อาหารนำเสนอ

อาหาร

กล้วยตากบางกระทุ่ม

• อาเภอบางกระทมุ่ ได้รับ การยกยอ่ งวา่ เป็นแหลง่ ผลิต กล้วยตากคณุ ภาพดี • มีรสหวาน กล่นิ หอม น่มุ อร่อยระดบั แนวหน้าของ ประเทศ • สง่ ผลให้ “ หวานฉ่าแท้ กล้วยตาก ” ของท้องถิ่นแห่ง นีก้ ลายเป็นสว่ นหนงึ่ ของคา ขวญั ของจงั หวดั พษิ ณโุ ลกมา จนถึงปัจจบุ นั

กล้วยตากบางกระทมุ่ พลงั งานแสงอาทติ ย์ สนิ ค้าขนึ ้ ทะเบยี นจีไอ ผลติ ภณั ฑ์เดน่ ของพษิ ณโุ ลก • โดยอาชีพเดมิ ของเกษตรกรคือทานา บริเวณบ้านกม็ ีต้นกล้วยพนั ธ์ุ มะลอิ อ่ งปลกู อยู่ เม่ือกล้วยออกมาก กินเหลือ กโ็ ยนให้ปลา ให้ไกก่ ิน • เมื่อเหลือมากเกินความจาเป็น ขายก็ไมไ่ ด้ เพราะมีปลกู อยทู่ กุ บ้าน จงึ อยากใช้เวลาที่วา่ งเว้นจากการทานา แปรรูปกล้วยเพ่ือขาย • จงึ นดั แนะผ้หู ญิงที่รวมกลมุ่ กนั เป็นกลมุ่ สตรีสหกรณ์บางกระทมุ่ อยู่ แล้ว มาช่วยกนั แปรรูปกล้วยเพ่ือนาไปขาย สร้างรายได้เสริม แล้ว นาไปฝากขายกบั ร้านค้าที่วดั ใหญ่ (วดั พระศรีรัตนมหาธาตวรมหาวหิ าร)

• มีออเดอร์เข้ามา ก็รวมกลมุ่ กนั ทาตามเดิม อยา่ งน้อยก็เป็นรายได้เสริม • ตอ่ มาสกั พกั จึงคดิ รวมกลมุ่ จดทะเบียนเป็น วสิ าหกิจชมุ ชนขนึ ้ ในปี 2548 ประกอบกบั ได้รับเงนิ สง่ เสริมสนบั สนนุ จากหน่วยงาน ภาครัฐมาจานวน 40000 บาทในระยะแรก • จึงก่อตงั้ กลมุ่ วสิ าหกิจชมุ ชนบ้างบงึ เรียน มี การลงห้นุ มีการบริหารจดั การภายในกล่มุ เมื่อครบปีสมาชิกจะได้รับเงนิ ปันผล และ สมาชิกใดมาลงแรงด้วยการแปรรูปกล้วย จะมีรายได้ตอ่ วนั ตา่ งหากอีก อยา่ งน้อยคนละ 200-300 บาท ตอ่ วนั

• กล้วยตากบางกระทมุ่ ได้รับการขนึ ้ ทะเบียน ส่งิ บง่ ชี ้ทางภมู ิศาสตร์ หรือ GI ของกรทรัพย์สนิ ทางปัญญา เมื่อปี 2558 • การผลติ กล้วยตากบางกระทมุ่ ใช้กล้วยนา้ ว้า พนั ธ์ุมะลอิ อ่ งเทา่ นนั้ ซงึ่ ในปัจจบุ นั กล้วยตากบาง กระทมุ่ มีหลายรสชาติ เชน่ กล้วยตากอบนา้ ผงึ ้ กล้วยตากหมกั ไวน์ • กรรมวิธีการทากล้วยตากหลงั จากปอกเปลือก กล้วยแล้วนาไปตากในโดม 3-4 วนั โดยตากใน ตอนเช้าและเก็บกล้วยกองรวมกนั ในตอนเยน็ • เพื่อให้ความฉ่าและความหวานของกล้วย รวมกนั จากนนั้ นาเข้าต้อู บลมร้อนใช้อณุ หภมู ิ 50 องศาเซลเซียส อบนาน 45-60 นาที ก่อนนาบรรจุ ในภาชนะ

