บทบาทและการประยุกต์ใช้ Ar

การประยกุ ต์ใช้ความเปน็ จริงเสริมเพ่ือนาเสนอข้อมูลแหลง่ ท่องเท่ียว : กรณศี กึ ษาวดั พระแก้ว จังหวัดเชยี งราย Applications of Augmented Reality to Present Tourist Information : A Case Study of Phrakaew Temple, Chiangrai Province, Thailand นิตศิ ักดิ์ เจรญิ รปู 1 บทคดั ยอ่ การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อประยุกต์ใช้ความเป็นจริงเสริม (Augmented Reality : AR-Code) ใน การนาเสนอข้อมูลแหล่งท่องเท่ียวบนสมาร์ทโฟน ความเป็นจริงเสริมเป็นเทคโนโลยีที่ผสานโลกแห่งความจริง และ โลกเสมอื นเขา้ ไวด้ ้วยกนั โดยใช้วธิ ีซอ้ นภาพสองมิตหิ รือสามมติ ิทีอ่ ยใู่ นโลกเสมอื น ให้อยบู่ นภาพทีเ่ ห็นจริง งานวิจัยนี้ ใช้ข้อมูลวัดพระแก้ว จังหวัดเชียงราย เป็นต้นแบบในการพัฒนางานวิจัย โดยมีเน้ือหาประกอบด้วย ประวัติความ เป็นมา ศาสนาสถานท่ีสาคัญภายในวัดพระแก้ว อันได้แก่ พระอุโบสถ พระเจดีย์ หอพระหยก และพิพิธภัณฑ์ โฮงหลวงแสงแก้ว เพื่อนาเสนอข้อมลู ใหก้ ับนักทอ่ งเท่ียวใน 2 ลักษณะ คือ 1) นาเสนอความเปน็ จริงเสรมิ จากหนังสือ เพอื่ ให้ผูอ้ า่ นสามารถเห็นสถานท่ีทอ่ งเท่ียวจริงผา่ นวีดีโอท่ีจัดทาขึ้นในรูปแบบ 3 ภาษา คือ ภาษาไทย ภาษาอังกฤษ และภาษาจีน โดยใชก้ ารอ่านสัญลกั ษณ์ (รปู ภาพ) จากหนังสือ และ 2) นาเสนอความเป็นจริงเสริมจากภาพสถานท่ี จริง เพื่อให้นักท่องเที่ยวสามารถเข้าใจประวัติ รวมถึงข้อมูลศาสนสถานภายในวัดพระแก้วเพิ่มมากขึ้นเป็น ภาษาอังกฤษ นอกจากน้ี ผู้วิจัยได้สารวจความพึงพอใจของการใช้แอพพลิเคชันกับนักท่องเท่ียวโดยการใช้ แบบสอบถาม ผลการสารวจพบว่ามีนักท่องเที่ยวตอบแบบสอบถามจานวน 218 คน แบ่งเป็นคนไทย 124 คน คน จนี 27 คน และคนต่างชาติท่ีใชภ้ าษาอังกฤษในการสอ่ื สาร 67 คน โดยผู้ตอบแบบสอบถามเปน็ เพศชาย 81 คน และ เพศหญงิ 137 คน ส่วนใหญ่มีชว่ งอายรุ ะหว่าง 21 – 40 ปี นักท่องเท่ียวมีความพึงพอใจสูงสุดด้านแอพพลิเคชัน คือ การใช้งานแอพพลิเคชันโดยรวม มีความเหมาะสม ซ่ึงมีความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก ส่วนความพึงพอใจด้านการ นาเสนอข้อมูลสูงสุด คือ ภาษาที่ใช้บรรยายเข้าใจง่าย และถูกต้อง มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากเช่นกัน ตอน ท้ายสดุ จะกล่าวถงึ แนวทางการพฒั นาแอพพลิเคชัน และแนวโน้มการใช้สอื่ ความจริงเสริมท่จี ะเกดิ ขน้ึ ในอนาคต คาสาคัญ : การสรา้ งภาพแทนขอ้ มูล, ขอ้ มูลการทอ่ งเทีย่ ว, ความเปน็ จรงิ เสรมิ , วดั พระแก้ว, เชยี งราย Abstract The objective of this research is to apply the augmented reality (AR-Code) on smartphone to present tourist information. This is a technology that merges the real world and the virtual world by using two-dimensional or three-dimensional pictures in the virtual world to the real picture. This research used information of Wat Phrakaew in Chiangrai province to prototype of research development. The content includes historical background and religious place in Wat Phrakaew: the Phra Ubosot, the Chedi (pagoda), the Ho Phra Yoke, and Hong Luang Saeng Kaew museum to offer information for tourists in two aspects. 1) To present the augmented reality from the book, the reader can see the attractions through a video were made in three languages (Thai, English, and Chinese languages). 2) To present augmented reality from a real place, the visitors can more understand history and religious place information in English 1 อาจารยป์ ระจาหลกั สตู รระบบสารสนเทศทางคอมพวิ เตอร์ คณะบริหารธุรกจิ และศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลล้านนา เชยี งราย, e-mail : [email protected] 13

วารสารวทิ ยาการจดั การสมัยใหม่ ปที ี่ 10 ฉบับท่ี 1 เดือนมกราคม - มถิ นุ ายน 2560 language. Besides, the researcher surveyed the satisfaction of using the application with tourists by questionnaire. The results of this study revealed that 218 of tourists responded to the questionnaire divided into 124 Thai, 27 Chinese, and 67 foreigners. The respondents are 81 male and 137 female, aged between 21-40 years old. The majority of tourists are most satisfied with the application in term of application overall is appropriate which the satisfaction of tourists is at a high level. In terms of content presentation satisfaction is the language used was easy to understand and accurate and the level of satisfaction was high. Finally, this research discusses the use of augmented reality's trends in the future. Keywords : Information Representation, Tourist Information, Augmented Reality, Phrakaew Temple, Chiangrai 1. บทนา กระแสเศรษฐกิจและสังคมดิจิทัล (Digital Economy หรือ DE) เป็นกระแสท่ีกาลังมาแรงและ เปลี่ยนแปลงโลก เน่อื งจากเป็นกระแสแห่งการนาเทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสาร มาประยุกต์ใช้ในด้านต่าง ๆ เช่น การแพทยแ์ ละสุขภาพ (Smart Health) การโฆษณาดิจิทัล (Digital Advertising) เงินดิจิทัล (Digital Money) การตลาดดิจิทัล (Digital Marketing) รวมถึงการพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ (E-Commerce) ประกอบกับการเติบโต ของสอื่ ออนไลน์ที่เข้ามามีอิทธพิ ลในชวี ิตประจาวัน ในระบบเศรษฐกิจปจั จบุ นั จากกระแสเศรษฐกิจและสังคมดิจิทัล ทก่ี าลงั มาแรงนน้ั ได้กลายเปน็ นโยบายเศรษฐกิจและสังคมดิจิทัลของรัฐบาล ที่จะช้ีนาทิศทางของการพัฒนาให้แก่ หน่วยงานทั้งภาครัฐบาลและเอกชน เพ่ือขับเคลื่อนประเทศไทยไปสู่ยุคเศรษฐกิจและสังคมดิจิทัลอย่างเต็มตัว “ประเทศไทย 4.0 (Thailand 4.0)” ซึ่งเศรษฐกิจและสังคมดิจิทัล เป็นระบบเศรษฐกิจและสังคมท่ีใช้เทคโนโลยี สารสนเทศและการสื่อสาร เป็นกลไกสาคัญในการขับเคลื่อนกิจกรรมทางเศรษฐกิจ และสังคมอ่ืนๆ ท่ีส่งผลต่อการ พัฒนาทางเศรษฐกิจ การพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนในสังคม และการจ้างงานท่ีเพ่ิมข้ึน (กระทรวงเทคโนโลยี สารสนเทศและการสือ่ สาร, 2559) เมอ่ื กลา่ วถึงเศรษฐกิจ หรอื รายไดข้ องประเทศไทยแลว้ รายได้จากการท่องเท่ียวจัดเป็นหน่ึงในรายได้หลัก ที่สาคัญของประเทศ จากข้อมูลยุทธศาสตร์การท่องเที่ยวไทย พ.ศ. 2558 – 2560 ได้กล่าวถึงสถานการณ์การ ทอ่ งเท่ียวไทย ในระยะ 5 ปีท่ีผ่านมาว่ามีการขยายตัวอย่างต่อเน่ือง ท้ังจานวนนักท่องเที่ยว และจานวนรายได้จาก การท่องเที่ยว โดยในปี 2558 มีจานวนนักท่องเท่ียวชาวต่างชาติมากถึง 29.88 ล้านคน และมีรายได้จาก นักท่องเท่ียวชาวต่างชาติ 1.44 ล้านล้านบาท ถือว่ามีการเติบโตสูงท่ีสุดเป็นประวัติการณ์ โดยเพิ่มข้ึนจากปี 2557 มากถึง 2.7 แสนลา้ นบาท ซึ่งนกั ทอ่ งเท่ียวสว่ นใหญ่มาจากประเทศจีน 7.93 ล้านคน (ร้อยละ 26.55) รองลงมาเป็น นักท่องเที่ยวชาวยุโรป 5.63 ล้านคน (ร้อยละ 18.84) ส่วนนักท่องเท่ียวชาวไทยเดินทางท่องเที่ยวภายในประเทศ 138.8 ล้านคน/คร้ัง สร้างรายได้ 7.9 แสนล้านบาท (กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา, 2558; กรมการท่องเท่ียว, 2558) และเมอ่ื พจิ ารณาในเรือ่ งของการกระจายตวั ของนกั ท่องเทย่ี ว พบวา่ นกั ท่องเทย่ี วยงั คงกระจุกตัวอยใู่ นเมืองที่ สาคัญ 5 อันดับแรก ได้แก่ กรุงเทพฯ ชลบุรี ภูเก็ต กระบ่ี เชียงใหม่ เป็นต้น โดยจังหวัดเชียงรายเป็นจังหวัดท่ี นกั ทอ่ งเที่ยวนิยมมาเที่ยวเปน็ ลาดับท่ี 12 ของประเทศ (กระทรวงการทอ่ งเท่ียวและกีฬา, 2558; กรมการท่องเที่ยว, 2559) สถิติจานวนนกั ทอ่ งเทีย่ วจังหวัดเชียงราย ประจาปี 2557 มีจานวน 2,869,008 คน จาแนกเป็นนักท่องเท่ียว ชาวไทย 2,351,184 คน (รอ้ ยละ 82) คิดเป็นรายได้ 15,545.46 ลา้ นบาท (ร้อยละ 76.1) และนักท่องเที่ยวต่างชาติ 517,824 คน (ร้อยละ 18) คิดเป็นรายได้ 4,878.37 ลา้ นบาท (ร้อยละ 23.9) (ฐานข้อมูลสารสนเทศจังหวดั เชยี งราย, 2558) โดยแหลง่ ท่องเที่ยวท่ีดึงดดู นักท่องเที่ยวท้ังชาวไทย และชาวต่างชาติให้มาท่องเท่ียวในจังหวัดเชียงราย ส่วน ใหญ่เปน็ แหลง่ ทอ่ งเทย่ี วประเภทศาสนสถาน (วัด) ได้แก่ วดั พระแก้ว วัดพระสิงห์ วัดร่องขุ่น เป็นต้น ซึ่งวัดพระแก้ว ถือเป็นแหลง่ ทอ่ งเทย่ี วที่มีศกั ยภาพสูงท่ีสุดสาหรบั นักทอ่ งเท่ียวทง้ั สองกลุ่ม (กรวรรณ สังขกร และคณะ, 2555) 14

