สอนพิธีศพปรับปรุง ๖๒ (ใช้ตัวนี้)

หีบทองทึบ

หีบทองลายก้านขด

หีบเชิงชาย

หีบทองลายสลกั

หีบลายก้านแย่ง



ข้ันตอนการขอพระราชทานน้าํ หลวงอาบศพ • เจา้ ภาพ หรือทายาท จะตอ้ งจดั ๑.ดอกไม้ ๑ กระทง , ๒.ธปู ไม้ระกํา 1 ดอก เทียน 1 เล่ม, ๓.พานรอง พรอ้ มไปกราบถวายบงั คมลาพรอ้ มดว้ ยหนงั สือกราบบังคมทลู ลา โดยติดต่อทีก่ องพระราชพิธี สํานักพระราชวงั ในพระบรมมหาราชวัง ตง้ั แต่เวลา ทกุ วนั ไม่เวน้ ๐๘๓๐ – ๑๖๐๐ วันหยดุ ราชการ พรอ้ มทั้งนาํ ใบ มรณบตั ร และหลักฐานที่ได้รบั พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ชั้น สงู สุดไปแสดงแก่เจ้าหน้าที่กองพระราชพิธีเพือ่ จัดการชน้ั ของเครือ่ ง ประกอบเกียรติยศศพไดถ้ กู ต้อง • สว่ นพระสงฆส์ มณศักดิ์ไมต่ ้องมีดอกไมธ้ ปู เทียน เปน็ หนา้ ที่ของกรมการ ศาสนาหรือผู้ที่ได้รับมอบหมายแจง้ การมรณภาพและขอพระราชทาน ข้อมลู : กองพระราชพิธี สาํ นกั พระราชวัง ในพระบรมมหาราชวงั โทร.02-2222735

ดอกไม้กระทง 1 กระทงธปู ไม้ระกํา 1 ดอก เทียน 1 เล่ม มีพานรองพร้อมไป กราบถวายบงั คมลาพร้อมด้วยหนังสือกราบบังคมทูลลา ข้อมูล : กองพระราชพิธี สาํ นกั พระราชวัง ในพระบรมมหาราชวงั โทร.02-2222735



หนงั สือกราบบังคมทูลลา วันที่……เดือน….…พ.ศ……. ขอเดชะฝ่าละอองธลุ ีพระบาทปกเกลา้ ปกกระหมอ่ ม ดอกไม้ธปู เทียนของข้าพระพุทธเจ้า………(ชื่อผ้ถู ึงแก่กรรม)…… เครือ่ งราชอิสริยาภรณ์……อาย…ุ ปี ข้าราชการ……….ช้นั ……สังกัด…… ขอพระราชทานกราบถวายบังคมลา (ถึงแก่กรรม, ถึงแก่อนิจกรรม, ถึงแก่อสัญกรรม) ด้วย โรค……ที่……อาํ เภอ……จงั หวัด……เมือ่ วันที…่ เดือน……พ.ศ.…เวลา……น. ควรมิควรแล้วแต่จะทรงพระกรณุ าโปรดเกล้าฯ ขอเดชะ หมายเหตุ หนงั สือกราบบงั คมทลู ลานี้ ไม่ต้องลงท้ายนามท้ายหนงั สือ

มัดตราสงั ปตุ ฺโต คีเว ภริยา หตเฺ ถ ธนํ ปาเท มีบุตรหว่ งหนึง่ เกี้ยว พนั คอ ทรัพยผ์ กู บาทา คลอ หน่วงไว้ ภริยาเยีย่ งอยา่ ง ปอ รึงรดั มือนา สามหว่ งใคร พ้นได้ จึงพน้ สงสาร (โคลงโลกนิติ)

