รายงาน เร่อื ง การศึกษาแนวทางการใชภ้ าษากับผู้ปว่ ยโรคซึมเศร้า เสนอ คณุ ครสู ายฝน โหจนั ทร์ จัดทาโดย นางสาวพลอย นาคะวนชิ เวชสทิ ธิ์ ชน้ั ม.๖/๒ เลขท่ี ๕ นางสาวเพชรใส นางสาวนภสกรณ์ ผา่ นชมภู ช้นั ม.๖/๒ เลขที่ ๘ นางสาวนนั ทภทั ร์ นางสาวณภทั ร ภาประกอบ ชั้นม.๖/๒ เลขที่ ๑๔ นางสาวณัฐชนื่ ทพิ ย์ นางสาวสาธติ า กิจเจรญิ ช้ันม.๖/๒ เลขที่ ๑๕ รัตนบุญบารมี ช้ันม.๖/๒ เลขที่ ๑๗ มะธิปไิ ข ชน้ั ม.๖/๒ เลขท่ี ๒๐ พันธ์รอด ชน้ั ม.๖/๒ เลขที่ ๒๕ รายงานฉบับนเ้ี ป็นสว่ นหนงึ่ ของรายวชิ า ท๓๓๑๐๒ โรงเรียนมารยี อ์ ุปถัมภ์ ภาคเรยี นท่ี ๒ ปีการศึกษา ๒๕๖๔
รายงาน เรอ่ื ง การศกึ ษาแนวทางการใชภ้ าษากบั ผ้ปู ่วยโรคซมึ เศร้า เสนอ คุณครสู ายฝน โหจันทร์ จดั ทาโดย นางสาวพลอย นาคะวนิชเวชสิทธ์ิ ชน้ั ม.๖/๒ เลขท่ี ๕ นางสาวเพชรใส นางสาวนภสกรณ์ ผ่านชมภู ชัน้ ม.๖/๒ เลขท่ี ๘ นางสาวนนั ทภัทร์ นางสาวณภทั ร ภาประกอบ ชัน้ ม.๖/๒ เลขที่ ๑๔ นางสาวณัฐชื่นทพิ ย์ นางสาวสาธิตา กจิ เจรญิ ช้ันม.๖/๒ เลขที่ ๑๕ รตั นบุญบารมี ชน้ั ม.๖/๒ เลขท่ี ๑๗ มะธปิ ไิ ข ชน้ั ม.๖/๒ เลขท่ี ๒๐ พนั ธร์ อด ชน้ั ม.๖/๒ เลขที่ ๒๕ รายงานฉบับนีเ้ ป็นส่วนหนง่ึ ของรายวิชา ท๓๓๑๐๒ โรงเรยี นมารยี อ์ ุปถัมภ์ ภาคเรยี นท่ี ๒ ปีการศกึ ษา ๒๕๖๔
คานา รายงานเรื่อง การศึกษาแนวทางการใช้ภาษากับผู้ป่วยโรคซึมเศร้า เป็นรายงานส่วนหนึ่ง ของวิชาภาษาไทยพ้ืนฐาน (ท๓๓๑๐๒) ภาคเรียนที่ ๒ ปีการศึกษา ๒๕๖๔ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาแนวทางการใช้ภาษาในการสื่อสารกับผู้ป่วยโรคซึมเศร้า ซ่ึงการสื่อสารกับผู้ป่วยโรคซึมเศร้า นัน้ เป็นเร่ืองท่ีต้องระวังเพ่ือไม่ใหไ้ ปกระทบจิตใจของผู้ป่วย ดังน้ันทางคณะผู้จัดทาได้เห็นวา่ การใช้ ภาษาในการส่ือสารกับผู้ปว่ ยโรคซมึ เศรา้ น้ันเป็นสิ่งทสี่ าคัญและควรใส่ใจเป็นอยา่ งย่งิ จึงจดั รายงาน นี้ขึ้นมาโดยทางคณะผู้จัดทาได้ศึกษาค้นคว้า ตรวจสอบและรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับโรคซึมเศร้า อย่างต้ังใจ จนสาเร็จเปน็ รายงานเพอ่ื เผยแพร่ใหก้ ับผ้อู ่าน คณะผู้จัดทาหวังเป็นอย่างยิ่งว่า รายงานเล่มน้ีที่ได้เรียบเรียงมาจะทาให้ผู้อ่านเข้าใจ เก่ียวกับโรคซึมเศร้าหรือโรคทางจิตเวชอย่างมากข้ึน และเป็นประโยชน์แก่ผู้อ่านหรือผู้ที่สนใจ ศึกษาเพื่อสามารถนาไปประยุกต์ใช้ให้เกิดผลที่ดีมากที่สุด หากมีส่ิงใดในรายงานฉบับนี้จะต้อง ปรบั ปรงุ ทางคณะผูจ้ ดั ทาน้อมรับคาชแี้ นะและจะนาไปแกไ้ ขหรอื พฒั นาให้ถกู ตอ้ งสมบรู ณต์ ่อไป คณะผู้จัดทา ๔ / ๑๑ / ๒๕๖๔
สารบัญ หนา้ เรอื่ ง ก ข คานา ๑ สารบญั ๑๕ ๒๑ บทนา ๓๐ โรคซมึ เศร้า - ความหมาย - ความเป็นมาและปญั หา - สาเหตุของโรคซึมเศรา้ - อาการของโรค - แนวทางการปอ้ งกนั และรกั ษา การใชภ้ าษาในการสือ่ สารกบั ผ้ปู ่วยโรคซมึ เศรา้ - การใช้ภาษาเชงิ บวก - ภาษาทค่ี วรหลกี เล่ยี ง กรณีศกึ ษา - ผู้ป่วยท่ีรกั ษาโรคซึมเศรา้ ด้วยบทเพลง - ผปู้ ว่ ยท่ีรกั ษาโรคซมึ เศร้าด้วยบทสนทนา บทสรุป บรรณานุกรม
บทนา ในปัจจุบันโรคซึมเศร้าซึ่งเป็นโรคทางจิตเวชท่ีมีผู้เป็นจานวนไม่น้อยแต่ยังมีผู้รู้จักโรคนี้ไม่ มากนัก ทาให้บางคนไมอ่ าจทราบว่าตวั เองป่วยโรคซึมเศร้าหรือไม่ หรอื บางคนเป็นไปโดยท่ีไม่รู้ตัว ปจั จุบันนม้ี ขี ่าวสารเก่ียวกบั การฆา่ ตัวตาย การทาร้ายตัวเอง และการเก็บตัวไมเ่ ขา้ กับสังคมมากอยู่ ไมน่ อ้ ย ซ่ึงทางกรมสุขภาพจิตได้ประเมนิ สถานการณ์ในแตล่ ะปแี ละพบวา่ มคี นไทยเสียชีวิตจากการ ฆา่ ตัวตายและทาร้ายตัวเอง ปลี ะ ๕.๓ หมื่นคน เฉลี่ย ๖ คน/ช่ัวโมง ซ่ึงในกลุ่มผู้เสี่ยงน้นั มกี ารระบุ ว่ามผี ู้ปว่ ยโรคซึมเศรา้ และผ้ปู ่วยทางจิตเวชรวมอยใู่ นนัน้ ดว้ ย โดยโรคนี้นั้นพบได้ทุกกลุ่มวัย โดยส่ิง ท่ีมีผลกระทบต่อโรคทางจิตเวช คือ สภาพแวดล้อมรอบข้างและท่ีสาคัญ คือ การใช้ภาษาในการ ส่ือสารระหว่างผู้ป่วยกับสังคมรอบข้าง คนใกล้ตัว หรือคนภายในครอบครัวโดยไม่ให้ไปกระทบ หรือกระตุ้นจิตใจของผู้ป่วยทางจิตเวช ซึ่งประการน้ีการสื่อสารมีหลายด้านที่ส่งเสริมและรักษา ผปู้ ่วยทางจิตเวชรวมถึงการบาบัดในหลายวิธี ทางผู้จัดทาเหน็ ว่าเป็นเร่ืองท่ีสาคัญอย่างยิ่งและไม่ควรเพิกเฉย จึงเป็นสาเหตุท่ีทางผู้จัดทา สนใจและจัดทารายงานน้ีข้ึนมาโดยมีประเด็นหลัก ดังนี้ ความหมาย สาเหตุ อาการ ความเป็นมา และปัญหาของโรคซึมเศร้า แนวทางการป้องกันและรักษา และการใช้ภาษาในการส่ือสารกับ ผู้ปว่ ยโรคซมึ เศร้า
๑ ๑.โรคซึมเศร้า ๑.๑ ความหมายของโรคซมึ เศรา้ ศูนย์สุขภาพทางใจ (๒๕๖๑) โรคซึมเศร้าคือความผิดปกติของการหล่ังสารเคมีในสมอง ส่งผลให้เกิดความผิดปกติทางอารมณ์ ทาให้พฤตกิ รรมของผู้ป่วยเปล่ียนไปจนส่งผลกระทบตอ่ การ ใช้ชีวิตประจาวัน กลายเป็นคนมองโลกในแง่ลบ เศร้า หม่นหมอง หดหู่ เก็บเนื้อเก็บตัว รู้สึกเบื่อ หน่ายกับสิ่งที่เคยสนุกหรือสบายใจไม่มีความสุข ซึ่งคนไทยเป็นโรคซึมเศร้าถึง ๑.๕ ล้านคน แต่ ไดร้ ับการรกั ษาแค่ครึง่ หนึ่งเทา่ นั้น ผู้จัดการ ออนไลน์ ( ๒๕๖๒) โรคซึมเศร้า เป็นความผิดปกติของสมอง ท่ีมีผลกระทบต่อ ความนึกคิด อารมณ์ ความรู้สึก พฤติกรรมและสุขภาพกาย แต่คนส่วนใหญ่มักจะคิดว่าโรคซึมเศร้า เป็นผลมาจากความผิดปกติของจิตใจ สามารถแก้ไขให้หายได้ด้วยตนเอง ในความจริงแล้ว โรค ซมึ เศรา้ เป็นโรคท่เี กิดจากความไม่สมดุลของสารสื่อประสาท ๓ ชนดิ คอื ซีโรโตนนิ นอร์เอปเิ นฟริน และโดปามีน มาโนช หล่อตระกูล (๒๕๖๒) ถ้าพูดถึงเร่ืองซึมเศร้าเรามักจะนึกกันว่าเป็นเร่ืองของ อารมณ์ความรู้สึกที่เกิดจากความผิดหวัง หรือการสูญเสียมากกว่าท่ีจะเป็นโรค ซึ่งตามจริงแล้ว ท่ี เราพบกันในชีวิตประจาวันส่วนใหญ่ก็จะเป็นเร่ืองของอารมณ์ความรู้สึกธรรมดาๆ ที่มีกันใน ชีวิตประจาวัน มากบ้างน้อยบ้าง อย่างไรก็ตามในบางครั้ง ถ้าอารมณ์เศร้าท่ีเกิดขึ้นน้ันเป็นอยู่นาน โดยไม่มีทีท่าว่าจะดีข้ึน หรือเป็นรุนแรง มีอาการต่างๆ ติดตามมา เช่น นอนหลับๆ ต่ืนๆ เบ่ือ อาหาร น้าหนกั ลดลงมาก หมดความสนใจต่อโลกภายนอก ไม่คดิ อยากมชี ีวิตอยู่อกี ตอ่ ไป ก็อาจจะ เขา้ ขา่ ยของโรคซึมเศรา้ แล้ว ๑.๒ ความเป็นมาและปญั หา นันทิรา หงส์ศรีสุวรรณ (๒๕๕๙) ได้กล่าวถึงความเป็นมาและปัญหาที่สาคัญของโรค ซึมเศร้า ดังน้ี ภาวะซึมเศร้าเป็นปัญหาสุขภาพจิตท่ีสามารถเกิดข้ึนได้กับทุกคนทั้งคนปกติ ผู้ป่วย ทางกาย ผ้ปู ่วยทางจิตเวช อาจจะเกิดข้นึ ได้ตั้งเเตภ่ าวะเศรา้ ธรรมดาถงึ ภาวะเศร้ารุนเเรงหากไม่ได้ การรักษาจะป่วยเป็นโรคซึมเศร้าในท่ีสุด ซ่ึงโรคซึมเศร้าเป็นความผิดปกติของจิตใจโดยมีภาวะ ซึมเศร้าร่วมกับขาดความเคารพตนเองรวมท้ังมีภาวะสิ้นยินดีคือ ไม่มีความพึงพอใจในกิจกรรมที่ ปกติน่าพึงพอใจซ่ึงอาจจะส่งผลเสียคุณภาพชีวิตเเละอาจจะนาไปสู่การฆ่าตัวตายในที่สุดผู้ป่วยท่ีมี ภาวะโรคซึมเศร้ารนุ เเรงหรือผปู้ ว่ ยที่ไมไ่ ด้รบั การรกั ษาจะจบชวี ิตดว้ ยการฆ่าตวั ตาย
๒ วรสารเเพทย์นาวี ( ๒๕๖๔ ) ได้กล่าวถึงความเป็นมาและปัญหาท่ีเกิดข้ึน ดังนี้ จาก การศึกษาสถานการณ์การเกิดภาวะซึมเศร้าในผู้ป่วยจิตเวชพบว่า ในประเทศสหรัฐอเมริกาพบโรค ซึมเศร้าร่วมกับโรคอื่น ๆ โดยพบร่วมกับโรควิตกกังวลชนิดทั่วไป (GAD) ร้อยละ ๓๐ พบร่วมกับ โรคโฟเบีย(Phobia) ร้อยละ ๒๐ พบรว่ มกับโรคเครียดหลังประสบเหตุรุนแรงในชวี ิต (PTSD) ร้อย ละ ๑๐ พบร่วมกับการกลัวการเข้าสังคม ร้อยละ ๓๐ พบร่วมกับโรคย้าคิดย้าทา (OCD) ร้อยละ ๑๐ และพบร่วมกับโรคแพนิค (Panic) ร้อยละ ๖๕ นอกจากนี้มีการศึกษา พบว่า ภาวะซึมเศร้า เกิดข้ึนร่วมกับโรคจิตเภทและมีความสัมพันธ์กับการเพิ่มอัตราการตายจากการฆ่าตัวตาย เมื่อ พจิ ารณาภาวะโรคและการบาดเจบ็ ในประเทศไทยเฉพาะกลุ่มโรคทางสุขภาพจิตและจติ เวช พบว่า การสูญเสียปีสุขภาวะ (DALYS)ของโรคซึมเศร้ามีค่าสูงสุด และเป็นค่าจานวนปีที่อยู่ด้วยความ เจ็บป่วยหรือพิการท้ังหมด แสดงให้เห็นว่าผู้ป่วยโรคซึมเศร้าแม้จะไม่มีการสูญเสียชีวิตก่อนวัยอัน ควรแต่ก็ต้องทนอยู่กับอาการเจ็บป่วยด้วยโรคดังกล่าวเป็นระยะเวลา นานกว่าโรคทางจิตอื่นๆ การศึกษาที่ได้ส่งผลให้ต้องมีการดาเนินการด้านระบาดวิทยาเพ่ือเฝ้าระวัง ติดตามโรคซึมเศร้า ปัญหาการฆ่าตัวตายท่ีเกิดจากภาวะซึมเศร้า และการจัดการภาวะซึมเศร้าที่มีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้ป่วยจิตเวชภาวะซึมเศร้าในผู้ป่วยจิตเวชจึงเป็นปัญหาท่ีต้องการความ ร่วมมือแก้ไขอย่างจริงจังและเร่งด่วน ผลการศึกษาสถานการณ์การเกิดภาวะซึมเศร้าของผู้ป่วยจิต เวชในสถาบันสมเด็จเจ้าพระยา พบว่า ภาวะซึมเศร้าในกลุ่มผู้ป่วยจิตเวชเป็นปัญหาสุขภาพที่ ก่อใหเ้ กิดความรุนแรงซบั ซ้อนมแี นวโนม้ เพ่ิมข้นึ อยา่ งรวดเร็วและตอ่ เน่อื งจากสถติ ิการมารบั บริการ ของผู้ป่วยโรคซึมเศร้าท่ีสถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา ในปีงบประมาณ ๒๕๕๙ - ๒๕๖๑ มีจานวน ๑๔,๔๖๗, ๑๕,๕๒๕ และ ๑๙,๑๗๓ ราย และเข้ารับการรักษาแบบผู้ป่วยในจานวน ๑๕๘, ๑๘๕ และ ๒๕๕ ราย ตามลาดับภาวะซึมเศร้าของผู้ป่วยจิตเวชส่วนใหญ่เกิดจากการมี ความสัมพันธ์ในลักษณะขัดแย้งหรือขาดความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิด กับบุคคลสาคัญในชีวิต โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ การขาดความรักในตนเองร่วมกับการต้องเผชิญกับข้อจากัดด้านสุขภาพท่ีส่งผล ต่อความสามารถด้านการดูแลช่วยเหลือตนเองที่ลดลงจากการเป็นโรคเร้ือรังทางจิตเวชจึงเกิด อาการนอ้ ยใจ โดดเดี่ยว มองตนเอง สิ่งแวดล้อมอนาคตในด้านลบ ไรค้ ณุ คา่ เกิดภาวะซึมเศร้าและ ทาร้ายตนเองในทส่ี ุด
