การงานอาชีพ ม.1

การงานอาชีพ ม.๑ หน่วยการเรียนรู้ที่ ๔ งานชา่ ง รหสั วชิ า ง 21101

การงานอาชีพ ม.๑ งานช่างหน่วยการเรียนรู้ที่ ๔ ตวั ชี้วดั ๑. วเิ คราะห์ขนั้ ตอนการทางานตามกระบวนการทางาน (ง ๑.๑ ม.๑/๑) ๒. ใช้กระบวนการกลุ่มในการทางานดว้ ยความเสยี สละ (ง ๑.๑ ม.๑/๒) ๓. ตดั สนิ ใจแกป้ ัญหาการทางานอย่างมีเหตผุ ล (ง ๑.๑ ม.๑/๓)

แผนผงั สาระการเรียนรู้ การงานอาชีพ ม.๑ ความปลอดภัย ในการปฏิบตั งิ านช่าง งานช่าง หลกั การซ่อมแซมอุปกรณ์ การซ่อมแซมบานพบั ประตู และเคร่ืองมือเคร่ืองใช้ และบานพบั หน้าต่าง การซ่อมแซมอุปกรณ์ การซ่อมแซมลกู บดิ ประตู และเคร่ืองมือเครื่องใช้ อุปกรณ์และเครื่องมือ การเปลย่ี นและซ่อมแซม ที่ใช้ในการซ่อมแซม หลอดไฟฟ้า การซ่อมแซมพดั ลม ตวั อย่างการซ่อมแซมอปุ กรณ์ การซ่อมแซมก๊อกนํา้ และเคร่ืองมือเครื่องใช้ ประโยชน์ของการซ่อมแซม อุปกรณ์และเคร่ืองมือเคร่ืองใช้

การงานอาชีพ ม.๑ ๑. การซ่อมแซมอปุ กรณ์และเครอ่ื งมอื เคร่อื งใช้ ๑.๑ หลักการซอ่ มแซมอปุ กรณ์และเครอื่ งมือเคร่อื งใช้ การซอ่ มแซมอปุ กรณแ์ ละเคร่ืองมอื เครอื่ งใชโ้ ดยทว่ั ไปมหี ลกั การสาคัญ ดงั น้ี ๑) ตรวจสอบลักษณะการชารดุ ของอุปกรณ์ ๒) วางแผนการทางานเพ่อื ให้ประหยดั เวลา แรงงาน และค่าใชจ้ า่ ย ๓) ปฏบิ ตั ิงานตามวธิ ีการและขั้นตอนท่ีวางแผนไว้ ๔) ประเมนิ ผลการทางาน ๑.๒ อปุ กรณ์และเคร่ืองมอื ท่ีใชใ้ นการซอ่ มแซม อปุ กรณแ์ ละเคร่ืองมอื ทใี่ ช้ในการซ่อมแซมทีส่ าคญั มดี งั นี้ ๑. ค้อน ๒. ตะปู และตะปูเกลียวหรอื ตะปูควง (สกรวู ) ๓. สลกั เกลยี ว และนอต ๔. ไขควง ๕. ประแจ ๖. คีม ๗. สว่าน ๘. ดอกสวา่ น ๙. มีดปอกสายไฟฟ้า ๑๐. เทปพนั สายไฟฟา้ ๑๑. เทปพนั เกลยี ว

การงานอาชีพ ม.๑ ๑.๓ ตัวอยา่ งการซอ่ มแซมอปุ กรณแ์ ละเครื่องมอื เครอ่ื งใช้ การซ่อมแซมบานพบั ประตูและบานพบั หนา้ ต่าง บานพบั หมายถงึ อุปกรณ์ท่ียึดประตหู รอื หนา้ ต่างกับวงกบ เพ่ือให้เปิด-ปิดประตูหรือ หนา้ ต่างได้ บานพบั แบ่งเปน็ ๒ ประเภท ไดแ้ ก่ ๑) บานพบั ประตู ๒) บานพบั หน้าต่าง การซ่อมแซมบานพับประตหู รือบานพับหนา้ ต่างท่แี กนบานพบั แตกและตะปูควงท่ยี ึด บานพับหลวม มีวธิ ีการซอ่ มแซม ดังนี้ ถ้าพลาสตกิ ท่รี องรับแกนแตกหกั ตอ้ งเปลย่ี นบานพบั ใหม่ใหม้ ขี นาดเท่ากบั ของเดมิ โดยมขี นั้ ตอนการซอ่ มแซม ดงั นี้ (๑) ซื้อบานพับให้ขนาดเท่ากับของเดิม (๒) คลายตะปคู วงออกให้หมด (๓) นาบานพบั เกา่ ออก นาบานพบั ใหมใ่ ส่เขา้ ไปแทน (๔) ขนั ตะปูควงด้วยไขควงทป่ี ากพอดีกบั รอ่ งของตะปคู วง

