မြန်မာဆိုတာ (ဒေါက်တာသန်းထွန်း)

ေဒါကတ္ ာသန္းထြနး္ (ျမန္မာဆိတု ာ) shougon (mmcybermedia) မွ စာ႐ကုိ ္ေပးပါသည္ 21 22

ေဒါကတ္ ာသနး္ ထြန္း (ျမန္မာဆိတု ာ) shougon (mmcybermedia) မွ စာ႐ိုက္ေပးပါသည္ \"သမုငိ း္ ဆုတိ ာ မအ ေအာငလ္ သ႔ို ငတ္ ာျဖစ္တယ္။ ျမနမ္ ာသမိငု း္ ဟာ ပုျံ ပင္ နဲ႔ သမုငိ း္ ခြဲမရေအာငတ္ ြဲေနတယ္။ စာသငေ္ က်ာင္းေတြမွာ ဆရာနဲ႔တပည္ေ့ တြပါ အျဖစ္အပ်က္နဲ႔ ပျုံ ပငက္ ို မခြဲတတ္ေအာင္ရွိေနတယ\"္ ေဒါက္တာသနး္ ထြနး္ 27 28

ေဒါက္တာသနး္ ထြန္း (ျမန္မာဆုိတာ) shougon (mmcybermedia) မွ စာ႐ုိကေ္ ပးပါသည္ ဒအီ ေၾကာင္းအရာက နည္းနည္းေတာ့ ေလးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏုိငင္ မံ ွာေနတဲ့ ျမန္မာ လမူ ်ဳိ းတငုိ း္ သထိ ားသင္တ့ ယ္ထင္လို႔ ရွာေဖြလ႔ုိရသမ်ွ ေလးေတြတငေ္ ပးလိကု တ္ ာပါ။ တကယ္ လ႔ို စတိ ၀္ င္တစား ေလလ့ ာလတုိ ဲသ့ မူ ်ား ရိခွ ဲရ့ ငလ္ ညး္ အခ်က္အလကေ္ တြ အလြယ္ တကူ ရွာေဖြလ႔ုိ လြယေ္ စရန္ ျဖစပ္ ါတယ္။ ဒီ ေတာ့ပစ္ေအာကမ္ ာွ ရိွတဲ့ အေၾကာင္းအရာ အမ်ားစုကို ျမန္မာ့သတင္းဆကသ္ ြယ္ေရးနညး္ ပညာအဖြဲ႕ MyanmarISP ကေန ရရိပွ ါတယ္။ ၂၀ဝ၄ ခ၊ု ဇူလုိငလ္ မာွ ပထမ အႀကိမ္ မံုေ႐ြး စာအပု တ္ ိကု ္ အမတွ ္စဥ္ (၁၃၄) အျဖစ္ ထုတ္ေဝ ျဖန႔္ခ်ီခဲ့တဲ့ ေဒါက္တာ သနး္ ထြန္းရဲ႕ \"ျမန္မာ့ သမုငိ း္ ပ\"ံု Myanmar History Told in Pictures စာအုပ္မွေန \"ျမနမ္ ာ အႀကိဳသမုငိ း္ \" အခန္းကို ျပန္လည္ကူးယူ ေဖာျ္ ပတာျဖစပ္ ါတယ္။ shougon (mmcybermedia.com) 27 28

ျမနမ္ ာအ့ ႀကိဳသမုိင္း (၁) ေဒါကတ္ ာသနး္ ထြနး္ (ျမန္မာဆုိတာ) ျမနမ္ ာ့သမုငိ း္ ကုိ သက္ႀကးီ စကား သကင္ ယၾ္ ကား မဟတု တ္ ဲ၊့ သဘာဝ ယုတိၱ မတန္ shougon (mmcybermedia) မွ စာ႐ိုကေ္ ပးပါသည္ တာေတြ ပုျံ ပငသ္ ကသ္ က္ ေျပာခဲတ့ ာေတြကုိ ျဖဳတ္ပစ္သငေ့္ ပမဲ့ မျဖဳတခ္ ဲတ့ ဲ့၊ ျဖည္သ့ င့္ တာေတြကုလိ ညး္ မျဖည့ခ္ ဲ့တဲ၊့ ပုံျပငန္ ဲ႔ သမုငိ း္ နဲ႔ ခြဲမရေအာင္တြဲေနတဲ့ သမငုိ ္းပုံျပင္ေတြ တျခား ေဒသေတြမွာေတြ႕ရတဲ့ လူေတြလပုိ ဲ အညာသားရဲ႕ဘဝကိုလည္း ေနရာေဒသ ဆငို ရ္ ာ မဟုတ္တဲ့၊ ဒီ ျမနမ္ ာ့ေျမထဲကတးူ ေဖာရ္ ရိတွ ဲ့ အေထာကအ္ ထားေတြကုိ ကုးိ ကားၿပီး ေရးသား သဘာဝအေနအထားက ပသုံ ြငး္ ေပးမာွ ျဖစ္ပါတယ။္ တမ်ိဳး ေျပာရရင္ သူေနရတဲ့ အပပူ ုိင္း ထားတဲ့ “ျမနမ္ ာအႀကိဳသမငုိ ္း” အေၾကာငး္ ကုိရသေလာက္ စစု ညး္ တငျ္ ပလကုိ တ္ ာ ျဖစပ္ ါ ေတာထဲကစားလိ႔ု ျဖစတ္ ဲ့ အပင္၊ အသးီ ၊ အ႐ြက၊္ အေခါက၊္ အျမစေ္ တြကုိ စားမယ။္ သူလ႔ ိုပဲ တယ္။ ဒါေတြအျပင္ ေရွးႏွစ္ သန္းေပါင္း မ်ားစြာက ျမန္မာ့ ေျမေပၚမာွ ရငွ ္သန္ ေနထငို ခ္ ဲ့ၾက အပငေ္ တြမွရတဲ့ အစာကစုိ ားတဲ့ (အခု မ်ိဳးတုံးၿပီ ျဖစတ္ )ဲ့ အေကာငေ္ တြကုိ လကူ တဲ့ သတဝၱ ါေတြနဲ႔ ေရေျမေတာေတာငအ္ ေနအထားနပ႔ဲ တ္သကတ္ ဲ့ အသစေ္ တြ႕ရိခွ ်ကေ္ တြ သတ္ျဖတစ္ ားမယ။္ ေရအငို ေ္ ရကနေ္ တြက ေရခ်ဳိ ငါးကုိ မ်ွ ားစားမယ္။ အပအူ ေအး၊ မးုိ ၊ ေလနဲ႔ ကလို ည္း စုစည္းေပးထားပါတယ္။ သတၲဝါႀကးီ ေတြရဲ႕ အႏရၲ ာယက္ ကင္းလြတေ္ အာင္ ဂူထဲမွာ ခေို အာငး္ ေနမယ။္ သူ ေနထိငု ္ ခဲတ့ ဲ့ ေနရာက ျမန္မာ အထက္ပငို း္ ျဖစ္လိ႔ု သက႔ူ ုိ ခပလ္ ြယ္လြယ္ အညာသားလု႔ိ နာမည္ ရွမ္းကနု း္ ျပငျ္ မင့္အေနာကက္ ုနး္ ေလွ်ာက ပဒတ္လဏုိ (္ ျပဒါးလင္း) အမတွ (္ ၁)မွာ နံရံေဆးေရး ေပးထား ပါတယ။္ သူက မဆု ိးု တငံ ါ ျဖစ္ပါတယ္။ တျခားအမ်ဳိ းက မနိ ္းမကို အတငး္ ဖမး္ ယူ ရတွိ ယ္။ အဲဒီ အ႐ပု ေ္ တြဟာ အရငအ္ ႏွစ္ ၂၀,ဝ၀ဝ က ၁၀,ဝ၀ဝ အတြင္းေရးဆြဲ ခဲ့တာေတြ လာၿပီး အမိ ရ္ ာထေူ ထာင္မယလ္ ႔ုိ ေျပာႏိငု ္ပါတယ္။ ျဖစ္ပါတယ။္ တကယ္က ရနသ္ လူ ာတိုကၿ္ ပဆီ ုလိ ွ်င္ မိနး္ မေတြကေျပးရပနု း္ ရတယ။္ ရနသ္ အူ သာရၿပီ ဆိရု င္ ျမနမ္ ာ့အႀကိဳသမငို ္း ေလ့လာေရးက ႏေု သးေတာ့ ဒမီ ွာ ေတြ႕ ထားတဲ့ ေက်ာကျ္ ဖစ္ ႐ုပႂ္ ကြငး္ နဲ႔ အထီးကိသု တ၊္ အမကိသု ားမယား ျပဳၿမဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ေရွးလေူ တဟြ ာ ကုိယ့္အမ်ိဳး ေက်ာက္လကန္ က္ေတြကနည္းေသးတယ။္ ဒီေတာေ့ ရးွ လေူ တြရဲ႕အေနအထိုင္ အစားအေသာက္ ထဲကမိန္းမကမို ယူဘဲ အမ်ဳိ းလြတ္တ့ဲ မနိ ္းမကခုိ ုးိ ယူ ေပါင္းသငး္ တယ္လုိ႔ ေျပာႏုငိ ပ္ ါတယ။္ အေျခအေနေတြကို စေုံ အာငမ္ ေျပာတတေ္ သးပါ။ တျခားကေလလ့ ာ ၿပီးသမွ်နဲ႔စပ္ဟပ္ၿပီး သ႐ပု ္ေဖာရ္ မွာျဖစပ္ ါတယ။္ ေအာကက္ လဆူ ငက့္ ဲ ျဖစစ္ ဥပ္ ုမံ ွာ ျမနမ္ ာဘကက္ အညာသား ေရးွ ဦး လေူ တြရဲ႕ မိသားစမု ာွ အမ်ိဳးသမးီ က ထားရာမွာေနဆသို လုိ ေအာကတ္ န္းက်တဲအ့ ေန ဆိတု ာ ဂ်ာဗာလ၊ူ ေဘဂ်င္လနူ ဲ႔ တတန္းတညး္ ဟိမု ိုအိရက္တပစ္ ္ (မတရ္ ပလ္ )ူ အဆင့္ မ်ိဳးေနရတယ္လိ႔ု ထင္ရင္ မာွ းမယ္။ လငမ္ ယား ျဖစ္တဲ့ အခါ ကိယု စ္ ီကိယု င္ ကွ ုိယစ္ ြမး္ ရာဝငၿ္ ပးီ ေရာကၿ္ ပီးပါၿပ။ီ သနူ ဲ႔ ဆိငု ္တဲ့ အေထာကအ္ ထားေတြအရ အရင္ အႏွစ္ ၄၀ဝ,ဝ၀ဝ က စၿပးီ အိမေ္ ထာင္ဝန္ကို ထမ္းၾကရမယ္။ သားမယား အသားစားရဖို႔ လငေ္ ယာကၤ်ားက အမဲ လုကိ ္ ရေိွ နပါၿပ။ီ တယ။္ သားေကာငက္ အၿမဲလိသု ေလာက္ သတ္ရမယ္ မဟတု ပ္ ါ။ မယားက ေတာလညၿ္ ပးီ 01 စားေကာင္းမယ့္ အသးီ အ႐ြက္၊ အေခါကအ္ ျမစ္နဲင႔ ကွ ဥ္ ရွာေပးပါမွ ေနစ႔ ဥ္မနွ ္မနွ ္ စားေသာက္ ရမွာ ျဖစတ္ ယ။္ ၿပးီ ေတာ့ မိနး္ မက မ်ိဳးဆကသ္ စ္ ရေအာင္ ကေလး ေမြးေပးတယ။္ ဒလီ ုိ ကိုယ္ စ္ ကီ ိယု ္ငွစြမး္ ရာက အမႈထမး္ တာကို ခါတငို ္းေျပာေနက် တာဝနေ္ ဝထားတယ္လ႔ုိ ေျပာရင္ အတအိ က်မမနွ ္ပါ။ လငေ္ ရာမယားပါပူးတြဲၿပီး မိသားစအု စားအစာနဲ႔ အႏၲရာယ္ ကင္းဖ႔တို ာဝနယ္ ၾူ ကတာျဖစတ္ ယ။္ အဲဒါအျပင္ အမ်ဳိ းသမးီ ေၾကာငလ့္ တူ ုးိ ပာြ းတယ။္ လူမ်ားရင္ လပု ္သားမ်ားလာမယ။္ လက္နက္ကငို ္ၿပးီ ရနအ္ ႏၲရာယက္ ို တြန္းလွန္ ေပးမယ့္သူပိမု ်ားလာ မယ။္ ဒါေၾကာင့္သားေမြးေပးသူကတို ေလးတစားထားၿပးီ ဆက္ဆံမယလ္ ု႔ိ ေတာင္ ယဆူ စရာ ရပွိ ါတယ။္ သူ႔ေၾကာင့္ မသိ ားစုဟာႀကီးထြားၿပီး အားေကာင္းလာပါတယ။္ ဂူနံရံမွာ အမ်ိဳးသမးီ က႑ကို တေလးတစား ေနရာေပးထားပုံကုိ တဘက္စာမ်ကႏ္ ာွ မွာျပထားပါတယ္။ 02

