မြန်မာ့ရေကြောင်းပညာတက္ကသိုလ် ဥပဒေ

Myanmar Law Information System (MLIS) မြန်ြာနငို ်ငရံ ေရ က္ာင််းပညာတက္သက ိုလ်ဥပရေ ပြည်ထ ောင်စုပြန်ြောနုင်ငံထ ော် နုင်ငံထ ော်ထ ေးချြ်ေးသောယောထ ေးနှင်ဖံွံ့ဖဖ ေးထ ေးထ ောင်စီ ပြန်ြောနုင်ငံထ ထ ောင်ေးြညော ကသုလ်ဥြထေ (နုင်ငံထ ော်ထ ေးချြ်ေးသောယောထ ေးနှင်ဖံွံ့ဖဖ ေးထ ေးထ ောင်စီ ဥြထေ ြှ ် ၁/ ၂၀၀၂) န် ုန်ဖြ ွံ့၊ ၁၃၆၃ ခုနှစ်၊ ြုိ့ ွဲလဆန်ေး ၂ ် (၂၀၀၂ ခုနှစ်၊ ထဖထဖော်ဝါ ီလ ၁၄ ်) ခန်ေး (၁) ြညန် ှင် ဓြပောယ်ထဖောပ် ြချ ် ၁။ ဤဥပရေက္ို ပြနြ် ောနုငင် ံထ ထ ောင်ေးြညော ကသုလ် ဥြထေဟို ရ ေါ်တွငရ် ေေြည်။ ၂။ ဤဥပရေတငွ ် ပါေရသာ ရ ာက္်ပါေက္ာ်းေပ်ြ ာ်းသည် ရ ာ်မပပါ တိုင််း ဓပာပ ယ်သက္်ရောက္်ရေေြည-် (က္) ကသုလ် ဆိုသည်ြာ ဤဥပရေ ေ တည်ရ ာငသ် ည် မြနြ် ာနိုငင် ရံ ေရ က္ာင််းပညာတက္ကသိုလ်က္ို ဆိုသည။် ( ) ထ ောင်စီ ဆိုသည်ြာ မြန်ြာနိုငင် ံရေရ က္ာင််းပညာတက္ကသိုလ်၏ လိုပ်ငန််းတာဝနြ် ာ်းက္ို ကက္်း က္ပ်ေန် ဤဥပရေ ေ ွဲ့ေည််းသည် တက္ကသိုလရ် က္ာင်ေက္ိုဆိုသည်။ (ဂ) ြါထြော ခချ ြ် ဆိုသည်ြာ မြနြ် ာနငို ်ငရံ ေရ က္ာင််းပညာတက္ကသိုလ်၏ ပါရြာက္ခ ျုပက် ္ိုဆိုသည်။ ခန်ေး(၂) ည်ထ ောင်ပခင်ေး ၃။ မြနြ် ာနငို ်ငရံ ေရ က္ာင််းပညာတက္ကသိုလ်က္ို ဤဥပရေ ေတင် ာဏာသက္်ရောက္သ် ည်ရနြေ့ ေ၍ တညရ် ာင် လိုက္သ် ည်။ ၄။ ပရိုေ့ ဆာငရ် ေ်းဝနက် က္်းဌာနသည် တက္ကသိုလ်နငရ် ပါင််းက္်းဆက္်သွယ်သည် ေဂေရက္ာလပ်၊ ရက္ာလပ၊် သပပံနငရ် က္ ာင််းြ ာ်း က္ို ေို်းေ ွဲ့၏ သရ ာတည က္မ် င် လို ပသ် လို တည်ရ ာင်နငို ်သည်။ ခန်ေး(၃) ကသုလ်၏ ည်ြှန်ေးချ ်ြျောေး ၅။ တက္ကသိုလ်၏ ေည်ြန််း က္်ြ ာ်းြာ ရ ာက္်ပါ တငို ််းမ ေ်သည်- (က္) ရေရ က္ာင််းပညာမ င် နငို ်ငရံ တာရ် တ်ြ ွံဲ့ဖ ျု်းတို်းတက္်ြှုက္ို ရ ာက္် က္မပျုနငို ်ေန်၊ ( ) က္ င်ဝတ်သက္ခာနင် မပညေ် ံိုဖပ်း က္ျွြ်် းက္ ငရ် သာ ရေရ က္ာင််းပညာေင်ြ ာ်း ရြွ်း တို န် ိုင်ေန၊် Page 1 of 5

