ยากันลืม

ภาวะสมองเส่อื ม



8}˜?.K .L.M=þ L=W?NB ;S?3N2ND0L4K3Aþ#<K X?J8,K 3L6SD S\"GL<R[1< #.K 8Ċ;8X?JW6<X8= Y.< ;?S 32N DN 0L43K Aþ#<K X?J8K,3L6SDS\"GL<R[1<

คำนำ สัญญาณเตือนถึงความชราของมนุษย์นอกจากจะมีตัวเลขอายุเป็น ตัวบ่งชี้แล้ว สภาพร่างกายที่เริ่มโรยราและโรคภัยไข้เจ็บก็ยังเป็น สิ่งที่เพิ่มเข้ามาตามวัย ซึ่งแม้จะปฏิเสธการเปลี่ยนแปลงของ ร่างกายยามชราไม่ได้ แต่ก็สามารถชะลอให้การเปลี่ยนแปลงนั้น เกิดขึ้นกับเราช้าที่สุดด้วยการหมั่นทำสิ่งที่เป็นแนวทางป้องกันเพื่อ ให้ก้าวสู่วัยชราได้อย่างแข็งแรง เพราะตราบใดที่ยังมีชีวิตอยู่ เรา ย่อมหลีกหนีความชราไปไม่พ้น ขณะเดียวกันการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับผู้สูงอายุก็ใช่จะมีแค่เรื่อง ของการเจ็บไข้ได้ป่วยด้วยโรคภัยเท่านั้น แต่ยังมีภาวะทางกายและ ใจที่จะเข้ามามีผลต่อชีวิตและความเป็นอยู่อีกด้วย โดยเฉพาะ อย่างยิ่งอาการหลงๆ ลมื ๆ จาก “ภาวะสมองเสอ่ื ม” กน็ บั เปน็ การ เปลย่ี นแปลงตามวัยที่ต้องเฝ้าระวัง เพราะแม้อาการเหล่านี้จะไม่ได้ เกิดขึ้นกับผู้สงู อายุทุกราย แต่โอกาสที่จะเกิดในผู้สงู อายุนั้นถือว่ามี มากกว่าคนในวัยอื่นๆ จึงเป็นที่มาของ “ยากันลืม” ยาสามัญประจำบ้านที่ทุกครัวเรือน ควรมีไว้สำหรับทำความรู้จักกับภาวะการเกิดสมองเสื่อมให้มากขึ้น เพื่อเตรียมการป้องกันและใช้เป็นแนวทางดูแลบุคคลในครอบครัว ให้ห่างไกลกับสิ่งนี้ซึ่งเมื่อเกิดขึ้นแล้วย่อมไม่เป็นผลดีทั้งกับตนเอง และบุคคลรอบข้างเลยแม้แต่คนเดียว

ส ารบญั 6 8 • ทำความรูจ้ กั กับภาวะสมองเส่ือม 10 • ลักษณะอาการของภาวะสมองเสื่อม 11 • สมองเส่อื ม...จริงหรอื 12 • ภาวะสมองเสอ่ื มตามวัยและอัลไซเมอร ์ 15 • ความเสีย่ งในผ้สู งู อายุกบั การเกิดภาวะสมองเส่อื ม 16 • ผลกระทบจากภาวะสมองเส่อื ม 18 • แนวทางการดูแลรกั ษา 19 • ทำอยา่ งไรให้ห่างไกลจากภาวะสมองเส่ือม 19 การออกกำลังกาย 20 ฝึกสมองประลองเชาว์ 21 • แถมทา้ ย: ทำอยา่ งไรใหม้ สี ขุ ภาพดี 22 • แบบคดั กรองผูม้ ภี าวะสมองเส่ือมชนิดอัลไซเมอร์ 36 • บทส่งทา้ ย 7 เกม 7 วนั ฉันไมล่ มื • อา้ งอิง

ท ภำาคววาะมสรมจู้ กั อกงบั เสอ่ื ม คนสว่ นใหญเ่ ชอ่ื กนั มาตลอดวา่ ปญั หาทเ่ี กย่ี วกบั ให้เติบโตด้วยการใช้ความคิดขบคิดแก้ไขปัญหา สมองประเภทความจำเสื่อม ความจำถดถอย พยายามเข้าสังคมเพื่อพูดคุยมีปฏิสัมพันธ์กับ และขี้หลงขี้ลืมนั้นเป็นเรื่องปกติธรรมดาที่ต้อง เพื่อนฝูงและคนรอบข้าง หรืออ่านหนังสืออยู่เป็น เกิดขึ้นอย่างแน่นอนในผู้สูงอายุ ทำให้น้อยนัก ประจำก็ล้วนแต่เป็นแนวทางเสริมสร้างและยืด จะมีใครสนใจใส่ใจดูแลตนเองเพื่อให้สมองคง อายุสมองทั้งสิ้น ประสิทธิภาพอยู่กับเราไปนานๆ เพราะเชื่อว่าแก่ ไปก็ต้องเจอ ทั้งที่จริงๆ แล้วความเชื่อเหล่านี้ผิด ไปจากความเป็นจริงอย่างมาก นั่นเพราะความจริงคือ สมองไม่ได้เสื่อมสภาพไป ตามอายุของคนเสมอไป และเมื่อเข้าสู่วัยสูงอายุ แล้วเราอาจไม่มีอาการความจำเลอะเลือนอย่าง ที่คิดตราบเท่าที่มีการดูแลและบริหารสมองอยู่ อยา่ งสมำ่ เสมอ หมน่ั ทำกจิ กรรมสรา้ งเซลลส์ มอง 6

ภาวะสมองเส่ือมคอื อะไร ทางการแพทย์ให้ความหมายของ “ภาวะ แต่แท้จริงแล้วหากพบว่ามีสมาชิกในครอบครัว สมองเสื่อม” (Dementia Syndrome) โดยเฉพาะผู้สูงอายุเกิดอาการแปลกไปจากเดิม ว่าเป็นภาวะที่สมองเริ่มถดถอยการทำงาน จนผิดสังเกตในเรื่องความจำและพฤติกรรม ด้านใดด้านหนึ่งลงไป เช่น ด้านความจำ แต่ละวัน การพบแพทย์ทันทีเพื่อรับการตรวจ ด้านภาษา ด้านการประมวลผล และด้าน วินิจฉัยถือเป็นแนวทางที่ถูกต้อง เพราะนอก สมาธิ โดยจะเริ่มสูญเสียเซลล์สมองจาก เหนือจากอาการหลงลืมจากน้อยไปหามากแล้ว ส่วนหนึ่งแล้วค่อยลุกลามไปยังสมองอีกส่วน หากภายหลังเกิดภาวะทางอารมณ์เข้ามา หนง่ึ อยา่ งชา้ ๆ เมอ่ื เวลาผา่ นไปนานเปน็ สบิ ปี เกี่ยวข้องด้วยก็อาจก่อให้เกิดความเครียดหรือมี ความผิดปกติเหล่านี้จะปรากฏชัดเจนใน อาการของโรคซึมเศร้าตามมาจนกลายเป็น ตัวผู้มีอาการจนคนรอบข้างเริ่มสังเกตเห็น ปัญหาใหญ่ได้ ความเปลี่ยนแปลงนั้นได้ทีละน้อย อย่างไรก็ตามมีหลายแนวทางป้องกันการเกิด แม้ความสูงอายุจะเป็นผู้ต้องหาอันดับหนึ่งที่เชื่อ ภาวะสมองเสื่อมที่ค่อนข้างได้ผลและมีงานวิจัย ว่ามีส่วนทำให้คนเราเกิดภาวะสมองเสื่อม แต่นั่น ทางวิชาการรับรอง ซึ่งหากเรียนรู้เพื่อเตรียมการ ไม่ใช่ทั้งหมด เพราะภาวะสมองเสื่อมยังเกิดขึ้น ป้องกันก่อนเริ่มมีอาการก็จะช่วยบริหารสมอง ได้จากสาเหตุอื่น เช่น ละเลยการบริหารหรือออก และป้องกันภาวะสมองเสื่อมได้ดี เพราะหากมี กำลังสมอง การที่เลือดไหลเวียนไปหล่อเลี้ยง อาการภาวะสมองเสื่อมเกิดขึ้น โอกาสที่จะยับยั้ง สมองไม่เพียงพอจนทำให้การทำงานของสมอง และรักษาให้หายขาดกลับมาเป็นปกติได้นั้น โดยรวมเสื่อมลง มีภาวะเลือดคั่งหรือมีเนื้องอก ในสมอง หรือเกิดอุบัติเหตุที่ทำให้สมองขาด น้อยมาก ออกซิเจนเป็นเวลานาน เหล่านี้มีส่วนทำให้เกิด ภาวะสมองเสื่อมได้โดยเฉพาะในคนทั่วไปที่ไม่ใช่ 7 ผู้สงู อายุด้วย ภาวะสมองเสื่อมในขั้นต้นมักแสดงผลให้เห็นใน รูปแบบของการสูญเสียความจำ จดจำเรื่องราว ต่างๆ ในชีวิตประจำวันไม่ได้ทั้งที่บางเรื่องราว เพิ่งเกิดขึ้นเมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมา หนักเข้าก็เริ่มลืม แม้กระทั่งสิ่งที่ตนเองทำอยู่ประจำเป็นกิจวัตร การเปลี่ยนแปลงเหล่านี้เมื่อเกิดในผู้สูงอายุส่วน ใหญ่ญาติพี่น้องบุตรหลานมักคิดว่าเป็นสิ่งที่เกิด ขึ้นตามปกติของวัย จึงไม่ได้ให้ความใส่ใจนัก