๓ ๑.๓ สาเหตขุ องโรคซึมเศรา้ โรงพยาบาลเพชรเวช ( ๒๕๖๒ ) กล่าวถึงสาเหตุของโรคซึมเศร้าว่า โรคซึมเศร้าน้ันเกิด จากหลายปจั จยั ดังนี้ ๑. เกิดจากสมองที่ทางานผิดปกติโดยเส้นประสาทอาจไม่สมดุลกัน หรือมีปัญหาในการทางาน ประกอบกับปจั จยั อน่ื ๆ ทางด้านความร้สู กึ และอารมณ์ ๒. ลักษณะทางความคิด ความคิด และมุมมองต่อสิ่งต่าง ๆ ถือเป็นส่วนสาคัญของโรคซึมเศร้า หากมีทัศนคตใิ นแง่ลบ ออ่ นไหวตอ่ สิ่งรอบตวั ไดง้ ่ายอาจสง่ ผลให้เปน็ โรคซมึ เศรา้ ได้ ๓. เหตุการณ์เลวร้ายที่ต้องเผชิญ ในบางคร้ังการท่ีต้องเผชิญกับเหตุการณ์ท่ีส่งผลเสียต่อสภาพ จิตใจเป็นเวลานาน และบ่อยครั้ง จนทาให้เกิดความรู้สึกเศร้า และส้ินหวังก็สามารถทาให้เป็น โรคร้ายนี้ไดเ้ ช่นกัน ๔. การใช้ยาบางชนดิ อาจสง่ ผลให้เกดิ โรคน้ไี ด้ เชน่ สเตียรอยด์ ยาเบนโซไดอะซีปีน เปน็ ตน้ ดงั น้ัน ควรศึกษาหรอื ขอคาแนะนาจากแพทย์เกยี่ วกับตัวยา และผลข้างเคียงทอี่ าจไดร้ บั ๕. โรคบางโรคอาจมีผลข้างเคียงท่ีนาไปสู่การเป็นโรคซึมเศร้า เช่น โรคหัวใจ โดยผู้ป่วยอาจมี อาการเศร้าจนทาให้ฟ้ืนตัวจากโรคได้ช้า อาการดังกล่าวอาจเป็นสาเหตุนาพาไปสู่โรคซึมเศร้า ได้เช่นกัน ๖. สามารถเกิดจากพันธุกรรมหากมีคนในครอบครัวเคยมีปัญหาหรือเป็นโรคทางด้านอารมณ์จะ สง่ ผลให้มโี อกาสเปน็ โรคซึมเศรา้ มากข้ึน Meekhaow (๒๕๖๔ ) ได้กล่าวถึงประโยชน์ของสาเหตุโรคซึมว่า สาเหตุของโรคซึมเศร้า น้ันมหี ลายประการ ได้แก่ ๑. โรคซมึ เศร้าเกิดจากความเครียด แต่ทง้ั น้ีคนท่ไี ม่มีญาติเคยปว่ ยก็อาจเกิดเปน็ โรคน้ีได้ มักพบว่า ผู้ป่วยโรคน้ีจะมีความผิดปกติของระดับสารเคมี ที่เซลล์สมองสร้างข้ึน เพื่อรักษาสมดุลของ อารมณ์ ๒. สภาพทางจิตใจทเี่ กิดจากการเล้ียงดู กเ็ ป็นปจั จัยที่เสี่ยงอีกประการหนึ่งต่อการเกิดโรคซึมเศร้า เช่นกัน คนท่ีขาดความภูมิใจในตนเองมองตนเองและโลกที่เขาอยู่ในแง่ลบตลอดเวลา หรือ เครยี ดง่ายเมื่อเจอกับมรสมุ ชวี ิต ลว้ นทาใหเ้ ขาเหลา่ น้ันมโี อกาสป่วยง่ายขน้ึ
๔ ๓. การเผชิญกับสถานการณ์เลวร้าย เช่น หากชีวิตพบกับการสูญเสียครั้งใหญ่ต้องเจ็บป่วยเร้ือรัง ความสัมพันธ์กับคนใกล้ชิดไม่ราบร่ืน หรือต้องมีการเปล่ียนแปลงในทางที่ไม่ปรารถนา ก็อาจ กระตนุ้ ใหโ้ รคซึมเศรา้ กาเรบิ ได้ ๑.๔ อาการของโรคซึมเศร้า ALLWELL HEALTHCARE ( ๒๕๖๔ ) ได้กล่าวถึงอาการโรคซึมเศร้าท่ีสังเกตได้ง่าย ดังนี้ โรคซึมเศร้า (Depression disorder) ไม่ใช่โรคท่ีเกิดข้ึนกับสภาพจิตใจเพียงอย่างเดียวอย่างที่ หลาย ๆ คนคิด แต่เกิดจากการท่ีสมองหลั่งสารผิดปกติ ได้แก่ โดปามีน (dopamine) สารเซโรโท นิน (Serotonin) และนอร์อิพิเนฟริน (Norepinephrine) ส่งผลให้ร่างกาย พฤติกรรม ความคิด และอารมณ์ เกิดความแปรปรวน นาไปสู่อาการต่าง ๆ ภาวะซึมเศร้า ความรู้สึกที่แสดงถึงอารมณ์ เศร้า มีหลายอย่าง เช่น ใจคอหดหู่ ไม่มีชีวิตชีวา รู้สึก ไม่แจ่มใส ไม่เบิกบาน หรือใจคอเศร้าหมอง เปน็ ต้น มีอาการเศรา้ รสู้ ึกโดดเดี่ยว หดหู่ ผดิ หวงั ไมม่ คี วามสุข สามารถสงั เกตอาการ ไดแ้ ก่ ๑. การเคลอ่ื นไหวเชือ่ งชา้ กระสบั กระสา่ ยผิดปกติ ไม่มสี มาธิ ไมอ่ ยากทาอะไร ๒. นอนไม่หลับ นอนนอ้ ยหรอื มากเกินกว่าปกติ มอี าการหลับ ๆ ต่นื ๆ ตลอดท้ังคืน ๓. เหนือ่ ยงา่ ย หมดเรยี่ วแรง หงดุ หงิดง่าย ๔. เบอื่ อาหาร กินมากหรือน้อยจนเกินไป ส่งผลให้นา้ หนักตวั ข้ึนหรอื ลดลงจนผดิ ปกติ ๕. มองโลกในแง่รา้ ย คิดด้านลบ มองว่าตัวเองไร้คา่ หรือรูส้ กึ เกลียดตวั เอง ๖. มพี ฤติกรรมทาร้ายร่างกายตนเอง หรือพยายามฆา่ ตัวตาย หากมพี ฤตกิ รรมเชน่ น้ี ควรรบี ไปพบ แพทย์ทันที ๑.๔.๑อาการและอาการแสดงของโรคซมึ เศร้าทางด้านพฤติกรรม กลุ่มวิชาการพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวชศาสตร์ ( ๒๕๕๘ ) ได้กล่าวถึงอาการ ทาง พฤติกรรมของโรคซึมเศร้า ว่า อาการด้านพฤติกรรรม เชื่องช้าลงหรือ กังวล กระวนกระวาย กระ สบั กระส่ายเดินไปมา ละเลยต่อการดูแลตนเองและกิจวัตร ประจาวัน แยกตัวจากครอบครัวและ เพ่อื น ทัชชา สุริโย ( ๒๕๕๙ ) ได้กล่าวถึงอาการทางพฤติกรรม ว่า โรคซึมเศร้าในทางพฤติกรรม มันจะมอี าการดังนี้ นอนไมห่ ลับหลับยากหลับๆต่นื ๆเบื่ออาหารน้าหนักลดเคลอื่ นไหวชา้ นอกจากนี้ ยังอาจมีอาการทอ้ งผกู อดื แน่นท้องปากคอแห้งบางคนอาจมีอาการปวดหัวปวดเม่ือยตามตัวเป็นตน้
๕ โรงพยาบาลวิมุต ( ๒๕๖๔ ) ได้กล่าวถึงอาการทางพฤติกรรมของโรคซึมเศร้า ว่า อาการ ของโรคซึมเศร้านั้นมีหลายแบบ ดังน้ี มีอาการหมกมุ่น คิดวนเวียนซ้าซ้า ย้าคิดย้าทาอยู่เสมอ มี อาการเหงา เคว้งคว้าง โดดเด่ียว บ่นไม่อยากมีชีวิตอยู่ มีความคิดอยากทาร้ายตัวเอง มีประวัติไม่ สามารถควบคุมพฤติกรรมตนเองได้ หลงผิด หูแว่ว หวาดระแวง เห็นภาพหลอนเพ้อคลั่ง เอะอะ อาละวาด พูดเพ้อเจอ้ ฟ้งุ ซ่าน เฉยเมย แยกตวั ไม่สนใจดูแลตัวเอง ไม่สนใจสิง่ แวดลอ้ ม ๑.๔.๒ อาการและอาการแสดงของโรคซมึ เศรา้ ทางดา้ นความคดิ นันทิรา หงส์ศรีสุวรรณ ( ๒๕๕๙ ) กล่าวถึงอาการทางด้านความคิด ความว่า ความคิด อยากตาย เมื่อเศร้ามากๆ จะคิดอยากตาย ซ่ึงบ่งว่าผู้ป่วยมีแนวโน้มจะฆ่า ตัวตาย พบว่าอาการ เศร้ามากๆ และความคิด อยากฆ่าตัวตายสัมพันธ์กัน ผู้ป่วยเศร้ามากๆ อาการไม่สบายจะมีมาก และรู้สึกทรมาน เม่ือเป็น มากข้ึนถึงจุดที่ไม่อาจทนต่อไปได้ ผู้ป่วยจะหาทาง หนีจากการทรมาน และความตายเป็นทางออก ที่ผู้ป่วยส่วนมากนึกถึงเป็นสิ่งแรก ยิ่งเศร้ามาก ความรู้สึกทรมานจะมี มาก และความคิดอยากตาย จะรุนแรงขึ้น ปรากฏว่าร้อยละ ๒๕ ของผู้ป่วย เศร้ามากๆ คิดฆ่าตัว ตาย ผู้ป่วยบางรายจะไม่บอก ว่ามีความคิดเช่นน้ี ถ้าแพทย์ไม่ถาม จึงควรถือ เป็นหลักว่า เมื่อพบ ผู้ป่วยท่ีมอี ารมณ์เศร้ามากๆ ตอ้ งถามถึงอาการนท้ี ุกราย คณะแพทย์ศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล ( ๒๕๖๐ ) กล่าวว่า การ เปลี่ยนแปลงต่างๆ ท่ีเกิดข้ึนในผู้ท่ีเป็นโรคซึมเศร้าดังที่จะกล่าวต่อไปน้ี อาจเป็นแบบค่อยเป็นค่อย ไปเป็นเดือนๆ หรือเป็นเร็วภายใน ๑-๒ สัปดาห์เลยก็ได้ ซึ่งข้ึนอยู่กับหลายๆ ปัจจัย เช่น มี เหตกุ ารณ์มากระทบรุนแรงมากน้อยเพียงใด บุคลิกเดิมของเจ้าตัวเป็นอย่างไร มกี ารช่วยเหลือจาก คนรอบข้างมากน้อยเพียงใด เป็นต้น และผู้ที่เป็นอาจไม่มีอาการตามนี้ไปทั้งหมด แต่อย่างน้อย อาการหลกั ๆ จะมคี ลา้ ยๆ กัน เช่น ร้สู ึกเบอื่ เศร้า ทอ้ แท้ รูส้ กึ ตนเองไรค้ า่ นอนหลบั ไม่ดี เปน็ ตน้ ลกั ษณะการเปลยี่ นแปลงทสี่ าคญั ๑. อารมณ์เปลี่ยนแปลงไป ท่ีพบบ่อยคือจะกลายเป็นคนเศร้าสร้อย หดหู่ สะเทือนใจง่าย ร้องไห้ บ่อย เรื่องเล็กๆนอ้ ยๆ กด็ ูเหมือนจะออ่ นไหวไปหมด บางคนอาจไม่มีอารมณ์เศรา้ ชดั เจนแต่จะ บอกว่าจิตใจหม่นหมอง ไม่แจ่มใส ไม่สดช่ืนเหมือนเดิม บางคนอาจมีความรู้สึกเบื่อหน่ายไป หมดทุกสิ่งทุกอย่าง สิ่งที่เดิมตนเคยทาแล้วเพลินใจหรือสบายใจ เช่น ฟังเพลง พบปะเพ่ือนฝูง เข้าวัด ก็ไม่อยากทาหรือทาแล้วก็ไม่ทาให้สบายใจข้ึน บ้างก็รู้สึกเบื่อไปหมดต้ังแต่ตื่นเช้ามา
๖ บางคนอาจมอี ารมณ์หงุดหงิดฉุนเฉยี วงา่ ย อะไรก็ดูขวางหขู วางตาไปหมด กลายเปน็ คนอารมณ์ รา้ ย ไม่ใจเย็นเหมือนก่อน ๒. ความคิดเปลี่ยนไป มองอะไรก็รู้สึกว่าแย่ไปหมด มองชีวิตท่ีผ่านมาในอดีตก็เห็นแต่ความ ผดิ พลาดความล้มเหลวของตนเอง ชีวิตตอนนี้ก็ร้สู ึกว่าอะไรๆ ก็ดูแย่ไปหมด ไม่มีใครช่วยอะไร ได้ ไม่เห็นทางออก มองอนาคตไม่เห็น รู้สึกท้อแท้หมดหวังกับชีวิต บางคนกลายเป็นคนไม่ ม่ันใจตนเองไป จะตัดสินใจอะไรก็ลังเลไปหมด รู้สึกว่าตนเองไร้ความสามารถ ไร้คุณค่า เป็น ภาระแก่คนอ่ืนท้ัง ๆที่ญาติหรือเพื่อนๆ ก็ยืนยันว่ายินดีช่วยเหลือ เขาไม่เป็นภาระอะไรแต่ก็ ยงั คงคดิ เช่นนั้นอยู่ ความรู้สึกว่าตนเองไรค้ า่ ความคับขอ้ งใจ ทรมานจิตใจ เหลา่ น้อี าจทาให้เจ้า ตัวคิดถึงเร่ืองการตายอยู่บ่อยๆ แรกๆ ก็อาจคิดเพียงแค่อยากไปให้พ้นๆ จากสภาพตอนน้ี ต่อมาเร่ิมคิดอยากตายแต่ก็ไม่ได้คิดถึงแผนการอะไรที่แน่นอน เม่ืออารมณ์เศร้าหรือความรู้สึก หมดหวังมีมากข้ึน ก็จะเริ่มคิดเป็นเรื่องเป็นราวว่าจะทาอย่างไร ในช่วงน้ีหากมีเหตุการณ์มา กระทบกระเทือนจิตใจกอ็ าจเกดิ การทารา้ ยตนเองขึ้นได้จากอารมณ์ช่ัววูบ ๓. สมาธิความจาแยล่ ง จะหลงลืมง่าย โดยเฉพาะกับเร่ืองใหมๆ่ วางของไว้ทไ่ี หนกน็ ึกไม่ออก ญาติ เพิ่งพูดด้วยเม่ือเช้าก็นึกไม่ออกว่าเขาสั่งว่าอะไร จิตใจเหม่อลอยบ่อย ทาอะไรไม่ได้นาน เน่ืองจากสมาธิไม่มี ดูโทรทัศน์นานๆ จะไม่รู้เร่ือง อ่านหนังสือก็ได้ไม่ถึงหน้า ประสิทธิภาพใน การทางานลดลง ทางานผดิ ๆ ถกู ๆ ๔. มอี าการทางร่างกายต่างๆ ร่วม ทีพ่ บบอ่ ยคือจะรู้สึกอ่อนเพลยี ไม่มีเรี่ยวแรง ซ่ึงเม่อื พบร่วมกับ อารมณ์รสู้ กึ เบ่ือหน่ายไม่อยากทาอะไร กจ็ ะทาให้คนอ่ืนดูวา่ เปน็ คนขี้เกียจ ปญั หาด้านการนอน ก็พบบ่อยเช่นกัน มักจะหลับยาก นอนไม่เต็มอิ่ม หลับๆต่ืนๆ บางคนต่ืนแต่เช้ามืดแล้วนอนต่อ ไม่ได้ ส่วนใหญ่จะรู้สึกเบ่ืออาหาร ไม่เจริญอาหารเหมือนเดิม น้าหนักลดลงมาก บางคนลดลง หลายกโิ ลกรัมภายใน ๑ เดือน นอกจากนยี้ งั อาจมอี าการทอ้ งผกู อดื แน่นทอ้ ง ปากคอแหง้ บาง คนอาจมอี าการปวดหวั ปวดเมื่อยตามตวั ๕. ความสัมพันธ์กับคนรอบข้างเปล่ียนไป ดังกล่าวบ้างแล้วข้างต้น ผู้ท่ีเป็นโรคน้ีมักจะดูซึมลง ไม่ ร่าเริง แจ่มใส เหมือนก่อน จะเก็บตัวมากข้ึน ไม่ค่อยพูดจากับใคร บางคนอาจกลายเป็นคนใจ นอ้ ย อ่อนไหวง่าย ซง่ึ คนรอบขา้ งก็มักจะไมเ่ ขา้ ใจว่าทาไมเขาถึงเปล่ียนไป บางคนอาจหงดุ หงิด บอ่ ยกว่าเดมิ แมบ่ ้านอาจทนทีล่ กู ๆ ซนไม่ได้ หรือมีปากเสียงระหว่างคคู่ รองบอ่ ยๆ
