25160828-Nonthaburi-Healthy Recipes

ประเดน็ ท่ี 2 การบริโภคอาหารถูกสว่ นจากแหลง่ อาหารคณุ ภาพ ดว้ ยสูตรอาหาร 2:1:1 และ สตู ร 1 อาหาร 6:6:1 2 3 2.1 นิยาม : 4 การบริโภคอาหารถกู ส่วนจากแหล่งอาหารคณุ ภาพ หมายถงึ การรับประทานอาหารให้ได้ 5 สารอาหารครบถว้ นทุกประเภทมีคุณคา่ ทางโภชนาการในปรมิ าณท่เี พียงพอต่อความต้องการของร่างกาย 6 เพื่อสุขภาพทด่ี ีขึ้น และหลีกเลีย่ งการเพิ่มความเสย่ี งต่อการเกดิ โรคไม่ตดิ ต่อเร้ือรัง ทง้ั นี้อาหารท่ีบรโิ ภคต้องมา 7 จากแหลง่ การผลติ ท่ีมคี ุณภาพมาตรฐาน 8 สตู รการบรโิ ภคอาหาร 2:1:1 หมายถึง การรบั ประทานเพื่อปรบั เปล่ียนพฤติกรรมการบริโภคที่ส่ียง 9 ตอ่ การเกดิ ภาวะอ้วนลงพุง โดยมีสตู รการบรโิ ภคอาหาร ใหม้ ีการแบง่ ขนาดของจานออกเป็น 4 ส่วน คอื ผกั 10 2 ส่วนของจาน เนอ้ื สตั วไ์ ขมนั ตา่ 1 สว่ นของจาน และขา้ ว-แปง้ 1 ส่วนของจาน โดยอาหารในจานควรให้ 11 พลังงานไมเ่ กนิ 400 กิโลแคลอรี 12 สตู รการบรโิ ภคอาหาร 6:6:1 หมายถึง การรบั ประทานเพ่อื ปรับเปล่ียนพฤติกรรมการบริโภคทสี่ ี่ยง 13 ต่อการเกดิ โรคไม่ตดิ ต่อเรอ้ื รัง โดยมีสตู รการบรโิ ภคอาหาร ให้กินน่า้ ตาลไมเ่ กินวันละ 6 ชอ้ นชา กนิ ไขมนั ไม่ 14 เกินวนั ละ 6 ชอ้ นชา และกินเกลอื ไมเ่ กินวนั ละ 1 ชอ้ นชา 15 16 2.2 ความสาคญั สถานการณ์และแนวโน้ม 17 1. การดาเนนิ ชวี ิตในปจั จุบันประชาชนมีพฤตกิ รรมสุขภาพทไ่ี ม่เหมาะสม ไดแ้ ก่ การบริโภค 18 อาหารทไ่ี มส่ มดลุ และไม่ปลอดภัย บริโภคอาหารมากเกนิ ไป ขาดการออกกา่ ลงั กายและมีภาวะเครียดจนมีผล 19 ตอ่ สขุ ภาพ เปน็ ความเส่ียงของการเกดิ โรคไมต่ ดิ ต่อเร้ือรงั และโรคตดิ ตอ่ ทางเดนิ อาหาร ซง่ึ โรคไม่ตดิ ตอ่ เรือ้ รงั 20 ได้แก่ กล่มุ โรคหวั ใจขาดเลือด ความดนั โลหิตสงู และเบาหวาน ทมี่ แี นวโน้มเพมิ่ ข้นึ รวดเรว็ และมีผลต่อการ 21 สญู เสยี ทางเศรษฐกิจ มีสาเหตมุ าจากภาวะน้่าหนักเกนิ และโรคอว้ น ในสว่ นของการบริโภคอาหารท่ีไม่ 22 เหมาะสมพบว่า คนไทยมีพฤติกรรมการบรโิ ภคอาหารท่ีไมเ่ หมาะสมเพม่ิ ข้ึน ประชากรไทยมีทิศทางการ 23 เปลย่ี นแปลงการบรโิ ภคอาหารท่มี ีพลังงานสูง อาหารจานด่วน อาหารส่าเร็จรปู ขนม และเคร่ืองดมื่ รสหวาน 24 และน้่าอัดลมมากขึ้น แต่กลับบริโภคผักและผลไมล้ ดลง ซึง่ เป็นปรากฏการณ์ทีพ่ บทงั้ ในกลมุ่ ประชากรเด็กและ 25 เยาวชน กลมุ่ วยั ท่างาน และกลุ่มวยั สงู อายุ คนไทยบรโิ ภค น้า่ ตาลโดยเฉลย่ี เพม่ิ จาก 12.7 กิโลกรมั ต่อคนต่อปี 26 ใน พ.