วารสารวทิ ยาการจดั การสมยั ใหม่ ปที ่ี 10 ฉบับท่ี 1 เดอื นมกราคม - มถิ ุนายน 2560 จากกระแสความนิยมโทรศัพท์ประเภทสมาร์ทโฟนปัจจุบัน ส่งผลให้ผู้ใช้สามารถใช้โทรศัพท์ประเภท สมาร์ทโฟนในการสืบค้นข้อมลู เพื่อการท่องเที่ยวทางอินเตอร์เน็ตเพ่ิมมากข้ึน ตั้งแต่การเดินทาง ท่ีพัก รวมถึงแหล่ง ท่องเทีย่ ว ไดอ้ ยา่ งสะดวกและรวดเรว็ ประกอบกับนกั ทอ่ งเทยี่ วชาวตา่ งชาติ มีการใชช้ ีวิตดิจิตอล (Digital lifestyle) เปล่ียนรปู แบบการท่องเท่ียวเปน็ การทอ่ งเที่ยวด้วยตนเองเพมิ่ ข้ึน หรอื ท่รี ู้จกั ในนามของ “นกั ท่องเท่ียวอิสระ” (Free and Independent Traveler: FIT) สอดคล้องกับเว็บไซต์นิตยสารรายเดือนของสหรัฐฯ “The Atlantic” ได้ รายงานผลสารวจของ Hotels.com เมือ่ ปลายเดอื นตลุ าคม 2556 ว่า รอ้ ยละ 70 ของนักท่องเท่ียวจีนเลือกไปเที่ยว ตา่ งประเทศแบบอิสระ ไม่ไปเปน็ กรุป๊ ทัวรใ์ หญ่ เนอื่ งจากนกั ท่องเท่ยี วจนี ส่วนใหญ่เป็นคนหนุ่มสาวและวัยทางานที่มี รายได้มากขนึ้ โดยเมอ่ื รายได้มากขน้ึ ศักยภาพในการจับจา่ ยกเ็ พมิ่ ขน้ึ ตามไปดว้ ย และได้ปรับพฤติกรรมการเดินทาง (วีรศักดิ์ เกิดผลเจริญย่ิง, 2556) จากกระแสดังกล่าว ทาให้ผู้ประกอบการด้านการท่องเที่ยวต่างให้ความสาคัญกับ พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ (e-Commerce) เพ่ิมมากย่ิงขึ้น ตั้งแต่การให้บริการด้านข้อมูล การจอง และการซื้อขาย ซึง่ ทาใหน้ ักทอ่ งเท่ียวสามารถเตรียมตัวและเดินทางด้วยตนเองได้ง่ายกว่าเดิมมาก ดังนั้น ยุทธศาสตร์การท่องเท่ียว ไทยจึงกาหนดกลยุทธ์การพัฒนาการอานวยความสะดวกด้านการท่องเที่ยว โดยมีแนวทางการพัฒนาการสื่อ ความหมายในแหล่งทอ่ งเทีย่ ว เช่น ศูนย์ข้อมลู ศนู ยเ์ รยี นรูเ้ พื่อสรา้ งประสบการณ์การท่องเที่ยวอย่างสร้างสรรค์ผ่าน เทคโนโลยีสารสนเทศสมัยใหม่ โดยไดม้ ่งุ เนน้ การใช้วัฒนธรรมเทคโนโลยีสารสนเทศต่าง ๆ ในการพัฒนารูปแบบส่ือ ความหมายเพ่ือบอกเล่าเร่ืองราวข้อมูลแหล่งท่องเที่ยวให้ดูโดดเด่นและน่าสนใจ การสร้างสุนทรียภาพด้านการ ท่องเท่ียว เพื่อสร้างประสบการณ์การท่องเท่ียวที่ดีและประทับใจให้แก่นักท่องเที่ยว เช่น ความเป็นจริงเสริม (AR), QR Code, Info Graphic เป็นต้น (กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา, 2558; Chung, Han, and Joun, 2015; Kysela and Storkova, 2016) จากการศึกษาข้อมูลแหล่งท่องเที่ยววัดพระแก้ว จังหวัดเชียงราย ในปัจจุบัน (พฤษภาคม 2560) พบว่ามี การใหบ้ ริการ Free Wi-Fi ในบริเวณวัดพระแก้ว เพ่ือให้บริการข้อมูลข้อมูลนักท่องเที่ยว (Guide Book) ในรูปแบบ ภาษาไทยและภาษาอังกฤษ โดยให้นักท่องเท่ียวใช้มือถืออ่านข้อมูลจาก QR-Code “รหัสชนิดหนึ่งซ่ึงสามารถเก็บ ข้อมูลเป็นตัวอักษร (Text) ได้เพิ่มข้ึน นอกเหนือจากตัวเลข (ที่เก็บในบาร์โค้ด)” เพื่อให้ข้อมูล URL ในการดาวน์ โหลดเอกสาร PDF file ซึ่งการให้บริการข้อมูลนักท่องเท่ียวในปัจจุบันเป็นการให้ข้อมูลข้อมูลในรูปภาพ และ ตวั อักษร เท่าน้นั จากการพัฒนาโทรศัพท์ประเภทสมาร์ทโฟนท่ีมีประสิทธิภาพมากขึ้น ทั้งในด้านของประสิทธิภาพการ ประมวลผล หนว่ ยความจาทเี่ พ่ิมขึน้ มขี นาดเลก็ ลง และราคาลดลงเม่อื เทยี บกับประสทิ ธภิ าพท่ีเพิ่มมากข้ึน ส่งผลให้ มีผู้ใช้โทรศัพท์ประเภทสมาร์โฟนเพ่ิมมากข้ึน จากข้อมูลดังกล่าว บริษัทผู้ผลิตสินค้าหลายราย เห็นช่องทางการ นาเสนอข้อมูลผลิตภัณฑ์ ผ่านโทรศัพท์มือถือประเภทสมาร์ทโฟนเพ่ิมมากขึ้น โดยประยุกต์ใช้ความเป็นจริงเสริม (AR-Code) ในการนาเสนอข้อมูลผลิตภัณฑ์ เพื่อดึงดูดความสนใจให้กับลูกค้าในมุมมองเสมือนจริง ยกตัวอย่างเช่น เช่น บริษัท Nissan ได้แนะนารถยนต์ Nissan Juke เพ่ือให้ลูกค้าสามารถมองเห็นในมุมมอง 360 องศา (Nissan Juke., 2010) หรอื บรษิ ัท IKEA ประยุกตใ์ ช้ความเปน็ จรงิ เสริมในการส่งเสริมการขายเฟอร์นิเจอร์ โดยผู้ใช้สามารถ มองเห็นเฟอร์นเิ จอร์ กับบรรยากาศภายในบ้านกอ่ นตัดสนิ ใจซ้อื ผลติ ภณั ฑ์ (IKEA., 2013) เป็นตน้ ดงั แสดงในภาพที่ 1.1 15

วารสารวิทยาการจดั การสมยั ใหม่ ปีท่ี 10 ฉบบั ท่ี 1 เดอื นมกราคม - มถิ นุ ายน 2560 ภาพท่ี 1.1 การประยุกต์ใช้ ความเปน็ จริงเสริม ในการโฆษณาประชาสมั พนั ธ์ จากบริบทด้านพ้ืนท่ี วัดพระแก้ว จังหวัดเชียงราย เร่ิมมีการประยุกต์ใช้ คิวอาร์โคด หรือบาร์โค้ด 2 มิติ (QR Code : Quick Response) เพื่อนาเสนอขอ้ มูลวดั พระแกว้ เป็นภาษาไทยและภาษาอังกฤษน้ัน อาจพบขอ้ จากดั ของผู้ใช้ในเรือ่ งการอ่าน ผู้วิจยั จงึ มแี นวความคิดในการประยุกต์ใช้ความเป็นจริงเสริม (AR-Code) เพ่ือสร้างต้นแบบ การนาเสนอขอ้ มูลแหล่งท่องเท่ียวศาสนสถานท่ีสาคัญ ภายในวัดพระแก้ว เช่น พระอุโบสถ พระเจดีย์ หอพระหยก และพพิ ธิ ภัณฑ์โฮงหลวงแสงแก้ว ในรปู แบบภาพ/ภาพเคล่อื นไหว (วีดโี อ) แบบ 3 ภาษา คอื ภาษาไทย ภาษาองั กฤษ และภาษาจีน เพอ่ื เป็นการสร้างประสบการณใ์ นการรบั ร้ขู อ้ มูลในรปู แบบใหม่ ให้กบั นักทอ่ งเที่ยว ซึ่งเป็นอกี ทางเลอื ก หนง่ึ ในการเข้าถงึ กลุ่มลูกคา้ ที่เป็นคนรุ่นใหมท่ ี่ชอบ และสนใจในความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี 2. วัตถปุ ระสงคข์ องการวิจยั เพ่ือประยุกต์ใช้ความเป็นจริงเสริม (Augmented Reality : AR-Code) บนสมาร์ทโฟนในการนาเสนอ ข้อมลู แหลง่ ท่องเทย่ี ว กรณีศกึ ษา วดั พระแก้ว จงั หวดั เชียงราย 3. การทบทวนวรรณกรรมทเ่ี กยี่ วขอ้ ง 3.1 ความเป็นจรงิ เสรมิ (Augmented Reality) Augmented Reality ได้ถูกนิยามข้ึนโดย Ronald T. Azuma (1997) ซึ่งเป็นผู้คิดค้น และทางานกับ Augmented Reality ว่าเป็น เทคโนโลยีที่ผสานโลกแห่งความจริง และโลกเสมือน (Real and Virtual Environment) ไวด้ ้วยกนั (ดงั แสดงในภาพท่ี 3.1) โดยใช้วธิ ซี อ้ นภาพ สองมิติ หรอื สามมิติ ทอี่ ย่ใู นโลกเสมอื น ให้อยู่ บนภาพท่ีเห็นจริง ท่ีสามารถโต้ตอบได้ทันที (Interactive in Real Time) ต่อมามีนักวิจัยหลาย ๆ ท่านได้ นา แนวคิดน้ีไปขยายและต่อยอดในการศึกษาวิจัย ในหลากหลายรูปแบบ เช่น ในด้านของการการศึกษา การผลิต การตลาด การท่องเท่ยี ว การแพทย์ การทหาร การแสดง ความบนั เทงิ หุ่นยนต์ การวางผังเมอื ง และ วศิ วกรรมโยธา เป็นต้น ซ่ึงเป็นการเปิดโอกาสให้ Augmented Reality มีการเจริญเติบโตอย่างต่อเนื่อง สาหรับประเทศไทยได้ บญั ญัตศิ พั ท์ Augmented Reality ในพจนานุกรมราชบณั ฑิตยสถาน สาขาวชิ าคอมพิวเตอร์ ปรับปรุง 19 มิถุนายน 2544 เป็นภาษาไทยวา่ “ความเปน็ จริงเสรมิ ” (สานักงานราชบณั ฑิตยสภา, 2544) ซึ่งการพัฒนาความเป็นจริงเสริม ในปัจจุบัน สามารถจาแนกประเภทได้ 2 ประเภท คือ 1) ใช้สัญลักษณ์ (Marker-Based) เป็นสื่อ เช่น ภาพ 2 มิติ QR Code หรือ สัญลักษณ์ต่าง ๆ ในการอ้างอิงข้อมูลที่ต้องการอธิบายหรือแสดงผล และ 2) ไม่ใช้สัญลักษณ์ (Marker-less หรือ Location or Position Based) การทางานความเป็นจริงเสริมในรูปแบบนี้ ทางานโดยใช้ อุปกรณบ์ างอย่าง เชน่ อปุ กรณใ์ นการระบุตาแหนง่ (GPS) หรอื เครือ่ งวัดความเร็ว เป็นต้น ซ่ึงการทางานในรูปแบบ ความเป็นจริงเสริม ทั้งสองรูปแบบอาจมีข้อจากัดอยู่บ้าง ยกตัวอย่างเช่น ทั้งสองรูปแบบต้องการใช้อินเตอร์เน็ต 16

