อุทยานแห่งชาติ เขาคิชฌกูฏ

1อุทยานแหง ชาตเิ ขาคิชฌกูฏ จงั หวัดจนั ทบุรี 1. ที่ต้ังและแผนท่ี อทุ ยานแหงชาติเขาคิชฌกฏู อยใู นบริเวณพ้นื ทีป่ าเขาคชิ ฌกูฏหรือเขาพระบาท ทองที่อําเภอมะขาม และกง่ิ อาํ เภอเขาคิชฌกฏู จังหวัดจนั ทบรุ ี ประกอบดวยภเู ขา ทวิ ทศั นท งี่ ดงาม มียอดเขาสูงสุดอยูในระดบั ความสงู1,000 เมตร มีสภาพธรรมชาติท่ีสวยงาม เชน นํ้าตกกระทงิ และปรากฏการณทางธรณีวิทยาที่เกย่ี วเนือ่ งกบัตาํ นานทางพุทธศาสนา โดยเฉพาะในดา นความเชื่อถอื ทางศาสนาเกยี่ วกับรอยพระพุทธบาทบนยอดเขาคชิ ฌกูฏมีเนือ้ ท่ปี ระมาณ 58.31 ตารางกิโลเมตร หรอื 36,444.05 ไร เม่อื ป พ.ศ. 2501 นายกนิยมไพรสมาคม ไดม ีหนงั สอื ถึงรฐั มนตรีวาการกระทรวงเกษตร เสนอใหร ักษาปา เขาคชิ ฌกูฏ ทองทจ่ี ังหวดั จนั ทบุรี ไวเ ปน แหลงอาศัยของสัตวแ ละจดั ใหเ ปน อุทยานแหงชาติ กรมปา ไมจ งึ ใหป าไมเ ขตศรรี าชาประสานงานกับปา ไมจงั หวัดจันทบุรีดําเนินการ และไดมีคําสั่ง ที่ 852/2517 ลงวันที่ 30 กรกฎาคม 2517 ใหนายสมพล วรรณกลุ นกั วิชาการปา ไมเอก ไปดาํ เนินการสาํ รวจหาขอมลู เบ้ืองตน ซงึ่ ผลการสาํ รวจ ตามรายงานการสาํ รวจลงวนั ที่ 16 มิถนุ ายน2518 พบวา สภาพพื้นทเี่ ปนภูเขาสลับซับซอน มีสภาพทางธรรมชาตสิ วยงาม ประกอบดวย ถาํ้ นาํ้ ตก และมีสตั วปาชกุ ชุมเหมาะกับการจัดต้ังเปนอทุ ยานแหงชาติ กองอุทยานแหง ชาติ กรมปาไม จึงไดเ สนอคณะกรรมการ

2อุทยานแหงชาติ ซึ่งไดมมี ตกิ ารประชมุ ครง้ั ที่ 2/2518 เมื่อวันท่ี 22 ตลุ าคม 2518 เห็นสมควรใหออกพระราชกฤษฎีกากาํ หนดพื้นทป่ี า เขาคิชฌกฏู ใหเปน อุทยานแหง ชาติ กรมปาไมจงึ ไดดาํ เนินการขอเพิกถอนปาเขาคิชฌกูฏ ซ่งึ มสี ถานภาพเปน ปา สงวนแหง ชาติ ตามกฎกระทรวง ฉบบั ท่ี 49 ประกาศในราชกิจจานเุ บกษา เลม 82ตอนท่ี 39 ลงวนั ที่ 11 พฤษภาคม 2508 ออกจากการเปนปา สงวนแหงชาตกิ อน โดยมปี ระกาศไวในราชกจิ จานเุ บกษา เลม 93 ตอนที่ 108 ลงวนั ท่ี 7 กันยายน 2519 ตอมาดาํ เนินการจัดตั้งปา เขาคชิ ฌกูฏเปน อุทยานแหง ชาติ โดยไดม พี ระราชกฤษฎีกากาํ หนดบริเวณท่ดี นิ ปาเขาคชิ ฌกูฏ ในทองที่ตําบลตะเคยี นทอง ตําบลฉมนัตําบลพลวง และตําบลวังแซม อําเภอมะขาม จงั หวัดจันทบรุ ี เนือ้ ท่ี 36,687 ไร หรอื 58.70 ตารางกิโลเมตร ใหเปน อทุ ยานแหงชาติ โดยประกาศไวในราชกิจจานุเบกษา เลม 94 ตอนที่ 38 ลงวนั ที่ 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2520เปนอทุ ยานแหง ชาติลําดบั ท่ี 14 ของประเทศไทย ตอ มาไดม พี ระราชกฤษฎีกาเพิกถอนเนื้อท่ีบางสวน จํานวน242.95 ไร โดยประกาศไวในราชกจิ จานเุ บกษา เลม 115 ตอนที่ 64 ก ลงวันท่ี 24 ก.ย.2541 จึงคงเหลือพื้นที่อทุ ยานแหงชาติเขาคชิ ฌกฏู 36,444.05 ไร หรอื 58.31 ตารางกิโลเมตร 2 ขนาดพื้นท่ี อทุ ยานแหง ชาติเขาคชิ ฌกูฏ มเี น้อื ทปี่ ระมาณ 58.31 ตารางกิโลเมตร หรอื 36,444.05 ไร 3 หนว ยงานในพื้นที่