မြန်ြာနငို ်ငရံ ေရ က္ာင််းပညာတက္သက ိုလ်ဥပရေ (ဂ) ရေရ က္ာင််းပညာဆငို ်ော သက္်ရြွ်းဝြ််းရက္ ာင််းြှုက္ို ရ ာက္် က္မပျုြည် သပနပံ င် နည််းပညာတကိုေ့ ္ို သင် က္ာ်းရပ်းနိုင် ေန၊် (ဃ) ရေရ က္ာင််းပညာေပ်ြ ာ်း ေဉဆ် က္်ြမပတ် ွံဲ့ဖ ျု်းတို်းတက္်ရေရေ်း တွက္် ေြရံ ဆာငေ် ကွ ္်နငို ်ေန်၊ (င) မပည်မပည်ဆိုင်ော ရေရ က္ာင််း ွဲ့ ျုပ်က္ ြတ် ာ်းသည် မပဌာန််း က္်ြ ာ်းက္ို ရေရ က္ာင််းပညာေင်ြ ာ်း သေန ်းလည် နိုငရ် ေေန၊် (ေ) ရေရ က္ာင််းပညာေပ်ြ ာ်း ွံဲ့ဖ ျု်းတို်းတက္ရ် ေရေ်း တကွ ္် လို ပ်သည်သိုရတသနလိုပ်ငန််းေပ်ြ ာ်းက္ို ရဆာင်ေွက္န် ငို ်ေန။် ခန်ေး(၄) ထ ောငစ် ီဖွဲံ့စည်ေးပခင်ေး ၆။ ပရိုေ့ ဆာငရ် ေ်းဝနက် က္်းဌာနသည် ေို်းေ ွဲ့၏ သရ ာတည က္်မ င-် (က္) ရ ာက္်ရ ာ်မပပါ ပိုဂ္ျုလြ် ာ်းပါဝင်ရသာ တက္ကသိုလရ် က္ာင်ေက္ို ွဲ့ေည််းေြည-် Myanmar Law Information System (MLIS) (၁) ဝန်ကက္်း၊ ပိုေရ့ ဆာင်ရေ်းဝန်ကက္်းဌာန ဥက္ကဋ္ဌ (၂) သက္်ဆိုင်ော ေို်းေဌာန၊ ွဲ့ ေည််းြ ာ်းြ ပိုဂျ္ုလ်ြ ာ်း ရက္ာင်ေဝငြ် ာ်း (၃) ာသာေပ်ဆိုင်ောပညာေင်ြ ာ်း ရက္ာင်ေဝငြ် ာ်း (၄) သင်ရလ ာ်ရသာ နိုင်ငံသာ်းြ ာ်း ရက္ာင်ေဝငြ် ာ်း (၅) ပါရြာက္ခ ျုပ်၊ မြန်ြာနိုင်ငံရေရ က္ာင််းပညာတက္ကသိုလ် တွင််းရေ်းြ ်း ( ) လို ပ်ပါက္ ရက္ာင်ေ၏ ေိုတယဥက္ကဋ္ဌနင် တွ က္် တငွ ််းရေ်းြ ်းတကိုေ့ ္ို သတ်ြတ်၍ တာဝနရ် ပ်း ပန် ငို ်ပါ သည်။ (ဂ) ရက္ာင်ေက္ို လို ပသ် လို မပင်ဆင် ွဲ့ေည််းနိုင်သည်။ ခန်ေး(၅) ထ ောငစ် ီ၏ လုြ်ငန်ေး ောဝနြ် ျောေး ၇။ ရက္ာင်ေ၏ လိုပ်ငန််းတာဝန်ြ ာ်းြာ ရ ာက္်ပါ တငို ််းမ ေ်ပါသည်- (က္) တက္ကသိုလ်၏ ပညာရေ်းဆိုင်ောြဝါေြ ာ်းနင် လြ််းညနွှ ်ြှုြ ာ်းက္ို ြတ်မ င််း၊ ( ) တက္ကသိုလ်နင် ရပါင််းက္်းဆက္်သွယ်သည် ေဂေရက္ာလပ်၊ ရက္ာလပ၊် သပပံနင် ရက္ ာင််းြ ာ်းက္ို တညရ် ာင် နိုငေ် န် ရ ာက္် တံ င်မပမ င််း၊ Page 2 of 5

