โครงงานฝาขวด PET

รายงานโครงงานวิทยาศาสตร์ ประเภทนวัตกรรมจากขยะ เร่ือง PET ดีไซน์ 1. นางสาวอรทยั อินทร์ชกู ลิ่น โดย 2. นางสาวสุภาพร บุญมาก 3. นางสาวธวลั หทัย ลายละเอยี ด ระดับ มธั ยมศึกษาตอนตน้ ระดับ มัธยมศึกษาตอนต้น ระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย ครูท่ีปรกึ ษา นางสาวพรพมิ ล เยาวมาลย์ ตำแหนง่ ครู กศน.ตำบล รายงานฉบบั น้เี ป็นส่วนหนงึ่ ของการศกึ ษารายวิชาวทิ ยาศาสตร์ ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2565 ศนู ยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยอำเภอทับสะแก สำนกั งานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั จังหวัดประจวบครี ีขนั ธ์ สำนักงานสง่ เสริมการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัย สำนกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงศึกษาธิการ

ชอื่ โครงงาน PET ดไี ซน์ ผู้จดั ทำโครงงาน 1. นางสาวอรทยั อนิ ทร์ชกู ลน่ิ 2. นางสาวสุภาพร บญุ มาก 3. นางสาวธวลั หทยั ลายละเอียด อาจารยท์ ปี่ รึกษาโครงงาน อาจารย์พรพิมล เยาวมาลย์ สถานศกึ ษา ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศยั อำเภอทับสะแก

ก บทคดั ย่อ โครงงานวิทยาศาสตร์ เรื่อง PET ดีไซน์ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาหลักการ กระบวนการและประดิษฐ์ ภาชนะจากฝาขวดน้ำพลาสติก และเพื่อเป็นการลดปริมาณขยะโดยนำฝาขวดนำ้ พลาสติก เหลือใช้จากงานอ่ืน มาดัดแปลงเปน็ นวตั กรรมจากฝาชวด โดยมวี ธิ กี ารทดลองดังนี้ การศกึ ษาปรมิ าณสดั ส่วนผสมซีเมนต์กับฝาขวด พลาสติก ผลการศึกษา จำนวน 3 ครั้ง พบว่าครั้งที่ 3 ได้ปริมาณสัดส่วนผสมที่พอเหมาะไม่เหนียวหรือร่วน เกินไปทำใหเ้ กดิ ลายท่ีสวยงามและใช้งานไดจ้ ริง

ข กิตตกิ รรมประกาศ การศึกษาค้นคว้าโครงงานวิทยาศาสตร์ เรื่อง PET ดีไซน์ สำเร็จลุล่วงไปด้วยดีเพราะได้รับการปรึกษา จากนางมณีรัตน์ อัจฉริยพันธกุล ผู้อำนวยการศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอทบั สะแก และอาจารย์พรพิมล เยาวมาลย์ ครู กศน.ตำบลนาหูกวาง คณะผู้จัดทำขอขอบพระคุณไว้ ณ ที่นี่ คณะ ผจู้ ดั ทำตงั้ ใจทำและหวงั เปน็ อย่างย่ิงวา่ การดำเนนิ การในคร้ังนี้จะเกิดประโยชนผ์ ู้ที่สนใจโดยทั่วไป ขอมอบความ ดีและคุณประโยชน์ที่เกิดขึ้นแค่ บิดา มารดา ผู้มีพระคุณทุกท่านและครูที่ได้ให้การศึกษาอบรม สั่งสอน ให้ สตปิ ญั ญาความเช่ยี วชาญ กล้าหาญ และคณุ ธรรมทั้งหลาย อันเป็นเคร่อื งชที้ างสอ่ งสวา่ งไปส่คู วามสำเรจ็ ในชวี ติ คณะผูจ้ ดั ทำ มถิ นุ ายน 2565