34 ภาพแผนที่5 ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศลักษณะภมู ปิ ระเทศโดยท่ัวไปของอุทยานแหง ชาติเขาคิชฌกูฏ เปนภูเขาสงู ชัน เนือ่ งจากการดันตวั ของเปลือกโลก หินฐานเปนหนิ อคั นีพวกหินแกรนิต ยคุ จูแรสสิค มอี ายปุ ระมาณ 135-180 ลา นป ทางดานทศิตะวันออกจะมคี วามลาดชนั มาก แนวสันเขาวางตวั ไปในแนวตะวันตกเฉยี งเหนือ-ตะวันออกเฉยี งใต เชงิ เขาดา นตะวนั ออกเฉยี งใตม ีความลาดชันนอย มยี อดเขาพระบาทเปนภเู ขาสงู สุด สูงจากระดับน้ําทะเลประมาณ 1,085 เมตร มีทีร่ าบอยูทางทิศตะวันตกเพียงเลก็ นอ ย บนเขาพระบาทมีหนิ กอ นใหญล ักษณะกลมเกล้ยี งกระจายอยูท วั่ ไปโดยเฉพาะบรเิ วณรอยพระพทุ ธบาทมีหนิ กอ นใหญมาก สามารถมองเห็นไดจากพน้ื ราบนอกเขตอุทยานแหง ชาติ

4เทือกเขาสูงในอทุ ยานแหง ชาตเิ ขาคชิ ฌกูฏเปน แหลง ตน นํา้ ลําธารของลําหวยท่สี ําคญั เชน คลองกระทิง คลองตะเคียนคลองทุงเพล คลองพลวง เปนตน ลาํ นํ้าเหลา น้ีเปนแหลงตนน้าํ ทส่ี ําคัญของแมน ํ้าจนั ทบรุ ี 6 ลกั ษณะภมู ิอากาศ ลักษณะภมู อิ ากาศบริเวณอุทยานแหง ชาติเขาคชิ ฌกูฎอยูภายใตอิทธพิ ลของลมมรสุมตะวันออกเฉยี งเหนอื และลมมรสุมตะวนั ตกเฉียงใต โดยชว งตงั้ แตกลางเดอื นตลุ าคมถงึ กลางเดอื นกุมภาพันธอากาศหนาวเย็น ทองฟาโปรง ในชวงกลางเดือนพฤษภาคมถงึ กลางเดือนตลุ าคมจะมีความชืน้ ในอากาศสูง เกดิ เมฆและฝนตกหนัก ปริมาณนาํ้ ฝนเฉลยี่ ปล ะ2,900 มลิ ลิเมตร ชวงฤดูรอ นระหวางเดอื นกุมภาพนั ธ- เดอื นเมษายน เปน ชว งเวลาทเ่ี ปลีย่ นอทิ ธิพลจากลมตะวันออกเฉยี งเหนือเปน ลมมรสมุ ตะวนั ตกเฉียงใต อณุ หภมู เิ ฉลีย่ ทัง้ ป 27 องศาเซลเซยี ส 7 พืชพันธแุ ละสตั วปา ระบบนเิ วศในพืน้ ท่ีอุทยานแหงชาตเิ ขาคชิ ฌกูฎสามารถแบงออกไดห ลักๆ 2 ประเภท คอื ปา ดบิ ช้ืนครอบคลมุ พน้ื ทส่ี วนใหญของอุทยานแหงชาติ พันธไุ มทข่ี ้ึนอยไู ดแ ก ยางแดง กระบาก หยอง มะกอ บนุ นาคลกู ดงิ่ สารภี เนียนดํา มะไฟ จิกดง มะซาง ดหี มี เลอื ดควาย สํารอง กระบกกรงั ฯลฯ และปา ดิบเขา จะอยสู ูงจากระดบั นํ้าทะเลมากกวา 800 เมตรขน้ึ ไป หรอื จะพบเฉพาะบริเวณยอดเขา เชน เขาพระบาทพลวง พนั ธไุ มที่พบไดแก มะกอ กระบกกรัง สารภี บุนนาค ทาํ มัง พมิ เสนปา พลอง คอเหีย้ ชนั ใบใหญ รง พลับ อบเชย และดหี มี เปนตน 8 การเดินทาง รถยนต จากกรุงเทพฯ เดนิ ทางโดยรถยนตไปตามทางถนนสายบางนา-ตราด เมอ่ื ถงึ สีแ่ ยกเขาไรย า ตรงหลกั กิโลเมตร 324 แลว เลีย้ วซาย เขา ถนนบาํ ราศนราดรู เปนระยะทาง 21 กิโลเมตร จะมีปา ยบอกทางเขา อทุ ยานแหง ชาติ ซงึ่ อยูใกลกบั มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลตะวนั ออก วทิ ยาเขตจนั ทบุรี ใหเลี้ยวขวาไปอีก 1.5กิโลเมตร ก็จะถงึ ที่ทําการอุทยานแหง ชาติเขาคิชฌกฏู ตาํ บลพลวง อําเภอเขาคชิ ฌกฏู จังหวดั จนั ทบุรี สถานทตี่ ิดตอ อทุ ยานแหง ชาตเิ ขาคชิ ฌกฏู ต.พลวง อ. กิ่งอาํ เภอเขาคชิ ฌกูฏ จ. จนั ทบรุ ี 22210