การงานอาชีพ ม.๑ การซ่อมแซมลูกบดิ ประตู ประเภทของลกู บิดประตู ลกู บิดประตทู ่พี บโดยทัว่ ไปมี ๔ ประเภท ดงั นี้ ๑. ลกู บิดทีม่ เี ดอื ยล็อกสองตวั ๒. ลกู บดิ ทีม่ เี ดือยลอ็ กตัวเดยี ว ๓. ลกู บดิ ท่ีมีเดอื ยลอ็ กตวั เดียวและมปี ุ่มลอ็ กอย่ทู ่ีลูกบดิ ดา้ นใน ๔. ลูกบดิ ท่ไี มม่ ตี วั ล็อกและเดอื ยกุญแจ ใชเ้ ป็นมอื จบั สาหรบั เปิด-ปดิ ประตเู ทา่ นัน้ การถอด-เปลย่ี นลูกบดิ ประตใู หมม่ ขี ัน้ ตอน ดังน้ี ๓๔

การงานอาชีพ ม.๑ การเปลี่ยนและซ่อมแซมหลอดไฟฟ้า ๑. หลอดไฟฟ้า หลอดไฟฟา้ ท่ีใช้กันท่ัวไปตามอาคารบ้านเรือน ได้แก่ ๑.๑ หลอดไส้ ๑.๒ หลอดตะเกียบ ๑.๓ หลอดฟลอู อเรสเซนต์ ๑.๔ หลอดแอลอดี ี ๒. การเปลีย่ นหลอดไฟฟา้ ขัน้ ตอนการเปลย่ี นหลอดไฟฟา้ มีดังน้ี ๒.๑ สารวจหลอดเดมิ ท่เี สอ่ื มสภาพนัน้ ว่าเป็นหลอดไฟฟา้ ชนิดใด ๒.๒ ปดิ สวิตชไ์ ฟฟา้ ก่อนเพอื่ ความปลอดภัย ๒.๓ หมนุ หลอดไฟฟ้าเกา่ ออกมาและเปล่ียนหลอดไฟฟ้าใหมเ่ ขา้ ไปแทน ๒.๔ หลังจากท่ีเปล่ียนหลอดไฟฟา้ เสร็จแล้วลองเปดิ สวติ ช์ดู

การงานอาชีพ ม.๑ ๓. การซอ่ มแซมหลอดฟลูออเรสเซนต์ วธิ ีการซอ่ มแซมหลอดฟลูออเรสเซนต์ให้ตรวจสอบตามหมายเลข ดงั นี้ ๓.๑ หมายเลข ๑ ใชไ้ ขควงวัดไฟฟ้า ตรวจสอบกระแสไฟฟ้า ถ้าจ้ีที่หมายเลข ๑ ไฟทไ่ี ขควงไม่สว่างแสดงว่า ไฟไมเ่ ข้าวงจรหลอดฟลูออเรสเซนต์ การแก้ไข ตรวจสอบจดุ ท่มี าของกระแสไฟฟ้า

การงานอาชีพ ม.๑ ๓.๒ หมายเลข ๒ ตรวจสอบขาหลอดวา่ หลวมหรือไม่ การแก้ไข ขันตะปูควงสาหรบั ยดึ ให้แนน่ ตรวจสอบขัว้ สตารต์ เตอรว์ ่าหลวมหรอื เสยี ๓.๓ หมายเลข ๓ ถ้าหลวมกย็ ดึ ใหแ้ น่น ถา้ เสียใหเ้ ปลีย่ นใหม่ การแกไ้ ข มีสดี าทบี่ รเิ วณไสห้ ลอด เปลีย่ นหลอดใหม่ ๓.๔ หมายเลข ๔ ใช้ไขควงวดั ไฟฟา้ ตรวจสอบกระแสไฟฟ้า ถ้าจี้ท่หี มายเลข ๕ การแกไ้ ข ไฟสวา่ งท่ีไขควงวดั ไฟฟ้า แสดงว่าไฟฟ้าลดั วงจร เปลี่ยนแบลลัสต์ใหม่ ๓.๕ หมายเลข ๕ การแก้ไข