สารบญั หนา้ ก เรื่อง ข บทคัดย่อ กติ ติกรรมประกาศ 1 สารบัญ 1 บทท่ี 1 บทนำ 1 1 1.1 ท่มี าและความสำคัญของโครงงาน 2 1.2 วัตถปุ ระสงค์ของการศึกษาค้นคว้า 2 1.3 สมมติฐานของการศกึ ษาคน้ คว้า 3 1.4 ตวั แปรท่ศี กึ ษา 4 1.5 ขอบเขตของการศกึ ษาคน้ ควา้ 7 1.6 ผลที่คาดวา่ จะได้รับ 8 บทที่ 2 เอกสารที่เก่ียวขอ้ ง 9 บทที่ 3 อุปกรณ์และวธิ ีการศึกษาค้นควา้ บทท่ี 4 ผลการศึกษา บทท่ี 5 สรปุ ผลและอภปิ รายผลการดำเนินการจดั การโครงงาน บรรณานกุ รม

สารบญั ตาราง หนา้ ตารางท่ี 7 ตารางท่ี 4.1 ศึกษาปรมิ าณสดั สว่ นผสม

สารบญั ภาพ ภาพท่ี หนา้ 3.1 วสั ดแุ ละอุปกรณ์ 4 3.2 การตัดฝาขวดน้ำ PET 5 3.3 การผสมสดั ส่วน 5 3.4 เอาปนู กับฝาขวดนำ้ ลงบนซิลโิ คน 6 3.5 ชิ้นงาน PET ดีไซน์ 6

1 บทที่ 1 บทนำ 1. ท่มี าและความสำคัญของโครงงาน จากสถานการณขยะพลาสตกิ ทีเ่ ปนปญหาตอสภาวะแวดลอมอยางมากในปจจุบันนบั ฝาขวด PET ทำ มาจากพลาสติกชนิดที่ต่างจากขวด การทิ้งฝาขวด PET รวมรวมกับขยะทั่วไปเมื่อนำไปเผาก็จะก่อให้เกิดก๊าซ คารบ์ อนไดออกไซดซ์ ่ึงเปน็ ตัวการทำใหเ้ กิดปัญหาโลกร้อนมากขึน้ การนำไปฝังดินก็จะทำให้เกิดการปนเป้ือนใน ดิน นักศึกษา กศน.ตำบลนาหูกวางไดตระหนักถึงปญหาดังกลาวจึงไดคิดหาวธิ ีการ สร้างนวัตกรรมจากฝาขวด PET เนื่องจากเป็นพลาสติกประเภท โพลิเอทธิลีนเทเรฟทาเลต (Poly (ethylene terephthalate), PET) PET ทนแรงกระแทก ไม่เปราะแตกง่าย สามารถทำให้ใสมาก มองเห็นสิ่งที่บรรจุอยู่ภายในจึงนิยมใช้บรรจุน้ำ ดม่ื น้ำมนั พชื และเครอื่ งสำอาง ฝาขวดนำ้ ดม่ื จากการสำรวจขยะในบ้านและในบริเวณชมุ ชน พบว่าฝาขวดน้ำดม่ื มีมากเน่ืองจากผู้คนนิยมดื่มน้ำจาก ขวดน้ำ สะดวกและปลอดภัย นักศึกษาจึงคิดนำฝาขวดน้ำดื่มมาทำใหม่ให้มีค่าให้เกิดประโยชน์และทำ ให้ขยะ คืนสู่สิ่งแวดล้อมที่ดีได้อีกด้วย ผู้จัดทำจึงทำโครงงาน “PET ดีไซน์” นี้ขึ้นมาเพื่อเป็นส่วนหนึ่งในการสร้าง นวตั กรรมจากขยะขึ้นมา 2. วัตถุประสงค์ 1. เพอ่ื ศึกษากระบวนการและประดษิ ฐ์ภาชนะจากฝาขวดน้ำ 2. เพ่อื เป็นการลดปริมาณขยะโดยนำฝาขวดนำ้ ทเี่ หลอื ใช้มาใช้ให้เกิดประโยชน์ 3. สมมตฐิ าน 1. ฝาขวดน้ำ PET สามารถนำมาประดิษฐ์ เปน็ นวตั กรรม PET ดไี ซน์” 2. ฝาขวดน้ำ PET มีความยืดหยุ่นแข็งแรง ดังน้นั ถ้านำมาประดษิ ฐ์เป็นภาชนะตา่ งๆ ก็จะมีความ แขง็ แรง 4. ตัวแปรทีศ่ ึกษา ตวั แปรต้น ฝาขวดน้ำ PET ตัวแปรตาม ความแขง็ แรงของภาชนะ ตวั แปรควบคุม ปริมาณของปูน ปริมาณของน้ำ