59 แผนทีเ่ สนทาง10 ภาพทวิ ทัศน

6

7 1 1 แผนท่ีผงั บรเิ วณ 12 ทีพ่ ักและสถานทก่ี ารเต็นท ท่ีพกั -บริการ สามารถจองทีพ่ กั ไดดว ยตนเองผานทางอินเตอรเน็ต www.dnp.go.th ของกรมเทานน้ั (กรมไมม ีตัวแทนการจองท่ีพักกบั ภาคเอกชนรายใดทง้ั สิ้น) จองลว งหนาได 60 วัน จองตอเนอื่ งไดครัง้ ละ 3 วัน กําหนดชําระเงนิภายใน 2 วนั ทาํ การ ณ เคานเ ตอร บมจ.ธนาคารกรงุ ไทย ทุกสาขาทัว่ ประเทศเทาน้นั หรอื ตดิ ตอเจา หนา ท่ีทําการจองใหโ ดยโทรมาที่ 0 2562 0760 หรือติดตอจุดจองทพี่ ักในสว นภมู ิภาคโซนทีพ่ กั - บรกิ ารโซน โซนทพี่ กั -บริการ รายละเอียดโซนที่ 1 คชิ ฌกฏู 101-103 บา นพกั เด่ียว โซนที่ทําการอุทยานแหงชาติโซนท่ี 1 คิชฌกูฏ 104-108 บานพกั เดยี่ ว โซนทท่ี ําการอทุ ยานแหง ชาติโซนท่ี 1 คชิ ฌกูฏ 011 - หอง หอ งประชมุ โซนทท่ี าํ การอุทยานแหงชาติ ประชุม 1ทพ่ี กั -บริการ ที่เปดใหบรกิ ารจองผา นระบบออนไลนทางอินเตอรเนต็โซน ช่ือท่ีพกั -บรกิ าร หอ งนอน หอ งนา้ํ คน/ ราคา/ สิ่งอาํ นวยความสะดวก หลัง คืนโซนที่ 1 คชิ ฌกูฎ 102 (เทพชลธาร) 3 เครื่องนอน (เตียง 3.5 ฟุต), พดั ลม, โทรทัศน, ตเู ยน็ , 3 8 2,400 เครื่องทํานํ้าอุน, กระติกนํา้ รอน, ผา เช็ดตัว, แกว นาํ้ , นํ้าดื่ม , สบ,ู ผา หม (ผานวม)โซนที่ 1 คิชฌกูฎ 103 (เสนห จนั ทร) 1 1 2 600 เครอ่ื งนอน (เตยี ง 3.5 ฟตุ ), พัดลม, โทรทัศน, ตูเย็น, เครือ่ งทํานํา้ อนุ , โตะ อาหาร, โตะเครอ่ื งแปง, กระติกนาํ้

โซนท่ี 1 คชิ ฌกฎู 104 (กฤษณา 1) 1 8โซนท่ี 1 คิชฌกูฎ 105 (กฤษณา 2) 1โซนที่ 1 คชิ ฌกฎู 106 (กฤษณา 3) 1 รอ น, ผา เชด็ ตัว, แกวนํ้า, น้ําดื่ม, สบ,ู ผาหม (ผานวม)โซนท่ี 1 คิชฌกฎู 107 (กฤษณา 4) 1โซนที่ 1 คิชฌกูฎ 108 (เทพวนา) 2 เครอ่ื งนอน (เตียง 3.5 ฟตุ ), พดั ลม, โทรทัศน, ตูเยน็ , 1 2 600 เคร่ืองทําน้ําอนุ , โตะ เครอื่ งแปง, กระตกิ นา้ํ รอน, ผาเช็ดตวั , แกว นํา้ , นํ้าดื่ม, สบ,ู ผาหม (ผานวม) เครอ่ื งนอน (เตียง 3.5 ฟตุ ), พัดลม, โทรทัศน, ตูเ ยน็ , 1 2 600 เครื่องทํานํา้ อุน, โตะเครื่องแปง , กระติกนา้ํ รอ น, ผา เชด็ ตวั , แกว นาํ้ , นาํ้ ดม่ื , สบ,ู ผา หม (ผานวม) เครื่องนอน (เตยี ง 3.5 ฟตุ ), พัดลม, โทรทศั น, ตเู ย็น, 1 2 600 เครือ่ งทาํ นาํ้ อนุ , โตะ เครื่องแปง, กระติกนาํ้ รอน, ผาเชด็ ตัว , แกว น้าํ , นํ้าด่มื , สบ,ู ผา หม (ผานวม) เคร่ืองนอน (เตยี ง 3.5 ฟุต), พัดลม, โทรทัศน, ตูเยน็ , 1 2 600 เครอ่ื งทาํ นาํ้ อุน, โตะเคร่อื งแปง , กระตกิ น้ํารอน, ผาเชด็ ตัว , แกว นา้ํ , นาํ้ ดม่ื , สบ,ู ผา หม (ผา นวม) เครอ่ื งนอน (เตียง 3.5 ฟตุ ), พดั ลม, โทรทัศน, ตูเ ยน็ , 2 6 1,800 เครอ่ื งทาํ น้าํ อุน , โตะ เครอ่ื งแปง, กระตกิ นํ้ารอน, ผาเช็ดตวั , แกว นาํ้ , นาํ้ ดม่ื , สบ,ู ผา หม (ผา นวม) หมายเหตุ กรณีทมี่ ีผเู ขา พักแรมในทพ่ี ักเกนิ จํานวนที่กําหนด ตองชําระคาตอบแทนทพี่ ักสําหรบั จาํ นวนท่ีเกนิ อีก โดยไมม ีเครอ่ื งนอนหรอื ของใชอ น่ื ๆ เพม่ิ อกี ดงั นี้ ประเภทบานพัก ในอตั ราคนละ 100 บาท/คน/คืน และประเภทคายพัก ในอตั ราคนละ 50 บาท/คน/คืน สําหรบั การจัดโซนและจาํ นวนท่พี ัก-บรกิ าร ท่ีเปด ใหบริการในอุทยานแหงชาตมิ ดี งั ตอไปน้ี ลานกางเต็นท อุทยานแหง ชาตเิ ขาคชิ ฌกฏู จัดเตรียมเตน็ ทแ ละสถานที่กางเต็นทไวใหบ ริการนกั ทอ งเท่ียว บริเวณท่ที ําการอุทยานแหง ชาติ การสํารองท่พี ักเตน็ ทสามารถติดตอ สอบถามรายละเอยี ดและสาํ รองทพ่ี ักเต็นทไดก ับอทุ ยานแหงชาติโดยตรง