มดั ตราสงั







การจัดกองทหารเกียรติยศ และยามเกียรติยศศพทหาร

หลักเกณฑก์ ารจัดกองฯ เกียรติฯ ๑.โอกาสในการจัดกองทหารเกียรติยศ - สาํ หรับศพทหาร ซึง่ เสียชีวิตในขณะประจาํ การนั้น ใหจ้ ัดกองทหารเกียรติยศเมือ่ เวลา เผา หรือ ฝงั ตามลทั ธิ ศาสนาของผู้เสียชีวิต (แต่ให้งดจัดสําหรับศพทหารซึ่งเสียชีวิตเนอื่ งจากตนเองกระทาํ ความผิดหรือประพฤติช่ัว) (ขอ้ บังคบั กห.วา่ ดว้ ยการจัดกองทหารเกียรติยศ พ.ศ.๒๕๒๘ (ขอ้ ๕)) ๒. การจดั กาํ ลังของกองทหารเกียรติยศ (กรณีศพทหารเมือ่ เวลา เผา หรือฝงั ) ๒.๑ ศพทหาร (ช้ันนายพันขึ้นไป) ใหจ้ ดั กําลงั ๑ กองร้อย ( ๓ หมวด) ถือปืนเล็กลว้ น มีแตรเดี่ยวและแตรวง (ถา้ มี) ๒.๒ ศพทหาร (ช้ันนายรอ้ ย) ให้จดั กําลังกึ่งกองร้อย ( ๒ หมวด) ถือปืนเลก็ ลว้ น มีแตรเดี่ยว ๒.๓ ศพทหาร (ประทวน) และศพนกั เรียนทหารซึง่ เมื่อสาํ เร็จการศึกษาแล้วจะไดเ้ ปน็ นายทหารสัญญาบัตร ใหจ้ ดั กําลัง ๑ หมวด (๒ หม่)ู ถือเปน็ เล็กลว้ น มีแตรเดี่ยว ๒.๔ ศพพลทหาร และศพนักเรียนทหารซึง่ เมือ่ สาํ เรจ็ การศึกษาแลว้ จะไดเ้ ปน็ นายทหารประทวน ให้จดั กําลงั ๑ หมู่ (๑๐ คน) ถือปืนเลก็ ลว้ น มีแตรเดี่ยว *ถ้ามีหลายศพในเวลาเดียวกนั ให้จัดกาํ ลงั ตามอัตราของศพทีม่ ียศสงู แต่เพียงรายเดียว ใหพ้ ยายามจัดทหารจาก หนว่ ยหรือเหลา่ เดียวกบั ผูเ้ สียชีวิต หรือหนว่ ยทีผ่ ู้เสียชีวิตเคยบังคับบัญชา หรือเคยประจาํ การมากอ่ น (ขอ้ บังคบั กห.ว่าด้วยการจดั กองทหารเกียรติยศ พ.ศ.๒๕๒๘ (ข้อ ๗,๘,๑๒)) ๓. ในเวลาประกอบพิธีบาํ เพ็ญกศุ ลทางศาสนา กห. ได้จัดใหม้ ี “ยามเกียรติยศศพทหาร” แกท่ หารซึ่งเสียชีวิตในการ รบหรือเนือ่ งจากการรบ หรือเนือ่ งจากการปฏิบัติราชการในกรณีอืน่ ซึง่ ทางราชการเหน็ ว่าเป็นการประกอบคณุ งามความดี ให้จดั ยามฯ ๑ คู่ หรือ ๒ คู่ ยืนผลดั ประจํา ตลอดเวลาที่บําเพ็ญกุศล และใหเ้ ริ่มก่อนพิธีฯ ประมาณ ๓๐ นาที และเลิกเมื่อบําเพ็ญกศุ ลเสร็จแลว้ (๑.ระเบียบ กห.วา่ ดว้ ยการจัดยามเกียรตยิ ศทหาร พ.ศ.๒๕๑๑ ๒.ประกาศ กห.เรือ่ งชีแ้ จงการใช้ธงชาติคลุมศพ หีบศพหรือทีเ่ กบ็ อัฐิผเู้ สยี ชีวิต เนื่องจากการปฏิบัติหน้าที่ราชการ ลง ๒๒ พ.ค. ๒๗)