๗ ๖. การงานแย่ลง ความรับผิดชอบต่อการงานก็ลดลง ถ้าเป็นแม่บ้านงานบ้านก็ไม่ได้ทา หรือทา ลวกๆ เพียงให้ผ่านๆ ไป คนท่ีทางานสานักงานก็จะทางานท่ีละเอียดไม่ได้เพราะสมาธิไม่มี ในช่วงแรกๆ ผ้ทู เ่ี ปน็ อาจจะพอฝืนใจตัวเองใหท้ าได้ แต่พอเป็นมากๆ ขึ้นก็จะหมดพลงั ทีจ่ ะต่อสู้ เรม่ิ ลางานขาดงานบอ่ ยๆ ซึ่งหากไมม่ ีผู้เข้าใจหรอื ให้การชว่ ยเหลอื กม็ ักจะถูกให้ออกจากงาน ๗. อาการโรคจิต จะพบในรายท่ีเป็นรุนแรงซ่ึงนอกจากผู้ท่ีเป็นจะมีอาการซึมเศร้ามากแล้ว จะยัง พบว่ามีอาการของโรคจิตได้แก่ อาการหลงผิดหรือประสาทหลอนร่วมด้วย ท่ีพบบ่อยคือ จะ เช่ือว่ามีคนคอยกล่ันแกล้ง หรือประสงค์ร้ายต่อตนเอง อาจมีหูแว่วเสียงคนมาพูดคุยด้วย อย่างไรก็ตามอาการเหล่าน้ีมักจะเป็นเพียงชั่วคราวเท่าน้ัน เม่ือได้รับการรักษา อารมณ์เศร้าดี ขึ้น อาการโรคจิตกม็ กั ทเุ ลาตาม จากที่กล่าวมาจะเห็นได้ว่าโ รคซึมเศร้าเป็นปัญหาสาคัญ ก่อให้เกิดการสูญเสียตามมา มากมาย ส่งผลต่อวัยรุ่นทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจและสังคม ทาให้ร่างกายอ่อนเพลีย เศร้า หดหู่ ซึม เบื่อหน่าย หงุดหงดิ ฉุนเฉียว ไม่มีสมาธิ นอนไมห่ ลับ เกิดความเครียดวติ กกังวล จนพฒั นาไปสู่ ภาวะซึมเศร้าและคิดทาร้ายตัวเองหรือฆ่าตัวตายได้ และสาเหตุอ่ืน ๆ ได้แก่ ภาวะเศรษฐกิจ การเงิน ความผิดหวัง ความสัมพันธ์ ความรัก ความสูญเสีย และส่งผลต่อสัมฤทธ์ิผลทางการเรียน และการปรับตัว ผู้ป่วยซึมเศร้านอกจากจะมีความผิดปกติทางด้านพฤติกรรมและความคิดแล้ว ความผิดปกติทางด้านพฤติกรรม และความคิดน้ันยังส่งผลต่อตัวผู้ป่วยที่เป็นโรคซึมเศร้า และ บุคคลรอบข้าง ซึ่งก็จะได้รับผลกระทบจากตัวผู้ป่วยโดยตรง เราสามารถป้องกันหือรักษาการเป็น โรคซึมเศร้าได้ดว้ ยแนวทางการรักษาตา่ งๆตอ่ ไปนี้
๘ ๑.๕ แนวทางการป้องกันและการรกั ษาผูป้ ่วยโรคซึมเศรา้ แนวทางการป้องกันผู้ป่วยโรคซมึ เศรา้ พนู สทิ ธิ์ บุรพรัตน์ (๒๕๕๓:ออนไลน)์ กล่าวถงึ แนวทางในการป้องกันโรคซมึ เศร้าดงั นี้ - ภาวะซึมเศรา้ ไมม่ ีวิธีการป้องกันทแ่ี น่นอน เน่อื งจากสาเหตอุ าจเกิดจากโรคบางประการ เช่น ความผิดปกติในสมอง อาการเจบ็ ปว่ ย หรอื การใช้ยาท่เี กดิ ภาวะซึมเศร้าแทรกซ้อนได้ ถอื วา่ เปน็ ปจั จยั ที่อยเู่ หนอื การควบคุม แตก่ ารสรา้ งพฤติกรรมทางสุขภาพทีด่ ีด้วยการเลือก รับประทานอาหารและออกกาลงั กาย การรักษาสภาวะอารมณใ์ ห้แจม่ ใสด้วยการทากิจกรรม เพือ่ ความสนุกสนานและผ่อนคลาย นับเปน็ สว่ นหนงึ่ ในการช่วยลดความเสี่ยงจากภาวะ ซึมเศร้าได้ สถาบันสขุ ภาพจิตเดก็ และวยั รุ่นราชนครินทร์ (๒๕๖๓:ออนไลน)์ กล่าวถงึ แนวทางในการ ป้องกันโรคซึมเศร้าดังนี้ - ทาสมาธิ การทาสมาธแิ มแ้ ค่วนั ละไมก่ ีน่ าที่ สามารถช่วยวา่ เราเขา้ สู่ความเงียบสงบ ปรับสมดุล ชวี ติ ผ่อนคลายความเครยี ด และยงั ทาใหม้ ีความแจม่ ชัดในสมอง - ออกกาลงั กาย การออกกาลงั กายเป็นประจาชว่ ยเพ่มิ สารเอนโดฟินส์ในร่างกาย สง่ เสรมิ พลงั งาน ยกระดับอารมณ์ใหส้ งู ขึ้น และ ยงั เพ่มิ ความรู้สึกเห็นคณุ ค่าในตนเอง - กล่มุ เพ่ือนทไี่ ว้ใจได้ กลุ่มเพอ่ื นทีเ่ ป็นกลั ยาณมติ ร คอยดูแลรบั ฟงั ชว่ ยเหลอื กันและกัน มีมสี ุข รวมเสพ มที ุกข์รว่ มตา้ น เพราะว่าการทีค่ มเรามกี ลุม่ คนคอยหนุนนาจะทาใหค้ นเราสามารถ รับมือกับความเครียดและความเจบ็ ปว่ ยทางใจได้ - หางานอดเิ รกทา งานอดิเรกมกั เป็นส่งิ ท่ีเรารักที่ จะทาช่วยดึงความสนใจจากอารมณ์ด้านลบได้ ดงั นัน้ ถ้ารสู้ กึ เครียดหรอื ซึมเศร้า ควรหางานอดิเรกที่ทาแลว้ จะมสี มาธิจดจ่อกบั มัน - การรักษาจากผู้เชี่ยวชาญ ในบางครง้ั เราอาจจะพบเจอเรอ่ื งราวที่ทาใหเ้ ราไม่สามารถควบคมุ อารมณ์และความคิดของเราได้ จึงจาเปน็ ต้องพง่ึ พาผ้เู ชย่ี วชาญท่สี ามารถให้คาแนะนาและ วินิจฉัยอาการของเราได้แมน่ ยา ซง่ึ จะค่อยชว่ ยเหลอื เราให้ผอ่ นคลายอารมณจ์ นสามารถ กลับมาใชช้ วี ิตไดเ้ ป็นปกติ
๙ - จงรักตัวเอง การรกั ตวั เองเป็นหน่งึ ในวธิ ีทีไ่ ดผ้ ลดที ีส่ ดุ แต่ไมไ่ ดถ้ กู ใช้อย่างแพร่หลาย เหตผุ ลคอื น้อยคนนักท่ีจะถูกสอนใหร้ ักตวั เอง การรกั ตวั เองหาใชค่ วามเหน็ แก่ตัว แตค่ อื การเมตตาและ ปรารถนาดีต่อตวั เราเอง นรมน ธรี ะอมั พรพนั ธุ์ (๒๕๖๑:ออนไลน์) กล่าวถงึ แนวทางในการปอ้ งกันโรคซึมเศร้าดงั น้ี การป้องกนั โรคซมึ เศร้าอาจทาได้โดยกาจัดปัจจยั เสี่ยงอืน่ ๆ เชน่ - การรกั ษาพฤติกรรมทางสุขภาพทด่ี ี กินแต่อาหารที่มีประโยชน์ - ออกกาลงั กายเพื่อลดโอกาสเกดิ โรคและภาวะซึมเศรา้ ท่ีอาจเกิดแทรกซ้อนมาได้ - ควรหาเวลาผอ่ นคลายจากความเครียด - ออกไปทากิจกรรมเพือ่ ความสนุกสนานเพื่อหลกี เล่ียงภาวะซึมเศรา้ Petcharavej Hospital (๒๕๖๒:ออนไลน์) กล่าวถงึ แนวทางในการป้องกันโรคซึมเศรา้ ดงั น้ี ภาวะโรคซึมเศรา้ เป็นโรคท่เี กิดจากสาเหตุที่หลากหลายจึงไมส่ ามารถควบคมุ ได้ แต่การทา กิจกรรมต่าง ๆ เชน่ การออกกาลังกาย การออกไปเท่ียวนอกบ้าน และการรักษาสภาวะอารมณ์ ของตวั เองใหเ้ ปน็ ปกติและมีชีวิตชีวา ไมเ่ กบ็ กดอารมณ์ความรู้สกึ ไว้กับตัวเองมากจนเกินไป การ มองโลกในแงด่ กี จ็ ะทาให้เราห่างไกลจากโรคซึมเศร้าได้ สลิลนาท พานประเสริฐ (๒๕๖๒:ออนไลน์) กลา่ วถงึ แนวทางในการป้องกนั โรคซึมเศรา้ ดงั น้ี - การระบายความรูส้ กึ เรียนรวู้ ธิ ปี ลดปล่อยความรู้สึกเศรา้ โกรธผิดหวังหรือเสียใจออกมาเพราะ อาการ ซึมเศร้ามกั เกดิ จากการเก็บกดอารมณค์ วามรู้สกึ ไว้ ทาไดโ้ ดยการพูดคุยกับคนทีไ่ ว้ใจได้ ตะโกน หรือรอ้ งไห้ออกมาดังๆหรือเขยี นความรู้สึกลงในสมุดบนั ทกึ - การหวั เราะเยอะๆ เมื่อรู้สึกทกุ ข์ ควรพาตวั เองอยู่กับส่ิงทีท่ าให้รสู้ กึ เพลดิ เพลิน เชน่ ดู ภาพยนตร์ตลก หรือ อ่านเรือ่ งขาขนั หรอื พูดคยุ กับเพ่ือนๆในเรอ่ื งขบขนั สนุกสนานเพือ่ ช่วย คลายเครียดช่วยคลาย ความทกุ ข์ในใจได้ - การออกไปเท่ียว ออกจากสงิ่ แวดลอ้ มเดิมๆ ีทท่ าให้รู้สึกเบื่อหน่าย เศร้า เปลี่ยนไปสู่ ส่งิ แวดล้อม ใหมๆ่ ีท่สดใส มีพลังมากีข้น ไดพ้ บเหน็ ส่ิงใหมๆ่ ววัฒนธรรมใหม่ๆ ผูค้ นใหม่ๆ สิ่ง เหลา่ ีนจ้ ะช่วย ให้ผอ่ นคลายความเครยี ด และคลายความเศร้าไดด้ ี
๑๐ - การออกกาลังกาย ช่วยเพ่ิมระดับสารเคมี เซโรโทนนิ ในสมอง รวมถงึ เพมิ่ การหลง้ั สาร เอนดอร์ฟนี ท่ีช่วยทาให้ผ่อนคลายและอารมณด์ ีขี น้ - การทางานอดิเรก หากมีเรื่องเครยี ดหรือเรอ่ื งท่ีทาใหเ้ ศร้าสะบดั ความรสู้ ึกเหลา่ นั้นออกไปและ ไปทาสิง่ ที่ สร้างสรรคฝ์ ึกสมาธิอย่างการทางานอดเิ รกเชน่ ปลูกต้นไม้ วาดรปู ระบายสี ทาอาหาร เย็บปกั ถกั รอ้ ย - การมองโลกในแง่บวก(Positive Thinking) การมองโลกในแง่ดี ช่วยลดความวิตกกังวล โดย อาจเรมิ่ จากฝกึ คดิ ในมมุ บวก ฝึกมอง เร่อื งตา่ งๆ รอบตวั ในมมุ บวก และรูจ้ ักช่ืนชมคนอ่นื เป็น การเตมิ เตม็ ความสุขใหก้ ับชวี ิตของผูป้ ่วยไดม้ ากีขน้ และเปิดใจพดู คยุ หรอื ทากิจกรรมตา่ งๆกบั ครอบครัวและเพื่อน แนวทางการรกั ษาผปู้ ว่ ยโรคซึมเศร้า สายพิณ หัตถีรตั น์ (๒๕๖๐:ออนไลน์) กล่าวถึงแนวทางในการรักษาผู้ป่วยซึมเศร้าดงั น้ี การรักษาโรคซึมเศร้าในปัจจุบนั หลัก ๆ มีดว้ ยกนั ๓ วธิ ี คือ ๑. การใชย้ าต้านซึมเศร้า(Antidepressants) ๒. การพูดคยุ บาบัดทางจิต (Psychotherapy) ๓. การกระตนุ้ เซลล์สมองและประสาท (Brain Stimulation Therapies) โดยสว่ นใหญแ่ พทยจ์ ะ รักษาดว้ ยการใช้ยาต้านซึมเศร้าและการพดู คุยบาบดั กบั ผปู้ ่วยควบคู่กันไป สว่ นในรายท่ีมีอาการ รนุ แรงมาก มีพฤตกิ รรมมุ่งทาร้ายทาตวั เองหรือฆา่ ตัวตาย จึงจะเลือกใช้การกระตุ้นเซลลส์ มองและ ประสาทเพอื่ รกั ษาได้ทนั ท่วงที นรมน ธีระอัมพรพนั ธุ์ (๒๕๖๑:ออนไลน์) กล่าวถงึ แนวทางในการรกั ษาผู้ปว่ ยซึมเศร้าดังนี้ การรกั ษาภาวะซึมเศร้ามีด้วยกนั ๓ วธิ หี ลกั ขน้ึ อยกู่ ับการพจิ ารณาของแพทย์ว่าผู้ป่วยเหมาะกบั วธิ ี ใด และอาจใช้การรักษาควบคู่กนั ไปมากกว่าหนง่ึ วิธีก็ได้ ๑. การใชย้ าต้านเศร้า (Antidepressants) ชว่ ยในการปรับสมดลุ ของสารเคมใี นสมองท่ีควบคุม อารมณแ์ ละความเครียด ในผปู้ ว่ ยทีม่ อี าการค่อนข้างรนุ แรง แพทย์อาจใช้ยาตา้ นเศร้าผสานกบั การบาบัดดว้ ยการพูดคุย