အမ ေဒါကတ္ ာသနး္ ထြန္း (ျမန္မာဆတုိ ာ) အဖုိ ႏွစ္ပါးစုံ shougon (mmcybermedia) မွ စာ႐ုိကေ္ ပးပါသည္ အမ်ိဳးသမီးပံု အငယ္ေလးေတြကို (မလေွ ပမယ)့္ ဗနိ ပစ္ ္ ေခၚၾကတယ။္ ဒီပံုေလးေတြက ေခါငး္ ေသးေသး၊ မ်ကႏ္ ာွ မပီမသ၊ လကေ္ သးငယၿ္ ပီး ရင္၊ ဗုိကန္ ဲ႔တငပ္ ါးဆံု အဆမတန္ ႀကီးတာကုိ ေတြ႕ရတတတ္ ယ္။ လိငက္ ိလု ညး္ ထင္ရာွ းေပၚလြငေ္ စတယ။္ ေက်ာကေ္ ဟာင္း ေခတ္ လူေတြ ေနထငုိ ္ခဲ့တဲ့ အရပ္ေတြမွာ ဗနိ ပစ္ က္ ို ႐ပု ္လံုး ႐ပု ္ျပား နံရေံ ဆးေရး အမ်ဳိ းစံု ေတြ႕ရတတပ္ ါတယ္။ ေက်ာကေ္ ဟာင္းကာလက လူေတြဟာအင္မတနလ္ ုလိ ား တမ္းတၾကပုံ ေပၚပါတယ္။ (ပံု - ၄) ဆဗဂိ နႏို ဗီးနပ္စ္ ေလာ့ဆယ္ ေ၀ါလဲန္ေဒါ့ဖ္ (ပံု - ၁) ကုယိ ္ဝန္ရွိတဲ့ မနိ ္းမကို ဂ႐ုတစုိက္ ေစာငေ့္ ရွာက္ၿပးီ သားဖြားတဲအ့ ခါ အေသအေပ်ာက္ နည္း ေအာင္ ဂ႐စု ိုကမ္ ယလ္ ု႔ိေတာင္ မနွ ္းဆႏိငု ္ပါတယ္။ (ပုံ - ၂) (ပုံ - ၂) ကယို ္၀န္အ႐ြယ္ အဆင့္ဆငန့္ ဲ႔ ကိုယ၀္ နေ္ ဆာင္မနိ ္းမေတြ အန္တာ ၿဂိမလဒီ ျခံဳခုိ လက္စပူရွ ကစို တီယဲန္ကိ စစစ္ တာနတိ မနိ း္ မ သားသမီးငယင္ ယ္နဲ႔ေသရင္လတူ စုလံးု အတြက္ ဝမး္ နည္းစရာျဖစတ္ ယ္လုိ႔ ယူဆၾကပါတယ။္ ျမန္မာေျမက မဆု ုးိ ေတြဟာ ေတာကြ်ဲ၊ ေမြးရွည္ဆင၊္ ေရခဲ သမင္နဲ႔ ဝကဝ္ လံ ို အေကာငႀ္ ကးီ (ပုံ - ၃) ကေလးအေလာင္းကုိ ေျမခ်သၿဂၤ ဳိ ဟပ္ ံု ေတြကို သတခ္ ြင့္ရမယမ္ ထင္ပါနဲ႔။ အဲဒီ အေကာငေ္ တြက သမပငို း္ ဇုံမွာမွ ရိွတတတ္ ာ မ်ိဳးပါ။ ဒီမွာလညး္ အခု ကြ်ဲ၊ ႏြား၊ ၾကံ့၊ ဆင္၊ ဆိတ၊္ ျမငး္ ၊ သမင္ ဆိုတဲ့ သတၲဝါ ေတြရဲ႕ အထက္ ေရွးသတဝၲ ါကုပိ ဲ ကုိယ္နဲ႔ နီးစပ္တ့ဲ ေတာထဲမာွ လုကိ ္လံ ဖမ္းဆီး သတျ္ ဖတရ္ မာွ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕အေကာင္ရဲ႕ပကုံ ို ပဒတ္လဏို ္ (ျပဒါးလင္းဂ)ူ အမွတ္ (၁)ရဲ႕ အလယ္နံရံမွာ ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ 03 04

