วรรคทองพ้อย

ก คำนำ หนงั สือ E-book เล่มน้ีจดั ทำข้ึนเพื่อประกอบกำรเรียน กำรสอนในนรำยวชิ ำ ควำมคดิ สรำ้ งสรรค์ ผูจ้ ดั ทำไดร้ วบรวม ขอ้ มลู เกี่ยวกบั “ วรรคทองในวรรณคดี ” ซงึ่ มีเน้ือหำประกอบ ไปด้วยวรรคทองในวรรณคดี ผู้แต่ง แผนผงั ของคำประพนั ธ์ เพอื่ ใหผ้ อู้ ำ่ นเกดิ ควำมรู้ ควำมเขำ้ ใจมำกยงิ่ ขนึ้ ผู้จดั ทำหวงั เป็ นอย่ำงยิ่งว่ำจะเป็ นประโยชน์แก่ผู้อ่ำนหรือ ผทู้ มี่ ำศกึ ษำไมม่ ำกก็น้อย หำกมีขอ้ ผดิ พลำดประกำรใดผูจ้ กั ทำ ก็ขออภยั มำ ณ ทนี่ ีด่ ว้ ย นำงสำวศศกิ ำนต์ บวั ตบ๊ิ ผจู้ ดั ทำ

สำรบญั ข คำนำ ก สำรบญั ข โคลงสสี่ ภุ ำพ ๑ วสนั ตดลิ กฉนั ท์ ๑๔ ๒ กำพย์เหเ่ รือ ๓ กลอนเพลง ๔ อนิ ทรวเิ ชียรฉนั ท์ ๑๑ ๕ กำพยย์ ำนี ๑๑ ๖ รำ่ ยสภุ ำพ ๗ กลอนเสภำ ๘ กลอนดอกสรอ้ ย ๙ โคลงสองสภุ ำพ ๑๐ บรรณำนุกรม

๑ โคลงสส่ี ภุ ำพ นาคมี พี ษิ เพยี้ ง สรุ โิ ย เลอื้ ยบท่ าเดโช พษิ นอ้ ยหยงิ่ โยโส แชม่ ชา้ ชแู ตห่ างเองอา้ แมลงป่ อง อวดอา้ งฤทธิ ์ จากโคลงโลกนิติ สมเดจ็ พระเจา้ บรมวงศเ์ ธอ กรมพระยาเดชาดศิ ร แผนผังโคลงสสี่ ภุ ำพ

๒ วสันตดลิ กฉนั ท์ ๑๔ สามยอดตลอดระยะระยบั วะวะวบั สลบั พรรณ ชอ่ ฟ้ าตระการกลจะหยนั จะเยาะยว่ั ทฆิ มั พร บราลพี ลิ าสศภุ จรญู นภศลู ประภสั สร หางหงสผ์ จงพจิ ติ รงอน ดจุ กวกั นภาลยั สามคั คเี ภทคาฉนั ท ์ ผูแ้ ตง่ นายชติ บรุ ทตั แผนผงั วสนั ตดลิ กฉนั ท์ ๑๔

๓ กำพยเ์ หเ่ รอื พระเสดจ็ โดยแดนชล ทรงเรอื ตน้ งำมเฉิดฉำย กง่ิ แกว้ แพรว้ พรรณรำย พำยออ่ นหยบั จบั งำมงอน สุวรรณหงส์ทรงพหู่ อ้ ย งำมชดชอ้ ยลอยหลงั สนิ ธ์ุ เพยี งหงส์ทรงพรหมนิ ทร์ ลนิ ลำศเลอื่ นเตอื นตำชม ตอนเห่ชมเรอื กระบวน ผูแ้ ต่ง เจา้ ฟ้ าธรรมธเิ บศร แผนผงั กำพยย์ ำนี ๑๑

๔ กลอนเพลง แลว้ สอนวำ่ อยำ่ ไวใ้ จมนุษย์ มนั แสนสดุ ลกึ ลำ้ เหลอื กำหนด ถงึ เถำวลั ย์พนั เกยี่ วทเี่ ลีย้ วลด กไ็ มค่ ดเหมือนหนึ่งในน้ำใจคน มนุษยน์ ้ีทรี่ กั อยสู่ องสถำน บดิ ำมำรดำรกั มกั เป็ นผล ทีพ่ งึ่ หนงึ่ พง่ึ ไดแ้ ตก่ ำยตน เกดิ เป็ นคนคดิ เห็นจงึ เจรจำ (สนุ ทรภู่ พระอภยั มณี) แผนผงั กลอนเพลง