Myanmar Law Information System (MLIS) မြန်ြာနငို ်ငရံ ေရ က္ာင််းပညာတက္သက ိုလ်ဥပရေ (ဂ) တက္ကသိုလ်၏ ေည်ြန််း က္်ြ ာ်း ရက္ာင် ညရ် ာ်ောတွင် ရဆာင်ေွက္ေ် ြည်လပို ်ငန််း ေ ေဉြ် ာ်း ြတ်မ င််း၊ (ဃ) တက္ကသိုလ်က္ ပန် င််းြည် ွဲ့၊ ေပလိုြာနင် ရ ာငလ် က္်ြတ်ြ ာ်းသတ်ြတရ် ေ်းနင် ေပ်လ ဉ််း၍ ညနငှု ််း ရဆာင်ေွက္မ် င််း၊ (င) တက္ကသိုလ်က္ ပန် င််းြည် ွဲ့၊ ေပလိုြာနင် ရ ာင်လက္်ြတ်ြ ာ်း ာ်း မပည်မပညဆ် ိုင်ောရေရ က္ာင််း ွဲ့ ျုပက် ္ သတ်ြတ် ာ်းသည် ရေရ က္ာင််း က္်ဆငို ်ောက္ျွြ််းက္ င်ြလှု က္်ြတ် ြည်သည် ဆင်နင် တညသည် က္ို ညနငှု ််းသတ်ြတ်မ င််း၊ (ေ) နိုငင် ံမ ာ်းတငို ််းမပည်ြ ာ်းက္ ပန် င််းသည် ရေရ က္ာင််း က္်ဆိုင်ော ွဲ့၊ ေပလိုြာနင် ရ ာင်လက္်ြတ်ြ ာ်းက္ို လို ပ်ပါက္ သ ြတမ် ပျုနငို ်ရေ်း တွက္် ရဆာင်ေွက္မ် င်် း၊ (ဆ) တက္ကသိုလ်တငွ ် တာဝန် ြ််းရဆာင်ြည် ဆောြ ာ်း၏ ပညာ ေည် င််းက္ို သတြ် တ်မ င််း၊ (ဇ) နငို ်ငရံ တာ်၏ လို ပ် က္န် င် ည တက္ကသိုလတ် ွင် လက္် သံ င် က္ာ်းြည် ရက္ ာင််းသာ်းဦ်းရေ သတ်ြတ်မ င််း၊ (ဈ) ရေရ က္ာင််းပညာေပ်ြ ာ်း ွံဲ့ဖ ျု်းတို်းတက္ရ် ေေန် သိုရတသနလိုပ်ငန််းြ ာ်း ရဆာင်ေွက္ရ် ေ်းနင် ဆိုပါ ပညာေပ်ြ ာ်း မပန်ပေ့ ွာ်းရေ်းတိုေ့ တွက္် ေြံ က္်ြ ာ်း ြတ် ရဆာင်ေွက္မ် င််း၊ (ည) ရေရ က္ာင််း က္်ဆငို ်ော ဂိုဏ် ်းရဆာင် ွဲ့ြ ာ်း ပန် င််းရေ်းနင် ေပ်လ ဉ််း၍ ဆံို်းမ တ်မ င််း၊ (ဋ) တက္ကသိုလ်ပညာရေ်း ွဲ့နင် တက္ကသိုလ်ေြံ န်ေ့ ရွ ေ်း ွဲ့တ၏ိုေ့ လိုပ်ငန််း တာဝနြ် ာ်းက္ိုလည််းရက္ာင််း