ศ. 2526 เป็น 29.6 กิโลกรมั ต่อคนต่อปี ใน พ.ศ. 2556 ในขณะทกี่ ารบริโภคเกลือ/โซเดียม พบว่า คน 27 ไทยบริโภคเกลือโดยเฉลี่ยประมาณ 10 กรัมต่อวนั ท่าให้ไดร้ ับโซเดยี มจากอาหารในปริมาณท่สี ูงกวา่ ปรมิ าณ 28 สารอาหารทค่ี วรได้รบั ประจา่ วัน 2 เท่า จากผลการสา่ รวจของกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข ปี 2552 29 รวมท้งั การส่ารวจอาหารบรโิ ภคจากหลายๆ หน่วยงานพบวา่ คนไทยบรโิ ภคไขมันอ่ิมตวั ทพี่ บมากในผลติ ภณั ฑ์ 30 สตั ว์ ร้อยละ 13-15 หรือคิดเปน็ 2 เท่าของปรมิ าณท่แี นะนา่ คือ ร้อยละ 7 ซง่ึ ถอื วา่ เปน็ อันตรายต่อสขุ ภาพและ ประเด็นที่ 2 การบรโิ ภคอาหารถกู สว่ นจากแหลง่ อาหารคณุ ภาพ ด้วยสูตรอาหาร 2 : 1: 1 และ สตู รอาหาร 6 : 6 : 1 หนา้ 1

1 คนไทยส่วนใหญย่ งั มีการบรโิ ภคผักและผลไม้ไมเ่ พียงพอ ซึ่งสะท้อนให้เห็นถงึ รูปแบบการบรโิ ภคทเี่ ปลี่ยนไปโดย 2 สว่ นหนง่ึ เป็นผลจากการเปล่ียนแปลงของการเข้าถงึ และก่าลงั ซ้ืออาหาร อทิ ธิพลของการโฆษณาประชาสัมพนั ธ์ 3 และการเปล่ยี นแปลงวถิ ชี วี ิตโดยท่ัวไปด้วย ดงั นั้นอาจกล่าวไดว้ า่ คนไทยกาลังประสบปัญหาโรคอว้ นและโรค 4 ไมต่ ดิ ต่อเรอื้ รัง ท้งั โรคความดนั โลหติ สูง เบาหวาน หลอดเลือดสมอง หลอดเลือดหัวใจตีบหรือตนั ส่วน 5 หนงึ่ มสี าเหตุมาจากการบริโภคอาหารท่ีไม่เหมาะสม โดยเฉพาะอยา่ งยิง่ อาหารรสหวาน มนั และเค็มเกนิ ไป 6 2. ปญั หาสขุ ภาพทเี่ กดิ จากภาวะโภชนาการไม่เหมาะสม มีแนวโน้มเพ่มิ ข้นึ อยา่ งรวดเรว็ และ 7 เพมิ่ ขนึ้ อย่างต่อเนอื่ งในทุกกลมุ่ อายโุ ดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุม่ เด็ก ซง่ึ เป็นกลมุ่ ทม่ี ปี ัญหาภาวะโภชนาการท่ี 8 หลากหลายซา่้ ซอ้ น ทั้งภาวะขาดสารอาหารและโภชนาการเกนิ ในปจั จบุ นั ได้มีสญั ญาณอนั ตรายท่บี ่งชว้ี ่า 9 ควรเรง่ ให้ความสาคญั ในการส่งเสรมิ ภาวะโภชนาการทเ่ี หมาะสม อตั ราการปว่ ยดว้ ยโรคไม่ติดต่อเร้ือรังทเี่ พมิ่ 10 สงู ขนึ้ อันเป็นปรากฏการณ์ที่ผิดปกติเป็นอย่างย่ิง โดยความเปล่ียนแปลงดังกล่าวเป็นผลสะสมมาจากการ 11 เปลย่ี นแปลงวิถชี ีวติ ทไ่ี ด้ปลกู ฝงั พฤตกิ รรมการบรโิ ภคอาหารท่ีไม่เหมาะสมใหแ้ ก่คนในสังคมตงั้ แตว่ ยั เยาว์ 12 ดงั นัน้ การส่งเสรมิ ประชาชนใหม้ พี ฤตกิ รรมสุขภาพท่ีถูกต้องเหมาะสม ควรมีการปลกู ฝงั ตัง้ แต่ช่วงวยั เดก็ 13 ซึ่งถอื วา่ เป็นเวลาทองของการส่งเสรมิ พฤติกรรมและพฒั นาการใหเ้ ตบิ โตเปน็ ผใู้ หญท่ ี่มคี ุณภาพ ท้งั นี้ การ 14 บริโภคอาหารที่ลดปริมาณเกลอื ไขมัน และนา่้ ตาล เปน็ วธิ ีทง่ี ่ายและสะดวก สามารถท่าได้ โดยลดปรมิ าณลง 15 เร่ือยๆ ทีละน้อย 16 3. การกาหนดขอ้ แนะนาการบริโภคอาหารเพอ่ื ใหป้ ระชาชนมสี ุขภาพที่ดี เป็นนโยบายของ 17 ภาครัฐในประเทศต่างๆทัว่ โลก ไมใ่ ชเ่ ฉพาะเพื่อให้ได้สารอาหารครบถ้วนเพอ่ื ป้องกันภาวะขาดสารอาหาร 18 เพียงอย่างเดียว แตเ่ พอ่ื รณรงคใ์ หม้ ีการบรโิ ภคอาหารทีม่ ีคณุ ค่าทางโภชนาการเพื่อสุขภาพทด่ี ีข้ึน และ 19 หลีกเล่ยี งการบริโภคอาหารที่เพิ่มความเส่ยี งตอ่ ภาวะโรคไม่ติดต่อเรือ้ รงั (chronic non-communicable 20 diseases) ด้วย ข้อแนะน่าดังกล่าวเนน้ การให้ข้อมลู เกี่ยวกับการบรโิ ภคอาหารใหห้ ลากหลาย มีความสมดลุ 21 ดา้ นการกระจายของพลังงานท่ีเหมาะสม และไดร้ ับอาหารในปริมาณที่เพียงพอ ไม่มากหรอื น้อยเกินไป ทั้งนี้ 22 ทีม่ าของข้อแนะน่าการบริโภคอาหารมาจากข้อมลู ด้านปัญหาสาธารณสขุ ของประเทศ โดยมงี านวิจยั สนับสนุน 23 ทางดา้ นวิทยาศาสตร์ และเน้นการแนะนาในรูปแบบของอาหารท่ีทาใหเ้ กดิ ความสมดุลของสารอาหาร ตอ้ ง 24 คานงึ ถึงความเป็นไปไดใ้ นการปฏิบตั ทิ ่เี ป็นรปู ธรรม เข้ากบั วิถีชีวิตของประชาชน และมคี วามยืดหยนุ่ ใน 25 ตวั เอง เพือ่ ให้บรรลถุ ึงการมีภาวะโภชนาการและสขุ ภาพทีด่ ี ลดความเส่ยี งตอ่ โรคไมต่ ิดตอ่ เรอื้ รังได้ตาม 26 เปา้ หมาย 27 4. การกนิ อาหารท่ถี กู ตอ้ ง ถกู ปรมิ าณและหลากหลายชนิด เป็นสง่ิ ที่มีผลดีต่อสุขภาพ อย่างไรก็ 28 ตามถ้ามนี ่าหนกั เกิน หรือจา่ เปน็ ตอ้ งควบคุมน่้าหนัก เราสามารถท่าไดโ้ ดยควบคุมชนดิ อาหารและปริมาณที่กิน 29 โดยใชแ้ นวคิดแบบจ่าลองจานด่วน (food plate model) สา่ นกั โภชนการ กรมอนามัย ได้มีแนวคดิ ในการ ประเดน็ ที่ 2 การบรโิ ภคอาหารถกู สว่ นจากแหล่งอาหารคุณภาพ ดว้ ยสูตรอาหาร 2 : 1: 1 และ สตู รอาหาร 6 : 6 : 1 หนา้ 2

