บทเรียนโมดูลที่ 4 ไนไตรล์ ไนโตร ไนโตรโซ

1

2 หลักการและเหตุผลการสรา้ งบทเรียน โมดลู นปี้ ระกอบด้วยเน้อื หา 5 ตอนได้แก่ หมู่ฟงั กช์ ันไฮดรอกซลิ เมททลิ แอลคนี แอลไคน์ เอไมด์ เอมนี ไนไตล์ ไนโตร ไนโตรโซ และหม่คู ารบ์ อกซลิ มงุ่ ใหผ้ เู้ รียนได้เรียนรถู้ งึ ความหมายของสารประกอบอินทรียท์ มี่ หี ม่ฟู ังกช์ นั ต่างๆ โครงสรา้ งของหมูฟ่ งั ก์ช่นั การเรยี กช่อื สารประกอบ ตัวอยา่ งสารประกอบอินทรยี ท์ ม่ี หี มู่ฟงั กช์ ่นั ต่างๆ ในชวี ิตระจำวนั รวมถึงประโยชน์และโทษของสารอนิ ทรยต์ า่ งๆ เหล่านัน้ ในอตุ สาหกรรมอาหาร โดยการผ่านบทเรียนผเู้ รยี นต้องตอบคำถามใบงาน ของแตล่ ะตอน ได้ถูกตอ้ ง และตอบคำถามเกมคาร์ ฮทู ร์ เร่อื งสารประกอบอินทรียท์ ีม่ ีหมฟู่ งั ช่ัน ตามลงิ ค์ท้ายบทเรียนโมดุลดว้ ยการสแกนคิวอารโ์ คด๊ เข้าไปตอบปญั หา และไดค้ ะแนนไม่นอ้ ยกวา่ รอ้ ยละ 70 กรณที ่ไี ด้ไมถ่ งึ ใหผ้ ูเ้ รยี นกลับเข้าไปตอบคำถามซ้ำได้ จนกวา่ จะผ่านเกณฑ์ ผเู้ รียนจำเป็นต้องมีพืน้ ฐานความรูเ้ รื่องธาตุ ตารางธาตุ เลขอะตอม และพันธะเคมี ก่อนเรียนบทเรยี นนี้

3 1 2 คำนำ 3 สารบญั 4 คำชี้แจง 5 ทดสอบกอ่ นเรยี นบทเรียนโมดลุ ท่ี 4 15 เนือ้ หา 16 กจิ กรรมท้ายบทเรยี น 17 เฉลยกจิ กรรมทา้ ยบทเรียน ทดสอบหลังบทเรยี น

4 การใชบ้ ทเรยี นโมดลู เรอื่ ง สารอินทรยี ์ทม่ี หี ม่ฟู งั กช์ นั 1. อา่ นคำช้ีแจงและคำแนะนำสำหรบั นักศกึ ษาใหเ้ ข้าใจกอ่ นลงมอื ศกึ ษาชุด กจิ กรรม 2. นกั ศกึ ษารบั แบบบันทกึ กจิ กรรมประจำชุดกิจกรรม คนละ 1 ชุด 3. ทำแบบทดสอบก่อนเรียน ดว้ ยการสแกนควิ อาร์โค้ด พมิ พช์ อ่ื เลขที่ แลว้ ตอบคำถาม เพ่อื ประเมินความรเู้ ดิม 4. ศึกษาเน้อื หาในชุดกจิ กรรม ตามขั้นตอนทรี่ ะบไุ วใ้ นคำชีแ้ จง ทุกขอ้ ในกจิ กรรมทา้ ยบทเรยี น 5. เปิดเฉลยในหนา้ ต่อไปหลงั กจิ กรรม ตรวจคำตอบ 6. ทำแบบทดสอบหลงั เรยี น ด้วยการสแกนควิ อาร์โคด้ พมิ พช์ ่ือเลขท่ี แล้วตอบคำถาม เพ่ือดูความก้าวหน้าในการ เรียนของนกั ศึกษา หลงั จากศึกษาบทเรยี นและทำกจิ กรรมทา้ ยบทเรยี นเรยี บรอ้ ยแลว้ 7. ในการทำกิจกรรมทกุ ชุดกิจกรรม ขอใหน้ ักศกึ ษาทำดว้ ยความตง้ั ใจ ใหค้ วามร่วม และมี ความซอ่ื สัตย์ตอ่ ตนเองใหม้ ากทีส่ ุด โดยไม่ดเู ฉลยกอ่ นทำกิจกรรมและแบบทคสอบ 8. หากนกั ศกึ ษาไม่เขา้ ใจบทเรียนเนือ้ หาตอนใด ใหถ้ ามครูผสู้ อนเพอื่ อธบิ ายเพิ่มเตมิ และสามารถใหร้ บั ชดุ กิจกรรม ไปศึกษาเพ่มิ เติมนอกเวลาซำ้ ได้

5 ทดสอบกอ่ นเรยี นบทเรยี น โมดุลที่ 4 ตอบปญั หาออนไลน์ เร่อื ง สารประกอบไนไตรล์ ไนโตรและไนโตรโซโดยกรสแกนคิวอารโ์ คด

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16 กจิ กรรมท่ี 4 เรอื่ งหมู่ฟังก์ชัน ไนไตรล์ ไนโตร ไนโตรโซ 1. จุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม 1.1 อธิบายความหมายของสารอินทรีย์ ทีม่ ี หมู่ไนไตรล์ ไนโตร ไนโตรโซ 1.2 บอกท่มี าและ ยกตัวอยา่ งพรอ้ มทง้ั บอกประโยชน์และโทษของสารประกอบหมไู่ นไตรล์ ไนโตร ไนโตรโซ 1.3 บอกชนดิ อาหารทพ่ี บสารประกอบอินทรยี ห์ มไู่ นไตรล์ ไนโตร ไนโตรโซ 1.4 เขียนสูตรโครงสรา้ งสารประกอบอินทรยี ห์ มู่ไนไตรล์ ไนโตร ไนโตรโซได้ 2. สมรรถนะ แสดงความรเู้ ก่ยี วกบั สารประกอบอนิ ทรีย์หมไู่ นไตรล์ ไนโตร ไนโตรโซ คำส่ัง ให้นกั ศกึ ษาตอบคำถามตอ่ ไปน้ี จงตอบคำถามต่อไปนี้ใหถ้ ูกตอ้ ง 1. สารประกอบอินทรียห์ มู่ไนไตรล์ ไนโตร ไนโตรโซมีธาตใุ ดบ้างเป็นองค์ประกอบ เขยี นโครงสร้างแสดง ประกอบ ............................................................................................................................. ....................................................... ............................................................................................................................. ....................................................... ................................................................................................................................................................................. ... ............................................................................................................................. ....................................................... 2. สารอนิ ทรยี ์ ทีม่ หี มูฟ่ งั ก์ช่ันไนไตรล์ ไนโตร ไนโตรโซเปน็ องค์ประกอบ ไดแ้ กส่ ารใดบา้ ง ใหย้ กตวั อยา่ งชนดิ ของสารที่นำมาใชป้ ระโยชน์ในชีวิตประจำวนั ในแต่ละชนิดของหมฟู่ ังชัน่ ทั้ง 3 หมู่ พรอ้ มทง้ั บอกความสำคัญของ สารนน้ั ๆ ............................................................................................................................. ....................................................... .................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ....................................................... 3. อธบิ ายกระบวนการเกิดสารกอ่ มะเรง็ ทเี่ กิดจากสารประกอบไนไตรล์ ............................................................................................................................. ....................................................... 4. อวัยวะใดบ้างทีม่ คี วามเสีย่ งตอ่ การเกดิ โรคมะเร็ง และมสี ารชนดิ ใดบ้างที่มผี ลตอ่ อวัยวะชนดิ นั้น .................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ....................................................... .................................................................................................................................................................................... 5. สารเรง่ เนอ้ื แดงมีชื่อวา่ ....................................................พบในผลิตภณั ฑ์ใดบา้ ง.............................................. ............................................................................................................................. ....................................................... .............................................................................................................................................................. ......................