๑๑ ๒. จติ บาบดั (Psychotherapy) การทาจิตบาบัดนบั ว่าได้ผลดีท่สี ุดสาหรบั ผ้ปู ่วยท่ีมีภาวะซมึ เศร้า นอ้ ย ถึงปานกลาง ทั้งน้สี าเหตแุ ละอาการของผปู้ ว่ ยจะเป็นปัจจัยใหน้ ักบาบดั เลือกใช้วธิ บี าบัด ท่ตี ่างกนั ออกไป ๓. การรกั ษาดว้ ยการกระตนุ้ เซลลส์ มอง (Brain Stimulation Therapies) เม่อื ผู้ปว่ ยโรคซึมเศร้า ไมต่ อบสนองต่อการรักษาแบบอน่ื หรืออย่ใู นภาวะซมึ เศรา้ ระดับรนุ แรงถงึ ข้นั ทาร้ายตนเอง หรือคนอ่นื ไม่สามารถรักษาโดยรอจนกวา่ ยาตา้ นซึมเศรา้ จะออกฤทธไ์ิ ด้ การรักษาด้วยการ กระตุ้นสมองและเส้นประสาทจึงกลายเปน็ วิธีท่ปี ลอดภัยและได้ผลทีส่ ดุ Petcharavej Hospital (๒๕๖๒:ออนไลน)์ กล่าวถงึ แนวทางในการรักษาผปู้ ่วยซมึ เศร้า ดังน้ี - การรักษาโรคซมึ เศร้าด้วยยา ในอาการระดับปานกลางถงึ ข้ันรนุ แรงจะเปน็ การให้ยาตา้ น ซมึ เศรา้ - การบาบดั พฤติกรรมและความคิด จะเป็นวิธีการรกั ษาท่ใี ช้เวลาค่อนข้างนาน โดยสว่ นมากการ บาบดั พฤติกรรมและความคดิ จะรกั ษาควบคูก่ ันไปกับการกนิ ยา วิธกี ารรักษาจะเปน็ การ พูดคุยใหผ้ ปู้ ว่ ยโรคซมึ เศร้าเปล่ยี นพฤติกรรมและมมุ มองในการใช้ชีวิตใหเ้ ปน็ ในทางทด่ี ขี นึ้ - การกระตนุ้ เซลลส์ มองและประสาท เปน็ วิธกี ารที่ใช้กับผู้ปว่ ยอาการรุนแรงทมี่ ีพฤตกิ รรมทา รา้ ยตัวเอง หรอื มคี วามคิดอยากฆา่ ตัวตาย โดยจะมกี ารใชก้ ระแสไฟฟา้ ปลอ่ ยผ่านสมองของ ผปู้ ่วยขณะทด่ี มยาสลบอยู่ แต่การรกั ษาด้วยวิธีนีอ้ าจมีผลขา้ งเคียง ผ้ปู ่วยอาจะมอี าการปวดหวั คลน่ื ไส้ ความจาเส่อื ม และอาจะเกิดอาการชักเปน็ ช่วง ๆ ในระหว่างการรกั ษา Voicetv (๒๕๖๑:ออนไลน์) กลา่ วถงึ แนวทางในการรักษาผปู้ ว่ ยซึมเศร้าดังน้ี - การรกั ษาทางจติ ใจ สามารถรกั ษาไดโ้ ดยพดู คุยหรอื ปรึกษาจติ แพทย์ทาใหผ้ ปู้ ่วยเกดิ ความ เขา้ ใจและสาเหตขุ อง ปญั หา - การรักษาทางพฤติกรรม ใหผ้ ปู้ ว่ ยเรียนรู้วิธที จี่ ะไดร้ บั ความพอใจหรอื ความสขุ จากการกระทา ของเขาและพบวิธี ทีจ่ ะหยุดพฤตกิ รรมทีอ่ าจนาไปสคู่ วามซมึ เศร้า - การรกั ษาโดยอาศัยทฤษฎจี ติ วิเคราะห์ โดยช่วยผู้ป่วยค้นหาปัญหาขอ้ ขดั แยง้ ภายในจติ ใจผปู ่วย ซง่ึ อาจมีรากฐานมาจาก ประสบการณต์ ัง้ แตเ่ ด็กสาหรบั ีผป้ ว่ ยท่เี ปน็ โรคซมึ เศร้ารนุ แรงมอี าการ
๑๒ กาเรบิ ซ้าๆจะตอ้ งการ การรกั ษาด้วยยาร่วมกบั การรักษาทางจิตใจควบคกู่ ัน เพ่ือผลการรักษา ในระยะยาวที่ดีทส่ี ดุ - รักษาโรคซึมเศร้าดว้ ยการใชย้ า ในปจั จบุ นั ยารักษาโรคซึมเศร้าแบง่ ออกได้หลายกลมุ่ ตาม ลักษณะโครงสรา้ งทางเคมี และวธิ กี ารออกฤทีธ์ คอื ๑.กลุ่ม tricyclic (คอื ยาที่มโี ครงสรา้ งทาง เคมี) ๒.กล่มุ monoamine oxidase inhibitors เรียกย่อๆว่าMAOI ๓.กลุ่ม SSRI (serotonin-specific reuptake inhibitor) ๑.๕.๑ การใชภ้ าษาในการรักษา - ภาษา คือ สญั ลกั ษณ์ีทม่ นุษย์ใช้ในการสื่อสารเพื่อส่ือความหมายของกล่มุ สังคมแต่ละกลุม่ และ ทุกคนในสงั คมน้ันๆจะเขา้ ใจความหมายตามทไ่ี ดต้ กลงกนั ไวใ้ นสงั คม - การใชภ้ าษา คือ การติดต่อสอื่ ความหมายในสังคมให้เป็นที่เข้าใจกันด้วยการฟังผ้อู ่นื พูดหรอื พดู ให้ผอู้ นื่ ฟงั อา่ นส่ิงทผ่ี ูอ้ ่ืนเขยี น และเขียนบางสิ่งบางอยา่ งให้ผู้อ่ืนอา่ น และวธิ ีตา่ งๆอีก มากมาย การใช้ภาษาจงึ เปน็ เครอื่ งมอื รักษาทีส่ าคัญชนดิ หีนง่ ท่ีใช้ส่อื สารกับผูป้ ่วยโรคซมึ เศรา้ และมี จุดประสงคใ์ หผ้ ปู้ ว่ ยไดร้ ับการรกั ษาโดยวิธีต่างๆจากคนรอบขา้ งหรือจติ แพทย์ แนวทางการใชภ้ าษาเพอ่ื รักษาผปู้ ่วยโรคซมึ เศร้า วริ มณ กาสีวงศ์ (๒๕๕๘:๓๐) กล่าวถึงแนวทางการใช้ภาษาเพอื่ รกั ษาผปู้ ่วยโรคซมึ เศรา้ ดงั นี้ - การสนทนาเกยี่ วกบั ภาวะซึมเศร้าควรบอกถึงส่ิงท่ผี ดู้ ูแลสงั เกตุเหน็ ถึงความผดิ ปกติ และยนื ยนั ความรู้สึกผิดปกติดว้ ยความออ่ นโยน ใส่ใจ ตงั้ ใจรบั ฟัง - การสอ่ื สารเพ่ือค้นหาสาเหตุของโรคซมึ เศรา้ ควรเร่ิมต้นดว้ ยความอ่อนโยนและระมดั ระวงั ไม่ให้ กระทบกระเทือนจิตใจผู้ป่วย - การสื่อสารในแนวทางให้การชว่ ยเหลือ รวมถงึ การให้กาลงั ใจ สร้างความหวงั โดยใช้ภาษาที่ งา่ ยเข้าใจได้ สือ่ ใหร้ ูว้ ่าผูป้ ่วยมีความสาคญั ไมโ่ ดดเดย่ี วตามลาพังและมีคนคอยให้ความ ช่วยเหลอื - การสื่อสารที่ ควรหลกี เลีย่ ง ผูป้ ว่ ยทีม่ ภี าวะซึมเศร้าต้องการคนยอมรับใส่ใจและรับฟัง ด้วย ความเขา้ ใจและเมตตาโดยไมข่ ดั จงั หวะไมต่ ัดสนิ ถูกผดิ สัง่ สอนหรือให้คาแนะนาโดยมตี ัวอย่าง
๑๓ อรสริ ิ พานชิ (๒๕๖๓:๔๘) กล่าวถึงแนวทางการใชภ้ าษาเพือ่ รักษาผูป้ ่วยโรคซึมเศร้าดังน้ี - การใชภ้ าษาท่าทาง เปน็ ภาษาทใี่ ช้ประกอบการพดู และมคี วามสาคญั ไม่น้อยกว่าภาษาพดู เช่น ทา่ ทาง ทา่ น่งั สีหนา้ และแววตา - การต้งั คาถาม เป็นทกั ษะท่ีชว่ ยกระตนุ้ ใหผ้ ู้ป่วยสามารถพูดคุยได้สะดวกเพอ่ื ดงึ ความสนใจของ ผู้ปว่ ยโดยใชค้ าถามปลายเปดิ - การเงียบ เปน็ ทักษะทส่ี าคัญทีใ่ ชใ้ นชว่ งถามตอบหรอื การแสดงความคิดเห็น การเว้นระยะเงียบ ส้ันเกนิ ไปอาจทาให้ผปู้ ่วยมีเวลาในการทบทวนเรอ่ื งราวไมเ่ พียงพอ - การใหก้ าลังใจ เปน็ ทักษะทีเ่ สรมิ และใหก้ าลังใจแกผ่ ู้ป่วย โดยเฉพาะในชว่ งที่มีความรู้สกึ เสยี ใจ เศร้าโศกหรืออยู่ในภาวะเครียด เพ่ือให้ผปู้ ว่ ยมองเหน็ ความหวังทีเ่ ปน็ กาลังใจใหค้ วามรูส้ ึก เขม้ แขง็ และสามารถสกู้ ับปญั หาต่อไป - การสะท้อนความรูส้ ึก เปน็ ทักษะทแ่ี พทย์สะท้อนความรสู้ กึ ของผู้ป่วยเพอื่ แสดงให้เหน็ วา่ แพทย์ รูส้ กึ เหน็ ใจและเข้าใจ Raksa Content Team (๒๕๖๑:ออนไลน์) กล่าวถงึ แนวทางการใชภ้ าษาเพอ่ื รักษาผปู้ ว่ ย โรคซึมเศรา้ ดงั นี้ - ใช้คาพูดท่ีให้กาลงั ใจเป็นส่ิงสาคัญสาหรับผู้ปว่ ยโรคซึมเศรา้ - รบั ฟงั ในสิง่ ท่ีผ้ปู ่วยพดู หรือตงั้ คาถามผูฟ้ งั ไมจ่ าเปน็ ต้องใหค้ าตอบแคแ่ สดงถึงการรบั ฟังที่จรงิ ใจ ก็พอ - เสนอใหค้ วามช่วยเหลอื ไมว่ ่าจะเปน็ การชว่ ยเหลือเลก็ ๆน้อยๆอย่างการส่งั อาหารให้หรือเสนอ ตวั ออกไปข้างนอกเปน็ เพ่ือนทาให้ผู้ป่วยรู้สกึ อ่นุ ใจและไดเ้ ข้าสงั คม การอบรมระบบบรกิ ารผู้ป่วยโรคซมึ เศรา้ (๒๕๕๘:ออนไลน)์ กลา่ วถงึ แนวทางการใชภ้ าษา เพื่อรกั ษาผู้ป่วยโรคซึมเศร้าดังนี้ - การพูดคยุ ให้กาลงั ใจ การพดู คุยควรพูดใหช้ า้ ลงและชัดเจน ใช้คาพดู ในเชงิ บวกน้าเสยี ง นมุ่ นวลไม่ตะโกน - การใช้ดนตรีบาบัด เป็นศาสตร์ในการบาบัดแขนงหนึ่ง ที่ช่วยบาบัดด้านจิตใจอย่างมาก ด้วย ทานองบทเพลงและเนื้อหาท่ีใช้ส่ือสารให้ผู้ฟัง ปัจจุบันมีบทเพลงและดนตรีมากมายที่ทา
๑๔ ออกมาเพื่อใช้บาบดั ผู้ป่วยโรคซึมเศร้าและให้กาลังใจต่อเหตุการณท์ ี่เลวร้ายของชีวติ ไปได้ เช่น เพลง ศรัทธา-หิน เหล็กไฟ - การอ่านหนังสือบาบดั ด้านความคิดและจติ ใจ การอ่านหนงั สอื เกี่ยวกบั โรคซึมเศรา้ และการให้ กาลังใจเชิงบวกเพ่ือการใช้ชีวิต เพื่อให้ผู้ป่วยท่ีกาลังเผชิญกับโรคได้เข้าใจและเป็นตัวช่วยให้ หายจากโรคน้ีได้ ตวั อย่างหนังสอื เชน่ โลกซมึ เศร้าของโยฮันน์ - การใช้ภาษากายบาบัด การสัมผัสขณะสนทนาถือเป็นหนึ่งวิธีที่สาคัญ เช่น การแตะเบาเบา หรือจับมือเพ่ือแสดงถึงความใส่ใจ ยอมรับและเต็มใจช่วยเหลือผู้ป่วย การใช้ภาษารัก คือการ อบกอดด้วยความอบอ่นุ และมคี วามพอดีซ่ึงเปน็ การรกั สาทางดา้ นจิตใจชนดิ หน่งึ จากการศึกษาแนวทางการป้องกันและการรกั ษาผู้ปว่ ยโรคซึมเศร้า สรุปได้ว่า แนวทางการ ป้องกันและการรักษาผู้ป่วยซึมเศร้าเป็นโรคที่สามารถรักษาให้หายได้ และมีแนวทางในการรักษา หลายวิธี เช่น การรักษาด้วยตนเอง การปรึกษาจิตแพทย์ การรักษาโดยใช้ยาและการรักษาโดยใช้ เครื่องมือไฟฟ้า ทั้งน้ีแนวทางในการรักษาทุกวิธีจาเป็นต้องมีการใช้ภาษาที่เหมาะสมกับผู้ป่วย ซึมเศร้า รวมถึงการใช้ภาษาในการสื่อสารกับผู้ป่วยซึมเศร้าซึ่งเป็นสิ่งสาคัญที่มีส่วนช่วยให้การ รกั ษามปี ระสทิ ธิภาพและเห็นผลจริง
๑๕ ๒.การใช้ภาษาในการสอ่ื สารกับผู้ปว่ ยโรคซึมเศร้า Beau Monde ( ๒๕๖๒ ) ได้กล่าวว่า สิ่งหน่ึงท่ีเป็นตัวกระตุ้นให้ผู้ที่ป่วยเป็น โรค ซึมเศร้า น้ันมีอาการที่ดีขึ้นและแย่ลงได้น่ันก็คือคาพูดของคนรอบกาย โดยคาพูดท่ีเหมาะสมน้ันก็ จะช่วยให้ผู้ป่วยรู้สึกดีข้ึนได้แต่หากผู้ป่วยเจอคาพูดท่ีไม่เหมาะสมก็อาจทาให้อาการแย่ลงไป กว่าเดิมได้เช่นกัน ถึงแม้ว่าจะเป็นคาพูดเพอ่ื ให้กาลังใจและมาจากความหวังดีของเราก็ตาม ดังน้ัน ก่อนท่ีเราจะพูดอะไรจึงควรมีการไตร่ตรองและทบทวนให้ดีก่อนว่าคาพูดของเราน้ันจะช่วยทาให้ ผปู้ ่วยดีขึน้ หรอื ว่าแยล่ งกนั แน่ ๒.๑การใชภ้ าษาเชิงบวกกบั ผปู้ ว่ ยโรคซมึ เศร้า โรงพยาบาลเปาโล พหลโยธิน ( ๒๕๖๔ ) ได้กล่าวถึงการใช้ภาษาท่เี หมาะสมกบั การส่อื สาร กบั ผปู้ ่วยโลกซึมเศรา้ มดี ังนี้ ๒.๑.๑ ชวนผปู้ ว่ ยให้ลกุ มาทากิจกรรมทไี่ ด้เคลอ่ื นไหว ไมว่ า่ จะเปน็ เล่นกีฬาเบาๆ เลน่ เกม ทางานศลิ ปะ นอกจากจะลดโอกาสท่ีจะคดิ ฟุง้ ซ่าน และคดิ หดหู่แล้ว การเคลอ่ื นไหว ร่างกายยงั ชว่ ยหลั่งสารความสขุ อย่างเอน็ โดรฟินออกมา ๒.๑.๒ ฟงั ดว้ ยความต้ังใจ และท่าทีที่สบายๆ ไมค่ ะยั้นคะยอ และไมต่ ดั สินใจแทน น่ันเพราะผปู้ ่วยโรคซมึ เศร้ามักมีความคิดวา่ ตวั เองเป็นภาระใหค้ นอ่ืนอยู่แล้ว ดงั นน้ั การจะใหผ้ ปู้ ่วย พดู คยุ ระบายความรูส้ ึก ต้องให้พวกเขารู้สกึ ก่อนว่ามีคนอยากรับฟงั และไม่กดดนั หรอื ตัดสินเขา สรา้ งความไว้วางใจ และบรรยากาศสบายๆ ให้ผปู้ ่วยไดเ้ ลา่ ส่งิ ที่อยากพูดออกมาเต็มที่ เพราะใน บางครง้ั เขาอาจมีความคิดอยากทาร้ายตัวเอง หรอื อยากตาย หากว่าคนรอบข้างได้มีโอกาสรับฟงั จะได้สามารถปอ้ งกนั เหตุร้ายทอ่ี าจเกดิ ขึ้นได้ทนั ท่วงที ตวั อยา่ งการใชภ้ าษาเชิงบวก พชิ าวรี ์ เมฆขยาย ( ๒๕๖๒ ) กล่าวถึงตัวอยา่ งคาพูดที่เหมาะสมในการสนทนากบั ผูป้ ่วยโรค ซมึ เศร้า มดี งั นี้ ๑.) คาแนะนาในการเริม่ ต้นบทสนทนา “ฉันรสู้ ึกเปน็ ห่วงเธอ” “ชว่ งน้ฉี นั สงั เกตว่าเธอเปลี่ยนไป เลยอยากถามว่าเปน็ ยังไงบา้ ง” “ฉันอยากจะมาพูดคยุ กบั เธอ เพราะเห็นช่วงนี้เธอดูซึม ๆ ไป”