1 ก่าหนดปริมาณอาหาร เพ่อื ใชเ้ ป็นสตู รสา่ หรับผู้ทตี่ ้องการลดอว้ นลดพุงไปปฏิบตั ิ โดยการน่าองค์ความรู้ด้าน 2 โภชนาการท่ตี อ้ งคา่ นวณแคลอรอี าหารท่จี ะกนิ ลดน่า้ หนกั ซงึ่ มคี วามยุ่งยากมาประยุกต์ให้มคี วามงา่ ยที่จะนา่ ไป 3 ปฏิบัติได้ในชีวิตประจา่ วนั โดยนักวิชาการไดพ้ ยายามสรรหาวิธกี ารสอ่ื สารที่ง่ายๆ เป็นรปู ธรรมจาง่ายและ 4 นาไปปฏบิ ตั ไิ ด้ โดยการก่าหนดปรมิ าณจากขนาดของจานที่มีเส้นผ่าศนู ยก์ ลางประมาณ 9 น้ิว โดยแบง่ ขนาด 5 ของจานออกเป็น 4 ส่วน คือ ผัก 2 ส่วนของจาน เน้ือสัตว์ไขมนั ตา่ 1 สว่ นของจาน และข้าว-แปง้ 1 ส่วน 6 ของจาน โดยอาหารในจานควรให้พลังงานไมเ่ กิน 400 กโิ ลแคลอรี กาหนด เมนไู รพ้ งุ 2:1:1 หมายถงึ “กนิ 7 ถกู ส่วน 2:1:1 ลดพุงลดโรค” 8 นอกจากน้ีทผี่ า่ นมากระทรวงสาธารณสขุ ไดม้ ีนโยบายเพื่อสร้างสุขภาพอนามัยทีด่ ีแก่ประชาชน โดย 9 ขอ้ มูลจากองค์การอนามัยโลกแนะน่าใหบ้ ริโภคเกลือโซเดยี มคลอไรด์ทีเ่ ปน็ เกลอื แกง รสเค็ม ไมเ่ กนิ 5 กรัมต่อ 10 วนั คอื 1 ชอ้ นชา และแมว้ ่าโซเดยี มมีความสา่ คญั ต่อร่างกาย โดยทา่ หนา้ ทส่ี ง่ สัญญาณในระบบประสาทและ 11 กลา้ มเน้อื แต่หากบรโิ ภคโซเดียมมากเกนิ ไป ทา่ ให้ไตขบั ออกได้ไมห่ มด โซเดยี มก็จะคัง่ ดงึ นา่้ ไว้ในรา่ งกายมาก 12 ท่าให้ความดันโลหติ สงู ขน้ึ เร่งใหไ้ ตเส่ือมลง เกิดภาวะไตวาย และยังท่าให้ขบั แคลเซยี มออกทางปัสสาวะมาก 13 ขน้ึ เพมิ่ ความเสี่ยงต่อการเป็นโรคกระดูกพรุน สา่ หรับไขมนั เป็นสารอาหารท่จี ่าเป็นต่อรา่ งกาย เพราะการดูด 14 ซึมวิตามินบางตวั ต้องใช้ไขมันร่วมดว้ ย แตก่ ารบรโิ ภคอาหารที่มีไขมันมากเกนิ ไป ทา่ ใหเ้ กิดการสะสมในร่างกาย 15 มาก สง่ ผลใหเ้ ปน็ โรคอ้วน โดยเฉพาะการบรโิ ภคไขมันอม่ิ ตัว ซงึ่ พบมากในผลติ ภณั ฑส์ ตั ว์ เชน่ หมูสามช้นั มนั 16 หมู หนงั ไก่ จะเพิม่ ระดับคอเลสเตอรอล ดังนนั้ การบรโิ ภคไขมนั ทีใ่ ช้ในการปรุงประกอบอาหาร จงึ ควรบรโิ ภค 17 ไม่เกนิ 6 ช้อนชา ใน 1 วัน สว่ นน้า่ ตาลใหร้ สหวาน บริโภคมากเกนิ ไปท่าให้น่า้ หนกั ตัวเพ่ิมขนึ้ จนเกิดภาวะอว้ น 18 และเสย่ี งต่อการเป็นโรคเบาหวาน จงึ กาหนดสตู รอาหาร 6:6:1 กินแลว้ ไม่กอ่ โรค โดยให้ดาเนินการโครงการ 19 ลดหวานมันเค็ม กินใหไ้ ด้ตามสตู ร 6:6:1 คอื กินนา้ ตาลไมเ่ กินวันละ 6 ชอ้ นชา น้ามันไม่เกนิ 6 ช้อนชา เกลือ 20 ไม่เกิน 1 ช้อนชา ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงการเกิดโรคไมต่ ิดต่อเร้อื รัง เชน่ โรคเบาหวาน โรคความดันโลหติ สงู 21 5. จากบรบิ ทของจงั หวดั นนทบุรซี ง่ึ มีการเปลยี่ นแปลงไปท้ังด้านเศรษฐกจิ การเมือง การสือ่ สาร การ 22 เคลอ่ื นยา้ ยของประชากร สงั คมชนบทกลายเป็นสงั คมเมืองมากขึน้ วิถีชีวิตทีถ่ ูกขดั ขวางดว้ ยโครงสร้างผงั 23 เมอื งทไี่ ร้ทิศทาง ระบบขนส่งจราจรท่ผี ูกขาดด้วยรถยนตส์ ว่ นบคุ คล เกิดความคับคั่ง ชะงกั งัน สญู เสยี เวลา 24 ในการเดนิ ทาง กระแสวัตถุนิยมท่ีมีค่านิยมเลียนแบบการบริโภคตามต่างชาติ ท่าให้แบบแผนการบริโภค 25 เปล่ียนไป มีการใช้ชีวิตอย่างเร่งรีบ แกง่ แยง่ ทา่ ให้มเี วลาในการเตรียมอาหารน้อยลง จากการส่งเสริม 26 การตลาดเพ่ือช่วงชิงผลประโยชน์ทางการค้า อาหารฟาสต์ฟู้ด อาหารจานด่วน อาหารส่าเรจ็ รปู กึ่งส่าเรจ็ รูปที่ 27 หาไดง้ า่ ย สะดวกไม่สิ้นเปลืองเวลามากซึง่ ส่วนมากเปน็ อาหารประเภท ปิง้ ยา่ ง ทอด เป็นอาหารประเภท 28 โปรตนี และมีไขมันสูง นิยมอาหารรสจดั ทม่ี คี วามเค็มหรือมโี ซเดียมสูง 29 ภายใต้บรบิ ทดังกลา่ ว การนาแนวทางการบรโิ ภคอาหารเพื่อให้ประชาชนในจงั หวดั นนทบุรี มี 30 สุขภาพทดี่ ี ให้เกิดการปฏิบัติทเ่ี ปน็ รปู ธรรม ไม่ใช่เฉพาะเพ่ือให้ไดส้ ารอาหารครบถ้วนเพอื่ ป้องกันภาวะขาด 31 สารอาหารเพยี งอย่างเดียว แต่เพ่ือรณรงค์ให้มกี ารบริโภคอาหารที่มคี ุณค่าทางโภชนาการเพ่ือสุขภาพทีด่ ีขึ้น 32 และหลกี เลี่ยงการบริโภคอาหารท่เี พิม่ ความเสยี่ งต่อภาวะโรคไม่ติดต่อเร้ือรงั (chronic non-communicable ประเดน็ ท่ี 2 การบรโิ ภคอาหารถูกสว่ นจากแหล่งอาหารคุณภาพ ดว้ ยสูตรอาหาร 2 : 1: 1 และ สตู รอาหาร 6 : 6 : 1 หนา้ 3