2 5. ขอบเขตการศึกษา 1. โครงงาน PET ดีไซน์ 2. ระยะเวลาในการทำโครงงานวนั ที่ 1 – 30 สิงหาคม 2565 6. ผลทคี่ าดวา่ จะไดร้ ับ 1. ไดผ้ ลิตภาชนะแบบตา่ งๆดว้ ยซเิ มนตผ์ สมฝาขวดพลาสติก 2. ไดเ้ พิ่มวธิ ีการกำจัดขยะพลาสติกโดยนำกลับมาใช้ใหเ้ ป็นประโยชน์แทนการเผาทำลายได้

3 บทที่ 2 เอกสารที่เกย่ี วขอ้ ง การทำโครงงาน PET ดีไซน์ ผจู้ ัดทำไดศ้ ึกษาและรวบรวมจากเอกสารตามข้อหวั ตอ่ ไปน้ี นวัตกรรม” หมายถงึ ความคดิ การปฏบิ ัติ หรอื สงิ่ ประดษิ ฐ์ใหม่ ๆ ทยี่ งั ไมเ่ คยมใี ช้มาก่อน หรอื เป็นการ พัฒนาดัดแปลงมาจากของเดิมที่มีอยู่แล้ว ให้ทันสมัยและใช้ได้ผลดียิ่งขึ้น เมื่อนำ นวัตกรรมมาใช้จะช่วยให้ การทำงานนนั้ ได้ผลดมี ปี ระสทิ ธภิ าพและประสิทธิผลสงู กวา่ เดิม ทง้ั ยงั ช่วย ประหยดั เวลาและแรงงานได้ดว้ ย การประดษิ ฐ์ (Invention) หมายถึง ความคดิ สรา้ งสรรคเ์ กย่ี วกับ ลักษณะองค์ประกอบ โครงสร้างหรือ กลไกของผลิตภัณฑ์ รวมทั้งกรรมวิธีในการผลิตการรกั ษา หรือปรับปรุงคุณภาพของผลิตภัณฑ์ให้ดีขึ้น หรือทำ ให้เกิดผลติ ภณั ฑ์ขึ้นใหม่ ทีแ่ ตกต่างไปจากเดิม พลาสติก (Plastic) คอื ฝาขวด PET ทำมาจากพลาสติกชนิดท่ีต่างจากขวดเพชรการท้ิงฝากขวดเพชร รวมรวมกบั ขยะท่ัวไปเมื่อนำไปเผากจ็ ะก่อให้เกดิ ก๊าซคารบ์ อนไดออกไซดซ์ ่ึงเปน็ ตวั การทำให้เกดิ ปัญหาโลกร้อน มากข้ึนการนำไปฝังดนิ ก็จะทำใหเ้ กิดการปนเปอ้ื นในดนิ พลาสติกประเภท โพลิเอทธิลีนเทเรฟทาเลต (Poly (ethylene terephthalate), PET) PET ทนแรง กระแทก ไม่เปราะแตกง่าย สามารถทำให้ใสมาก มองเห็นสิ่งที่บรรจุอยู่ภายในจึงนิยมใช้บรรจุน้ำดื่ม น้ำมันพชื และเครือ่ งสำอาง ฝาขวดนำ้ ดม่ื ปูนซีเมนต์ขาว สำหรับงานอเนกประสงค์ คือ เป็นปูนซีเมนต์ขาวผสมที่มีคุณสมบตั ิคือ เนื้อปูนเหนียว ลื่น มีกำลังการยึดเกาะสูง มีการยืดหดตัวน้อย ระยะเวลาแห้งตัวเหมาะสม ไม่ก่อให้เกิดปัญหาหลุดล่อนหรือ แตกร้าวในภายหลงั เนื้อปูนมีสีขาว (ความขาว 93%) เมื่อนำไปผสมกับสีฝุ่นจะให้สีสันที่ตรงตามความต้องการ เหมาะสำหรับงานยาแนวเซรามิก โมเสก บล็อกแก้ว งานติดตั้งสุขภัณฑ์ และงานปูหินอ่อน หินแกรนิต โมเสก แก้ว รวมถึงงานอเนกประสงค์อน่ื ๆ ท่ไี มต่ อ้ งรบั แรง เชน่ งานปูนปน้ั งานหลอ่ ขึ้นรูป เปน็ ตน้ 3R เป็นแนวคิดและแนวทางในการปฏิบัติเพื่อการใช้ทรัพยากรที่มีอยู่อย่างคุ้มค่า สามารถช่วยลด ปริมาณขยะใหน้ ้อยลง ด้วยการลดการใช้ การนำกลับมาใช้ซ้ำ และการนำขยะกลบั มาใช้ใหม่ (Reduce Reuse and Recycle: 3Rs) โดยเริ่มต้นที่การใช้ให้น้อยลง ลดการใช้วัสดุ ผลิตภัณฑ์ ที่ก่อให้เกิดขยะเพื่อลดปริมาณ ขยะที่เกิดขึ้น (Reduce) การนำวัสดุ ผลิตภัณฑ์ที่ยังสามารถใช้งานได้ กลับมาใช้ซ้ำ (Reuse) และการนำวัสดุ ผลิตภัณฑ์ท่ใี ช้งานแล้วมาแปรรปู เพ่ือนำกลบั มาใชป้ ระโยชนใ์ หม่ หรอื รไี ซเคิล (Recycle)