๑๖ ๒.) คาถามที่สามารถใช้ถามได้ “เธอเร่มิ รูส้ กึ แบบนี้ตง้ั แตเ่ ม่อื ไหร่” “มอี ะไรเกิดข้ึนรึเปล่าทท่ี าใหเ้ ธอเรมิ่ รู้สึกแบบน้ี” “ฉนั จะชว่ ยเธอได้ยังไงบ้าง” “เธออยากรับความช่วยเหลอื ในเร่อื งน้ีมั้ย” ๓.) คาพดู ทสี่ ามารถใชไ้ ด้ “เธอไมไ่ ดต้ ัวคนเดียวลาพงั นะ เพราะฉนั อย่ทู น่ี ีเ่ พ่อื ชว่ ยเธอ” “ตอนนเ้ี ธออาจจะยังนกึ ภาพไมอ่ อก แตค่ วามรู้สกึ พวกน้ไี มไ่ ด้อยูต่ ลอด มนั สามารถหายไปได้” “ฉนั อาจไม่สามารถเข้าใจสง่ิ ที่เธอกาลังร้สู กึ หรือเผชิญได้หมด แตฉ่ นั เป็นห่วงและอยากจะช่วย นะ” “เวลาที่เธออยากยอมแพ้ อยากให้เธอลองพยายามฝนื สู้กบั มนั ไปอีกวัน อกี ช่วั โมง หรือนาน เท่าไหร่ก็ไดท้ ่ีเธอสามารถทาได้” “เธอสาคัญกบั ฉันมากนะ” “บอกฉันไดม้ ้ัยว่าอยากใหฉ้ นั ทาอะไรเพือ่ ช่วยเธอ” Beau Monde ( ๒๕๖๒ ) กล่าวถึงคาพดู ปลอบใจคนเป็นโรคซมึ เศรา้ การพูดแบบไหนให้ ร้สู ึกดขี นึ้ มดี ังนี้ คาพูดทค่ี วรพูดกบั คนเปน็ โรคซึมเศร้า ตัวอย่างเชน่ “อกี ไม่นานกจ็ ะดขี นึ้ และเธอจะผา่ นมันไปได้” “ฉันอาจจะไมเ่ ขา้ ใจเธอ แต่ฉันจะอยู่ขา้ งๆ เธอนะ” “เธอยงั มเี วลาอีกมาก และฉนั จะอยู่ขา้ งๆ เผอ่ื ว่าจะช่วยอะไรเธอได้บ้าง” “อดทนไวน้ ะ เธอยงั มฉี นั อยขู่ า้ งๆ นะ” “เธอไม่ไดอ้ ยคู่ นเดียวนะ” “ไมม่ ใี ครตง้ั ใจให้เรอ่ื งร้ายๆ เกิดข้นึ หรอก” “ฉนั เหน็ แลว้ ว่าเธอกาลังพยายาม มีอะไรท่ีฉันพอจะช่วยเธอไดบ้ ้าง” “ออกไปเดนิ เล่นกันไหม / ฉันจะกอดเธอไวน้ ะ”
๑๗ คลีนิกสขุ ภาพจิตนายแพทยเ์ จษฎา ( ๒๕๖๑ ) กลา่ วถึงตัวอย่างคาพูดท่ีเหมาะสมในการ สนทนากบั ผู้ปว่ ยโรคซึมเศร้า มีดงั น้ี คาพูดที่ควรพูดกับผู้ปว่ ยโรคซมึ เศรา้ ตวั อยา่ งเชน่ “อยากให้ฉันกอดไหม” “เธอไมไ่ ดอ้ ย่คู นเดียวนะ” “เธอสาคัญสาหรับเสมอนะ” “ฉันจะอย่ขู า้ งๆ เธอนะ” “ฉนั อาจไมเ่ ข้าใจ แตเ่ ข้าใจเธอนะ” “ฉนั รกั เธอนะ” ในการใช้ภาษาท่ีเหมาะสมกับการสื่อสารกับผู้ป่วยโรคซึมเศร้า ถือเป็นสิ่งท่ีสามารถทาให้ ผู้ป่วยมีอาการท่ีดีข้ึนได้ โดยการชวนผู้ป่วยมาทากิจกรรมที่ได้เคลื่อนไหว ทาให้ร่างกายหลั่งสาร เเห่งความสุขอย่างเอ็นโดรฟิน ช่วยลดโอกาสที่จะคิดฟุ้งซ่านได้ ในฐานะผู้ฟังควรจะฟังด้วยความ ต้ังใจเเละสร้างบรรยากาศให้ดูสบายๆผู้ป่วยจะได้ไม่คิดว่าตนเองเป็นภาระของคนรอบข้างเเละ สบายใจทจี่ ะระบายในส่ิงที่ขา้ งในใจออกมาอย่างเต็มที่ ซึ่งในการสนทนากับผปู้ ่วยกค็ วรพูดในทางที่ ใหผ้ ปู้ ว่ ยได้รสู้ ึกว่าไม่โดดเด่ยี วยังมีคนรอบข้างอย่เู สมอเเละเเสดงถึงความเป็นหว่ งเปน็ ใย ๒.๒ ภาษาทีค่ วรหลกี เลี่ยงกับผปู้ ่วยโรคซมึ เศร้า โรงพยาบาลเปาโล พหลโยธิน ( ๒๕๖๔ ) ได้กลา่ วถึงการใช้ภาษาที่ควรหลีกเล่ียงกับการ ส่ือสารกับผู้ป่วยโลกซมึ เศรา้ มีดงั น้ี ๒.๒.๑ อย่าบอกปดั ผปู้ ่วยให้ไปเขา้ วัดฟงั ธรรมหรอื ทาจิตใจให้สงบ โดยไม่อย่เู คียง ข้างพวกเขา เพราะผ้ปู ่วยจะร้สู ึกทนั ทีว่าไมม่ ที ีพ่ ึ่งพา หรอื รู้สกึ วา่ ตัวเองเป็นที่น่าราคาญ และยิ่งตีตัว ออกหา่ ง ส่งผลใหเ้ กิดความคดิ ไมอ่ ยากมชี ีวติ อยไู่ ด้ ๒.๒.๒ อย่าทาเป็นไม่ไดย้ นิ หรือไม่อยากพดู ถงึ เม่ือผปู้ ว่ ยพูดถงึ การอยากตาย หลายๆ คนคิดวา่ การเอ่ยหรือพูดคยุ ถงึ เร่ืองการฆา่ ตัวตายกบั ผูป้ ว่ ยโรคซมึ เศรา้ อาจเป็นแนวโนม้ ให้ ผูป้ ่วยอยากทา หรอื ชี้โพรงให้กระรอก แตใ่ นความเป็นจริงแลว้ หากผปู้ ่วยเอ่ยถึงการอยากตาย แล้ว คนใกล้ตัวกลับมที า่ ทตี อ่ ต้าน หรือทาเปน็ ไมส่ นใจเพ่ือใหผ้ ู้ปว่ ยเลกิ คิด หรือมีคาพดู ทานองวา่ “อย่า
๑๘ คดิ มาก” “อยา่ คิดอะไรบ้าๆ” ยิง่ ทาใหผ้ ู้ป่วยรสู้ กึ แย่ลงอยา่ งมากว่าเราไม่รบั ฟังส่งิ ทีเ่ ขาร้สู ึกคบั ขอ้ ง ใจ ไม่มวี นั จะเขา้ ใจเขาจริงๆ ๒.๒.๓ อยา่ กดดันและเร่งรดั ถ้าผูป้ ่วยยังอาการไมด่ ีขนึ้ ห้ามพูดหรอื ทาให้พวกเขา รู้สกึ วา่ “เมื่อไหรจ่ ะหาย” หรอื “หายได้แลว้ ” เพราะผปู้ ่วยจะย่ิงรู้สึกกดดัน และผดิ หวงั หากอาการ เพ่งิ เริ่มดขี ้นึ ความเครียดเหลา่ นจี้ ะยง่ิ ส่งผลให้จิตใจแย่ลง และอาจเป็นหนักกว่าเดิม ตัวอยา่ งภาษาท่คี วรหลกี เล่ยี ง โสภณ โพธริ ัชต์ ( ๒๕๖๒ ) กล่าวถึงคาพูดท่ีควรหลีกเลี่ยงในการสนทนากับผปู้ ว่ ยโรค ซึมเศร้า ตัวอยา่ งการใชภ้ าษา “พยายามหนอ่ ย แค่นเ้ี อง ทาไมทาไม่ได?้ ” สภุ าษิตโบราณที่ว่า “ความพยายามอยู่ท่ีไหน ความสาเร็จอยู่ที่นัน่ ” อาจเปน็ คาพดู ของคนธรรมดาทตี่ อ้ งการพูดใหก้ าลังใจเพ่ือน แต่สาหรบั ผปู้ ่วย โรคซึมเศร้าแลว้ คาพูดนี้กลบั ทาใหร้ ูส้ กึ ล้มเหลวมากขึน้ พลังในตัวลดนอ้ ยถอยลงไปและร้สู ึกหอย เห่ยี วใจยิ่งขึ้น การขอใหม้ ีความพยายามมากขนึ้ คงช่วยไม่ไดเ้ พราะไมม่ ีแรงมากพอที่จะทา อกี ทาง ผู้ปว่ ยโรคซมึ เศรา้ อาจเก็บเอาคาพูดน้ไี ปคดิ ตอ่ ดว้ ยวา่ ท่ีทามาทง้ั หมดกอ่ นหน้านี้ หากไมพ่ ยายาม แลว้ จะเรยี กว่าอะไร “หา้ มร้องไห้ รอ้ งไห้ทาไม?” ผปู้ ่วยโรคซึมเศร้าไมไ่ ด้ร้องไหต้ ลอดเวลาแต่การร้องไหเ้ ปน็ รปู แบบการ ระบายความเศร้าอยา่ งหน่ึงที่จะช่วยบรรเทาอาการเศรา้ ใหด้ ีข้ึนได้บา้ ง ซึ่งอย่างน้อยทสี่ ดุ การร้องไห้ ออกมากไ็ ม่ตอ้ งใชค้ วามพยายามมากเทา่ กบั การแก้ปญั หาที่ตัวเองกาลังประสบอยู่ การห้ามผู้ป่วย รอ้ งไหก้ ลายเป็นการปิดก้ันความรู้สกึ ของเขาเสมือนกบั ปิดประตูทางออกท่ีเหลืออยู่เพยี งประตู เดยี ว ดังนน้ั หากผูป้ ่วยโรคซึมเศร้าอยากรอ้ งไหก้ ็ควรปล่อยใหร้ อ้ งไหส้ ักพักหนงึ่ “ อยา่ คดิ มาก เดย๋ี วก็ดขี ึ้นเอง” การคิดมากไม่ใช่สาเหตุของโรคซึมเศรา้ เพียงประการเดยี ว ผู้ป่วย โรคซมึ เศร้ามกั มคี วามคิดหรือเผชญิ กบั ประสบการณ์ด้านลบอยแู่ ล้วเร่อื งที่ไมด่ ีเรือ่ งหนึง่ มักจะมี ตอนต่อไปเรอ่ื ยๆ เมอื่ มคี นน่ังฟังผ้ปู ่วยเล่าหรือระบายเรอื่ งใหม่ๆ ในแง่ลบที่เพิ่งประสบพบเจอ ผู้ฟงั กจ็ ะรู้สึกวา่ ตนเองฟังเรื่องราวด้านลบมากเกนิ ไป จนกระทงั่ เผลอพูดประโยคปลอบใจผปู้ ่วยวา่ “อยา่ คดิ มาก” หรือ “คดิ เสียว่าเป็นเรื่องลบๆ จะไดโ้ ดนลบออกไปจากใจบา้ ง” คาพดู เหล่านี้ไม่ได้ ชว่ ยใหผ้ ู้ปว่ ยรู้สึกดขี ้ึนแมแ้ ตอ่ ยา่ งน้อย เพราะปัญหายังไมไ่ ด้ถูกแกไ้ ขไปในทางทด่ี ีข้ึน
๑๙ “ ทาไมไม่กนิ ขา้ ว?” ผปู้ ่วยโรคซึมเศร้าอาจมอี าการเบื่ออาหารและรสู้ ึกผิดเสมอๆ เม่ือเบ่ืออาหารก็ ไมอ่ ยากรบั ประทานอาหาร บ่อยคร้งั ทีพ่ ่อแม่ ญาติ หรอื ผใู้ กล้ชดิ ท่ีเป็นผ้ทู าอาหารเหน็ เขา้ กจ็ ะรู้สึก เปน็ ห่วงจึงถามประโยคนอ้ี อกมา ผู้ป่วยโรคซมึ เศรา้ ก็จะย่งิ เกิดความรสู้ ึกผดิ มากขนึ้ ไปอกี ทาให้ อารมณแ์ ละความสัมพันธ์กับบคุ คลอนื่ ภายในบ้านยิ่งแย่ลงตามไปดว้ ย หากผู้ดูแลทาอาหารที่ผู้ปว่ ย ช่นื ชอบกอ็ าจช่วยลดอาการเบื่ออาหารได้ “ส้ๆู นะ”ในการพูดให้กาลังใจ คาน้ีก็ไมค่ วรพดู กับผ้ปู ่วยโรคซมึ เศร้า เพราะอาจแสดงถงึ การ เพิกเฉย ผู้ฟังควรรับฟงั อย่างต้ังใจ พรอ้ มทงั้ คอ่ ยๆเสนอแนวทางแกป้ ัญหาควบคไู่ ปกบั คาพูดนี้ ก็จะ เปน็ ประโยชนแ์ ก่ผู้ปว่ ย แต่หากไมไ่ ด้เตรยี มแนวทางแกไ้ ขปัญหาไว้กไ็ ม่ควรพูดเพราะคาพูดเปน็ ดาบ สองคมเสมอ ยงิ่ ในผู้ป่วยโรคซมึ เศรา้ แลว้ คาพดู อาจจะช่วยบรรเทาจติ ใจใหด้ ขี ้นึ หรอื อาจนาไปสู่การ ทาอัตวินิตบาตกรรมก็ได้เช่นกัน พิชาวีร์ เมฆขยาย ( ๒๕๖๒ ) กล่าวถึงตัวอย่างคาพดู ทเี่ หมาะสมในการสนทนากบั ผูป้ ่วยโรค ซมึ เศรา้ ตัวอย่างการใชภ้ าษา “ความรู้สึกพวกน้มี ันอยู่แค่ในความคิดเธอ” “พวกเราทุกคนตา่ งก็เคยผ่านช่วงเวลาแบบนี้” “มองดา้ นดี (คดิ บวก) ไว้สิ” “ชวี ติ เธอยังมีคุณค่าอีกมากมาย ทาไมถึงอยากคิดสน้ั ล่ะ” “ฉนั ชว่ ยอะไรเธอไม่ไดจ้ ริงๆ” “อย่าไปสนใจความรู้สกึ พวกนั้น” “ออกมาจากตรงน้นั สิ” “เธอมปี ัญหาอะไร” “ยังไมด่ ีขึน้ อีกเหรอ”
๒๐ Beau Monde ( ๒๕๖๒ ) กลา่ วถงึ คาพดู ท่คี วรเลีย่ งเมื่อสนทนากบั คนเปน็ โรคซมึ เศร้าการ ตวั อย่างการใชภ้ าษา “ชีวิตก็อย่างนแี้ หละ มนั ไม่มีความยตุ ิธรรมหรอก” “ฉันเข้าใจความร้สู ึกของคุณนะ” “สดุ ทา้ ยชีวิตกย็ งั ดาเนนิ ต่อไป” “เดยี๋ วกผ็ ่านมนั ไปได้” “ยงั มคี นทีแ่ ยก่ ว่าเราอีก” “เดี๋ยวกจ็ ะดขี นึ้ ” “เขม้ แขง็ ไว้นะ” “ลองหาความสขุ ให้ตวั เองบ้าง” ในการใช้ภาษาทคี่ วรหลกี เล่ยี งในการส่อื สารกับผู้ป่วยโลกซึมเศรา้ เพราะในการสนทนากับ ผ้ปู ่วยหากมกี ารใชภ้ าษาที่ไมเ่ หมาะสมกอ็ าจจะทาให้ผปู้ ว่ ยมีอาการท่ีเเยล่ งได้ ผทู้ ี่ส่ือสารดว้ ยควร จะเลีย่ ง การพดู ปัดๆหรอื พูดในเเง่ทีไ่ มอ่ ยเู่ คยี งข้างพวกเขา ในทางเดียวกนั ควรท่จี ะเล่ยี งการทาเป็น ไมไ่ ด้ยนิ หรือพดู ชน้ี าในการฆ่าตัวตายใหก้ บั ผ้ปู ่วย ซงึ่ อาจจะทาใหผ้ ้ปู ่วยรสู้ ึกเเย่เเลว้ ส่งผลให้เกดิ ความคิดฆ่าตวั ตายได้ หากอาการของผู้ป่วยไมด่ ขี ้ึนควรเลี่ยงการกดดนั เเละเร่งรดั ความเครียด เหล่านี้อาจจะทาให้อาการเเย่ลงเเละอาจเปน็ หนกั กว่าเดิม โดยการสนทนากับผปู้ ่วยโรคซมึ เศร้า ควรเลย่ี งการพดู แนวบังคับจติ ใจและการพูดที่ดูเพิกเฉยกบั ความร้สู กึ ของผู้ปว่ ย จากการศกึ ษาการใช้ภาษาในการสอื่ สารกับผูป้ ่วยโรคซึมเศรา้ สรุปไดว้ า่ การใช้ภาษาใน การส่อื สารกับผู้ปว่ ยโรคซึมเศรา้ เปน็ สิ่งที่กระต้นุ ต่ออาการป่วยของผปู้ ว่ ยดีขน้ึ หรือเเยล่ งได้ โดยการ ใช้ภาษาเชิงบวก เช่น ชวนผปู้ ่วยทากิจกรรมท่ไี ดเ้ คล่ือนไหว รบั ฟังผูป้ ว่ ยอยา่ งตัง้ ใจ ซึ่งจะทาให้ ผปู้ ว่ ยรสู้ กึ ไมโ่ ดดเด่ยี วเเละไม่คิดฟุง้ ซา่ นสง่ ผลใหอ้ าการผู้ปว่ ยดขี ึน้ เเละภาษาท่คี วรหลีกเล่ียง เช่น การตอบปัดๆ พูดกดดัน จะทาใหผ้ ปู้ ่วยเครียดเเล้วทาให้อาการปว่ ยเเย่ลงได้ ท้งั น้ีการใชภ้ าษาใน การสอ่ื สารกบั ผปู้ ว่ ยโรคซมึ เศรา้ มผี ลต่ออาการของผู้ป่วย ดงั นน้ั การนาหลักการใชภ้ าษาดังกล่าวมี ความสาคัญมากทจี่ ะตอ้ งศึกษาผลลพั ธ์จากกรณีศกึ ษาท่ไี ด้นาหลกั การการใช้ภาษาในการส่ือสาร กบั ผปู้ ่วยโรคซมึ เศร้าไปใช้