วารสารวทิ ยาการจดั การสมัยใหม่ ปีที่ 10 ฉบับท่ี 1 เดือนมกราคม - มถิ ุนายน 2560 ความเร็วสูง (4G) ในการการค้นหาข้อมูลในการแสดงผล จากฐานข้อมูลในเคร่ืองแม่ข่าย (Server) (Dartmouth College Library Research Guides., 2011) ภาพท่ี 3.1 การผสานเทคโนโลยีความจรงิ และความเสมือนเขา้ ด้วยกนั ทมี่ า. (MJ Anderson., 2015). Augmented or Virtual? How do you like your reality? จากคานยิ ามของ Ronald T. Azuma (1977) ความเป็นจริงเสริม จึงเป็นการพัฒนาเทคโนโลยีสารสนเทศ ทม่ี ีการผสานการทางานร่วมกันระหวา่ งซอฟต์แวร์ และฮารด์ แวร์ คอื คอมพวิ เตอร์ หรอื สมาร์ทโฟน ทมี่ ีอปุ กรณ์ เชน่ กล้องเว็บแคม หน้าจอแสดงผล สมาร์ทกลาส (Smart Glasses) อาจรวมถึงอุปกรณ์เช่ือมต่อเครือข่ายต่าง ๆ เช่น การเชื่อมต่ออนิ เตอร์เน็ต หรือ GPS เพ่ือระบุตาแหน่ง เป็นต้น เพ่ือให้ผู้ใช้สามารถใช้อุปกรณ์ดังกล่าวข้างต้น ผสาน โลกแห่งความจรงิ และโลกเสมือนเข้าไวด้ ้วยกันผา่ นสัญลักษณ์ (Marker) หรือผ่านอุปกรณ์การกาหนดตาแหน่ง GPS ท่ีมีในโทรศัพท์มือถือประเภทสมาร์ทโฟน โดยมีรายละเอียดข้ันตอนการทางานดังต่อไปน้ี (นิพนธ์ บริเวธานันท์, ม.ป.ป.) ข้ันตอนท่ี (1) สัญลักษณ์ เป็นส่วนท่ีกาหนดสัญลักษณ์อ้างอิงท่ีต้องการให้แสดงผลความเป็นจริงเสริม เพ่มิ เติม ซง่ึ สัญลักษณ์ อาจเปน็ ภาพทถ่ี า่ ยจากสถานท่จี ริง หรือเป็นวตั ถุ ที่มลี กั ษณะเฉพาะ เพื่อใช้ในการระบุถึงส่ิงท่ี ตอ้ งการแสดงผลท่ีมีลักษณะแตกต่างกัน ในบทความน้ีได้ใช้สัญลักษณ์ในการอ้างอิง 2 รูปแบบ คือ ใช้สัญลักษณ์ใน หนังสือ และ ใชส้ ญั ลักษณ์ (ภาพ) จากสถานทจ่ี ริง ขนั้ ตอนที่ (2) การอ่านสัญลกั ษณ์ (Marker) จากตน้ ฉบบั ในขั้นตอนน้ี จะใช้กล้อง จากเคร่ืองคอมพิวเตอร์ หรอื กล้องจากโทรศัพทม์ ือถือประเภทสมารท์ โฟน เพอื่ อา่ นสญั ลักษณ์ ขั้นตอนท่ี (3) การวิเคราะห์ภาพ ข้ันตอนนี้เป็นการใช้เคร่ืองคอมพิวเตอร์ในการวิเคราะห์ภาพ ซึ่งเป็นการ คน้ หาสัญลกั ษณจ์ ากฐานข้อมลู (Database) รูปแบบของสญั ลักษณ์ เมื่อพบจะทาการคานวณค่าตาแหน่งในรูปแบบ 3 มิติ (Pose Estimation) โดยเปรียบเทียบกับมุมมองกล้องที่อ่านภาพได้ (ดังแสดงในภาพท่ี 3.2; ท่ีมา: Philip Lamb., 2015) เพื่อทาการประมวลผล และแสดงผลภาพสองมิติจากแบบจาลอง 3 มิติ (3D Rendering) ท่ี สอดคล้องกับมมุ มองของภาพท่ีมองเห็นได้ โดยทาการแสดงผลบนภาพสญั ลักษณ์ ในขน้ั ตอนท่ี 1) ภาพที่ 3.2 มมุ มองของกลอ้ ง กับการอ่านสัญลกั ษณ์ (Marker) ในรปู แบบ 3 มติ ิ ขนั้ ตอนที่ (4) การแสดงผลภาพ ขัน้ ตอนนี้เป็นขั้นตอนของการนาภาพนิ่ง เสียง ภาพเคลื่อนไหว หรือภาพ 3 มิติต่าง ๆ โดยแสดงผลบนจอภาพของคอมพิวเตอร์ หรือโทรศัพท์มือถือประเภทสมาร์โฟน หรือ สมาร์ทกลาส (Smart Glasses) ซ่ึงการทางานในส่วนนี้จะทางานควบคู่กับกล้องที่อ่านสัญลักษณ์ รวมถึงมุมมองของการอ่าน 17

วารสารวทิ ยาการจดั การสมยั ใหม่ ปีที่ 10 ฉบับที่ 1 เดือนมกราคม - มิถนุ ายน 2560 สญั ลกั ษณ์ ในขัน้ ตอนท่ี (2) ซ่ึงจะประมวลผลในเวลาจริง ขน้ั ตอนที่ (3) หลังจากอ่านสัญลักษณ์ (Marker) แล้ว จะมี การแสดงวัตถุ ท่ีตอ้ งการอย่บู นภาพสัญลกั ษณ์ (Marker) ทีร่ ะบุข้ันตอนที่ (4) (ดงั แสดงในภาพท่ี 1.1) 3.2 การประยกุ ต์ใชค้ วามเป็นจรงิ เสริม ปัจจุบนั มกี ารประยกุ ต์ใช้เทคโนโลยเี สมอื นจรงิ ในการนาเสนอข้อมลู ทางด้านตา่ ง ๆ มเี พิม่ มากขึ้น เนอื่ งจาก เป็นเทคโนโลยีทมี่ ลี ักษณะเด่นในเรือ่ งของการสร้างประสบการณท์ ี่แปลกใหม่ ใหก้ ับกลุม่ ผบู้ ริโภค (รุ่นใหม่) ที่มีความ สนใจในการรับรขู้ ้อมลู สนิ คา้ โดยใช้สอื่ เทคโนโลยีสารสนเทศ ในหลากหลายรูปแบบก่อนการสั่งซ้ือสินค้า ซ่ึงถือเป็น โอกาสของนักการตลาดท่ีจะสร้างโอกาสการขายสินค้า รวมถึงโอกาสของการมีส่วนร่วมกับผู้บริโภค (Customer Engagement) ในการสร้างกลไกหรือช่องทางทางการตลาด เพื่อให้ผู้ใช้สินค้ามีการติดต่อส่ือสารกับทางบริษัทเพิ่ม มากขึ้น ปัจจุบันมีความสนใจนาเทคโนโลยีความเป็นจริงเสริมน้ีมาใช้กันอย่างมากมาย ในส่วนน้ีขออธิบายถึงการ ประยุกต์ใช้ความเป็นจริงเสริม ใน 3 ด้านคือ ด้านการศึกษา (Education) ด้านการท่องเท่ียว (Tourism) และด้าน โฆษณา (Advertising) โดยมีรายละเอยี ดดงั ตอ่ ไปน้ี ด้านการศึกษา ได้มีนักวิจัยหลายท่านได้ประยุกต์ใช้ความเป็นจริงเสริม กับการศึกษา ในหลายระดับชั้น ต้ังแตร่ ะดับชั้น ปฐมวัย ถึง ระดับมหาวิทยาลัย โดยมีรายละเอียด ดังนี้ ในระดับปฐมวัย Rabia M. Yilmaz (2016) ได้พัฒนางานวิจัยในหัวข้อ การศึกษากับของเล่นมายากลด้วยเทคโนโลยีเป็นจริงเสริมสาหรับการศึกษาปฐมวัย ในขณะที่ประเทศไทยได้ทางานท่ีสอดคล้องกันคือ การประยุกต์ใช้เทคนิคความจริงเสริมเพ่ือใช้ในการสอนเร่ือง พยัญชนะภาษาไทย (สุพรรณพงศ วงษศรีเพ็ง และ ณัฐวี อุตกฤษฎ์, 2555) ส่วนในระดับมหาวิทยาลัย Murat Akçayıra et al. (2016) ได้ทางานวิจัยการใช้ความเป็นจริงเสริมในห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ โดยศึกษาถึง ผลกระทบของความเปน็ จรงิ เสรมิ ทักษะและทัศนคติต่อห้องปฏิบตั กิ ารทางวิทยาศาสตร์ และอานาจ ชดิ ทอง (2555) ได้การประยุกต์เทคนิคความเป็นจริงเสริมเพ่ือผลิตสื่อการสอน สาหรับโครงสร้างต้นไม้ ซึ่งงานวิจัยท้ัง 4 เรื่อง สามารถสรุปผลที่คล้ายกัน ดังน้ี ระดับปฐมวัย พบว่า เทคนิคความเป็นจริงเสริมทาให้ อาจารย์ผู้สอนมีวิธีการสอน ใหม่เพิ่มเติม (สุพรรณพงศ วงษศรีเพ็ง และณัฐวี อุตกฤษฎ์, 2555) ท่ีสามารถนามาประยุกต์ใช้ในด้านการศึกษา ระดบั ปฐมวัยได้อยา่ งมปี ระสิทธิภาพ ซ่งึ สอดคล้องกบั การประยกุ ตใ์ ชเ้ ทคโนโลยคี วามเป็นจรงิ เสริม ในห้องปฏิบัติการ วทิ ยาศาสตร์ (Rabia M. Yilmaz., 2016) ท่ีไดจ้ าการทดสอบ 5 สปั ดาห์วา่ เทคโนโลยคี วามเป็นจรงิ เสรมิ มนี ัยสาคัญ ในการพัฒนาทกั ษะการศึกษาของนกั ศึกษาภายในมหาวทิ ยาลัย และเทคโนโลยีความเป็นจริงเสริมน้ี สามารถช่วยให้ นักศกึ ษามที ศั นคติท่ีดีต่อการศกึ ษา และการปฏิบัติการในวิชาวิชาฟิสิกส์ด้วย สอดคล้องกับ อานาจ ชิดทอง (2555) กล่าวว่า เทคนิคความเป็นจริงเสริม มีความน่าสนใจ และสามารถกระตุ้นให้เกิดการเรียนรู้ได้เป็นอย่างดี ซ่ึงจาก งานวจิ ยั ทก่ี ลา่ วมาขา้ งต้นแสดงใหเ้ ห็นวา่ มีการนาความเปน็ จรงิ เสรมิ มาใช้เพ่ิมประสิทธิภาพในด้านการศึกษามากข้นึ ดา้ นการโฆษณาและประชาสัมพนั ธ์ ได้มงี านศกึ ษาวจิ ยั เพ่ือประยุกตใ์ ช้ความเปน็ จรงิ เสรมิ ในด้านของการ โฆษณาและประชาสัมพันธ์ รวมถึงการทากลยุทธ์เพื่อการแข่งขันอย่างย่ังยืน (Branding) ยกตัวอย่าง เช่น ศุษมา แสนปากดี (2557) ได้ประยุกตใ์ ชเ้ ทคโนโลยีความเป็นจรงิ เสรมิ ในบอร์ดประชาสัมพันธ์ หวั ข้อ “ประชาคมเศรษฐกิจ อาเซยี น” โดยมีวัตถุประสงค์กระตุ้นให้นักศึกษาเกิดการเรียนรู้ และสามารถปรับตัวเพื่อรองรับการเข้าสู่ประชาคม เศรษฐกิจอาเซียน ซึ่งผลการวิจัยพบว่า นักศึกษามีความประทับใจในรูปแบบการนาเสนอท่ีผสมผสานเทคโนโลยี เสมือนจริงกับบอร์ดประชาสัมพันธ์ นอกจากน้ัน ยังมีบริษัทผู้จาหน่ายสินค้าหลายผลิตภัณฑ์ ท่ีใช้เทคโนโลยีความ เปน็ จริงเสรมิ กับการโฆษณา และเพ่ิมช่องทางในการจาหน่ายผลิตภัณฑ์ เช่น บริษัท ชิเซโด้ นาเทคโนโลยีความจริง เสรมิ มาใช้ผ่านกระจกดิจติ อลเพ่ือจาลองการทดสอบการแต่งหนา้ ว่าเหมาะกับลกู คา้ หรือไม่ โดยระบบจะทาการซ้อน ภาพส่วนของการแต่งหน้าข้ึนบนใบหน้าจริงท่ีปรากฎบนหน้าจอในลักษณะของการเปรียบเทียบให้เห็นท้ังก่อนและ หลงั แตง่ หนา้ ซึ่งในการใชง้ านจะใหล้ กู ค้านั่งหนา้ เครอ่ื งคอมพิวเตอร์แล้วให้กลอ้ งสแกน จากน้ันระบบจะวิเคราะห์ รูป ใบหน้า สีผวิ รวมถึงองคป์ ระกอบตา่ งๆ เพือ่ แนะนาว่า ลูกค้าควรเลือกแต่งหน้า โดยใช้เครื่องสาอางใด และสามารถ ส่ังพิมพ์ภาพใบหน้าก่อนและหลังแต่ง พร้อมข้อมูลเก่ียวกับผลิตภัณฑ์ท่ีต้องใช้เพื่อเลือกซื้อได้ตามความต้องการ นอกจากน้นั บริษัท Tissot ผู้ผลติ นาฬิกาไดป้ ระยุกต์ใช้ความเป็นจริงเสริม โดยให้ลูกค้าสามารถลองสินค้าผ่านหน้า 18