တက္ကသိုလန် င် ရပါင််းက္်းဆက္်သယွ ်သည် ေဂေရက္ာလပ်၊ ရက္ာလပ်၊ သပပံနင် ရက္ ာင််းြ ာ်း၏ ပညာရေ်းနင် ေြံ န်ေ့ ရွ ေ်းဆငို ်ော လိုပ်ငန််း တာဝနြ် ာ်းက္ိုလည််းရက္ာင််း၊ ကက္်း က္ပ်မ င််း၊ ရပါင််းေပ်ညနှုင််းမ င််းနင် တင်မပ က္် ြ ာ်းက္ို ဆံို်းမ တ်မ င််း၊ (ဌ) လို ပ်ရသာက္ျွြ်် းက္ င်ြှု က္ ညနင် မ ာ်း က္ ညြ ာ်းက္ို ေို်းေဌာန၊ ွဲ့ ေည််းြ ာ်းနင် မပည်တငွ ််း/မပညပ် ွဲ့ ေည််းြ ာ်း ံြ ေယမ င်် း၊ (ဍ) ရက္ာင်ေ၏ လိုပင် န််းတာဝနြ် ာ်းက္ို ရက္ာင် ညရ် ာရ် ဆာင်ေွက္န် ငို ်ေန် လို ပ်ရသာ ွဲ့ငယ်ြ ာ်း ွဲ့ေည််းမ င််းနင် လိုပ်ငန််းတာဝန်ြ ာ်း သတ်ြတ်မ င််း၊ ၈။ ဝန် ြ််းြဟိုတရ် သာ ရက္ာင်ေဝင်ြ ာ်းသည် ပရိုေ့ ဆာင်ရေ်းဝနက် က္်းဌာနက္သတ်ြတ်သည် ်းမြငရ် ငွြ ာ်းက္ို ံော်း ွငေ် သည်။ ခန်ေး(၆) ကသုလ်ြညောထ ေး ဖွဲံ့နငှ ် ကသုလ် စီြံခနို့်ခထွဲ ေး ဖွဲံ့ြျောေး ဖွဲံ့စည်ေးပခင်ေး ၉။ ရက္ာင်ေသည် တက္ကသိုလတ် ွင် သင် က္ာ်းပိုေ့ ြည် ာသာေပ်ြ ာ်း လိုက္် သင်ရို်းြာတက္ာ၊ သငရ် ို်း ညွှန််းတြ််းြ ာ်းနင် ော ိုပ်၊ ောတြ််းြ ာ်းက္ို ေေေ် တည်မပျုသည် လိုပ်ငန််းတာဝနြ် ာ်း၊ ွဲ့၊ ေပလိုြာနင် ရ ာင်လက္်ြတ်ြ ာ်း ်းမြင်သည် လိုပ်ငန််းတာဝန်ြ ာ်းနင် ပညာရေ်းဆိုင်ော မ ာ်းလိုပင် န််းတာဝနြ် ာ်းက္ို ရဆာင်ေွက္န် ငို ်ပါက္ ပါရြာက္ခ ျုပ် ဥက္ကဋ္ဌ မ ေပ် ါဝင် သည် တက္ကသိုလ်ပညာရေ်း ွဲ့က္ို ွဲ့ေည််းေြည်။ Page 3 of 5

Myanmar Law Information System (MLIS) မြန်ြာနငို ်ငရံ ေရ က္ာင််းပညာတက္သက ိုလ်ဥပရေ ၁၀။ ရက္ာင်ေသည် တက္ကသလို ်၏ ဏ္ဍာရေ်းဆိုင်ောလိုပင် န််းတာဝနြ် ာ်း၊ ရက္ ာင််းသာ်းြ ာ်း၏ ေည််းက္ြ််း န််းသြ််းရေ်းဆိုင်ောလိုပ်ငန််းတာဝနြ် ာ်းနင် ေြံ န်ေ့ ရွ ေ်းဆိုင်ော မ ာ်းလိုပ်ငန််းတာဝနြ် ာ်းက္ို ရဆာင်ေွက္န် ိုင် ေန် ပါရြာက္ခ ျုပဥ် က္ဋက ္ဌ မ ေ် ပါဝင်သည် တက္ကသိုလ် ေြံ န်ေ့ ရွ ေ်း ွဲ့က္ို ွဲ့ေည််းေြည။် ၁၁။ ရက္ာင်ေသည် တက္ကသလို ်ပညာရေ်း ွဲ့နင် တက္ကသလို ်ေြံ န်ေ့ ရွ ေ်း ွဲ့တ၏ိုေ့ လပို ်ငန််းတာဝနြ် ာ်းက္ို သတ်ြတရ် ပ်းေြည။် ၁၂။ တက္ကသိုလ်ပညာရေ်း ွဲ့နင် တက္ကသိုလ်ေြံ န်ေ့ ရွ ေ်း ွဲ့တတိုေ့ ွင် ပါဝငရ် သာ ဝန် ြ်် း ြဟိုတ်သည် ွဲ့ဝင် ြ ာ်းသည် ပရိုေ့ ဆာင်ရေ်းဝနက် က္်းဌာနက္ သတ်ြတ်သည် ်းမြငရ် ငကွ ္ို ံော်း ွင်ေသည။် ခန်ေး(၇) ဝန် ြ်ေးဖွဲံ့စည်ေးြံု ၁၃။ ရက္ာငေ် သည် ပညာသင် က္ာ်းရေ်းနင် ေြံ န်ေ့ ရွ ေ်းလိုပင် န််းတာဝနြ် ာ်းက္ို ရမ လံ က္် လို ပ်ရသာ ဝန် ြ််း ွဲ့ေည််းပံိုက္ို သတ်ြတ် က္ြ် ာ်းနင် ည ရေ်းဆွ၍ တညမ် ပျု ာ်းေေြည။် ၁၄။ ရက္ာငေ် သည် ဆောြ ာ်းနင် ဝန် ြ််းြ ာ်းက္ို န်ေ့ ာ်းောတငွ ်- (က္) တည်ဆေည််းြ ဉ််း၊ ေည််းက္ြ််း၊ ညွှန် က္ာ်း က္်ြ ာ်းနင် ည ဝန် ြ််း ွဲ့ေည််းပံို တငွ ််း န်ေ့ ာ်းနိုင် ငွ ်ေ သည်။ ( ) ပညာသင် က္ာ်းရေ်းနင် ေြံ န်ေ့ ရွ ေ်းလိုပ်ငန််းတာဝနြ် ာ်းက္ို ရောက္ေ် ွာ ရဆာင်ေွက္န် ိုင်ြည် ဆောြ ာ်းနင် ဝန် ြ််းြ ာ်းက္ို သက္်ဆိုင်ောဌာနြ ာ်းနင် ညနှုင််း၍ လွှရမပာင််းေယ န်ေ့ ာ်းနိုင်သည။် ၁၅။ ရက္ာင်ေသည် ဝန် ြ််းရေ်းော လိုပ်ပိုင် ငွ ်ြ ာ်းက္ို ပါရြာက္ခ ျုပ် ာ်း လို ပ်သလို လွှ ပ်ရဆာင်ေွက္် ရေနငို ် သည်။ ခန်ေး(၈) ဘဏ္ဍောထ ေး ၁၆။ ပါရြာက္ခ ျုပ်သည် တက္ကသိုလ်၏ နေ်ေဉ်ေသံို်းြန််းရမ ရငွောေင််းက္ို ပရိုေ့ ဆာငရ် ေ်းဝနက် က္်းဌာနသိုေ့ တင်မပ၍ သရ ာတည က္် ေယဖပ်း ရဆာင်ေွက္ေ် ြည်။ ၁၇။ ပါရြာက္ခ ျုပ်သည် တက္ကသိုလ်၏ ေရငွနင် သံို်းေေတ်ြ ာ်းက္ို တည်ဆ ဏ္ဍာရေ်းေည််းြ ဉ််း၊ ေည််းက္ြ််း၊ ညွှန် က္ာ်း က္် ြ ာ်းနင် ည ောေင််း င််း ာ်းေမ င််း၊ ရပ်းသငွ ််းမ င််းနင် သံို်းေမွ င််းမပျုေြည။် ခန်ေး(၉) ထထ ၁၈။ တက္ကသိုလ်သည် ွဲ့၊ ေပလိုြာ၊ ရ ာင်လက္်ြတ်နင် ရေရ က္ာင််း က္်ဆငို ်ော ဂိုဏ် ်းရဆာင် ွဲ့ြ ာ်း ပန် င််း ငွ ်ေသည်။ Page 4 of 5