ေဒါကတ္ ာသနး္ ထြန္း (ျမန္မာဆတို ာ) shougon (mmcybermedia) မွ စာ႐ကို ္ေပးပါသည္ ရမွ ္းကုနး္ ျပငျ္ မင့္ အေနာက္ ကနု း္ ေလွ်ာက ပဒတ္လဏုိ ္ (ျပဒါးလငး္ ) အမတွ ္ (၁) မွာ နံရံ တငး္ ပတု ္ အေႏွာင့္ပါတဲ့အသြား ေဆာက္၊ စု႔ိ ေဆးေရး ရွတိ ယ။္ အဲဒီ အ႐ပု ေ္ တြဟာ အရင္အႏစွ ္ ၂၀,ဝ၀ဝ က ၁၀,ဝ၀ဝ အတြင္း ေရးဆြဲ ခဲ့တာေတြ ျဖစ္ပါတယ။္ ေလာက္လဲႊ အေႏာွ င့္ပါတဲ့ခၽြနး္ (ျမား) ေရးွ ေဟာင္း ကာလက လ႐ူ ိုငး္ ေတြ သးံု တဲ့ လကန္ က္ ဆရုိ င္ ေက်ာကသ္ က္သက္ မဟုတ္ဘဲ၊ ဗထက္ခ်ဳိ င္ဓ့ ားသြား သစ္သား တင္းပုတေ္ တြ၊ ဝါးခြ်နေ္ တြ၊ ေလာကလ္ ႊဲေတြ ျဖစပ္ ါတယ္။ ေက်ာကေ္ ဟာင္း ကိရယိ ာကို ေခတ္ကိရယိ ာနဲ႔ ရငွ း္ ျပမွ ဒါေတြကုိ ျဖစေ္ အာင္ ဘယ္လလို ုပ္ၿပးီ ၊ ဘယ္လို အသးံု အ႐ုးိ ပါးဟက္ခၽြန္း ခ်မယဆ္ ိတု ာ မနွ ္းဆႏိုင္မာွ ျဖစ္ပါတယ္။ သားေရအထူအပါးညတီ ဲ့ က်င္းေပါက္ စင္းလုံးေခ်ာ ေသြးထားတဲ့ လက္ပုဆိနတ္ ခုကုိ ခ်ငး္ တြငး္ ျမစ္ အေနာကဘ္ က္ကမး္ မံု႐ြာ တဖက္ မုးိ ႀကိဳးျပငမ္ ွာ (ေကာက)္ ရတယ္။ အဲဒီ ေက်ာက္ဖိစပ္ဖးူ လကန္ ကမ္ ွာ ေက်ာကသ္ စ္ လပွံ စေ္ ဂါက္ ကာလ လယ္သမား၊ ယာသမားဟာ သားငါး စားရဖိ႔ု မဆု ိုး တံငါ တပငို း္ လပု ေ္ နရတုန္း ဆုတိ ဲ့ သက္ေသခခံ ်က္ တခကု ုိ ေတြ႕ရတယ္။ ေလးျမားကို မးို မ်ားက မိးု ပါး ကာလ ကုိ အကးူ ၊ အရင္ အ႐ုိးမွနိ း္ ခ်စဓ္ ား အႏွစ္ တေသာငး္ အထက္ကပဲ တထီ ြင္ သုံးစြဲခဲ့ၾကတာ ျဖစလ္ ုိ႔ အမဲလကို ရ္ ာမာွ ေရးွ ကထက္ ႐ြက္ခၽြနး္ ၊ ဓားသြား ပၿုိ ပီး က်င္လညလ္ ု႔ိ သားေကာငအ္ ရ မ်ားမယ္။ လြနသ္ ြား၊ စးူ အမငး္ တပ္ ခၽြန္း(ျမားသြား) အခလု ုိ ေခတ္ကာလ ေရာက္ေတာ့ ရနျ္ ဖစ္ၾကရင္လည္း ႏွစဖ္ ကစ္ လးုံ ေလးျမား စြဲကုိင္ၿပီး တကို ္ခုိကၾ္ ကမယ္ ထငရ္ ပါတယ္။ ျမနမ္ ာ တံငါ ေတြဟာ ကေနထ႔ ိ ေက်ာကေ္ ခတ္ေဟာငး္ က ေလ၀ွ မ္းပုခံ ်စဓ္ ား ဥးီ ၀ုိငး္ တငံ ါေတြ သံးု ခဲတ့ ဲ့ ဝါးယကသ္ ဲလ့ ုိ ငါးဖမ္း ကိရယိ ာေတြ သုံးေနၾကဆဲ ျဖစ္တယလ္ ို႔ ယူဆ စပ္ေလွ ဧရာပံု ဦးခၽြနး္ ခ်စဓ္ ား ပါတယ္။ အဲဒီ ကိရယိ ာ ေတြက ၾကမ္း၊ ခရာ၊ ဆငလ္ မိ ၊္ ေဆာင္း၊ ဆုတက္ ပ္၊ ဒိုင္းဝန္း၊ ဓမင္း၊ ပကခ္ ြပံ ု၊ံ ရငက္ ြဲၿမံဳး အစရိသွ ျဖင့္ ျဖစ္ပါတယ။္ ေက်ာက္စြယ္ သုးံ ဖကမ္ ညစီ ျမားေခါင္း သြား ေက်ာက္ေခတ္သစ္ ေတာ္လနွ ္ေရး စၿပီ ဆိရု င္ လေူ တြဟာ လြင္ျပငမ္ ွာ ရိွတဲ့ သစေ္ တာကုိ ခုတထ္ ြငၿ္ ပးီ စုကိ ္ခငး္ ေတြ လပု တ္ ယ္၊ ႐ြာတည္တယ္၊ တိရစာၦန္ ေမြးတယ္။ အေနာက္ ဖဲ့သား လျခမး္ စ ေလးဖက္ ေက်ာကေ္ သးကိရိယာ အာရမွ ွာ ဆိုရင္ ေက်ာကေ္ ခတသ္ စ္ဟာ အရင္ႏစွ ္ ၉၀ဝ၀ က ၅၀ဝ၀ အထိ ရညွ ္ၾကာ ထက္၀က္ မညီစ (မူလအ႐ြယ္အတုငိ ္း) ခဲ့ပါတယ။္ ျမန္မာမာွ ဆရုိ င္ အရင္ အႏွစ္ ၈၀ဝ၀ ေလာကက္ ဆန္ကုိ စိုကပ္ ်ိဳး စားေသာက္ ၾကမယလ္ ု႔ိ ထင္ရတယ။္ ၿပီးေတာ့ ေက်ာက္သစ္ ကာလဟာ အရင္ အႏစွ ္ ၃၀ဝ၀ အထိ ရေိွ န 06 ေသးတယ္လု႔ိ ထငရ္ တယ။္ အပင္ စိုက္တာနဲ႔ အေကာင္ ေမြးတာ ဘယ္ဟာက အရင္ က်သလဲ ေျပာဖု႕ိ ခကပ္ ါတယ။္ ၿပဳိ ငတ္ လူ ညး္ ျဖစ္ႏငုိ ္ပါတယ။္ 05

ေဒါကတ္ ာသန္းထြနး္ (ျမနမ္ ာဆိတု ာ) shougon (mmcybermedia) မွ စာ႐ကုိ ္ေပးပါသည္ ခ်ငး္ တြင္းျမစ္အေနာကဘ္ ကက္ မး္ ၊ မု႐ံ ြာတစ္ဖက္ရွိ မိုးႀကဳိ းျပင္မာွ ပက္ခြံပုံ (ေကာကရ္ တဲ့) ေက်ာက္ပဆု ိန္ေပၚမာွ ထငထ္ ငရ္ ာွ းရွား ေရးျခစ္ထားတဲ့ သုတ္ကုငိ ္း ေထာက္ေခ်ာက္ပုံ ရင္ကြဲျမႇဳံ း မိုးက်လံွ ၀ကွ က္ ်ငး္ ၾကမး္ ေဆာငး္ ရင္းတြနး္ ခရာ ဒိငု ္း၀န္း ဆင္လမိ ္ ဆုတ္ကပ္ ဓမငး္ ငါးေတြအမ်ားႀကီးထပ္ဆြဲထားၿပီး သားေရေလွ အေပၚဆံးု က ထးံု ရည္ၾကည္ ေလးသညခ္ ်င္းတိုက္ၾကပံု အခါခါဖံုးလိ႔ု တစ္ေကာင္မွ် ေ၀လငါး အပီအသပံုမေပၚေတာပ့ ါ ပငလ္ ယဖ္ ်ံ ထေရာက္ သမင္ကို ေလးသမားေယာက္်ားက လွံကုိင္မနိ ္းမ၊ ေခြးအကအူ ညနီ ဲ႔ ဖမ္းယူပုံ သစ္ေခါက္ေလေွ ပၚက ငါးကို မွနိ ္း/၀ါးခၽြနန္ ဲ႔ ထးို ဖိေ႔ု စာင္ေ့ နပံု (ဆာစြနမ္ ်ဳိ း၀င္ေရခ်ဳိ ငါး) (ေနႏစွ ္စင္း အဓိပါၸ ယက္ ပထမတစရ္ က္ပစ၊္ 07 ဒုတယိ တစ္ရက္မွ အေသေကာငက္ ိရု ွာလရို႔ တယလ္ ု႔ိ ရညည္ နႊ း္ ပုံရပါတယ)္ 08

ေဒါက္တာသန္းထြန္း (ျမနမ္ ာဆတို ာ) shougon (mmcybermedia) မွ စာ႐ုိကေ္ ပးပါသည္ တရိ စၧာန္ ေမြးတဲ့ ရက္စဥ္ သမငို ္းကုိ ၾကည့္ပါ။ လူေမြး တရိ စာၧ န္ အေစာဆုးံ စႏုိငတ္ ဲ့ ကာလ၊ ေဒသ အရင္ႏွစ္ ေခြး ၁၄၀ဝ၀ ပါေလဂဝရ၊ အီရန္ သးုိ ၁၁၀ဝ၀ ဇဝေိ က်မိရနွ ိဒါ၊ အီရတ္ ႏြား ၉၇၀ဝ အေနာကသ္ ဲကႏၲာရ၊ အီဂ်စ္ ႏြားမနဲ႔သားငယ္ ႏြားသိးု ႀက့ံ သမင္ ဆတိ ္ ၉၅၀ဝ အလိက႔စုိ ္၊ အရီ န္ ဝက္ ၉၀ဝ၀ ကယုိႏ၊ု တာကီ ပးူ ၈၀ဝ၀ အယကုခ်ဳိ ခ်ိဳင့္၊ ပ႐ီ ူ ေတာင္ဆတိ ္ ႏွစေ္ ကာငေ္ ၀ွ႔ပြဲ ပးို ေကာင္ ၅၅၀ဝ စယိ ငထ္ ဳၥ န္၊ တ႐တု ္ အဗိ က္၊ရမွ ြဳိ င္(ေတာင္ဆိတ္) လမ ၅၅၀ဝ အဲနဒ္ ီယငက္ နု ္းျမင၊့္ ပီ႐ု အမဲလကုိ ၊္ အယေ္ ဖရ ျမည္း ၅၀ဝ၀ ႏုငိ ္းျမစ္ဝွမ္း၊ အဂီ ်စ္ ဘ႔ုႏိ စွ ဘ္ ႔ုိ ကလု ားအတု ္ ၅၀ဝ၀ ေတာငပ္ ငို း္ ႐ရု ွ ဘတ႔ုိ ဘ႔ို ကုးလားအုတ္ ၅၀ဝ၀ စဥဒိ၊ အာေရဗ် ေရွးႀကံ့ ျမငး္ ၅၀ဝ၀ ယကူ ရိန္း၊ ႐ရု ွ ေရးွ ဆင္ ေရးွ ျမင္း ျမင္း၊ ၾသတာမိရ ပ်ား ၅၀ဝ၀ ႏိုငး္ ျမစ္ဝမွ း္ ၊ အီဂ်စ္ ကြ်ဲ ၄၅၀ဝ အႏိ ဳၵ ျမစဝ္ မွ း္ ၊ ပါကစၥတန္ ဘဲ ၄၅၀ဝ အေနာက္အာရွ စုကိ ခ္ င္းအေစာဆံုး စႏိုင္တဲ့ ကာလ၊ ေဒသ အရင္ႏစွ ္ ယက္ (ေမြးရွညႏ္ ြား) ၄၅၀ဝ တဘိ က္ အေစ့ႏစွ ္ျခမ္းကြဲ ပဲအမ်ဳိ းမ်ဳိ း ၈၅၀ဝ ဂ်ာမိ၊ု အရီ တ္ ၾကက္ ၄၀ဝ၀ အႏိ ၵဳျမစ္ဝွမး္ ၊ ပါကစတၥ န္ သစေ္ တာ္သ/ီ ပနး္ သီး ၈၅၀ဝ ရွတဲလ္ဟုယုတ၊္ အေနာကအ္ ာရွ ေၾကာင္ ၃၆၀ဝ အဂီ ်စ္ ဂ်ံဳ ၈၀ဝ၀ ဂ်ာမု၊ိ အီရတ္ ဆင္ ၃၅၀ဝ ဟရပၸ၊ ပါကစၥတန္ စပါး ၈၀ဝ၀ အေရ႕ွ ေတာငအ္ ာရွ ငနး္ ၃၅၀ဝ ဂ်ာမနီ ဘာလီ ၆၀ဝ၀ ဖယုမ္၊ အဂီ ်စ္ ေရခဲသမင္ ၃၀ဝ၀ ပဇရိ စ္စခ္ ်ဳိ င့္ဝမွ ္း၊ ဆငုိ ေ္ ဗရိယ ဆပ္၊ လူး၊ ႏံစွ ားေျပာငး္ (Millet) ၅၀ဝ၀ ဂ်ဲမ္ဒ္နာ့စရ္၊ အရီ တ္ ဟာရစ္ ၁၉၈၅၊ ၁၆၄၊ ပီေဇာ့ ၁၉၅၂၊ ၁၅၇ စပါး (ဆညေ္ ရေသာက)္ ၃၀ဝ၀ ဗယီ ကန္ မ၊္ အေရွ႕ေတာငအ္ ာရွ 09 10

ေဒါကတ္ ာသန္းထြနး္ (ျမနမ္ ာဆိတု ာ) shougon (mmcybermedia) မွ စာ႐ကို ္ေပးပါသည္ အေရးပါတ့ဲ လကန္ က္ကရိ ိယာနဲ႔သုးံ စားကနု ္ေပၚဦးစ ကာလေဒသ အရင္ႏွစ္ ျခငး္ ေတာငး္ ၁၀၉၀ဝ ရွလိဒါဂူ ေလးျမား ၁၀ဝ၀ဝ ရတွ ဲလ္ဟယု ုက္၊ အေနာကဘ္ ကအ္ ာရွ သားေရအတိ ္ ၁၀ဝ၀ဝ အေနာကအ္ ာရွ လက္တြနး္ ႀကတိ ဆ္ ံု ဆုနံ ဲ႔က်ညေ္ ပြ႔ ထနး္ ေရ ၁၀ဝ၀ဝ ျမနမ္ ာအလယ္ပိုငး္ ၊ အႏိ ယၵ ေတာငပ္ ငုိ ္း ထနး္ လ်က္ ၁၀ဝ၀ဝ ျမနမ္ ာအလယ္ပငို း္ ၊ အိႏယၵ ေတာငပ္ ုငိ ္း အးုိ ၊ က႐ြတေ္ ခြ ၈၈၀ဝ ရွတဲလ္ဟယု ကု ္၊ အေနာက္အာရွ ေက်ာက္ႀကိတ္ ေနာကတ္ စ္မ်ိဳးႀကတိ ္ ေပါင္မနု ္႔နဲ႔ ဘီယာ ၈၅၀ဝ ေကာကပ္ ဲျဖစ္ထြနး္ တဲ့ ေနရာတငို ္း ေကာ္ေဇာ ၇၆၉၀ အေနာက္အာရွ လကည္ ႇပ္ ပငလ္ ယ္ကူးေလွ ခိေရာကတိ ယိ ၊ ဆိုင္ပရပ္စ္ ေမာင္းတုံး ဗိနပစ္ ္ (အဆီထူတရ့ဲ င္သား) ေျခေတာငး္ ရကသ္ လို ေမာင္းခြက္ ဆုံ(လက္ဆုံ) တစေ္ ခြေပၚတစေ္ ခြရစ္ ေမာငး္ ေက်ာက္ ဗိုက္သား၊ တငဆ္ သုံ ားႀကးီ တင္ထားတဲ့ ေျမအးုိ သစ္သားညပႇ ္ ေက်ာကသ္ ြားတပ္ တံစဥ္ ဗုိငး္ ၀င္တ့ ဲရ့ စ္ ႀကးီ န႔ဲ အ႐ုပင္ ယ္ ၁၀ဝ၀ဝ အာဖရိက၊ အာရ၊ွ ဥေရာပအႏံွ႔ ခေံ က်ာက္ ႀကိတ္ေက်ာက္ ဆနုံ ဲက႔ ်ညေ္ ပြ၊႔ ဂ်ာမုိ ခ်ည္ငင္အထည္ရက္ ၆၅၀ဝ၀ ဖယမု ၊္ အီဂ်စ္ ခ်ည္ထည္ ၆၅၀ဝ၀ ဖယမု ၊္ အီဂ်စ္ ေပါငး္ လုးံ လွညး္ ႀကီး (ပုစံ ံငယ္) ေဘးတုကိ ္ေျမစုိကရ္ ကက္ န္းစင္ ေျမစုိက္ရက္ကနး္ ၆၅၀ဝ၀ အီဂ်စ္ ေတာင႐္ ုရွ ပနး္ ကနလ္ ံးု အတြင္းကေရးတဲ့ပံု အုးိ ထနိ း္ စက္ ၅၂၅၀ဝ အ၊ူ ဣရန္ ဗဒရိ၊ အီဂ်စ၊္ ယခင္အႏွစ္ ၆၄၀၀ ခန႔္ ဘးီ တပလ္ ညွ ္း ၅၀ဝ၀ အေနာက္အာရွ ႏစ႔ုိ ားႏြားမျခံ ၅၀ဝ၀ အေနာကအ္ ာရွ ေပါင္းနဲ႔လွည္းငယ္ ခ်ပဘ္ ီး လညွ း္ ႀကီး(ပုစံ ံငယ္) ႐းုိ ရာနတ္ကုးိ (ပံုတူေခါငး္ ) ၅၀ဝ၀ အေနာကအ္ ာရွ ေတာင႐္ ုရွ ႀတိအလက္တိ ႏြားဆြဲထြန္ ၅၀ဝ၀ ဟမာဂိယ၊ ႐ုေမနိယ လးုံ ထြငး္ ေလွ ၄၀ဝ၀ ဒိန္းမတ္ ရွညရ္ ညွ ္က်ဥး္ က်ဥး္ ၿပဳိ င္ေလွ၊ ထုံးစံ စပမ္ ပါတဲ့ ႏိစ႔ု ားႏြားမျခံ ၃၀ဝ၀ ဥေရာပ ေရွးေခတ္သစ္ လံးု ထြင္းေလာင္း 11 12