วารสารวทิ ยาการจดั การสมัยใหม่ ปที ี่ 10 ฉบับท่ี 1 เดอื นมกราคม - มิถนุ ายน 2560 จอคอมพิวเตอร์ที่มีเว็บแคมโดยลูกค้าจะเลือกรหัสสินค้าหรือรุ่นที่ต้องการ ทาให้ลูกค้าได้ลองสินค้าเสมือนจริงผ่าน เทคโนโลยี AR จนได้สินค้าทถี่ กู ใจกอ่ นสงั่ ซื้อสินค้า ด้านการท่องเท่ียว ได้มีผู้วิจัยหลายท่านได้ประยุกต์ใช้เทคนิคความเป็นจริงเสริม กับการท่องเท่ียว สามารถสรุปผลได้ดังต่อไปนี้ Jiri Kyselaa and Pavla Storkovab (2015) ทาวิจัยเรื่อง การใช้สื่อความเป็นจริง เสริมในการสอนประวัตแิ ละการท่องเทย่ี ว ในงานวจิ ัยให้แสดงใหเ้ ห็นถงึ โอกาสใหม่ ในการใชเ้ ทคโนโลยีความเป็นจริง เสริมกบั การทอ่ งเทย่ี วทางประวัตศิ าสตร์ โดยใช้แอพพลิเคชนั บนโทรศัพท์มือถือ ร่วมกับตาแหน่งท่ีต้ังทางภูมิศาสตร์ ที่ช่วยให้ข้อมูลเสมือน ในรูปแบบความเป็นจริงเสริม ที่สามารถให้ความรู้อย่างมีประสิทธิภาพและน่าสนใจ นอกจากนั้น Jung, et al. (2015) ศึกษาปัจจัยของคาแนะนาในการใช้เทคโนโลยีความเป็นจริงเสริม กรณีศึกษา สวนสนุกเกาหลี จากความพร้อมในการใช้งานทีเ่ พิม่ ขึน้ ของสมาร์ทโฟน และโทรศัพท์มือถือ ที่มีต่ออุตสาหกรรมการ ท่องเที่ยว และยังคงเพ่ิมวิธีทางที่ทาให้นักท่องเที่ยวเพิ่มช่องทางการเข้าถึงข้อมูล ของนักท่องเที่ยว ซึ่งในปัจจุบันมี การประยุกต์ความเป็นจริงเสริมไปใช้กับการท่องเท่ียวเพิ่มมากขึ้น อันเนื่องมาจากความสามารถของโทรศัพท์มือถือ ประเภทสมาร์ทโฟนที่เพิ่มมากข้ึน รวมถึงมีอุปกรณ์ที่สนับสนุนการทางานความเป็นจริงเสริมเพ่ิมมากข้ึน ซ่ึงใน งานวิจัยเก่ียวกับการท่องเที่ยว มีความพยายามท่ีจะศึกษาการนาไปประยุกต์ใช้ รวมถึงการประเมินความพึงพอใจ ของผู้บริโภคในด้านการใช้งานแอพพลิเคชัน และพฤติกรรม รวมถงึ คาแนะนาตา่ ง ๆ ของผู้ใช้งาน 3.3 งานวจิ ัยท่เี ก่ยี วขอ้ ง ถ้ากล่าวถึงประเทศไทยกับการพัฒนางานวิจัยทางด้านการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศกับการท่องเท่ียว มนี ักวิจยั หลายท่านให้ความสาคัญและสนใจในเรื่องของการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศกับการท่องเที่ยวโดยมี รายละเอียดดังตอ่ ไปนี้ ประภาพร พนมไพร และคณะ (2550) ไดศ้ กึ ษางานวจิ ยั เรื่อง ทศั นคติของนกั ทอ่ งเทย่ี วชาวต่างประเทศท่ีมี ต่อการต้อนรับของชาวต่างชาติ และ กรวรรณ สังขกร และคณะ (2556) ได้ศึกษางานวิจัยเรื่อง พฤติกรรม นกั ท่องเท่ียวจีนยุคใหม่: กรณีศึกษานักท่องเที่ยวจีนในจังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งงานวิจัยท้ังสองฉบับ สรุปผลคล้ายกันถึง มุมมองของนกั ทอ่ งเท่ยี วต่างชาติ ท่ีมาเท่ยี วในจงั หวัดเชียงใหม่ และเชียงรายว่า ยังไม่ได้รับข้อมูล ของสถานท่ีสาคัญ มากนกั ทง้ั ในรูปแบบของภาษาจนี และภาษาองั กฤษ สาหรบั นกั ท่องเท่ยี วตา่ งชาติ สุรศักด์ิ ศิลาวรรณา (2550) การท่องเที่ยวและการเผยแพร่พระพุทธศาสนา บทบาทของวัดในเขต กรุงเทพมหานคร กรณีศึกษา วัดบวรนิเวศวิหารและวัดเบญจมบพิตรดุสิตวนาราม ผลการศึกษาวิจัยสรุปได้ว่า นักท่องเทยี่ วสว่ นใหญ่ทีเ่ ดนิ ทางมาเย่ยี มชมวดั สว่ นใหญเ่ ป็นผู้ท่ีมีอายมุ ากกว่า 20 ปขี ้ึนไป เนื่องจากต้องการชมความ สวยงามของโบราณสถาน และพระพุทธรปู ท่ปี ระดษิ ฐานภายในวดั รวมถงึ การเขา้ ร่วมกจิ กรรมต่าง ๆ ภายในวัด อาทิ เช่น การทาบุญตักบาตร บริจาคทาน และเดินชมเพื่อท่องเท่ียวบริเวณโดยรอบของวัด และควรมีการรณรงค์และ ส่งเสริมการท่องเที่ยววัด ให้เป็นไปในรูปแบบท่ีน่าสนใจ เพื่อเป็นการรักษาคุณค่าทางศิลปวัฒนธรรมเอาไว้ ต่อมา สุววิ ชิ ญ์ อินทรภิรมย์ (2554) งานวิจัยเรื่องพัฒนาแอพพลิเคชั่นระบบนาทางการท่องเท่ียวของจังหวัด สุราษฎร์ธานี ด้วย กูเกิ้ลแมพ เอพีไอ บนระบบปฏิบัติการแอนดรอยด์ โดยใช้การระบุตาแหน่งปัจจุบันของผู้ใช้ ค้นหาสถานท่ี สาคัญๆ ภายในจงั หวัดสุราษฎธ์ านี สามารถบอกระยะทางและเวลาในการเดินทางไปยงั สถานท่สี าคัญนั้นได้ นิติศักดิ์ เจริญรูป และคณะ (2556) พัฒนาแอพพลิเคชั่น (Application) เพ่ือนาเสนอข้อมูลแหล่ง ทอ่ งเที่ยววัดพระแก้วบนระบบปฏิบัติการแอนดรอยด์ (Android) ตั้งแต่การค้นหาเส้นทางเพ่ือเดินทางไปท่องเท่ียว วัดพระแก้ว ที่อ่านข้อมูลจากคิวอาร์โค้ด (QR Code) ในแผ่นพับท่ีแจกให้กับนักท่องเที่ยว โดยแอพพลิเคช่ัน ได้ นาเสนอขอ้ มลู เกยี่ วกบั ตาแหนง่ ท่ีต้ังสถานทภี่ ายในวดั พระแกว้ ประวตั ิความเป็นมาสถานที่สาคัญภายในวัดพระแก้ว คือ พระอุโบสถ พิพิธภณั ฑ์โฮงหลวงแสงแก้ว พระเจดีย์ และหอพระหยก ซ่ึงการพัฒนาแอพพลิเคช่ันคร้ังน้ีได้พัฒนา แอพพลเิ คช่นั ในรูปแบบ 3 ภาษา คอื ภาษาไทย ภาษาอังกฤษ และภาษาจีน สาหรับการประยุกต์งานวิจัยครั้งนี้เป็น การตอ่ ยอดงานวจิ ยั เร่ือง การพฒั นาแอพพลิเคชนั่ (Application) เพอื่ นาเสนอข้อมูลแหล่งท่องเทยี่ ววัดพระแก้ว บน ระบบปฏิบัติการแอนดรอยด์ (นิติศักดิ์ เจริญรูปและคณะ, 2556) ท่ีมีข้อเสนอแนะว่าควรนาเสนอข้อมูลแหล่ง ทอ่ งเทยี่ ววัดพระแก้วท่ีผใู้ ชส้ ามารถมปี ฏสิ ัมพันธก์ ับการนาเสนอขอ้ มูลเพิม่ มากขึน้ (Customer Engagement) 19

วารสารวิทยาการจดั การสมยั ใหม่ ปที ี่ 10 ฉบับท่ี 1 เดือนมกราคม - มถิ ุนายน 2560 ผู้วจิ ยั จึงใชแ้ หลง่ ทอ่ งเทีย่ ววัดพระแกว้ เนือ่ งจากเป็นศาสนสถานท่ีมีประวัติความเป็นมายาวนาน และเป็น วดั ที่นกั ทอ่ งเทยี่ วชาวตา่ งชาตนิ ยิ มมาเที่ยวสงู สุด ทัง้ ในจงั หวัดเชียงราย และกรงุ เทพมหานคร โดยมีประวัติท่ีน่าสนใจ ดังน้ี วัดพระแกว้ มรกต จงั หวัดเชียงราย ได้ถูกจารึกไว้บนแผ่นทองเหลืองภายในวัด ทั้งภาษาไทย และภาษาอังกฤษ ดังนี้ \"ตานานรัตนพิมพว์ งศ์ กล่าวไว้ว่า เม่อื ประมาณ พ.ศ. 300 เทวดาได้สร้างพระแกว้ มรกต ถวายพระนาคเสนเถระ ท่ีเมืองปาฎลีบุตร (ปัจจุบันเรียก ปัตนะ) ประเทศอินเดีย ต่อมาได้อัญ เชิญไปไว้ท่ีเมืองลังกา ในสมัยพระ เจ้าอโนรธามังฉ่อ (พระเจ้าอนุรุทธะ) แห่งเมืองพุกามได้ส่งพระสมณทูตไปขอจากเจ้าเมืองลังกา ซึ่งถูกพวกทมิฬ รกุ ราน จึงมอบพระแกว้ มรกต และพระไตรปฏิ กให้ แต่สาเภาที่บรรทกุ พัดหลงไปเกยอยู่ที่อ่าวเมืองกัมพูชา พระแก้ว มรกตจึงตกเป็นของกัมพูชา และต่อมาได้ถูกนาไปไว้ ท่ีเมืองอินทาปัฐ(นครวัด) กรุงศรีอยุธยา และกาแพงเพชร ตามลาดับ เมอ่ื ประมาณ พ.ศ. 1933 พระเจ้ามหาพรหม เจ้าเมืองเชียงราย ได้ไปอัญเชิญพระแก้วมรกตมาจากเมือง กาแพงเพชร และนามาซ่อนไว้ท่ีเจดีย์วัดป่าเยียะ เมืองเชียงราย กระทั่ง พ.ศ. 1977 อสนึบาต (ฟ้าผ่า) เจดีย์ จึงได้ ค้นพบพระแก้วมรกต ต่อมาได้ถูกอัญเชิญไปไว้เมืองต่างๆ ดังน้ี เมืองเชียงราย พ.ศ. 1934-1979 เมืองลาปาง พ.ศ. 1979-2011 เมืองเชียงใหม่ พ.ศ. 2011-2096 เมืองลาว พ.ศ. 2096-2321 กรุงรัตนโกสินทร์ พ.ศ. 2321 ปัจจุบัน ประดิษฐาน ณ วัดพระศรรี ัตนศาสดารามพระบรมมหาราชวัง ชาวเมืองเชียงรายจึงได้เรียกช่ือวัดน้ีว่า \"วัดพระแก้ว\" จนกระทั่งปัจจุบัน เมื่อ พ.ศ.2521 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ยกฐานะข้ึนเป็น พระอารามหลวงช้ันตรี วัดพระแก้วมรกต ปัจจุบันเป็นแหล่งท่องเท่ียวเชิงประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมล้านนาแห่ง หน่ึงท่ีมีความสาคัญของจังหวัดเชียงราย ซึ่งมีนักท่องเที่ยวชาวไทยและชาวต่างประเทศนิยมเข้าไปท่องเที่ยวเชิง วัฒนธรรม อีกท้ังเป็นแหล่งศึกษาเรียนรู้ประวัติศาสตร์จังหวัดเชียงรายที่นักเรียน นักศึกษาและบุคคลท่ีสนใจทั่วไป สามารถเข้าไปศกึ ษาคน้ ควา้ ข้อมลู ได้จากแหลง่ เรยี นร้พู พิ ิธภณั ฑโ์ ฮงหลวงแสงแกว้ หอพระหยก พระเจ้าล้านทององค์ พระประธานที่ประดษิ ฐาน ในพระอโุ บสถ และพระเจดยี ฐ์ านรปู แปดเหลีย่ ม (วัดพระแกว้ เชยี งราย, 2543) 4. ระเบยี บวิธีการวิจัย การดาเนินการประยุกต์ใช้ความเป็นจริงเสริม (Augmented Reality : AR-Code) บนสมาร์ทโฟนในการ นาเสนอข้อมูลแหล่งท่องเที่ยว กรณีศึกษา วัดพระแก้ว จังหวัดเชียงราย มีการดาเนินการแยกเป็น 2 ส่วนคือ ส่วน ของการประยกุ ตใ์ ช้แอพพลิเคชนั และส่วนของการนาเสนอข้อมลู โดยมรี ายละเอียดการดาเนินงานดังต่อไปน้ี การพัฒนาแอพพลิเคชัน เพื่อนาเสนอข้อมูลรูปแบบความเป็นจริงเสริมในปัจจุบันสามารถทางานบน ระบบปฏิบัติการแอนดรอยด์ (Android) และ iOS โดยทั้ง 2 ระบบสามารถทาได้ 2 รูปแบบคือ 1) ใช้ซอฟต์แวร์ท่ี ช่วยในการพัฒนาแอพพลิเคชันความเป็นจริงเสริม ท่ีเรียกว่า Augmented Reality SDK (Software Development Kit) ยกตัวอย่างเช่น ARLab, ARmedia, ARPA และ ARToolKit เป็นต้น หรือ 2) ใช้แอพพลิเคชัน สาเร็จรูป ที่สนับสนุนการทางานบนโทรศัพท์มือถือประเภทสมาร์ทโฟน และบนเคร่ืองคอมพิวเตอร์ (Personal Computer) ซง่ึ ปจั จบุ นั นกั พัฒนาแอพพลเิ คชัน ไดพ้ ฒั นาเพือ่ ตอบสนองความต้องของระบบปฏบิ ัติการทห่ี ลากหลาย รูปแบบ คือ windows, Linux, iOS หรือ android เป็นต้น ตัวอย่างของแอพพลิเคชันที่นิยมใช้ ได้แก่ Layar, Blippar หรือ Aurasma เป็นต้น ซ่ึงซอฟต์แวร์ท่ีใช้ในการพัฒนาความเป็นจริงเสริมท่ีนิยมใช้ในประเทศไทย คือ Aurasma และ Layar ทั้งสองแอพพลิเคชันมี ข้อดี คือ ระบบท่ีพัฒนาขึ้นจะมีการจัดเก็บในฐานข้อมูลกลางของ แอพพลิเคชนั ส่งผลให้ผใู้ ช้สามารถใช้แอพพลิเคชันในการอ่านสัญลักษณ์ อื่น ๆ ได้จานวนมาก (ท่ีมีอยู่ในฐานข้อมูล ของแอพพลิเคชัน) เพือ่ ใหผ้ ู้อ่านเขา้ ใจถงึ ความแตกตา่ งของแอพพลิเคชันทง้ั 2 ชนดิ โดยมีรายละเอียดดังตอ่ ไปน้ี Layar (https://www.layar.com/) เป็นแอพพลิเคชันท่ีช่วยให้ผู้ใช้สามารถดูเน้ือหาอิเล็กทรอนิกส์ใน หลากหลายรูปแบบ เช่น Poster หนา้ นิตยสาร โฆษณา รวมไปถึง รหสั สินคา้ ที่เปน็ QR Code ซ่ึงเป็นแอพพลิเคชัน หนึ่งที่มีการเชื่อมโยงการระบุตาแหน่งทางภูมิศาสตร์ (GPS) สาหรับการค้นหาสถานที่ในบริเวณใกล้เคียง เช่น ร้านอาหาร หรอื กิจกรรมอื่น ๆ ทส่ี นใจ เปน็ ตน้ Aurasma (https://www.aurasma.com/) เป็นซอฟต์แวร์หน่ึง ท่ีน่าสนใจในการใช้สร้างส่ือในรูปแบบ ของ ความเป็นจริงเสริม บนโทรศัพท์มือถือประเภทสมาร์ทโฟน ท่ีสนับสนุนการทางานระบบปฏิบัติการ iOS และ 20

