งานกลุ่ม กลุ่มที่ 4 Activity-diagram-210163

เร่ือง… Activity Diagram ระดับช้นั ประกาศนียบตั รวิชาชีพช้ันสงู (ปวส.) สาขาวิชาการเทคโนโลยีสารสนเทศ ภาคเรียนท่ี 2 ปีการศกึ ษา 2563 วิทยาลัยอาชวี ศกึ ษาพิษณโุ ลก

ครูประจำวิชำและผจู้ ัดทำ ครูประจำวิชำ นำงสำวพวงมำลัย จันทรเ์ สนำ นิ่มอิ่ม ผจู้ ัดทำ นำงสำวพรรณวษำ เนยี มชำวนำ นำงสำวนิรตั น์ชำ นำยเขมนิ ท์ เขม็ อินทร์ ระดับช้นั ประกำศนยี บตั รวิชำชพี ช้ันสูง (ปวส.) ห้อง 1.2

ความหมาย Activity Diagram (แผนภาพกิจกรรม) ใช้อธบิ าย กิจกรรมท่ีเกิดข้นึ ในลักษณะกระแสการไหลของการทางาน (Workflow) Activity Diagram จะมลี ักษณะเดียวกับ Flowchart (แสดงข้ันตอนการทางานของ ระบบ) โดยข้นั ตอนในการทางานแต่ละข้นั จะเรยี กว่า Activity

1. กำรใช้ Activity Diagram - อธิบายกระแสการไหลของการทางาน (Workflow) - แสดงข้นั ตอนการทางานของระบบ Activity อาจเป็นการทางานต่าง ๆ ได้แก่ - การคานวณผลลัพธ์บางอย่าง - การเปล่ียนแปลงสถานะ (State) ของระบบ - การสง่ ค่ากลับคืน - การสง่ สญั ญาณ - การเรยี กใช้ Operation (Method) อ่ืน ๆ เพ่อื ทางาน - การสร้าง หรอื ทาลายวัตถุ

2. ลักษณะของ Activity Diagram - Activity Diagram จะต้องมจี ุดเริม่ ต้นกับจุดส้ินสุด และในระหว่าง จุดเรมิ่ ต้นกับจุดส้ินสุดจะมขี ้ันตอนหรอื Activity ต่าง ๆ ของระบบ - ปกติแล้วจะเขียน Activity Diagram โดยอ่านจาก ด้านบนลงล่าง ดังแผนภาพแสดงการไหลของขอ้ มลู Activity1 Activity2

3. สญั ลักษณ์ทใี่ ช้ใน Activity Diagram กิจกรรม 1. กิจกรรม (Activity) กิจกรรม 1 กจิ กรรม 2. เสน้ ทางการไหลของกิจกรรม 2 2.1. กรณี Synchronization และ Join 2.2. กรณมี ีเง่ือนไข [X>0] [X=0] [X>0] [X=0] กิจกรรม [X<0] [X<0]

3. สญั ลักษณ์ทใี่ ชใ้ น Activity Diagram 3. จุดเร่ิมต้น 4. จุดสิ้นสุด คลาส คลาส 5. สวิมเลนส์ (SWIMLANES) 1 2 6. แสดงการไหลของอ็อบเจกต์ (Object Flow) Object : Class หรือ อ็อบเจกต์ : [state] คลาส[สถานะ]

4. ข้ันตอนในกำรเขยี น Activity Diagram ⮚ พิจารณากิจกรรมต่าง ๆ ที่ได้จากผลการวิเคราะหท์ ่ี ควรอธิบาย ⮚ พจิ ารณากิจกรรมยอ่ ยท่ีเกิดข้ึน เง่ือนไขหรอื กรณี ต่าง ๆ ท่ีเกิดข้นึ เม่อื เป็นไปตามเง่ือนไข ⮚ เรียงลาดับกิจกรรมท่ีเกิดก่อนหลัง ⮚ เขียนกิจกรรมยอ่ ยด้วยสญั ลักษณ์แสดงกิจกรรม ⮚ เขยี นจุดเริม่ ต้น ⮚ เขียนจุดส้นิ สดุ

