10 ชีวิต 10 แรงบันดาลใจ-น.พ.วิชัย โชควิวัฒน

10ชวี ติ 10แรงบันดาลใจ 93 1 มนี าคม 2422 ออกซฟ์ อรด์ เซน็ สัญญาโครงการจดั ทำ� พจนานกุ รม 29 มกราคม 2427 พจนานกุ รมเลม่ แรก พมิ พอ์ อกจำ� หนา่ ย 12 ตลุ าคม 2440 งานเลยี้ งฉลองใหญท่ ีค่ วนี ส์คอลเลจ มหาวทิ ยาลัยออกซ์ฟอร์ด 26 กรกฎาคม 2458 เซอรเ์ จมส์ เมอรเ์ รย์ ถงึ แกก่ รรมดว้ ยโรคเยอ่ื หมุ้ ปอดอกั เสบ ขณะ อายุได้ 78 ปี 5 เดอื น 19 เมษายน 2471 พจนานุกรมฉบับพิมพค์ ร้งั แรกเสรจ็ สมบรู ณ์ พ.ศ. 2532 พิมพค์ ร้ังที่สอง พ.ศ. 2535 ฉบบั ซดี ีรอมออกจำ� หนา่ ย

94 10ชีวติ 10แรงบนั ดาลใจ

10ชวี ติ 10แรงบนั ดาลใจ 95 สตีเฟ่นจฮากอมว์กมุ ้ิงม:องอขจั อฉงรยิ “คะใู่ชนีวรติ ่า”งพกิ าร ”ส่อู นนั ตกเารล่อื ชงีวเิตล่ฉาจนั าแกลหะนสตังสเี ฟือ่น ฮอว์กงิ้ ” คนไทยทีผ่ า่ นระบบการศกึ ษามาพอสมควร จะรูจ้ ัก สตเี ฟ่น ฮอวก์ ง้ิ นักฟิสิกส์ทฤษฎีผู้ยิ่งใหญ่ของโลกปัจจุบัน ในฐานะ “อัจฉริยะในร่างพิการ” เพราะเปน็ ผพู้ กิ ารเกอื บทงั้ รา่ งกายจากโรคทเี่ รยี กวา่ โรคของเซลลป์ ระสาทสงั่ งานสว่ นลา่ ง (Low Motor Neurone Disease : LMN) เกดิ จากเส้นประสาท สั่งงานกล้ามเนื้อของร่างกายแทบทุกส่วนเส่ือมจนส่ังงานกล้ามเน้ือไม่ได้ ท�ำให้ร่างกายเป็นอัมพาตไปแทบทุกส่วน ในขณะท่ีประสาทรับความรู้สึก (Sensory Nerve) ยงั ดี ซงึ่ จะทำ� ให้ยังคงมีความรู้สึกของผวิ หนงั เปน็ ปกติ

96 10ชีวิต 10แรงบนั ดาลใจ ทัง้ เจบ็ รอ้ น แสบ คัน เปน็ ต้น โรคน้มี กั เรยี กอกี ช่ือหนึง่ ว่า โรค ลู เกห์ริก (Lu Gehrig Disease) ตามชอ่ื ของนักเบสบอลอเมริกนั คนหน่ึงที่ปว่ ยและ เสยี ชวี ติ จากโรคนตี้ ง้ั แตอ่ ายยุ งั นอ้ ย ทำ� ใหโ้ รคนซ้ี ง่ึ พบนอ้ ยมากแตเ่ ปน็ ทร่ี จู้ กั อย่างกว้างขวางโดยเฉพาะในสหรฐั อเมรกิ า เพราะคนอเมรกิ ันสมัยนน้ั ล้วน รู้จักนักเบสบอลผู้นี้ เน่ืองจากเบสบอลเป็นกีฬายอดนิยมถึงขั้นเป็นกีฬา ประจ�ำชาติของสหรฐั สตีเฟ่น ฮอว์กิ้ง เริ่มป่วยด้วยโรคน้ีต้ังแต่อายุแค่ 20 ต้นๆ แพทย์ วนิ จิ ฉยั แลว้ ทำ� นายวา่ เขาคงจะมอี ายตุ อ่ ไปไดอ้ กี ไมเ่ กนิ 2 ปี แตเ่ ขาอยมู่ าได้ จนอายยุ า่ งเขา้ 70 ปี แลว้ โดยอาการของโรคเริม่ จากเส้นประสาทส่วนล่าง ของลำ� ตวั คอื ขา ท�ำให้เริ่มมอี าการเดินเซ และหกล้มงา่ ย ตอ่ จากน้ันจะลาม สงู ขนึ้ ไปเรอ่ื ยๆ อยา่ งชา้ ๆ จนในทสี่ ดุ เมอื่ ไปถงึ บรเิ วณทรวงอกจะท�ำใหห้ ายใจ โดยกล้ามเนื้อทรวงอกไม่ได้เพราะกล้ามเนื้อจะยกไม่ขึ้น เมื่อลามข้ึนไปถึง ลำ� คอ คอกจ็ ะพบั เพราะสมองไมส่ ามารถสง่ั งานกลา้ มเนอ้ื ใหล้ ำ� คอตง้ั ตรงไว้ ได้ ตามปกติโรคมักหยุดแค่ระดับไขสันหลังไม่ลามขึ้นสมอง เพราะเซลล์ สมองมีลักษณะแตกต่างจากเซลล์ประสาทสั่งงาน โรคจึงมักไม่ท�ำลายเน้ือ สมอง สตีเฟน่ ฮอว์กง้ิ โชคดีที่ได้รับการดูแลเอาใจใส่อย่างดี จึงดำ� รงชีวติ มาไดแ้ มร้ า่ งกายจะพกิ ารแทบทกุ สว่ น เสยี งพดู กแ็ ทบจะไมไ่ ดย้ นิ และมเี พยี ง บางคนเท่าน้ันท่ีฟังรู้เร่ือง แต่สมองยังปกติ คงความเป็นอัจฉริยะไว้ได้

10ชวี ิต 10แรงบันดาลใจ 97 โดยความเปน็ อจั ฉรยิ ะของสตเี ฟน่ นนั้ เชอ่ื กนั วา่ เลอเลศิ ระดบั เดยี วกบั อลั เบริ ต์ ไอน์สไตน์ การที่สตีเฟ่นรักษาชีวิตและสมองอันเลอค่าเอาไว้ได้ ผู้มึส่วนส�ำคัญ อยา่ งย่ิงคอื เจน ภรรยาคนแรกของเขา ซึ่งใช้ชวี ติ ร่วมกนั อย่ถู งึ 25 ปี ก่อน จบลงดว้ ยโศกนาฏกรรมคอื ตอ้ งหยา่ ขาดจากกนั สตีเฟ่น ฮอว์ก้ิง เป็นท่ีรู้จักท่ัวโลก จากหนังสือท่ีโด่งดังของเขาคือ “ประวตั ิยอ่ ของกาลเวลา” (A Brief History of Time) ซง่ึ ตดิ อันดับขายดี ยาวนานกวา่ ทศวรรษ ขายไดก้ วา่ สบิ ลา้ นเลม่ ทวั่ โลก และมกี ารแปลเปน็ ภาษา ตา่ งๆ มากมาย ภาษาไทยมกี ารแปลออกมาหลายสำ� นวน เรม่ิ จากฉบบั ทน่ี กั ดาราศาสตร์คนส�ำคัญของไทย คือ ดร.นพิ นธ์ ทรายเพชร แปลออกมาเป็น คนแรก หนงั สอื เลม่ นอ้ี ธบิ ายเรอ่ื งจกั รวาลซง่ึ เปน็ เรอ่ื งเขา้ ใจยาก โดยใชภ้ าษา ง่ายๆ และเข้าใจไดง้ า่ ย เพราะเขยี นโดยอัจฉริยะท่ศี ึกษาเรอ่ื งนอ้ี ยา่ งลกึ ซึง้ และเขา้ ใจเร่ืองราวในระดับทะลุปรุโปรง่ สามารถเขียนใหค้ นทวั่ ไปเข้าใจได้ ดพี อสมควร โดยทั้งเล่มมสี มการทีน่ ำ� มาใชอ้ ธบิ ายเพยี งสมการเดียวเท่านน้ั คอื สมการเปลยี่ นโลก ของอลั เบริ ต์ ไอนส์ ไตน์ (E = mc2) และมภี าพประกอบ อีกเพียงไม่ก่ีภาพ ต่อมาฮอว์กิ้ง ได้เขียนอธิบายเร่ืองเดียวกันนี้ใหม่ในรูป แบบการเขียนอกี อย่างหน่งึ ในช่อื “จกั รวาลในเปลือกนทั ” (Universe in the

98 10ชวี ติ 10แรงบันดาลใจ Nutshell) ซงึ่ แปลเปน็ ภาษาไทยแลว้ เชน่ กนั หนงั สอื เลม่ นเ้ี นอื้ หาสาระสำ� คญั เหมือนกับ “ประวัติย่อของกาลเวลา” แต่ใช้รูปแบบการเขียนแตกต่างกัน โดยการใช้ตาราง ภาพ และคำ� อธบิ ายแยกหลายเรือ่ งออกไปไว้ใน “กล่อง” (Box) ต่างหาก คลา้ ยใสว่ งเล็บข้อความยาวมากๆ แทนท่จี ะเขียนต่อเนอื่ ง กันไป เพือ่ ทำ� ใหเ้ ขา้ ใจเรื่องราวไดง้ ่ายขึ้น ในหนงั สอื ทง้ั สองเลม่ ของฮอวก์ ง้ิ มกี ารสรปุ ประวตั ยิ อ่ ของฮอวก์ งิ้ เอา ไว้ ช่วยให้ผู้อ่านรู้จักเขาโดยสังเขป ซ่ึงมักท�ำให้ผู้อ่านเกิดปัญหาตามมา มากมายว่า อาการปว่ ยของฮอว์ก้งิ เป็นอย่างไร มากนอ้ ยแคไ่ หน เขาดูแล ตวั เองอย่างไร ใครดแู ลเขาบา้ ง มปี ญั หามากนอ้ ยแค่ไหน ฯลฯ จึงนา่ ยินดี ทเ่ี จน ฮอวก์ ง้ิ ภรรยาคนแรกของเขาไดเ้ ขยี น เลา่ เรื่องราวเหลา่ นอี้ ยา่ งละเอียดละออ ชวน ตดิ ตาม เปน็ หนงั สอื เลม่ โต ในภาษาไทยเปน็ เล่มขนาด 16 หน้ายกขยาย หนาถึง 624 หน้า ซ่ึงหลายคนเห็นแล้วก็อาจท้อ แต่ผู้ สนใจใฝ่รู้ ย่อมยินดีเพราะย่อมหวังได้ว่า จะได้รบั รูเ้ รอื่ งราวโดยได้อา่ นอย่างจุใจ ซึง่ เมื่อได้ต้ังต้นอ่านไปจนจบก็ขอบอกได้เลย ว่าไม่ผิดหวงั