การงานอาชีพ ม.๑ การซอ่ มแซมพัดลม ๑. พดั ลม พัดลมตงั้ โตะ๊ ๑ ตัว มสี ่วนประกอบที่สาคญั ดังนี้ ๑. ชุดมอเตอร์ ๒. ตะแกรงหนา้ และหลงั ๓. ใบพัด ๔. สวิตช์ควบคุมความเรว็ ๕. โครงของพดั ลม ๖. ฝาครอบมอเตอร์

การงานอาชีพ ม.๑ ๒. วิธีการซอ่ มแซม ทาได้โดยตรวจสอบตามหมายเลข ดงั นี้ ๒.๑ หมายเลข ๑ เต้าเสียบชารุด การแกไ้ ข ตดั เต้าเสยี บเก่าออกแล้วประกอบเต้าเสยี บใหม่เขา้ ไปแทน ๒.๒ หมายเลข ๒ สายขา้ งในปล๊กั ขาด การแกไ้ ข เปลี่ยนสายใหม่ ๒.๓ หมายเลข ๓ สายในสวติ ช์ควบคุม ความเร็วขาด การแก้ไข ใชไ้ ขควงแฉกหมนุ ตะปูควงใต้ฐานพดั ลมออก และตอ่ สายใหแ้ นน่ ๒.๔ หมายเลข ๔ มดี ้ายเข้าไปพนั แกนพดั ลม การแก้ไข ถอดฝาดา้ นหนา้ ใช้มือหมนุ ใบพัดออก จากนนั้ ดงึ ดา้ ย ที่พนั ออกและประกอบเข้าเหมอื นเดมิ

การงานอาชีพ ม.๑ การซ่อมแซมก๊อกน้า ๑. ก๊อกน้า ๒. วิธกี ารซอ่ มแซมกอ๊ กนา้ ที่มนี ้ารว่ั ซึม

การงานอาชีพ ม.๑ ๑.๔ ประโยชนข์ องการซ่อมแซมอุปกรณ์และเครอ่ื งมอื เครือ่ งใช้ ๑) ใช้เวลาว่างใหเ้ กดิ ประโยชน์ ๒) ช่วยยืดอายุการใช้งานของอปุ กรณแ์ ละเครื่องมอื เครอ่ื งใช้ ๓) ช่วยประหยัดค่าใชจ้ ่ายในการจ้างช่างมาซ่อมแซม และประหยดั ค่าใชจ้ า่ ยในการ ซ้อื อปุ กรณแ์ ละเครอื่ งมอื เครือ่ งใชใ้ หม่ ๔) เกิดความภาคภมู ใิ จในความสามารถของตนเอง ๕) ฝึกทกั ษะการซ่อมแซมซึง่ เปน็ พื้นฐานในการ ประกอบอาชพี ชา่ งประเภทตา่ ง ๆ

การงานอาชีพ ม.๑ ๒. ความปลอดภยั ในการปฏบิ ตั ิงานช่าง ควรปฏบิ ตั ติ นตามแนวทางตอ่ ไปน้ี ๑. ขณะปฏิบัติงานควรสวมเส้อื ผา้ ให้รัดกมุ รวบผมให้เรยี บร้อย ๒. ปฏบิ ัตติ ามคาแนะนาในการใชอ้ ุปกรณ์ ๓. ตรวจสอบสภาพการใช้งานของอุปกรณ์ ๔. ใชง้ านอุปกรณแ์ ละเคร่ืองมือใหเ้ หมาะสมกับลักษณะงาน ๕. จดั วางอปุ กรณ์และเคร่ืองมือให้เป็นระเบียบเรียบร้อย ๖. มสี มาธใิ นขณะปฏบิ ัติงาน ๗. หากเกดิ อบุ ตั ิเหตุในขณะปฏบิ ัตงิ านใหร้ ีบแจง้ ครู ผู้ปกครอง เพ่อื จะได้ชว่ ยเหลือและปฐมพยาบาลทันที