ျမနမ္ ာဓ့ ေလ့ (Myanma Culture) ေဒါကတ္ ာသန္းထြန္း (ျမန္မာဆုတိ ာ) ျမနမ္ ာသ့ မုိငး္ အက်ဥ္း (Myanma History in Brief) (၁) shougon (mmcybermedia) မွ စာ႐ကုိ ္ေပးပါသည္ The WAVES မဂၢဇင္း Vol 4, September, 2006 မွ ေဒါကတ္ ာသန္းထြန္းရဲ႕ \"ျမနမ္ ာ့ဓေလ့ ယူဆသည။္ ယခု ဝက္လကၿ္ မိဳ႕ အနီးရိွ ဟနလ္ ငး္ ၿမိဳ႕ေဟာင္းမာွ ယခင္အႏွစ္ ၁,၇၀ဝ မွ Myanma Culture (ျမန္မာသ့ မုိင္းအက်ဥ္း Myanma History in Brief)\" ကုိ ျပနလ္ ည္ကူးယူ ၿမဳိ ႕ျဖစသ္ ည။္ ေမာ္ဇာအနးီ သေရေခတရၱ ာ ၿမဳိ ႕ေဟာင္းမွာ ယခင္ အႏစွ ္ ၁,၆၀ဝ က ေဖာ္ျပတာျဖစ္ပါတယ္။ ၿမိဳ႕ျဖစသ္ ည၊္ သေရေခတရၱ ာၿမဳိ ႕တည္သူမ်ားကုိ ပ်ဴလူမ်ိဳးဟု ေခၚပါသည။္ အႀကဳိ သမိုင္း။ ။ ယေန႔ ျမနမ္ ာႏိုင္ငဟံ ုေခၚေသာ ေနရာတြင္ ယခင္အႏွစ္ ၄၀ဝ,ဝ၀ဝ ေလာက္က ျမနမ္ ာသ့ မုငိ း္ အက်ဥး္ (Myanma History in Brief) (၂) လကန္ ကက္ ို အသးုံ ျပဳတတ္ၿပျီ ဖစ္ေသာ ေရွးလူမ်ားေနထငုိ ္ခဲ့ၾကသည္။ ရာသီဥတုမာွ ယခု အခါထက္ ပ၍ို ေအးသည။္ မိးု မွာ၊ ယခုထက္ သးုံ ဆမွ ေျခာကဆ္ ခန႔္ ပုိသျဖင့္၊ မုးိ ေစြကာလဟု ပ်ဴေခတ္။ ။ ပ်ဴလမူ ်ိဳးမ်ားသည္ ယေန႔ ျမနမ္ ာတ႔ိုႏငွ ့အ္ မ်ဳိ း တူေသာအပု စ္ တု စု ျဖစ္ပါသည္။ ေခၚရပါသည။္ ယခင္အႏွစ္ ၂၀ဝ,ဝ၀ဝ ေလာက္မစွ ၍ ထိေု ရွးလူမ်ားသည္ လကန္ က္ လုပ္ ပ်ဴတု႔ိ ယေန႔ ျမန္မာႏိငု ္ငံေခၚေသာ ေနရာကုိ ျမနမ္ ာတိ႔ထု က္ ေစာ၍ ေရာကရ္ ိွေနထိုင္သမူ ်ား တတ္ေသာ အဆငသ့္ ု႔ိ ေရာက္လာသည။္ အလြန္ေအးေသာ ေျမာကေ္ လကုိ ေၾကာက္သျဖင့၊္ ျဖစ္ပါ၍၊ ျမနမ္ ာႏငို င္ အံ လယပ္ ငို ္းေျမျပနတ္႔ ြင္ေနသည။္ အႏိ ိယၵ မေွ ရာက္လာေသာ သာသနာ ေတာင္ေစာင္းမ်ား၌ ေတာင္ဘက္သု႔ိ အေပါက္ လညွ ္ေ့ သာ ဂူမ်ားတြင္သာ ေနၾကသည္။ ျပဳတု႔ိ ေက်းဇူးျဖင၊့္ ျဗာဟဏၼ ဘာသာႏွင့္ ဗုဒၶသာသနာကိရု ယူလ်က္ ပ်ဴဘာသာစကားကို ယခငအ္ ႏစွ ္ ၄၀,ဝ၀ဝ ေလာက္မွ စ၍ လူအစစမ္ ်ား ျဖစ္လာ ၾကသည္။ မြနဂ္ ုလိ ြိဳက္မ်ိဳး ျဖစပ္ ါ အိႏၵယိ အကရၡ ာမ်ားအသးံု ျပဳကာ စာေရးနညး္ ပညာကုိ ခရစ(္ ၇)ရာစမု စွ ၍ တတ္ေျမာက္လာ သည၊္ ရာသီဥတမု ာွ ယခငအ္ ႏွစ္ ၁၀,ဝ၀ဝ မွ စ၍၊ တျဖညး္ ျဖည္း ယခု ရာသဦ တမု ်ဳိ း ျဖစလ္ ာ ၾကပါသည္။ ျမနမ္ ာႏိုင္ငံသမငို ္းတြင္ ခရစ္ (၄) ရာစု ႏွစ္မွ စ၍ (၉) ရာစႏု စွ ္ အထိကာလကုိ ပါသည္။ ယခင္အႏစွ ္ ၁၁,ဝ၀ဝ ခနက႔္ ၊ ထိသု မူ ်ား ေနခဲေ့ သာ ျပဒါးလငး္ ဂတူ ြင္ သတူ ို႔ ေရးဆြဲခဲ့ ပ်ဴေခတဟ္ ု ေခၚသည။္ ေသာ ေက်ာက္ေခတေ္ ဟာငး္ နရံ ံ ပနး္ ခ်ီကား တုက႔ိ ိုေတြ႕ႏုိင္ပါသည၊္ ယခု ဆင၊္ ဝက၊္ သမင္ တႏို႔ ငွ ့္ တေူ သာ ပမံု ်ား၊ အ႐ိုးသာ ေဖာျ္ ပေသာ ငါးႏွင့္ လကဝ္ ါးပမံု ်ားကုိ ေရးဆြဲခဲ့သည္။ ဂူတြင္း မြန္လမူ ်ိဳး။ ။ ဧရာဝတီ ျမစဝ္ ၊ စစေ္ တာင္း ျမစဝ္ ႏွင့္ သံလြငျ္ မစ္ဝျဖစ္ေသာ မုတမၲ ဝန္းက်င္ မွ ျမင္ရေသာ ေနထြက္ပံုမွာ၊ ႐ခႈ ငး္ ကား ျဖစမ္ ညထ္ င္ရပါသည္။ ေနရာမ်ားတြင္ ယေန႔ ဗယီ က္နမ္ႏငွ ့္ ကမ္ဖခူ ်တြင္ ေနသူတုိ႔ႏွင့္ အမ်ဳိ းတေူ သာ မြန္လမူ ်ဳိ းသည္ ခရစ္ႏွစ္မေပၚမကီ ပင္ လာေရာကေ္ နထုိငၾ္ ကသည္။ ပ်ဴလူမ်ဳိ းကဲ့သ႔ုပိ င္ အိႏၵိယဓေလက့ ုိ ယခငအ္ ႏစွ ္ ၉,ဝ၀ဝ မွ ၃,ဝ၀ဝ အထိ ေက်ာကသ္ စ္ ကာလ အတြင္း၊ စုိကပ္ ်ဳိ းေရးႏငွ ့္ တိရစာၦန္ လက္ခံ၍ ျဗာဟဏၼ သာသနာဝငႏ္ ငွ ့္ ဗဒု ၶသာသနာဝငမ္ ်ားျဖစလ္ ာ၍၊ ခရစ(္ ၈)ရာစုႏစွ ေ္ လာက္ ေမြးျမဴေရး စတင္ေပၚေပါက္လာပါသည္။ ျမစ္ဝမွ း္ ေျမျပနတ႔္ ြင္ ႐ြာမ်ားတည၍္ ၊ အိမ္ေဆာက္ တြင္ စာေရးနည္းပညာကို တတလ္ ာသည္။ ပ်ဴတႏ႔ုိ ငွ ့္အတူ မြနတ္ ိကု႔ ို နန္ေက်ာင္တ႔ကုိ ခရစ္ ကာ ေနထိငု ၾ္ ကၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ ေက်ာက္ေခတက္ ာလ ေနာက္ပငုိ ္းတြင္ အုးိ လပု ္တတ္သည္။ (၉) ရာစု ႏွစဝ္ ကခ္ န္႔တြင္လာေရာက္တိုကခ္ ိုက္၍ ပ်ဴၿမဳိ ႕ေတာ၊္ မြနၿ္ မိဳ႕ေတာ္တု႔ိကို ဖ်က္ဆီး ေလးေသာဝန္ကဆို ြဲရန္ လွည္းႏွငႏ့္ ြားရိလွ ာသည။္ လက္နက္တြငေ္ လးႏငွ ့္ျမား ေပၚလာသည္။ သည။္ ပ်ဴႏငွ ့္မြနတ္ ၏႔ုိ ႏငုိ ္ငံေရးတန္ခုးိ က်ဆင္းၿပးီ သညေ့္ နာကမ္ ွ၊ ခရစ(္ ၉)ရာစႏု စွ ္ ေနာက္ပိုငး္ တြင္ ျမန္မာလူမ်ဳိ းတ႔ုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ အလယပ္ ုိငး္ ေျမျပန႔္သ႔ဝုိ ငေ္ ရာက္လာၾကျခင္း ျဖစ္သည။္ အစသမုိငး္ ။ ။ ယခငအ္ ႏစွ ္ ၃,ဝ၀ဝ ေလာကမ္ စွ ၍ ၿမိဳ႕တည္ေသာအဆင္သ့ ႔ုိ ေရာက္လာပါ ထိေ႔ု ၾကာင့္ ပ်ဴဓေလ့၊ မြနဓ္ ေလ့ကုိ ျမန္မာတိ႔ု ရရိလွ ်က္၊ ျမနမ္ ာႏိုငင္ တံ ြငး္ သို႔ ေရာက္ရိွလာၿပီး သည္။ အေစာဆံုးဟုထင္ရေသာ ၿမိဳ႕မာွ ၊ ယခု ကူမဲၿမဳိ ႕ အနီးရိွ မငို ္းေမာ ၿမဳိ ႕ေဟာငး္ ဟု ေခၚ ေနာက္မွ ျမန္မာတုိ႔ ဗဒု ၶသာသနာဝင္မ်ား ျဖစ္လာၾကသည္။ ေသာၿမဳိ ႕ျဖစပ္ ါသည္။ ယခငအ္ ႏွစ္ ၂,၁၀ဝ ကၿမိဳ႕ဟုယူဆသည္။ ထုိေ႔ နာကယ္ ခု ေတာငတ္ ြငး္ ႀကီး ၿမဳိ ႕အနးီ ရိွ ဗိႆႏးုိ ၿမိဳ႕ေဟာင္းဟေု ခၚေသာ ၿမိဳ႕ျဖစ္သည။္ ယခင္အႏစွ ္ ၂,ဝ၀ဝ က ၿမိဳ႕ဟု ျမန္မာလူမ်ိဳး။ ။ ျမန္မာတသ႔ို ည္ တပနိ ျ္ မစဟ္ ု ေခၚေသာ ေမာျမစ္ညာ ေဒသတြင္ ေနထိငု ္ 13 ခဲ့ၾက၍ ခရစ္ (၉) ရာစု ႏစွ ေ္ နာကပ္ ုငိ ္းတြင္ ရမွ ္းကုန္းျမင့္မွ ျမန္မာႏငုိ ္ငံ အလယ္ပုငိ း္ ေျမျပန္႔သို႔ ဆငး္ လာေနထိငု ္ၾကသည။္ ပထမေက်ာက္ဆည္နယ္ႏငွ မ့္ င္းဘးူ နယ္မ်ားကို သိမး္ ယၿူ ပးီ ေနာက္ ပုဂကံ ို ဗဟုျိ ပဳ၍ ႏိုင္ငတံ ည္ေထာင္သည္။ 14