5. รูปแบบกำรใช้ Activity Diagram 5.1. แบบท่ัวไป 5.2. แบบมีทางเลือกให้ตัดสนิ ใจ การกาหนดทางเลือกใหแ้ ก่ Activity Diagram ทาได้ 2 วิธี Activity1 - ลากลูกศรของแต่ละทางเลือกไปยงั Activity ผลลัพธข์ อง ทางเลือกโดยตรง - ลากลกู ศรของแต่ละทางเลือกผา่ นรูปสเี่ หลี่ยมขนมเปียก ปูนก่อน Activity2 Wake Up Wake Up hungr not hungry hungry not hungry y Go back to Eat Breakfast Go back to sleep Eat Breakfast sleep

5. รูปแบบกำรใช้ Activity Diagram 5.3. แบบมีการทางานพร้อม ๆ กันหลายงาน ใหใ้ ชเ้ สน้ ตรงแนวนอนเสน้ หนาที่เรียกว่า Swim Lanes มาเป็นสัญลักษณท์ ่ีใชจ้ ัด กล่มุ งานที่มีการทางานพร้อม ๆ กันหรือการทากิจกรรมในลักษณะคู่ขนาน การแบ่งการทางานให้เปน็ สดั ส่วนด้วย Swim lanes - คณุ ลักษณะอีกอยา่ งหน่งึ คือ การแสดงใหเ้ ห็นได้ว่าใครเปน็ ผมู้ หี นา้ ที่ รับผดิ ชอบในแต่ละ Activity ในกระบวนการทางานหน่งึ ๆ - หลักการของการแสดงหนา้ ที่ จะทาโดยการแบง่ กล่มุ ของการรับผดิ ชอบ เป็นกลุ่ม ๆ ซ่ึงเปรียบเหมือนการแขง่ ว่ายน้า เรียกกลไกนวี้ ่า Swim lanes - ในแต่ละ Swim lanes จะมีการกาหนดช่อื กากับเอาไว้ เชน่ กระบวนการ ของการส่งั ซ้อื สนิ ค้า เราอาจแบ่งกล่มุ ของคนที่มสี ว่ นเก่ียวข้องเป็น 3 สว่ น ได้แก่ ลูกค้า, ฝา่ ยขาย, คลังสินค้า

ลูกคา้ เซล คลงั สิ ล์ นค้า ตอ้ งการสินค้า กระบวนการ นาสินคา้ ออกจาก สัง่ ซอ้ื สนิ คา้ คลงั Order ส่งสินคา้ ตามใบสัง่ ซอ้ื (ดำเนินกำร) ไดร้ บั สินคา้ ออกบลิ ใหล้ กู คา้ Order (สมบูรณ์) จา่ ยเงนิ Bill (ยงั ไมจ่ ่ำยเงนิ ) Bill (จ่ำยแล้ว) ปดิ การขาย ตัวอยา่ งการแบง่ การทางานให้เปน็ สัดส่วนด้วย Swim lanes

5. รูปแบบกำรใช้ Activity Diagram 5.4. แบบการสง่ สัญญาณ ในกระบวนการทางาน อาจเปน็ ไปได้ว่าจะมีการสง่ สัญญาณบางอยา่ งใน ระหว่างการทางาน เม่ือเกิดการส่ง - รับ สัญญาณ เราเรียกว่าเกิด Activity ได้เชน่ กัน แทนเหตกุ ารณท์ เ่ี ปน็ Television Press Channel อินพุ ต Number แทนเหตกุ ารณท์ เี่ ปน็ Show New เอาตพ์ ุต Channel Change Channel Change Channel Watch ตัวอยา่ งการใช้ Activity Diagram แสดงการสง่ สญั ญาณ

6. Activity Diagram : Transitions Control-flow transitions ใชเ้ พ่อื เรยี งลาดับของการเกิด Activity โดยจะเร่มิ ทา Action ถัดไปก็ต่อเม่อื Action ก่อนหน้าทางานเสรจ็ เรียบรอ้ ย Project Manager Enter Report Criteria Project Management System Generates Report Printer Prints Report