ดว้ ยมาตรฐานการผลิตที่ไดร้ ับการยอมรับในเร่ือง คุณภาพ ทาใหม้ ีลูกคา้ ส่งคอ่ นขา้ งมาก นาไป ติดแบรนดเ์ อง และขายปลีกใน แบรนด์ “แสงทอง”

เม่ือถามถึงความโดดเด่นของกล้วยตากบางกระท่มุ แบรนด์ “แสงทอง” ของกลุ่มวสิ าหกิจชุมชนบ้างบงึ เป็ นเพราะ การรักษาคุณภาพเร่ืองของความสะอาดและมาตรฐานการผลิต ท่ตี ้องทาให้กล้วยแห้ง แต่คงรสชาตคิ วามหวานจากเนือ้ กล้วยแท้ๆ ไม่เจอื ปนสารให้ความหวานชนิดใด ทงั้ ยงั นุ่มและหนึบ เม่ือรับประทาน

สาหรับเปลือกกล้วย เป็ นท่แี น่นอนว่าต้องเหลือทงิ้ จานวนมาก อยู่ระหว่างการวจิ ัยของสถาบนั การศกึ ษา ว่า สามารถนาไปใช้ให้ เกิดประโยชน์ได้อีกหรือไม่ ซ่งึ ปัจจบุ นั มีเกษตรกรมาขอนาไป เลีย้ งวัวและทาป๋ ุยเป็ นประจา

ผลิตภณั ฑน์ ้าตาลสดโบสถ์ • ผ่านไปอาเภอวัดโบสถ์ จงั หวัดพษิ ณุโลก พบต้นตาลอยู่เป็ นจานวนมากซ่งึ ต้นตาลนีเ้ ป็ นต้นไม้ประเภทหน่ึงท่ชี าวอาเภอวัดโบสถ์นิยมเพาะปลูกกันมากมา ตงั้ แต่เดมิ

• เกษตรกรในหมทู่ ่ี 3 หมบู่ ้านเหลา่ ขวญั จานวน ประมาณ 60 ครอบครัว • จงึ ได้ทาการผลิตนา้ ตาลสดเป็นอาชีพเสริมเพม่ิ รายได้ของครอบครัวรองจากอาชีพ หลกั การทานา โดยนา้ ตาลสดที่ผลติ ได้ • มีพอ่ ค้า แมค่ ้ามารับซอื ้ ถงึ บ้าน นาไปบรรจขุ วดจาหน่ายบริเวณข้างทาง ถนนสายพษิ ณโุ ลก-เดน่ ชยั • ซงึ่ เป็นปัญหาทีเ่ กิดขนึ ้ ตามมา ได้แก่ ปัญหาด้านคณุ ภาพของนา้ ตาลสด ไมส่ ะอาด ปัญหาเก่ียวกบั สง่ิ เจือปนและปัญหาอายุ การเก็บรักษาไว้ได้ไม่นาน

• ดงั นนั้ เพ่ือพฒั นาผลติ ภณั ฑ์และบรรจุ ภณั ฑ์สินค้าแปรรูปจากนา้ ตาลของกลมุ่ แมบ่ ้านเกษตรกรขวญั ใจพฒั นา ทาง สานกั งานเกษตรจงั หวดั พิษณโุ ลกจึงได้เสนอ ขอโครงการพฒั นาจงั หวดั งบประมาณ สนบั สนนุ สว่ นภมู ิภาคและท้องถิ่น • จดั ซือ้ วสั ดอุ ปุ กรณ์การผลติ เป็นเตาแก๊ส พร้อมถงั แก๊ส ถงั นง่ึ ฆ่าเชือ้ โรค เครื่องอดั ฝา จีบมลู คา่ 76,800 บาท มอบให้กลมุ่ แม่บ้าน นามาใช้แปรรูปนา้ ตาลสด