ဗဒု ၶ သာသနာဝငမ္ ်ား ျဖစလ္ ာသည။္ ခရစ္ (၁၁) ရာစု ႏစွ လ္ ယ္ခနတ္႔ ြင္ အားေကာင္းေသာ ေဒါကတ္ ာသနး္ ထြနး္ (ျမန္မာဆတုိ ာ) ႏငုိ ္ငံကို တညေ္ ထာငႏ္ ငုိ ၾ္ ကသည။္ ထိုအခါမွ စ၍ ျမန္မာစကားကုိ အႏိ ယိၵ မွ ေရာကလ္ ာေသာ အကၡရာကိုသံုး၍စာေရးတတသ္ ည။္ ဗုဒၶဘာသာဆုငိ ္ရာအေဆာကအ္ အမုံ ်ားစြာတည္ေဆာက္ shougon (mmcybermedia) မွ စာ႐ကို ္ေပးပါသည္ ခဲ့သည။္ ပဂု ေံ ခတေ္ ခၚေသာ ခရစ(္ ၁၁)ရာစုႏွစ္ႏွင့္ (၁၃)ရာစု ႏွစမ္ ်ားအတြင္း ေက်ာက္စာ မ်ားစြာ ေရးထိုး ခဲ့သျဖင့္ ျမန္မာႏုငိ ္င၏ံ ပုဂေံ ခတ္ဓေလက့ ုိ ေကာင္းစြာသိရွိ ႏုငိ ္ပါသည္။ ခရစ္ ျမနမ္ ာ့သမုိငး္ တြင္ အထူးထငရ္ ာွ းေသာအခ်က္မ်ားမွာ (၁၃) ရာစု ႏွစ္အကုနတ္ ြင္ မြန္ဂတုိ ို႔ ဝငေ္ ရာက္ တကို ္ခုကိ ္သျဖင့္ ပဂု ံႏိုငင္ ံ ပ်က္စးီ ရပါသည။္ (၁) ျမနမ္ ာတ႔ုိသည္ ခရစ(္ ၁၁) ရာစႏု စွ ္မစွ ၍ ဗဒု ၶသာသနာကုိ လက္ခခံ ဲ့၍ မညသ္ ည့က္ စိ ၥမဆို ပဂု ံ ပ်ကစ္ းီ ၿပီးေနာက္ ခရစ္ (၁၄) ရာစု ႏွစ္အတြငး္ ၌ ပငး္ ယသည္ ၿမိဳ႕ေတာျ္ ဖစလ္ ာသည။္ ဗုဒၶ သာသနာကုိ ထပိ တ္ နး္ ကထား၍ စဥ္းစားေဆာင႐္ ြကေ္ သာဓေလက့ ို ရခ့ပဲ ါသည။္ ထိုေ႔ နာက္ စစ္ကငို ္းလည္း ၿမဳိ ႕ေတာျ္ ဖစလ္ ာသည။္ ေနာက္ဆံုး ၁၃၆၅ မွ စ၍ အငး္ ဝသည္ ျမနမ္ ာ တ႔ို၏ ၿမဳိ ႕ေတာ္ျဖစသ္ ည္။ ခရစ္ ၁၇၅၁ တြင္ မြန္တိုဖ႔ ်က္၍ အင္းဝ ပ်က္စးီ သည။္ အင္းဝ (၂) မ်ိဳး႐းုိ စဥ္ဆက္မာွ တဗိ က္ တ႐ုတ္ႏငွ ့္ နီးစပသ္ ျဖင့္ တ႐ုတဘ္ က္မွ ဓေလမ့ ်ားစြာလည္း ေခတ္တြင္ ျမနမ္ ာစာေပမ်ားစြာ ထနြ ္းကား တိးု တကသ္ ည။္ ျမန္မာ တုယ႔ိ ခုတငို ္ ဆက္လက္၍အသံးု ျပဳ ေနပါသည။္ အင္းဝႏုငိ င္ ံ၏ ေနာကတ္ ြငေ္ ပၚေသာမငး္ ဆကက္ ုိ ကနု း္ ေဘာင္မင္းဆကဟ္ ု ေခၚသည။္ ၁၇၅၁ (၃) ခရစ(္ ၁၉) ရာစုႏစွ မ္ စွ ၍ ဥရာပဓေလ့ ထးို ေဖာက္လာသျဖင့္ ေခတသ္ စ္ ျမနမ္ ာႏိုငင္ ံ မွ ၁၈၈၅ အထိကုိ ကုနး္ ေဘာငေ္ ခတ္ဟု ေခၚပါသည္။ ျမန္မာတ၏႔ုိ ႏုိင္ငံေရး အာဏာ ထူေထာင္ ရာတြင္ ဥေရာပ ဓေလ့ မ်ားစြာကုိ ယငူ င္ အသးံု ျပဳလ်က္ ရွပိ ါသည္။ အျမင့္ဆုံး ကာလ ျဖစသ္ ည။္ အႏပု ညာ စာေပလည္း မ်ားစြာ တိုးတက္သည၊္ အဂၤလပိ တ္ ႔ို ေရာကလ္ ာသျဖင့္ ၁၈၈၅ မွ စ၍ ျမနမ္ ာတ႔ုိ အဂၤလပိ လ္ က္ေအာကခ္ ံ ျဖစခ္ ဲ့ရသည္။ ၄ ဇနန္ ဝါရီ (၄) ေခတ္အခါအေလ်ာက္ ဓေလမ့ ်ားေျပာင္းလဲေသာလ္ ညး္ အစဥ္အလာ ဓေလက့ ုိ တတႏ္ ုငိ ္ ၁၉၄၈ ေရာက္ေသာ အခါမွ ျမန္မာတ႔ုိ အဂၤလိပ္ လကေ္ အာကမ္ ွ လြတေ္ ျမာကသ္ ည္။ သေလာက္ ထိမ္းရန္ ျမနမ္ ာ တမ်ဳိ းသားလးံု ႀကိဳးစားလ်က္ ရပိွ ါသည္။ (၅) ယခုတိငု ္ ျမန္မာႏငို ္ငံတြင္ ၿမိဳ႕ေနလူဦးေရနညး္ ၍ ေတာေနလူဦးေရ မ်ားသည္။ စက္႐ုံ အလပု ္သမားထက္ ေတာငသ္ ူလယသ္ မား ဦးေရမ်ားသည။္ ထေို႔ ၾကာင့္ ျမန္မာႏငို င္ ံသည္ ယေနအ႔ ထိ ေတာေနလတူ ု႔၏ိ လယသ္ မားႏငုိ င္ ံ ျဖစပ္ ါသည။္ (၆) ျမန္မာႏိုငင္ တံ ြင္ အတူတကြ ေနေသာ လူမ်ိဳးမ်ားမွာ - ကခ်င၊္ ကယား၊ ကရင၊္ ခ်ငး္ ၊ ဗမာ၊ မြန၊္ ရခုိင၊္ ရမွ ္း တုိ႔ ျဖစ္၍ ကုိးကြယယ္ ၾုံ ကညေ္ သာ သာသနာမ်ားမာွ - ခရစ္ သာသနာ၊ ဗုဒၶ သာသနာ၊ မူဆလင္ သာသနာ၊ ဟိႏဴၵ သာသနာတုိ႔ အျပင္ နတ္ ကုိးကြယ္ျခငး္ လညး္ ရိေွ သးသျဖင့္ (က) လူမ်ဳိ း အလုိက္ ႐ုးိ ရာ ဓေလက့ ို ထနိ ္းသမိ း္ ႏငုိ ေ္ အာင္ အားေပး ကညူ ီၾကျခငး္ ႏငွ ့္ (ခ) ယုၾံ ကည္မႈ အလိကု ္ လြတလ္ ပစ္ ြာ ကိးု ကြယ္ ခြင့္ရိရွ န္ ဂ႐ျု ပဳျခင္း တု႔ိမာွ ျမနမ္ ာႏုိင္ငံ တြင္း၌ လတူ ိငု ္း အထူး ဂ႐ျု ပဳေသာ အခ်ကမ္ ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ဗမာတ႔ိုမွာ အမ်ားစု ျဖစ၍္ ဗမာ့ ဓေလ့မာွ အထူး ထငရ္ ာွ းေသာ္လည္း အမ်ိဳးအလကို ္၊ ယံုၾကညမ္ ႈအလကို ္ အပု စ္ ဓု ေလ့မ်ား မာွ လညး္ ယွဥၿ္ ပိဳင္ ထြန္းကားလ်ကပ္ င္ ရွပိ ါသည။္ 15 16