๒๑ ๓.กรณศี ึกษา ๓.๑ ผปู้ ่วยทรี่ กั ษาโรคซึมเศรา้ ด้วยบทเพลง Kateuni ( ๒๕๖๓ ) เธอได้เล่าเรื่องราวของเธอว่าเธอเริ่มมีอาการซึมเศร้าเพราะสาเหตุ อะไร และใช้ชวี ิตอย่างไร และในท่ีสุดเธอก็ดีขนึ้ จากการเป็นซมึ เศร้า เพราะเน้อื เพลงทม่ี ุ่งไปทางให้ กาลังใจของวงไอดอลชอื่ ดังจากเกาหลใี ต้ BTS ความว่า ๑.) สาเหตขุ องอาการซมึ เศร้า ผู้ป่วยแนะนาตัวในกระทู้ท่ีเธอเขียน ว่ามีชื่อว่า เกศ เริ่มมีอาการซึมเศร้า เพราะว่า ในช่วงเวลาน้ันที่เธออยู่ช่วงช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี ๖ ในช่วงที่เธอเตรียมตัวเพ่ือจะเข้า มหาวิทยาลัย เธอมีความจาเป็นที่จะต้องเลือกเข้าคณะสาขาท่ีเธอชื่นชอบ แต่เธอกล่าวว่า ในตอน นั้นเธอยังไม่มีความชอบในด้านใดเป็นพิเศษ และเพราะเธอเริ่มเป็นแฟนคลับและเร่ิมสนใจวงการ K-pop ตง้ั แตย่ ังเปน็ เด็ก แต่ก็ไม่มีความมน่ั ใจมากพอที่จะเรียนภาษาเกาหลี สุดท้ายเธอจึงเลือกเข้า สาขาที่เก่ียวกับภาษาอังกฤษ แต่เม่ือเรียนไปสักพักเธอก็พบว่าเธอไม่มีความสุขกับสาขานี้ สุดท้าย เธอก็พกั การเรียนไปในทสี่ ุด ถึงน่ันจะเป็นทางที่เธอเลือกเอง แต่ก็เธออดไม่ได้ท่ีจะรู้สึกไม่ดีเมื่อเห็น เพื่อนรุ่นเดียวกันได้เร่ิมใชช้ วี ติ นกั ศึกษา และน่ันก็เป็นสาเหตทุ เ่ี ธอเร่มิ มอี าการซมึ เศรา้ ๒.) อาการซึมเศรา้ ผู้ป่วยมีอาการคิดมากและร้องไห้เมื่อเห็นเพ่ือนของเธอในรุ่นเดียวกันในเฟ ซบุ๊ก หรือในแพลตฟอร์มอื่นๆที่เรียนมหาลัยล่วงหน้าเธอไป ผู้ป่วยจึงตัดสินใจเลิกเล่นโซเชียลเพื่อ ลดอาการตรงนี้ แตก่ ็ไมไ่ ด้ช่วยอะไรมาก เมอื่ ไดใ้ ช้เวลาอยคู่ นเดยี วก็มอี าการคิดมากแลว้ ก็ร้องไห้คน เดยี วอยู่เสมอ ในชว่ งเวลาท่ีเธอตัดสนิ ใจพกั การเรยี นไป ๑ ปี เธออาศัยอยู่กับคุณแม่ ท่กี ็ทะเลาะกัน บ่อยมากกว่าปกติ คุณเกศเล่าว่าแต่ก่อนเธอเป็นคนร่าเริง แต่เดี๋ยวนั้นเธอเป็นคนอารมณ์อ่อนไหว มากข้ึน เธอมีอาการเครียดมากถึงขั้นมีความคิดที่จะฆ่าตัวตาย เธออธิบายเอาไว้ว่า อาการที่เธอ เป็นตอนน้ีมันหนักถึงขึ้นท่ีอยากจะฆ่าตัวตาย รู้สึกท้อไปหมด เธอถึงได้รู้ว่าทาไมคนที่ฆ่าตัวตายถึง ไมค่ ิดอะไร เพราะในตอนนนั้ เธอเองกค็ ิดอะไรไม่ไดเ้ หมอื นกัน
๒๒ ๓.) วิธีการบาบดั โรคซึมเศรา้ ผู้ป่วยพยายามจะหากิจกรรมทายามว่างเพื่อให้ตัวเองหยุดคิดมาก เธอเริ่ม จากการดูซีรีส์เกาหลี ที่มีสมาชิกของวง BTS ร่วมแสดงอยู่ด้วย และตัวละครนั้นก็เป็นตัวละครที่ เธอชื่นชอบ เธอจึงเริ่มติดตามผลงานเพลงของวง BTS เพลงท่ีเธอ ช่ืนชอบ และช่วยเยียวยาจิตใจ ของเธอ คือเพลง So Far Away ท่ีแต่งและขับร้องโดย ๓ สมาชิกของวง จิน, ชูก้าและ จองกุก ผู้ป่วยได้อธิบายความรู้สึกที่มีต่อเพลงนี้ไว้ว่า เธอได้ฟังเพลงนี้ท่ีมีเนื้อหาที่ตรงกับชีวิตเธอมาก เม่ือ ได้ฟังก็ทาให้เธอร้องไห้อย่างหนัก เธอกล่าวต่ออีกว่า เพลงนี้เปรียบเหมือนแรงบันดาลใจใหม่ของ เธอ คุณแม่ของเธอที่ก็เป็นหนึ่งในกาลังใจหนึ่งที่สาคัญ แต่บทเพลงนี้ก็มาช่วยเสริมในส่วนท่ีขาดไป ได้อย่างดี และทอ่ นเพลงท่คี ุณเกศไดพ้ ดู ถึง มคี วามว่า 하고 싶은 게 없다는 게 진짜 뭣 같은데 흔한 꿈조차 없다는 게 한심한 거 알어 다 아는데 (มันน่าเศร้าเนอะท่ีเราไม่มีส่ิงท่ีอยากจะทา และไม่มีความฝันเหมือนคนอื่นเขา คนอื่นกาลังวิ่งไป ข้างหน้าแตผ่ มทาไมยงั คงอยู่ทีเ่ ดิม) 결국 시련의 끝에 만개하리시작은 미약할지언정 끝은 창대하리 (ความฝันจะเบง่ บานไดเ้ ต็มท่ีหลังจากผ่านความยากลาบากเหลา่ น้นั ไป) หลังจากทผี่ ู้ปว่ ยเป็นแฟนคลับของวงBTS อย่างจริงจงั เธอเริ่มมีความกล้ามากพอที่จะเรยี น ภาษาเกาหลี เธอมอี ารมณ์คงที่มากขึ้น สามารถมีสมาธิทางานได้ในเวลานานๆ และในปีตอ่ มา เธอ กส็ อบเพอ่ื ยน่ื เข้าคณะภาษาเกาหลี เอกเกาหลีตามท่ีเธอตงั้ ใจไวไ้ ด้สาเร็จ ๔.) ตวั อย่างเนื้อเพลง จากเพลง Answer : Love Myself – BTS 용서하자 버리기엔우리 인생은 길어미로 속에선 날 믿어겨울이 지나면다시 봄은 오는 거야 (มาใหอ้ ภัยตัวเรากันเถอะนะ ชวี ติ ของเรายนื ยาว เช่อื ใจตัวเองเม่ือตอ้ งอยู่ในเขาวงกต เม่อื ฤดหู นาว ผา่ นพน้ ก็จะเป็นเวลาของฤดูใบไมผ้ ลเิ สมอ) 슬프던 me 아프던 me 더 아름다울 美 (ผม คนที่เคยเศร้าใจ ผม คนทเี่ คยเจบ็ ปวด ส่ิงเหล่าน้ที าใหผ้ มงดงามขนึ้ ) จากเพลง Two Three - BTS
๒๓ 슬픈 기억 모두 지워서로 손을 잡고 웃어그래도 좋은 날이 앞으로 많기를내 말을 믿는다면 하나 둘 셋 (เอาเรื่องราวแย่ๆในหัวทิ้งไปให้หมดเลยนะ แค่จับมือผมไว้แล้วหัวเราะออกมาก็พอ ผมเช่ือว่าวัน ขา้ งหน้าจะตอ้ งสวยงามกวา่ น้แี น่ๆถ้าคุณก็เช่อื เหมอื นกัน ใหล้ องนบั หน่ึงสองสาม) จากเพลง Whalien ๕๒ – BTS Lonely lonely lonely whale 이렇게 혼자 노래불러외딴 섬 같은 나도밝게 빛날 수 있을까이렇게 또 한 번 불러봐대답 없는 이 노래가내일에 닿을 때까지 (วาฬที่แสนโดดเดี่ยว แม้ว่าจะร้องเพลงสักแค่ไหนก็คงจะไม่มีใครได้ยินใช่ไหม? ถึงอย่างน้ันก็จะ ขอรอ้ งอกี ตอ่ ไป ในสกั วนั ก็คงจะมใี ครสกั คนที่มาร้องเพลงไปดว้ ยกัน) ๕.) ภาษาในบทเพลง วง BTS เป็นวงไอดอลบอยแบนด์ในประเทศเกาหลีใต้ แนวเพลงเคป็อป และฮปิ ฮอป ภายใต้สงั กดั บกิ ฮติ เอนเตอร์เทนเมนต(์ Big Hit Entertainment) ประกอบดว้ ยสมาชกิ จานวน ๗ คน เปิดตัวครั้งแรกเมื่อวันที่ ๑๓ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๕๖ (อายุวงปัจจุบัน ๘ ปี) โดยท่ี เพลงสว่ นใหญ่ของวงนี้ จะถกู เขยี นขึน้ โดยตัวสมาชกิ ของวง ซง่ึ เนอ้ื เพลงจะเลา่ จากเรื่องราวของเขา ตั้งแต่ที่ยังเป็นวัยรุ่นในวัยท่ีกาลังสับสนวุ่นวาย มาจนถึงวัยปัจจุบันท่ีวงของพวกเขาประสบ ความสาเร็จอยา่ งมากในตอนนี้ เหลา่ แฟนคลับวงการK-pop จะเรียนวง BTS ว่า ‘คาราบาวเกาหล’ี เพราะเพลงจะเน้นไปในทางสู้ชีวิตและให้กาลัง ส่วนหน่ึงเป็นเพราะเนื้อเพลงแต่งมาจาก ประสบการณ์จริงๆท่ีตัวสมาชิกเคยผ่าน หรือพบเจอมา เขาจะเล่าออกมาเป็นบทเพลงที่ให้ ความรสู้ ึกท่สี มจรงิ คนฟงั ที่เคยประสบปญั หาเดยี วกนั กจ็ ะรูส้ ึกตามไปกับบทเพลงไดง้ ่าย มีแฟนคลับของวงนี้หลายคนที่มาเล่าเร่ืองท่ีตนเองหายจากอาการซึมเศร้า เพราะบทเพลงของพวกเขา และโดยวิธีท่ีจะพูดคุยกับผู้ป่วยที่มีอาการซึมเศร้าคือ ความเข้าใจ ไม่ พยายามคิดแทนพวกเขาจนเกินไป และไม่พดู เหมือนเขาต้องเผชญิ ปัญหาน้ีเพียงลาพัง โดยเน้ือหา ของเพลงBTS ก็ตอบโจทย์ส่ิงเหล่าน้ันท้ังหมด พวกเขาพูดคุยผ่านเนื้อเพลงด้วยความเข้าใจ และ เน้ือเพลงของวง BTS จะมีทั้งการต่อว่า ถงึ คนที่ไม่ชอบพวกเขา เล่าถึงสง่ิ ตา่ งๆที่เขาเผชิญมาตลอด หลายปีที่เป็นศิลปิน ไปจนถึงการพูดปลอบประโลมใครก็ตามท่ีเคยพบเจอปัญหาเดียวกับเขา ว่า พวกเขาเข้าใจ และจะอยู่เคียงข้างจนกวา่ ปญั หาที่เผชญิ จะผา่ นพ้นไป
๒๔ ๓.๒ ผปู้ ่วยทรี่ กั ษาโรคซึมเศรา้ ด้วยบทสนทนา (จากเว็บPantip ต้ังแตว่ ันท่ี ๑๒ กรกฎาคน ๒๕๖๒ – ๑๙ กรกฎาคม ๒๕๖๓) อกี เวบ็ กระทู้ หนึ่งท่ีมีช่ือเสียงมากมายของคนท่ีมาแลกเปลี่ยนประสาการณ์ต่างๆ เราก็ได้พบอีกกระทู้ท่ีตรงกับ หัวท่เี รากาลงั ให้ความสนใจเหมอื นกนั แต่ในรปู แบบอื่น ในเวบ็ พันทิป มีผู้ป่วยโรคซึมเศร้าคนหนงึ่ ท่ี เธอได้มาเล่าประสบการณ์การพบแพทย์และเข้ารักษาโรคซึมเศร้าและนา มาอัพเดทให้เราอย่าง ตอ่ เนื่องเปน็ เวลา ๑ ปีเตม็ ๑.) สาเหตุของอาการซึมเศรา้ ผู้ป่วยได้เล่าว่าปัจจุบันเธอศึกษาอยู่ในรั้วมหาลัยวิทยาลัย ช้ันปีที่ ๔ แล้ว ด้วยนิสัยส่วนตัวของเธอที่เป็นคนจริงจังกับชีวิต จะทาอะไรมักจะวางแผนก่อนเสมอ ทาให้ผลการ เรียนของเธออยู่ในระดับดีมากต้ังแต่เทอมแรก น่ันเป็นจุดท่ีทาให้ผู้ป่วยเร่ิมกดดันตัวเองมากข้ึน เรื่อยๆ เธอมีความตั้งใจท่ีจะรักษาระดับการเรียนของเธอให้คงอยู่ในระดับนี้ไว้ให้ได้ตลอด แต่ เพราะยง่ิ ช้ันปีสูงขึ้นเนื้อหาก็จะยิ่งยากขึ้น ทาให้เธอไมส่ ามารถรักษาผลการเรยี นไว้ได้ เมอ่ื เธอเขา้ ปี ๒ เป็นคร้ังแรกท่ีเธอสอบตกและได้คะแนนนอ้ ยกว่าที่หวังไว้ เธอจะมภี าวะเครียดมาก ในวนั ท่ีเกรด ออก ผู้ป่วยเล่าว่าเธอมีอาการเครียดมาก ร้องไห้ออกมาทันทีที่ได้เห็นเกรดของเธอ ผู้ป่วยเครียด หนักมากย่ิงข้ึน เมื่อเธอเข้าสู่ชั้นปีท่ี ๓ ถึงจะพยายามเรียนอยา่ งหนัก ผลการเรียนก็กระเต้ืองขนึ้ มา เพียงแค่นิดเดียวเท่าน้ัน อาการซึมเศร้าปรากฏชัดข้ึนจนครอบครัวของผู้ป่วยสังเกตเห็นและพาไป พบจติ แพทย์ ๒.) อาการของโรคซมึ เศรา้ ผู้ป่วยเล่าว่า เธออาการเครียดเพ่ิมมากข้ึนจากเร่ืองเรียน จากนั้นก็พาลไป เครียดเรื่องอื่นๆ มีความรู้สึกอึดอัดอยู่ข้างในใจ เศร้า หมดอาลัยตายยาก มีความรู้สึกว่างเปล่า ไม่ อยากอาหาร เบ่ืออาการ มีอาการสิ้นหวัง ไม่อยากทาอะไรหรือออกไปพบเจอกับใคร เมื่อได้อยู่คน เดียวหรือไม่มีอะไรทาก็จะร้องไห้ออกมา ในรูปแบบท่ีว่าสะอึกสะอ้ืน ไม่ยอมพูดคุยกับใคร แม้แต่ คนในครอบครวั ๓.) วธิ กี ารบาบัดซมึ เศรา้ ครอบครัวของผู้ป่วยพาผู้ป่วยไปพบจิตแพทย์ท่ีคลินิกสุขภาพจิตแห่งหนึ่ง โดยคุณหมอท่ีผู้ป่วยไปพบมีท่าทางใจดี สุภาพ ในตอนแรกผู้ป่วยมีอาการประหม่าและหมกมุ่นอยู่ กับตัวเอง เธอคิดว่าพอเจอหมอคงจะไม่กล้าเล่าเร่ืองต่างๆให้กับหมอฟัง เพราะแม่แต่ครอบครัวท่ี