ภลกั าษณวะะอสากมารอของงเ ส่อื ม จะรู้ได้อยา่ งไรว่าคนใกลต้ ัว อาการเตือนภาวะสมองเสื่อม 10 ประการที่เมื่อ มีภาวะสมองเสือ่ ม เกิดขึ้นแล้วควรระวัง ได้แก่ 1. สญู เสียความจำโดยเฉพาะเรื่องที่เพิ่งเกิดขึ้น 2. ทำกิจวัตรประจำวันที่คุ้นเคยไม่ได้เหมือนเดิม ดงั ทไ่ี ดก้ ลา่ วไปแลว้ วา่ ภาวะสมองเสอ่ื มนน้ั อาการ ที่แสดงให้เห็นชัดเจนจนคนรอบข้างหรือสมาชิก หรือทำได้แต่ก็ยากลำบากเต็มที ในครอบครัวรับรู้ได้ก็คือเริ่มหลงลืม จำสิ่งเดิมๆ 3. มปี ญั หาในการใชภ้ าษา เชน่ ลมื คำศพั ทง์ า่ ยๆ ที่เคยทำไม่ได้ ลืมกระทั่งสิ่งที่เคยทำอยู่เป็น ประจำและสิ่งที่เพิ่งทำไปไม่นาน ขั้นต้นนี้หากมี ใช้ศัพท์ผิดความหมาย การสังเกตก็จะเห็นความเปลี่ยนแปลง แต่ส่วน 4. สับสนวันเวลาและสถานที่ เช่น หลงวัน เวลา ใหญ่มักปล่อยผ่านเพราะคิดว่าเป็นเรื่องปกติ หรือหากเป็นการหลงลืมของผู้สูงอายุก็อาจไม่มี บอกที่อยู่บ้านตนเองไม่ได้ ใครสนใจเพราะคิดว่าเป็นเรื่องที่ต้องเกิดขึ้นไม่วัน 5. มีการตัดสินใจอย่างไม่เหมาะสม เช่น เปิด ใดก็วันหนึ่ง พัดลมแรงทั้งที่อากาศเย็นมาก ขั้นต่อมาผู้มีภาวะสมองเสื่อมอาจมีสภาพทาง 6. มีปัญหาเกี่ยวกับความคิดรวบยอด เช่น ไม่ อารมณ์เปลี่ยนไปจากเดิม บุคลิกภาพเปลี่ยนไป มักพูดซ้ำหรือถามซ้ำอยู่บ่อยครั้ง หลงลืม เริ่มลืม เข้าใจค่าของตัวเลข บวกลบคูณหารไม่ได้ ชื่อหรือลืมสมาชิกในครอบครัว เก็บข้าวของใน เหมือนก่อน บา้ นผดิ ทผ่ี ดิ ทาง เรม่ิ แตง่ ตวั ใหต้ นเองไมไ่ ดเ้ หมอื น 7. เก็บสิ่งของผิดที่ผิดทาง เช่น เก็บเตารีดใน ปกตแิ ละจำทางกลบั บา้ นไมไ่ ด้ อาการเชน่ นข้ี อให้ ตู้เย็น เก็บนาฬิกาในโถน้ำตาล สันนิษฐานไว้ได้เลยว่าอาจเกิดภาวะสมองเสื่อม 8. อารมณ์เปลี่ยนแปลงได้ง่ายภายในเวลาไม่ เข้าแล้ว นาน 9. บุคลิกภาพเดิมเปลี่ยนไป เช่น กลายเป็นคน ช่างสงสัย หรือหวาดกลัวง่ายกว่าเดิมมาก 8 10. ชอบเก็บตัว ขาดความกระตือรือร้นในการใช้ ชีวิต เลือกที่จะนั่งหรือนอนทั้งวัน ไม่อยาก พบเจอผู้คน

โดยทั่วไปจะแบ่งระดับความรุนแรงของภาวะ ระยะที่ 2 ภาวะสมองเสอ่ื มระดับปานกลาง สมองเสื่อมออกเป็น 3 ระดับ คือ ระดับเริ่มต้น ระดับกลาง จนถึงระดับรุนแรง ซึ่งในแต่ละระดับ ในระยะนี้ความจำเริ่มเสื่อมลงมากขึ้น มีความ ผู้ป่วยจะมีพัฒนาการของโรคจากน้อยไปหามาก บกพร่องในเรื่องความเข้าใจ ความสามารถใน ดังนี้ การเรียนรู้ การแก้ปัญหาและการตัดสินใจ เช่น ความสามารถในการคำนวณ การกะระยะทาง ไม่สามารถใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าบางชนิดได้ทั้งที่เคย ระยะท่ี 1 ภาวะสมองเสือ่ มระดับเลก็ น้อย ทำได้มาก่อน ทำอาหารที่เคยทำไม่ได้ ลืมชื่อ สมาชิกในครอบครัว ช่วงท้ายระยะนี้อาจมี ผู้ป่วยจะมีอาการหลงลืม โดยเฉพาะลืมเรื่องที่ อาการทางจิต เช่น ประสาทหลอน ดังนั้นการ เพิ่งเกิดขึ้น เช่น จำไม่ได้ว่าวางของใช้ไว้ที่ใด ไม่ ปล่อยให้ผู้มีอาการเหล่านี้อยู่ตามลำพังอาจเป็น สามารถจำชื่อสถานที่ที่คุ้นเคยได้ ไม่ค่อยมีสมาธิ อันตราย จึงต้องได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิด เหลือเพียงความจำส่วนที่เกี่ยวข้องกับอดีตที่ยังดี อยู่ เริ่มมีความบกพร่องในการทำกิจกรรมต่างๆ และการใช้ชีวิตในสังคม แต่ยังสามารถอยู่คน ระยะที่ 3 ภาวะสมองเสอื่ มขนั้ รนุ แรง เดยี วได้ ชว่ ยเหลอื ตนเองได้ และยงั มกี ารตดั สนิ ใจ ที่ค่อนข้างดี ผปู้ ว่ ยจำสง่ิ ทเ่ี พง่ิ เกดิ ขน้ึ ไมไ่ ดเ้ ลย สญู เสยี ความจำ อยา่ งรนุ แรง จำญาตพิ น่ี อ้ งไมไ่ ด้ หรอื แมแ้ ตต่ นเอง ก็อาจจำไม่ได้ด้วย มักเดินหลงทางในบ้านตนเอง มีความผิดปกติต่างๆ เช่น บุคลิกภาพเปลี่ยนไป เคลอ่ื นไหวชา้ เดนิ ชา้ และอาจเกดิ อาการแทรกซอ้ น ที่ก่อให้เกิดอันตรายถึงชีวิตได้ 9

สมองเสอื่ ม...จรงิ หรอื ด้วยเหตุที่ความเชื่อของคนทั่วไปเห็นว่าอาการ ลักษณะนี้อาจเกิดการหลงลืมแค่เพียง 5 นาที หลงลืมเป็นเหมือนสัญลักษณ์บ่งบอกถึงความสูง จนถึงมากกว่า 1 ชั่วโมง และหลังจากนั้นไม่นาน อายุ ฉะนั้นเมื่อมีใครสักคนเริ่มมีอาการหลงลืม เมื่อมีสมาธิมากขึ้น มีเวลาให้ลองคิดไตร่ตรอง ง่าย จำเรื่องราวบางอย่างไม่ได้แม้เพิ่งผ่านมา ใคร่ครวญดอู ีกครั้งก็จะจำเรื่องราวเหล่านั้นได้ เพียงแค่ไม่กี่วันก็มักถูกเหมาว่าเกิดภาวะสมอง เสื่อมไปเสียหมด ทั้งที่จริงๆ แล้วอาการดังกล่าว อย่าลืมว่าความจำที่ดีและสมองที่แข็งแรงจะ อาจเป็นเพียงแค่ “สมองเสือ่ มเทียม” เท่านั้น มีอายุอยู่ได้นานแค่ไหนก็ขึ้นอยู่กับผู้เป็นเจ้าของ จะหมั่นฝึกฝนเพื่อให้เซลล์สมองแข็งแรงหรือไม่ อาการหลงลืมอยู่บ่อยครั้งในชีวิตประจำวัน เช่น แต่บางครั้งบางขณะการที่คนเราต้องใช้ชีวิต ขับรถเลยที่หมาย ลืมกุญแจรถ ลืมโทรศัพท์ ประจำวันด้วยความเร่งรีบ วุ่นวายอยู่กับหน้าที่ มือถือ ลืมชื่อคนที่เคยรู้จักกันนั้น บางครั้งอาจ การงาน ขาดสมาธิ มีเรื่องกังวลใจหรือมีหลาก ไม่ใช่สัญญาณเตือนถึงการมีภาวะสมองเสื่อม หลายกิจกรรมเข้ามาแทรกในเวลาเดียวกันก็อาจ เสมอไป แต่อาจเป็นเพียงแค่พฤติกรรมที่เกิดขึ้น ทำให้ประสิทธิภาพความจำลดลงไป กลายเป็น จากการขาดสมาธิจดจ่อกับสิ่งต่างๆ มากกว่า เหตุผลสำคัญให้เกิดภาวะหลงลืมชั่วครู่เช่นนี้ได้ 10