ยามเกียรติยศศพทหาร





พิธีสวดพระอภิธรรม - ได้กําหนดเวลา นิมนตพ์ ระสงฆป์ ระจาํ ที่ - ประธาน ฯ จดุ ธปู เทียนบูชาพระรัตนตรัย จุดธปู เทียนทีห่ นา้ ตพู้ ระธรรม และจุดธูปเทียนหน้าศพ - ประธาน ฯ จุดเทียนธูปเครื่องทองนอ้ ย (หนา้ ภาพถา่ ยผตู้ าย) ซึง่ จะมีพ่มุ ดอกไม้ ๓ พ่มุ ตัง้ อยบู่ นเครื่องทองน้อยและ ต้ังอยูด่ ้านภาพถ่าย โดยเทียนธปู จะต้ังอย่รู ่วมด้วย แต่เปน็ ด้านตรงขา้ ม (บนพานรองเดียวกัน) ครัน้ จุดเทียนธปู ทีเ่ ครือ่ งทองนอ้ ยแล้ว ใหห้ ันด้านพมุ่ ดอกไม้ ๓ พมุ่ ออกไป ทางดา้ นพระสงฆท์ ีส่ วด พระอภิธรรม เป็นการแสดงวา่ ใหผ้ ู้ตายได้บูชาพระธรรมดว้ ย (ขน้ั ตอนนี้ บางแหง่ ไมม่ ีก็ได้) - พิธีกร อาราธนาศีล ผรู้ ่วมพิธีรับศีล (บางแห่งอาจนําบูชาพระ กราบพระก่อนกไ็ ด)้ - พิธีกร อาราธนาธรรม (บางวดั หรือบางแห่งอาจไมม่ ีการอาราธนาธรรม ให้พิธีกร เรียนถามพระสงฆก์ ่อนเวลาพิธี) - พระสงฆ์ สวดพระอภิธรรม จนจบคร้งั สดุ ทา้ ย (จะสวดกี่จบแลว้ แต่ความนิยมของท้องถิ่นนั้น ๆ ) - พิธีกร และเจา้ หน้าที่ เข้าเทียบเครื่องไทยธรรม - ประธาน ฯ (และผแู้ ทนผ้รู ว่ มพิธี) ถวายเครื่องไทยธรรม - พิธีกร ลาดผา้ ภูษาโยง - ประธาน ฯ (และผแู้ ทนผรู้ ว่ มพิธี ) ทอดผ้าบงั สกุ ลุ - พระสงฆ์ พิจารณาผ้าบังสุกุล - พระสงฆ์ อนุโมทนา - ประธาน ฯ กรวดนา้ํ - ประธาน กราบพระรตั นตรยั และนอ้ มไหวพ้ ระสงฆ์ - พระสงฆ์ กลับ (ผรู้ ว่ มพิธี ลกุ ขึ้นยืนนอ้ มไหว)้

พิธีทาํ บุญบาํ เพญ็ กุศลกอ่ นฌาปนกิจศพ หรือก่อนพระราชทานเพลิงศพ

พิธีทําบุญบําเพ็ญกุศลในวันฌาปนกิจศพ หรือวนั พระราชทานเพลิงศพ ก่อนพิธีดงั กล่าว - เชิญศพขึ้นตัง้ บนศาลาบาํ เพ็ญกุศล - นิมนต์พระสงฆ์ ประจาํ ทีอ่ าสน์สงฆ์ - เจ้าภาพ จุดธูปเทียนบชู าพระรัตนตรยั กราบพระรตั นตรัย ๓ ครั้ง - พิธีกร อาราธนาธรรม - พระสงฆ์แสดงพระธรรมเทศนา (จบแลว้ ) - พระสงฆ์สวดพระพุทธมนต์ (ธรรมนิยาม) - ถวายกณั ฑเ์ ทศน์ - ถวายภัตตาหารเพล - พระสงฆ์สวดมาติกา บงั สกุ ุล - ถวายไทยธรรม - พระสงฆ์ อนุโมทนา - เจา้ ภาพ กรวดนํา้ - เคลือ่ นศพ เวียนเมรุ ๓ รอบ ( นิมนตพ์ ระสงฆน์ ําศพ อย่างนอ้ ย ๑ รปู ) - เชิญศพขึ้นส่เู มรุ - เสรจ็ พิธี - (ก่อนเขา้ สพู่ ิธีฌาปนกิจศพ หรือพระราชทานเพลิงศพ)

พิธีฌาปนกิจศพ หนีไมพ่ น้ ฟืนไม่มี หลับไมต่ ื่น ไปไมก่ ลบั

พิธีฌาปนกิจศพ - ประธาน และผรู้ ว่ มพิธีพร้อม - แถวกองเกียรติยศเขา้ ที่พร้อมหน้าเมรุ (กรณีทีเ่ ป็นศพที่ตอ้ งจดั กองเกียรติยศ) - พิธีกร เชิญแขกผูใ้ หญ่ ทอดผ้าบังสกุ ุล โดยจดั ลาํ ดบั จากผมู้ ีอาวโุ สนอ้ ย ไปหาผ้มู ี อาวโุ สมาก และนิมนต์ พระสงฆ์ ขึ้นพิจารณาผา้ บังสกุ ลุ ควบคกู่ ันไปกับแขกผู้ใหญ่ ตามลําดบั โดยจัดลําดบั จากพระสงฆท์ ี่มีอาวโุ ส นอ้ ยไปหาทีม่ ีอาวโุ สมากเชน่ เดียวกนั - พิธีกร อ่านประวัติและคําไว้อาลยั เชิญยืนไวอ้ าลยั (หากเปน็ ศพที่มีกองเกียรติยศไมต่ ้องเชิญยืนไวอ้ าลยั ) - ประธาน ฯ ทอดผ้าบงั สกุ ุล - พระสงฆ์ พิจารณาผ้าบังสุกลุ - ประธาน ฯ วางกระทงดอกไม้ (เครื่องขมา) - เป่าแตรนอน ๑ จบ (กรณีจดั กองเกียรติยศ) - ประธาน ฯ ประกอบพิธีฌาปนกิจศพ (จุดดอกไมจ้ ันทน์ วางลงที่กลางฐานที่ตง้ั ศพ) - เปา่ แตรเคารพ ๑ จบ (กรณีจดั กองเกียรติยศ) - พิธีกร กรณีมีพระสงฆ์มารว่ มงาน ให้นิมนตพ์ ระสงฆ์ ขึน้ วางดอกไมจ้ ันทน์ก่อน แล้วเชิญแขก ขึ้นวางดอกไม้จนั ทน์ตามลาํ ดบั - เสร็จพิธี –