๒๕ เปน็ คนใกลต้ วั เธอยังไม่เคยเลา่ ให้ฟงั สักครัง้ แตพ่ อเมื่อได้เจอหมอที่ไดอ้ ธิบายไวข้ า้ งต้น คณุ หมอได้ พูดถามผู้ป่วยว่า วันน้ีมีอะไรหมอช่วยหรือครับ ผู้ป่วยจึงหมดอาการประหม่า และเล่าทุกอย่างให้ หมอฟงั ทุกอย่าง พร้อมกับร้องไห้ไปด้วย ทันทีท่ีผู้ป่วยเล่าจบ คุณหมอท่ีรกั ษาเธอได้พูดกับเธอด้วย ประโยคหน่ึงที่เธอรู้สึกประทับใจ หมอกล่าวกับเธอว่า ฟังแล้วรู้สึกรับรู้ได้ถึงความรู้สึกท่ีเจ็บปวด จากเรามากๆ และคุณหมอเองก็ขอบคุณผู้ป่วยท่ีเล่าเร่ืองของเธอท่ีไม่เคยเล่าให้ใครฟัง แต่เล่าให้ หมอฟัง ผู้ป่วยกล่าว่าพอได้ยินคาพูดนี้ของคุณหมอ เธอรู้สึกอ้ึง ที่หมอสามารถเข้าใจเธอ ผู้ป่วยไม่ เคยเล่าว่าเธอเคยเล่าเร่ืองนี้ให้ใครฟังหรือไม่ แต่คุณหมอกลับเข้าใจเธอทะลุปรุโปร่ง นอกจากการ พูดคุยกับคุณหมอจิตแพทย์ เธอก็ยังได้รับยามาทานควบคู่กันไปด้วย เป็นยาตัดคิด ยาที่ช่วยตัด ความคิดฟ้งุ ซ่าน ความเครยี ด หรอื ในช่วงทผ่ี ู้ปว่ ยมอี ารมณ์ด่งิ และยานอนหลับ ๔.) ตัวอยา่ งประโยคทจี่ ติ แพทยใ์ ช้พดู คุยกบั ผู้ป่วย - ฟังแล้วรับรู้ได้ถึงความรู้สึกที่เจ็บปวดจากเรามากๆ และหมอก็ขอบคุณท่ี เราเล่าเรือ่ งทีไ่ ม่เคยเลา่ ให้ใครฟงั แต่เล่าให้หมอฟงั - เหตทุ เ่ี ราไดพ้ บกนั คงไม่ใช่เรอ่ื งบงั เอญิ คงได้เคยทาบญุ ร่วมกันมากอ่ น - คณุ ต้องผ่านมนั ไปได้แนน่ อน - บางครั้งถ้าเหน่ือยมากๆ จะร้องไห้ก็ไม่เป็นไร ร้องออกมาจนกว่าความ ทกุ ขใ์ นใจจะเบาขน้ึ ๕.) ภาษาของจิตแพทยท์ ่พี ูดคุยกบั ผู้ปว่ ย จิตแพทย์จะใช้ภาษาเชิงบวกกับผู้ป่วย รับฟังผู้ป่วยด้วยความตั้งใจ ไม่ คะยนั้ คะยอ และไมต่ ัดสินใจผูป้ ่วย ให้ความร้สู กึ สบายใจแก่ผ้ปู ว่ ย พดู โน้มนา้ วใหเ้ ขารสู้ กึ ว่ามีคนอยู่ ตรงนี้ที่พร้อมจะรับฟังเขาอยู่ ไม่กดดันเขา สร้างความไว้วางใจ และบรรยากาศท่ีสบายๆ ให้ผู้ป่วย สามารถเล่าความทุกขอ์ อกมาได้อยา่ งเตม็ ที่ อย่างประโยคทีบ่ อกวา่ เหตทุ ่ีเราได้พบกนั คงไม่ใชเ่ รือ่ ง บังเอิญ คงได้เคยทาบุญร่วมกันมาก่อน เป็นประโยคท่ีคุณหมอพูดกับผู้ป่วยในตอนที่เธอเร่ิมมี อาการดีขึ้น แต่เพราะเธอยังมีความคิดท่ีว่าการมาหาหมอจิตแพทย์ทาให้เธอดูเป็นคนประหลาด หรือไม่ ถึงตอนน้ีเธอจะเปลี่ยนความคิดไปได้มากแล้ว แต่คาพูดในส่วนน้ีของคุณหมอ ยังมาย้า เตือนอีกว่า ที่ผู้ป่วยมาตรงนี้ถือเป็นสิ่งที่ดีสาหรับท้ังตัวผู้ป่วยและตัวหมอเองด้วย เป็นอีกกาลังใจ หนง่ึ ใหผ้ ปู้ ว่ ยพร้อมทจี่ ะมาพูดเปดิ ใจกบั คุณหมอ
๒๖ ( จากyoutube ช่องRAMA Channel TV, ๑๘:๒๕๖๒) เป็นรายการท่ีช่ือว่า “พบหมอ รามาฯ” ท่ีนาเสนอเกี่ยวกับผู้ป่วยโรคซึมเศร้าที่มีอาการถึงข้ันอยากฆ่าตัวตาย มีแขกรับเชิญที่มี เรื่องราวมาจากเพจ ภาพนี้มเี ร่ืองเลา่ โดยทมี่ ีแอดมินนัน้ เองที่เขาไดป้ ่วยเป็นโรคซึมเศรา้ และรักษา หายได้การเข้ารับการรักษาจากคุณหมอและรับประทานยาอย่างต่อเนื่อง จึงนามาเสนอ รายละเอยี ดให้ติดตามและรบั ชม ๖.) สาเหตุของอาการซึมเศรา้ อดีตผู้ป่วยได้เล่าว่าในตอนแรกเขานั้นไม่รู้ตนเองว่าเกิดอะไรข้ึนแต่แม่ของ เขาจะเป็นคนที่รู้สึกได้ว่าตัวเขามีพฤติกรรมเปล่ียนพูดช้าลง แปลกไปและมีความหงุดหงิดมากขึ้น และราคาญรอบข้าง และเขาเองรู้สึกว่าความทรงจาไม่เหมือนเดิม เมื่อก่อนเขาจะจาได้ในส่ิงท่ี ตัวเองพูดแต่พักหลังน้ี จะหลงๆลืมๆ แต่ตัวเขาเองก็ไม่ได้ทานยา เม่ือผ่านมาเร่ือยๆน้ันทาให้ ความสัมพันธ์ทะเลาะแตกคอกันมากขึ้นกับภรรยาของเขา เขาจึงตัดสินใจแยกกันอยู่และเริ่มไม่ ติดต่อกัน หนักข้ึนในช่วงที่เขาทางานเม่ือถึงเวลาพักเขาจึงกลับไปหาครอบครัวท่ีบ้านและไม่ไปหา ภรรยา แต่ตัวเขากลับไม่พูดกับคนท่ีบ้านและเมื่อใดเวลาพักจึงกลับมาที่ทางาน เป็นแบบน้ีมาเป็น เวลานานจนทาให้ความสัมพันธ์กบั ภรรยาต้องพงั ลง จึงตัดสินใจเลกิ ราและแยกยา้ ยกนั ไป สาเหตุของอาการซึมเศรา้ ของผู้ปว่ ยเกิดจากการท่ีสมองทางานผิดปกติโดย เส้นประสาท ลักษณะทางความคิด หรือเหตุการณ์เลวร้ายที่ต้องเผชิญ ทาให้เกิดความเครียด เหตุการณ์นั้นเกิดขึ้นเป็นเวลานาน และบ่อยครั้ง ซึ่งผู้ป่วยได้เล่าว่าเร่ิมมีอาการซึมเศร้าเพราะมี เหตุการณ์ท่ีส่งผลต่อความคิดนั้นคือ การแตกคอกับภรรยาและแยกทางกัน ทาให้มีการตัดสินใจ ทางความคิดในดา้ นลบ และมีอาการส่งผลตามมาต่างๆทั้งต่อตนเองและสังคมรอบข้าง ๗.) อาการของโรคซมึ เศร้า เขาได้กล่าวว่า ปัญหาท่ีต้องเจอในช่วงแรกคืออาการนอนไม่หลับกินไม่ได้ รอบข้างบอกกบั เขาว่าเปน็ อาการอกหักจากคนรกั โดยอาการอกหกั จะมารว่ มกับความเสียใจแตต่ ัว เขาเองในตอนนนั้ กลับไม่รู้สึกเสียใจและร้สู ึกเฉยๆ ซึ่งอาการนอนไม่หลับทาให้สมาธิของเขาหายไป จากที่ชอบอ่านหนังสือนานๆกลับทาไม่ได้และรู้สึกหงุดหงิด จากเพลงท่ีเขาชอบฟังก็ไม่สามารถฟัง ได้ และรสู้ ึกอึดอัดเมือ่ ได้ลองไปดูภาพยนตร์
๒๗ โดยอาการของโรคซึมเศร้าท่ีเกิดขึ้นกบั สภาพจติ ใจและการผดิ ปกตจิ ากสาร คัดหล่ัง ส่งผลต่อร่างกายและพฤติกรรม ความคิดและอารมณ์ โดยอาการของผู้ป่วยที่สังเกตได้แก่ มอี าการนอนไมห่ ลับ ไม่มีสมาธิ ไม่อยากทาอะไร มีอาการยา้ คิดย้าทา มีอาการหงุดหงิดง่าย และมี พฤติกรรมความคิดอยากจะทาร้ายร่างกายตัวเอง หรือพยายามฆ่าตัวตายในระยะสุดท้าย อาการ ของผู้ป่วยดังกล่าวจึงต้องได้รับการบาบัดเพื่อบรรเทาโรคน้ีและรักษาให้หายขาดด้วยวิธีที่แตกต่าง ออกไป ทัง้ นว้ี ธิ กี ารต่างๆข้ึนอยู่กบั สภาวะอาการของแต่ละเคสของผปู้ ว่ ย ๘.) วิธบี าบดั และรกั ษาโรคซึมเศรา้ เมอ่ื เขารสู้ ึกว่าอาการไมป่ กติเหมอื นท่ีเคยเป็นมาเขาจึงไปหาหมอและขอยา นอนหลับพร้อมเหตุผลว่าอยากมีสมาธิเหมือนเดิม และหมอได้ให้คาปรึกษาว่าอาการของเขาเข้า ค่ายการปว่ ยทางจิตเวช คุณหมอได้แนะนาใหไ้ ปหาหมอจติ แพทย์ เม่ือไปถงึ หมอจะมีกระดาษไวจ้ ด ขอ้ มูล และเริ่มซกั ถามว่าเป็นอย่างไร รูส้ ึกยังไง และเกิดอะไรขึ้นกับชีวติ ของเขา และถามต่อว่าเขา เองเคยมีอาการดังกล่าวท่ีหมอบอกหรือไม่ และใช้เวลา ๒ ชั่วโมงในการพบหมอจิตแพทย์คร้ังแรก คุณหมอจึงให้ยาเขามารับประทาน และทาการนัด๓-๔วันหน่ึงคร้ังเพ่ือตรวจเช็คอาการและให้ยา จากัด และคุณหมอได้บอกให้ตัวเขาเองไปพักผ่อนที่ต่างจังหวัด ไปที่ไหนก็ได้ท่ีเขานั้นมีความสุข เพ่ือทบทวนความคิดตัวเขาเองและเขาเองตัดสินใจออกจากงานเพราะมีปากเสียงกันเนื่องจาก ความไมเ่ ขา้ ใจในโรคที่เขาเป็นดังนั้นเขาจึงตัดสินใจกลับมาอยู่ทีบ่ ้านและภายในหอ้ งเขาหน้าตา่ งจะ ถูกปิดด้วยกระดาษแข็ง พอมาวันหน่ึงตัวเขาเองรู้สึกอยากตายจึงกินยาท่ีหมอให้มาทั้งหมด ครอบครัวพาส่งไปโรงพยาบาล เป็นแบบนี้อยหู่ ลายครัง้ เขาตัดสินใจโทรหาเพือ่ นสนิทและได้เล่าให้ เพ่ือนเขาฟังกับส่ิงท่ีเกิดข้ึนและพาไปรักษากับคุณหมอในกรุงเทพอีกครั้ง หมอกลับเข้าใจมากข้ึน กว่าเก่า และให้ยากลับมารักษาต่อเน่ืองจนอาการดีข้ึน เขาได้ออกกาลังกาย และเริ่มหากิจกรรม ใหม่ๆทาใช้เวลาประมาณ๑ปี และหมอเริ่มลดการให้ยาลงเพราะอาการของเขาเร่ิมดีขึ้นจนหายดี จากโรคนี้ ผู้ป่วยได้เข้ารับการรักษาจากการจ่ายยารักษาของจิตแพทย์ตามระยะท่ี กาหนดอย่างเหมาะสมและในการักษากับจิตแพทย์แต่ละคร้ังจะมีการสื่อสารกับผู้ป่วยทางท่าทาง และการสนทนาซ่ึงคือการใช้ภาษาเป็นเครื่องมือรักษาผู้ป่วยในการสนทนาของผู้ป่วยมีเพ่ือค้นหา สาเหตุและอาการและให้แนวทางช่วยเหลือในด้านต่างๆ เช่น การอ่านหนังสือบาบัดด้านความคิด
๒๘ และจิตใจ การเดินทางไปสถานที่ที่รู้สึกผ่อนคลายโดยท้ังนี้ในการสื่อสารจึงมีประโยคในเชิงบวก ตา่ งๆทีจ่ ิตแพทยห์ ลายท่านมกั ใช้พูดในระยะทีเ่ ข้ารบั การรกั ษาแก่ผปู้ ว่ ย ๙.) ตวั อยา่ งประโยคท่จี ิตแพทยใ์ ช้คยุ กับผู้ป่วย “ใหค้ ุณเลา่ ให้ฟงั เท่าทคี่ ุณอย่าเล่า บอกถึงความรูส้ ึกคุณในตอนนีแ้ ละสิง่ ทเี่ กดิ ขึ้น” “ขอให้ทาใจใหส้ บายและลองบอกว่าตอนนีร้ ู้สึกอย่างไรบ้าง” “ทาจิตใจใหผ้ อ่ นคลาย พกั ผอ่ นจากสงิ่ ท่เี จอมา” “อาการของคณุ ดขี ึ้นแลว้ นะคะในแต่ละสัปดาห์” “คุณผ่านมันไปได้แน่นอน หากมีเร่ืองใดทุกข์ใจหรือเกิดอาการขึ้นให้กลับมารักษา กบั คณุ หมอ” ๑๐.) ภาษาของจติ แพทย์ทีใ่ ช้คยุ กบั ผ้ปู ว่ ย มีการตั้งคาถามในเชิงไม่บังคับและกดดันต่อผู้ป่วย เพ่ือให้เกิดความสบาย ใจท่ีจะเล่าออกมา ในประโยคท่ีกล่าว ขอให้ทาใจให้สบายและกล่าวความรู้สึกตอนนี้ออกมา เป็น การทาให้ผูป้ ่วยร้สู ึกผ่อนคลายปลดปล่อยความเครียด คณุ หมอเป็นผู้ฟงั ที่ดี ฟังด้วยความตั้งใจและ ไม่พยามเสนอวิธีการให้กับผู้ป่วย จะไม่ใช้คาว่าหรือตาหนิและตัดสินเขา คุณหมอจะใช้น้าเสียงท่ีมี ความใจเย็นอ่อนนุ่มเพ่ือไม่เป็นการไปกระตุ้นความรู้สึกของผู้ป่วยที่กดดัน จิตแพทย์จะหลีกเล่ียง การใชภ้ าษาในด้านลบตอ่ ผปู้ ว่ ย โดยในการ ( สกาวเดือน ซาธรรม,๒๕๖๐)โครงสร้างหลักในการสนทนาประกอบด้วย การเปิดการสนทนา การดาเนินการสนทนา และการปิดการสนทนา ขั้นตอนการตรวจรักษาโรค ทางจิตเวชเบื้องต้นในผู้ป่วยนอกรายใหม่จะประกอบด้วย ๑๐ ข้ันตอน คือ การเปิดการสนทนา การนาเขา้ สู่วตั ถุประสงค์ การสอบถามอาการสาคญั และการซักประวตั ิ การสอบถามรายละเอยี ดท่ี เก่ียวข้องกับอาการสาคัญหรือการตรวจสภาพจิต การสอบถามสาเหตุหรือปัจจัยที่ทาให้เกิดโรค การแจ้งการวินิจฉัยแยกโรค การวางแผนการรักษาและการใช้ยา การเปิดโอกาสให้ผู้ป่วยซักถาม การนัดหมาย การปดิ การสนทนา วัตถุประสงค์ในการใช้กลวิธีทางภาษาของจิตแพทย์ประกอบด้วย กลวิธีท่ี ใช้เพ่ือสอบถามและยืนยันความถูกต้องของข้อมูล ให้ข้อมูลกับผู้ป่วยหรือญาติ ให้ผู้ป่วยหรือญาติ ปฏิบัตติ าม ให้ผ้ปู ่วยหรอื ญาติคลายความวิตกกังวล สรา้ งความเป็นกันเองกบั ผปู้ ่วยหรอื ญาติ