ျမန္မာတု႔ိ ေနအိမ္ ေဒါကတ္ ာသန္းထြနး္ (ျမန္မာဆိတု ာ) ရြာတည္ျခငး္ ။ ။ ယခင္ အႏစွ ္ ၁၁,ဝ၀ဝ အထိ ယေန႔ ျမန္မာႏိငု ္ငံဟု ေခၚေသာ ေဒသတြင္ shougon (mmcybermedia) မွ စာ႐ကို ္ေပးပါသည္ ေနသည့္ လူတသို႔ ည္ ေတာင္ေစာငး္ ၌ ရိွေသာ ဂူတ႔တုိ ြင္ ေနခဲ့ၾကသည္။ ေတာငဘ္ က္တြင္ အေပါကရ္ ွိေသာ ဂူကို ေ႐ြး၍ ေနေလ့ ရွိပါသည္။ ရမွ ္းကုန္းျမင့္ အေနာက္ဘက္ ေတာင္ေစာင္း ၿမဳိ ႕တညျ္ ခင္း။ ။ ျမနမ္ ာႏိငု ္ငတံ ြင္ ေရွးအက်ဆံးု ၿမဳိ ႕မ်ားမာွ - တြင္ရိွေသာ ျပဒါးလင္းဂမူ ွာ ထငရ္ ာွ းေသာ သာဓက ျဖစ္သည။္ ယခင္ အႏစွ ္ ၁၀,ဝ၀ဝ (၁) မငုိ ္းေမာ၊ ယခု ဂူမဲၿမိဳ႔အနးီ တြင္ရိွသည။္ ယခင္အႏွစ္ (၂၀ဝ၀) ေက်ာ္က တညေ္ သာ ေလာက္မွ စ၍ စုကိ ္ပ်ဳိ း ေမြးျမဴေရး ျပဳလုပ္ တတ္ၾကၿပီ ျဖစေ္ သာေၾကာင့္ ျမစ္ဝွမး္ ေျမျပန္သ႔ ိ႔ု ၿမဳိ ႕ျဖစ္သညဟ္ ု ယူဆသည။္ ဆင္းလာကာ ႐ြာမ်ား တညၾ္ ကသည။္ ယခု ရနက္ ုန္၊ ျပည၊္ သရက္၊ မေကြး၊ ေရနေံ ခ်ာင္း၊ ပပု ါၸ း၊ (၂) ဗိႆႏးို ၊ ယခု ေတာင္တြငး္ ႀကးီ ၿမဳိ ႕အနီးတြင္ ရွိသည္။ ယခင္အႏစွ ္ (၂၀ဝ၀) က လကပ္ ံေျခေပၚ၊ ထန္းမကုနး္ ၊ ေတာင္သမန္၊ ေ႐စႊ ာရံ၊ ေတာင္ျပံဳး၊ မးို ကတု ၊္ ျမစ္ႀကီးနား တည္ေသာ ၿမဳိ ႕ျဖစ္သညဟ္ ု ယူဆသည။္ စေသာ ေနရာမ်ားတြင္ ႐ြာေဟာငး္ မ်ား ရေိွ ၾကာင္း ေရးွ ေဟာငး္ သုေတသန အရ သိရသည။္ (၃) ဟနလ္ ငး္ ၊ ယခု ဝက္လက္ၿမိဳ႕ အနီးတြင္ ရသိွ ည္။ ယခငအ္ ႏွစ္ (၁၇၀ဝ) က တညေ္ သာၿမဳိ ႕ ျဖစသ္ ညဟ္ ု ယူဆသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဝါး၊ သက္ကယ္ႏွင့္ ဓနိ ေပါသျဖင့္ အိမေ္ ဆာကေ္ သာ အခါ ေအာက္အရပ္ (၄) သရေခတၲရာ၊ ယခု ေမာၿ္ မဳိ ႕အနးီ တြင္ ေမာဇ္ ာေခၚသည္။ ယခငအ္ ႏစွ ္ (၁၆၀ဝ) က တြင္ ဝါးအိမ္၊ ဝါးၾကမ္း၊ ဓနိမိးု ၊ အညာအရပတ္ ြင္ ဝါးအမိ ္၊ ဝါးၾကမ္း၊ သကက္ ယမ္ ိုး အိမမ္ ်ား ကုိ တညေ္ သာ ၿမဳိ ႕ျဖစ္သည္ဟု ယူဆသည္။ ေဆာကလ္ ပု ေ္ နထိငု ၾ္ ကပါသည္။ မးုိ မ်ားသျဖင့္ အမိ က္ ေို ျမမွျမႇင့္၍ အဆငျ့္ ပဳလပု ္ ေနရသည္။ အမိ ႏ္ ငွ ့္တြဲလ်က္ မီးဖခုိ နး္ ျပဳလပု ရ္ န္အဖခီ ်သည္။ ေရအိးု ထားရန္ခန္းျပင္ ထုတ္သည္။ ဆင္း၊ ထၿုိ မဳိ ႕မ်ားတြင္ သစ၊္ ဝါး၊ သက္ကယ္ကို သံုး၍ အိမမ္ ်ားကုိ တညေ္ ဆာက္မည္ ျဖစပ္ ါသည။္ တကရ္ န္ ေလွကားတပသ္ ည။္ ေရခ်ိဳးခနး္ ႏငွ ့္ အိမ္သာကို အမိ ႏ္ ွင့္ တပါတညး္ ထားေလမ့ ရွ။ိ သေု႔ိ သာ္ အုတ္တိကု ္မ်ားသာ က်နရ္ စ္ပါသည။္ ဗႆိ ႏးုိ မွ အတု တ္ ိုကအ္ ိမ္ တခမု ာွ အခန္း အိမ္ေဆာက္ေသာ အခါ သံးု ပင္ ႏစွ ခ္ နး္ ေဆာက္သည၊္ အိမ္တုငိ ္ ထူလ်ွ င္ ဦး႐၊ူ ၾကငာွ န္း၊ ရစွ ခ္ န္း၊ ခနး္ မ၊ ဆင္ဝင္၊ ဝရတံ ာ၊ ပတလ္ ည္ ရိသွ ည့္အျပင္ အမးုိ ဥယ်ာဥ္ ရွိသည္။ ေညာငရ္ နး္ ၊ သေျပ၊ ရေဝ၊ ဂပု းီၹ ဟု အစဥလ္ ုိက္ ထူသည္။ ဆင၀္ င္ ေျမာက္ ေညာငရ္ န္း ဂုပးီၹ အဖီ ၾကငွနး္ ေျမာက္ ေလခွ ါးထစ္ ခနး္ ျပင္ အမိးု ဥယ်ာဥ္ ေလခွ ါး တကရ္ န္ေလခွ ါး အိမ္ဥးီ ခန္း ၀ရတံ ာပတ္လည္ သေျပ ဘရု ားစင္ ဥးီ ႐ူ အခနး္ ငယရ္ ွစခ္ န္း၊ ခန္းမ၊ ဆင၀္ င၊္ ၀ရံတာပတလ္ ညႏ္ ွင့္ အမိးု ဥယ်ာဥ္ရေိွ သာ ဗိႆႏးုိ တကို ္ ရေ၀ ပဂု ံၿမဳိ ႕ကုိ ယခငအ္ ႏွစ္ (၈၀ဝ) ကတည္ေဆာကခ္ ဲ့သည္ဟယု ူဆသည။္ ပုဂၿံ မိဳ႕မာွ လညး္ သစ္၊ အိမ္ ေလွကား ထစက္ ုိ စ,ံု မတတ္၊ မ, သာတတ္သည္။ ႐ြာကို ျခပံ တ္ ဝိုငး္ ၍ ကာရသံ ည။္ ဝါးအိမ္မ်ားေပါမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း အတု ္တိုကမ္ ်ားသာက်နပ္ ါသည။္ အုတတ္ ကို က္ ို အလယ္ ႐ြာတ႐ြာတြင္ အိမ္ေျခ သးံု အမိ မ္ ွ အထက္ ရိွသည္။ ခနး္ မ ထား၍၊ အခနး္ ငယ္မ်ား ရလံ ်က္ ေဆာကေ္ လ့ရွပိ ါသည္။ 17 18

ေျမာက္ ေဒါကတ္ ာသနး္ ထြန္း (ျမနမ္ ာဆတုိ ာ) ုဘရား ခနး္ မ shougon (mmcybermedia) မွ စာ႐ကို ္ေပးပါသည္ ေလခွ ါး ျမနမ္ ာမငး္ တုိ႔ နနး္ ေတာ္ေဆာက္ေသာအခါ ပဂု ံေခတ္ ခရစ္(၁၁)ရာစႏု စွ ္မွစ၍ အၿမဲပင္ သစ္ နနး္ ေတာသ္ ာေဆာက္သည။္ ေျမအတု ္၊ ေက်ာက္အုတတ္ ု႔ိျဖင့္ ေဆာက္သည္ကုိ မေတြရ႔ ပါ။ ဆင္၀င္ ျပာသာဒ္တက႔ုိ ုိ ဗဒု သၶ ာသနာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ားမာွ ကဲ့သ႔ုပိ င္ ပုေံ ဖာ္သျဖင့္ ဘုန္းႀကးီ ေက်ာငး္ ႏွင့န္ န္းေတာ္မာွ လပွ တင့တ္ ယ္ျခငး္ အဆငတ့္ ူညသီ ညဟ္ ု ေျပာႏငုိ ပ္ ါသည။္ ဤကဲ့သုိ႔ အခန္းငယ(္ ၁၀)ခန္း သစ္ျဖငသ့္ ာ နနး္ ေတာေ္ ဆာကသ္ ည္မာွ ပုဂံကုလားေက်ာငး္ ေခၚ တုကိ ေ္ က်ာင္း (၁) ျမန္မာတ႔ုိ သစ္သား ပနး္ ပုပညာတြင္ ထးူ ခြ်န္ေသာေၾကာငတ့္ ေၾကာင္း (၂) ျမန္မာႏငို ္ငံ ရာသီဥတုႏငွ ့္ အသင့္ေတာ္ဆံးု ျဖစ္သျဖငတ့္ ေၾကာငး္ ျမန္မာ ဗဒု ၶသာသနာ ဘနု ္းႀကီးေက်ာငး္ ကုိ ေဆာက္ေသာအခါ - ဤအေၾကာငး္ ႏစွ ္ေၾကာင္းတု႔ေိ ၾကာင့္ ျဖစမ္ ညဟ္ ထု င္ရပါသည္။ မႏၲေလးတြင္ ၁၈၅၉ က (၁) ျပာသာဒ္ တည္ေဆာက္ခဲေ့ သာ နနး္ ေတာမ္ ာွ က်ယျ္ ပနေ႔္ သာ ေျမကြက္တခုတြင္ လပွ ေသာအေဆာင္ (၂) စႏု မ်ားစြာကုိ ပးူ တြဲ ေဆာကလ္ ပု ္ ထားျခငး္ ျဖစ္ပါသည။္ (၃) ေဆာငမ္ ႏွင့္ (၄) ေဘာဂ ေျမာက္ ေျမာက္ ေျမာက္ ဟ၍ူ အပုိငး္ ေလးပုငိ း္ ပိုင္းကာ ေဆာကေ္ လရ့ ိွသည။္ စမုခ္ ဒ၀ယ္ ဒ၀ယ္ ေလခွ ါး ေျမာက္ မနွ ္နန္း ေဘာင္း ညီ ေဇ ေ႐ႊ ေျမနန္း ေတာ္ လာ တ နနး္ ျပႆာဒ္ ေဆာင္ ခံ ၀န္ စႏု ေဆာင္ ေတာင္ ဒ၀ယ္ ျပာႆာဒ္ စႏု ေဆာင္မ မာရဘ ္င ေဘာဂ ေျမာက္ ေျမာက္ ဒ၀ယ္ ဒ၀ယ္ ေတာင္ ေရ နန္းျမင့္ စမခု ္ ကန္ တိကု ္ ျမန္မာဗဒု ဘၶ ာသာ ဘုနး္ ႀကးီ ေက်ာင္း မႏေၱ လးနန္းေတာ္ ဖြဲစ႔ ညး္ ပုံ 19 20