วารสารวทิ ยาการจดั การสมัยใหม่ ปีท่ี 10 ฉบบั ที่ 1 เดอื นมกราคม - มิถุนายน 2560 android ซึ่งซอฟต์แวร์ Aurasma จะทาหนา้ ทเ่ี ป็นตัวกลางในการเช่ือมโยงโลกแห่งความจริง และโลกเสมือนเข้าไว้ ด้วยกัน โดยสามารถแสดงผลบนคอมพิวเตอร์ หรือโทรศัพท์มือถือประเภทสมาร์ทโฟน ในรูปแบบมัลติมีเดีย เช่น ภาพน่ิง เสียง ภาพเคล่ือนไหว หรือภาพสามมิติต่าง ๆ ซ่ึงผู้ใช้สามารถสร้างส่ือที่ต้องการนาเสนอ (ในรูปแบบ มัลติมเี ดยี ) และจัดเก็บไว้ในฐานขอ้ มูลของ Aurasma ผา่ นระบบอนิ เตอรเ์ นต็ ปัจจุบนั มีนักวิจัย ผ้สู อน รวมถึงผสู้ นใจ ใช้ ซอฟต์แวร์ Aurasma ในการนาเสนอขอ้ มูลดา้ นตา่ ง ๆ จานวนเพ่ิมมากขึ้น และการวิจัยคร้ังนี้เลือกใช้ Aurusma ในการนาเสนอข้อมูลแหล่งท่องเท่ียววัดพระแก้ว จังหวัดเชียงราย โดยมีรายละเอียดขั้นตอนการทางานของแอพ พลิเคชัน Aurasma มรี ายละเอยี ดดงั ต่อไปน้ี (ดงั แสดงในภาพท่ี 4.1) ภาพที่ 4.1 หลักการทางานของ ความเปน็ จรงิ เสรมิ (ในรูปแบบ Marker-Base) ภาพท่ี 4.1 หลักการทางานของ ความเป็นจริงเสริม (ข้ันตอนท่ี (1) – (4) พบว่าอุปกรณ์ท่ีจาเป็นต้องใช้ใน การทางานของความเป็นจริงเสริม มีองค์ประกอบ 4 ประการคือ (1) กล้อง สาหรับอ่านสัญลักษณ์ อาจรวมถึง อุปกรณ์อ่ืน ๆ ที่ใช้ในการระบุตาแหน่งเพ่ิมเติม (กรณีท่ีไม่ใช้สัญลักษณ์) เช่น GPS เป็นต้น (2) อุปกรณ์ที่ใช้ในการ ประมวลผลภาพสญั ลักษณ์ (3) ฐานข้อมูลทจี่ ัดเกบ็ ข้อมูลสัญลกั ษณ์ และขอ้ มูลท่ีตอ้ งการนาเสนอ (4) อปุ กรณ์ที่ใช้ใน การนาเสนอ ท้ังภาพและเสียง และเมื่อพิจารณาถึงหลักการทางานของความเป็นจริงเสริม ในรูปแบบการใช้ สญั ลกั ษณ์ แล้วพบว่า การทางานในขนั้ ตอนที่ (1) - (4) จะเปน็ การทางานของฮาร์ดแวร์ (Hardware) และซอฟต์แวร์ (Software) ที่มีความสัมพันธแ์ ละสอดคลอ้ งกัน (ถา้ กลอ้ งไม่สามารถอ่านค่าสญั ลกั ษณไ์ ด้ ในบางชว่ งแล้วอาจสง่ ผลให้ ไม่สามารถแสดงขอ้ มูลความเปน็ จรงิ เสรมิ ได้) ซึ่งเม่อื พิจารณาถึงเทคโนโลยีในปัจจบุ ันพบว่ามีอปุ กรณห์ ลาย ๆ ชนิดท่ี มีองค์ประกอบครบท้ัง 4 ประการ ข้างต้น เช่น สมาร์ทกลาส (Smart Glasses) ซ่ึงปัจจุบันมีหลายผลิตภัณฑ์ คือ EPSON MOVERIO (Urbanwearables.technology, 2014), GOOGLE GLASS (John McNeil Studio, 2014) และ VUZIX (Glassappsource., n.d.) (ดงั แสดงในภาพที่ 4.2) เป็นต้น โดยสามารถอธิบายขั้นตอนการทางาน (1) – (4) โดยมีรายละเอยี ดดงั ตอ่ ไปนี้ ภาพท่ี 4.2 สมารท์ กลาส (Smart Glasses) ข้ันตอนที่ (1) กาหนดภาพท่ีเป็นสัญลักษณ์ ท่ีต้องการให้นาเสนอข้อมูลความเป็นจริงเสริม ภาพในท่ีนี้ สามารถเป็นได้คือ ภาพจากวัตถุ หรือภาพจากสถานท่ีจริง หรือภาพจากหนังสือหรือวารสารต่าง ๆ โดยใช้กล้อง โทรศัพท์มือถือถ่ายรูป หรือกาหนดผ่านระบบออนไลน์ (Online) การกาหนดสัญลักษณ์เพื่อแสดงข้อมูลแหล่ง 21

วารสารวทิ ยาการจดั การสมัยใหม่ ปที ่ี 10 ฉบับท่ี 1 เดือนมกราคม - มถิ ุนายน 2560 ท่องเท่ียววัดพระแก้ว คร้ังนี้ ผู้วิจัย ใช้หนังสือสีสันวิถีไต (จังหวัดเชียงราย, 2558) ที่จัดทาขึ้นเพ่ือแนะนาเส้นทาง ทอ่ งเทีย่ วจากเชยี งรายสูส่ ามประเทศในอนุภมู ิภาคลมุ่ นา้ โขง เปน็ ภาษาไทย ภาษาอังกฤษ และภาษาจนี โดยผูว้ ิจยั ได้ กาหนดภาพทเ่ี ปน็ สัญลักษณ์ ร่วมกับตัวอกั ษร (ภาษาไทย ภาษาอังกฤษ และภาษาจีน) เพื่อให้แอพพลิเคชันสามารถ อา่ นรปู ภาพรว่ มกบั สญั ลกั ษณ์ (ตัวอักษร) และนาเสนอวดี โี อแนะนาแหลง่ ทอ่ งเท่ียว ทีส่ าคัญภายในวดั พระแก้วตามที่ กาหนด และในสว่ นของสถานท่จี รงิ ใช้ภาพสถานทจ่ี ริง เพื่อใหแ้ สดงวดี โี อในภาษาอังกฤษ (ดังแสดงในภาพที่ 4.3 ก.- ง.) เป็นต้นแบบ ภาษาไทย (ก.) ภาษาอังกฤษ (ข.) ภาษาจนี (ค.) สถานท่ีจรงิ (ง.) ภาพท่ี 4.3 หนงั สือสีสันวถิ ีไต ทใี่ ช้อธิบายภาพสถานที่จรงิ และภาพพระเจดยี ์สถานทจ่ี รงิ ขั้นตอนที่ (2) เลือกสื่อมัลติมีเดีย (Multimedia) ที่ต้องการนาเสนอ สามารถเลือกได้หลายรูปแบบเช่น ภาพนงิ่ ภาพเคล่ือนไหว ภาพสามมิติ รวมถึง เสียง เป็นต้น ท่ีต้องการนาเสนอบนสัญลักษณ์ท่ีอ่านได้จากภาพที่ 4.3 (ที่กาหนดในขั้นตอนท่ี (1)) ซ่ึงสามารถเลือกได้จากคลังภาพของโปรแกรม หรือ ผู้ใช้สร้างขึ้นเอง นอกจากนั้นผู้ใช้ สามารถกาหนดตาแหนง่ และขนาด ท่ตี ้องการแสดงผลได้ โดยผู้วจิ ัยทาการศึกษาขอ้ มลู เกย่ี วกบั ศาสนสถานทส่ี าคญั ภายในวดั พระแกว้ รวมถึงประวัตคิ วามเปน็ มา เพื่อนาเสนอในรปู แบบ วดี โี อให้กบั นักท่องเทีย่ ว 3 ภาษา (ดังแสดงใน ภาพที่ 4.4) ข้อมลู แหลง่ ทอ่ งเทย่ี ววดั พระแกว้ จงั หวดั เชยี งราย เม่ือศึกษาค้นคว้าข้อมูลในอินเตอร์เน็ต และข้อมูลท่ีวัด พระแกว้ สามารถสรปุ เปน็ ศาสนสถานที่สาคัญภายในวัดพระแก้ว ได้ 4 จุด คือ พระอุโบสถ พระเจดีย์ หอพระหยก และ โฮงหลวงแสงแก้ว ดงั แสดงในภาพที่ 4.4 ประกอบด้วย แผนท่ี ตาแหน่งท่ีตั้งของวัดพระแก้ว รวมถึงภาพศาสน สถานทีส่ าคญั ของวดั พระแก้วมรกต จงั หวัดเชียงราย 22