Myanmar Law Information System (MLIS) မြန်ြာနငို ်ငရံ ေရ က္ာင််းပညာတက္သက ိုလ်ဥပရေ ၁၉။ တက္ကသိုလ်သည် က္ိုယ်ပငို ် ြည်၊ က္ိုယ်ပငို ်တဆံ ပ်မ င် ရဆာင်ေွက္ပ် ိုင် ငွ ်၊ ေဉဆ် က္ြ် မပတ် ရဆာင်ေကွ ္် ပိုင် ွင၊် တော်းေွ ဆိုနိုင် ွင်နင်၊ တော်းေဆွ ို ံနငို ် ွင်ေသည။် ၂၀။ တက္ကသိုလ်သည် ဤဥပရေမပဋ္ဌာန််းမ င််းြမပျုြက္ တည်ရ ာင် ာ်းရသာ ရေရ က္ာင််းပညာသပပံ ပငို ်ေန်ပံိုရငွ ြ ာ်းက္ိုလည််းရက္ာင််း၊ ရေွဲ့ရမပာင််းနိုငရ် သာပေစည််းနင် ြရေွဲ့ရမပာင််းနငို ရ် သာ ပေညစ ််းြ ာ်းက္ိုလည််းရက္ာင််း၊ ေပငို ် ွင် နင် ရပ်းေနတ် ာဝနြ် ာ်းက္ို လည််းရက္ာင််း ဆက္် ေံ ြည။် ၂၁။ တက္ကသိုလ်သည် ပညာရေ်းလိုပ်ငန််းနင် ေြံ န်ေ့ ရွ ေ်းလိုပ်ငန််းြ ာ်း ရ ာငမ် ြငရ် ေေန် လငိုေ့ ာ က္ျွြ်် းက္ င်ြှု က္ ညနင် မ ာ်းလို ပရ် သာ က္ ညြ ာ်းက္ို ဝနက် က္်းဌာနြ ာ်းနင်မ ေ်ရေ၊ ေို်းေဌာန ွဲ့ ေည််းြ ာ်း နင်မ ေရ် ေ၊ မ ာ်းမပညတ် ွင််း မပည်ပ ွဲ့ ေည််းြ ာ်းနင်မ ေ်ရေ ဆက္်သယွ ်ေယနငို ် ငွ ်ေသည်။ ၂၂။ ဤဥပရေပါ မပဋ္ဌာန််း က္ြ် ာ်းက္ို ရဆာင်ေွက္န် ိုင်ေန-် (က္) ပရိုေ့ ဆာင်ရေ်းဝနက် က္်းဌာနသည် လို ပ်ရသာနည််းဥပရေြ ာ်း၊ လိုပ် ံို်းလိုပ်နည််းြ ာ်းက္ို ေို်းေ ွဲ့၏ သရ ာတည က္် မ င် တို မ် ပနန် ိုင်သည။် ( ) ပရိုေ့ ဆာငရ် ေ်းဝနက် က္်းဌာနနင် ရက္ာငေ် တိုေသ့ ည် လို ပရ် သာ ြနနေ့် င် ညနွှ ် က္ာ်း က္်ြ ာ်းက္ို ိုတမ် ပန် နိုင်သည။် (ပံို) သန််းရေ ဗိုလ် ျုပ်ြ ်းကက္်း ဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငရံ တာရ် ်း ြ််းသာယာရေ်းနင် ွံဲ့ဖ ျု်းရေ်းရက္ာင်ေ Page 5 of 5