြ်းတဲ၍ ရအဲ ရ ခတစဦ် ်း သိမု့ ဟတု ် တစ်ဦ်းထက်ြိုသည့် ရအဲ ရ ခမ ်း ရသ ် လည််းရက င််း၊ အ ကြတ် စ်ဦ်း သိမု့ ဟတု ် တစ်ဦ်းထက်ြိုသည့် အ ကြ်မ ်းရသ ်လည််းရက င််း ြါဝင်နငို ် သည်။ ထိပု့ ြင်မည်သည့် ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့ သိမု့ ဟတု ် ဌ နက မဆို ပဖစန် ိုင်သည်၊ (ဂ) အရ ရတိှ စ်ဦ်းအရြေါ် စုစမ််းရမည့်ခုရု်းတင် အရ ရှိမ ်းခ ည််းသ ြါဝင်ရမည်ပဖစပ် ြ်း ထိုအဖဲွဲ့ဝင်မ ်း သည် စုစမ််းခရမည့် အရ ရှိနငှ ့် အနည််းဆု်း အဆငတ့် ညသမ ်းပဖစရ် မည်၊ (ဃ) ဝါရင့်သည့်အရ ရိသှ ည် ဥကကဋ္ဌအပဖစ် ရဆ င်ရွကရ် မည်၊ (င) ခရု ု်းတင် အရ ရိတှ စဦ် ်းဦ်း မလဲမရရှ င်သ ရသ အရ က င််းရ က င့် ြ ကက် ကခ် လဲ့် ျှင် ခရု ု်းဖဲွဲ့စည််း သည့် အ ဏ ြငို ်၏အမိနအ်ို့ ရ အဖဲွဲ့ဝင်အရ ရတှိ စဦ် ်းအစ ်းထို်းပြ်း ဆက်လက် စုစမ််းစစ်ရဆ်းနငို သ် ည်။ ဥကကဋ္ဌ ြ က်ကက်ြါက က န်ဝါရင့်အရ ရကှိ ဥကကဋ္ဌအပဖစ် ရဆ င်ရကွ ်ရမည်။ ၁၁။ (က) စုစမ််းစစရ် ဆ်းရရ်းခရု ု်းအဖဲွဲ့ဝင်မ ်းအ ်း က မ််းသစစ ၊ ကတိသစစ မပြြုရစရ၊ (ခ) သကရ် သမ ်းအ ်း က မ််းသစစ ၊ ကတိသစစ မပြြုရစရ။ မှန်ကန်စ ထက်ဆိုရန် သတရိ ြ်းပြ်းရနာက် ထက်ဆရို စရမည်။ ၁၂။ (က) စုစမ််းစစရ် ဆ်းရရ်းခရု ု်းသည် သကရ် သတစဦ် ်းဦ်းကထက်ဆိုသည့် သကရ် သခခ က်တစ်ခု၏ တိက မနှ ်ကနမ် ကှု ို စမ််းသြ်ပခင််းအလိငု့ ှ သိမု့ ဟတု ် အမနှ ်ထကရ် ြေါ်လ ရစပခင််းအလငို့ ှ ထိုသက်ရသ အ ်း လိုအြ်သည်ဟု ထင်ပမငယ် ဆသည့် ရမ်းခန်် းမ ်းရမ်းပမန်် းနိုင်သည်။ ထိုအရမ်း၊ အရပဖမ ်းကို မှတ် တမ််းတင်နိုင်သည၊် (ခ) ရနာက်ထြ်သကရ် သမ ်းအ ်း စစရ် မ်းရန် သိမု့ ဟုတ် မည်သည့် သကရ် သကိုမဆို ထြ်မစစ်ရမ်းရန် သိမု့ ဟတု ် ရနာက်ထြ်အရ က င််းပခင််းရ ကို ရရ်းမတှ ်ရန် ကိစအစ တက် စုစမ််းစစ်ရဆ်းရရ်းခရု ု်းဖဲွဲ့စည််း သည့် အရ ရှိက ညန် က ်းသည့် အခါတိုင််းတင် စုစမ််းစစ်ရဆ်းရရ်းခရု ု်းကို ပြန်လည် ရု်းထိုငရ် စနငို ်သည်၊ (ဂ) စုစမ််းစစ်ရဆ်းရရ်းခရု ု်းသည် လိုအြ်သည့်သကရ် သမ ်း စစ်ရဆ်းပခင််း ပြ်းဆု်းြါက ခရု ်ု း၏ထင်ပမင် ယဆခ က်ကို ရရ်းသ ်းရမည်၊ (ဃ) စစု မ််းစစ်ရဆ်းရရ်းခရု ု်း၏ မှုခင််းကိစစရဆ င်ရကွ ်ခ က်အ ်းလု်းကို ဥကဋက ္ဌက ဖဲွဲ့စည််းသည့် အရ ရှိထ ြရို့ မည။် ၁၃။ (က) ဤဥြရေကို လိုကန် ာရသ တစဦ် ်းသည် ၂၁ ရကထ် ိ ခင့်မဲ့်ြ က်ကကရ် နသညအ့် ခါ စုစမ််းစစ် ရဆ်းရရ်းခရု ု်းတစ်ခကု ို ရဆ လ င်နိုင်သမျှ ရဆ လ ငစ် ဖဲွဲ့စည််းရစရမည။် ထိုသ၏ ခင့်မဲ့်ြ က်ကက်မှုနငှ ့် ထိုသအ ်း အြန် ှထ ်းရသ အစို်းရြိုင်ြစစည််းမ ်း သိမု့ ဟုတ် လက်နကခ် ယဲ မ််းမ်းရက က်မ ်း ရလ ့် နည််းရနပခင််းတစ်ခခု ုနငှ ့် စြ်လ ဉ််း၍ စုစမ််းစစ်ရဆ်းရမည။် ထိရု့ နာက် အဆုြိ ါ ခင့်မဲ့်ြ က်ကက်ပခင််းသည် ခင့်ပြြုခ က်မရရှိ ဲ သိမု့ ဟုတ် အပခ ်းလုရလ ကရ် သ အရ က င််းမရိှ ဲ ြ ကက် ကပ် ခင််း ပဖစသ် ည်ဟု ရက နြ်ြါက ထိုခုရု်းသည် အဆုြိ ါခင့်မဲ့် ြ က်ကက်ပခင််းနှင့် ခင့်မဲ့်ြ က်ကကပ် ခင််း၏ က လအြုငိ ််း အပခ ်းအပြင် ြစညစ ်် းရလ ့်နည််းပခင််းရှိလျှင် အဆြုိ ါြစစည််း ရလ ့်နည််းပခင််းကုြိ ါ Page 4 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) ရ ကည ရမည။် ထိုသို့ ရ ကည ရ တင် ြုစ (၅) ကို အသု်းပြြုရမည်။ ထရို့ နာက် ထိုသြါဝင်ရသ ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့ကို ကြ်ကရဲ သ အရ ရိကှ မတှ ်တမ််းစ အုြတ် င် ရ ကည ခ က်ကုိ ရရ်းသင််းရမည်၊ (ခ) ၂၁ ရကအ် ထိ ခင့်မြ့်ဲ ကက် ကသ် ည်ဟု ရ ကည ပခင််းခရသအ ်း ရရဲ ပြ်းဟု မတှ ယ် ရမည်။ ၁၄။ စုစမ််းစစရ် ဆ်းရရ်းခရု ု်းဖဲွဲ့စည််းသည့် ရတဲ ြ်ဖွဲဲ့မှ ်း သိမု့ ဟုတ် အထက်အ ဏ ြိုင်သည် စုစမ််းစစ်ရဆ်း ပြ်း တင်ပြသည့် စုစမ််းစစ်ရဆ်းရရ်းခရု ု်း အမတှု ကဲ ိုရရိလှ ျှင် မိမိအ ်းအြ်နငှ ််းထ ်းသည့် အ ဏ အတင််းရှိ ြါက ဥြရေအရ အရရ်းယသင့်သည်မ ်းကို အရရ်းယနငို ်ပြ်း အုြ်ခ ြုြ်မှုအ ဏ အရ ရဆ င်ရကွ ်သင့် သည်မ ်းကို ရဆ ငရ် ကွ ်နငို ်သည်။ မိမိလုြ်ြိုင်ခင့် အ ဏ ထကရ် က ်လန်သည်ဟု ယဆရသ မှုခင််းမ ်းနှင့် အထက်အ ဏ ြိုင်ထ တင်ပြရန်လိုသညဟ် ု ယဆရသ မှုခင််းမ ်းအ ်း စစု မ််းစစ်ရဆ်းရရ်း ခရု ု်းအမတှု တဲ င် မိမိ၏ထငပ် မငယ် ဆခ ကက် ို ထြ်မရရ်းသ ်း၍ အထက်အ ဏ ြိုင်ထရြ်းြရို့ မည်။ အခန်ိုး (၆) သ ်ထသခံအ ဉ်ိုးခ ြ် ထရိုးယပခင်ိုး ၁၅။ (က) ပြစမ် တှု စ်ခခု ကု ်းလန်သည်ဟု စြ်စပဲ ခင််းခရသ တြ်ဖဲွဲ့ဝငတ် စဦ် ်းအ ်း ဆကလ် က်အရရ်းယ နိုင်ရန်အတက် ရတဲ ြ်ရင််းမှ ်း သိမု့ ဟတု ် ပမြိုွဲ့နယ် ရတဲ ြ်ဖွဲဲ့မှ ်းထက်မနိမ့်ရသ အရ ရတှိ စဦ် ်းသည် သက်ရသခအက ဉ်် းခ ြုြ်ရရ်းယရန်အတက် ရအဲ ရ ရတှိ စဦ် ်းဦ်းအ ်း တ ဝနရ် ြ်းအြန် ိုင်သည်။ သကရ် သခ အက ဉ််းခ ြုြ်ရရ်းယရ တင် ြုစ (၆) ကို အသု်းပြြုရမည်၊ (ခ) သကရ် သခအက ဉ််းခ ြုြ်ရရ်းယသည့် အရ ရိသှ ည် စြ်စခဲ ရသ၏ ရရွှဲ့ရမှ ကတ် င် တရ ်းလိုပြ သက်ရသမ ်း၏ ထက်ဆိုခ က်မ ်းကို ရရ်းမှတယ် ရမည်၊ (ဂ) စြ်စခဲ ရသအ ်း သကရ် သမ ်းကို ပြနလ် ှန်စစရ် မ်းနိုငခ် င့် ရြ်းရမည။် ရမ်းခန်် းနငှ ့်အရပဖမ ်းကို သက် ရသခခ ကတ် င် ပဖညစ့် ကရ် ရ်းသ ်းထ ်းရမည။် သက်ရသမ ်းအ ်း ၎င််းတိ၏ု့ ထက်ဆိုခ က်မ ်းကို ပြန် လည်ဖတ်ပြပြ်းမှ မှန်ကန်ရ က င််း အရထ ကအ် ထ ်းအပဖစ် သကရ် သခခ က်ရအ ကတ် င် ထိုသကရ် သက လက်မှတ် ရရ်းထို်းရစရမည်။ လက်မှတရ် ရ်းထို်းပခင််း မပြြုနငုိ ်လျှင် လက်ရ နြှိ ရ် စရမည်၊ (ဃ) တရ ်းလိုပြ သကရ် သခခ က်ရရ်းသ ်းပြ်းရသ အခါ စြ်စခဲ ရသအ ်း “သငတ် စ်စတု စ်ရ ရပြ ဆို လိုြါသလ ်း၊ သင်ရပြ ဆိုလိုမှ ရပြ ဆိုနုငိ သ် ည်၊ မရပြ ဆိုလိုက မရပြ ဲ ရနနိုင်သည်၊ သရို့ သ ်လည််း သင်ရပြ ဆိုသမျှကို ရရ်းမှတယ် ၍ ၎င််းကို သက်ရသခအပဖစ် တင်သင််းလိုလျှငလ် ည််း တင်သင််းမည်” ဟု ရပြ ပြရမည်။ ထိုသို့ ရမ်းပမန်် းရပြ ပြပြ်းသည့်အခါ စြ်စခဲ ရသ၏ ရပြ ဆခုိ က်ရလှိ ျှင် ရရ်းမှတယ် ရမည့် အပြင် စြ်စခဲ ရသအ ်းလည််း ဖတ်ပြရမည။် သိရု့ သ ်လည််း ထိုရပြ ဆိုခ က်နှင့် စြ်လ ဉ််း၍ စြ်စခဲ ရသ အ ်း ပြနလ် ှန်မစစ်ရမ်းရ။ ထရို့ နာက် စြ်စခဲ ရသသည် မိမိ၏သက်ရသမ ်း (အက င့်စ ရတိ တ သကရ် သအ ြါအဝင)် ကို ရခေါ်နငို သ် ည်၊ (င) သကရ် သတစဦ် ်းဦ်း လယက် စ လ ရရ က်နငို ်မည်မဟတု ်ဟု ယဆသညအ့် ခါ ထိုသက်ရသက လက် မှတ်ရရ်းထို်းထ ်းသည့် ထကဆ် ိုခ က် စ တမ််းအမတှ အ် သ ်းကို လက်ခပြ်း ထိုရရ်းသ ်းထက်ဆိုခ က်ကုိ စြ်စခဲ ရသအ ်း Page 5 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) ဖတ်ပြက သက်ရသခ အက ဉ်် းခ ြုြ်တင် ြ်းတဲနုငိ ်သည်။ လ ရရ က်ထက်ဆိုပခင််း မပြြု နိုင်သည့် အရ က င််းပြခ က်ကုလိ ည််း သက်ရသခအက ဉ်် းခ ြုြ်ရရ်းမတှ ်သ အရ ရကှိ သကရ် သခအက ဉ််း ခ ြုြ်တင် မှတ်တမ််းတင်ထ ်းရိရှ မည်။ ၁၆။ သက်ရသခအက ဉ််းခ ြုြ် ရရ်းမှတ်နငို ်သည့် အရ ရိသှ ည် သက်ရသခအက ဉ််းခ ြုြ်အ ်း လက်ခရရှိ သည့်အခါ သက်ဆိုင်ရ အထက်အရ ရ၊ိှ တငို ််း သိမု့ ဟတု ် ပြည်နယ်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းထ ရဆ လ င်စ တင်ပြ ရမည်။ ၁၇။ သက်ဆိုင်ရ အထကအ် ရ ရ၊ှိ တငို ််း သိမု့ ဟတု ် ပြည်နယ်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းသည် အရ ခ၊ အ ကြန် ှင့် ရတဲ ြ်သ ်းမ ်းအရြေါ် ရရ်းမှတယ် ထ ်းသည့် သက်ရသခအက ဉ််းခ ြုြ်အရ အက ဉ်် းနည််းပဖင့် စစရ် ဆ်း သင့်သညဟ် ု ယဆြါက စစရ် ဆ်းနိုင်သည်။ ၁၈။ သက်ဆိုင်ရ အထက်အရ ရ၊ှိ တငို ််း သိမု့ ဟတု ် ပြည်နယ်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းသည် အရ ရိမှ ်းအရြေါ် ရရ်းယ မှတ်ထ ်းသည့် သက်ရသခအက ဉ်် းခ ြုြ်နှင့် ရတဲ ရ ်းရု်းပဖင့် စစရ် ဆ်းသင့်သည်ဟု ယဆရသ အရ ခ၊ အ ကြ်နှင့် ရတဲ ြ်သ ်းမ ်းအရြေါ် ရရ်းမှတယ် ထ ်းသည့်သက်ရသခ အက ဉ််းခ ြုြ်မ ်းအ ်း ရခဲ ြုြ်ထ ဆက်လက်တင်ပြရမည်။ ၁၉။ ရခဲ ြုြ်သည် ရတဲ ြ်ဖွဲဲ့ဝငတ် စဦ် ်းအ ်း ရတဲ ရ ်းရု်းပဖင့် စစ်ရဆ်းသင့်သည်ဟု ယဆြါက ရတဲ ရ ်းရု်းဖဲွဲ့၍ စစရ် ဆ်းရစရမည်။ ၂၀။ ရခဲ ြုြ်သည် ေုတယိ ရမဲ ှ ်းကက်း အဆငရ့် အ က်နိမ့်ရသ အရ ရတှိ စ်ဦ်းအ ်း အက ဉ််းနည််းပဖင့် စစ် ရဆ်းသင့်သညဟ် ု ယဆြါက စစရ် ဆ်းနိုင်သည်။ ၂၁။ ရခဲ ြုြ်၊ တိုင််း သိမု့ ဟတု ် ပြည်နယ်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းသည် မိမထိ တင်ပြလ ရသ သကရ် သခအက ဉ််းခ ြုြ် အရ စြ်စခဲ ကသ် ည် ရြေါ်လင်မှုမရိြှ ါက ြလြ်နငို သ် ည်။ ထိပု့ ြင် ဥြရေြုေ်မ ၆ နှင့် ြုေ်မ ၇ အရ အုြ်ခ ြုြ် မအှု ဏ ပဖင့် အရရ်းယသင့်သည်ဟု ယဆြါက အရရ်းယနငို ်သည။် အခန်ိုး (၇) စဲခ လ် ောြ ောိုး ၂၂။ (က) စဲခ က်လ တင် ရတဲ ရ ်းရု်း သိမု့ ဟတု ် အက ဉ််းနည်် းပဖင့် တစ်ကကိမ်တည််းစစရ် ဆ်းစရင်ရန် စြ် စဲခ က် အရ က င််းအရ တစ်ခု သိမု့ ဟုတ် စြ်စခဲ က် အရ က င််းအရ အ ်းလု်း ြါဝင်ရမည်။ ြစု (၇) ကို အသု်းပြြုရမည်၊ (ခ) စဲခ က်ဆိုသည်မှ ဤဥြရေကို လကို ်နာရသသည် ပြစမ် ှုကို က ်းလန်ခဲ့်သည်ဆိုသည့် စဲခ က်လ တင် ြါရိရှ သ စြ်စခဲ က်တစ်ခကု ို ဆိုလိုသည်၊ (ဂ) စဲခ က်လ တင် စဲခ ကတ် စ်ခရု သ ်လည််းရက င််း၊ တစခ် ုထက်ြို၍ ရသ ်လည််းရက င််း ြါရိနှ ငို ် သည်။ ၂၃။ စဲခ က်လ တိုင််းသည် တရ ်းခ၏ ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့၊ ကိုယ်ြငုိ ်အမှတ်၊ အဆင့်အမညတ် ိကု့ ို ရဖ ်ပြသည့် အရ က င််းအရ မ ်းပဖင့် စရမည်။ အပခ ်းရတဲ ြ်ဖွဲဲ့တစခ် ုခုတင် တဲဖက်စစ်ရဆ်းြါက တဲဖက်ထ ်းရ က င််း ရဖ ်ပြရမည်။ ၂၄။ (က) စဲခ က်တစခ် ုတင် ပြစ်မှုတစ်ခသု ရဖ ပ် ြရမည်။ ထိပု့ ြင် မည်သည့်နည််းနှင့်မျှ ပြစ်မှုတစ်ခကု ို ထိုစဲခ ကတ် င် အပခ ်းနည််းပဖင့် ရဖ ်ပြပခင််းမပြြုရ၊ (ခ) စဲခ ကတ် စ်ခစု ကို ပြစမ် ှုအရ က င််းအရ ရဖ ်ပြခ က်နငှ ့် ပြစမ် ှုရပမ က်ရသ ပြြုလုြ်မှု၊ ရြါရ့် လ ့်မှု သိမု့ ဟတု ် ြ က်ကက်မှု၏ အရ က င််းအခ က်မ ်း ရဖ ်ပြခ ကဟ် ု နှစ်ြငို ််း ြိုင််းပခ ်းထ ်းရမည၊် Page 6 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) (ဂ) ပြစမ် ှုသည် သက်ဆိုင်ရ ဥြရေြါ လုရလ က်ရသ စက ်းလု်းမ ်းပဖင့် ရဖ ်ပြရမည၊် (ဃ) အရ က င််းအခ ကမ် ်းသည် ပြစမ် ှုရပမ ကရ် သ မည်သည့်ပြြုလုြ်မှု၊ ရြါရ့် လ ့်မှု သိမု့ ဟုတ် ြ က် ကက်မှုကို တရ ်းခအရြေါ် သက်ရသထငရ် ှ ်းပြသရန် ရည်ရယွ ်ရ က င််း တရ ခအ ်း သိရှိရစနိုင်သည့် စြ် စဲထ ်းသည့် ပြစမ် ှုနှင့် စြ်လ ဉ််းရသ ြတ်ဝန််းက ငအ် ရ က င််းပခင််းရ မ ်းကို ရဖ ်ပြရမည်၊ (င) စဲခ ကတ် စ်ခြု ါ အရ က င်် းအခ က်အ ်းလု်းကိုပဖစ်ရစ၊ အခ ြိုွဲ့ကိုပဖစရ် စ အပခ ်းစဲခ က်တစ်ခြု ါ အ ရ က င််းအခ က်မ ်းကို ရည်ညန်် း၍စဲခ ကတ် င်နိုင်သည်။ ထိပု့ ြင်ထိုသို့ စဲခ က်တင်ရ တင် အဆုြိ ါ ရည် ညန််းစ ြါရသ အရ က င််းအခ က်မ ်းသည် ြထမရဖ ်ပြရသ စဲခ က်တင် အြါအဝင် ပဖစသ် ည့်နည််းတ အပခ ်းစဲခ ကတ် င်လည်် း အြါအဝင် ပဖစသ် ညဟ် ု မှတယ် ရမည်၊ (စ) စဲဆိုသညပ့် ြစမ် ှုရ က င့် ရငရြ်းရလ ရ် စပခင််း ပြစေ် ဏတ် စ်ခခု ု ခ မတှ ်နငို ရ် သ မညသ် ည့်အရ က င််း ပခင််းရ မ ်းကိုမဆို သက်ရသထင်ရှ ်းပြရန် ရည်ရယွ ်သညအ့် ခါ ထိုအရ က င််းပခင််းရ မ ်းကို ရဖ ်ပြရ မည၊် (ဆ) စဲခ က်လ ရြေါ်တင် တရ ်းခကုကိ ြ်ကဲရရသ ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းက လက်မှတရ် ရ်းထို်းရမည့်ပြင် ထိုသို့ လက်မှတရ် ရ်းထို်းသည့် ရနရ အရြ်နှငရ့် နရို့ ကလ် ည််း ြါရိရှ မည်။ ၂၅။ (က) စဲခ က်လ တင် တရ ်းခ၏အမညန် ငှ ့် အရ က င််းအရ တင် မှ ်းယင််းခ က်ြါရိရှ နသည့် အရ က င််းရ က င့်ပဖစ်ရစ၊ တရ ်းခအ ်း မတရ ်းမှုပဖစ်ရစနိုင်သည့် အရ က င််းမဟုတသ် ည့် အပခ ်းမှ ်းယင််း ခ ကတ် စ်ခရု က င့်ပဖစရ် စ မခငို ်လုမရိရှ စရ၊ (ခ) နည််းဥြရေခဲ (က) ြါ မှ ်းယင််းခ က်မ ြို်းရတွဲ့ရိြှ ါက ရတဲ ရ ်းရု်းသည် ပြင်ဆင်နငို ်ခင့်ရသှိ ည်။ အခန်ိုး (၈) ခုခံထခ ြထရိုးအ ် ရောိုးခအံ ောိုး ပြင်ဆငခ် င့်ထြိုးပခင်ိုး ၂၆။ (က) တရ ်းခအ ်း ရတဲ ရ ်းရု်းပဖင့် မစစရ် ဆ်းမ အနည််းဆု်း ၂၄ နာရ ကကိြုတင်၍ စဲခ က်လ မိတတ တစရ် စ င်နှငသ့် က်ရသခ အက ဉ််းခ ြုြ် မိတတ တစရ် စ ငက် ို သက်ဆိုင်ရ ရတဲ ြ်ရင််း သိမု့ ဟုတ် ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့က ၎င််းအ ်း ရြ်းအြရ် မည်၊ (ခ) တရ ်းခတစ်ဦ်းသည် မိမိ၏ ခုခရခ ြရရ်းအတက် မိမိရခေါ်ယလရို သ မည်သည့်သကရ် သမ ်းကိုမဆို ရတွဲ့ဆရု ဆ်းရန်းရန် အခင့်အရရ်းရရှိရမည်။ ရတဲ ရ ်းရု်းသို့ သက်ရသတင်ပြလိုြါက တင်ပြနိုင်ရန် ရဆ င် ရွက်ရြ်းရမည်၊ (ဂ) တရ ်းခအ ်း စစရ် ဆ်းစရင်သညအ့် ခါ ဤနည််းဥြရေမ ်းအတငို ််း မလိုကန် ာမတှု စ်ခခု ုရ က င့် တရ ်းခအ ်း ထိခုကိ ်နစ်နာဖယ်ရ အရ က င််းရှိသညဟ် ု ရတဲ ရ ်းရု်းက ထင်ပမငယ် ဆလျှင် ထိုသတို့ ရ ်း ခအ ်း ထိခုကိ ်နစ်နာရစပခင််း မပဖစရ် စရန် ရတဲ ရ ်းရု်းက ရဆ င်ရွကရ် မည့်အပြင် ရရွဲ့ဆငို ််းရန် လိုအြ်လျှင် လည််း ရရွဲ့ဆိုင််းရမည်။ အခန်ိုး (၉) အ ဉ်ိုးနည်ိုးပဖင့် စစထ် ဆိုးစရင်ပခင်ိုး Page 7 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) ၂၇။ (က) ရတဲ ြ်ရင််းမှ ်း သိမု့ ဟုတ် ပမြိုွဲ့နယ်ရဲတြ်ဖွဲဲ့မှ ်းထက် မနိမ့်ရသ အရ ရှိသည် ပြစ်မှုက ်းလန် သည်ဟု စြ်စပဲ ခင််းခရသည့် မိမိကြက် ရဲ ရသ ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့ဝငတ် စဦ် ်းအ ်း အက ဉ််းနည််းပဖင့် စစရ် ဆ်းသင့် သည်ဟု ထငပ် မငယ် ဆြါက သက်ရသခအက ဉ်် းခ ြုြ်ကို ၇ ရကအ် တင််း အပြ်းရရ်းယ၍ သက်ဆိုင်ရ အထက်အရ ရိ၊ှ တိုင််း သိမု့ ဟတု ် ပြည်နယ်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းထ တင်ပြရမည်၊ (ခ) သက်ဆငို ်ရ အထက်အရ ရ၊ှိ တငို ််း သိမု့ ဟတု ် ပြည်နယ်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းသည် ရတဲ ြ်ဖွဲဲ့ဝင်တစဦ် ်းအရြေါ် အရရ်းယထ ်းသည့် သကရ် သခအက ဉ််းခ ြုြ်ကို ရလ့်လ ပြ်း အက ဉ််းနည််းပဖင့် စစရ် ဆ်းသင့်သည်ဟု ယ ဆရသ အရ ခ၊ အ ကြ်နှင့် ရတဲ ြ်သ ်းမ ်း၏ အမအှု ်း ြုစ (၈) အတိုင််း တစ်လအတင််း အပြ်းစစ်ရဆ်း ရမည်။ စစ်ရဆ်းပြ်းြါက အမတှု ဲကုိ ထြ်ဆင့်လက်မှတရ် ရ်းထို်းနိုငရ် န် ရခဲ ြုြ်ထရြ်းြို့ တင်ပြရမည်။ ရဲ တရ ်းရု်းပဖင့် စစ်ရဆ်းသင့်သည်ဟု ယဆရသ အမမှု ်းအ ်း မိမိ၏ထင်ပမင်ယဆခ က်နှငအ့် တ ရခဲ ြုြထ် သို့ ဆက်လက်ရြ်းြရို့ မည၊် (ဂ) ရတဲ ြ်ရင််းမှ ်း သိမု့ ဟတု ် ခရိုင်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်း သိမု့ ဟတု ် ေရု မဲ ှ ်းကက်း အဆင့်ထက်မနိမရ့် သ အပခ ်းရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းတစဦ် ်းသည် ပြစမ် ှုက ်းလန်သညဟ် ု စြ်စပဲ ခင််းခရသည့် ေုရဲမှ ်းကက်းအဆငရ့် အ က် မနိမ့်ရသ အရ ရတှိ စ်ဦ်းအ ်း အက ဉ််းနည််းပဖင့် စစရ် ဆ်းသင့်သညဟ် ယု ဆြါက သကရ် သခ အက ဉ်် း ခ ြုြ်ရရ်းယရစပြ်း သက်ဆိုင်ရ အထက်အရ ရိ၊ှ တိုင််း သိမု့ ဟတု ် ပြည်နယ်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းမှ တစ်ဆင့် ရခဲ ြုြထ် ရြ်းြိရု့ မည်၊ (ဃ) ရဲခ ြုြသ် ည် ရတဲ ြ်ဖွဲဲ့ဝငတ် စဦ် ်းအရြေါ် ရရ်းယထ ်းသည့် သက်ရသခ အက ဉ််းခ ြုြက် ို ရလ့်လ ပြ်း ေုရဲမှ ်းကက်း အဆငရ့် အ က်နိမ့်ရသ အရ ရိမှ ်းအ ်း အက ဉ််းနည််းပဖင့် စစ်ရဆ်းသငက့် ြုစ (၉) နငှ ့် (၁၀) အတိုင််း ရဆ င်ရွကရ် မည။် စစရ် ဆ်းပြ်းြါက အမတှု ဲကုိ ထြ်ဆင့်လက်မှတရ် ရ်းထို်းနိုင်ရန် ပြည်ထဲ ရရ်းဝနက် က်းထ ရြ်းြိတု့ င်ပြရမည်။ ရတဲ ရ ်းရ်ု းပဖင့် စစ်ရဆ်းသင့်သည်ဟု ယဆရသ ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့ဝငတ် စဦ် ်း အ ်း အခန််း (၁၀) တင် ရဖ ်ပြထ ်းသည့် က င့်ထု်းအတိုင််း ဆက်လကစ် စရ် ဆ်းရမည်၊ (င) ရခဲ ြုြသ် ည် ဥြရေြေု ်မ ၂၉ ြုေ်မခဲ (က) အရ အက ဉ််းနည််းပဖင့် စစရ် ဆ်းထ ်းရသ အမတှု ဲအ ်း ထြ်ဆင့်လက်မှတရ် ရ်းထို်းရ တင် သက်ဆငို ်ရ အထက်အရ ရ၊ှိ တငို ််း သိမု့ ဟတု ် ပြည်နယ်ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်း က အရ ခ သိမု့ ဟုတ် အ ကြ်တစ်ဦ်းအ ်း ဥြရေြုေ်မ ၂၈ ြုေ်မခဲ (ခ) ြေု ်မခဲငယ် (၁) ြါ ပြစေ် ဏ် ခ မှတ်ထ ်းြါက ဥြရေြေု ်မ ၆ ြုေ်မခဲ (ခ) ြါ အုြ်ခ ြုြ်မှု အ ဏ အရ အဆုြိ ါသတစ်ဦ်းဦ်းအ ်း ရတဲ ြ် သ ်းအဆင့်သို့ ရလျှ ့်ခ ရမည်။ အခန်ိုး (၁၀) ရဲ ရောိုးရံုိုး ၂၈။ (က) ရခဲ ြုြ်သည် ရတဲ ရ ်းရု်းကို မဖဲွဲ့စည််းမ ရတဲ ရ ်းရု်းက စစ်ရဆ်းစရင်ရန်ပဖစရ် သ စဲခ က်မ ်း သည် ဥြရေတင် အက ြု်းဝငရ် သ ပြစမ် ှုမ ်းပဖစသ် ည့်ပြင် သကရ် သခခ ကအ် ရလည််း စစ်ရဆ်းစရင်ထုကိ ် ရသ စဲခ က်မ ်းပဖစ်သည်ဟု ဦ်းစ ြထမကယို တ် ိုငရ် က နြရ် မည်။ ထိုသို့ ရက နြ်မှုမရိလှ ျှင် တရ ်းခအ ်း လတ်ရနအ် မနိ ရ်ို့ ြ်းရမည်၊ (ခ) အမမှု ှ ရခဲ ြုြက် ဖဲွဲ့စည််းရန် ရည်စ်းရသ ရတဲ ရ ်းရု်းပဖင့် စစ်ရဆ်းစရင်သင့်သည့် အမှုတစ်ခပု ဖစ် သညဟ် ုလည််း ထိုအရ ရိကှ ယို တ် ိုင်က ရက နြ်ရမည်၊ Page 8 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) (ဂ) ရခဲ ြုြ်သည် ရတဲ ရ ်းရု်းတင် အဖဲွဲ့ဝင်အပဖစ်ြါဝင်ရန် ပြနတ် မ််းဝင်အရ ရိမှ ်းကို တ ဝန်ရြ်းရမည်။ ထိပု့ ြင် အရန်အဖဲွဲ့ဝင်အပဖစ် ြါဝင်ရန် အရ ရှိမ ်းကိုလည််း တ ဝနရ် ြ်းနိုင်သည၊် (ဃ) ရခဲ ြုြသ် ည် ရတဲ ရ ်းရု်း၏ ဝါအရင့်ဆု်းအဖဲွဲ့ဝင်ထ တရ ်းခကို စဲဆိုရန် လ ထ ်းရသ စဲခ က်လ မ ရင််း၊ သက်ရသခအက ဉ်် းခ ြုြ်နှင့် တရ ်းရု်းထိုင်ရနအ် တက် အမနိ စ်ို့ ကိုြါ ရြ်းရမည။် ရခဲ ြုြသ် ည် ရတဲ ရ ်းရု်း၏ အပခ ်းအဖွဲဲ့ဝင်မ ်းထသိလု့ ည်် း စဲခ က်လ မိတတ မ ်းကို ြရို့ မည်။ ၂၉။ (က) ဤဥြရေကို လိုကန် ာရသ မဟတု ်လျှင် ရတဲ ရ ်းရု်းတင် ြါဝင်ရဆ င်ရကွ ်ခင့်မရိ၊ှ (ခ) အရ ရိတှ စ်ဦ်းမှ - (၁) တရ ်းလို က် အမလှု ိုက် အရ ရှိရသ ်လည််းရက င််း၊ တရ ်းလို က်သက်ရသရသ ်လည််းရက င််း ပဖစရ် နလျှင် သိမု့ ဟုတ် (၂) စစရ် ဆ်းစရင်ပခင််းမပြြုမ စြ်စခဲ က်မ ်းကို စုစမ််းစစရ် ဆ်းခလဲ့် ျှင် သိမု့ ဟုတ် သကရ် သခအက ဉ််းခ ြုြ် ကို ရရ်းယခ့်လဲ ျှင် သိမု့ ဟုတ် တရ ်းခအရြေါ်စဲဆိုသည့် စခဲ က်မ ်းနှင့် စြ်လ ဉ််း၍ စုစမ််းသည့် ဌ နဆိုင်ရ စုစမ််းစစ်ရဆ်းရရ်းအဖဲွဲ့၏ အဖဲွဲ့ဝင်ပဖစ်ခဲ့်လျှင် သိမု့ ဟတု ် အမှုကို ရရ်ှ းဦ်းစုစမ််းစစ်ရဆ်းပခင််း ပြြုလုြ်သည့် အရ ရှိပဖစ်ခ့်လဲ ျှင် သိမု့ ဟတု ် ထိုပြစ်မှုနှင့် စြ်လ ဉ််း၍ တရ ်းခအ ်း စစ်ရဆ်းခရဲ့် သ ယခငရ် တဲ ရ ်းရု်း၏ အဖဲွဲ့ဝင်ပဖစ်ခ့်လဲ ျှင် သိမု့ ဟုတ် (၃) တရ ်းခအ ်း တကို ်ရကို က် ြ်ကဲသည့် ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့ဝင်ပဖစလ် ျှင် သိမု့ ဟုတ် (၄) အမတှု င် ကိုယရ် ရ်းကယို တ် အတက် အက ြို်းသက်ဆငို ်ပခင််းရိလှ ျှင် အရည်အခ င််း ြ က်ယင််းပခင််း ရ က င့် ရတဲ ရ ်းရု်းတင် ြါဝင်ရဆ င်ရကွ ်ခင့်မရှိရစရ။ ၃၀။ ရတဲ ရ ်းရု်းတင် ကပဲ ြ ်းရသ ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့ဝင်မ ်း သိမု့ ဟတု ် ကဲပြ ်းရသ ဌ နမ ်း၏ အရ ရိမှ ်း ြါဝင်နငို ်သမျှ ြါဝင်ရမည်။ ထိပု့ ြင် မည်သည့်နည််းနှင့်မျှ တရ ်းခြါဝငရ် သ တြ်ဖဲွဲ့ သမို့ ဟုတ် ဌ န၏ အ ရ ရမှိ ်းသက်သက်သ လျှင် ထိုရဲတရ ်းရု်းတင် မြါဝင်ရ။ စစ်ထဆိုးစရင်ရော၌ လု န် ာရြည့် င့် ံုိုး၊ ရဲ ရောိုးရံုိုး ဖဲွဲ့စည်ိုးပခင်ိုး ၃၁။ (က) ရတဲ ရ ်းရု်းထိုင်သည့်အခါ ရတဲ ရ ်းရု်းဖဲွဲ့စည််းသည့် အမနိ စ်ို့ ၊ စဲခ က်လ ၊ သက်ရသခအက ဉ်် း ခ ြုြ်၊ ရတဲ ရ ်းရု်းတင် ရဆ င်ရွကရ် န် တ ဝနရ် ြ်းထ ်းရသ အရ ရှိမ ်း၏ အဆငမ့် ်း၊ အမညမ် ်းနငှ ့် ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့တိကု့ ို ရတဲ ရ ်းရု်းရရွှဲ့တင် တင်ပြထ ်းရမည်၊ (၁) ရတဲ ရ ်းရု်းက စုစမ််း၍ရသခ စ သိရှိရသမျှမှ ရတဲ ရ ်းရု်းကို ဥြရေ၏ ပြဋ္ဌ န််းခ က်မ ်းအပြင် ဤနည််းဥြရေမ ်းနှင့်အညလည််း ဖဲွဲ့စည််းထ ်းရ က င််း၊ (၂) ရတဲ ရ ်းရု်းတင် တရ ်းဥြရေနငှ ့်အည လိုအြ်ရသ အဖွဲဲ့ဝင်အနည််းဆု်းဦ်းရရ ရအ ကမ် ရလ ရ့် သ အရ ရှိမ ်းြါဝငရ် က င််း၊ (၃) ထိုသရို့ ု်းထငို ်ရသည့် အရ ရိအှ သ်းသ်းကို ရတဲ ရ ်းရု်းတင် ြါဝင်ရဆ င်ရွကခ် င့်ရှိသည့်ပြင် အရည် အခ င််းြ ကယ် င််းပခင််းလည််း မရိရှ က င််း၊ Page 9 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) (၄) ရတဲ ရ ်းရု်းတင် လိုအြ်ရသ အဆင့်ရှိသ အရ ရှိမ ်းပဖစ်ရ က င််းကုလိ ည််း ရတဲ ရ ်းရ်ု းက ရက နြ်ရ မည၊် (ခ) ရတဲ ရ ်းရု်းသည် အထကတ် င်ဆုခိ ့်သဲ ည့် ပြဋ္ဌ န််းခ က်မ ်းအတငို ််း လိုကန် ာရဆ င်ရကွ ်ပခင််းနှင့် စြ် လ ဉ််း၍ မရက နြ်လျှင် မိမိ၏ထင်ပမငယ် ဆခ ကက် ို ရတဲ ရ ်းရု်းဖဲွဲ့စည််းသည့် အ ဏ ြိုင်ထသို့ အစရင်ခ ရမည။် ထိပု့ ြင် ထိုကစိ စအတက် ရတဲ ရ ်းရု်းကို ရရွဲ့ဆိုင််းနငို ်သည။် ၃၂။ နည််းဥြရေ ၃၁ ြါ၊ ပြဋ္ဌ န််းခ က်မ ်းနှငအ့် ည လိုကန် ာရဆ င်ရွကပ် ြ်းပဖစရ် က င််း ရတဲ ရ ်းရု်းက ရက နြ်ရသ အခါ ရတဲ ရ ်းရု်းရရွှဲ့ရမှ က်သို့ တရ ်းခကုိ ရခေါ်ရဆ င်လ ရစရမည်။ ထိပု့ ြင် တရ ်းလို က် မှ အမလှု ိုကအ် ရ ရကှိ ရတဲ ရ ်းရု်းတင် မိမိ၏ရနရ ကို ယရမည။် ထိုအရ ရိသှ ည် ဤဥြရေကို လိုကန် ာ ရသပဖစ်ရမည်။ ၃၃။ (က) တရ ်းခစတိ ရ် ြါသ့် ြ်သည့်အတက် ရတဲ ရ ်းရု်းတင် ခုခရခ ြနငို ်စမ်် းမရိြှ ါဟု တရ ်းခ က်မှ တင်ပြလိုြါက ရတဲ ရ ်းရု်းအဖဲွဲ့ဝင်မ ်း က မ််းသစစ မပြြုမတင် တင်ပြရမည၊် (ခ) အဆုြိ ါ တင်ပြခ ကအ် ်း တရ ်းလို က်မှ ရခ ြလိုြါက ခင့်ပြြုရမညအ့် ပြင် စတိ ရ် ရ ဂါကုြါရဂကုိ လည််း ရခေါ်ယစစရ် ဆ်းပြ်း ရဆ်းလကမ် ှတ်ကို တင်ပြရစရမည၊် (ဂ) ရတဲ ရ ်းရု်းသည် တရ ်းခခုခရခ ြနငို ်စမ်် းရိသှ ည်ဟု ဆု်းပဖတ်ြါက အမကှု ို ဆက်လက် စစ်ရဆ်းရ မည်။ ခုခရခ ြနငို ်စမ်် းမရိဟှ ု ဆု်းပဖတ်ြါက ြုစ (၁၁) ကို အသု်းပြြုရမည်။ ယင််းဆု်းပဖတခ် က်အ ်း အမှု တဲနငှ ့်တက ရခဲ ြုြ်ထ တင်ပြရမည်၊ (ဃ) ရခဲ ြုြသ် ည် ရတဲ ရ ်းရု်း၏ ဆု်းပဖတ်ခ က်ကုိ အတည်ပြြုပြ်း ရတဲ ရ ်းရု်းအ ်း ဖ က်သမိ ််းရမည်။ ထိုသို့ ဖ က်သိမ််းြါက ဥြရေြုေ်မ ၃၂ ြေု ်မခဲ (ဃ) အရ ထြ်မစစ်ရဆ်းစရင်နိုငသ် ည်၊ (င) ရခဲ ြုြသ် ည် တရ ်းခအ ်း ရဆ်းကုသမှုခယရန်အတက် စိတရ် ရ ဂါကုရဆ်းရုသိြု့ ရို့ န် ညန် က ်းရ မည်။ ၃၄။ ရတဲ ရ ်းရု်းဖဲွဲ့စည််းသည့် အမနိ စ်ို့ နငှ ့် ရတဲ ရ ်းရု်းဥကကဋ္ဌနှင့် အဖဲွဲ့ဝင်မ ်း၏ အမညမ် ်းကို တရ ်းခ အ ်း ဖတ်ပြရမည့်ပြင် ဥြရေြုေ်မ ၄၀ နငှ ့်အည ရတဲ ရ ်းရု်းတင် ြါဝင်ရု်းထငို ်ရနရသ အရ ရတှိ စဦ် ်းဦ၏ စစ်ရဆ်းစရင်ပခင််းကို ကနက်ို့ ကလ် မို လို တရ ်းခအ ်း ရမ်းပမန်် းရမည။် ထိုကနိကု့် ကခ် ကတ် စ်ခခု ုကုိ အဆုိ ြါြုေ်မြါ ပြဋ္ဌ န််းခ က်မ ်းနှင့်အည ပြ်းပြတရ် အ င် ရဆ င်ရွကရ် မည။် သိရု့ တင-် (က) ကနက်ို့ ကခ် က်တစခ် ုခကု ို ပြ်းပြတရ် အ င်မရဆ င်ရကွ ်မ ရတဲ ရ ်းရု်းတင် ြါဝင်ရနသည့် ကနက်ို့ က် ရသ အရ ရှိအ ်းလု်း၏ အမညမ် ်းကို တရ ်းခက ထုတရ် ဖ ရ် ပြ ရမည်၊ (ခ) တရ ်းခသည် မိမိ၏ကနက်ို့ ကခ် က်ကို ရထ က်ခရသ သက်ရသခခ ကရ် ြ်းရန် မညသ် ူ့ကိုမဆို ရခေါ် နငို ်သည။် ထိပု့ ြင် ထိုသက်ရသအ ်း တရ ်းခနငှ ့် ရတဲ ရ ်းရု်းကြါ ရမ်းပမန်် းနိုငသ် ည်၊ (ဂ) အရ ရတိှ စ်ဦ်းထက်ြို၍ ကနက်ို့ ကပ် ခင််းခရလျှင် ကနက်ို့ ကခ် က်ကို အရ ရတှိ စဦ် ်းစ ခပဲ ခ ်း၍ ပြ်းပြတရ် အ င် ဆု်းပဖတ်ရမည်။ ထိပု့ ြင် အနိမဆ့် ု်းအဆင့်ရှိသည့် အရ ရိမှ ်းနှင့် စြ်လ ဉ််းသည့် ကနက်ို့ က် ခ က်ကို ြထမပြ်းပြတရ် အ င် ဆု်းပဖတ်ရမည်။ အရ ရတှိ စဦ် ်းအ ်း ကနက်ို့ ကသ် ည့်အခါ ကနက်ို့ ကပ် ခင််းခ ရသည့် အရ ရ၏ှိ မ က်ကယတ် င် ရတဲ ရ ်းရု်း၏ က န်အရ ရိမှ ်းသည် မိမိတိအု့ နက် မည်သည့်အရ ရကိှ ို မဆို ကနက်ို့ ကထ် ်းရစက မ အဆုြိ ါကနက်ို့ ကပ် ခင််းနှင့် စြလ် ဉ််းပြ်း ပြ်းပြတ်ရအ င် မရဲ ြ်းဆု်းပဖတ်ရ မည်၊ Page 10 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) (ဃ) အရ ရတှိ စဦ် ်းနှင့် စြ်လ ဉ်် းသည့် ကနက်ို့ ကခ် က်ကုိ ခင့်ပြြုရသ အခါ ထိုအရ ရိသှ ည် ရတဲ ရ ်းရု်း အဖဲွဲ့ဝင်အပဖစမ် ှ ခ က်ခ င််းနတု ်ထက်ရမညပ် ြင် မှုခင််းကိစစ ရဆ င်ရကွ ်ပခင််းမ ်းတင် ဆက်လက်၍ မြါဝင် ရ။ ၃၅။ ကနက်ို့ က်ပခင််းမခရရသ သိမု့ ဟုတ် ကနက်ို့ ကပ် ခင််းခရရသ ်လည််း ထိုကနက်ို့ ကခ် က်မ ်းြယ်ပြ်း ပဖစရ် သ အရ ရိဦှ ်းရရ လုရလ ကစ် ြါဝင်လ က် ရတဲ ရ ်းရု်းကို ဖဲွဲ့စည််းပြ်းလျှင်ပြ်းခ င််း ရအ က်ြါသစစ ပြြုခ က် ြုစတစ်ခခု အု ရ သိမု့ ဟတု ် ထိုသက်ို းကယ်သည့် သ နှင့်အညပဖစရ် စ၊ ထိုသ၏ စတိ ်တင် စဲပမဲ ရစသည့် အပခ ်းနည််းနှင့်အည ပဖစရ် စ ထြ်တသစစ ပြြုပခင််း သရ သက်ရရ က်သညဟ် ု ရတဲ ရ ်းရု်းက အမနှ ်ကို စစု မ််းရတွဲ့ရသှိ ည့် အပခ ်းသစစ ပြြုခ က် ြစု အရ က မ််းသစစ ကို ရသ ်လည််းရက င််း၊ ကတိသစစ ကို ရသ လ် ည််းရက င််း၊ ရတဲ ရ ်းရု်းအဖဲွဲ့ဝငတ် ိုင််းအ ်း ပြြုရစရမည်။ ြ်ိုးသစစောပြ ခ ်ြံုစံ “ကျွန်ုြ.် ... သည် ရတဲ ရ ်းရု်းရရွှဲ့ရမှ က်ရှိ တရ ်းခ သိမု့ ဟတု ် တရ ်းခမ ်းကို သကရ် သခခ က်နှငအ့် ည ရက င််းမန်မှန်ကန်စ စစရ် ဆ်းစရင်ြါမည်ဟု လည််းရက င််း၊ မ က်နာှ လိုကပ် ခင််း၊ အခငအ့် ရရ်းရြ်းပခင််း၊ နှစ်သက်ပမတန် ို်းပခင််းမြါရိှ ဲ ပြည်သူ့ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ််းထနိ ််းသိမ််းရရ်းဥြရေနှငအ့် ည တရ ်းစရင်ြါ မည်ဟု လည််းရက င််း၊ သသယပဖစမ် ှု တစ်ခခု ရု ြေါ်ရြါက်လျှင် ရပဖ င့်မတ်မနှ ်ကန်စ နာ်းလည်သမျှနှင့် အလ ်းတကိစစမ ်းတင် လိုကန် ာရသည့် ရထဲ ု်းတမ််းအရ တရ ်းစရင်ြါမည်ဟု လည်် းရက င််း က မ််းသစစ ပြြုြါသည်။ ထိပု့ ြင် တရ ်းဥြရေလမ််းစဉအ် တိုင််း ပြစမ် ှုဆိုင်ရ တရ ်းရု်းကပဖစရ် စ၊ ရတဲ ရ ်းရု်းကပဖစရ် စ သက်ရသခခငို ််းသည့် အခါမှတစ်ြါ်း အပခ ်းမည်သည့် အရ က င််းရ က င့်မျှ မည်သည့်အခ နိ ်အခါ၌မဆို ဤရတဲ ရ ်းရု်းအဖဲွဲ့ဝင်တစဦ် ်းဦ်း၏ မဲကရို သ ်လည််းရက င််း၊ ထငပ် မင်ခ ကက် ရို သ ်လည််းရက င််း ကျွန်ုြ် က ထုတရ် ဖ ရ် ပြ ဆိုမည်မဟုတ်ြါ။ သိမု့ ဟုတ် သိရှိရအ င် ပြြုလုြ်မည်မဟတု ်ြါဟုလည််း ထြ်ရလ င််း၍ ကျွန်ုြ်သစစ ပြြုြါသည။် ” သစေစ ာပြ ခ ြ် ံုစံ “ကျွန်ုြ.် ... သည် ရတဲ ရ ်းရု်းရရွှဲ့ရမှ က်ရှိ တရ ်းခ သိမု့ ဟတု ် တရ ်းခမ ်းကို သကရ် သခခ က်နှငအ့် ည ရက င််းမန်မှန်ကန်စ စစရ် ဆ်းစရင်ြါမည်ဟု လည််းရက င််း၊ မ က်နာှ လိုကပ် ခင််း၊ အခငအ့် ရရ်းရြ်းပခင််း၊ နှစ်သက်ပမတန် ို်းပခင််းမြါရိှ ဲ ပြည်သူ့ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ််းထနိ ််းသိမ််းရရ်းဥြရေနှငအ့် ည ကျွန်ုြ် တရ ်းစရင်ြါ မည်ဟုလည််းရက င််း၊ သသယပဖစမ် ှု တစ်ခခု ရု ြေါ်ရြါကလ် ျှင် ရပဖ င့်မတ်မနှ က် န်စ နာ်းလည်သမျှ တရ ်းစရင်ြါမည်ဟု လည််းရက င််း၊ ရလ်းနကတ် ည် ကည် မှန်ကန်စ ရ ကည ၍ သစစ ပြြုြါသည်။ ထိပု့ ြင် တရ ်းဥြရေလမ််းစဉအ် တိုင််း ပြစမ် ှုဆိုင်ရ တရ ်းရု်းကပဖစရ် စ၊ ရတဲ ရ ်းရု်းက ပဖစရ် စ သက်ရသခခငို ််းသည့် အခါမှတစ်ြါ်း မည်သည့် အရ က င််းရ က င့်မျှ မည်သည့် အခ နိ ်အခါမဆို ဤတရ ်းရု်းအဖဲွဲ့ဝငတ် စဦ် ်းဦ်း၏ မဲကရို သ ်လည််းရက င််း၊ ထငပ် မင်ခ ကက် ို ရသ ်လည််းရက င််း ကျွန်ုြ်က ထတု ်ရဖ ်ရပြ ဆိုမည်မဟုတ်ြါ။ သိမု့ ဟုတ် သိရှိရအ င် ပြြုလုြ်မည်မ ဟတု ်ြါဟုလည််း ရလ်းနက်တည် ကည်မှနက် န်စ ထြရ် လ င််းရ ကည ၍ ကျွန်ုြ်က ကတိသစစ ပြြု ြါသည်။” ရောိုးလုဘ ် စစထ် ဆိုးပခင်ိုး၊ ရောိုးခံဘ ်စစ်ထဆိုးပခင်ိုး Page 11 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) ၃၆။ (က) အထကတ် င် ရဖ ပ် ြထ ်းသည့်အတိုင််း ရတဲ ရ ်းရု်းအဖဲွဲ့ဝင်မ ်းနှင့် အပခ ်းသမ ်း က မ််းသစစ သိမု့ ဟတု ် ကတိသစစ ပြြုပြ်းသညရ့် နာက် တရ ်းခအရြေါ်စဲဆိုထ ်းသည့် စဲခ က်မ ်းနငှ ့်စြ်လ ဉ််း၍ တရ ်းခအ ်း စဲခ ကတ် င်၍ စစ်ရမ်းရမည်၊ (ခ) တရ ်းခအရြေါ် စဲဆိုထ ်းသည့် စဲခ က်မ ်းကို တရ ်းခအ ်း ဖတ်ပြရမည့်ပြင် စဲခ ကတ် စ်ခစု အတက် ခပဲ ခ ်း၍ တရ ်းခအ ်း ရပဖ က ်းရစရမည်။ ၃၇။ (က) တရ ်းခ၏ “အပြစရ် ိသှ ည်” သိမု့ ဟုတ် “အပြစမ် ရိ”ှ ဟရသ ရပဖ က ်းခ ကက် ို (သိမု့ ဟုတ် တရ ်းခကရပဖ က ်းရန် ပငင််းဆိုသည်ပဖစ်ရစ၊ “အပြစရ် သိှ ည်” သိမု့ ဟုတ် “အပြစမ် ရိ”ှ ဟု နာ်းလည်နငို ် ရအ င် ရပဖ က ်းပခင််း မပြြုလျှင်ပဖစရ် စ “အပြစမ် ရ”ိှ ဆိုသည့်ရပဖ က ်းခ က်ကို) စဲခ က်အသ်းသ်းတင် ရရ်းမှတ်ရမည၊် (ခ) တရ ်းခတစ်ဦ်းက “အပြစ်ရှိသည်” ဟု ရပဖ က ်းလျှင် ထိုရပဖ က ်းခ က်ကို ရတဲ ရ ်းရ်ု း၏ ဆု်းပဖတ် ခ က်အပဖစ် ရရ်းမှတ်ရမည်။ သရို့ သ ်လည်် း ထိုရပဖ က ်းခ က်ကုမိ ရရ်းမှတ်မ ရတဲ ရ ်းရု်း၏ ကယို ်စ ်း ရတဲ ရ ်းရု်း ဥကဋက ္ဌက ထိုတရ ်းခသည် မိမိအပြစရ် သိှ ည်ဟု ရပဖ က ်းလိုကသ် ည့် စဲခ က်၏ သရ ကိုနာ်း လည်သည်ဟု ရသခ စ စိစစ်ရမည့်အပြင် ထိုရပဖ က ်းခ က်၏ ရယ ယု အက ြုိ်း သက်ရရ က်မှု အထ်း သပဖင့် မိမအိ ပြစရ် ိသှ ည်ဟု ရပဖ က ်းလိုကသ် ည့်စခဲ က်၏အဓိြပ ယ၊် အပြစရ် ိသှ ည်ဆသို ည့် ရပဖ က ်းခ က် က ပဖစ်ရြေါ်ရစမည့် က င့်ထု်းကပဲ ြ ်း ပခ ်းနာ်းမှုကို တရ ်းခအ ်း ရပြ ပြရမည်။ ထိပု့ ြင် သက်ရသခ အ က ဉ်် းခ ြုြ်ကို ရထ ကရ် ၍ှု “အပြစမ် ရ”ိှ ရ က င််း တရ ်းခက ရပဖ က ်းသင့်သည်ဟု ယဆလျှင် ထိုရပဖ က ်းခ က်ကို နုတ်သမိ ််းရန် တရ ်းခအ ်း အကကရြ်းရမည်၊ (ဂ) အပခ ်းနည််းစဲဆိုထ ်းရသ စဲခ က်နစှ ်ခအု နက် သိမု့ ဟတု ် နှစ်ခုထက်ြရို သ စဲခ ကမ် ်းအနက် ြထမစဲခ ကက် ို “အပြစရ် သိှ ည်” ဟု တရ ်းခက ရပဖ က ်းရ တင် နည််းဥြရေခဲ (ခ) အရ ရတဲ ရ ်းရု်းက လိုကန် ာရဆ င်ရကွ ်ပြ်းသညရ့် နာက် အပခ ်းနည််းစဲခ က် သမို့ ဟုတ် စဲခ က်မ ်းအရ တရ ်းခအ ်း မစစ် ရဆ်းမ ထိုစဲခ က် သိမု့ ဟုတ် စဲခ က်မ ်းနှငစ့် ြ်လ ဉ််း၍ တရ ်းခအ ်းရပဖ က ်းမခငို ််း ဲ တရ ်းလို ကအ် မှု လိုက် အရ ရှိသည် ထိုစဲခ က် သိမု့ ဟုတ် စဲခ က်မ ်းကို နတု သ် ိမ််းနိုင်သည်။ ထိုသို့ နတု ်သမိ ််းရ က င််းကုိ ရတဲ ရ ်းရု်း၏ အမထှု ဲတင် ရရ်းမှတ်ရမည်။ ၃၈။ (က) “အပြစရ် ိသှ ည”် ဟရသ ရပဖ က ်းခ က်ကို ရရ်းမတှ ်ပြ်းရနာက် “အပြစမ် ရ”ိှ ဟရသ ရပဖ က ်းခ ကရ် ြ်းထ ်းရသ အပခ ်းစဲခ က်မ ်းလည််း ထိုစခဲ က်လ တစ်ခတု ည််းမှ ြင် ြါရိရှ နလျှင် “အပြစမ် ရ”ိှ ဟု ရပဖ က ်းထ ်းသည့် စဲခ က်မ ်းနှင့် စြ်လ ဉ််းစစ်ရဆ်းစရငပ် ခင််းကုိ ဦ်းစ ြထမ ရဆ င် ရကွ ်ရမည်။ ထိပု့ ြင်ထိုစဲခ က်မ ်းနငှ ့် စြ်လ ဉ််း၍ ဆု်းပဖတ်ခ က်ခ ပြ်းရနာက် “အပြစရ် ိသှ ည်” ဟရသ ရပဖ က ်းခ က် ရရ်းသင််းထ ်းသည့် စဲခ က်မ ်းနငှ ့် စြ်လ ဉ််း၍ စစ်ရဆ်းစရင်ပခင််းကို ဆက်လက်ရဆ င် ရကွ ်ရမည်၊ (ခ) အပခ ်းနည််းစဲခ က်မ ်းကို တင်ထ ်းရ တင် ြို၍ကက်းရလ်းရသ ပြစမ် ှုကို ထတု ်ရဖ စ် ြ်စသဲ ည့် စဲ ခ က်နငှ ့် စြ်လ ဉ်် း၍ “အပြစမ် ရ”ိှ ဟု ရပဖ က ်းပြ်း အပခ ်းစဲခ ကန် ှင့် စြ်လ ဉ််း၍ “အပြစရ် ိသှ ည်” ဟု တရ ်းခရပဖ က ်းြါက စခဲ က်အ ်းလု်းနငှ ့်စြလ် ဉ််း၍ အပြစမ် ရိဟှ ု တရ ်းခရပဖ က ်း ိသကဲ့်သို့ ရတဲ ရ ်း ရု်းသည် တရ ်းခအ ်း စစ်ရဆ်းစရင်ရမည်၊ Page 12 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) (ဂ) စဲခ က်တစ်ခနု ှငစ့် ြ်လ ဉ််း၍ “အပြစရ် ိသှ ည်” ဟရသ ရပဖ က ်းခ ကက် ို ရရ်းမတှ ်ပြ်းရနာက် အပခ ်းစဲခ က်မ ်းနှင့် စြ်လ ဉ််း၍ စစ်ရဆ်းစရင်ပခင််းကို ဆက်လက်မရဆ င်ရကွ လ် ျှင် ထိုစဲခ ကက် ို ရည် ညန််း၍ တရ ်းခက ထက်ဆရို သ ထက်ဆိုခ က်တစ်ခခု ုကုိ ရတဲ ရ ်းရု်းက လက်ခရမည်။ ထိပု့ ြင် ရတဲ ရ ်း ရု်းသည် သကရ် သခအက ဉ််းခ ြုြ်ကို ဖတ်ပြပြ်းရနာက် အမတှု တဲ င် ြ်းတဲထ ်းရမည်၊ (ဃ) သကရ် သခအက ဉ််းခ ြုြက် ို ဖတ်ပြပြ်းရနာက် တရ ်းခသည် ပြစေ် ဏရ် ြါရ့် လ ရ့် စရန် ရည်ရွယ် လ က် ထက်ဆိုခ က်တစ်ရြ်ကို ရြ်းနိုင်သည့်ပြင် မိမိ၏ အက ငစ့် ရတိ တနငှ ့်စြလ် ဉ််း၍လည််း သက်ရသပြ နငို ်သည်၊ (င) တရ ်းခ၏ထက်ဆိုခ ကက် ိုရသ ်လည််းရက င််း၊ သကရ် သခအက ဉ််းခ ြုြက် ို ရသ လ် ည််းရက င််း၊ အပခ ်းအရ က င််းအရ ကရို သ ်လည််းရက င််း ရထ က်ရလှု က် တရ ်းခသည် “အပြစရ် ိသှ ည်” ဟရသ မိမိ၏ရပဖ က ်းခ က်ကို မညသ် ို့ အက ြို်းသကရ် ရ က်သညက် ို နာ်းမလည်ဟု ရတဲ ရ ်းရု်းက ထင်ပမငယ် ဆ လျှင် ရတဲ ရ ်းရု်းသည် ထိုရရ်းမတှ ်ခ က်ကုိ ရပြ င််းလဲ၍ “အပြစမ် ရိ”ှ ဟရသ ရပဖ က ်းခ ကက် ို ရရ်းသင််း ပြ်းရနာက် စစ်ရဆ်းစရင်ပခင််းကို “အပြစမ် ရိှ” ဟရသ ရပဖ က ်းခ က်နငှ ့်အည ဆက်လက်ရဆ င်ရကွ ်ရ မည်၊ (စ) “အပြစရ် ိသှ ည”် ဟရသ ရပဖ က ်းခ က်ကို ရရ်းမှတ်ပြ်းရနာက် ထိုစဲခ ကလ် တစ်ခတု ည််းတင် ြါရိှ ရသ အပခ ်းစဲခ က်မ ်းနှင့် စြ်လ ဉ်် း၍ စစ်ရဆ်းစရင်ပခင််းကုိ ဆက်လက်ရဆ င်ရကွ ်လ က် ထစို ဲခ က်လ တစ်ခတု ည််းတင် ြါရိသှ ည့် အပခ ်းစဲခ က်မ ်းအတက် ဆု်းပဖတ်ခ ကက် ို ရရ်းသ ်းခ မှတ်ပြ်းရသ အခါတင် နည််းဥြရေခဲ (ဂ) နငှ ့် (ဃ) အရ ဆက်လက်ရဆ င်ရကွ ်ရမည်၊ (ဆ) တရ ်းခက ပြစေ် ဏရ် ြါရ့် လ ရ့် စရန် ရည်ရယွ ်ထကဆ် ိုခ က် တစ်ရြက် ိုပြြုလုြ်သည့်အခါ ရတဲ ရ ်း ရု်းသည် ထိုထက်ဆိုခ က်မှ သကရ် သထင်ရှ ်းပြရန် လိုအြရ် သ ထကဆ် ိုခ က်ပဖစ်သညပ့် ြင် သက်ရသ ထင်ရှ ်းပြလျှင် ပြစေ် ဏမ် ညရ် ရွဲ့မည်မျှ ခ မတှ ်ရန် စဉ်် းစ ်းထိုကသ် ည်ဟု ယဆလျှင် တရ ်းခအ ်း ထိုထက် ဆိုခ က်ကုိ ထင်ရှ ်းရအ င်ပြြုရစပခင််းငှ သက်ရသပြရန် ခင့်ပြြုနငို ်သည်။ ၃၉။ စစရ် ဆ်းစရငရ် နစဉ် မညသ် ည့်အခ နိ ်အခါ၌ တရ ်းခသည် မိမိသင့်ရတ ်မည်ထင်လျှင် “အပြစမ် ရ”ိှ ဟရသ မိမိ၏ရပဖ က ်းခ က်ကို နတု သ် ိမ််းနိုင်သည့်ပြင် “အပြစရ် သိှ ည်” ဟု ရပဖ က ်းနငို ်သည်။ ထိုကစိ စ မ ြို်းတင် ရတဲ ရ ်းရု်းသည် နည််းဥြရေ ၃၇ နည််းဥြရေခဲ (ခ) နှင့် (ဂ) အရ လိုကန် ာရဆ င်ရွကလ် ျှင် “အပြစရ် ိသှ ည်” ဟရသ ရပဖ က ်းခ က်နငှ ့် ဆု်းပဖတ်ခ က်ကုိ ခ က်ခ င််းရရ်းသ ်းခ မှတ်ရမည့်ပြင် လိုအြ် သမျှကို နည််းဥြရေ ၃၈ က ညန် က ်းသည့် နည််းလမ််းအတိုင််း ဆက်လက်ရဆ င်ရကွ ်ရမည်။ ၄၀။ စဲခ ကတ် စ်ခခု ုနငှ ့် စြ်လ ဉ်် း၍ “အပြစမ် ရ”ိှ ဟရသ ရပဖ က ်းခ က်ကို ရရ်းမှတပ် ြ်းရနာက် စစရ် ဆ်း စရင်ပခင််းကုိ ရအ က်ြါအတိုင််း ဆက်လက်ရဆ င်ရွကရ် မည်- (က) စစရ် ဆ်းစရင်ပခင််းမစမ လိုကန် ာရမညက့် င့်ထု်းနှင့် စြ်ဆိုင်သည့် နည််းဥြရေမ ်းအနက် နည််း ဥြရေတစ်ခခု ကု ို လိုကန် ာရဆ င်ရကွ ်ပခင််း မပြြုခဲ့်သည့်ပြင် ထိုသမို့ ပြြုသညအ့် တက် အက ြို်းယတု ရ် စခဲ့် သည်ဆိုရသ အရ က င််းပြခ က်ပဖငရ့် သ လ် ည််းရက င််း၊ ခုခရခ ြရရ်း ပြင်ဆင်ပခင််းအတက် လုရလ က် သည့် အခငအ့် လမ််းကို Page 13 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) မရရှိခဲ့်ဆိုရသ အရ က င််းပြခ က်ပဖင့် ရသ ်လည််းရက င််း စစ်ရဆ်းပခင််းကုိ ရရွဲ့ဆိုင််းရန် ရလျှ က်ထ ်းလိုသလ ်းဟု ရတဲ ရ ်းရု်းက တရ ်းခအ ်း ရမ်းပမန်် းရမည်။ ထိပု့ ြင် တရ ်းခ၏ အရပဖကိုလည််းရရ်းမတှ ်ရမည်၊ (ခ) ထိုရလျှ က်ထ ်းခ ကက် ို တရ ်းခတင်သင််းလျှင် ထိုရလျှ က်ထ ်းခ က်ကို ရထ ကခ် ရန် ရည်ရွယ် လ က် တရ ်းခရြ်းလိုရသ ထက်ဆခို က် တစ်ရြ်ရြ်ကပို ဖစရ် စ၊ သက်ရသခခ က် တစ်ခခု ကု ိုပဖစ်ရစ၊ ထို့ ပြင် တရ ်းလို က် အမလှု ိုကအ် ရ ရှိ၏ ထက်ဆခို က်တစ်ရြ်ရြက် ိုပဖစရ် စ၊ ထထို က်ဆိုခ က်ကုိ ရပဖ က ်း ရန် ရည်ရွယ်သည့် သက်ရသခခ ကတ် စ်ခခု ုကုိ ပဖစ်ရစ ရတဲ ရ ်းရု်းက က ်းနာရမည်။ ထိပု့ ြင် က င့်ထု်းနှင့် စြဆ် ိုင်သည့် နည််းဥြရေမ ်းအနက် နည််းဥြရေတစ်ခခု ုကုိ လိုကန် ာရဆ င်ရွကပ် ခင််း မပြြုပခင််းရ က င့် တရ ်းခအ ်း အက ြို်းယတု ရ် စခသဲ့် ည်ဟု သမို့ ဟုတ် ခုခရခ ြရရ်း ပြင်ဆင်ပခင််းအတက် လုရလ က်သည့် အခင့်အရရ်းကို တရ ်းခမရရှိခဟဲ့် ု ရတဲ ရ ်းရု်းက ထင်ပမငယ် ဆလျှင် ရတဲ ရ ်းရု်းသည် အရပခအရနအရ သင့်ရလ ်သည်ဟု ယဆသညအ့် တငို ််း စစ်ရဆ်းပခင််းကို ရရွဲ့ဆိုင််းရြ်းနိုင်သည၊် (ဂ) တရ ်းလို က်မှ အမလှု ိုကအ် ရ ရှိသည် ြဏ မရလျှ က်ထ ်းခ က်ကို တင်သင််းလလို ျှင် တင်သင််း နိုင်၍ ရတဲ ရ ်းရု်းက တင်သင််းခုငိ ််းလျှင် ြဏ မရလျှ က်ထ ်းခ က်ကို တင်သင်် းရမည်။ ထိုြဏ မ ရလျှ ကထ် ်းခ က်တင် တရ ်းခအ ်းစဲဆိုသည့် စဲခ က၏် လိုရင််းအခ ကန် ငှ ့် ထိုစဲခ က်ကုိ ရထ က်ခရန် ရညရ် ယွ လ် က် တရ ်းလို က် အမလှု ိုကအ် ရ ရကှိ တင်ပြရန် ရည်စ်းထ ်းရသ သကရ် သခခ က်၏ အရပခအရနအပြင် ရယ ယု အက ြို်းသကရ် ရ က်မကှု ိုသ ရဖ ်ပြပြ်း မလိုအြရ် သ မညသ် ည့်အရသ်း စတိ ် အရ က င်် းအရ ကိုမျှ မထည့်သင််း ဲ တရ ်းလို က် အမလှု ိုက် အရ ရကှိ ရဖ ်ပြရမည်၊ (ဃ) ထရို့ နာက် တရ ်းလို က်အတက် သကရ် သခခ ကက် ို ရရ်းယရမည်။ ထိုသကရ် သအ ်း တရ ်းခက ပဖစရ် စ၊ တရ ်းခ ကအ် ရ ရကှိ ပဖစရ် စ ပြနလ် ှန်စစရ် မ်းရန် ခင့်ပြြုရမည်။ တရ ်းလို က် သကရ် သခ ခ က်မ ်းကို ရရ်းသ ်းမှတတ် မ််းတင်ထ ်းပြ်း သက်ရသအ ်း ဖတ်ပြရမည။် လိုအြ်လျှင် မှ ်းယင််းခ က်ရှိ လျှင် မှန်ကန်ရအ ငပ် ြင်ရမည၊် (င) အမ၏ှု အရ က င််းပခင််းရ မ ်းနှင့် စြ်လ ဉ််း၍ တရ ်းလို က်အမှုလိုကအ် ရ ရိကှ တရ ်းလို က် အတက် သက်ရသခရန်လိုလျှင် ြဏ မ ရလျှ က်ထ ်းခ ကရ် ိြှ ါက ထိုြဏ မရလျှ က်ထ ်းခ က် တင် သင််းပြ်းရနာက် သက်ရသခရမည။် ထိုသို့ သက်ရသခရသ အခါ တရ ်းလို က် အမလှု ိုကအ် ရ ရိသှ ည် က မ််းသစစ သိမု့ ဟတု ် ကတိသစစ ပြြုပြ်းရနာက် မိမ၏ိ သက်ရသခခ ကက် ို အရသ်းစိတ် ထက်ဆိုရမည်၊ (စ) တရ ်းလို က် အမလှု ကို ် အရ ရှိအ ်း တရ ်းခကပဖစရ် စ၊ တရ ်းခ၏ကိုယစ် ်းပဖစရ် စ ပြနလ် ှန်စစ် ရမ်းနိုင်သည်။ ထိရု့ နာက် ထြ်မစစ်ရဆ်းရ တင် သကရ် သတစဦ် ်းက ထက်ဆိုရမည်ပဖစရ် သ ထကဆ် ို ခ က်မ ြို်းကို တရ ်းလို က် အမလှု ိုက် အရ ရကှိ ထက်ဆနို ိုင်သည်။ ၄၁။ (က) တရ ်းလို က်အမကှု ို အဆု်းသတ်ပခင််းသရို့ ရ ကရ် သ အခါ တရ ်းခသည် စဲခ က် တစ်ခခု ုနငှ ့် ပဖစရ် စ၊ တစ်ခထု က်ြိုသည့်စခဲ က်မ ်းနှင့်ပဖစရ် စ စြ်လ ဉ််း၍ တရ ်းလို က်အတက် တင်ပြရသ သက် ရသခခ ကတ် င် မိမအိ ရြေါ် Page 14 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) အမထှု င်ရှ ်းရလ ကရ် အ င် အရပခအပမစရ် ရိှ က င််း မရြေါ်လင်ရသ ရ က င့် မိမိအ ်း ခခု ရခ ြရစပခင််း မပြြုထိုကြ် ါဆိုသည့် ထုရခ ခ ကက် ို တင်သင််းနငို သ် ည်၊ (ခ) အဆုြိ ါ ထုရခ ခ က်မ ြို်းကို စဲခ က်လ တစ်ခတု ည််းတင် ြါရိရှ သ စဲခ ကတ် စ်ခခု နု ှင့်ပဖစ်ရစ၊ တစ်ခု ထက်ြရို သ စဲခ က်မ ်းနငှ ့်ပဖစ်ရစ စြ်လ ဉ်် း၍ တင်သင််းနငို ်သည်၊ (ဂ) ရတဲ ရ ်းရု်းသည် ထိုထုရခ ခ က်ကို လျှြိုွဲ့ဝကှ တ် ရ ်းခငတ် င် စဉ်် းစ ်းရမည့်ပြင် ထိုထရု ခ ခ ကမ် ှ လု ရလ က်စ အကို်းအက ်းပြထ ်းသည့် ထရု ခ ခ ကပ် ဖစ်သည်ဟု ရက နြလ် ျှင် ထိထု ုရခ ခ ကန် ငှ ့် စြ်ဆငို ် ရသ စဲခ ကတ် စ်ခခု ုနငှ ့် ပဖစရ် စ၊ တစ်ခထု က်ြိုရသ စခဲ က်မ ်းနှင့်ပဖစ်ရစ စြ်လ ဉ််း၍ “အပြစမ် ရ”ိှ ဟ ရသ ဆု်းပဖတ်ခ က်ကုိ ရရ်းသ ်းခ မတှ ်ရမည်။ ၄၂။ (က) တရ ်းလို ကအ် မကှု ို အဆု်းသတ်ပခင််းသို့ ရရ က်ရသ အခါ ရတဲ ရ ်းရု်းသည-် (၁) တရ ်းခက အလိုရှိလျှင် က မ််းသစစ ပြြု၍ သကရ် သအပဖစ် သက်ရသခခ ကရ် ြ်းနိုငရ် က င််း သိမု့ ဟတု ် က မ််းသစစ မပြြု ဲ ထက်ဆိုခ က် တစ်ရြ်ကို ပြြုလုြ်နငို ရ် က င််း၊ သရို့ သ ်လည််း ထိုကသ့်ဲ ို့ သက် ရသခခ ကရ် ြ်းရန် သိမု့ ဟုတ် ထက်ဆိုခ က်ပြြုလြု ်ရန် တ ဝနဟ် ၍ ၎င််း၌မရရိှ က င််း၊ (၂) တရ ်းခက က မ််းသစစ ပြြု၍ သက်ရသခခ ကရ် ြ်းလျှင် ၎င််းသည် တရ ်းလို က် အမလှု ိုကအ် ရ ရှိ ၏ ပြနလ် ှန်စစရ် မ်းပခင််းခရမည့်ပြင် ရတဲ ရ ်းရု်း၏ ရမ်းပမန်် းပခင််းကိုလည််း ခရမည်ပဖစရ် က င််း သိရု့ သ ် လည််း က မ််းသစစ မပြြု ဲ ထက်ဆိုခ က် တစ်ရြ်ကို ပြြုလုြ်လျှင် ၎င််းအ ်း မည်သကမျှ မရမ်းပမန်် းနိုင် ရ က င််း၊ (၃) တရ ်းခက က မ််းသစစ ပြြု၍ သက်ရသခခ ကရ် ြ်းသည်ပဖစ်ရစ၊ က မ််းသစစ မပြြု ဲ ထက်ဆိုခ က် တစ်ရြ်ကို ပြြုလုြ်သည်ပဖစ်ရစ၊ သကရ် သခခ က်မရြ်း ဲ သိမု့ ဟတု ် ထက်ဆိုခ က်တစ်ရြ်ကို မပြြုလုြ် ဲ ရနသည်ပဖစရ် စ အမ၏ှု အရ က င််းပခင််းရ နှင့် ရသ ်လည််းရက င််း၊ ၎င််း၏ အက င့်စ ရတိ တနှငရ့် သ ် လည်် းရက င််း စြ်လ ဉ််း၍ ၎င််းသကရ် သမ ်းကို ရခေါ်နငို ရ် က င််း တရ ်းခအ ်း ရငှ ််းလင််းရပြ ပြရမည်၊ (ခ) ရတဲ ရ ်းရု်းသည် နည််းဥြရေခဲ (က) အတငို ််း လိုကန် ာပြ်းရသ အခါ တရ ်းခအ ်း က မ််းသစစ ပြြု၍ သက်ရသခခ ကရ် ြ်းရန် ရညရ် ယွ ်သရလ သိမု့ ဟတု ် က မ််းသစစ မပြြု ဲ ထက်ဆိုခ ကတ် စ်ရြ်ကို ပြြုလုြ် ရန် ရည်ရွယ်သရလ သိမု့ ဟတု ် ၎င််း က်အတက် သက်ရသတစဦ် ်းဦ်းကရို ခေါ်ရန် ရည်ရယွ သ် ရလ ဟု ရမ်းပမန်် းရမည့်ပြင် သက်ရသရခေါ်လိုသည်ဟု ရပဖ က ်းြါက ထိုသက်ရသမှ အမှုအရ က င််းပခင််းရ နငှ ့် စြလ် ဉ််းသည့် သက်ရသရလ သိမု့ ဟုတ် အက င့်စ ရတိ တနှငသ့် စြ်လ ဉ််းသည့် သက်ရသရလ ဟုလည််း ရမ်းပမန်် းရမည်၊ (ဂ) တရ ်းခသည် မိမမိ ှ တစြ် ါ်းအမှု အရ က င််းပခင််းရ နှင့် စြ်လ ဉ််းသည့် အပခ ်းသကရ် သတစဦ် ်းဦ်း ကရို ခေါ်ရန် ရည်ရွယ်လျှင် မိမိ ကအ် တက် သက်ရသခခ က်ကုိ မရြ်းမ မိမိ က်အမှုကို အက ဉ််းခ ြုြ်ရဖ ် ပြလ က် ြဏ မရလျှ က်ထ ်းခ ကတ် စ်ရြ်ကို ပြြုလုြ်နငို ်သည။် ၄၃။ (က) နည််းဥြရေ ၄၂ အတိုင််း လိုကန် ာပြ်းရသ အခါ တရ ်းခသည် က မ််းသစစ ပြြု၍ သက်ရသခ ခ ကရ် ြ်းနိုင်သည် သိမု့ ဟုတ် က မ််းသစစ မပြြု ဲ ထက်ဆိုခ က်တစ်ရြ်ကို ပြြုလုြ်နငို ်သည်။ ထရို့ နာက် တရ ်းခ က် သကရ် သမ ်းရိလှ ျှင် ထိုသက်ရသမ ်းကို ရခေါ်၍ ၎င််းတိုက့ သကရ် သခခ က်မ ်းကို ရြ်း က ရမည၊် Page 15 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) (ခ) တရ ်းခ က် သကရ် သမ ်းက သက်ရသခခ ကရ် ြ်းပြ်းရသ အခါ ရတဲ ရ ်းရု်းသည် တရ ်းမျှတမှု ရရရှိ စရန် လိုအြ်သည်ဟု ထင်ပမင်လျှင် တရ ်းခ က်သက်ရသခခ ကက် ို ရခ ြရန် သကရ် သမ ်းကို ရခေါ် နငို ်သည်၊ (ဂ) သကရ် သခခ က်အ ်းလု်း ရြ်းပြ်းရသ အခါ တရ ်းလို က် အမလှု ိုကအ် ရ ရိနှ ှင့် တရ ်းခသည် ရတဲ ရ ်းရု်းအ ်း နိဂု်းခ ြုြ်ရလျှ က်ထ ်းခ က်ကို အသ်းသ်းပြြုလုြ်နငို ်သည်၊ (ဃ) တရ ်းခက မိမိမှတစ်ြါ်း အမအှု ရ က င််းပခင််းရ နှင့် စြ်လ ဉ််းသည့် အပခ ်းသကရ် သတစဦ် ်းဦ်းကို မရခေါ်လျှင် တရ ်းခ၌ တရ ်းလို က် အမလှု ိုကအ် ရ ရိ၏ှ နိဂု်းခ ြုြ် ရလျှ က်ထ ်းခ က် ပြ်းဆု်းပြ်းမှ မိမိ၏ နိဂု်းခ ြုြ်ရလျှ က်ထ ်းခ က်ကုိ ပြြုလုြ်နငို ်ခင့်ရရှိ မည်။ တရ ်းခကမိမိမှ တစ်ြါ်းအမှု အရ က င််းပခင််းရ နှင့် စြ်လ ဉ််း၍ အပခ ်းသက်ရသတစဦ် ်းဦ်းကို ရခေါ်လျှင် တရ ်းလို က်အမလှု ိုက် အရ ရှိ၌ တရ ်းခ၏နဂိ ်ု း ခ ြုြ်ရလျှ က်ထ ်းခ က်ပြ်းဆု်းပြ်းမှ မိမိ၏နိဂု်းခ ြုြ် ရလျှ က်ထ ်းခ က်ကုိ ပြြုလုြန် ိုင်ခင့်ရှိရမည်။ ဆု်းပဖတ်ခ ကန် ငှ ့် ပြစေ် ဏခ် မတှ ်ခ က် ၄၄။ (က) ရတဲ ရ ်းရု်းသည် လျှြိုွဲ့ဝကှ တ် ရ ်းခငတ် င် မိမိဆု်းပဖတ်ခ ကက် ို ဆင်ပခင်သု်းသြ်ရမည်၊ (ခ) ဆု်းပဖတ်ခ က်နှင့် စြ်လ ဉ််း၍ ရတဲ ရ ်းရု်းအဖွဲဲ့ဝင် အသ်းသ်း၏ ထင်ပမင်ယဆခ က်ကို စဲခ က်တစ်ခုစ အတက် ခပဲ ခ ်းပြ်း နှုတ်ပဖင့် ရပြ ပြရမည်။ ၄၅။ (က) တရ ်းခအ ်း စဲခ က်တင်၍ စစ်ရမ်းရသ စဲခ က်တငို ််းအတက် ဆု်းပဖတ်ခ က်ကုိ ရရ်းသ ်းခ မတှ ် ရမည။် ထိပု့ ြင် ဤနည််းဥြရေမ ်းတင် ပြဋ္ဌ န််းထ ်းသည့်အတိုင််းမတှ စ်ြါ်း “အပြစရ် ိသှ ည်” သိမု့ ဟတု ် “အပြစမ် ရ”ိှ ဟရသ ဆု်းပဖတခ် က် တစ်ခတု ည််းကို ရရ်းသ ်းခ မတှ ်ရမည်၊ (ခ) စဲခ ကတ် စ်ခခု နု ှင့်စြ်လ ဉ်် း၍ စဲဆိုထ ်းသည့် ပြစမ် ှုကရို သ ်လည််းရက င််း၊ စဲဆိုထ ်းသည့်စခဲ က်အ တိုင််း ဥြရေအရ တရ ်းသပဖင့် တရ ်းခ၌ အပြစ်ရှိသည်ဟု ဆု်းပဖတ်နငို ရ် သ ပြစမ် ှုတစ်ခခု ုကုိ ရသ ် လည်် းရက င််း၊ တရ ်းခကက ်းလန်ရ က င််း သက်ရသခရရှိ သ အရ က င်် းပခင််းရ မ ်းအရ မထင်ရှ ်း ဟု ရတဲ ရ ်းရု်းက ထင်ပမငယ် ဆရသ အခါ အပြစ်မရိဟှ ု ဆု်းပဖတ်ခ က်ရရ်းသ ်းရမည်။ စဲခ က်လ တင် ြါရိသှ ည့် စဲခ က်အ ်းလု်းအရ အပြစမ် ရိရှ က င််း ဆု်းပဖတ်ြါက စဲခ ကတ် ိုင််းအတက် အပြစ်မရိဟှ ု ရရ်း သ ်းပြ်း တရ ်းရသလတ်ရမည်၊ (ဂ) စဲခ က်တစ်ခခု ုနငှ ့် စြ်လ ဉ်် း၍ သက်ရသခခ က်အရ ထင်ရှ ်းရ က င််း ရတဲ ရ ်းရု်းက ရတွဲ့ရိရှ ရသ အရ က င််းပခင််းရ မ ်းသည် စဲခ က်ြါ ပြစမ် ှုက ်းလန်ြု ရဖ ်ပြခ ကတ် င် စြ်စထဲ ်းသည့် အရ က င််းပခင််း ရ မ ်းနှင့် အရရ်းြါအရ ရရ ကရ် လ ကရ် အ င် ကဲပြ ်းပခ ်းနာ်းရစက မ ယင််းသို့ ရတွဲ့ရိရှ ရသ အ ရ က င််းပခင််းရ မ ်းသည် စဲခ က်တငရ် ဖ ်ပြထ ်းရသ ပြစ်မှုကို တရ ်းခက ်းလန်ရ က င််း ထင်ရှ ်းရစ သည့် လုရလ က်ရသ အရ က င််းပခင််းရ မ ်းပဖစသ် ည့်ပြင် ထိုကဲပြ ်းပခ ်းနာ်းပခင််းသည်လည််း တရ ်းခ အ ်း မိမ၏ိ ခုခရခ ြရရ်းတင် အက ြို်းယတု ရ် စရလ ကရ် အ င် အရရ်းမြါ အရ မရရ ကဟ် ု ရတဲ ရ ်းရု်းက ထင်ပမငယ် ဆရသ အခါ ရတဲ ရ ်းရု်းသည် “အပြစမ် ရ”ိှ ဟရသ ဆု်းပဖတ်ခ ကက် ို ရရ်းသ ်းခ မတှ ်မည့် အစ ်း အထ်းဆု်းပဖတ်ခ ကက် ို ရရ်းသ ်းခ မတှ ်နငို ်သည်၊ (ဃ) ထိုအထ်းဆု်းပဖတ်ခ ကပ် ဖင့် ၎င််းတင် သ်းပခ ်းရဖ ပ် ြထ ်းသည့် ခခင််းခ က်မ ်း သိမု့ ဟတု ် ရပြ င််းလဲ ခ က်မ ်းဆိုင်ရ ရရ်းမှတ်ခ က်မ ်းနှင့် မဆနက်ို့ ငရ် စ ဲ စဲခ ကတ် စ်ခအု တက် တရ ်းခ၌ အပြစရ် ိသှ ညဟ် ု ဆု်းပဖတ်နငို ်သည်၊ Page 16 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) (င) အပခ ်းနည််းစဲခ က်မ ်းတင်ထ ်း၍ သက်ရသခခ က်ရရှိ သ အရ က င််းပခင််းရ မ ်းအရလည််း ထိုစဲ ခ က်မ ်းအနက် စဲခ က်တစ်ခုခုတင် ရဖ ်ပြထ ်းရသ ပြစမ် ှုမရပမ က်ဟု ရတဲ ရ ်းရု်းက ထင်ပမင်ယဆ ရသ အခါ ထိုစဲခ ကအ် တက် “အပြစမ် ရ”ိှ ဟရသ ဆု်းပဖတ်ခ ကတ် စ်ရြ်ကို ရတဲ ရ ်းရု်းက ရရ်းသ ်းခ မတှ ်ရမည်၊ (စ) စဲခ က်တစခ် ုတင် အပခ ်းနည််းစဲခ က်ြါရိြှ ါက အဓိကစခဲ က်အ ်း ပြစမ် ှုထင်ရှ ်းစရင်ပခင််းသည် အပခ ်းနည််းစဲခ က်အတက် အပြစရ် ိသှ ည်ဟု ဆိုရ ရရ ကရ် စက မ ထိုအပခ ်းနည််းစဲခ ကအ် တက် အပြစ် မရိဟှ ု ဆု်းပဖတ်ရမည်၊ (ဆ) တရ ်းခအ ်း စဲဆိုထ ်းရသ စဲခ က်အ ်းလု်းအရ အပြစ်မရိဟှ ု ဆု်းပဖတ်ရြါက တရ ်းခအ ်း တရ ်း ရသလတ်သည်ဟရသ စက ်းရြ်ကို ရရ်းသ ်းပြ်း တရ ်းရသလတ်ရမည်။ ၄၆။ (က) စဲခ ကတ် စ်ခခု အု တက် ဆု်းပဖတ်ခ က်သည် “အပြစ်ရှိသည်” ဟရသ ဆု်းပဖတခ် က် ပဖစလ် ျှင် ပြစေ် ဏစ် ရင်ခ က်ကုိ ဆု်းပဖတ်ရ ၌ ရတဲ ရ ်းရု်းအတက် လမ််းညန်သဖယ်ပဖစရ် စရန်၊ ထိုပြစ်ေဏ်စရင် ခ က်ကို စဉ်် းစ ်းရ ၌အတညပ် ြြုအ ဏ ြိုင်အတက် လမ််းညန်သဖယ်ပဖစရ် စရန် ရတဲ ရ ်းရု်းက ပြစ်ေဏ် ခ မှတ်ခ က်ကုိ ဆင်ပခင်သု်းသြ်ပခင််း မပြြုမပဖစ်နငို ်သညအ့် ခါတငို ််း တရ ်းခ၏ အက င့်စ ရတိ တ၊ အသက၊် ရမဲ ှုထမ််းသက်၊ အဆငတ့် ိပု့ ြင် အသိအမှတ်ပြြုသည့် သရသတတိရှိစ ရဆ င်ရွကမ် ှုမ ်း သိမု့ ဟုတ် ထ်းချွန် ရသ ရဆ ငရ် ကွ ်မှုတစ်ခခု ၊ု ရတဲ ရ ်းရု်းကပဖစရ် စ၊ ပြစမ် ှုဆငို ်ရ တရ ်းရု်းကပဖစ်ရစ၊ ယခင်က တရ ်းခ အ ်း ပြစမ် ှုထငရ် ှ ်းစရင်ပခင််းမ ်း၊ ဥြရေြုေ်မ ၂၈ အရ အ ဏ သု်းစရဲ သ အရ ရိတှ စဦ် ်းကတရ ်းခ အ ်း ယခင်က ခ မှတ်သည့် ပြစေ် ဏမ် ်း၊ တရ ်းခဖမ််းဆ်းပခင််းခရနရသည့် အခ နိ ်က လ သိမု့ ဟတု ် ယ ခင်ပြစေ် ဏခ် မတှ ်ခ က် တစ်ခခု ုအတက် တရ ်းခအခ ြုြ်နှင့် ရနရသည့် အခ နိ ်က လ၊ ထိပု့ ြင် တရ ်းခ၏ လက်ရှိပဖစရ် သ သိမု့ ဟုတ် တရ ်းခကရသင့်ရထိုကရ် သ ဆုတဆိြ်တစ်ခခု ုနငှ ့် စြ်လ ဉ်် း၍ သက်ရသခ ခ က်ကို ရရ်းမတှ ်ယရမည်၊ (ခ) သကရ် သတစ်ဦ်းက အထက်ြါအရ က င််းအရ မ ်းနငှ ့် စြ်လ ဉ််း၍ တရ ်းခနှင့်ြတသ် က်သည့် ရဲ တြ်ဖဲွဲ့မတှ ်တမ််းစ အုြ်မ ်းရိှ ရရ်းသင််းခ က်မ ်း၏ အက ဉ််းခ ြုြ်ြါရိသှ ည့်ထက်ဆိုခ က် တစ်ရြ်မှန် ရ က င််းနငှ ့်တရ ်းခသည် ထရို ရ်းသင််းခ က်မ ်း၏ အက ဉ််းခ ြုြ်တင် ရည်ညန််းထ ်းသပဖစ်ရ က င််း သကရ် သခနငုိ ်သည်၊ (ဂ) တရ ်းခသည် ထိုသက်ရသကို ပြနလ် ှန်စစရ် မ်းနိုင်သည့်ပြင် ထိုသကရ် သခခ က် မဟုတ်မမှနရ် က င််း ပြသရန် သက်ရသမ ်းကို ရခေါ်နိုင်သည်။ ထိပု့ ြင် ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မတှ ်တမ််းစ အုြ်မ ်းကပို ဖစရ် စ၊ ထိုစ အုြ်မ ်းရိှ အရရ်းြါရသ ရရ်းသင််းခ က်မ ်း၏ နည််းလမ််းတက တ ဝနခ် မတိ တ တစရ် စ င်ကိုပဖစရ် စ တငပ် ြရန် တရ ်းခက ရတ င််းဆိုလျှင် ထိုရဲတြ်ဖဲွဲ့မတှ ်တမ််းစ အုြ်မ ်းကို သိမု့ ဟုတ် ထိုစ အုြ်မ ်းရိှ အရရ်းြါ ရသ ရရ်းသင််းခ က်မ ်း၏ နည််းလမ််းတက တ ဝနခ် မတိ တ တစရ် စ င်ကို တင်ပြရမည်။ ထိပု့ ြင် ထရို ရ်း သင််းခ က်မ ်း၏ အက ဉ်် းခ ြုြသ် ည် ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မတှ ်တမ််းစ အုြ်မ ်း သိမု့ ဟုတ် တ ဝနခ် မတိ တ နငှ ့် အခ က် တစ်ခခု တု င် မကိုကည် ဟတု ရ ်းခက ကို်းက ်းရပြ ဆုလိ ျှင် ရတဲ ရ ်းရု်းသည် ထိုရရ်းသင််းခ က်မ ်း၏ အက ဉ််းခ ြုြ်ကို ထိုစ အုြမ် ်းနှင့်ပဖစရ် စ၊ ထတို ဝနခ် မိတတ နငှ ့်ပဖစ်ရစ နငိှု ််းယှဉ် ကည့်ရမည့်ပြင် မကကို ် ညရ က င််းရတွဲ့ရိလှ ျှင် ထိုရရ်းသင််းခ က်မ ်း၏ အက ဉ််းခ ြုြ်ကို ကိုက်ညရအ င် ပြငရ် စရမည်၊ Page 17 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) (ဃ) အထက်ြါအရ က င််းအရ မ ်းနငှ ့် စြ်လ ဉ််းသည့် သက်ရသခခ က်အ ်းလု်းကို တငပ် ြပြ်းရသ အခါတရ ်းခသည် ရတဲ ရ ်းရု်းအ ်း ထိုသကရ် သခခ က်အ ်းလု်းနှင့် စြ်လ ဉ််း၍ ရလျှ က်ထ ်းနငို ် သည့်ပြင် ပြစ်ေဏ်ရလျှ ရ့် ြါရ့် နလ် ည််း ရလျှ က်ထ ်းနငို ်သည။် ၄၇။ (က) ရတဲ ရ ်းရု်းသည် တရ ်းခအ ်း အပြစရ် ိသှ ည်ဟု ဆု်းပဖတ်ရသ ပြစမ် ှုအ ်းလု်းနှင့်စြ်လ ဉ််း၍ ပြစေ် ဏခ် မှတခ် ကတ် စ်ခတု ည််းကိုသ ခ မတှ ်ရမည်။ ထိပု့ ြင် ပြစေ် ဏခ် မတှ ်ခ ကသ် ည် တရ ်းဥြရေနှင့် အည ပြစေ် ဏမ် ခ မှတန် ိုငရ် သ စဲခ က်တစ်ခုခတု င်ြါရိသှ ည့် ပြစမ် ှုနှင့် စြ်လ ဉ််း၍ ခ မှတ်ပခင််းမဟုတဟ် ု မှတယ် ပြ်း တရ ်းဥြရေနှငအ့် ည ပြစေ် ဏ်ခ မှတ်နငို ရ် သ စဲခ ကတ် စ်ခစု တင်ြါရိသှ ည့် ပြစမ် တှု စခ် ုခုနှင့် စြ်လ ဉ််း၍ ခ မှတ်ပခင််းဟု မှတ်ယရမည်၊ (ခ) ဥကကဋ္ဌက ပြစေ် ဏခ် မတှ ရ် ရ်းသ ်းရ တင် ခ ြုြရ် ကအ် ြါအဝင်ဟရသ စက ်းရြ်ကို ရရ်းသ ်းြါက ပြစေ် ဏတ် င်ခ ြုြ်ရကက် ို ထည်သ့ င််းရရတက်ရမည်။ ထိုစက ်းရြ် ရရ်းသ ်းခ မတှ ်ပခင််းမပြြုြါက ခ မှတ်သည့်ပြစေ် ဏတ် င် ခ ြုြရ် ကက် ို ထည့်သင််းရရတက်ပခင််းမပြြုရ၊ (ဂ) ရတဲ ရ ်းရု်း၏ ဆု်းပဖတ်ခ က်နှင့် ပြစေ် ဏခ် မှတ်ခ က်တအို့ ်း ထုတ်ပြနရ် ကည ပခင််းမပြြုမခ င််း ထုတ် ရဖ ရ် ပြ ဆုပိ ခင််းမပြြုရ။ ၄၈။ (က) ရတဲ ရ ်းရု်းက ပြစေ် ဏ်ခ မှတ်ရ တင် ဥကဋက ္ဌအပဖစ် ရဆ င်ရွကသ် ည့် အရ ရသှိ ည် ထိုပြစ်ေဏ် ခ မတှ ်ခ ကက် ို ရကစ် ဲတြ်ပြ်းရနာက် လက်မတှ ်ရရ်းထို်းရမည။် ထိုလက်မတှ ်သည် အမတှု တဲ စ်ခလု ု်း မှန် ကန်ရ က င််းထင်ရှ ်းရစသည့် သက်ရသခပဖစ်ရမည်။ ထိပု့ ြင် အတညပ် ြြုရရ်းအတက် အမတှု ဲကုိ ခ က်ခ င််း ြရို့ မည်၊ (ခ) ရတဲ ရ ်းရု်းသည် ဥြရေြေု ်မ ၄၈ အရလည််းရက င််း၊ ရခဲ ြုြ်သည် ဥြရေြေု ်မ ၄၉ အရလည််းရက င််း အမနှု ှင့်စြ်လ ဉ််းသည့် ြစညစ ််းမ ်းကို စမခနခို့် မဲ ိနထ်ို့ တု ်ပြနရ် တင် ြုစ (၁၂) အတငို ််း ရဆ င်ရွကန် ငို ် သည။် ပြနလ် ည်ပြင်ဆင်ပခင််းနငှ ့်အတည်ပြြုပခင််း ၄၉။ (က) ဆု်းပဖတ်ခ က်ကုိ ဥြရေြုေ်မ ၅၄ အရ ပြနလ် ည်ပြင်ဆင်ရနအ် တက် ပြနြ် ိလု့ ိုကရ် သ အခါ ရတဲ ရ ်းရု်းသည် လသိရှင် က ်းတရ ်းခင်တင် ပြန်လည်ရု်းထိုင်ရမည့်ပြင် ပြနလ် ည်ပြင်ဆင်ရန် အမနိ က်ို့ ို လည််း ဖတ် က ်းရမည်။ ထိပု့ ြင် ရနာက်ထြ် သက်ရသခခ ကရ် ယရန် ရတဲ ရ ်းရု်းအ ်း ညန် က ်းလျှင် ထိုသက်ရသခခ ကက် ို လသိရှင် က ်း တရ ်းခင်တငယ် ရမည်။ ထရို့ နာက် ရတဲ ရ ်းရု်းသည် လျှြိုွဲ့ဝကှ ်တ ရ ်းခင်တင် မိမိ၏ဆု်းပဖတ်ခ ကက် ို ဆင်ပခင်သု်းသြ်ရမည်၊ (ခ) ဆု်းပဖတ်ခ က်ကုိ ပြနလ် ည်ပြင်ဆငရ် နအ် တက် ပြနြ် ရို့ တင် ရတဲ ရ ်းရု်းက မိမိ၏ယခင် ဆု်းပဖတ် ခ က်ကို ရပြ င််းလဲလိုသည့်အခါ ရတဲ ရ ်းရု်းသည် ဆု်းပဖတ်ခ ကန် ငှ ့် ပြစ်ေဏ်ခ မှတ်ခ က်တကို့ ို ပြနလ် ည် ရုြ်သိမ််းရမည့်ပြင် ဆု်းပဖတ်ခ က် အသစက် ို ရရ်းသ ်းခ မှတ်၍ ထိုဆု်းပဖတ်ခ က်အသစ်အတက် ပြစေ် ဏ် ခ မှတ်ခ ကတ် စ်ရြ် ခ မှတ်ရန်လိုလျှင် ပြစေ် ဏခ် မှတ်ခ ကက် ို အသစတ် စ်ဖန် ခ မှတ်ရမည်၊ (ဂ) ပြစေ် ဏခ် မတှ ်ခ ကက် ိုသ လျှင် ပြနလ် ည်ပြင်ဆင်ရနအ် တက် ပြနြ် ရို့ သ အခါ ရတဲ ရ ်းရု်းသည် ဆု်း ပဖတခ် က်ကို ပြနလ် ည်ပြင်ဆင်ပခင််းမပြြုရ၊ Page 18 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) (ဃ) ပြနလ် ည်ပြင်ဆင်ပြ်းသည့်ရနာက် ဥကကဋ္ဌအပဖစ် ရဆ င်ရွကရ် သ အရ ရိကှ ရတဲ ရ ်းရု်း၏ ဆု်းပဖတ်ခ က်ကုိ ရကစ် ဲတြ်၍ လက်မတှ ရ် ရ်းထို်းရမည်။ အတည်ပြြုရနအ် တက် အမတှု ဲကုိ ခ က်ခ င််းြိရု့ မည်။ ၅၀။ ရတဲ ရ ်းရု်း၏အမတှု ဲကုိ လက်ခရရှိရသ အခါ အတညပ် ြြုအ ဏ ြငို ်က အတညပ် ြြုနိုင်သည်။ သိမု့ ဟုတ် အတည်ပြြုပခင််းကို ပငင််းြယ်နငို ်သည်။ အတည်ပြြုပခင််းကုိ အမတှု တဲ င် ရရ်းသင််းရမည့်ပြင် အတည်ပြြုပခင််း၊ အတည်မပြြုပခင််းသည် အမတှု ဲ၏ အစတိ ်အြငို ််း ပဖစရ် စရမည်။ ၅၁။ စဲခ က်၊ ဆု်းပဖတခ် က်နငှ ့် ပြစေ် ဏခ် မှတခ် ကတ် စ်ခခု ကု ို မှုခင််းကိစစအတညပ် ြြုပခင််းနှင့် အတတက ရသ ် လည််းရက င််း၊ မှုခင််းကိစစအတည်မပြြုပခင််းနငှ ့်အတ တကရသ ်လည််းရက င််း အတည်ပြြုအ ဏ ြိုငက် ညန် က ်းသည့် နည််းလမ််းအတငို ််း ထုတ်ပြနရ် ကည ရမည်။ ညန် က ်းခ ကမ် ရြ်းလျှင် ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့ ထု်းတမ််း နှင့်အည ထုတ်ပြနရ် ကည ရမည။် ထတု ်ပြနရ် ကည ပခင််းကုိ မပြြုမခ င််း အတည်ပြြုပခင််းသည် မပြည့်စသု ည့်ပြင် ဆု်းပဖတ်ခ ကန် ှင့် ပြစေ် ဏခ် မှတခ် ကတ် ိကု့ ို ထတု ်ပြနရ် ကည ပခင််း မပြြုမခ င််း အတည်ပြြုပြ်းဟု မမတှ ်ယရ။ ၅၂။ (က) ရတဲ ရ ်းရု်းတစ်ရု်းက စဲခ က်အမ ်းအပြ ်းြါ ပြစမ် မှု ်းနှင့် စြ်လ ဉ််း၍ ပြစေ် ဏခ် မှတ်ခ က် တစ်ခကု ို ခ မတှ ်ပြ်းရနာက် အတည်ပြြုအ ဏ ြိုငက် လည််း ထိုစဲခ က် အ ်းလု်းအတက် ဆု်းပဖတ်ခ ကတ် ို့ ကို အတည်မပြြု ဲ စဲခ က်အခ ြိုွဲ့အတက် ဆု်းပဖတ်ခ က်ကုသိ အတည်ပြြုရသ အခါ ထိုအတည်ပြြုအ ဏ ြိုင်သည် ထိုသအို့ တညမ် ပြြုပခင််းကို ထည့်သင််းစဉ််းစ ်းလ က် တရ ်းမျှတသည်ဟု မိမယိ ဆြါက အတည် ပြြုရသ ဆု်းပဖတ်ခ က်မ ်းနှင့်စြ်လ ဉ််း၍ စဲခ က်မ ်းြါ ပြစမ် ှုမ ်းကို ရထ က်ရှုလ က် တရ ်းမျှတသည် ဟု မိမိထင်ပမင်သည့်အတငို ််း ခ မှတ်သညပ့် ြစေ် ဏက် ို ရလျှ ့်ရြါရ့် မည။် လတပ် ငိမ််းသက်သ ခင့်ပြြုရမည်။ သိမု့ ဟုတ် ရလျှ ့်ရြါရ့် ပြ င််းလဲရမည်၊ (ခ) စခဲ ကအ် မ ်းအပြ ်းြါ ပြစမ် ှုမ ်းနှင့် စြ်လ ဉ််း၍ ရတဲ ရ ်းရု်းက ပြစေ် ဏခ် မှတ်ခ ကတ် စ်ရြ်ကို ခ မတှ ်ပြ်းရနာက် ထိုပြစ်ေဏ်ခ မှတ်ခ က်ကုလိ ည််း အတည်ပြြုပြ်းသည့်ပြင် အဆုြိ ါစဲခ က်မ ်းအနက် စဲခ က် တစ်ခခု ုသည် သိမု့ ဟတု ် စဲခ က်အတက် ဆု်းပဖတ်ခ ကသ် ည် မခငို ်လုဟု ရတွဲ့ရိရှ ရသ အခါ စရင်ခ က်အရ ခ မတှ သ် ည့် ပြစေ် ဏက် ို ရြါရ့် လ ့်ရန် လတ်ပငိမ််းသက်သ ခင့်ပြြုရန် သိမု့ ဟုတ် ရလျှ ့်ရြါရ့် ပြ င််းလဲရန် အ ဏ ရရရှိ သ အ ဏ ြိုင်သည် ထိုသို့ မခငို ်လုမကှု ို ထည့်သင််းစဉ််းစ ်းလ က် တရ ်းမျှတသည်ဟု မိမယိ ဆလျှင် ခငို ်လုသည့် ဆု်းပဖတ်ခ က်ခ မတှ ်ထ ်းသည်လည််း ပဖစ၍် ခငို ်လုသည့်စခဲ က်မ ်းတင် ြါရိှ သည်လည််းပဖစရ် သ ပြစမ် မှု ်းကို ရထ က်ရှုလ က် တရ ်းမျှတသည်ဟု မိမိထင်ပမင်သညအ့် တငို ််း ခ မတှ ်သည့် ပြစေ် ဏက် ို ရြါရ့် လ ့်ရမည်။ လတ်ပငိမ််းသက်သ ခင့်ပြြုရမည။် သိမု့ ဟုတ် ရြါရ့် လ ့်ရပြ င််း လဲရမည။် ထိပု့ ြင် ထိုသို့ ရပြ င််းလဲပြငဆ် င်လုကိ ်သည့် ပြစေ် ဏသ် ည် ထိုပြစ်မှုမ ်းအတက်သ မလက ခ မှတ်သကဲ့်သို့ ခငို လ် ုရမည်။ ၅၃။ ရတဲ ရ ်းရု်းတစ်ရု်း၏ ပြစေ် ဏခ် မှတ်ခ က်ကုိ နည််းလမ််းတက ရရ်းသ ်းရဖ ်ပြပခင််းမပြြုလျှင် ပြစေ် ဏခ် မှတခ် ကက် ို အတည်ပြြုရသ အခါ ထိုပြစေ် ဏ်ခ မှတ်ခ ကက် ို နည််းလမ််းတက ရရ်းသ ်းရဖ ်ပြ ရ ရရ က်ရစပခင််းအလိငု့ ှ အတည်ပြြုအ ဏ ြိုင်သည် ရရ်းသ ်းြုကုိ ရပြ င််းလဲနငို ်သည်။ ပြစေ် ဏခ် မှတ်ခ က်အရ ခ မှတ်သည့်ပြစေ် ဏသ် ည် တရ ်းဥြရေက ခငပ့် ြြုသည့် ပြစ်ေဏ်ထက်ြိုလျှင် တရ ်းဥြရေ က ခင့်ပြြုသည့် ပြစေ် ဏထ် က် ခ မှတ်သည့် ပြစေ် ဏက် မြိုရစပခင််းအလငို့ ှ အတည်ပြြုအ ဏ ြငို ်သည် ပြစေ် ဏခ် မှတ်ခ ကက် ို ရပြ င််းလဲနငို ်သည်။ ထိပု့ ြင် Page 19 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) အတည်ပြြုအ ဏ ြိုင်သည် ရတဲ ရ ်းရု်း၏ ဆု်းပဖတ် ခ က်နငှ ့် ထိုသရို့ ပြ င််းလဲလိုကသ် ည့် ပြစေ် ဏခ် မှတခ် က်ကို အတည်ပြြုနုငိ ်သည်။ ရဲ ရောိုးရံုိုးလု န် ာရြည့် င့် ံုိုး ၅၄။ ရတဲ ရ ်းရု်းအဖွဲဲ့ဝင်မ ်းသည် မိမိတိ၏ု့ အဆင့်အလိုက် ရု်းတင် ရနရ ယ ကရမည။် အဖဲွဲ့ဝင် (၁) သည် ဥကကဋ္ဌ၏ လက်ယ ကတ် င်လည််းရက င််း၊ အဖဲွဲ့ဝင် (၂) သည် ဥကကဋ္ဌ၏ လက်ဝဲ ကတ် င်လည််း ရက င််း ရနရ ယရမည။် တရ ်းလို က် အမလှု ိုကအ် ရ ရိသှ ည် ရတဲ ရ ်းရု်းရရွှဲ့ လကယ် က်တက် လည််းရက င်် း၊ တရ ်းခ က် အရ ရှိသည် ရတဲ ရ ်းရု်းရရွှဲ့လက်ဝဲ ကတ် င်လည်် းရက င််း၊ တရ ်းခ သည် တရ ်းခ က်အရ ရိှ၏ ဝဲ က်တင်လည်် းရက င််း၊ သက်ရသကို ရခေါ်ယစစ်ရဆ်းသည့်အခါ သက်ရသသည် တရ ်းရု်း၏ရရွှဲ့တညတ့် ညတ့် ငလ် ည််းရက င််း အသ်းသ်းရနရ ယ ကရမည်။ ၅၅။ တရ ်းခနစှ ်ဦ်းကို သိမု့ ဟတု ် နှစဦ် ်းထက်ြိုရသ တရ ်းခမ ်းကို အတတက စစရ် ဆ်းစရင်၍ အမ၏ှု အရ က င််းပခင််းရ မ ်းနှင့် စြလ် ဉ််းသည့် သက်ရသခခ က် တစ်ခုခုကို တရ ်းခမ ်းအနက် တရ ခတစ် ဦ်းက သိမု့ ဟတု ် တစဦ် ်းထက်ြိုရသ တရ ်းခမ ်းက တင်ပြရသ အခါ တရ ်းခအ ်းလု်းက ရသ ်လည််း ရက င််း၊ တရ ်းခအ ်းလု်းကယို စ် ်း ရသ ်လည််းရက င််းတင်ပြသည့် သက်ရသခခ က်နှင့် ရလျှ က်ထ ်း ခ က်မ ်းကို တရ ်းလို က် အမလှု ိုကအ် ရ ရိကှ ပြနလ် ှန်မရခ ြမ ရရ်းမတှ ယ် ရမည်။ ထိပု့ ြင် တရ ်းလို က် အမလှု ိုကအ် ရ ရိသှ ည် တရ ်းခအ ်းလု်းနှင့် စြ်လ ဉ််း၍ ပြနလ် ှန်ရခ ြရလျှ က်ထ ်းခ က်ကုိ တစခ် ါ သ ရြ်းရမည။် ၅၆။ (က) ရတဲ ရ ်းရု်းဖဲွဲ့စည််းသည့် အ ဏ ြငို ်က ရတဲ ရ ်းရု်းတစရ် ု်းအ ်း လျှြိုွဲ့ဝကှ ်တရ ်းခင်တင် ရု်းထိုင် ရန် ညန် က ်းရသ အခါ ရတဲ ရ ်းရု်းသည် လျှြိုွဲ့ဝကှ တ် ရ ်းခင်တင် ရု်းထိုင်ရမည်။ ထိပု့ ြင် အဖဲွဲ့ဝင်မ ်း အခ င််းခ င််း ဆင်ပခင်သု်းသြ်မတှု စ်ခခု ုကုပိ ြြု ကသည့် အပခ ်းမည်သညက့် ိစစမ ြို်းတင်မဆို ရတဲ ရ ်းရု်းသည် လျှြိုွဲ့ဝကှ ်တရ ်းခငတ် င် ရု်းထိုင်နိုင်သည်၊ (ခ) လျှြိုွဲ့ဝကှ တ် ရ ်းခင်တင် ရတဲ ရ ်းရု်း၏ အဖဲွဲ့ဝင်မ ်းမှအြ မည်သမျှမရိရှ စရ၊ (ဂ) ဤနည််းဥြရေြါ အထက်ပြဋ္ဌ န််းခ က်မ ်းအထရပမ က်ရအ င် ရဆ င်ရွကရ် န် အလိငု့ ှ ရတဲ ရ ်းရု်း သည် စဉ်် းစ ်းခန််းဝင်နိုင်သည် သိမု့ ဟုတ် ရတဲ ရ ်းရု်းအတင််း ရိရှ နြိုင်ခင့်မရိသှ ည့် အပခ ်းသအ ်းလု်းကို မိမိတိရု့ ု်းအတင််းမှ ဖယ်ရှ ်းရစနိုင်သည်၊ (ဃ) အထက်ရဖ ်ပြထ ်းသည့်အတိုင််းမှတစ်ြါ်းရနရ တစ်ခခု ုကုိ ကညရ့် ှုပခင််း အြါအဝင် အပခ ်းမှုခင််း ကိစစ ရဆ င်ရွကပ် ခင််းအ ်းလု်းကို နည််းဥြရေခဲ (င) နငှ ့် မဆနက်ို့ င်ရစ ဲ လသိရငှ ် က ်း တရ ်းခင်တင် တရ ်းခ၏ ရရွှဲ့ရမှ က၌် ပြြုလုြ်ရမည်၊ (င) တရ ်းခမတှ စ်ြါ်း သက်ရသခရဦ်းမည်ပဖစရ် သ သကရ် သတစဦ် ်းဦ်းကိုပဖစရ် စ၊ ရတဲ ရ ်းရု်း၏မှုခင််း ကိစစရဆ င်ရွကပ် ခင််းမ ်းကို ရနှာငယ့် ှက်သည့် အပခ ်းသတစ်ဦ်းဦ်းကပို ဖစရ် စ ရတဲ ရ ်းရု်းအတင််းမှ ထုတ် ြစန် ိုင်သည့် အ ဏ သည် ရတဲ ရ ်းရု်း၌ ရရိှ မည်။ Page 20 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) ၅၇။ (က) ရတဲ ရ ်းရု်းသည် နနက်ရပခ က်နာရနှင့် ညရနရပခ က်နာရအ က ်းတင် သကဆ် ိုင်ရ အထက် အ ဏ ြိုငက် ညန် က ်းသည့် အခ နိ ်နာရနငှ က့် လ အြုငိ ််းအပခ ်းအတက် ရု်းထိုင်နိုင်သည်။ ထို သရို့ သ ညန် က ်းခ က်မရိသှ မျှကို အခ နိ ်နာရမ ်းအတင််း ရတဲ ရ ်းရု်းက အခါအ ်းရလ ်စ သတ်မှတ် သည့် အခ နိ ်နာရနှငက့် လအြိုင််းအပခ ်းအတက် ရု်းထိုင်နိုင်သည်။ သရို့ သ ်လည််း မည်သညရ့် နတို့ စ်ရနတို့ င် မဆို ရပခ ကန် ာရထက်ြို၍ မည်သည့်ရတဲ ရ ်းရု်းမျှ ရု်းမထိုငရ် ၊ (ခ) ညရနရပခ က်နာရရနာက် စစ်ရဆ်းစရငပ် ခင််းကုိ ဆကလ် က်ရဆ င်ရွကရ် န် သိမု့ ဟတု ် မည်သညရ့် နို့ တင်မဆို ရပခ က်နာရထက်ြို၍ ရု်းထိုငရ် န် လိုအြ်သည်ဟု ရတဲ ရ ်းရ်ု းက ယဆလျှင် ရတဲ ရ ်းရု်းသည် လိုအြ်သည့်အတိုင််း ရု်းထိုင်နိုင်သည်။ သရို့ သ ်လည််း ရတဲ ရ ်းရု်းက ထိုသရို့ ု်းထငို ်လျှင် ထိုသရို့ ု်းထိုင်ပခင််း အတက် အရ က င််းပြခ က်ကုိ အမတှု တဲ င် ရရ်းမှတ်ရမည်၊ (ဂ) လတ်တရလ စနမနာပြရန် လိုသည့် အမမှု ြို်းတင် သမို့ ဟုတ် ရတဲ ရ ်းရု်းဖဲွဲ့စည််းသည့် အရ ရှိက ပြည်သူ့အက ြို်းအတက် လိုအြ်သည်ဟု တ ဝနခ် လက်မတှ ရ် ရ်းထို်းသည့် အမမှု ြို်းတင် စစရ် ဆ်းစရင်ပခင််း ကို မည်သည့် အခ နိ ်နာရတင်မဆို ပြြုလုြ်နငို ်သည်၊ (ဃ) စရန၊ တနဂဂရနရနတို့ ငရ် သ ်လည််းရက င််း၊ တရ ်းဝငရ် ု်းြိတ်ရက်မ ်းတင်ရသ ်လည််းရက င််း ရစဲ ည််းကမ််း၏ အက ြို်းအတက် ရု်းထိုင်ရနလ် အို ြသ် ည်ဟု ရတဲ ရ ်းရု်း သိမု့ ဟုတ် ရခဲ ြုြက် ထင်ပမငယ် ဆ လျှင် ထိုသထို့ င်ပမငယ် ဆသည့်အတိုင််း ရတဲ ရ ်းရု်းသည် ရု်းထိုငန် ိုင်သည်။ သရို့ သ ်လည််း အပခ ်းအ ရ က င််းရ က င့် ရတဲ ရ ်းရု်းသည် ထိုရု်းြတိ ်ရက်မ ်းအနက် မည်သည့်ရကတ် င်မျှ ရု်းမထိုင်ရ။ ၅၈။ (က) တရ ်းရပဖ င့်မနှ ရ် ရ်းအတက် ရု်းရရွဲ့ဆိုင််းရန် လအို ြသ် ည်ဟုပဖစရ် စ၊ စစ်ရဆ်းစရင်ပခင််းကို အဆက်မပြတ် ရဆ င်ရွကရ် န် မပဖစန် ငို ်ဟုပဖစ်ရစ မယဆလျှင် ရတဲ ရ ်းရု်းသည် ရု်းထိုင်ပြ်း တရ ်းခအ ်း စဲခ က်တင်၍ စစရ် မ်းသည်နှင့် တစ်ပြိြုင်နက် နည််းဥြရေ ၅၇ နှင့်အည စစ်ရဆ်းစရင်ပခင််းကို တစရ် နပို့ ြ်း တစ်ရနိဆု့ ကလ် က်ရဆ င်ရွကရ် မည်၊ (ခ) ရတဲ ရ ်းရု်းသည် အခါအ ်းရလ ်စ ရရွဲ့ဆိုင််းနိုင်သည့်ပြင် တစရ် နရ မှ တစရ် နရ သို့ ရရွဲ့ရပြ င််း၍ လည််း ရု်းထိုင်နိုင်သည်။ ထိပု့ ြင် ရတဲ ရ ်းရု်းသည် လိုအြ်သည့်အခါ မည်သည့်ရနရ ကိုမဆို ကည့်ရှုနငို ် သည်။ ၅၉။ ရတဲ ရ ်းရု်းသည် ဆု်းပဖတ်ခ က် မခ မတှ ်မ သိမု့ ဟတု ် အပြစရ် ိသှ ည်ဟရသ ဆု်းပဖတ်ခ က် ခ မတှ ် သည့်ကစိ စမ ြို်းတင် ပြစေ် ဏမ် ခ မှတ်မ ရတဲ ရ ်းရု်းကို ဖ က်သိမ််းရသ အခါ ထိုရဲတရ ်းရု်းရရွှဲ့တင် ရဆ င် ရကွ ်ရသ မှုခင််းကစိ တစ စ်ခလု ု်းသည် ြ က်ပြယ်ရမည့်ပြင် တရ ်းခကိုလည််း အပခ ်းရတဲ ရ ်းရု်းရရွှဲ့တင် စစရ် ဆ်းစရင်နငို ်သည။် ၆၀။ စစ်ရဆ်းစရင်ပခင််းကုိ ဆက်လက်ရဆ င်ရကွ ်ရန် မပဖစန် ိုင်ရစသည့် တရ ်းခရသဆု်းပခင််းကိစစမ ြို်းတင် ရသ ်လည််းရက င််း၊ တရ ်းခဖ ်းနာပခင််း ကိစစမ ြို်းတငရ် သ ်လည််းရက င််း ရတဲ ရ ်းရု်းသည် ရသဆု်း ပခင််း၏ အရ က င််းပခင််းရ ကိုပဖစရ် စ၊ ဖ ်းနာပခင််း၏အရ က င််းပခင််းရ ကိုပဖစရ် စ ရသခ စ သိရှိနငုိ ် ရအ င် သက်ရသခခ က်ယ၍ ထိုအရ က င််းပခင််းရ ကို ရရ်းမှတ်ပြ်း ရတဲ ရ ်းရု်းကို ရရွဲ့ဆိုင််းရမည်။ ထိပု့ ြင် အမတှု ကဲ ို ရတဲ ရ ်းရု်းဖွဲဲ့စည််းသည့် အ ဏ ြိုင်ထြိရု့ မည်။ ၆၁။ (က) ရတဲ ရ ်းရု်းက ဆု်းပဖတ်ရသည့် ပြဿနာတငို ််းအတက် ရတဲ ရ ်းရု်း၏ အဖဲွဲ့ဝငတ် ိုင််းသည် မိမိ ၏ ထင်ပမငယ် ဆခ က်ကို နှုတ်ပဖငရ့် ြ်းရမည့်ပြင် တရ ်းရသလတ်ရန် မိမိထင်ပမငယ် ဆခ က် ရြ်းပြ်းရစ က မ ပြစေ် ဏခ် မှတ်ခ က်နှင့် စြ်လ ဉ််း၍လည််း မိမိထင်ပမငယ် ဆခ ကက် ို ရြ်းရမည်၊ Page 21 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) (ခ) ရတဲ ရ ်းရု်းအဖဲွဲ့ဝင်မ ်း၏ ထင်ပမငယ် ဆခ က်မ ်းကို အဆင့်အနိမ့်ဆု်း အဖဲွဲ့ဝင်မှ အစပြြု၍ အစဉ် လိုက် ရယရမည်။ ၆၂။ စစရ် ဆ်းစရငရ် နစဉ် တရ ်းဥြရေအရ က င််းကိစစ၊ သက်ရသခခ က်ကစိ စ သိမု့ ဟတု ် လိုကန် ာရမည့် က င့်ထု်းကိစစနငှ ့်စြလ် ဉ််း၍ တရ ်းလို က် အမလှု ိုကအ် ရ ရိကှ ရသ ်လည််းရက င််း၊ တရ ်းခက ရသ ်လည််းရက င််း၊ တရ ်းခ၏ ကယို ်စ ်းရသ ်လည််းရက င််း ကနက်ို့ ကလ် ျှင် တရ ်းလို က် အရ ရှိ သိမု့ ဟုတ် တရ ်းခ သိမု့ ဟတု ် တရ ်းခ က် အရ ရှိဆငို ်သင့်ရ ရ က ထိုကနိကု့် က်ခ ကက် ို ရပဖ က ်းရန် အခင့်အရရ်းရရှိရမည့်ပြင် ကနက်ို့ ကသ် ကလည််း ပြနလ် ည်ရခ ြရန် အခင့်အရရ်းရိရှ မည်။ ၆၃။ (က) စရု ြါင််း၍ စစ်ရဆ်းစရင်ပခင််းကိုပဖစ်ရစ၊ သ်းပခ ်းစစ်ရဆ်းစရငပ် ခင််းကုပိ ဖစရ် စ ခ ကရမည့် ရတဲ ရ ်းရု်းရရွှဲ့ရိှ တရ ်းခဦ်းရရမည်ရရွဲ့မည်မျှကိုမဆို စစ်ရဆ်းစရင်ရန် ရတဲ ရ ်းရု်းသည် တစ်ကကိမ်သ က မ််းသစစ ၊ သိမု့ ဟုတ် ကတိသစစ ပြြုရစနိုင်သည်။ တရ ်းခအသ်းသ်းမှ ရတဲ ရ ်းရု်း၏ အဖဲွဲ့ဝင်မ ်းအ ်း ကနက်ို့ ကြ် ိုင်ခင့်ကို ရရှိရမည့်ပြင် အဖဲွဲ့ဝငတ် စဦ် ်းဦ်းကို ကန်ကို့ က်လို၊ မလို တရ ်းခအသ်းသ်းအ ်း တစ် ဦ်းစ ရမ်းပမန်် းရမည၊် (ခ) သ်းပခ ်းစစရ် ဆ်းစရင်ပခင််းကို ခရမည့် တရ ်းခအမ ်းအပြ ်းြါရိှရသ အမတှု င် တရ ်းခတစဦ် ်းဦ်း က အဖဲွဲ့ဝငတ် စဦ် ်းအ ်း ကနက်ို့ က်ရသ အခါ ရတဲ ရ ်းရု်းသည် မိမိသင့်ရတ ်သည်ထင်သညအ့် တငို ််း