91 3 สถานที่ทองเท่ียว แหลงทอ งเที่ยวที่สําคัญ 13. สถานทท่ี อ งเท่ียว 1. น้าํ ตกกระทงิ ตน นาํ้ เกิดจากเทือกเขาคิชฌกฎู มีความสงู ถงึ 13 ชัน้ แตละช้นั มคี วามสวยงามแบบตา งๆ กัน และมแี อง นํ้าใสสะอาดลงเลนนํ้าได แตล ะช้นั มพี ืชจาํ พวก มอส เฟน ข้ึนปกคลุมเตม็ ท้ังสองขางลําธาร เขียวชะอุม ชัน้ น้ําตกที่สวยงามทีส่ ดุ คอื ชน้ั ท่ี 8 และชน้ั ที่ 9 ซงึ่ สายน้ําไหลตกลงมาจากผาสูงชนั สง ละอองน้ําฟงุ กระจาย นํ้าตกชั้นที่ 10มีน้ําไหลแรงมากและไมมแี อง นํา้ แตเ ปนจุดชมทิวทศั นท่ีมองเห็นอางเกบ็ นํา้ ทุงเพลและผืนปา ดบิ ช้ืนที่ปกคลมุพื้นทอ่ี ยา งหนาแนน น้ําตกกระทงิ อยูหา งจากท่ที ําการอทุ ยานแหงชาติเพียง 500 เมตร สามารถพายเรอื แคนูชมธรรมชาตริ อบอา งเกบ็ นํา้ หาดกระทงิ และนํา้ ตกกระทงิ

10 2. น้าํ ตกคลองชางเซ อยหู า งจากท่ที าํ การอุทยานแหง ชาติประมาณ 12.5 กโิ ลเมตรเปนนา้ํ ตกท่มี หี นาผาสงู ชนั มชี ัน้ นา้ํ ตก 3 ชั้น แตละชั้นสูงประมาณ 10 เมตร และมนี ้าํ ไหลตลอดป บริเวณใกลธ ารนํ้าตกมสี ถานท่ีกางเต็นทพ ักแรมและเสน ทางเดนิ ศึกษาธรรมชาติ ตองมเี จา หนาท่นี าํ ทางและดแู ลความปลอดภยั น้ําตกต้งั อยูในหบุ เขาบนเสนทางขึ้นสูยอดเขาพระบาท เดนิ เทาจากหนวยพิทกั ษอ ทุ ยานแหง ชาติที่ คก.1 (เขาพระบาท) ระยะทางประมาณ 2.5 กิโลเมตร ชว งตนของเสน ทางจะมองเห็นทิวทัศนของอา งเกบ็ น้ําเข่อื นทงุ เพล เสน ทางนีเ้ หมาะสําหรับผรู กั ธรรมชาติและการดนู ก 3. นํา้ ตกคลองไพบลู ย เปนธารนํ้าตกขนาดใหญเ หมาะแกการลงเลนนา้ํ และพกั ผอ น บรรยากาศสงบรม ร่ืน อยบู รเิ วณที่ทาํ การหนวยพทิ กั ษอ ทุ ยานแหงชาติ ที่ คก.2 (คลองไพบูลย) หา งจากทีท่ าํ การอทุ ยานแหงชาติ ประมาณ 8 กโิ ลเมตร 4. เสนทางเดินปา ศึกษาธรรมชาติ มีอยูหลายเสน ทางซง่ึ มจี ดุ ที่นา สนใจแตกตางกันออกไป เชนในบริเวณท่ีทําการอทุ ยานแหง ชาตไิ ปนาํ้ ตกกระทิงมีทางเดินศึกษาธรรมชาติ ระยะทาง 800 เมตร และ 4 กโิ ลเมตรบริเวณนํ้าตกคลองชา งเซ ผูส นใจสามารถติดตอสอบถามรายละเอยี ดไดทีท่ ท่ี ําการอทุ ยานแหงชาติ

11 5. ยอดเขาพระบาท อยหู า งจากที่ทําการอทุ ยานแหงชาติประมาณ 16.5 กิโลเมตร สามารถเดนิ ทางโดยรถยนต 10 กโิ ลเมตรและเดนิ เทาขน้ึ เขาอีกประมาณ 6.5 กโิ ลเมตร บริเวณยอดเขามีปรากฏการณท างธรณีวิทยาท่สี อดคลอ งกบั ตํานานทางพระพุทธศาสนาไดแกรอยพระพทุ ธบาท ซึ่งเปนที่เคารพสักการะของชาวจันทบรุ แี ละจังหวัดใกลเ คยี ง 14 งานวิชาการ/งานวจิ ยั ในพื้นที่