๒๙ จิตแพทย์จะพูดด้วยประโยคเชิงบวก เพ่ือค้นหาสาเหตุและอาการ และให้ แนวทางช่วยเหลือ และมภี าษาทห่ี ลีกเล่ียงในการสื่อสารต่อผู้ป่วยที่จะทาให้สภาวะจิตใจแย่ลงและ มอี าการหนักกว่าเดิม โดยทงั้ น้ีการใชภ้ าษาเชิงบวกไม่เพียงแต่พดู สิ่งท่ีเปน็ ด้านบวก จิตแพทย์ต้องมี กลวิธีทางการพูดและกริยาท่าทางทแี่ สดงออกถงึ ความต้ังใจฟังและต้ังใจพูด และในการสนทนานั้น จะมีโครงสร้างองค์ประกอบท่ีสาคัญเพื่อการเก็บรวบรวมข้อมูลของผู้ป่วยและการให้กาลังใจผู้ป่วย ได้อยา่ งถูกตอ้ งและเหมาะสม
๓๐ บทสรปุ ภาวะซึมเศร้า เป็นปัญหาสุขภาพจิตที่สามารถเกิดข้ึนได้กบั ทกุ คนทั้งคนปกติผปู้ ่วยทางกาย ผู้ป่วยทางจิตเวช อาจเกิดข้ึนได้ตั้งเเต่ภาวะเศร้าธรรมดาถึงภาวะเศร้ารุนเเรงเเละอาจนาไปสู่การ ฆ่าตัวตายในท่ีสุดผู้ป่วยท่ีมีภาวะโรคซึมเศร้ารุนเเรง สาเหตุเกิดจาก พันธุกรรม สภาพเเวดล้อมต้ัง เเต่เด็กจนโต เกิดจากความเครียดหรือสภาพจิตใจของเเต่ละคนและส่งผลให้ร่างกาย พฤติกรรม ความคิด และอารมณ์ เกดิ ความแปรปรวน นาไปสู่อาการตา่ ง ๆ ซงึ่ ภาวะซึมเศร้าความรู้สกึ ที่แสดง ถึงอารมณ์เศร้า มีหลายอย่าง โรคซึมเศร้าน้ันเป็นกลุ่มอาการที่มีความผิดปกติ ทางด้านพฤติกรรม และด้านความคิด โดยแนวทางการป้องกันและการรักษาผู้ป่วยซึมเศร้าเป็นโรคที่สามารถรักษาให้ หายได้ และมีแนวทางในการรักษาหลายวิธี เช่น การรักษาด้วยตนเอง การปรึกษาจิตแพทย์ การ รักษาโดยใช้ยาและการรักษาโดยใช้เครื่องมือไฟฟ้า ท้ังน้ีแนวทางในการรักษาทุกวิธีจาเป็นต้องมี การใช้ภาษาท่ีเหมาะสมกบั ผู้ปว่ ยซมึ เศรา้ รวมถงึ การใช้ภาษาในการส่ือสารกับผ้ปู ว่ ยซึมเศร้าซ่ึงเป็น ส่งิ สาคัญท่ีมีส่วนชว่ ยใหก้ ารรักษามีประสทิ ธิภาพและเหน็ ผลจริง ในกรณศี กึ ษาของผู้ป่วยที่ใชภ้ าษา ในบทสนทนาในการรักษา มีตัวอย่างสองกรณี กรณีแรกป่วยเป็นโรคซึมเศร้าและมาเผยแพร่ ประสบการณ์ผ่านเว็บพนั ทปิ และกรณีท่ีสองป่วยเป็นโรคซึมเศร้าจากปัญหาลบดา้ นครอบครวั และ คนรักได้เผยแพร่ประสบการณ์ให้ชมทางช่องทางยูทูป ท้ังสองเข้ารับการรักษากับจิตแพทย์โดยมี กลา่ วถึงวธิ บี าบดั และคาพดู ตา่ งๆในการสนทนาสอบถามเกีย่ วกับโรคเพ่อื การรักษา
๓๑ บรรณานุกรม ALL WELL HEALTHCARE. (๑๐ พฤศจิกายน ๒๕๖๔). อาการของโรคซึมเศร้า. เข้าถงึ ไดจ้ าก https://allwellhealthcare.com/depression-disorder/ Beau Monde. (๖ พฤศจิกายน ๒๕๖๔). การใช้ภาษากับผปู้ ่วยโรคซมึ เศร้า. เข้าถงึ ได้จาก https://women.trueid.net/detail/NV๖Wyz๕XEEgx Keteuni. (๕ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๔). หายจากโรคซมึ เศร้าดว้ ยเพลง. เข้าถึงได้จาก storylog.co กรณีศกึ ษาผู้ปว่ ยโรคซึมเศร้า. (๔ พฤศจิกายน ๒๕๖๔). เขา้ ถงึ ไดจ้ าก Youtube ชอ่ งRAMA Channel TV, ๑๘:๒๕๖๒ กระทแู้ ชรป์ ระสบการณก์ ารรกั ษาโรคซึมเศร้า. (๘ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๔). เขา้ ถงึ ได้จาก https://pantip.com/topic/๓๙๐๔๘๓๗๓ กลุ่มวิชาพยาบาลสขุ ภาพจิตและจติ เวชศาสตร.์ (๑๐ พฤศจิกายน ๒๕๖๔). วิจยั การส่ือสารกับ ผปู้ ว่ ยโรคซึมเศรา้ . เข้าถงึ ได้จาก https://he๐๒.tci- thaijo.org/index.php/TJONC/article/download/๔๗๑๖๖/๓๙๐๗๗/ ขอ้ มลู ของวงบีทีเอส. (๕ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๔). เข้าถงึ ไดจ้ าก thaiticketmajor.com คณะแพทยศ์ าสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหดิ ล. (๑๐ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๔). อาการ ทีแ่ สดงของผู้ป่วยซมึ เศร้า. เขา้ ถึงไดจ้ าก https://med.mahidol.ac.th/ramamental/generalknowledge/general/ ๐๙๐๔๒๐๑๔-๑๐๑๗ คลนิ ิกสขุ ภาพจติ นายแพทย์เจษฏา. (๖ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๔). คาพูดทคี่ วรใช้กับผู้ปว่ ยโรค ซึมเศร้า. เข้าถงึ ได้จาก https://www.lovecarestation.com ทัชชา สุริโย. (๑๐ พฤศจิกายน ๒๕๖๔). วิจัยโรคซมึ เศร้าในวยั รนุ่ . เขา้ ถึงได้จาก http://bsris.swu.ac.th/thesis/๕๖๒๙๙๑๓๐๑๑๔AP๖๙๙๒๕๕๕f.pdf
๓๒ นรมน ธีระอมั พรพันธ.์ (๔ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๔). วิธกี ารป้องกนั ไม่ให้เป็นโรคซมึ เศร้า. เข้าถึงได้ จาก www.pobpad.com นนั ทริ า หงสศ์ รีสุวรรณ. (๑๐ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๔). วจิ ยั ผปู้ ่วยโรคซมึ เศรา้ . เขา้ ถึงไดจ้ าก http://journal.hcu.ac.th/pdffile/jn๑๙๓๘/%E๐%B๘%๙A%E๐%B๘%๙๗%E๐%B ๘%๙๗%E๐%B๘%B๕%E๐%B๙%๘๘%๒๐๙.pdf แปลเนื้อเพลง Answer: Love Myself - BTS. (๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๔). เขา้ ถงึ ได้จาก kieinf.blogspot.com/ แปลเนอื้ เพลง Answer:Love Myself - BTS. (๕ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๔). เข้าถึงได้จาก kieinf.blogspot.com/ แปลเนือ้ เพลง So Far Away - Jin,Suga,Jungkook. (๕ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๔). เข้าถึงไดจ้ าก armourf-trasd.tumblr.com แปลเนื้อเพลง Two Three - BTS. (๕ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๔). เข้าถึงได้จาก mineypastel.blogspot.com แปลเน้ือเพลง Whalien ๕๒ - BTS. (๕ พฤศจิกายน ๒๕๖๔). เข้าถึงได้จาก sunksong.blogspot.com พชิ าวีร์ เมฆขยาย. (๖ พฤศจิกายน ๒๕๖๔). คาพูดที่ควรใช้และควรหลกี เลี่ยงในการสนทนากับ ผปู้ ่วยโรคซมึ เศร้า. เข้าถึงได้จาก https://www.istrong.co/single-post/words-for- depression พูนสิทธิ์ บูรพนั ธ์. (๔ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๔). แนวทางการปอ้ งกันโรคซมึ เศร้า. เข้าถงึ ไดจ้ าก https://roksuem.blogspot.com ภัคจิรา ภูสมศรี. (๑๐ พฤศจิกายน ๒๕๖๔). วจิ ยั โรคซึมเศร้าใกล้ตวั . เข้าถึงได้จาก https://he ๐๑.tci-thaijo.org/index.php/EAUHJSci/article/download/๒๔๑๐๗๓/๑๖๖๐๖๒/
๓๓ มาโนช หล่อตระกลู . (๖ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๔). ความเป็นมาของโรคซมึ เศรา้ . เขา้ ถึงได้จาก https://med.mahidol.ac.th/ramamental/generalknowledge/general/ ๐๙๐๔๒๐๑๔-๑๐๑๗ มาโนช หลอ่ ตระกูล. (๑๐ พฤศจิกายน ๒๕๖๔). อาการของโรคซมึ เศร้า. เขา้ ถึงไดจ้ าก https://med.mahidol.ac.th/ramamental/generalknowledge/general/ ๐๙๐๔๒๐๑๔-๑๐๑๗ โรงพยาบาลเปาโล พหลโยธิน. (๖ พฤศจิกายน ๒๕๖๔). การใช้ภาษากับผู้ป่วยโรคซมึ เศรา้ . เขา้ ถงึ ได้จาก https://www.paolohospital.com/th-TH/phahol/Article/Details/ บทความ-สุขภาพจิต/Do’s---Don’t-ควรทาตวั ยังไง-เม่ือคนใกล้ชิดเปน็ --โรคซมึ เศร้า- โรงพยาบาลเพชรเวช. (๖ พฤศจิกายน ๒๕๖๔). สาเหตุของโรคซึมเศร้า. เขา้ ถึงได้จาก https://www.petcharavejhospital.com/th/Article/article_detail/Depression โรงพยาบาลวมิ ตุ . (๑๐ พฤศจิกายน ๒๕๖๔). อาการและพฤตกิ รรมของผูป้ ่วยโรคซมึ เศร้า. เข้าถงึ ได้จาก https://campaigns.vimut.com/Mental- Health?utm_source=sem&utm_medium=vz&utm_campaign=rsa&gclid=Cj๐ KCQiA-K๒MBhC-ARIsAMtLKRtC๘XKwAcx๐๓KETDKF๔zIl๐p๘VdI๕sRK๒Wht๒ VVdWQCjP-bZF๓V๘๑o ศนุ ยส์ ุขภาพทางใจ. (๖ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๔). ความหมายของโรคซึมเศร้า. เข้าถงึ ไดจ้ าก https://www.phukethospital.com/th/%e๐%b๘%a๘%e๐%b๘%b๙%e๐%b๘% ๙๙%e๐%b๘%a๒%e๐%b๙%๘c%e๐%b๘%aa%e๐%b๘%b๘%e๐%b๘%๘๒%e ๐%b๘%a๐%e๐%b๘%b๒%e๐%b๘%๙e%e๐%b๘%๙๗%e๐%b๘%b๒%e๐%b ๘%๘๗%e๐%b๙%๘๓%e๐%b๘%๘๘/ สกาวเดือน ซาธรรม. (๔ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๔). ภาษาจิตแพทย์ท่ีใชค้ ุยกับผปู้ ว่ ย. เขา้ ถงึ ได้จาก http://cuir.car.chula.ac.th/handle/๑๒๓๔๕๖๗๘๙/๕๙๔๓๔
๓๔ สลิลนาท พานประเสริฐ. (๔ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๔). การป้องกนั ตนเองไม่ใหเ้ ปน็ โรคซมึ เศรา้ . เข้าถึงได้จาก www.hosthai.com สายพิณ หตั ถรี ตั น์. (๔ พฤศจิกายน ๒๕๖๔). การรักษาผปู้ ว่ ยโรคซึมเศรา้ มวี ธิ ีใดบ้าง. เข้าถงึ ได้ จาก https://roksuem.blogspot.com โสภณ โพธริ ชั ต์. (๖ พฤศจิกายน ๒๕๖๔). ตัวอย่างคาพดู ท่ไี ม่ควรพูดกบั ผู้ป่วยโรคซึมเศร้า. เข้าถึงได้จาก https://www.lovecarestation.com/ประโยคท่ีควรไม่ควร-พดู กับผู้ป่วย โรคซมึ เศร้า/ หายจากโรคซึมเศร้าด้วยคาพูด. (๘ พฤศจิกายน ๒๕๖๔). เขา้ ถึงได้จาก https://pantip.com
Search
Read the Text Version
- 1 - 39
Pages: