ทักษะคณิตศาสตร์ สำหรับเด็กปฐมวัย

หนงั สอื อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ ทกั ษะคณิตศาสตร์ สาํ หรบั เด็กปฐมวัย

คาํ นํา หนงั สอื อิเล็กทรอนิกสผ์ สานจรงิ เล่มนี เปนสว่ นหนึงของวชิ าการพัฒนาสอื การ เรยี นรว่ มสมยั ด้านที2โดยมีจดุ ประสงค์ ของการจัดทาํ เพอื ให้ผศู้ ึกษามคี วามรู้ ความเข้าใจเกยี วกับทักษะชวี ิตซงึ มี เนอื หาเกยี วกับทักษะทางคณิตศาสตร์ สําหรับเด็กปฐมวยั ซงึ เปนทักษะชวี ติ ของเด็กปฐมวยั สามารถนาํ ความรูประะยุกต์ใชใ้ นชวี ติ ประจําวันรวมทงั การศึกษาการเรยี นรกู้ าร สอนตลอดจนการทาํ งานประกอบอาชพี ในอนาคต

สารบญั เรือง หน้า 1.ทกั ษะพนื ฐานทางคณิตศาสตร์ 1 2.ทักษะการสงั เกต 2 3.ทักษะการจาํ แนก 3 4.ทกั ษะการเปรยี บเทียบ 4 5.ทกั ษะการจดั ลาํ ดบั 5 6.ทักษะการวดั 6 7.ทักษะการนบั 7 8.ทักษะเกยี วกับรปู ทรงและขนาด 8 9.ทักษะการคดิ คาํ นวณ 9 10.อา้ งองิ 10

ทกั ษะพืนฐาน คณติ ศาสตร์ สาํ หรบั เด็กปฐมวัย การสง่ เสริมการเรยี นรูแ้ ละการพัฒนาความ คดิ รวบยอดทางคณติ ศาสตร์ใหแ้ ก่เดก็ ปฐมวยั นนั ครูหรอื ผเู้ กียวข้องควรทราบวา่ มี ทักษะจาํ เปนอะไรบ้างทเี ด็กปฐมวัยควรไดร้ ับ การส่งเสรมิ และพัฒนาเพือเปนการเตรยี ม ความพรอ้ มในการเรียนคณติ ศาสตรข์ องเด็ก ต่อไป ทักษะทเี ดก็ ปฐมวยั ควรไดร้ บั การส่ง เสริมและพฒั นานันอาจแบ่งเปน ทักษะพืน ฐานทางคณติ ศาสตร์ และทักษะพืนฐานการ คดิ คาํ นวณ 1

ทกั ษะพืนฐานทางคณติ ศาสตร์ ทีจาํ เปน สาํ หรับเดก็ ปฐมวัยมี 7 ทักษะ ได้แก่ 1. ทกั ษะการสังเกต(Observation) คือการใชป้ ระสาทสมั ผสั ในการเรียนรู้ โดย เขา้ ไปมปี ฏิสมั พนั ธ์โดยตรงกบั วตั ถุสงิ ของ หรอื เหตุการณอ์ ยา่ งมจี ปุ ระสงค์ เช่น การจะ หาข้อมูลทีเปนรายละเอียดของสงิ นนั ๆ โดย ไม่ใส่ความคิดเหน็ ของตนเองลงไป 2

2. ทักษะการจาํ แนก ประเภท(Classifying) คือ ความสามารถในการแบ่งประเภทของสงิ ของ โดยหาเกณฑห์ รือสร้างเกณฑใ์ นการแบ่งขนึ ส่วน ใหญ่เดก็ จะใช้เกณฑใ์ นการจาํ แนกอยู่ 3 อย่าง คอื ความเหมอื น ความแตกต่าง และความสมั พันธร์ ่วม ซงึ แลว้ แตเ่ ดก็ จะเลือกใช(้ ดงั นนั ครคุ วรถามเมอื จดั กจิ กรรมทงั นเี พือใหป้ ระเมินเด็กได้อย่างถกู ตอ้ ง) ซึง เด็กปฐมวยั ส่วนใหญจ่ ะเลือกใช้เกณฑ์ 2 อยา่ ง คือ ความเหมือน และความตา่ ง เมือเด็กสามารถสรา้ ง ความเข้าใจได้อยา่ งถอ่ งแทเ้ กียวกับความสมั พันธ์ แลว้ เด็กจึงจะจาํ แนกโดยใช้ความสัมพนั ธ์รว่ มได้ 3

3. ทักษะการเปรียบ เทียบ(Comparing) คือ การทีเด็กตอ้ งอาศัยความสมั พนั ธ์ของวตั ถุ สิงของหรือเหตกุ ารณ์ ตังแตส่ องสิงขึนไป บนพืน ฐานของคุณสมบตั ิทีมลี ักษณะเฉพาะอยา่ ง เชน่ เด็ก สามารถบอกไดว้ า่ ลกู บอลลกู หนึงมขี นาดเล็กกวา่ ลกู อีกลูกหนึง นนั แสดงให้เหน็ วา่ เด็กเหน็ ความสมั พันธ์ ของลูกบอล คือ เล็ก - ใหญ่ ความสําคญั ในการ เปรยี บเทยี บ คือ เด็กจะต้องมีความเข้าใจเกยี วกับ ลกั ษณะเฉพาะของสิงนัน ๆ และร้จู กั คาํ ศพั ท์ คณติ ศาสตร์ การเปรียบเทยี บนับวา่ เปนพืนฐาน สําคัญต่อการเรยี นในเรอื งการวัดและการจัดลําดบั 4