๕ อนิ ทรวเิ ชยี รฉันท์ ๑๑ ดกู อ่ นสุชำตำ มะทะนำวไิ ลศรี ยำมองคส์ เุ ทษณ์มี วรพจน์ประกำรใด นำงจงทำนูลตอบ มะธุรส ธ ตรสั ไซร้ เขำ้ ใจมเิ ขำ้ ใจ ฤ ก็ตอบพะจพี ลนั จำก บทละครพูดคำฉนั ท์เรือ่ งมทั นะพำธำ พระรำชนิพนธใ์ นพระบำทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลำ้ เจำ้ อยูห่ วั แผนผงั อนิ ทรวเิ ชยี รฉนั ท์ ๑๑

๖ กำพยย์ ำนี ๑๑ ลงิ คำ่ งครำงโครกครอก ฝูงจง้ิ จอกออกเหำ่ หอน ชะนีวเิ วกวอน นกหกรอ่ นนอนรงั เรียง ลกู นกยกปี กป้ อง อำ้ ปำกรอ้ งซอ้ งแซเ่ สยี ง แมน่ กปกปี กเคยี ง เล้ยี งลกู ออ่ นป้ อนอำหำร (กำพย์พระไชยสรุ ยิ ำ) แผนผงั กำพยย์ ำนี ๑๑

๗ ร่ำยสภุ ำพ ผภี ำยในแลน่ ออก แลนำ ผภี ำยนอกแลน่ เขำ้ แลนำ เทพยดำป่ เู จำ้ ส่งั แลนำ มำทำด่งั ป่ สู อน แลนำ ใหย้ อ่ หยอ่ นทกุ สงิ่ แลนำ จงึ่ ใหส้ ำรไปกลำ่ ว แลนำ จง่ึ ใหข้ ำ่ วไปถงึ สมงิ พรำยผูเ้ ฒำ่ แลนำ ป่ ูเจำ้ ฟงั แลว้ ไส้ แลนำ ป่ ูจง่ึ ใชส้ ลำเหนิ แลนำ เดนิ เวหำไปสู่ แลนำ ตกลงอยู่ระคน แลนำ ปนหมำก เสวยท่ำนไท้ แลนำ ครน้ั ทำ่ นได้หยิบเสวย แลนำ บนำนเลยลอรำช แลนำ ใจจะขำดรอนรอน ถงึ สำยสมรพนี่ ้อง คดิ บลเุ ลยขอ้ ง ขนุ่ แคน้ อำดู (ลลิ ติ พระลอ) แผนผงั รำ่ ยสภุ ำพ

๘ กลอนเสภำ จะกลำ่ วถงึ โฉมเจำ้ เณรแกว้ พอแสงทองผอ่ งแผว้ พระเวหำ คดิ คะนึงถงึ พมิ น่ิมนวลตำ ลำ้ งหน้ำแลว้ ก็นุ่งสบงพลนั หม่ ดองครองคำดรำตคด พรอ้ มหมดแบกบำตรแลว้ ผำยผนั ดทู กุ ตรอกซอกละเมำะเสำะสำคญั เขำ้ ในเมอื งสพุ รรณดว้ ยทนั ใด (เสภำเรือ่ งขนุ ชำ้ งขนุ แผน) แผนผงั กลอนเสภำ

๙ กลอนดอกสรอ้ ย ตง้ั เอยตง้ั ไข่ จะตง้ั ไยไขก่ ลมก็ลม้ สน้ิ ถงึ วำ่ ไขล่ ม้ จะตม้ กนิ ถำ้ ตกดนิ เสยี ก็อดหมดฝี มอื ตง้ั ใจเรำน้ีจะดกี วำ่ อตุ สำ่ ห์หดั เขยี นเรียนหนงั สอื ทง้ั วชิ ำสำรพดั เพยี รหดั ปรอื อยำ่ ดงึ ดอื้ ตง้ั ไขร่ ำ่ ไรเอย (ดอกสรอ้ ยสุภำษิต) แผนผงั กลอนดอกสรอ้ ย

๑๐ โคลงสองสภุ ำพ จำใจจรจำกสรอ้ ย อยแู่ มอ่ ยำ่ ละหอ้ ย หอ่ นชำ้ คนื สม แมแ่ ล (ลลิ ติ ตะเลงพำ่ ย) แผนผงั โคลงสองสภุ ำพ

บรรณานกุ รม สำนกั งำนรำชบณั ฑติ ยสภำ. (2557). กวีวจั น์วรรณนำ. สืบคน้ เมอื่ วนั ที่ 17 กนั ยำยน 2564. จำก : https://www.orst.go.th ครูปิ ยะฤกษ์.(2544).บทอำขยำนภำษำไทย. สืบคน้ จำก http://yoyonantawat.blogspot.com