ภาวะสมองเส่อื ม ตามวยั และอัลไซเมอร์ ปกติแล้วเซลล์สมองจะมีโอกาสเสื่อมลงได้เมื่อ บี 12 เหล่านี้ล้วนแต่ลดทอนประสิทธิภาพการ คนเรามีอายุ 40 ปีขึ้นไปเช่นเดียวกับที่อวัยวะ ทำงานของสมองลงเรื่อยๆ และระบบต่างๆ ในร่างกายก็เริ่มสึกหรอไปตาม สภาพ และจะปรากฏอาการเด่นชัดในช่วงหลัง และแม้ภาวะสมองเสื่อมจะไม่ถือว่าเป็นโรค แต่ อายุ 65 ปี ดังนั้นระยะห่างของช่วงอายุนี้จึงควร อีกด้านหนึ่งก็เป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้เกิด “โรค เป็นช่วงเวลาของการดูแลและพัฒนาเซลล์สมอง อัลไซเมอร”์ (Alzheimer’s Disease) ตามมา การออกกำลังลับสมองอยู่เป็นประจำจะยิ่งช่วย ซึ่งถือเป็นโรคเกี่ยวกับการเสื่อมของสมองในอีก คงความแข็งแรงของสมองได้อย่างดี รปู แบบหนง่ึ ทเ่ี กดิ ขน้ึ กบั ผสู้ งู อายไุ ดม้ ากถงึ รอ้ ยละ 60-80 อีกทั้งอัลไซเมอร์ยังไม่ใช่โรคที่เกิดขึ้นพร้อม ภาวะการเกิดสมองเสื่อมที่แท้จริงนั้นเกิดขึ้นจาก กับอายุที่เพิ่มมากขึ้นเสมอไป แต่สามารถพบได้ หลายสาเหตุ และแน่นอนว่าอายุที่มากขึ้นก็เป็น ในผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 40 ปีขึ้นไปและยังเป็นโรคที่ ส่วนหนึ่งในสาเหตุด้วย แต่นั่นไม่ใช่สาเหตุหลัก สามารถถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์ได้อีกด้วย เพราะใช่ว่าผู้สูงอายุทุกคนจะต้องเกิดภาวะนี้ ใน ขณะเดียวกันแม้จะยังไม่เข้าสู่วัยสูงอายุแต่หาก โรคอัลไซเมอร์เกิดจากความเสื่อมสภาพของ สมองถูกละเลยไม่เคยได้รับการดูแลบริหารก็อาจ เซลล์สมองจนทำให้สมองเสื่อมสภาพลง ทั้งยัง พาให้ระบบความจำทำงานได้ไม่เต็มร้อยเช่นกัน เกิดได้จากความผิดปกติของสารเคมีในสมอง และมักมาพร้อมกับการเปลี่ยนแปลงด้าน ส่งผลให้สารสื่อประสาทที่ช่วยในการจดจำสิ่ง ความคิดและพฤติกรรมตามวัย ลักษณะนี้ ต่างๆ มีปริมาณลดน้อยลง ผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์ เรียกว่าเป็นภาวะ “สมองเสื่อมตามวยั ” จึงมักมีปัญหาเรื่องความจำสั้น บางรายเริ่มต้น อาการของโรคนี้ด้วยการเล่าเรื่องซ้ำๆ พูดหรือ ภาวะสมองเสื่อมตามวัยเกิดจากอายุที่มากขึ้น ถามคำถามซ้ำๆ อาการเหล่านี้เมื่อมีมากขึ้นจะ โน้มนำให้อวัยวะหลายส่วนภายในสมองเริ่ม เกิดผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตรวมถึงการช่วย เสื่อมสภาพ พร้อมกับมีโรคหลายชนิดเข้ามาเป็น เหลือตนเองในชีวิตประจำวันด้วย ท้ายที่สุดก็ สาเหตุร่วม เช่น หลอดเลือดที่ไปเลี้ยงสมองตีบ ต้องพึ่งพาการดูแลจากผู้อื่น เพราะดูแลตนเอง หรือแตกจากโรคไขมันในเลือดสงู ความดันโลหิต ไม่ได้อีกต่อไป สูงหรือเบาหวาน มีเนื้องอกในสมอง การขาด สารอาหารบำรุงสมองจำพวกวิตามินบี 1 และ 11

12

ความเส่ียงในผู้สงู อายุ กบั การเกิดภาวะสมองเส่อื ม คนทั่วไปมักเข้าใจว่าอาการหลงลืม พูดจาซ้ำไป แตท่ น่ี า่ เศรา้ กค็ อื สว่ นใหญแ่ ลว้ ผสู้ งู อายทุ ม่ี อี าการ ซ้ำมา หรือดื้อรั้นเอาแต่ใจเป็นนิสัยปกติของ จากภาวะสมองเสื่อมจำนวนมากในปัจจุบันมัก ผู้สูงอายุ โดยไม่ทันสังเกตว่าการที่ผู้สูงอายุใน ถูกบุตรหลานทอดทิ้งไม่ดูแลเสียมากกว่า ทั้งที่ ครอบครัวแสดงอาการลักษณะนี้ออกมานั่นคือ ผู้สูงอายุเป็นวัยที่ต้องได้รับการดูแล ต้องการ สัญญาณอันตรายเตือนถึงการคืบคลานเข้าสู่ ความเข้าใจในเรื่องของอารมณ์ความรู้สึก และ ภาวะสมองเสื่อมแล้ว ให้การดูแลอย่างใกล้ชิดเพื่อไม่ให้เกิดเหตุร้าย ขึ้นจากความผิดปกติในเรื่องของความจำและ ฉะนั้นกว่าที่ผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อมจะถูก ประสิทธิภาพทางสมอง เพราะผู้สูงอายุบางราย ส่งตัวถึงมือแพทย์เพื่อวินิจฉัยอาการก็เคลื่อนเข้า จำไม่ได้แม้แต่เส้นทางเดิมที่ใช้เดินทางไปกลับ สู่ระดับรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ ในที่สุดก็ไม่สามารถดแู ล บ้านตนเองทั้งที่คุ้นเคยมาเป็นเวลาหลายสิบปี ตนเองได้ ขณะเดียวกันระหว่างนั้นก็เกิดความ และใชอ้ ยเู่ ปน็ ประจำทกุ วนั กรณผี สู้ งู อายหุ ลงทาง เบื่อหน่ายของคนในครอบครัวขึ้นเนื่องจากไม่ จึงมีให้เห็นอยู่เสมอ สามารถพูดคุยเจรจากับผู้สูงอายุให้เข้าใจได ้ นำไปสู่การเพิกเฉย ทอดทิ้ง กักขัง และทำทารุณ กรรมทั้งทางร่างกาย จิตใจและคำพูด จึงเป็นเรื่องที่น่าเห็นใจ เพราะสิ่งที่สำคัญที่สุด สำหรับการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อมก็ คือการให้ความเป็นอยู่ที่ดีในพื้นที่ที่สะอาด ปลอดภัย และสะดวกในการใช้ชีวิต ซึ่งแน่นอน ว่าครอบครัวที่มีศักยภาพในการดูแลมากพอจะ ทำให้คุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุอยู่ในระดับดีและ ได้รับการปรนนิบัติที่ดีทุกด้าน 13