17 เฉลย กจิ กรรมที่ 4 เรื่องหมฟู่ งั ก์ชนั ไนไตรล์ ไนโตร ไนโตรโซ 1. จดุ ประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม 1.1 อธบิ ายความหมายของสารอนิ ทรีย์ ทม่ี ี หมู่ไนไตรล์ ไนโตร ไนโตรโซ 1.2 บอกทมี่ าและ ยกตวั อย่างพร้อมทัง้ บอกประโยชนแ์ ละโทษของสารประกอบหมไู่ นไตรล์ ไนโตร ไนโตรโซ 1.3 บอกชนดิ อาหารทพ่ี บสารประกอบอนิ ทรียห์ มู่ไนไตรล์ ไนโตร ไนโตรโซ 1.4 เขียนสตู รโครงสร้างสารประกอบอนิ ทรียห์ ม่ไู นไตรล์ ไนโตร ไนโตรโซได้ 2. สมรรถนะ แสดงความรเู้ ก่ียวกบั สารประกอบอนิ ทรยี ์หมไู่ นไตรล์ ไนโตร ไนโตรโซ คำสั่ง ให้นกั ศึกษาตอบคำถามตอ่ ไปนี้ จงตอบคำถามตอ่ ไปนใี้ ห้ถกู ตอ้ ง 1. สารประกอบอนิ ทรียห์ มูไ่ นไตรล์ ไนโตร ไนโตรโซมีธาตใุ ดบา้ งเป็นองคป์ ระกอบ เขยี นโครงสร้างแสดง ประกอบ .....ตอบ.......หมไู่ นไตรล์ ประกอบดว้ ยธาตุ C , H , และ N..มโี ครงสร้างดังนี้...... .............. ....... หมไู่ นโตร ประกอบด้วยธาตุ C , H , O และ N..มโี ครงสรา้ งดังน.ี้ ..... .. ....... หมไู่ นโตรโซ ประกอบด้วยธาตุ C , H , และ N..มีโครงสร้างดังน้ี............................ 2. สารอนิ ทรยี ์ ทม่ี หี มู่ฟงั กช์ นั่ ไนไตรล์ ไนโตร ไนโตรโซเปน็ องคป์ ระกอบ ไดแ้ ก่สารใดบา้ ง ใหย้ กตัวอยา่ งชนดิ ของสารท่ีนำมาใช้ประโยชน์ในชวี ิตประจำวนั ในแต่ละชนดิ ของหมฟู่ งั ชนั่ ทง้ั 3 หมู่ พรอ้ มทง้ั บอกความสำคัญของ สารนัน้ ๆ.......ตอบ ตัวอยา่ งสารประกอบท่ีมีหม่ฟู ังกช์ ั่นไนไตรล์ ไดแ้ ก่ เมทิลไซยาโนอะครเิ ลตทใี่ ช้ในกาว ซุปเปอร์ และยางไนไตรล์ ซึ่งเปน็ ส่วนผสมของยางธรรมชาตแิ ละไนไตรล์ ใชใ้ นการผลิตถงุ มือแพทย์ นอกจากน้ี ถูกนำมาใชเ้ ปน็ สารเรง่ เนื้อแดง .. ตัวอยา่ งสารประกอบทีม่ หี มู่ฟังก์ชน่ั ไนโตรโซ ได้แก่ สารประกอบไนโตรซามีน พบท่วั ไป ในอาหาร เครอ่ื งดืม่ และสารเคมีต่าง ๆ ทใ่ี ช้ในโรงงานอุตสาหกรรม และใช้เป็นสารในการหมักเนือ้ กลิน่ รมควัน ตัวอย่างสารประกอบทม่ี ีหมู่ฟังก์ชน่ั ไนโตร ไดแ้ ก่ 'กาแฟในโตรโคลด์บรวู ์'กาแฟสกดั เยน็ ที่ อดั กา๊ ซในเตรเจนลงไป อุตสาหกรรมเบียร์ เพอ่ื ทำใหเ้ บยี รม์ ีบอดีม้ ากขึ้น มีความนมุ่ ละมุนเหมอื นครมี ทำใหเ้ บียรม์ ี รสชาตกิ ลมกลอ่ มมากยง่ิ ข้ึน . 3. อธิบายกระบวนการเกดิ สารก่อมะเรง็ ทเ่ี กดิ จากสารประกอบไนไตรล์ ตอบ สแี ดงเกิดจากการรวมตัวของ ไนไตรล์ กบั เมด็ สีในเลอื ด กลายเปน็ สารประกอบ ไนโตรโซฮโี มโครม(nitrosohemochrome) และเมอื่ ถูกความรอ้ นไน โตรโซฮโี มโครม (nitrosohemochrome) จะเปล่ยี นเป็น globin introso hemochrome ซงึ่ เปน็ สีชมพู ทคี่ งตวั 4. อวยั วะใดบ้างทีม่ คี วามเสี่ยงตอ่ การเกดิ โรคมะเรง็ และมีสารชนดิ ใดบา้ งทม่ี ผี ลตอ่ อวัยวะชนิดนน้ั ตอบ ตบั และ หลอดอาหาร และอวัยวะอื่นๆ ทุกสว่ นเนอื่ งจากมีผลตอ่ DNA.......ไดเมธลิ ไนโตรซามีนทำใหเ้ กดิ มะเรง็ ท่ีตบั

18 ไดเอธิลไนโตรซามนี ทำใหเ้ กิดมะเรง็ ทต่ี ับและหลอดอาหาร เมธลิ เบนซลิ ไนโตรซามนี และเมธลิ เฟนลิ ไนโตรซามีน ทำให้เกิดมะเรง็ หลอดอาหาร . 5. สารเรง่ เน้อื แดงมีชื่อวา่ ....สารประกอบไนโตรซามนี ...........พบในผลิตภณั ฑใ์ ดบา้ ง. ตอบ ไส้กรอก(sausage) . แฮม (ham) เบคอน (bacon) แหนม กุนเชียง เนอ้ื เคม็ อาหารทผ่ี า่ นการรมควันหรอื การหมกั ดอง ผลิตภณั ฑ์ . จากเนือ้ สัตว์ ปลาและผกั การบรโิ ภคผกั ทีม่ ไี นเตรทสูง รวมถงึ อาหารจำพวกปง้ิ ย่าง . กจิ กรรม ตอนท่ี 2 โมดุลท่ี 4 ตอบปญั หาออนไลน์ เร่ือง สารประกอบไนไตรล์ ไนโตรและไนโตรโซโดยกรสแกนควิ อารโ์ คด

19