ထို ကနက်ို့ ကခ် က်ကုိ ဆု်းပဖတ်ရန် ဆက်လကရ် ဆ င်ရွကန် ိုင်သည် သိမု့ ဟတု ် ထကို နက်ို့ ကရ် သ တရ ်းခ၏ အမကှု ို ရရွဲ့ဆိုင််းနိုင်သည်။ ထိပု့ ြင် အပခ ်းတရ ်းခမ ်းကသို စစ်ရဆ်းစရင်ရန် ရတဲ ရ ်းရု်း၏ အဖဲွဲ့ဝင် မ ်းအ ်း က မ််းသစစ သိမု့ ဟုတ် ကတိသစစ ပြြုရစနိုင်သည်၊ (ဂ) သ်းပခ ်းစစ်ရဆ်းစရင်ပခင််းခရမည့် တရ ်းခအမ ်းအပြ ်းြါရိရှ သ အမတှု င် ရတဲ ရ ်းရု်းသည် က မ််း သစစ သိမု့ ဟတု ် ကတိသစစ ပြြုပြ်းရသ အခါ အပခ ်းအမမှု ်းကို ရရွဲ့ဆိုင််း၍ အမတှု စ်ခကု ိုသ စစရ် ဆ်းရ မည်။ ထိရု့ နာက် အဆုြိ ါ အပခ ်းအမမှု ်းကို တစ်မပှု ြ်းတစ်မှု စစရ် ဆ်းရမည်၊ (ဃ) မှုခင််းကစိ တစ စ်ခတု ည််းက ရြေါ်ရြါက်သည့် စခဲ က်မ ်းအတက် ရတဲ ရ ်းရု်းတစ်ရု်းတည််းက တရ ်း ခအမ ်းအပြ ်းအ ်း သ်းပခ ်းစစ်ရဆ်းစရင်ရသ အခါ တရ ်းမျှတမှုအတက် လအို ြသ် ည်ဟု ရတဲ ရ ်းရု်းက ထင်ပမငယ် ဆလျှင် ရတဲ ရ ်းရု်းသည် အဆုြိ ါတရ ်းခမ ်းအနက် တရ ်းခတစ်ဦ်းကို ရသ ်လည််းရက င််း၊ တစဦ် ်းထက်ြိုရသ တရ ်းခမ ်းကိုရသ ်လည််းရက င််း ခ မတှ ်ရန်ပဖစရ် သ ပြစ်ေဏ်ခ မှတ်ခ ကတ် စ် ရြ်ရြစ် ဉ်် းစ ်းပခင််းကုိ ထိုတရ ်းခအ ်းလု်းနှင့် စြ်လ ဉ်် းသည့် စစ် ရဆ်းစရငပ် ခင််း ပြ်းပြတ်သည်အထိ ရရွဲ့ဆငို ််းထ ်းနိုင်သည။် ၆၄။ (က) တရ ်းရု်းတင် ဥကဋက ္ဌအပဖစ် ရဆ င်ရွကရ် သ အရ ရကှိ ထိုရဲတရ ်းရု်း၏ ရဆ င်ရွကမ် အှု ်း လု်းကို ရရ်းမှတ်ရမည့်ပြင် သိမု့ ဟတု ် ရရ်းမှတရ် စရမညအ့် ပြင် ရတဲ ရ ်းရု်းအမတှု ဲ၏ တကိ မှန်ကန်ပခင််း အတက် တ ဝနခ် ရမည်၊ (ခ) ထက်ဆိုသည့် စက ်းလု်းမ ်းကို သု်းနိုင်သမျှသု်းလ က် အပဖစအ် ြ ကရ် ပြ ပြြု အတငို ််းသက်ရသခ ခ က်ကုိ ရရ်းယရမည်။ သရို့ သ ်လည််း တရ ်းလို ကအ် မလှု ိုက် အရ ရိကှ ပဖစရ် စ၊ တရ ်းခကပဖစရ် စ၊ ရတဲ ရ ်းရု်းကပဖစရ် စ အရရ်းြါအရ ရရ က်သညဟ် ု ယဆသည့်အခါမ ြို်းတင် ရမ်းခန်် းနှင့် အရပဖကို လု်းရစ့် ြတရ် စ့် ရရ်းယရမည၊် (ဂ) ရမ်းခန်် းတစ်ခခု ုနငှ ့်ပဖစရ် စ၊ သက်ရသခခ ကတ် စ်ခခု ုကုိ လက်ခပခင််းနငှ ပ့် ဖစရ် စ၊ ရတဲ ရ ်းရု်းက လိုက် နာရမည့် က င့်ထု်းနှင့်ပဖစရ် စ ကနက်ို့ ကခ် က်တစ်ရြက် ို ပြြုလုြ်သညအ့် ခါ တရ ်းလို က် အမလှု ိုကအ် ရ Page 22 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) ရိကှ ရသ ်လည််းရက င််း တရ ်းခကရသ ်လည််းရက င််း ရတ င််းဆိုလျှင် သိမု့ ဟုတ် ရတဲ ရ ်းရု်းက သင့် ရတ ်သညဟ် ု ယဆလျှင် ထိုကနိကု့် က်ခ ကက် ို အရ က င််းပြခ က်မ ်းနငှ အ့် တတက ထိုကနကို့် က် ခ က်နှင့် စြ်လ ဉ််း၍ ရတဲ ရ ်းရု်းက ခ မှတ်သည့် ဆု်းပဖတ်ခ ကက် ြို ါ အမတှု ဲတင် ရရ်းသင််းရမည်၊ (ဃ) တရ ်းလို က် အမလှု ကို ်အရ ရိကှ ပဖစရ် စ၊ တရ ်းခကပဖစ်ရစ၊ တရ ်းခ က်အရ ရိကှ ပဖစရ် စ၊ ရြ်းရသ ရလျှ က်ထ ်းခ က်တစ်ခခု ုသည် ရရ်းသ ်းထ ်းသည့် ရလျှ က်ထ ်းခ က် မဟတု ်သည့် အခါမ ြို်းတင် ထိုရလျှ က်ထ ်းခ က်ကုိ အမတှု ဲတင် ရတဲ ရ ်းရု်းက သင့်သည် ထင်ပမင်သည်ထက်ြို၍ ရရ်း မှတ်ရန်မလို။ သိရု့ တင် - (၁) တရ ်းခအ ်း စဲဆိုထ ်းသည့် စဲခ က်အသ်းသ်းနှငစ့် ြလ် ဉ််း၍ တရ ်းခက ပဖစရ် စ၊ တရ ်းခ က် အရ ရကှိ ပဖစရ် စ ပြြုလုြ်သည့် ရခ ြခ က်ကုိ အတည်ပြြု အ ဏ ြငို ်အ ်း ခ ငခ့် နိ ်ဆု်းပဖတ်နငို ်ရစရန် ခခု ရခ ြခ က်ကို အမတှု ိုင််းတင် ရတဲ ရ ်းရု်းက ရရ်းမတှ ်ရမည်၊ (၂) တရ ်းလို က် အမလှု ကို အ် ရ ရှိကပဖစရ် စ၊ တရ ်းလို က် အမလှု ိုကအ် ရ ရိကှ ယို စ် ်းပဖစ်ရစ၊ တရ ်းခကပဖစရ် စ၊ တရ ်းခ က် အရ ရကှိ ပဖစရ် စရြ်းရသ ရလျှ က်ထ ်းခ က်ြါ သ်းပခ ်းပဖစ်သည့် အရ က င််းအရ မ ်းကိုလည််း တရ ်းလို က် အမလှု ိုကအ် ရ ရိကှ ရသ ်လည််းရက င််း၊ တရ ်းခက ရသ ်လည််းရက င််း ရရ်းမှတရ် စလိုလျှင် ရတဲ ရ ်းရု်းက ရရ်းမတှ ်ရမည။် ၆၅။ ရတဲ ရ ်းရု်းဥကကဋ္ဌသည် အမတှု ဲကုိ ရခဲ ြုြ် သိမု့ ဟုတ် ရခဲ ြုြ်က ညန် က ်းထ ်းသထသို့ ြုစ (၁၃) ကို အသု်းပြြု၍ ခ က်ခ င််းရြ်းြိရု့ မည်။ ၆၆။ (က) ရတဲ ရ ်းရု်းတင် ရရွှဲ့ရနလိုကြ် ါရဆ င်ရကွ ်ခင့် မရရိှ စရ။ တရ ်းခရရ်ွ းခ ယ်ရသ ရအဲ ရ ရတှိ စ် ဦ်းက တရ ်းခ၏ ကိုယ်စ ်းလိုကြ် ါ ရဆ င်ရွကခ် င့် ရိသှ ည်။ ထိုအရ ရကှိ ို “တရ ်းခ ကအ် ရ ရှ”ိ ဟု ရခေါ်ရမည်။ တရ ်းခ က်အရ ရသိှ ည် ရရွှဲ့ရနရရှိသည့် အခငအ့် ရရ်းမ ်းကို ရရှိ၍ ရရွှဲ့ရနရဆ င်ရကွ ်ရ သည့် အလုြ်ဝတတရ ်းမ ်းကိုလည််း ရဆ င်ရွကရ် မညအ့် ပြင် ရရွှဲ့ရနခယရသည့် တ ဝန်မ ်းကလို ည််း ခယရမည။် (ခ) တရ ်းလို က်အြငို ််းကုိ ရဆ င်ရွကရ် နအ် တက် တရ ်းခအရြေါ် သက်ရသခအက ဉ််းခ ြုြ်ရရ်းသ ်းခဲ့် သည့် အရ ရှိကိုပဖစရ် စ၊ သက်ဆိုင်ရ ခရိုငပ် ြည်သူ့ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့မှ ်းက ရရ်ွ းခ ယတ် ဝနရ် ြ်းသည့် အရ ရကှိ ို ပဖစရ် စ တ ဝနရ် ြ်းအြရ် မည။် ၎င််းအရ ရကှိ ို တရ ်းလို က် အမလှု ိုကအ် ရ ရဟှိ ု ရခေါ်ဆိုရမည။် ၆၇။ ပြည်သူ့ရတဲ ြ်ဖဲွဲ့ အဆငဆ့် င့်ကပဖစရ် စ၊ ရတဲ ရ ်းရု်းကပဖစ်ရစ ဤဥြရေနှင့် နည််းဥြရေကစိ စမ ်းအ တက် ရဆ င်ရွကရ် တင် လိုအြ်ြါက ရဥဲ ြရေအရ ရိထှ မှ အကကပြြုခ က်မ ်း ရယနငို ်သည်။ ၆၈။ ဥြရေအရ က မ််းသစစ ကိုရသ ်လည််းရက င််း၊ ကတသိ စစ ကရို သ ်လည််းရက င််း ပြြုရစရန် လိုအြ် ြါက ရအ က်ြါ သစစ ပြြုခ က်ြုစတစ်ခခု အု ရ သိမု့ ဟုတ် ထိုသကရ် သကို်းကယ်သည့် သ နငှ ့်အည ပဖစ်ရစ၊ ထိုသကရ် သ၏ စိတတ် င်စဲပမရဲ စသည့် အပခ ်းနည််းလမ််းနှင့် အညပဖစ်ရစ၊ ထြ်တသစစ ပြြုပခင််း သရ သက်ရရ က်ရစသည်ဟု ရတဲ ရ ်းရု်းက အမနှ ်စစု မ််းရတွဲ့ရိသှ ည့် အပခ ်းသစစ ပြြုခ က်ြစု အရ က မ််းသစစ ကရို သ ်လည််းရက င််း၊ ကတိသစစ ကရို သ ်လည််းရက င််း ရတဲ ရ ်းရု်း၏ အဖဲွဲ့ဝငတ် စဦ် ်းက သိမု့ ဟတု ် ရတဲ ရ ်းရု်းက အ ဏ အြန် ှင််းထ ်းသတစဦ် ်းဦ်းက သကရ် သတိုင််းအ ်း သက်ရသမခမ ပြြုရစ ရမည။် Page 23 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) ြ်ိုးသစစောပြ ခ ်ြံုစံ “ကျွန်ုြ.် ........................ သည် အမနှ ်တကယ် အစစ်ခြါမည်။ အလု်းစု အမနှ အ် ကန် အစစ်ခြါမည်၊ မမှန်မကန် မြါရိြှ ါဟု က မ််းသစစ ပြြုြါသည”် သစေစ ာပြ ခ ြ် ံုစံ “ကျွန်ြု ်......................... သည် အမနှ ်အကန် အစစ်ခြါမည်။ အလု်းစု အမနှ အ် ကန် အစစ်ခြါမည်၊ မမှန်မကန် မြါရိြှ ါဟု ရလ်းနကတ် ည် ကည် မှန်ကနစ် ရ ကည ၍ ကတိသစစ ပြြုြါသည်” အြှု ဲ န်ိုးသြ်ိုးပခင်ိုး ၆၉။ ရတဲ ရ ်းရု်း၏ အမတှု ဲကုိ ထုတ်ပြနရ် ကည ပြ်းရနာက် ရခဲ ြုြ်ရု်းသို့ ြရို့ မည်။ ထိုအမတှု ဲကုိ အနည််း ဆု်းသု်းနှစ် ရခဲ ြုြ်ရု်းတင် ထိန််းသိမ််းထ ်းရမည်။ ၇၀။ ရတဲ ရ ်းရု်းပဖင့် စစရ် ဆ်းစရင်ပခင််းခရသတိုင််းမှ အတည်ပြြုပြ်းရနာက် အမတှု ဲကုိ မဖ က်ဆ်းမ အမတှု ဲကုိ ထိန််းသမိ ််းရသ အရ ရှိထမှ အမတှု ဲ၏ မိတတ တစ်ခကု ို ရတ င််းဆိုြါက ရထိုကခ် င့်ရှိရမည။် ၇၁။ ဥြရေြေု ်မ ၃၆ ြါ ပြဋ္ဌ န််းခ က်အရ ရတဲ ရ ်းရု်းက ပြစေ် ဏခ် မှတ်ပခင််းခရသတစ်ဦ်းအ ်း ရထ င် သိြု့ ရို့ န် ဝရမ််းသည် ြုစ (၁၄) ြါ အတငို ််းပဖစရ် စရမည။် အက ဉ််းသ ်း၏ ရတဲ ြ်ရင််းမှ ်း သိမု့ ဟုတ် ရတဲ ြ်ဖွဲဲ့မှ ်းက ထိုဝရမ််းကို လက်မှတ်ထို်းပြ်းရနာက် သက်ဆိုင်ရ ရထ င်အ ဏ ြိုငထ် သို့ ရြ်းြိရု့ မည်။ ၇၂။ ဥြရေြုေ်မ ၃၇ အရ ပြစေ် ဏလ် တ်ပငိမ််းခ မ််းသ ခင့် ရြ်းသည့်အခါ သိမု့ ဟုတ် စစရ် ဆ်းစရင်ပခင််းကို ြယ်ဖ က်သည့်အခါ သိမု့ ဟုတ် ပြစေ် ဏက် ို လု်းဝရသ ်လည််းရက င််း၊ ထိုပြစ်ေဏ်၏ မကုန်ဆု်းရသ်းသည့် အြိုင််းကို ရသ ်လည််းရက င််း လတ်ပငိမ််းသက်သ ခင့်ပြြုသည့်အခါ အသု်းပြြုရန် လတ်ဝရမ််း ြုစမှ ြုစ (၁၅) ြါ အတိုင်် းပဖစရ် စရမည။် ထိုဝရမ််းကို ထိုအမိနထ်ို့ ုတ်သညအ့် ရ ရကှိ ရသ ်လည််းရက င််း၊ ထိုအရ ရိ၏ှ ဦ်းစ်းအရ ရှိကရသ ်လည််းရက င််း ဝရမ််းရြေါ်တင် လက်မှတရ် ရ်းထို်းပြ်း ထိုသအ ်း ခ ြုြ်ထ ်းသည့် အက ဉ််းရထ င်အုြ်ခ ြုြရ် သ အရ ရထှိ ြရို့ မည်။ ၇၃။ ဥြရေြုေ်မ ၃၇ အရ အထက်အ ဏ ြငုိ ်က ရထ င်ေဏ်တစ်ရြ်ရြ်ကို ရလျှ ့်ရြါလ့် ိုကသ် ည့်အခါ အသု်းပြြုရန် ရလျှ ့်ရြါဝ့် ရမ််းြုစမှ ြုစ (၁၆) ြါ အတိုင််းပဖစရ် စရမည်။ ထိုဝရမ််းကို ထိုအမိနထ်ို့ ုတ်ပြန် သည့်အရ ရကိှ ရသ ်လည််းရက င််း၊ ထိုအရ ရိ၏ှ ဦ်းစ်းအရ ရကှိ ရသ ်လည််းရက င််း ဝရမ််းရြေါ်တင် လက်မှတရ် ရ်းထို်းပြ်း ထိုသအ ်း ခ ြုြ်ထ ်းသည့် အက ဉ််းရထ င်အုြ်ခ ြုြရ် သ အရ ရိထှ ြရို့ မည်။ ၇၄။ ဥြရေြုေ်မ ၅၅ အရ ရတဲ ရ ်းရု်းဆု်းပဖတ်ခ ကက် ို ပဖစရ် စ၊ ပြစေ် ဏခ် မှတခ် က်ကိုပဖစ်ရစ နစ်နာရစ သည်ဟု ယဆလျှင် ဝနက် က်းထ ြုစ (၁၇) အတငို ််း အသနာ်းခစ တင်ပြနိုင်သည။် အသနာ်းခစ ကို ပြစ် ေဏရ် ကည သည့်ရနမို့ ှ စ၍ ရကရ် ြါင််း ၃၀ အတင််းသ တင်သင််းခငရ့် ိသှ ည်။ ၇၅။ ရတဲ ရ ်းရု်းသည် မှုခင််းကိစစမ ်း ရဆ င်ရကွ ်ရ တင် ဤနည််းဥြရေတင် ပြဋ္ဌ န််းထ ်းပခင််း မရိရှ သ ကိစစရြ်မ ်းအတက် ဥြရေနှင့်ဆနက်ို့ င်မှုမရိြှ ါက ပြစ်မှုဆိုင်ရ က င့်ထု်းဥြရေကို တတ်နငို ်သမျှ လိုကန် ာရဆ င်ရွကရ် မည်။ (ြ)ု ပမသင််း Page 24 of 25

Myanmar Law Information System (MLIS) (ပြည်သူ့ရဲတြ်ဖဲွဲ့ စည််းကမ်် းထိန်် းသိမ််းရရ်း နည််းဥြရေမ ်း) ေုတယိ ိုလ်ခ ြုြ်ကက်း ဝနက် က်း ပြည်ထဲရရ်းဝနက် က်းဌ န Page 25 of 25