မနွ ္နန္းမွအေနာက္ဘကသ္ ည္ မိဖရု ားတအု႔ိ တြက္ သးီ သန္ထ႔ ားေသာအပငုိ ္း ျဖစ၍္ သာမန္ ေဒါက္တာသန္းထြနး္ (ျမန္မာဆုိတာ) အားျဖင့္ ေယာက်ၤားမဝင္ရေသာေနရာျဖစ္ပါသည။္ အိမ၊္ ဘနု ္းႀကီးေက်ာင္း၊ ဘုရားေက်ာင္း ႏငွ ့္ နနး္ ေတာ္တတ႔ို ြင္၊ မတွ ္သားရန္ ထူးျခားခ်က္ တခမု ာွ မညသ္ ည့္ အေဆာကအ္ ဦ တြငမ္ ်ွ shougon (mmcybermedia) မွ စာ႐ိုကေ္ ပးပါသည္ ေျမညီထပ္ (သမို႔ ဟုတ)္ ပထမ အဆငထ့္ က္ ပ၍ုိ ဒတု ယိ ထပ၊္ တတယိ ထပ္ စသျဖင့္ မရွိျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဘရု ား၊ ရဟနး္ ၊ မငး္ စေသာ ျမငျ့္ မတ္ေသာ ပဂု ဳိၢ လ္တ႔ို၏ အေပၚ၌ မညသ္ ူမ်ွ ကိုးကြယ္ ယံၾု ကညမ္ ႈ အစျပဳ၍၊ အထင္ႀကီးလ်က္ လက္ခံစ ျပဳလာေသာ အခါ အိႏယိၵ မေနရ၊ မေနသငဟ့္ ူေသာ အယူအဆပင္ ျဖစပ္ ါသည္။ ေနာင္အခါ အႏိ ၵိယႏွင့္ ဥေရာပအမိ ္ ဓေလႏ့ ွင့္ အက်ဳံ းဝင္ေသာ အဝတ္ တန္ဆာ တ႔ကုိ ုိ ယငူ င္ သုံးစြဲ လာၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ ပစံု မံ ်ားကုိ ယူ၍ အမိ ္ကုိ ႏွစ္ထပ္ ေဆာကေ္ သာ အခါ၌ပင္ အမိ ္၏ အေရွ႕ပိုင္းတြင္ အေပၚဆင့္ ေအာကပ္ ိငု ္း အဝတ္ ျဖစေ္ သာ ေဘာင္းဘကီ ုိ စြန႔၍္ အႏိ ယိၵ ၏ အဝတ္ အခ်ဳိ ႕ကုိ အေျခခံလ်က္ မရေိွ စရေအာင္ ပစုံ ံတမ်ဳိ းထြင၍္ ေဆာက္ပါသည။္ အိမ္၏ ေနာကပ္ ိငု း္ ၌သာ အထက္ဆငထ့္ ား ေယာက်ား္ တု႔ိအတြက္ ပဆု ိုး၊ မနိ ္းမတအု႔ိ တြက္ ထဘကီ ုိ တထီ ြငအ္ သးုံ ျပဳလာပါသည္။ ေသာအမိ ္ကုိ (မြန)္ အိမ္ဟု ေခၚေလရ့ ွပိ ါသည။္ အမိ တ္ ြင္ အဆင္ႏ့ ွစဆ္ ငထ့္ ားျခငး္ ၊ အမိ ေ္ ရွ႕ ေယာက်ာ္းတို႔ အတြက္ ပုဆိုး အျပင္ လံခု ်ည္ကလုိ ည္း ေတာင္ပိငု း္ အႏိ ိယၵ အမ်ဳိ းသား တက႔ုိ ို တြင္ဆငဝ္ ငထ္ ားျခငး္ ၊ ဝရံတာ ပတ္လည္ ကပ္ျခင္း၊ အမိ ္ေရွ႕ေလွကား၊ ေနာက္ေဖးေလကွ ား တုလ်က္ ယူငင္ ဝတ္ဆင္ၾကမည္ ျဖစပ္ ါသည။္ ဟူ၍ ေလကွ ား ႏွစ္စငး္ တပျ္ ခင္း တ႔ုိမွာ ၁၉ ရာစႏု စွ ္ ေနာက္ပငို ္း တြငမ္ ွ ေပၚေပါက္ လာျခငး္ ျဖစပ္ ါသည။္ ထု႔ိျပင္ အမိ ္ႏငွ ့္ တပါတညး္ ေရခ်ဳိ းခန္း၊ အိမသ္ ာခနး္ ႏငွ သ့္ ိေု လွာင္ခန္းမ်ား သာမနအ္ ရပသ္ ားမ်ားတြင္ အဝတ္ဆင္ျပငရ္ ာ၌ တ႐ုတ္ဓေလႏ့ ွင့္ အႏိ ိယၵ ဓေလ့ ေပါင္းစပ္ ထားျခင္းကုိ ေနာကပ္ ုငိ း္ ေခတ္ေပၚ အေဆာကအ္ ဦ မ်ား၌ သာေတြ႔ရပါသည္။ လ်က္ရိသွ လို နနး္ ဓေလ့တြငလ္ ညး္ ဓေလႏ့ စွ ္မ်ဳိ း ေပါငး္ စပ္လ်ကရ္ ိခွ ဲ့ရပါသည္။ ဥပမာ၊ သဘင္ပြဲ တက္ေသာအခါ ဝတရ္ သည္ဝ့ တ္စံုတြင္ ေပါင္းဝတ္လတုံ ုိမ႔ ာွ တ႐ုတ္ပုစံ ံ မ်ားေသာ္ ျမန္မာတ႔ို အဝတ္ လည္း စလြယ္ႏငွ ့္ ေျခနင္းတ႔ိမု ာွ အိႏယိၵ ပုစံ ပံ င္ ျဖစပ္ ါသည။္ ျမန္မာတို႔သည္ တဗိ က္တ႐တု ဘ္ ာသာစကားအႏြယ္ဝင္ လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ျခငး္ ေၾကာင့္ ေရးွ အခါက ျမနမ္ ာတ႔ုိ ျမန္မာေျမျပန႔္သ႔ို ေရာကေ္ သာအခါ ကယုိ ခ္ ႏၶာတြင္ လပွ ဆန္းက်ယ္ ေသာ တဗိ က္ (သိမု႔ ဟုတ)္ တ႐ုတ္တ႔ုိႏွငအ့္ ဝတ္ ဝတ္ပုံခ်င္း၊ တူရန္ အေၾကာငး္ ရိပွ ါသည။္ ဆုိလုိ အ႐ပု မ္ ်ားထးို ႏံေွ သာ ထးုိ ကြငး္ ဓေလ့ ရရိွလာပါေသးသည။္ ထိးု ကြင္းမာွ လပွ ေစလိ၍ု သညမ္ ာွ ဆပံ င္ရညွ ္ထားကာ ဆပံ င္ကုိစည္းေႏာွ င္ထားရန္ အဝတ္တခကု သို ံးု မည္။ ကယုိ ္ဝတ္ ထးုိ သည့္ အျပင္ ဓားၿပးီ ၊ တုတၿ္ ပီးစသျဖင့္ အစြမး္ သတထိၲ းူ ကုရိ မည္ ယၾုံ ကညလ္ ်က္ ဂါထာႏငွ ့္ အက်ပႌ ြပြကုိ ဝတမ္ ည။္ ေဘာငး္ ဘကီ ို ေအာက္ပိုင္း အတြက္ သံုးမည္။ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ဳိ းသမးီ အင္အားမ်ားကို ေရးထိုးသညလ္ ည္း ရိွပါသည။္ ဝတဆ္ င္ ပုံခ်ငး္ မ်ားစြာ ျခားနားလမွ ည္ မဟုတပ္ ါ။ ပဂု ေံ ခတ္မစွ ၍ ဘုရားဂေူ က်ာင္း နရံ ံတုိ႔တြင္ ေဆးေရးပန္းခ်ီကားမ်ားရွိသျဖင့္ အဝတ္ပုစံ ံမ်ား ခရစ္ (၉) ရာစုႏွစ္ အကနု ္ ေလာက္တြင္ ျမနမ္ ာႏိုင္ငံ အလယ္ပိငု း္ ေျမျပန္သ႔ ႔ို ဝင္ေရာက္ ကို ေခတ္အလကုိ ္ အတအိ က် သိရရိွ ပါသည္။ ေနထငုိ ၾ္ ကေသာ အခါ ရာသီဥတု ေအးေသာ သမပငို ္း ေဒသမွ ရာသီဥတု ပေူ သာ အပပူ ုငိ း္ ေဒသသိ႔ု ေျပာင္းေရႊ႕ ေနထိငု ္ရၿပီ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ယခင္ အသံုးျပဳေသာ ခႏၶာကယုိ ္ shougon (mmcybermedia) အားလံးု ကုိ ဖံုးအပု ္သည့္ အဝတ္အထည္မ်ား မလုိေတာ့ပါ။ ထ႔ုိျပင္ အႏိ ၵိယ ယဥ္ေက်းမကႈ ုိ 21 22

ေဒါကတ္ ာသနး္ ထြန္း (ျမန္မာဆိတု ာ) shougon (mmcybermedia) မွ စာ႐ိုက္ေပးပါသည္ \"သမုငိ း္ ဆုတိ ာ မအ ေအာငလ္ သ႔ို ငတ္ ာျဖစ္တယ္။ ျမနမ္ ာသမိငု း္ ဟာ ပုျံ ပင္ နဲ႔ သမုငိ း္ ခြဲမရေအာငတ္ ြဲေနတယ္။ စာသငေ္ က်ာင္းေတြမွာ ဆရာနဲ႔တပည္ေ့ တြပါ အျဖစ္အပ်က္နဲ႔ ပျုံ ပငက္ ို မခြဲတတ္ေအာင္ရွိေနတယ\"္ ေဒါက္တာသနး္ ထြနး္ 27 28