Safty Welding

วิชา งานเชอ่ื มและโลหะแผ่นเบื้องตน้ เร่ือง ความปลอดภยั และอุปกรณ์ในงาน เช่ือมไฟฟ้า

ความปลอดภัยในการปฏบิ ัตงิ านเชื่อมไฟฟา้ 1) ก่อนปฏบิ ัตงิ านผูเ้ ชื่อมต้องเตรียมเคร่ืองมือ และอุปกรณ์ เพื่อความปลอดภัยในการเชื่อม เช่น ถุงมือหนัง ชุดหนัง ปลอกแขน คีมจับงานร้อน ค้อนเคาะสแลก แปรงลวด หน้ากากเช่ือมเป็นต้น และท่อดูดควันเชื่อมที่สมบูรณ์ ถกู ต้องตามมาตรฐาน

2) ไม่ควรสวมใส่เครื่องประดับในขณะทางาน เช่น แหวน นาฬิกา เป็นต้น เพราะขณะเชื่อมสะเก็ดเชื่อมอาจกระเด็น ใส่ ทาให้เกดิ ความเสียหาย แสดงถึงอนั ตรายซง่ึ เกดิ จากการสวมใสเ่ ครอ่ื งประดับขณะปฏิบัติงาน

3) แคลมป์จับสายดินต้องแน่น และมีสภาพสมบูรณ์ สาย เช่ือมต้องใหญ่พอท่ีจะทนกระแสได้ มิฉะนั้นจะทาให้สาย เชื่อมร้อนและไหม้ได้ 4) ห้ามปฏิบัติงานเช่อื มในพื้นที่ชื้นแฉะหรือมีฝนตกเด็ดขาด จะทาใหไ้ ฟฟา้ ดดู หรอื ลดั วงจรได้ แสดงอนั ตรายท่เี กดิ จากการเชอ่ื มในพ้นื ท่ีชื้นแฉะ

5) เม่อื เกดิ เพลงิ ไหม้ ห้ามดับด้วยนา้ ให้ใช้นายาเคมดี บั ไฟ แสดงวิธีการดับเพลงิ ไหมไ้ ม่ควรใช้น้าแต่ให้ใชส้ ารเคมดี บั ไฟแทน

6) ห้ามมองแสงเชื่อมด้วยตาเปล่าโดยเด็ดขาด ระยะห่าง อย่างน้อย 40 ฟุต ถ้าจาเป็นต้องมองและเลนซ์กรองแสง ต้องมคี วามเขม้ เพียงพอ แสดงอันตรายทเ่ี กิดข้ึนจากการมองแสงเชื่อมดว้ ยตาเปล่า

7) เชื่อมทุกครั้งต้องเปิดเคร่ืองดูดควันที่เกิดจากการเช่ือม เพื่อให้ดูดควันพิษ เช่น ตะก่ัว แคดเมียม สังกะสี โครเมียม เป็นต้น ออกจากบริเวณเชื่อมเพราะเป็นพิษต่อ ร่างกาย แสดงการเชื่อมในที่ ทมี่ กี ารระบายควนั เชือ่ ม

8) หา้ มเช่ือมชน้ิ งานใกล้ถงั นา้ มนั หรือวตั ถไุ วไฟ เพราะอาจ เกิดการระเบดิ ได้ แสดงอนั ตรายจากการเชือ่ มชิน้ งานใกลถ้ ังน้ามนั หรอื วัตถุไวไฟเพราะอาจเกิดการระเบิดได้

9) ห้ามเชื่อมในห้องหรือถังท่ีปิดทุกด้าน เนื่องจากอากาศ ถ่ายเทไม่สะดวก อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ ถังเช่ือมต้อง มอี ุปกรณถ์ ่ายเทอากาศ 10) ห้ามเช่ือมอาร์กด้วยตาเปล่า ต้องใช้เลนซ์กรองแสง เชื่อมทุกครง้ั ห้ามมองแสงเชอื่ มด้วยตาเปลา่ เพราะอาจเกิดอนั ตรายจากแสงเช่ือมได้

11) ควรใช้คีมจับช้ินงานร้อนทุกครั้ง เพื่อป้องกันอันตราย จากความร้อนท่ชี น้ิ งาน 12) การเช่ือมควรสวมหมวกเชื่อมในตาแหน่งท่าเช่ือมถูก ลกู ไฟกระเดน็ ใส่ ต้องสวมใส่หมวกเชื่อมในตาแหน่งท่าเชอ่ื มถกู ลูกไฟกระเด็นใส่