11.4% ไมม่ อี าการสมองเสอื่ ม 45.6% ผปู้ ว่ ยสมองเส่อื ม เหตใุ ดภาวะ11ส.4%มองเส่อื ม ส่วนสาเหตุสำคัญอีกข้อหนึ่งก็คือภาวะสมอง จึงมกั เกดิ กับผู้สูงอายุ เสื่อมนั้นถือว่ามีความเชื่อมโยงกับอายุที่เพิ่ม มากขึ้น เรียกว่าเป็นหนึ่งในปัจจัยที่มีส่วน จากทก่ี ลา่ วไปขา้ งตน้ วา่ ภาวะสมองเสอ่ื มสามารถ เกี่ยวข้องกัน เพราะยิ่งมีอายุมากขึ้นเท่าไร เกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ เช่น การป่วยด้วย โอกาสและความเสี่ยงที่จะเกิดภาวะสมองเสื่อม โรคหลอดเลือดสมองตีบตัน การขาดสารอาหา4ร5.6%ก็ยิ่งมีมากขึ้นเท่านั้น เนื่องจากความเสื่อมสภาพ และการเกิดเนื้องอกในสมองแล้ว ยังเกิดขึ้นได้ ของเซลล์สมองในผู้สูงอายุย่อมมีมากขึ้นไปตาม จากการที่สมองได้รับความกระทบกระเทือน วัย หากเทียบสถิติผู้สูงอายุในประเทศไทยจะพบ อย่างรุนแรง รวมถึงผู้ที่อยู่ในภาวะอ้วนและมี ว่าผู้สูงอายุที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไปจะมีโอกาสเกิด กิจกรรมทางกายน้อย ทำให้ยิ่งต้องระมัดระวัง ภาวะสมองเสื่อมได้ร้อยละ 11.4 ในขณะที่โอกาส การลื่นล้มในผู้สูงอายุ รวมทั้งเสริมกิจกรรมออก และความเสี่ยงจะเพิ่มขึ้นจากเดิมอีก 4 เท่าทันที กำลังกายเพื่อให้ร่างกายแข็งแรง ไม่นั่งๆ นานๆ เมื่อเป็นผู้สูงอายุที่มีอายุมากกว่า 80 ปีขึ้นไป อ ย2ู่ก5ับ4 8บ้านทั้งวัน 2568 2598 การนำตัวผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อมเข้าพบ แพทย์ทันทีเมื่อสังเกตเห็นอาการก็เพื่อไม่ให้เพิ่ม ระดับความรุนแรงขึ้น ที่สำคัญคือต้องเฝ้าดูแล เอาใจใส่ตลอดเวลาเพื่อให้เห็นถึงการเปลี่ยนไป ในพฤติกรรมประจำวันที่เป็นอยู่ของผู้สูงอายุ โดยเฉพาะการพดู จาสอ่ื สารและเรอ่ื งของความจำ จึงเป็นการดีไม่น้อยหากบุตรหลานจะใช้เวลา พดู คยุ กบั ผสู้ งู อายใุ นบา้ นเปน็ ประจำทกุ วนั ชกั ชวน ให้คิดถึงเรื่องราวดีๆ ในอดีตและเล่าสู่กันฟัง เป็นการเสริมสร้างบรรยากาศดีๆ ในครอบครัว 2548 2568 2598 และผู้สงู อายุก็จะรู้สึกอบอุ่นใจเป็นอย่างมาก 14

ผลกระทบ จากภาวะสมองเสือ่ ม ภาวะสมองเสื่อมนั้นนอกจากจะส่งผลกระทบต่อ คุณสมบัติของผดู้ ูแล ตัวผู้ที่มีอาการแล้ว ยังส่งผลกระทบต่อสมาชิกใน ครอบครัวรวมถึงผู้ที่เข้ามารับหน้าที่ดูแลด้วย ส่วนที่ตามมาหลังจากนั้นก็คือค่าใช้จ่ายที่ใช้ใน • มีความเข้าใจในอาการของผู้ที่มีภาวะสมอง การดูแลซึ่งเป็นเรื่องที่ต้องจัดสรรโดยประมาณ เดอื นละ 10,000-20,000 บาท กลายเปน็ ผลกระทบ เสื่อม ทั้งทางด้านเศรษฐกิจ สังคมและคุณภาพชีวิต • พร้อมให้การดูแลผู้ที่มีภาวะสมองเสื่อมด้วย หากผู้ดูแลเป็นคนในครอบครัวอาจเกิดปัญหา ความรักและเห็นอกเห็นใจ ความขัดแย้งและส่งผลกระทบต่อจิตใจของผู้ • สามารถดูแลและช่วยเหลือในกิจวัตรประจำ ดูแลขึ้นได้จนเกิดเป็นความเครียดที่ต้องแบกรับ ภาระเรื่องนี้อย่างที่หลายคนคาดไม่ถึง เพราะ วันของผู้ที่มีภาวะสมองเสื่อมได้ ผู้ดูแลจะได้รับผลกระทบเป็นคนแรกและมาก • ใส่ใจ เข้าใจ และอดทน ที่สุด ฉะนั้นการจะเข้ามาเป็นผู้ดูแลจึงต้องมี • ไม่เป็นคนใจร้อนหรือหงุดหงิดง่าย ความเข้าใจถึงอาการของผู้ที่มีภาวะสมองเสื่อม มากพอเพื่อเตรียมสภาพจิตใจตนเองให้พร้อม และที่สุดแล้วตัวผู้ดูแลเองก็ต้องคอยดูแลสภาพ จิตใจของตนเองด้วย เพราะการดูแลผู้ที่มีภาวะ หากต้องดูแลผู้สูงอายุในครอบครัว อันดับแรก สมองเสื่อมนั้นอาจทำให้เราเกิดความเครียดได้ ต้องให้ความรักและมีความเข้าใจว่า ภาวะสมอง แบบไม่รู้ตัว นี่จึงเป็นสาเหตุที่ควรมีผู้ดูแล 2 คน เสื่อมจะส่งผลให้ผู้มีอาการแสดงออกในสิ่งที่ สำหรับทดแทนในยามสลับกันพักผ่อนเพื่อไม่ให้ แปลกไปจากเดิมโดยไม่ได้แกล้งทำ ผู้ดูแลจึงยิ่ง เกิดความเหนื่อยล้ามากเกินไป ไม่เช่นนั้นตัว ต้องให้กำลังใจ มีความอดทน และให้ความช่วย ผู้ดแู ลเองอาจจะกลายเป็นผู้ป่วยไปอีกคนหนึ่งได้ เหลือในกิจวัตรประจำวันของผู้ที่มีภาวะสมอง เสื่อม โดยเฉพาะเมื่อต้องออกนอกบ้านก็ยิ่งต้อง ให้การดูแลอย่างใกล้ชิดเพื่อไม่ให้เกิดการพลัด หลงกันซึ่งจะเป็นปัญหาตามมา 15

แกนาวทราดง ูแลรกั ษา ภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ ผลิตภัณฑ์เหล่านี้ส่วนใหญ่มีราคาสูง เช่น รกั ษาไดห้ รอื ไม ่ ผลิตภัณฑ์จากสารสกัดใบแปะก๊วย (Gingko Biloba) ยาลดไขมันกลุ่ม Statin ฮอร์โมน ยา และ วิตามินเสริมอื่นๆ อีกหลายชนิดซึ่งแท้จริงแล้ว ปัจจุบันสำหรับภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุซึ่ง ไม่มีคุณสมบัติในการป้องกันรักษาภาวะสมอง เกิดจากความเสื่อมถอยของเซลล์สมองนั้นยังไม่ เสื่อมแต่อย่างใด แต่กลับจะทำให้ต้องเสียเงิน พบว่ามีวิธีการใดที่จะรักษาได้ จะมีก็เพียงแค่การ เป็นจำนวนมากเพื่อซื้อผลิตภัณฑ์เหล่านี้มาใช้กับ ให้ยาเพื่อชะลออาการเสื่อมของสมองในระดับ ผู้มีอาการ เล็กน้อยและระดับปานกลางไม่ให้เข้าสู่ภาวะ สมองเสื่อมระดับรุนแรง และเพื่อยืดระยะเวลาให้ เพราะนับถึงทุกวันนี้ผลการศึกษางานวิจัยต่างๆ ผู้ที่อยู่ในภาวะสมองเสื่อมสามารถช่วยเหลือ พบว่าการใช้ยาหรือวิตามินต่างๆ เช่น โปรเคน ตนเองไดน้ านทส่ี ดุ เทา่ นน้ั ทง้ั นก้ี ข็ น้ึ อยกู่ บั สขุ ภาพ (Procaine) ฮอรโ์ มนทดแทนในเพศหญงิ (Hormone ของผู้มีอาการเป็นหลักด้วย ซึ่งแต่ละคนก็จะ Replacement Therapy) และวติ ามนิ อขี นาดมากกวา่ แตกต่างกันไป หรือเท่ากับ 400 หน่วยต่อวันนั้น นอกจากจะ ไม่มีประโยชน์ในการป้องกันและรักษาภาวะ นอกจากนี้แม้ว่าภาวะสมองเสื่อมที่พบได้ในผู้ที่ สมองเสื่อมโดยเฉพาะโรคอัลไซเมอร์แล้วก็ยังมี มีอายุน้อยซึ่งเกิดจากการขาดวิตามิน ฮอร์โมน ผลเสียต่อสุขภาพร่างกายอย่างชัดเจนอีกด้วย และโรคภัยต่างๆ อาจสามารถให้ยาเพื่อบรรเทา อาการลงได้บ้าง แต่ก็จะขึ้นอยู่กับกรณีและ ระดับความรุนแรงของอาการด้วย ขณะเดียวกัน ก็มีความเข้าใจผิดมากพอสมควรสำหรับแนวทาง การป้องกันรักษาภาวะสมองเสื่อมจากการ โฆษณาชวนเชื่อผลิตภัณฑ์ต่างๆ ว่ามีสรรพคุณ ในการป้องกันภาวะสมองเสื่อมได้ 16