4 บทท่ี 3 อปุ กรณแ์ ละวิธกี ารศกึ ษาค้นควา้ การทำโครงงานวิทยาศาสตร์ เรอ่ื ง PET ดีไซน์ ใช้วสั ดแุ ละวธิ กี ารศกึ ษาคน้ คว้าดงั นี้ วัสดแุ ละอุปกรณ์ 1. ปนู ซเี มนต์ขาว 2. ฝาขวดน้ำ PET 3. ท่ีตกั ปูน 5. แมพ่ ิมพ์ 6. กระดาษทราย ภาพท่ี 3.1 วัสดแุ ละอปุ กรณ์

5 วิธกี ารศกึ ษาคน้ คว้า ขนั้ ตอนในการดำเนินงาน 1. เตรยี มซลิ โิ คนแม่พิมพ์ทตี่ ้องการทำแบบ 2. นำฝาขวดน้ำมาตดั ให้เลก็ ตามขนาดท่ีต้องการ ภาพที่ 3.2 การตัดฝาขวดนำ้ PET 3. เรมิ่ ทำการผสมปนู ซเี มนต์กับนำ้ ละลายและนำฝาขวดที่ตดั ไว้ไปผสมกวนใหเ้ ข้ากนั ภาพท่ี 3.3 การผสมสดั สว่ น

6 4. ตกั ส่วนผสมของปนู กับฝาขวดนำ้ ลงบนซลิ โิ คนปาดหน้าใหเ้ รยี บ ภาพท่ี 3.4 เอาปนู กับฝาขวดนำ้ ลงบนซลิ โิ คน 5. ทงิ้ ไว้ 6 ชั่วโมง และแกะออกจากแมพ่ ิมพ์ 6. นำมาล้างน้ำขดั ดว้ ยกระดาษทรายหยาบและลงด้วยกระดาษทรายละเอยี ดเชด็ ทำความสะอาดให้ เรียบรอ้ ยจะไดช้ ้ินงานตามทตี่ ้องการ ภาพท่ี 3.5 ชนิ้ งาน PET ดไี ซน์

7 บทท่ี 4 ผลการศกึ ษา จากการศึกษาโครงงาน ซ่งึ ดำเนินการออกแบบ สรา้ ง และหาประสิทธภิ าพของ PET ดีไซน์ ได้ผลการ ทดลองดังนี้ การศึกษาปริมาณสดั สว่ นผสม ครั้งที่ ปรมิ าณสดั ส่วน ครั้งท่ี 1 ปูนซเี มนต์ขาว 1 ถ้วย , ฝา PET ½ ถ้วย, น้ำ 1 ถว้ ย , โฟม 1/2 ถว้ ย คร้ังท่ี 2 ปูนซีเมนตข์ าว ½ ถ้วย, ฝา PET ½ ถว้ ย , น้ำ ½ ถ้วย ครง้ั ที่ 3 ปูนซีเมนต์ขาว 1 ถ้วย, ฝา PET ½ ถว้ ย , นำ้ ½ ถว้ ย ตารางที่ 4.1 ศึกษาปรมิ าณสัดสว่ นผสม ผลการศึกษา จำนวน 3 ครง้ั พบว่าครงั้ ท่ี 3 ได้ปรมิ าณสัดส่วนผสมทพ่ี อเหมาะไม่เหนยี วหรือรว่ น เกนิ ไปทำให้เกิดลายทสี่ วยงามและใช้งานไดจ้ ริง