วารสารวิทยาการจดั การสมัยใหม่ ปที ี่ 10 ฉบบั ท่ี 1 เดอื นมกราคม - มถิ นุ ายน 2560 ภาพท่ี 4.4 แผนท่ี ตาแหน่งที่ต้งั ของวดั พระแก้ว และภาพศาสนสถานท่สี าคญั ของวัดพระแก้วมรกต จ.เชียงราย พระอุโบสถ เป็นพระวิหารทรงเชียงแสน มีลักษณะฐานเต้ีย เชิงหลังคา ลาดต่า พระประธานในพระอุโบสถ (พระเจ้าล้านทอง) เป็นพระพุทธรูป สาริด ปางมารวิชัย นับเป็นพระพุทธรูปในสกุลช่างศิลปปาละวะ ท่ีใหญ่ และสวยท่ีสุดในประเทศไทย โดยสร้างข้ึนเม่ือปี พ.ศ. 2433 ได้รับ พระราชทานวิสุงคามสีมา เมอื่ วันที่ 6 เมษายน พ.ศ.2495 พระเจดีย์ เป็นสถานที่ค้นพบพระแก้วมรกต เม่ือปี พ.ศ. 1977 ได้รับการบูรณะ ปฏิสังขรณ์ เรื่อยมา ครั้งแรกระหว่างปี พ.ศ.2495 – 2497 ครั้งท่ีสอง ในปี พ.ศ. 2533 และครั้งล่าสุดระหว่างปี พ.ศ.2535-2540 พระเจดีย์มีฐานแปดเหลี่ยม ถัดข้ึนไปเป็นองค์ระฆังและปล้องไฉนเก้าชั้น ยอดพระเจดีย์เป็นฉัตรเก้าช้ัน กรมศลิ ปากรประกาศขน้ึ ทะเบยี นเป็นโบราณสถานสาคญั ของชาติในปี พ.ศ.2478 หอพระหยก เป็นอาคารทรงล้านนาโบราณ ภายใน ประดิษฐาน “พระพุทธรตนากร นวุติวัสสานุสรณ์มงคล” หรือ “พระหยกเชียงราย” บนผนังอาคารแสดงจิตรกรรม จากตานานพระแกว้ มรกต แสดงภาพวาดการสร้าง และพิธี อัญเชญิ พระหยกเชียงรายสู่พระอาราม ในวันที่ 19 ตุลาคม พ.ศ.2534 23

วารสารวิทยาการจดั การสมัยใหม่ ปีท่ี 10 ฉบบั ท่ี 1 เดือนมกราคม - มถิ ุนายน 2560 โฮงหลวงแสงแก้ว เป็นพิพิธภัณฑ์ท่ีจัดแสดงพระพุทธรูปที่สาคัญของวัด เช่น พระเจ้า ทันใจ พระโปรดโลก พระพุทธศรีเชียงราย รวมทั้งแสดงศิลปวัฒนธรรมเก่ียวกับ พระพุทธศาสนาในรูปแบบท่ีทันสมัย โฮงหลวงแสงแก้ว เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก ประกบไม้สักทั้งภายในและภายนอกสูง 2 ช้ัน ทรงล้านนาประยุกต์ เร่ิมสร้างเมื่อวันท่ี 6 พฤศจกิ ายน พ.ศ.2538 โดยมี คณุ อมรา (แสงแก้ว) มนุ ิกานนท์ เป็นผอู้ ปุ ถัมภ์ ข้ันตอนท่ี (3) จัดเก็บไฟล์ที่ต้องการนาเสนอ ซ่ึงในข้ันตอนน้ีซอฟต์แวร์ต้องทาการติดต่อกับเครือข่าย อนิ เตอร์เน็ต เพ่ือนาข้อมูลในขั้นตอนท่ี (1) และ (2) จัดเก็บในฐานข้อมูลของ Aurasma เพ่ือให้สัญลักษณ์ท่ีกาหนด ขึ้นเพอื่ นาเสนอข้อมูลในวดี โี อ ใหผ้ ูใ้ ช้สามารถทีจ่ ะอา่ นสญั ลักษณท์ ี่กาหนดได้ ขั้นตอนที่ (4) การแสดงผลภาพ ข้ันตอนนี้เป็นขั้นตอนของการนาวีดีโอ ภาพน่ิง (ประวัติศาสตร์) เสียง ท่ี จัดทาขึ้น แสดงผลบนจอภาพโทรศัพท์มือถือประเภทสมาร์โฟน ซ่ึงการทางานในส่วนน้ีจะทางานควบคู่กับกล้องท่ี อ่านสญั ลกั ษณ์ รวมถึงมุมมองของการอ่านสัญลกั ษณ์ ในข้นั ตอนท่ี (2) ซึ่งจะประมวลผลในเวลาจรงิ (ดังแสดงในภาพ ท่ี 6.1) 6. ผลการวจิ ยั ในการดาเนินการวิจัยการประยุกต์ใช้ความเป็นจริงเสริมเพื่อนาเสนอข้อมูลแหล่งท่องเที่ยว วัดพระแก้ว จังหวดั เชียงราย คร้งั นี้ ผ้วู จิ ยั ได้กาหนดวิธีการนาเสนอขอ้ มูลไว้ 2 ส่วนคอื 1) การนาเสนอข้อมูลเพ่ิมเติมโดยใช้หนังสือวิถีคนไต (จังหวัดเชียงราย, 2558) ที่จัดพิมพ์ในรูปแบบ 3 ภาษา คือ ภาษาไทย ภาษาอังกฤษ และภาษาจีน โดยใช้วีดีโอแนะนาประกอบไปด้วย ประวัติความเป็นมา รวมถึง สถานที่สาคัญ ภายในวัดพระแก้ว เช่น พระอุโบสถ พิพิธภัณฑ์โฮงหลวงแสงแก้ว พระเจดีย์ และหอพระหยก ซึง่ นาเสนอข้อมลู ให้กับนกั ทอ่ งเท่ียวในรปู แบบ 3 ภาษา คอื ภาษาไทย ภาษาอังกฤษ และภาษาจีน (ดังแสดงในภาพ ที่ 6.1) เพ่ือทาให้เป็นหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ที่สามารถแสดงให้เห็นสถานท่ีจริง เพื่อดึงดูดความสนใจให้กับผู้อ่านได้ มากกวา่ การอา่ นหนงั สอื ท่วั ไป ภาพที่ 6.1 การใชแ้ อพพลิเคชนั เพอื่ แนะนาแหล่งท่องเทย่ี ววดั พระแก้วมรกต (ภาษาอังกฤษ และ ภาษาจนี ) 2) ใช้สัญลักษณ์ ภาพศาสนสถานท่ีสาคัญภายในวัดพระแก้ว คือ พระอุโบสถ พิพิธภัณฑ์โฮงหลวง แสงแก้ว พระเจดีย์ และหอพระหยก ร่วมกับตัวอักษรภาษาต่าง ๆ ในการนาเสนอซึ่งนาเสนอข้อมูลให้กับ นักทอ่ งเที่ยว ซ่ึงนกั ท่องเท่ียวชาวไทยและชาวต่างชาติสามารถท่ีจะทราบถึงรายละเอียดรวมถึงประวัติความเป็นมา ของวดั พระแก้ว จังหวดั เชยี งรายไดจ้ ากวดี โี อนาเสนอได้ 24

วารสารวทิ ยาการจดั การสมัยใหม่ ปีที่ 10 ฉบับท่ี 1 เดอื นมกราคม - มถิ นุ ายน 2560 ภาพท่ี 6.2 การใช้แอพพลเิ คชนั เพ่ือแนะนาแหล่งทอ่ งเทยี่ ววัดพระแก้วมรกตในสถานทจ่ี รงิ ผู้วิจัยได้ดาเนินการประเมินความพึงพอใจของนักท่องเที่ยว (ผู้ใช้แอพพลิเคชัน) ทั้ง 2 รูปแบบ คือ 1) นาเสนอความเป็นจริงเสรมิ จากหนงั สอื เพอ่ื ใหผ้ ู้อา่ นสามารถมองเห็นสถานทที่ ่องเท่ียวจรงิ ผ่านวีดโี อทีจ่ ัดทาข้ึนใน รูปแบบ 3 ภาษา คือ ภาษาไทย ภาษาอังกฤษ และภาษาจีน โดยใช้การอ่านสัญลักษณ์ (รูปภาพ) จากหนังสือ และ 2) นาเสนอความเป็นจริงเสริมจากภาพสถานที่จริง เพื่อให้นักท่องเท่ียวสามารถเข้าใจประวัติ รวมถึงข้อมูลศาสน สถานภายในวัดพระแกว้ เพม่ิ มากข้นึ เป็นภาษาองั กฤษ โดยใชแ้ บบสอบถามชดุ เดยี ว ซึ่งประกอบไปดว้ ย 3 ส่วน คือ สว่ นที่ 1 ขอ้ มูลทว่ั ไปของผตู้ อบแบบแบบสารวจ ประกอบไปด้วย ภาษาท่ีผูใ้ ช้ในการนาเสนอแอพพลิเคชัน ภาษาไทย ภาษาอังกฤษ หรือภาษาจีน โดยได้สอบถามนักท่องเที่ยวชาวไทย นักท่องเท่ียวชาวต่างชาติที่ใช้ ภาษาอังกฤษในการสื่อสาร และนักท่องเท่ียวชาวจีน จานวน 124, 67 และ 27 คนตามลาดับ เมื่อจาแนกตามเพศ ผ้ตู อบแบบสอบถาม เปน็ เพศหญงิ จานวน 137 คน คดิ เป็นรอ้ ยละ 63 และเป็นเพศชาย จานวน 81 คน คิดเป็นร้อย ละ 37 และเมือ่ พจิ ารณาจากช่วงอายุผตู้ อบแบบสอบถาม มีช่วงอายุ 21-30 จานวน 72 คิดเป็นร้อยละ 33 ช่วงอายุ 31-40 จานวน 72 คน คดิ เป็นรอ้ ยละ 33 และช่วงอายุ 41- 50 จานวน 42 คน คดิ เป็นรอ้ ยละ 19 ส่วนที่ 2 ระดับความคดิ เห็นเกยี่ วกับความพึงพอใจในการใช้แอพพลิเคชนั จานวน 9 ข้อ โดยจาแนกเป็น 3 ดา้ นคอื ด้านความรู้ ด้านแอพพลเิ คชัน และด้านการนาเสนอขอ้ มลู โดยมีรายละเอยี ดดังต่อไปนี้ ดา้ น รายการ ผลการประเมิน ไทย อังกฤษ จีน เฉลยี่ ความรู้ 1. ความรเู้ กย่ี วกับวดั พระแกว้ ก่อนการใช้งานแอพพลิเคชัน 1.81 1.67 1.56 1.73 2. แอพพลิเคชนั สะดวกตอ่ การใช้งาน 3.67 3.40 3.81 3.61 แอพพลิ 3. ความรวดเร็วในการประมวลผลแอพพลิเคชัน 3.12 3.34 3.44 3.23 เคชนั 4. การใช้งานแอพพลเิ คชนั โดยรวม มคี วามเหมาะสม 3.82 3.46 3.33 3.66 ค่าเฉลย่ี (ดา้ นแอพพลเิ คชนั ) 3.54 3.40 3.53 3.50 5. ลาดบั การนาเสนอเน้ือหามีความเหมาะสม 3.53 3.84 3.78 3.66 การ 6. ภาษาทีใ่ ชบ้ รรยายเข้าใจง่าย และถกู ต้อง 4.48 4.43 3.30 4.32 นาเสนอ 7. ภาพและเสียง ในการนาเสนอมคี วามเหมาะสม 3.64 3.87 3.15 3.65 ขอ้ มลู 8. ขนาดและรปู แบบของตวั อักษร ในการนาเสนอเหมาะสม 3.90 4.01 3.44 3.88 ค่าเฉล่ีย (ด้านนาเสนอขอ้ มลู ) 3.89 4.04 3.42 3.88 ความรู้ 9. ความรเู้ ก่ียวกบั วัดพระแก้วหลงั การใช้งานแอพพลเิ คชนั 4.64 4.01 3.19 4.27 หมายเหตุ: สัญลักษณ์ท่ีใช้แสดงประกอบตัวเลข n.nn (ตัวหนาขีดเส้นใต้) : มากท่ีสุด, n.nn (ขีดเส้นใต้) : มาก n.nn : ปานกลาง n.nn (ตวั เอยี ง) : นอ้ ย 25