รวมทั้งยังไม่พบหลักฐานงานวิจัยที่ชี้ชัดว่าการใช้ 1. การรักษาโดยไม่ใช้ยา ยา สารเคมี หรือวิตามินต่างๆ เหล่านี้จะช่วย ป้องกันภาวะสมองเสื่อมได้ ไม่ว่าจะเป็นฮอร์โมน แพทย์จะแนะนำให้ผู้ดูแลและบุคคลในครอบครัว DHEA หรอื ดไี ฮโดรอพี แิ อนโดร สเตอโรน ยาตา้ น ร่วมกันสร้างสัมพันธ์ที่ดี ให้ความรู้ถึงภาวะสมอง การอักเสบกลุ่ม NSAID กรดไขมันโอเมก้า 3 เสื่อมเพื่อสร้างความเข้าใจและเห็นอกเห็นใจผู้มี และโฟลิก (ยกเว้นผู้ป่วยที่มีภาวะโฮโมซีสเตอีน อาการ แนะนำการจัดสภาพแวดล้อมภายในที่ สูง เสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือดที่แพทย์จะ อยู่อาศัยให้เหมาะสมเพื่อให้ผู้มีอาการปลอดภัย แนะนำให้กินโฟลิก) จากอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้นได้ทุกเวลา เพราะเมื่อ ทุกคนมีความเข้าใจมากพอแล้วโอกาสที่ผู้สงู อายุ แนวทางการดูแลรักษาเพื่อบรรเทาอาการจาก จะถูกทอดทิ้งหรือถูกส่งตัวไปอยู่ในสถานอภิบาล ภาวะสมองเสื่อมอาจแบ่งได้เป็น 2 ส่วนตาม คนชราอย่างโดดเดี่ยวก็จะลดน้อยลง อาการและความรุนแรงที่เกิดขึ้น ได้แก่ 2. การรกั ษาโดยการใช้ยา มียาที่พัฒนาขึ้นเพื่อช่วยให้อาการของผู้ที่มีภาวะ สมองเสื่อมและอัลไซเมอร์ดีขึ้น เช่น Denepezil, Rivastigmine หรือ Galantamine ซึ่งล้วนแต่เป็น ยาที่ออกฤทธิ์บรรเทาอาการทางสมองเพื่อให้ผู้มี อาการสามารถหวนกลับมาดูแลตนเองได้มาก ที่สุด แต่ต้องใช้ยาเหล่านี้ตามแพทย์สั่งเท่านั้น เนื่องจากอาจมีผลข้างเคียงตามมาหลังการใช้ได้ และอาจมีการให้ยาในกลุ่ม Antipsychotics agent เช่น Clozapine, Risperidone และ Olanzapine เพื่อระงับอาการที่แสดงออกทางอารมณ์ ซึ่ง ทั้งหมดนี้ต้องอยู่ในการควบคุมดูแลโดยแพทย์ที่ จะให้ยาโดยพิจารณาจากลักษณะและความ รุนแรงของอาการที่เกิดขึ้น 17

ทำอยา่ งไรใหห้ ่างไกล จากภาวะสมองเส่อื ม เมื่อผลิตภัณฑ์และอาหารเสริมทั้งหลายไม่มีผลต่อการ ช่วยลดภาวะสมองเสื่อมลงได้ ดังนั้นขั้นตอนและวิธีการ ป้องกันก่อนจะเกิดสิ่งนี้กับตนเองจึงเป็นทางเลือกที่ดี ที่สุด ซึ่งนอกจากจะหมั่นดูแลลับสมองอยู่เป็นประจำ แลว้ กค็ งไมม่ สี ง่ิ ใดดไี ปกวา่ การเลอื กกนิ อาหารทม่ี ปี ระโยชน์ มีส่วนประกอบจากผัก ผลไม้ ธัญพืช เนื้อปลาและ ไวน์แดงเล็กน้อย ซึ่งจะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรค ที่เกี่ยวกับภาวะสมองเสื่อม อย่างอัลไซเมอร์ และรวมไป ถึงโรคพาร์กินสัน (Parkinson) ได้ ขณะเดยี วกนั กม็ งี านวจิ ยั พบวา่ การดม่ื เครอ่ื งดม่ื แอลกอฮอล์ ในปริมาณน้อยประมาณ 1-6 แก้วปกติต่อสัปดาห์ หรือ 1 แก้วปกติต่อวันจะสามารถลดความเสี่ยงต่อการเกิด ภาวะสมองเสื่อมได้อย่างดี โดยผู้ที่ดื่มแอลกอฮอล์ ในปริมาณน้อยระดับนี้จะมีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะ สมองเสื่อมลดลงร้อยละ 37 เมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่ดื่ม เครื่องดื่มแอลกอฮอล์เลยหรือดื่มในปริมาณมาก และ สำหรับกาแฟนน้ั จากงานวจิ ยั หลายชน้ิ พบวา่ การดม่ื กาแฟ เป็นประจำจะไม่มีส่วนช่วยในการลดความเสี่ยงต่อการ เกิดโรคอัลไซเมอร์ได้เลย กล่าวโดยสรุปคือควรหมั่นใช้ความคิดไปในทิศทางที่จะ ส่งเสริมประสิทธิภาพสมอง ดูแลเรื่องอาหารการกิน ดื่ม น้ำสะอาดให้มาก หมั่นเข้าสังคมเพื่อการเจรจาพูดคุย แทนการจบั เจา่ อยกู่ บั บา้ นซง่ึ มผี ลใหส้ มองเกดิ ความเฉอ่ื ย รวมไปถึงควรเล่นกีฬาหรือเข้าร่วมกิจกรรมผ่อนคลายไป กับดนตรี หากมีการร้องเพลงและเต้นรำร่วมด้วยก็จะ ช่วยได้มาก ทั้งยังได้ความกระฉับกระเฉงของร่างกาย กลับมาเป็นของแถมอีกด้วย

ฝกึ สมองประลองเชาว ์ นอกจากนี้ยังมีงานวิจัยพบว่ามีวิธีง่ายๆ ที่จะ ช่วยเพิ่มการทำงานของสมองในผู้สูงอายุและ ชะลอการเกิดภาวะสมองเสื่อมได้อย่างมี ฝึกหัดทำกิจกรรมที่ต้องใช้ความคิดและเพิ่ม ประสิทธิภาพ และเราทุกคนควรเริ่มดูแลตนเอง ความสามารถในการทำงานของสมองด้านต่างๆ ตั้งแต่วันนี้ เพราะการป้องกันไม่ให้เกิดภาวะ เช่น บวกลบคูณหารตัวเลข หรือวาดรูปเพื่อ สมองเสื่อมย่อมเป็นหนทางที่ดีที่สุด กระตุ้นให้ใช้ความคิด ฝึกความจำ ความคิด สมาธิและการแก้ไขปัญหาด้วยการเล่นเกมลับ สมองที่ไม่ยากเกินไปจนทำให้เกิดความเครียด การออกกำลังกาย ตามมา ควรเล่นเกมเพื่อให้เกิดการฝึกใช้ความคิดและ การออกกำลังกายมีส่วนช่วยอย่างมากในการ ผ่อนคลาย สามารถฝึกเล่นคนเดียวหรือเล่น ชะลอภาวะสมองเสื่อม และยังเพิ่มประสิทธิภาพ ร่วมกันเป็นกลุ่มก็ได้ และยังสามารถเล่นเกมได้ ในการทำงานของสมองได้มากอีกด้วย ควรออก ทั้งบนกระดาษ บนคอมพิวเตอร์และบนแท็บเลต กำลังกายต่อเนื่องอย่างน้อย 30 นาทีต่อครั้ง มีหลายผลงานวิจัยยืนยันว่าการฝึกการทำงาน สำหรับผู้ที่ไม่สามารถออกกำลังกายด้วยการวิ่ง ของสมองด้วยเกมที่ต้องใช้ความคิดเหล่านี้อย่าง ได้ควรเลือกการเต้นแอโรบิค กายบริหาร ว่ายน้ำ สม่ำเสมอจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน ปั่นจักรยานหรือเดินเร็ว ของสมองได้ดี นอกจากนี้การทำงานบ้านเอง พรวนดินปลูก หรอื ไมอ่ าจลองฝกึ สรปุ ใจความสำคญั ของขา่ วสาร ต้นไม้ทำสวนในรั้วบ้าน และใช้วิธีเดินแทนการนั่ง ต่างๆ ที่ได้ยินได้ฟังจากโทรทัศน์และวิทยุ รวมทั้ง รถในระยะใกล้ยังถือเป็นการออกกำลังกายที่ดีได้ ฝึกทำกิจกรรมใหม่ๆ ที่ไม่เคยทำมาก่อน เช่น อีกด้วย จากงานวิจัยหลายชิ้นพบว่าการออก ฝกึ เลน่ ดนตรี เตน้ รำ ลองเขยี นหนงั สอื หรอื แปรงฟนั กำลังกายแบบแอโรบิคนานประมาณ 30 นาที ด้วยมือข้างที่ไม่ถนัด ทั้งหมดนี้ช่วยเสริมสร้าง และให้มีความถี่ 3-4 ครั้งต่อสัปดาห์ จะช่วยเพิ่ม และกระตุ้นสมองได้ดีและสามารถทำได้ไม่ยาก ประสิทธิภาพการทำงานของสมองได้ดีกว่าเมื่อ เทียบกับผู้ที่ไม่ได้ออกกำลังกายเลย 19

แถมท้าย: ทำอย่างไรใหม้ สี ุขภาพดี 2. ดูแลน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์ปกติและไม่ สร้างพฤติกรรมประจำวันให้ห่างไกลภาวะสมอง อ้วน เสอ่ื ม และดแู ลสขุ ภาพรา่ งกายใหส้ มบรู ณแ์ ขง็ แรง ด้วยวิธีการดูแลตนเอง ดังนี้ 3. ไม่ดื่มสุรา สูบบุหรี่ หรือกินยาใดๆ โดยไม่มี 1. เลือกกินอาหารให้ครบ 5 หมู่ เลี่ยงอาหารที่มี ความจำเปน็ เพราะอาจมอี นั ตรายตอ่ สมองได้ ไขมันอิ่มตัวและโคเลสเตอรอลสูง เน้นกิน ปลาทะเล ผักและผลไม้ที่มีวิตามินซี วิตามิน 4. หมั่นเข้าสังคมเพื่อการพบปะเจรจาพูดคุย อีและกรดโฟลิกสูง เช่น ผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว และผักใบเขียว 5. ตรวจสขุ ภาพเปน็ ประจำทกุ ปี หากมโี รคประจำตวั ต้องติดตามการรักษาเป็นระยะและปฏิบัติ ตามแพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด 6. ระมัดระวังอุบัติเหตุโดยเฉพาะการลื่นล้มที่จะ มีผลกระทบกระเทือนต่อสมองโดยตรง 7. หมั่นทำกิจกรรมเสริมสร้างเซลล์สมอง 20

B 5 '1 =ĕ%9I 9$6+4.%1A.1I; %81)5 EA%1'Ę 6g68/';1 =ĕ B= ) µ˜·…°Ššnµœ¤¸°µ„µ¦˜n°ÅžœÊ¸®¦°º Ťn ¤¸ Ť¤n ¸ čn ŤÄn n °™µ¤‡µÎ ™µ¤Á—¤· ŽÎ浂 ®¨Š¨¤º n°¥…¹œÊ ¤ž¸ {®µ¥n»Š¥µ„Á¦Éº°Š‡ªµ¤‹µÎ ¦³¥³­´Êœ ˜°o Š¤‡¸ œ‡°¥Á˜º°œÄ®ošµÎ „‹· „¦¦¤šÉ¸‹µÎ Áž}œ ¨º¤ª´œœ—´ ¨º¤Ã°„µ­š¸É­Îµ‡´ …°Š‡¦°‡¦ª´ Ánœªœ´ Á„—· ªœ´ ®¥—» ¡Á· «¬ —Ž¼ ¹¤¨ŠÁ«¦oµ®¤°Š®¦°º ¦°o ŠÅ®o °n ¥„ªµn Á—¤· Á¦É·¤¤¸‡ªµ¤¥»nŠ¥µ„Äœ„µ¦‡·—Á¨… ‡·—ÁŠ·œ ®¦º°¨Îµµ„¤µ„…¹ÊœÄœ„µ¦‹´—„µ¦ Á¦°Éº ŠÁŠ·œš°Š Ť­n œÄ‹„‹· „¦¦¤šÁɸ ‡¥°šµÎ Áœn Šµœ°—Á· ¦„šÁ¸É ‡¥šµÎ „‹· „¦¦¤­Š´ ‡¤šÁ¸É ‡¥ Ş Á¦¤·É ˜°o Š¤‡¸ œªn ¥Á®¨º°Äœ„‹· „¦¦¤ž¦³‹Îµªœ´ Ánœ„µ¦¦´ž¦³šµœ°µ®µ¦ ®Š—» ®Š·—°µ¦¤–rÁ­¸¥n°¥…œ¹Ê nµŠ­Š­´¥Á¦·É¤Á®Èœŗo¥·œÁºÉ°Äœ­ÉŠ· šÅɸ ¤Án žœ} ‹¦Š· Á¦É·¤¤¸ž{ ®µÁ¦°ºÉ Šš·«šµŠÁœn ™oµÁ‡¥…´¦™„È®¨ŠšµŠn°¥‹Îµš«· šµŠÅ¤nŗo …´¦™°œ´ ˜¦µ¥®¦º°Á¨„· …´¦™ÅžÁ¨¥ ¤‡¸ ªµ¤¥Šn» ¥µ„¨µÎ µ„Äœ„µ¦®µ‡µÎ ¡—¼ š˜¸É °o Š„µ¦‹³¡—¼ Á¦¥¸ „°Éº ‡œ­ŠÉ· …°Š Ť™n ¼„¡¼—Ť‹n ž¦³Ã¥‡ 6'B) ) ®µ„˜°¤¸ čn ¤µ„„ªµn …°o Ä®o­Š­´¥ªµn °µ‹¤¸£µª³­¤°ŠÁ­É°º ¤œ·—°¨´ ŎÁ¤°¦r ™µo šnµœ®¦°º µ˜·…°Ššnµœ¤°¸ µ„µ¦­Š­¥´ £µª³­¤°ŠÁ­É°º ¤„¦–» µž¦¹„¬µÂ¡š¥rž¦³‹Îµ˜´ª…°Ššnµœ®¦°º ­™µœ¡¥µµ¨®œnª¥¦„· µ¦ž“¤£¼¤·Ä„¨ooµœšµn œÁnœ抡¥µµ¨­Šn Á­¦·¤­…» £µ¡˜Îµ¨Á¡É°º š¸‹É ³šÎµ „µ¦‡—´ „¦°Š—¼ ¨¦„´ ¬µ­Šn ˜n°°¥µn ŠÁžœ} ¦³˜°n ŞÁœn 抡¥µµ¨¤» œ抡¥µµ¨«¼œ¥r ­™µ´œ ž¦³­µšªš· ¥µ¨³¥Š´ ¤­¸ ¤µ‡¤Ÿo—¼ ¼Â¨Ÿož¼ ªi ¥­¤°ŠÁ­°Éº ¤š‡É¸ °¥Ä®o‡Îµž¦„¹ ¬µÄœ„µ¦—¼Â¨Â„nŸo—¼ ¼ ¨Ÿož¼ ªi ¥ ä2ã1

7A%7.+Ĕ56ĕ &5E%)Ĕ ;% ®œ´Š­º°Á¨n¤œ¸Êŗo¦ª¦ª¤…o°¤¼¨šµŠª·µ„µ¦Á„ɸ¥ª„´„µ¦žj°Š„´œÂ¨³ „µ¦¦„´ ¬µ£µª³­¤°ŠÁ­ºÉ°¤¨³œµÎ Á­œ°Ä®°o nµœŠnµ¥¦ª¤™Š¹ ª›· ¸ž’· ´˜· ˜´ªŠnµ¥Ç —oª¥˜œÁ°ŠÄ®o®nµŠÅ„¨£µª³­¤°ŠÁ­ºÉ°¤ Ĝš­nŠšoµ¥œÊ¸‹³ œÎµÁ­œ°Á„¤ f„­¤°Š¦ž¼ ˜µn ŠÇÁœn ŽÃ¼ —„» Á„¤‡—· Á¨…Á„¤‹´‡¼n ²¨² šÉ¸šnµœ­µ¤µ¦™®µÁ¨nœÅ—oš´ÉªÇ Ş Ťnªnµ‹³Áž}œ®œ´Š­º°Á„¤ f„ ­¤°Š Á„¤‡°¤¡·ªÁ˜°¦r ®¦º°Â°ž¡¨·Á‡É´œš¸É¤¸¤µ„¤µ¥Ä®oÁ¨°º „Á¨œn ŗÅo ¤nŽÊε„´œÄœ°µš˜· ¥rŞÁ¨nœÁ„¤ „f ­¤°Š„´œÁ¨¥—¸„ªµn A%I9 ã+) = /6'6ĕ );% Á„¤œÁʸ ž}œ„µ¦‡Îµœª–Á¨…ĜċŠµn ¥ÇÁ¡É°º  f„‡ªµ¤Ä­nċ‡ªµ¤‹ÎµĜ…o°š¸É šÎµÅ¤nŗo­µ¤µ¦™…µo ¤ÅžšµÎ …o°°ºÉœÅ—o  y ;    y     ; ; ;      y ; ;  y y    y    y šnµœ­µ¤µ¦™®µÁ„¤¦¼žÂœÊ¸Å—o‹µ„®œ´Š­º°Á„¤‡·—Á¨… °¥nµŠ Á¨…‡–·˜¡··˜­¤°ŠÁ­ºÉ°¤ ÁŽ¸¥œ‡–·˜ ¡··˜­¤°ŠÁ­ºÉ°¤ ¦ª¤šÊ´ŠÁ„¤‡°¤¡·ªÁ˜°¦r Á„¤°°œÅ¨œr ®¦º°Â°ž¡¨·Á‡É´œ Ánœ 0DWK :RUNRXW (LQVWHLQ0DWK$FDGHP\\®¦°º %UDLQ7UDLQLQJ 2ä2ä