6. Activity Diagram : Transitions Object-flow transitions ใช้เพ่อื ระบุ Input หรอื Output ท่ีเกิดข้นึ จากการทางานใน Action น้นั โดย Input /Output จะแสดงเปน็ Object Project Manager Enter Data Report Criteria Project Management System Generates Information Report Printer Prints Information

7. Activity Diagram : Swim lanes กิจกรรมในการทางาน สามารถแบง่ หนว่ ยงานที่รบั ผิดชอบได้ด้วย Swim lanes Project Manager Project Management System Printer Project Generates Information Manager Report Enter Data Report Criteria Printer Prints Information

8. Activity Diagram : Decision แทนด้วยสัญลักษณ์สีเ่ หล่ียมขา้ วหลามตัด พร้อมระบุเง่ือนไขของแต่ ละกรณีเอาไว้ [sufficient [insufficient [chose [chose [chose [chose funds] funds] chocolate] vanilla] strawberry] rocky road] Give the Shake your Server up Server up Server up Server up customer finger at chocolate vanilla strawberry rocky road the money the ice cream ice cream ice cream customer ice cream

9. Activity Diagram : Concurrency Concurrency เป็นการแสดงการทางานท่ีสามารถทากิจกรรมใด พรอ้ มๆกันได้ Project Project Printer Manager Management System Enter Data Generate Prints Monitor Information Information For Report Print Criteria Report Requests [More Reports] [No More Reports]

11.กำรจัดระเบยี บข้อมูล ในบางคร้งั ข้อมลู อาจมาจากต้นทางหลายแห่งหรือมาจากต้นทาง เดียวกัน แต่มกี ารส่งข้อมลู มาเร่อื ย ๆ อย่างต่อเน่อื ง ดังน้นั จึงต้อง จัดเรยี งข้อมลู เหล่าน้นั ในระหว่างกระบวนการทางานหน่งึ ๆ โดยใช้ สัญลักษณ์ <<centralBuffer>> Order << centralBuffer >> Fill Order Place Order Customer [Active] Region Place Order Region2 Order

12. กำรสรำ้ งทพี่ ัก/เก็บข้อมูล ในระหว่างกิจกรรมหน่ึง ๆ อาจมีการสร้าง ลบ โยกย้ายข้อมูล รวมถึงมีการ เรียกใช้ข้อมูลเพ่ือประมวลผลบางอยา่ ง บางคร้ังข้อมูลเหล่าน้ีจะเกิดข้ึน ช่วั คราวในระหว่างการทางาน เม่ือการประมวลผลเสร็จส้ิน ข้อมูลน้ันจะ หายไป หรือในบางคร้ังเราอาจต้องเก็บข้อมูลดังกล่าวไว้เพ่ือการทากิจกรรม อ่ืน ๆ ต่อไป ไม่ว่ากรณีใดก็ตามเราต้องมีท่ีสาหรับพัก/เก็บข้อมูลน้ันเอาไว้ท่ี Data Store โดยใน Activity Diagram จะใช้สัญลักษณ์<<datastore>> Add {create} <<datastore>> {read} Mail Customer (active) <<datastore>> Customer Pramations name [state] {update} {read} Change Customer Address ตัวอย่างการนา Data Store มาใช้งาน

13.คุณสมบตั ิของ Activity Diagram ทด่ี ี ⮚ มงุ่ เนน้ การติดต่อส่อื สารของระบบในเชิงไดนามิกเฉพาะอีลิเมนต์ ท่ีมีความสาคัญต่อกระบวนการทางานเท่าน้ัน ⮚ แสดงรายละเอียดในแต่ละระดับการทางาน โดยเลือกแสดง เฉพาะท่ีมีความสาคัญต่อการเข้าใจการทางานของระบบเท่าน้ัน ⮚ ถ้าการทางานส่วนใดมีความสาคัญ ก็ควรเขียน Activity Diagram ไม่ควรละเอาไว้หรอื แสดงเพยี งอยา่ งยอ่ ๆ

14. ตัวอย่ำง Activity Diagram - เร่ือง Research Process (กระบวนการวิจัย) - ตัวอย่างการลงทะเบยี นเรยี น