วารสารวทิ ยาการจดั การสมัยใหม่ ปีที่ 10 ฉบับท่ี 1 เดอื นมกราคม - มิถุนายน 2560 จากการสอบถามความพึงพอใจของนักท่องเที่ยว ชาวไทย ชาวต่างชาติ และชาวจีนจานวน 218 คน สามารถสรุปผลความพงึ พอใจในภาพรวมของนกั ท่องเทย่ี วได้ดังน้ี 1) ด้านความรู้เก่ียวกับวัดพระแก้วก่อนการใช้งานแอพพลิเคชัน พบว่า นักท่องเท่ียวชาวไทย มีผลการ ประเมินในหวั ขอ้ น้ีสงู สดุ รองลงมาเปน็ นักท่องเทีย่ วชาวตา่ งชาติ และนกั ทอ่ งเท่ียวชาวจีนตามลาดับ คิดเป็นค่าเฉลี่ย 1.81, 1.67 และ 1.56 และเม่ือสอบถามความพึงพอใจถึงความรู้ที่ได้รับหลังการใช้งานแอพพลิเคชันแล้ว พบว่า ลาดับความพึงพอใจเหมือนเดิม คือ นักท่องเที่ยวชาวไทยมีผลประเมินความพึงพอใจสูงสุด รองลงมาเป็น นกั ทอ่ งเที่ยวชาวตา่ งชาติ และนกั ทอ่ งเท่ียวชาวจีน ตามลาดับ โดยมีระดับความพึงพอใจด้านความรู้ที่ได้รับหลังการ ใช้แอพพลิเคชัน คือ 4.64 (ระดับมากทสี่ ดุ ) 4.01 (ระดับมาก) และ 3.19 (ระดบั ปานกลาง) ตามลาดับ 2) ด้านแอพพลเิ คชันผู้ใช้แอพพลิเคชันให้ความพึงพอใจสูงสุดในหัวข้อ การใช้งานแอพพลิเคชันโดยรวม มี ความเหมาะสม และ แอพพลิเคชันสะดวกต่อการใช้งาน โดยมีผลความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก 3.66 และ 3.61 ตามลาดบั ในสว่ นของดา้ นการนาเสนอข้อมูลแหล่งท่องเที่ยววัดพระแกว้ ผูใ้ ชแ้ อพพลเิ คชันให้ความพึงพอใจสูงสุดใน หัวข้อ ภาษาท่ีใช้บรรยายเข้าใจง่าย และถูกต้อง รองลงมาคือ ขนาดและรูปแบบของตัวอักษร ในการนาเสนอ เหมาะสม คือ 4.32 (ระดับมากที่สุด) 3.88 (ระดับมาก) ตามลาดับ เม่ือพิจารณาเปรียบเทียบ 2 ด้าน คือด้านของ แอพพลิเคชัน และด้านของการนาเสนอข้อมูล ผู้ใช้แอพพลิเคชันมีผลความพึงพอใจการนาเสนอข้อมูลในภาพรวม คอื 3.88 (ระดับมาก) สงู กวา่ ดา้ นแอพพลิเคชัน คือ 3.50 (ระดบั ปานกลาง) เม่ือพิจารณาถึงความพึงพอใจของนกั ทอ่ งเทยี่ วจาแนกตามประเภทของนักทอ่ งเท่ียว สามารถสรปุ ผลความ ความพึงพอใจ ได้ดงั นี้ นกั ท่องเที่ยวชาวไทย ตอบแบบสอบถามจานวน 124 คน โดยผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง จานวน 88 คน คิดเป็นร้อยละ 70 และมชี ว่ งอายอุ ยรู่ ะหวา่ ง 21-30 ปี คิดเปน็ ร้อยละ 41 โดยนักท่องเทีย่ วชาวไทยมี ความพึงพอใจสูงสุด ใน 3 ลาดับแรกคือ 1) ความรู้เก่ียวกับวัดพระแก้วหลังการใช้งานแอพพลิเคชัน 2) ภาษาที่ใช้ บรรยายเข้าใจง่าย ถูกตอ้ ง และ 3) ขนาดและรูปแบบของตัวอักษร ที่ใช้ในการนาเสนอเหมาะสม โดยมีค่าเฉลี่ย คือ 4.64 (มากทีส่ ดุ ) 4.48 (มากทส่ี ุด) และ 3.90 (มาก) ตามลาดับ นกั ท่องเทยี่ วชาวตา่ งชาติท่ีใช้ภาษาอังกฤษในการส่ือสาร ตอบแบบสอบถามจานวน 67 คน โดยผู้ตอบ แบบสอบถามส่วนใหญ่เป็นเพศหญิงจานวน 34 คน คิดเป็นร้อยละ 51 และมีช่วงอายุอยู่ระหว่าง 31-40 ปี คิดเป็น ร้อยละ 40 โดยนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติมีความพึงพอใจสูงสุด 3 ลาดับแรกคือ 1) ภาษาที่ใช้บรรยายเข้าใจง่าย ถกู ต้อง โดยมีค่าเฉล่ีย คือ 4.43 (มากท่ีสุด) 2) ความรู้เก่ียวกับวัดพระแก้วหลังการใช้งานแอพพลิเคชัน และ ขนาด และรูปแบบของตัวอกั ษร ทใ่ี ช้ในการนาเสนอเหมาะสม ท้ัง 2 ข้อมคี ่าเฉล่ยี เท่ากบั 4.01 (มากท่สี ุด) นักท่องเที่ยวชาวจีน ตอบแบบสอบถามจานวน 27 คน โดยผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง จานน 15 คน คิดเป็นร้อยละ 56 โดยนักท่องเท่ียวชาวจีนมีความพึงพอใจสูงสุด 3 ลาดับแรกคือ 1) แอพพลิเคชัน สะดวกตอ่ การใช้งาน 2) ลาดบั การนาเสนอเน้ือหามีความเหมาะสม และ 3) ขนาดและรูปแบบของตัวอักษร ที่ใช้ใน การนาเสนอเหมาะสม โดยมีผลการประเมินความพึงพอใจ 3.81 (มาก), 3.78 (มาก) และ 3.44 (ปานกลาง) ตามลาดบั ส่วนที่ 3 ข้อเสนอแนะอนื่ ๆ การใชง้ านแอพพลเิ คชันพบข้อจากดั เก่ียวกับสัญญาณเครือข่ายไร้สาย (Wifi) บางพ้ืนท่ีมีสัญญาณอ่อน ส่งผลให้การประมวลผลแอพพลิเคชันช้า การแสดงผลวีดีโอไม่เสถียรเท่าที่ควร และ ขอ้ จากดั การอ่านภาพ คือ โทรศพั ทม์ อื ถือต้องสามารถอ่านสญั ลักษณไ์ ด้ตลอดเวลาของการนาเสนอข้อมูล หากมีบาง ช่วงที่ไม่สามารถอ่านภาพได้การนาเสนอวีดีโอจะหยุด เริ่มกระบวนการค้นหาภาพสัญลักษณ์ และนาเสนอใหม่อีก ครงั้ 7. สรปุ และอภิรายผล การวิจยั ครัง้ นี้มีวัตถุประสงค์เพ่ือประยุกต์ใช้ความเป็นจริงเสริม (Augmented Reality : AR-Code) เป็น เทคโนโลยีท่ีผสานโลกแห่งความจริง และโลกเสมือนเข้าไว้ด้วยกัน โดยใช้วิธีซ้อนภาพ สองมิติหรือสามมิติ ท่ีอยู่ใน 26

วารสารวทิ ยาการจดั การสมัยใหม่ ปีที่ 10 ฉบบั ที่ 1 เดือนมกราคม - มถิ ุนายน 2560 โลกเสมือน ให้อยู่บนภาพที่เห็นจริง เพื่อนาเสนอข้อมูลแหล่งท่องเที่ยววัดพระแก้ว ประกอบไปด้วย ประวัติความ เปน็ มา รวมถึงศาสนสถานที่สาคัญ ภายในวัดพระแก้ว เช่น พระอุโบสถ พระเจดีย์ หอพระหยก และพิพิธภัณฑ์โฮง หลวงแสงแก้ว เพื่อนาเสนอข้อมูลให้กับนักท่องเท่ียวใน 2 ลักษณะ คือ 1) นาเสนอความเป็นจริงเสริมจากหนังสือ เพ่ือให้ผู้อ่านสามารถมองเห็นสถานที่ท่องเที่ยวจริงผ่านวีดีโอที่จัดทาข้ึน ซึ่งนาเสนอข้อมูลให้กับนักท่องเท่ียวใน รูปแบบ 3 ภาษา คอื ภาษาไทย ภาษาอังกฤษ และภาษาจนี และ 2) ใชภ้ าพสัญลกั ษณ์สถานทจ่ี รงิ เพ่ือให้สมารท์ โฟน อธิบายถึงข้อมูลแหล่งท่องเที่ยวเพ่ิมเติมให้กับนักท่องเท่ียว เพื่อให้นักท่องเที่ยวสามารถเข้าใจข้อมูลประวัติ รวมถึง สถานที่สาคญั ตา่ ง ๆ ภายในวัดพระแกว้ เพ่มิ มากข้ึน เปน็ ภาษาองั กฤษ หลังจากท่ีไดท้ ดสอบระบบ โดยสอบถามความ พงึ พอใจของผ้ใู ช้ พบว่า ผูใ้ ช้มคี วามพงึ พอใจในรูปแบบการการนาเสนอขอ้ มูลสมัยใหม่ ซ่ึงเป็นการชว่ ยนาเสนอข้อมูล ใหก้ บั นักท่องเที่ยวได้อยา่ งน่าสนใจ ซ่ึงสอดคล้องกับ สุพรรณพงศ วงษศรีเพ็ง และณัฐวี อุตกฤษฎ์ (2555) Rabia M. Yilmaz (2016) อานาจ ชิดทอง (2555) ท่ีกล่าวว่า เทคนิคความเป็นจริงเสริม มีความน่าสนใจ และสามารถกระตุ้น ให้เกิดการเรียนรู้ได้เป็นอย่างดี แต่ยังพบข้อจากัดในด้านของการใช้ข้อมูลบนอินเตอร์เน็ต ผู้ใช้จะต้องมีการใช้ อินเตอร์เน็ดความเร็วสูง ซึ่งในบริเวณวัดพระแก้ว สัญญาณ Wifi มีบางพ้ืนท่ีสัญญาณอ่อน และพบปัญหาในด้าน ความเรว็ ของอินเตอรเ์ น็ต ในกรณีทีใ่ ชผ้ ่านมือถือ (3G/4G) 8. ข้อเสนอแนะการวิจยั ในอนาคต เม่ือพจิ ารณาถงึ แนวโน้มของเครือข่ายโทรศัพท์เคลื่อนท่ี รวมถึงเครือข่ายอินเตอร์เน็ตท่ีมีความเร็วเพ่ิมขึ้น รวมถึงพ้ืนทใี่ หบ้ รกิ ารครอบคลมุ เพิ่มมากข้ึนนัน้ สง่ ผลใหผ้ ู้ใชใ้ ห้ความสนใจกบั อนิ เตอร์เนต็ เพิ่มมากข้ึน และเมื่อศึกษา รายงานของ Lee Rainie and Janna Anderson (2008) เขียนรายงานในหัวข้อ “The Future of the Internet III” ซึ่งประเมินผลกระทบจากอินเทอร์เน็ต ต่อสังคม การเมือง และเศรษฐกิจ ของชีวิตมนุษย์ในอนาคตปี 2020 ใน บริบทด้านต่างๆ ทีใ่ ห้ผูต้ อบแบบสอบถามพิจารณาว่าเห็นด้วยหรือไม่ สามารถสรุปผลในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับโลก เสมือนจริงได้ 2 ประเดน็ ดงั ตอ่ ไปน้ี โทรศัพท์เคล่ือนท่ีจะเป็นเคร่อื งมอื พ้ืนฐานของประชากรโลกในปี 2020 เห็นด้วย ร้อยละ 81 ไม่เห็นด้วยร้อยละ 19 และ ในปี 2020 โลกเสมือนจริงจะเป็นรูปแบบเครือข่ายสังคมท่ีได้รับความนิยม มีวิวัฒนาการที่รวดเร็วและเป็นธรรมชาติ สามารถเช่ือมต่อโดยสมบูรณ์เป็นภาพเหมือนจริง ทาให้ผู้คนมีการดาเนิน ชีวิตท่ีอยู่ในโลกเสมือนมากขึ้น เห็นด้วยร้อยละ 56 ไม่เห็นด้วยร้อยละ 31 ไม่แน่ใจร้อยละ 13 ซ่ึงสอดคล้องกับ ใน เดอื นสิงหาคม พ.ศ. 2559 ท่ผี า่ นมา ผู้ผลติ เกมส์ โปเกมอน โก เปิดให้ดาวน์โหลดเกมส์ในประเทศไทย เป็นเกมส์ที่มี การเล่นระหว่างโลกจริง และโลกเสมือนในเวลาเดียวกัน (โดยใช้สัญญาณ GPS) ได้รับความนิยมเป็นอย่างสูงใน ระยะเวลาอันรวดเรว็ จะเหน็ ไดว้ ่า เทคโนโลยคี วามเปน็ จรงิ เสริมจะเข้ามามีบทบาทในชีวิตประจาวันของเราเพิ่มมาก ขน้ึ และมีอัตราการเตบิ โตอยา่ งตอ่ เนือ่ ง ผผู้ ลิตสินค้าหรอื บรกิ าร ควรทจี่ ะเตรยี มความพรอ้ มรบั ตอ่ การเปลี่ยนแปลงที่ จะเกิดข้ึนในอนาคต เพือ่ ท่จี ะสามารถสร้างโอกาส รวมถึงกลยุทธ์ในการแขง่ ขันทางธรุ กจิ ไดอ้ ย่างเหมาะสม 10. รายการอ้างอิง กรมการทอ่ งเทีย่ ว. (2558). สถติ ินกั ท่องเที่ยวชาวไทย-ชาวตา่ งชาต.ิ ระบบฐานขอ้ มลู แหลง่ ท่องเที่ยว. [Online] Available: http://61.19.236.136:8090/dotr/statistic.php?year=2014 &tourist_group=& province=%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%A3 %E0%B8%B2%E0%B8%A2&region=&cluster=. คน้ เม่อื [2559, มีนาคม 1]. กรมการท่องเที่ยว. (2559). สถิตินักทอ่ งเทยี่ วชาวตา่ งชาตทิ ี่เดินทางเขา้ ประเทศไทย ปี 2558. [Online] Available: http://www.tourism.go.th/home/details/11/221/24710. คน้ เมอื่ [2559, มกราคม 27] กรวรรณ สงั ขกร และคณะ: 2556.วิจยั เรอ่ื ง “พฤตกิ รรมนักท่องเทีย่ วจนี ยคุ ใหม:่ กรณศี ึกษา นักท่องเท่ียวจนี ”ใน จงั หวัดเชียงใหม.่ [ออนไลน]์ . เขา้ ถึงไดจ้ าก: http://www.sri.cmu.ac.th/~c ct/wp-content/uploads/ 2013/11/Chinese-Tourist-in-Chiang-Mai-061153.pdf. (วันที่ค้นข้อมูล: 25 พฤษภาคม 2556). 27

วารสารวทิ ยาการจดั การสมยั ใหม่ ปที ่ี 10 ฉบบั ท่ี 1 เดือนมกราคม - มิถนุ ายน 2560 กรวรรณ สังขกร, สุรยี ์ บญุ ญานพุ งศ์, จนั ทร์จิตร เธยี รสริ ,ิ กาญจนา จีร้ ัตน,์ และกฤษณา พ่มุ เล็ก. (2555). การ ประเมนิ ศกั ยภาพของแหลง่ ท่องเทยี่ วแบบ Slow Tourism ในภาคเหนอื ตอนบนท่เี หมาะสมกับ นกั ท่องเที่ยวผ้สู งู อายภุ ายใต้แผนงาน : การพฒั นาแหลง่ ทอ่ งเท่ยี วในภาคเหนอื ตอนบนแบบ Slow Tourism สาหรบั นกั ท่องเที่ยวผูส้ งู อาย.ุ กรุงเทพมหานคร : สานกั งานคณะกรรมการวจิ ยั แห่งชาต.ิ กระทรวงเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสื่อสาร. (2559). เศรษฐกิจและสังคมดจิ ิทัล (Digital Economy) [Online] เข้าถึงได้จาก: http://www.mict.go.th/view/1/Digital Economy. ค้นเมื่อ [2559, มกราคม 27] กระทรวงการท่องเท่ียวและกฬี า. (2558). ยทุ ธศาสตร์การทอ่ งเท่ยี วไทย พ.ศ.2558-2560. [Online] เข้าถึงได้จาก: http://www.mots.go.th/ewt_dl_link.php?nid=7114. ค้นเม่ือ [2559, มกราคม 17]. จงั หวดั เชยี งราย. (2558). สีสันวถี ไี ต เส้นทางท่องเท่ยี วจากเชยี งรายสสู่ ามประเทศในอนภุ มู ภิ าคลุ่มนาโขง (ภาษาไทย ภาษาองั กฤษ และภาษาจีน).บรษิ ัท นันทพนั ธ์พรน้ิ ติ้ง จากดั . เชยี งใหม.่ ฐานขอ้ มลู การท่องเทย่ี ว. (2559). ฐานขอ้ มลู การทอ่ งเทีย่ ว [Online] Available: http://61.19.236.136:8090/ dotr/touristlist.php?provinceid=13&provlat=19.900000&provlong=99.816666. ค้นเมอ่ื [2559, มกราคม 17]. ฐานข้อมลู สารสนเทศจงั หวัดเชยี งราย. (2558). สถิติจานวนนกั ทอ่ งเทย่ี วและรายได้ [Online] Available: http://www.chiangrai.net/dashboard19/ คน้ เม่ือ [2559, มกราคม 17]. นติ ิศกั ด์ิ เจริญรปู , เปียทิพย์ ผลด,ี วิลาสนิ ี ลวนคา และ พัฒนรี พมิ พส์ าร. (2556). การพฒั นาแอพพลิเคชน่ั (Application) เพือ่ นาเสนอขอ้ มูลแหล่งทอ่ งเทยี่ ววดั พระแก้วบนระบบปฏบิ ัติการแอนดรอยด์. คณะบริหารธรุ กจิ และศลิ ปศาสตร์ มหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคลลา้ นนา เชียงราย บริพนธ์ บริเวธานันท์. (ม.ป.ป.). Augmented Reality เมือ่ โลกความจรงิ ผนวกเขา้ กบั โลกเสมือน. [Online] Available: http://www.ebooks.in.th/download/30348 /Augmented _Reality ค้นเม่ือ [2559, มกราคม 17]. ประภาพร พนมไพร และคณะ (2550). ทัศนคตขิ องนกั ทอ่ งเทย่ี วชาวต่างประเทศทม่ี ีตอ่ การตอ้ นรบั ของชาว เชยี งราย”.[ออนไลน์]. เขา้ ถึงไดจ้ าก: http://elibrary.trf.or.th/project_content.asp?PJID =RDG48O0006. (วนั ท่ีค้นขอ้ มูล: 25พฤษภาคม 2556). วดั พระแก้ว เชียงราย. (2553). \"Wat Phra Kaew Chiang Rai\". Online] Available:https://watphrakaew .wordpress.com/. ค้นเม่ือ [2016, January 27] วรี ศกั ด์ิ เกิดผลเจรญิ ย่ิง. (2556). นักท่องเทย่ี วจีนยคุ ใหม่กบั กระแส \"การทอ่ งเทยี่ วดว้ ยตนเอง. [Online] Available: http://www.thaibizchina.com/thaibizchina/th/articles/detail.php?I BLOCK_ID=70&SECTION_ ID=515&ELEMENT_ID=13412 ค้นเมือ่ [2559, มกราคม 17]. ศุษมา แสนปากด.ี (2557). การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีเสมือนจริงในบอรด์ ประชาสัมพนั ธป์ ระชาคมเศรษฐกิจ อาเซียน\". การประชมุ วชิ าการ มหาสารคามวิจยั ครัง้ ท่ี 10. มหาวิทยาลยั มหาสารคาม 257-264 สานักงานราชบณั ฑิตยสภา. (2544). ศัพทบ์ ัญญตั ริ าชบัณฑติ ยสถาน [Online] Available: http://rirs3.royin. go.th/coinages/webcoinage.php คน้ เม่อื [2559, มกราคม 17] สุพรรณพงศ์ วงษ์ศรเพง็ และ ณฐั วี อุตกฤษฎ์ (2555). การประยกุ ต์ใช้เทคนิคความจริงเสรมิ เพือ่ ใชใ้ นการสอน เรื่องพยญั ชนะภาษาไทย. คณะเทคโนโลยสี ารสนเทศ มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ พระนครเหนือ. สุรศกั ดิ์ ศลิ าวรรณา (2550). การทอ่ งเทย่ี วและการเผยแพรพ่ ระพุทธศาสนา : บทบาทของวดั ในเขต กรงุ เทพมหานคร. [ออนไลน์]. เขา้ ถึงไดจ้ าก:http://www.crs.mahidol.ac.th/news /minithesis/ 2550/055.doc. (วนั ที่ค้นขอ้ มูล: 25 พฤษภาคม 2556). สวุ วิ ิชญ์ อินทรภิรมณ.์ (2554). การพฒั นาระบบนาทาง การทอ่ งเที่ยวของจงั หวดั สุราษฎร์ธานดี ว้ ยกูเกลิ แมพเอ พไี อบนมอื ถือระบบปฏบิ ัตกิ ารแอนดรอยด์. ภาควชิ าการจัดการเทคโนโลยสี ารสนเทศคณะเทคโนโลยี สารสนเทศ มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ พระนครเหนอื . 28

วารสารวิทยาการจดั การสมัยใหม่ ปที ี่ 10 ฉบับที่ 1 เดือนมกราคม - มิถุนายน 2560 อานาจ ชดิ ทอง. (2555). เทคนิคความเป็นจริงเสริมเพอื่ ผลติ สื่อการสอน สาหรับโครงสรา้ งต้นไม้ (Ethesis). มหาวทิ ยาลยั เชยี งใหม่. Chung, N., Han, H., & Joun, Y. (2015). Tourists’ intention to visit a destination: The role of augmented reality (AR) application for a heritage site. Computers in Human Behavior. 50, 588–599. Dartmouth College Library Research Guides. (2011). Augmented Reality: About AR [Online] Available:http://researchguides.dartmouth.edu/c.php?g=59732&p=382858 ค้นเม่อื [2559, มกราคม 17]. Glassappsource. \"VUZIX SMART GLASSES\". [Online] Available:http://www.glassappsource. com/vuzix. ค้นเมือ่ [2016, January 27] IKEA (2013). Place IKEA furniture in your home with augmented reality. [Online] Available: https://www.youtube.com/watch?v=vDNzTasuYEw. คน้ เมอื่ [2016, January 27] Jiri, K. & Pavla, S. (2016). Using Augmented Reality as a Medium for Teaching History and Tourism. Procedia - Social and Behavioral Sciences. Volume 174, 12 February 2015, Pages 926–931. John McNeil Studio. (2014) . \"#ThroughGlass\". [Online] Available:http://innovationsandstrategy. com/?p=1336. คน้ เม่อื [2016, January 27] Jung, T., Chung, N. & Leue, M. (2015). The Determinants of Recommendations to Use Augmented Reality Technologies - The Case of a Korean Theme Park, Tourism Management. Vol. 49, pp. 75-86. Kysela, J. & Storkova, P. (2015). Using Augmented Reality as a Medium for Teaching History and Tourism. Procedia - Social and Behavioral Sciences. 174, 926–931. Lee, R. & Janna, A. (2008). \"The Future of the Internet III\" [Online] Available:http://www.pew internet.org/Reports/2008/The-Future-of-the-Internet-III.aspx คน้ เมอ่ื [2559, มกราคม 27] MJ Anderson. (2015) . \"Augmented or Virtual? How do you like your reality?\". [Online] Available: http://smartideasblog.trekk.com/augmented-or-virtual-how-do-you-like-your- reality. คน้ เมื่อ [2016, January 27] Murat, A., Gokce, A., & Huseyin, M.P. (2016). Augmented reality in science laboratories: The effects of augmented reality on university students’ laboratory skills and attitudes toward science laboratories. Computers in Human Behavior Volume 57, April 2016, Pages 334–342\" Nissan augmented reality (2010). Nissan augmented reality. [Online] Available: https://www.youtube.com/watch?v=Hv32V3EYauI ค้นเมอื่ [2016, January 27] Nissan Juke. (2010). \"Nissan Juke Augmented Reality Demo Video\". [Online] Available: https://https://www.youtube.com/watch?v=YPy9cXxyGpU. คน้ เมือ่ [2016, January 27] Philip, L. (2015). ARToolKit: Coordinate Systems. [Online] Available: https://www.hitl.washington. edu/artoolkit/documentation/cs.htm. ค้นเม่ือ [2559, มกราคม 27] Rabia, M.Y. (2016). Educational magic toys developed with augmented reality technology for early childhood education. Computers in Human Behavior. Volume 54, January 2016, Pages 240–248. 29

วารสารวิทยาการจดั การสมยั ใหม่ ปีท่ี 10 ฉบับที่ 1 เดอื นมกราคม - มิถนุ ายน 2560 Ronald, T.A. (1997). A Survey of Augmented Reality. [Online] Available: http://www.cs.unc.edu/ ~azuma/ARpresence.pdf ค้นเม่ือ [2016, January 17]. Urbanwearables.technology. (2014) . \"Epson Moverio BT-200 Smart Glasses\". [Online] Available:http://urbanwearables.technology/epson-moverio-bt-200-smart-glasses/. คน้ เมอ่ื [2016, January 27] 30