A%I9 äC= <=ĕ.%1 ®¨µ¥‡œ°µ‹Á‡¥Å—o¥œ· °ºÉ Á„¤ŽÃ¼ —„¤» µoµŠ®¦º°µŠ‡œÁ¦¸¥„Á„¤ž¦·«œµ˜ª´ Á¨…˜µ¦µŠŽ¼Ã—³„»ž„˜‹· ³¤¸ Ė°n ŠŽ¹ÉŠŸo¼Á¨œn ˜°o ŠÁ¨°º „Ä­n®¤µ¥Á¨…˜Ê´ŠÂ˜n Á¨…™¹ŠÁ¨…×¥¤Á¸ Š°ºÉ œÅ…ªµn Ĝ˜n¨³Â™ªšŠ´Ê œª˜Š´Ê  œªœ°œ ¨³£µ¥Äœ„¦°­É¸Á®¨É¸¥¤Á¨È„ ˜´ªÁ¨…˜o°ŠÅ¤nŽÎʵ„´œ Á„¤œ¸Ê¤¸‡ªµ¤¥µ„Šnµ¥®¨µ¥¦³—´˜Ê´ŠÂ˜n ¦³—´Šnµ¥žµœ„¨µŠ¥µ„¨³¥µ„¤µ„Á¡°Éº  „f „µ¦ªµŠÂŸœ„µ¦Ä®oÁ®˜»Ÿ¨   ˜´ª°¥nµŠÂŸnœÁ„¤Ž¼Ã—„» ; Ä®oŸ¼oÁ¨nœÄ­nÁ¨…  ™¹Š  ×¥¤¸  ÁŠ°Éº œÅ…ªµn Ĝ˜Ân ™ªšŠÊ´ œª˜Š´Ê  œªœ°œ ¨³£µ¥Äœ„¦°   ­É¸Á®¨É¸¥¤Á¨È„ ˜´ªÁ¨…˜o°Š ŤŽn ÎµÊ „œ´      9  ˜´ª°¥nµŠÂŸnœÁ„¤Ž¼Ã—„» ; Ä®o ŸÁo¼ ¨nœÄ­nÁ¨…™¹Š×¥¤Á¸ Š°ºÉ œÅ…     ªnµÄœÂ˜n™ªšÊ´ŠÂœª˜Ê´Š œªœ°œ ¨³£µ¥Äœ„¦°  Á®¨¸É¥¤Á¨È„   ˜´ªÁ¨…˜o°ŠÅ¤nŽÊε„œ´   šnµœ­µ¤µ¦™Á¨nœÁ„¤Ž¼Ã—„»Å—o ˜µ¤‡°¨´¤œrĜ®œ´Š­º°¡·¤¡r 9 ‡°¨´¤œršoµ¥Á¨n¤…°Šªµ¦­µ¦ ˜µn Š®œŠ´ ­°º ¦ª¤Á¨¤n Á„¤ŽÃ¼ —„»   Ú¦«´¡šr¤º°™º° Á„¤„— ‡°¤¡·ªÁ˜°¦r­nªœ»‡‡¨ ®¦º°  Á ¨ n œ  œ °· œ Á š ° ¦ r Á œÈ ˜ ˜ µ ¤ ÁªÈ Ŏ˜˜r µn ŠÇ     ä2å3 9

A%9I åA;1I %.%1ä9 Á„¤œÊÁ¸ žœ} Á„¤Šµn ¥ÇŤn˜o°ŠÄ°o »ž„¦–rÁ¡¥¸ ŠÂ‡n ¤°º ¨³­¤°Š„Èž¦³¨°Š‡ªµ¤‹µÎ ŗo ÁœoœÁ¡°Éº  „f ‡ªµ¤ Ä­nċ„µ¦ž¦³­µœ­¤°ŠšÊ´ŠŽ„¸ ¨³ÁÉ°º ¤Ã¥Š­¤°Š„´ ¦µn Š„µ¥Ĝ®œ´Š­°º Á¨n¤œ¸ÊÁ¦µ¥„˜´ª°¥nµŠšµn Šµn ¥ÇŗÂo „nšnµÃžŠj „°o ¥šµn ‹¸ °¨¨³šnµ‹´ ‹¤„¼ ‹´®¼ +8 A9 )Ĕ Ĕ6CĐĕ1&‰¤°º …ªµœ¼ ª·Ê ÞjŠ¤°º Žµo ¥¼ œª·Ê „°o ¥Á¤°Éº šÎµÅ—Äo ®­o ¨´ Áž¨¸É¥œ¤°º …ªµ œ¼ ʪ· „o°¥¤º°Žoµ¥„εœ¼ ·ªÊ ÞjŠ Ĕ6 9 B1)‰¤°º …ªµšÎµ¤º°Ážœ} ¦ž¼ ‹¸¤°º Žµo ¥šÎµ Ĕ6 5 %= 5/‰= ¤°º …ªµ‹´ž¨µ¥‹¤¼„¤º°Žµo ¥ Ážœ} ¦ž¼ °¨Á¤°ºÉ šµÎ ŗÄo ®­o ¨´ Áž¨¥¸É œ¤°º …ªµšµÎ ¤°º ‹´ ®¼…ªµÁ¤ºÉ°šÎµÅ—oÄ®o­¨´ Áž¨¸É¥œ¤°º …ªµ‹´ ‹´ Ážœ} ¦¼žÂ°¨¤º°Žµo ¥šµÎ Áž}œ¦¼ž‹¸ ®¼Žµo ¥¤°º Žoµ¥‹´ ž¨µ¥‹¤¼„ œ°„‹µ„œšÊ¸ µn ­µ¤µ¦™®µª›· ¸ f„­¤°ŠŽ¸„ŗ‹o µ„ÁªÈ Ŏ˜r°¥nµŠÁªÈ Ŏ˜r®¤°µªoµœ KWWSZZZGRFWRURUWKDUWLFOHGHWDLOÁžœ} ˜oœ 2ä4æ

A%9I æA6+A;I1%A)).Ę %1  ®¨µ¥šnµœ°µ‹Á‡¥Á®ÈœÁ„¤ vÁ…µªŠ„˜w ˜µ¤®œ´Š­º°ÂÁ¦¸¥œ ®¦º°®œ´Š­º°…°Š Á—È„Ç ץĮoŸ¼oÁ¨nœ¨µ„Á­oœœÎµÁ¡Éº°®µ šµŠ°°„‹µ„£µ¡Á…µªŠ„˜ Á„¤œÊ¸Å¤nčn Á¡Éº°Ä®oÁ—È„Ç Á¨nœ­œ»„Ášnµœ´Êœ Ÿ¼oÄ®nÁ°Š„È ­ µ ¤ µ ¦ ™ Á ¨ n œ Å — o Á ¡ºÉ °   f „ „ µ ¦ ª µ Š  Ÿ œ ¤·˜­· ´¤¡š´ ›r…°Š­¤°Š éĕâEQQNOCVEJEQO œ°„‹µ„œÊ¥¸ ´Š¤¸Á„¤š¤É¸ ¸¨´„¬–³Ä„¨Áo ‡¥¸ Š„´ Á„¤Á…µªŠ„˜­µ¤µ¦™nª¥ f„„µ¦ªµŠÂŸœ¤˜· ·­¤´ ¡š´ ›…r °Š ­¤°ŠÅ—Áo nœ„œ´ °¥nµŠÁ„¤Á¦¥¸ Š¨µÎ —´ Á®˜„» µ¦–—r µo œ¨nµŠ ˜oœ…µo ª …oµª­µ¦ ¦ªŠ…µo ª …oµªÁž¨º°„ ä2ç5