13) การเคาะสแลกออกจากแนวเช่ือมต้องเคาะออกนอกตัว และใส่แว่นตาใสทุกครั้ง 14) ระวังปลายลวดเชื่อมที่ร้อนถูกเพื่อนขณะหยุดทาการ เชอื่ ม ถือหวั เชื่อมต้องระวงั ไม่ใหถ้ ูกผู้อ่ืนท่ีอยขู่ ้างเคียง

15) ถ้ามีความจาเป็นต้องเชือ่ มในห้อง ในท่อ ในแท็งก์ มี เครื่องอุปกรณ์ถ่ายเทอากาศเข้า- ออก ห้องใช้ออกซิเจน บริสุทธิ์เป่าเข้าไป เพราะความร้อนจากประกายไฟอาจทา ให้เพลงิ ลุกไหมไ้ ด้ หรอื ระเบิดได้ แสดงอนั ตรายจากการเชื่อมในหอ้ ง ในทอ่ ต้องมอี ปุ กรณ์ชว่ ยถ่ายเทอากาศ

16) ในการเชื่อมภายในถังหรือท่อ ควรใช้วัสดุท่ีเป็น ฉนวนไฟฟ้ารองนั่ง เพื่อป้องกันไฟร่ัว ชุดต้องไม่เปียกชื้น และมีเพื่อนคอยให้ความช่วยเหลือตลอดเวลาบริเวณเช่อื ม 17) เมื่อเช่ือมจนลวดเช่ือมหมด ควรสวมถุงมือจับลวด ออก และใส่ใหมเ่ พอื่ ป้องกันไฟเชอ่ื มดดู แสดงวธิ ีการเปลย่ี นลวดเชือ่ มต้องใชถ้ งุ มอื หนงั จับ

18) เคร่ืองเช่ือมไฟฟ้าด้วยลวดเช่ือมหุ้มฟลักซ์ได้ถูกต้อง ตอ้ งมีสายดินต่อไวเ้ สมอ เพื่อป้องกนั กระแสไฟร่วั แสดงวิธกี ารต่อสายดนิ ของเคร่อื งเช่อื ม

19) การเชื่อมในท่ีสงู ๆ ต้องมเี ขม็ ขดั นริ ภัยใสไ่ ว้เสมอ แสดงการใช้เข็มขดั นริ ภัยเม่อื ปฏิบตั ิงานในท่สี ูง

เครอื่ งมือและอุปกรณ์เชอ่ื มไฟฟา้ 1.) หัวจับลวดเชื่อม ( Electrode Holder ) คอื อุปกรณ์ ที่ใช้จับยึดลวดเชื่อม โดยมีสายไฟเชื่อมต่อจากเครื่องเชื่อม มายังหัวเชื่อม มีปากจับลวดเชื่อมเป็นร่องมุมตรงและมุม เอียงเพื่อให้ไม่หลุดง่ายและทาการเช่ือมได้สะดวก ปลอดภัย หัวจบั ลวดเชื่อมทด่ี มี ีลกั ษณะ ดงั นี้

ก. จะต้องมีน้าหนักเบา เพอื่ ลดความเม่ือยลา้ จากการเชือ่ ม นาน ๆ ข. ไม่ร้อนเรว็ ทาจากโลหะท่ีเป็นตัวนาไฟฟ้า และนาความร้อน หุ้มด้วยฉนวนที่ทนต่อ ความรอ้ นสูง ค. ใส่ลวดเชื่อมไดง้ า่ ย ถอดไดง้ า่ ย และจับยึดได้มน่ั คง ง. ฉนวนท่ีหมุ้ สว่ นทเ่ี ปน็ โลหะต้องหุ้มมิดชิด และทนความร้อนสูงมาก แสดงลกั ษณะของหวั จับลวดเชอ่ื ม