4. ทกั ษะการจัด ลําดบั (Ordering) คือ การสง่ เสรมิ ใหเ้ ด็กไดพ้ ัฒนาความคิดรวบ ยอดเกียวกับการจดั ลําดบั วตั ถสุ งิ ของหรือ เหตกุ ารณ์ ซงึ เปนทกั ษะการเปรยี บขนั สูง เพราะจะต้องอาศัยการเปรยี บเทียบสิงของ มากกว่าสองสงิ หรือสองกล่มุ การจดั ลาํ ดบั ใน ครงั แรก ๆ ของเด็กปฐมวยั จะเปนไปใน ลกั ษณะการจดั กระทาํ กับสิงของสองสงิ เมอื เกิดการพฒั นาจนเกิความเข้าใจอยา่ งถอ่ งแท้ แล้วเดก็ จึงจะสามารถจดั ลําดับทียากยงิ ขนึ ได้ 5

5. ทกั ษะการวดั (Measurement) เมือเด็กมีประสบการณเ์ กยี วกบั การจัดประเภท การเปรยี บเทียบ และการจดั ลาํ ดบั มาแล้ว เดก็ จะ พฒั นาความสามารถเข้าสู่เรืองการวัดได้ ความ สามารถในการวดั ของเด็ก จะมีความสัมพันธ์กบั ความสามารถใสนการอนุรกั ษ(์ ความคงท)ี เชน่ เดก็ สามารถเขา้ ใจเกยี วกบั ความยาวของเชือกได้ วา่ เชือกจะมคี วามยาวเทา่ เดิมถึงแมว้ า่ จะเปลียน ทิศทางหรอื ตําแหนง่ กต็ าม 6

6. ทกั ษะการนบั (Counting) แนวคิดเกยี วกบั การนบั จาํ นวน ไดแ้ ก่ การนบั ปากเปล่า บอก ขนาดของกลมุ่ ทมี ีขนาดเท่ากันโดยไม่ต้องนบั นับโดยใช้ ลําดับทีนับจํานวนเพมิ ขึน นบั เพอื ร้จู าํ นวนทมี ีอยู่ การจด ตัวเลข การนับและเข้าใจความหมายของจาํ นวน การใช้ สญั ลกั ษณ์แทนจํานวน ในเด็กปฐมวัยชอบการนับแบบ ทอ่ งจําโดยไม่เข้าใจความหมาย การนับแบบทอ่ งจาํ นีจะมี ความหมายต่อเมือเชอื มโยงกบั จดุ ประสงคบ์ างอยา่ ง เช่น การนบั จํานวนเพือนในห้องเรียน นับขนมทีอย่ใู นมอื แตก่ าร นับของเดก็ อาจสบั สนได้หากมีการจัดเรยี งสงิ ของเสยี ใหม่ เมือเดก็ เขา้ ใจเรืองการอนรุ กั ษ(์ จํานวน)แลว้ เดก็ ปฐมวัยจงึ จะสามารถเข้าใจเรืองการนับจํานวนอยา่ งมคี วามหมาย 7

7. ทักษะเกียวกบั เรอื งรูปทรงและขนาด (Sharp and Size) เรอื งขนาดและรูปทรงจะเกดิ ขึนกบั เด็กโดยง่าย ทังนี เนอื งจากเด็กคนุ้ เคยจากการเล่น การจบั ต้อง สงิ ของ ของเล่น หรอื วัตถุรูปทรงตา่ ง ๆ อยูเ่ สมอใน แต่ละวัน เราจึงมกั จะได้ยนิ เดก็ พดู ถึงสิงตา่ ง ๆ ที เกยี วกบั รูปทรงหรือขนาดอยเู่ สมอ ครสู ามารถ ทดสอบว่าเด็กรจู้ ักรูปทรงหรอื ไมไ่ ด้โดยการให้เด็ก หยบิ /เลอื ก สิงของตามคาํ บอก เมือเด็กรปู จักรูป ทรงพนื ฐานแลว้ ครูสามารถสอนใหเ้ ด็กรจู้ ักรูปทรงที ยากขึนได้ 8

ทกั ษะพืนฐานในการคดิ คํานวณ สําหรบั เดก็ ปฐมวยั อาจแบ่งได้ 3 ทักษะ 1. ทกั ษะในการจดั หมู่ 2. ทกั ษะในการรวมหมู่ (การเพมิ ) 3. ทักษะในการแยกหมู่ (การลด) 9

อา้ งองิ http://earlychildhood-kannika. blogspot.com/2011/06/blogpost_27.html. ทสบบืทักคคษ้นวะคาเมมณอืวจิติวยันั ศอศาอุกสนรตทไ์ รลี ์ นส2.์าํ ตหลรุ บัาคเดม็กเปวลฐาม1ว1ยั .:56 น. 10