• สานกั งานเกษตรอาเภอวดั โบสถ์ ได้ ฝึกอบรมให้ความรู้โดยการนาขวดโซดา วนั เวย์ท่ีใช้แล้วนามาล้างและฆา่ เชือ้ โรค • บรรจนุ า้ ตาลสด ปิดผนกึ ด้วยฝาจีบ ผ่าน กระบวนการระบบพลาสเจอร์ไรส์ เกบ็ ไว้ได้ นานประมาณ 1 ปี • มีการบรรจกุ ลอ่ งกระดาษชนดิ หหู วิ ้ เป็น ของฝาก และได้พฒั นาสง่ เสริมรูปแบบ สินค้าท่ีแปรรูปจากตาลชนิดอ่ืน ๆ เช่น นา้ ตาลโตนด นา้ ตาลกะทิ ฯลฯ

• ประธานกลมุ่ กลา่ วถงึ ผลตอบแทนท่ีได้รับ จากการดาเนินงานของกลมุ่ คอื เพมิ่ รายได้ ให้สมาชิกจากอาชีพหลกั คือการทานา โดย ไม่ต้องออกไปรับจ้างแรงงานนอกสถานท่ี แตม่ ีรายได้ตอ่ เน่ืองสมา่ เสมอ เพราะมีงาน ทาเกือบตลอดทงั้ ปี นอกจากนนั้ สมาชิกยงั ได้รับเงนิ ปันผลกาไรสทุ ธิประจาปีทกุ ปี • อีกทงั้ ยงั ทาให้อาเภอวดั โบสถ์มีช่ือเสียง เป็นท่ีรู้จกั วา่ เป็นแหลง่ ท่ีมีต้นตาลมากที่สดุ ในภาคเหนือและมีผลิตภณั ฑ์นา้ ตาลสดที่มี คณุ ภาพ กลน่ิ หอมรสหวานท่ีสดุ

• ไข่ป่ าม เมนูพนื้ บ้านท่สี ืบทอดกันมาตงั้ แต่สมัยบรรพบุรุษ ท่ี ปัจจุบันกลายเป็ นอาหารยอดฮติ ของชาว ต.นครชม อ.นครไทย ด้วยขนั้ ตอนการทาท่แี สนง่าย ไม่ต้องใช้นา้ มันในการทอด รสชาติ อร่อย กลมกล่อม

• เดมิ วิถีชีวิตของชาวนครชมุ แต่ดงั้ แต่ เดมิ ก็หาอะไรรอบๆตวั ท่สี ามารถกิน ได้มาประยกุ ต์เติมนน่ั นิดน่ีหนอ่ ยก็ กลายเป็นอาหารได้แล้ว อย่างเชน่ ไข่ ป่ าม ก็เกิดจากในสมยั กอ่ นชาวบ้าน ยงั ไมร่ ู้จกั หรอกนา้ มนั พชื สว่ นไขก่ ็มี อย่ใู นครัวแทบจะทกุ บ้าน • ก็ประยกุ ต์โดยการนาไขม่ าตีๆ แล้ว ก็ปรุงรส ใครชอบกินเผด็ ก็เติมพริก ใครกินหวานหน่อยก็ใสน่ า้ ปลา หนั่ หอมแดงใส่ โรยผกั หอมผกั ชีเลก็ น้อย พอมสี สี นั ปรุงรสตามใจชอบ