2. คมี จับสายดิน (Ground Clamp) คีมจับสายดินทาหน้าที่จับยึดชิ้นงานหรือโต๊ะเช่ือมให้แน่น เพ่ือให้กระแสไฟเช่ือมไหลครบวงจรไฟฟ้าได้สะดวก ถ้า สายดินไม่แน่นพอจะทาให้เกิดความต้านทานของกระแสสูง ทาให้เกิดการสูญเสียของพลังงานในการเช่ือม และบริเวณ รอยต่อจะเกิดความร้อนสูง อาจเป็นอันตรายและเกิดความ เสียหายในงานเชอ่ื มได้ คมี หรืออปุ กรณน์ น้ั มหี ลายชนดิ

ลกั ษณะอุปกรณย์ ึดสายดนิ แบบตา่ ง ๆ

อปุ กรณท์ าความสะอาด (Cleaning Tool) ในการเชื่อมให้ไดง้ านท่แี ข็งแรงสมบรู ณ์ ผิวช้ินงานที่เตรียม จะต้องสะอาดปราศจากสนิม น้ามัน และส่ิงสกปรก ซ่ึง สิ่งสกปรกเหล่าน้ีสามารถขจัดออกได้ก่อนเชื่อมและหลัง เชอ่ื ม ซึ่งประกอบดว้ ย

ก.แปรงลวด (Wire Brush) ทาด้วยเส้นลวดจัดเป็นแถวฝัง ติดกบั ไม้หรือพลาสติก แบบ 2 – 3 แถวใช้สาหรับปัดทา ความสะอาดส่ิงสกปรกออกจากชิ้นงานก่อนเชื่อมและหลัง เชอ่ื ม แปรงลวดเหล็กใช้สาหรับทาความสะอาดแนวเช่ือม

ข. คมี จบั งานร้อน (Pliers) ออกแบบและผลิตมาให้มีความ แข็งแรง ใช้จับถือชิ้นงานเชือ่ มขณะยงั รอ้ นอยู่ แสดงลักษณะคีมจบั ช้ินงานรอ้ นแบบตา่ ง ๆ

ค. ค้อนเคาะสแลก (Chipping Hammer) ค้อนเคาะสแลกจะมี ลักษณะเป็นเหล็กคาร์บอนชุบแข็ง บริเวณปลายท้ังสองข้าง เพื่อให้ต่อแรงกระแทกได้ดีโดยไม่เสียรูป ปลายข้างหนึ่งจะมี ลักษณะแบน เหมาะสาหรับเคาะสแลกและเม็ดโลหะกระเด็น (Spatter) ทต่ี ิดอยู่บนชิ้นงานและแนวเช่ือมออก ส่วนปลายอกี ข้างหนึ่งจะมลี ักษณะปลายแหลมใช้เคาะสแลกทอี่ ยู่เปน็ กลมุ่ เลก็ ๆ แสดงลักษณะของคอ้ นเคาะสแลกแบบตา่ ง ๆ

หนา้ กากเชอ่ื ม เป็นอุปกรณ์ที่ใช้เพื่อป้องกันบริเวณใบหน้าและดวงตาท่ี สาคัญท่ีสุดของช่างเชือ่ ม จากรังสีอลั ตราไวโอเล็ต รังสีอิน ฟาเรด ความร้อน และสะเก็ดโลหะร้อนจากการเช่ือม นอกจากน้ันยังให้การมองเห็นบ่อหลอมเหลวของแนวเช่ือม ชัดเจนข้ึน ทาให้การควบคุมการเช่ือมได้ หน้ากากเช่ือม ท่ี นิยมใชม้ ี 2 ชนิด

1. หน้ากากเชื่อมชนิดสวมหัว (Helmet) จะช่วยป้องกัน บริเวณหัวและตา ช่วยให้มือเป็นอิสระ สามารถช่วยใน การจับสิ่งต่าง ๆ ได้เหมาะมากสาหรับการเชื่อมในที่สูงได้ และงานสนาม เช่น เช่ือมงานโครงสร้าง เช่ือมท่อน้ามัน ท่อแกส๊ เปน็ ต้น แสดงลักษณะหนา้ กากชนดิ สวมหัว

2. หนา้ กากชนดิ มือถือ (Hand Shield) จะช่วยป้องกนั หน้าและมือ โดยมือข้างหนึ่งต้องใช้จับหน้ากากขณะเชื่อม อีกข้างหนึ่งจับหัวเช่ือม เหมาะสาหรับทางาน ประกอบ และบนพืน้ ท่โี รงงาน แสดงลักษณะหนา้ กากชนิดมอื ถอื