1 diseases) ด้วย จึงเปน็ ส่งิ ทีท่ ้าทายต่อการปรับเปล่ียนพฤตกิ รรมการบรโิ ภคที่เสย่ี งต่อการเกิดโรคไมต่ ิดต่อ 2 เรอ้ื รงั ของประชาชนในจงั หวัดนนทบรุ ี 3 4 2.3 ข้อจากดั ของการดาเนนิ งาน และแนวทางการแก้ปญั หา 5 จากบริบทของจังหวัดนนทบุรีซ่ึงมีการเปลี่ยนแปลงไปท้ังด้านเศรษฐกิจ การเมือง การส่ือสาร การ 6 เคล่ือนย้ายของประชากร ขนบธรรมเนียมประเพณี ค่านิยมเปล่ียนแปลงไป ท่าให้มีผลต่อการปฏิบัติตนไม่ให้ 7 เสย่ี งต่อการเกดิ โรคและการมพี ฤติกรรมสขุ ภาพที่ดีมีน้อยลง ดังนนั้ การดา่ เนินงานสง่ เสรมิ พฤตกิ รรมการบริโภค 8 จึงไม่เพียงแต่ด่าเนินงานมุ่งเน้นท่ีตัวบุคคลเท่านั้น แต่ต้องด่าเนินงานในชุมชนโดยชุมชน ตามบริบทของสังคม 9 สิ่งแวดล้อม และปจั จัยกา่ หนดในสถานการณ์ชุมชนท่ีแตกต่างกนั ท่าให้ไดผ้ ลลพั ธท์ ีด่ มี ปี ระสทิ ธิผล 10 11 2.4 ประเด็นพิจารณาของสมัชชาสุขภาพจงั หวัด 12 ขอให้สมัชชาสุขภาพจังหวัดนนทบุรี พิจารณา แนวทางในการบรโิ ภคอาหารถูกส่วนจากแหลง่ อาหาร 13 คณุ ภาพ ดว้ ยสูตรอาหาร 2:1:1 และ สูตรอาหาร 6:6:1 ดงั น้ี 14 15 16 17 1. มาตรการเชงิ กลไก: ต้ังกลไกใหม่ ปรับปรงุ กลไกท่มี ีอยู่ 18 ขอให้ผูว้ ่าราชการจงั หวัดนนทบุรี จัดตั้งคณะกรรมการการส่งเสริมการบรโิ ภคอาหารเพือ่ 19 สขุ ภาพ ด้วยสูตรอาหารอาหาร ไรพ้ งุ ลดโรค กนิ ถูกสว่ น 2:1:1 และ 6:6:1 ที่มีส่วนร่วมจากทุกภาคสว่ น ซง่ึ 20 คณะกรรมการฯ ประกอบด้วย ผูแ้ ทนจากหนว่ ยงาน สา่ นักงานสาธารณสขุ จงั หวัด ส่านักงานจงั หวดั 21 ส่านักงานแรงงานจังหวัด ส่านักงานอตุ สาหกรรมจงั หวัด ส่านักงานส่งเสริมการศึกษาระบบและการศึกษา 22 ตามอัธยาศัยจังหวัด สงั กดั ส่านกั งานเขตพน้ื ที่การศึกษามัธยมศึกษา องค์การบริหารสว่ นจังหวัด สา่ นักงาน 23 ทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดลอ้ มจังหวัด พัฒนาสังคมและความม่นั คงของมนษุ ย์จงั หวัด หอการคา้ 24 จงั หวดั และผู้แทนจากภาคประชาสังคม โดยคณะกรรมการมบี ทบาทหนา้ ท่ีจัดทา่ และขับเคลือ่ นแผนงานการ 25 ส่งเสริม/กระตนุ้ การรณรงคก์ ารบริโภคอาหารเพ่ือสุขภาพ ดว้ ยสูตรอาหารอาหาร ไรพ้ งุ ลดโรค กินถกู ส่วน 26 2:1:1 และ 6:6:1 27 2. มาตรการเชิงนโยบายและกฎหมาย: จัดทาแผนยทุ ธศาสตร์ นโยบาย แผนงาน ออก 28 กฎหมาย ระเบียบ ข้อบังคบั ขอ้ ตกลง 29 ใหส้ า่ นักงานจังหวัด กา่ หนดใหก้ ารส่งเสริมสุขภาพโดยการรณรงค์การบริโภคอาหารเพ่ือ 30 สขุ ภาพทดี่ ี ด้วยสูตรอาหาร ไรพ้ งุ ลดโรค กนิ ถกู สว่ น 2:1:1 และ 6:6:1 (เป็นนโยบายของจงั หวัดนนทบรุ ี) 31 3. มาตรการเชงิ การพัฒนา : การพฒั นา ศกั ยภาพ รณรงค์ประชาสมั พันธ์ สนบั สนุน 32 สง่ เสริมการพัฒนา และสรา้ งการมีส่วนร่วมในการดาเนินงาน ประเด็นที่ 2 การบริโภคอาหารถกู ส่วนจากแหลง่ อาหารคณุ ภาพ ดว้ ยสูตรอาหาร 2 : 1: 1 และ สตู รอาหาร 6 : 6 : 1 หนา้ 4

1 3.1 ขอให้หนว่ ยงานต่างๆในระดบั จังหวดั ส่งเสริมและสนับสนุน ให้รา้ นอาหารในโรงอาหาร 2 ของสว่ นราชการ จัดให้มี เมนูอาหารเพื่อสขุ ภาพ “อาหารสขุ ภาพเลอื กได้ตามใจคุณ” ให้ลูกค้าได้มที างเลือกท่ี 3 จะบรโิ ภคอาหารเพ่ือสุขภาพ 4 3.2 ขอใหอ้ งค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถ่ิน สา่ นักงานสาธารณสขุ จังหวัด ภาคประชาสังคมและ 5 ภาคส่วนท่ีเกย่ี วขอ้ งทั้งในระดับจังหวัดและพ้ืนท่ี ไดบ้ รู ณาการการทา่ งานรว่ มกนั โดยกา่ หนดเปา้ หมายรว่ มของ 6 การส่งเสรมิ และสนับสนุนให้เกิดพฤติกรรมการบริโภคอาหารเพอื่ สุขภาพ ด้วยสูตรอาหารอาหาร ไร้พุง ลดโรค 7 กินถกู สว่ น 2:1:1 และ 6:6:1ของประชาชนในพ้นื ท่ี และรว่ มกันก่าหนดรปู ธรรมของด่าเนนิ งานดังน้ี 8 1) การรณรงคส์ รา้ งกระแสต่นื ตัว ด้านการบริโภคอาหารเพ่ือสุขภาพทด่ี ี ดว้ ยสตู ร 9 อาหาร ไร้พงุ ลดโรค กนิ ถูกส่วน 2:1:1 และ 6:6:1 โดยใหม้ กี ารขับเคลอื่ นทงั้ ใน 10 ระดับครอบครวั และชมุ ชน การดา่ เนนิ งานในกลุ่มเป้าหมายเฉพาะ เชน่ โรงเรียน 11 วัด ซง่ึ กลุม่ นกั เรยี นอาจดา่ เนินการผ่านเครอื ข่ายผู้ปกครอง 12 2) การเสรมิ สรา้ งความเขม้ แขง็ และสนบั สนุนการทา่ งานของเครือขา่ ยที่เกยี่ วข้องในการ 13 จัดการอาหารเพื่อสขุ ภาพท่ดี ีดว้ ยสูตรอาหาร ไร้พงุ ลดโรค กนิ ถกู ส่วน 2:1:1 และ 14 6:6:1ในโรงเรียน 15 3) สร้างกลไกการทา่ งานเพื่อการสง่ เสรมิ การปรบั เปลย่ี นพฤตกิ รรมการบรโิ ภคอาหาร 16 เพอ่ื สขุ ภาพที่ดดี ้วยสูตรอาหาร ไร้พงุ ลดโรค กนิ ถูกสว่ น 2:1:1 และ 6:6:1 เชงิ รกุ 17 ในครอบครวั ชมุ ชน โรงเรยี นและวัด ท่เี ป็นรูปธรรมตอ่ เน่ืองและยง่ั ยนื 18 4) การสร้างองคก์ ร /ชมุ ชนต้นแบบการมีพฤติกรรมการบริโภคอาหารเพื่อสุขภาพทด่ี ี 19 ดว้ ยสูตรอาหาร ไร้พุง ลดโรค กนิ ถกู สว่ น 2:1:1 และ 6:6:1 ท้งั ในบุคคลและระดับ 20 หน่วยงาน 21 5) การให้ข้อมูลการบริโภคอาหารเพื่อสุขภาพท่ีดี อย่างถูกต้องเหมาะสมกับ 22 กลุ่มเป้าหมายและตามบริบทของพ้ืนทีผ่ า่ นช่องทางการส่ือสารต่างๆ ไดแ้ ก่ สอื่ 23 สง่ิ พิมพ์ บุคคลต้นแบบ/ปราชญ์ชาวบ้าน วิทยชุ ุมชน การสอ่ื สารผ่าน จอMonitor 24 ตาม เสน้ ทางจราจร และ Social media ต่างๆ 25 6) จัดให้ความรู้แก่สถานประกอบการ ร้านอาหาร ให้ตระหนักและพฒั นาเมนูชูสขุ ภาพ 26 เพ่อื ให้ร้านอาหารไดจ้ ัดเมนชู ูสุขภาพ“อาหารสุขภาพเลือกไดต้ ามใจคุณ” ให้ลูกค้าได้ 27 มีทางเลือกท่จี ะกินอาหารเพื่อสขุ ภาพ 28 29 4. มาตรการเชงิ การบรหิ าร : การบริหารจดั การ งบประมาณ วสั ดุอปุ กรณ์ 30 ขอให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น สนับสนุนงบประมาณ เพ่ือการรณรงค์ การบริโภค 31 อาหาร เพือ่ สุขภาพทด่ี ดี ว้ ยสตู รอาหาร ไร้พุง ลดโรค กินถูกส่วน 2:1:1 และ 6:6:1 (กินน้่าตาลไม่เกินวันละ 6 32 ช้อนชา กนิ ไขมนั ไมเ่ กนิ วนั ละ 6 ชอ้ นชา และกินเกลือไม่เกินวนั ละ 1 ชอ้ นชา) ประเด็นท่ี 2 การบริโภคอาหารถกู สว่ นจากแหล่งอาหารคุณภาพ ด้วยสูตรอาหาร 2 : 1: 1 และ สตู รอาหาร 6 : 6 : 1 หน้า 5

1 และให้มีการบรรจุมติสมัชชาสุขภาพเข้าสู่แผนพัฒนา 3 ปี ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 2 รวมท้ังการออกข้อบญั ญัตใิ นบางประเด็นให้คนในพื้นที่ใช้เป็นแนวปฏิบัติร่วมกันเพื่อให้เกิดการขับเคลื่อนตาม 3 ขอ้ เสนอ 4 เอกสารอา้ งองิ 5 1. สา่ นักงานคณะกรรมการอาหารและยา. 2555. ขอ้ แนะนา่ การบรโิ ภคอาหารเพอื่ สุขภาพทดี่ ี: การทบทวน 6 และวเิ คราะห์ Food-Based Dietary Guidelines: Review and Analysis.โรงพมิ พ์ องค์การ สงเคราะห์ 7 ทหารผา่ นศึก ในพระบรมราชูปถมั ภ์. กรุงเทพ. 8 2. ส่านักวิจยั นโยบายสร้างเสริมสขุ ภาพ (สวน.) สา่ นักงานพฒั นานโยบายสุขภาพระหวา่ งประเทศ. 2557. 9 รายงานสถานการณโ์ รค NCDsวิกฤตสุขภาพ วกิ ฤตสังคม. ประเดน็ ท่ี 2 การบรโิ ภคอาหารถูกส่วนจากแหลง่ อาหารคุณภาพ ดว้ ยสูตรอาหาร 2 : 1: 1 และ สตู รอาหาร 6 : 6 : 1 หนา้ 6