พิธีพระราชทานเพลิงศพ

เพลิงพระราชทาน







กลอ่ งเพลิงพระราชทาน















๓. ในงานพิธีพระราชทานเพลิงศพ อศจ.ฯ สงั เกตเหน็ สมเด็จพระเทพฯ ทรงวาง กระทงข้าวตอกก่อน แลว้ จึงวางกระทงดอกไม้ โดยกระทงข้าวตอกอยดู่ า้ น ขวามือ ของผ้ปู ฏิบัติ ดังนนั้ ในงานฌาปนกิจศพทหาร เหน็ ควรปฏิบตั ิตามแบบ พระองคท์ า่ น

พิธีพระราชทานเพลิงศพ - ประธาน และผู้รว่ มพิธีพรอ้ ม - แถวกองเกียรติยศเขา้ ที่พรอ้ มหน้าเมรุ (กรณีที่เป็นศพที่ต้องจัดกองเกียรติยศ) - พิธีกร เชิญแขกผ้ใู หญ่ ทอดผ้าบงั สกุ ุล โดยจดั ลาํ ดบั จากผูม้ ีอาวโุ สน้อย ไปหาผู้มีอาวโุ สมาก และนิมนต์ พระสงฆ์ ขึ้นพิจารณาผา้ บงั สกุ ุล ควบคู่กันไปกบั แขกผูใ้ หญ่ ตามลาํ ดบั โดยจดั ลําดบั จากพระสงฆท์ ีม่ ีอาวุโส น้อยไปหาที่มี อาวโุ สมากเช่นเดียวกนั - พิธีกร อา่ นหมายรับส่ัง - ผแู้ ทนเจ้าภาพ หรือพิธีกร อ่านสาํ นึกในพระมหากรณุ าธิคุณ - พิธีกร อา่ นประวัติและคําไว้อาลัย เชิญยืนไว้อาลัย (หากเป็นศพทีม่ ีกองเกียรติยศไม่ต้องเชิญยืนไว้อาลัย) - ประธาน ฯ ทอดผ้าไตรบงั สกุ ลุ - พระสงฆ์ พิจารณาผ้าไตรบงั สุกลุ - ประธาน ฯ วางกระทงข้าวตอก และกระทงดอกไม้ ( เครือ่ งขมา ) ทีฐ่ านฟืนหน้าหีบศพ ทาํ ความเคารพศพ ๑ คร้งั - เปา่ แตรนอน ๑ จบ (กรณีจัดกองเกียรติยศ) - ประธาน ฯ จดุ ดอกไมจ้ ันทน์พระราชทาน ที่เพลิงหลวง แลว้ วางที่กลางฐานทีต่ ง้ั ศพ - เปา่ แตรคาํ นบั ๑ จบ (ผบ.กองเกียรติฯ สัง่ ตรงหน้าระวงั วนั ทยาวุธ) และรบั ดอกไมจ้ นั ทน์สําหรับประธาน ฯ วางลงทีก่ ลางฐานที่ต้ังศพน้ัน ( โดยไมว่ างทับ หรือเทียบเทียมดอกไมจ้ ันทน์ พระราชทาน) - ประธาน ฯ คํานับศพ ๑ ครั้ง แลว้ ลงจากเมรุ - มอบธงชาติ และเหรียญบางระจันทรแ์ กท่ ายาทวีรชน กรณีมีพระสงฆ์มาร่วมงาน ให้นิมนต์พระสงฆ์ ขึ้นวางดอกไม้จันทนก์ ่อน แลว้ เชิญแขก ขึน้ วางดอกไมจ้ ันทน์ตามลําดบั - เสร็จพิธี –

พระราชทานเพลิง (มีโกศ)

พระราชทานเพลิง (ไม่มีโกศ)

ดินพระราชทาน







การพระราชทาน ดนิ ฝังศพ

พิธีพระราชทานดินฝงั ศพทหาร

ประธานในการพระราชทานดินฝงั ศพ และผ้รู ่วมพิธีพร้อม ณ บริเวณพิธี

เจ้าภาพต้ังแถวรอรับดินพระราชทานทีห่ น้ากโู บร์