หลามไก่ ชาวบ้าน ต.นครชมุ อ.นครไทย จ.พิษณโุ ลก ยงั คงอนรุ ักษ์มีวถิ ีชีวิตในการ ทาอาหารพืน้ บ้านในการทาหลามไก่ กินในชว่ งออกไปหาของป่า ท่ีมีรสชาตทิ ี่หอมหวาน ใคร ไปเที่ยวชมธรรมชาตแิ ละสมั ผสั กบั ความหนาวเยน็ ท่ี ต.นครชมุ ก็ต้องลองชมิ หลามไก่ ท่ีนี ้

โดยกรรมวิธีการทาไมไ่ ด้ยงุ่ ยาก • เพียงนาเนือ้ ไก่ที่จะทาการ “หลาม” มาสบั หนั่ เป็นชิน้ เลก็ ๆ พอคา • จากนนั้ นามาคลกุ เคล้ากบั สว่ นผสมของเครื่องปรุงรสท่ีเป็นเครื่องสมนุ ไพร ที่มีตามบ้านเรือน คือ ตะไคร้ ใบมะกรูด ขา่ หอมกระเทียม ใบผกั ชีไทย มะขามเปียก พริก เกลอื เครื่องปรุงรสตามชอบ • โดยสามารถเพิม่ ผกั ทงั้ มะเขือ ถว่ั ฝักยาว หรือหวั ปลี ผสมลงไปได้ นาทงั้ หมดท่ี คลกุ เคล้ากนั แล้ว • กรอกลงใสก่ ระบอกไม้ไผท่ ี่ล้างสะอาด และนามะขามเปียกใสเ่ ข้าก้อนเลก็ ๆ 1 ก้อน กอ่ นนากระบอกไม้ไผท่ ่ีบรรจไุ ปด้วยเครื่องหลามไก่

เผาลกั ษณะคล้ายกบั การเผาข้าวหลาม ประมาณ 1 ชวั่ โมง พอสกุ ได้ที่แล้วเทไกท่ ่อี ยใู่ นกระบอกไม้ไผร่ ับประทานได้เลย “หลามไก”่

• หากใครได้มาเที่ยวชมธรรมชาติ ทีต่ าบลนครชมุ ก็สามารถมารับประทาน หลามไก่ หลามกบ หลามปลา อาหาร พนื ้ บ้านของชาวนครชมุ กนั ได้

• ข้าวห่อใบบวั ชมุ ชนบ้านวงั ส้มซา่ เป็นชมุ ชนเก่าแก่ และมีต้นส้มซา่ เป็นต้นไม้ประจาถ่ินในหม่บู ้าน ชาวบ้านจงึ ได้นาประโยชน์ของ ส้มซา่ มาผลิตเป็นอาหารและแปรรูป ตา่ งๆ

• ข้าวห่อใบบัว รับประทานแล้วมีประโยชน์แก่ร่างกาย ทัง้ นีใ้ นเร่ืองของ รสชาติก็ ไม่ ได้จัดจ้ านอะไรมากนักไม่ ต่างจากข้ าวผัดท่ัวไปแต่ท่ีต่างก็คือ ดีต่ อสุขภาพ เพราะว่า สรรพคุณ ของใบบัวท่ีใช้ห่อนัน้ เม่ือนามาน่ึงสารท่ีอยู่ในใบบัว ดตี ่อระบบ ของ หวั ใจ ช่วยบารุงได้เป็ นอย่างดี อีกทงั้ ยงั ได้อบด้วยส้มซ่า ในหม้อน่ึง อีกด้วย

• เมนเู หลา่ นีเ้ป็นเอกลกั ษณ์ของชาวชมุ ชนที ช่วยกนั รักษาเอาไว้ไมใ่ ห้เลือ่ นหายไป • นอกจากนีผ้ ลส้มซา่ และใบส้มซา่ ยงั ถกู ตอ่ ยอดไปทาผลิตภณั ฑ์ได้หลายอย่าง เช่น สบู่ ครีมทาผิว สมนุ ไพร และอีก มากมาย

จบการนาเสนอ ขอบคุณค่ะ