8 บทที่ 5 สรปุ ผลและอภปิ รายผลการดำเนนิ การจัดโครงงาน จากการทำโครงงาน PET ดไี ซน์ สามารถสรปุ และอภิปรายผลไดด้ งั นี้ สรุปผลการดำเนนิ งาน จากการทำโครงงาน PET ดีไซน์ สรปุ ผลการศึกษาไดด้ งั นี้ 1. ผลการดำเนินงานทำใหร้ ู้ว่าฝาขวดนำ้ ดื่มสามารถนำมามาผสมกับปูนซีเมนต์และเป็นภาชนะใน รปู แบบต่างๆ สามารถนำมาใช้งานไดจ้ รงิ มีรปู แบบทด่ี ีไซน์ทนั สมยั 2. จากการจัดทำโครงงานครงั้ นี้ พบวา่ ผจู้ ดั ทำมีความสนกุ สนาน ในการทำโครงงานทัง้ ยังภูมิใจทม่ี ีสว่ น ร่วม ในการแก้ไขปัญหาส่ิงแวดลอ้ ม โดยการลดขยะนำขยะกลบั มาใชใ้ หม่ใหเ้ กดิ ประโยชน์ 3. นักศึกษากศน. ตำบลนาหูกวางมคี วามเข้าใจมากขน้ึ เม่ือได้ศึกษาเนื้อหาตา่ งๆ ในการทำโครงงาน ได้แก่ วชิ าทกั ษะการเรียนรู้ วชิ าวิทยาศาตร์ วชิ าวสั ดศุ าสตร์ อภิปรายผลการดำเนินงาน นกั ศึกษามีความรู้ความเข้าใจ ข้นั ตอนในการทำ และสามารถนำขยะกลับมาใช้ใหม่ ตามหลกั REUSE คือใช้อย่างคุ้มค่า ใช้ซ้ำ นำบรรจุภัณฑ์สิ่งต่างๆ รอบตัวที่ใช้แล้วนำกลับมาใช้ใหม่หลายๆ ครั้ง ทำของใช้ หรือ ดัดแปลงเป็นของ D.I.Y ลดปริมาณขยะ และฝึกความคิดสร้างสรรค์ สามารถนำไปลดรายจ่ายในครัวเรือน สร้างรายได้และนำไปใชใ้ นชวี ติ ประจำวนั ได้ โครงงานนี้ได้รับคำแนะนำจากครู กศน.ตำบลนาหูกวาง เป็นโครงงานที่เป็นประโยชน์ต่อนักศึกษา เพอ่ื ใหน้ ักศึกษามีความในเน้ือหาในสาระหลักมากขึ้น และได้เปน็ การเรยี นรู้การประดิษฐน์ วัตกรรมจากขยะ ซึ่ง โครงงานนี้ไดส้ ำเรจ็ ลุลว่ งไปดว้ ยดตี ามวัตถปุ ระสงคท์ ีต่ ง้ั ไว้ ข้อเสนอแนะ 1. นำ โครงงานPET ดีไซน์ไปใชใ้ นการปลูกตน้ ไม้ รองกระถางตน้ ไม้วางแก้วต่างๆ 2. ถ้ามเี ครื่องบดพลาสตกิ จะทำให้การจัดการฝาขวดง่ายขึ้น

9 บรรณานกุ รม ศนู ยบ์ รกิ ารสาธารณสุข 17. “การลดขยะ ดว้ ยแนวคดิ 3R” [ออนไลน]์ . เขา้ ถึงไดจ้ าก : https://webportal.bangkok.go.th (วันทคี่ ้นขอ้ มูล : 18 มถิ นุ ายน 2565)

10