A%I9 ç 5 Ĕ==ĕ +6% N6 Á„¤‹´‡¼n£µ¡Á®¤º°œœÊ¸­µ¤µ¦™šÎµÁ¨nœÁ°ŠÅ—oš¸Éoµœ ®¦º°Á¨nœŸnµœ‡°¤¡·ªÁ˜°¦r °·œÁ˜°¦rÁœ˜ ®¦º° °ž¡¨·Á‡É´œ„Èŗo ×¥ª·›¸Á¨nœÄ®oŸ¼oÁ¨nœÁ¨º°„Ážd—¦¼ž‹µ„ŸnœÁ„¤ ‹´‡¼n¦¼žšÉ¸Á®¤º°œ„´œ Á¡Éº° f„‡ªµ¤‹Îµ „µ¦ªµŠÂŸœ +8 9A)ĔA% 5 Ĕ=  =ĕ +6% 6N  ‡ªÉεŸœn „µ¦—r ‹ÎµœªœŸœn ŤnÄ®o¤°ŠÁ®œÈ £µ¡­¨´ Ÿnœ„µ¦—r  ªµŠ„µ¦r—Á¦¸¥Š™ª™ª¨³¦¦š´—  Ážd—„µ¦r—Å—oš¨¸ ³‡¦´ŠÊ ™oµÅ¤­n µ¤µ¦™‹´‡Å¼n —oÄ®ož—d Ä®¤n  °µ‹‹³Á¦É¤· ˜oœÁ¨œn ‹µ„Ÿœn ‡n¼™µo šÎµÅ—oÄ®oÁ¡É¤· ‹Îµœªœ„µ¦—r Á¦Éº°¥ÇÁœn Áž}œŸnœ ˜µ¤¨Îµ—´ œ°„‹µ„œ¸Ê¥Š´ ¤Á¸ „¤šÄɸ Áo ¡Éº° f„‡ªµ¤‹µÎ „µ¦ªµŠÂŸœÅ—o°„¸ Ánœ f„Á˜·¤Á…Ȥœµ¯„d µÄ®o­¤¦¼ –r  3          93 93 4 4 87 6 5 8 6 5 7 +89A)Ĕ  ‹ŠÁ…¸¥œ°„Áª¨µ  Á˜·¤Á…¤È œµ¯d„µÄ®o˜¦Š„´ Áª¨µœµ¯„d µ  ‹ŠÁ˜¤· ®œµo ž—{ œµ¯„d µÄ®­o ¤¦¼ –r ˜¦Š„´ Áª¨µ°„¸ œµš¸ äŠÁ¥œÈ 2ä6…

เกมส์ จบั ค่กู ู้ความจำ ä† 27



A%I9 … 6N 6N ,5\"Ę Á„¤œÊ¸ Áž}œ°¸„®œ¹ÉŠÁ„¤šÉ¸Šnµ¥Â¨³Å¤n˜o°Š¤¸°»ž„¦–r Áœoœ  f„‡ªµ¤‹Îµ ‡ªµ¤Ä­nċ ¤¸ª·›¸Á¨nœ‡º° Ä®o°nµœ ‡Îµ«´¡šr˜nµŠÇ£µ¥ÄœÁª¨µœµš¸ ¨³Ä®oŸo¼Á¨œn ‹—‹µÎ ‡µÎ «¡´ šrÄ®o¤µ„š­É¸ »—®¨´Š‹µ„œÊ´œžd—‡Îµ«´¡šr¨³ ¡¼—‡µÎ «´¡šÁr šµn š‹¸É εŗoÄ®o¤µ„š¸É­»— +5 1&6Ĕ  N6,\"5 Ę ÄÅ¤o ªµ—¦ž¼ Á—È„œ°o ¥ªnœ˜µ‡œ°oªœ˜oœÅ¤o ‡–» ‡¦¼ „¦³Ážµl …oµªÁ®œ¥¸ ª­ª—¤œ˜r˜µÎ ¦ª‹ž¨µš°— ¦°ŠÁšoµ ˜nŠŠµœ oµœÄ®¤n ®ªœÁ¡¦ ­o¤˜Îµ šn°ŠÁšÉ¸¥ª ˜´ª­¼Š ¦™Á„nµ ¡É¸µ¥ Á¤È—¥µ ċ—¸ ­¦o°¥‡° „’®¤µ¥®œ´Š­°º ¥¤Ê· „ªoµŠžµ„„µ£¼Á…µ œ°„‹µ„œ¸Ê¥´Š¤¸Á„¤šÉ¸Áœoœ  f„‡ªµ¤‹Îµ ‡ªµ¤Ä­nċ ¦¼žÂ°ÉºœÇ °¸„ Ánœ Á„¤£µ¡­´¤¡´œ›r—´Š˜´ª°¥nµŠ —oµœ¨µn Š A)1; $6\".5%\"5 Ę I/9 6&E 12 âã âã åè åè 34 âã âã åè åè ä2ˆ9

A%9I† N6 N6,5\"Ę šµn œ­µ¤µ¦™ f„‡ªµ¤Ä­Än ‹—oª¥Á„¤ „f Á˜·¤£µ¡Ä®o­¤¤µ˜¦®¦°º Á„¤¤°Š£µ¡¨„¼ µ«„r ã‚A%8 $6\"D/ĕ.%%6' ä‚A%%1$6\")=6,Ę ‰¤°Š„µ¦‹´—Á¦¸¥ŠÅ¤¨o ¼„µ«„r˜µ¤Ã‹š¥r¨ªo ˜°ªµn Á¤°Éº ¤°Š‹µ„¤»¤œ ‹³¤¸¦¼ž¦nµŠ°¥µn ŠÅ¦¨³¤¸‹µÎ œªœ¨„¼ µ«„šr ŠÊ´ ®¤—„ɨ¸ ¼„ ˚¥r £µ¡‹µ„¤»¤œ ‹µÎ œªœ¨¼„µ«„r  „…‡  „…‡  „…‡  „…‡  „…‡ 3å0„

åã

A)&A% A)&Á„¤ª„¨‡¼–®µ¦˜oµœ¨º¤ A)&Á„¤Ž¼Ã—„» ;  5 y 3 ;  5      4 536 y   3   53     ;  645 ; 8 ; 56   543    7   43  8 y  ;  ;   9 y 6 y   5  4  7 y 6    4  8 y 3 A)&Á„¤ŽÃ¼ —„» ; 7984 495 6893 896 68379 94763 9478 7896 84397 3å2ä

A)&Á„¤Á…µªŠ„˜ÁºÉ°¤ÁŽ¨¨r­¤°Š A)&Á„¤Á¦¥¸ Š¨µÎ —´Á®˜»„µ¦–r   4 3 ˜œo …µo ª …µo ª­µ¦ ¦ªŠ…µo ª …µo ªÁž¨º°„  4  3 34 3 å3å3

A)&Á„¤ f„Á˜¤· Á…Ȥœµ¯„d µÄ®­o ¤¼¦–r              93 93 93 4 4 4 87 6 5 8 5 8 7 6 5 7 6  Áª¨µÁ„oµœµ¯„d µ­·œµš¸ ®¦°º œ  Á˜·¤Á…Ȥœµ¯„d µÄ®o˜¦Š„´ Áª¨µœµ¯d„µ  ‹ŠÁ˜·¤®œµo ž{—œµ¯„d µÄ®­o ¤¼¦–r ˜¦Š„´ Áª¨µ°¸„œµš¸ äŠÁ¥œÈ A)&Á„¤Á¨º°„£µ¡­´¤¡œ´ ›šr ¸®É µ¥Åž …°o ˜°„…°o ˜°„…°o ˜°‡…°o ˜°… A)&Á„¤Á˜¤· £µ¡Ä®­o ¤¤µ˜¦ 34 åæ

A)&Á„¤¤°Š£µ¡¨„¼ µ«„r ˚¥r £µ¡‹µ„¤»¤œ ‹µÎ œªœ¨„¼ µ«„r  „…‡  „…‡  „…‡  „…‡  „…‡      35 åç

1ĕ618 $PHULFDQ)DPLO\\3K\\VLFLDQ7KH6LJQVRI'HPHQWLD$P)DP3K\\VLFLDQ >°œ· Áš°¦Ár œ˜È @WKH$PHULFDQ$FDGHP\\RI)DPLO\\3K\\VLFLDQV>Á…µo ™Š¹ Á¤°Éº „¥@ Á…µo ™Š¹ ŗ‹o µ„KWWSZZZDDISRUJDISSKWPO ǦŠ„µ¦ž¦³Á¤œ· Áš‡ÃœÃ¨¥Â¸ ¨³œÃ¥µ¥—µo œ­»…£µ¡­¦ž» „µ¦ž¦³¤» ¦³—¤­¤°ŠÁ¡Éº°¡´•œµ œÃ¥µ¥„µ¦žj°Š„´œ¦´„¬µÂ¨³—¼ ¨Ÿ¼ožªi ¥­¤°ŠÁ­º°É ¤Äœž¦³Áš«Åš¥œœš¦» ¸ ¦¬· ´šÁ—°³ „¦µ¢¢„d ÄŽ­· Á˜È¤­r ‹µÎ „—´  ‡—´ „¦°ŠŸoš¼ ¸¤É £¸ µª³­¤°ŠÁ­°Éº ¤œ·—°¨´ ŎÁ¤°¦r‹µ„µ˜·®¦º°Ÿ—¼o ¼Â¨œªšµŠÁªž’· ˜´ · £µª³­¤°ŠÁ­Éº°¤&OLQLFDO3UDFWLFH*XLGHOLQHIRU'HPHQWLDŒ´ Á¦¥¸ Á¦¸¥Š‡¦Ê´Šš¸É  ¡« ­¦· ·œš¦Œœ´ «·¦„· µ‹œ‡ªµ¤‹µÎ ­Ê´œ˜n¤¸‡ªµ¤®¤µ¥˜oœš»œ‹·˜Ä‹šÅɸ ¤°n µ‹ž¦³Á¤œ· ‡nµ ‹»¨­µ¦Ã‡¦Š„µ¦ž¦³Á¤œ· Áš‡ÃœÃ¨¥¸Â¨³œÃ¥µ¥—µo œ­»…£µ¡žše ɸŒ´šÉ¸ „¦„‘µ‡¤y„´œ¥µ¥œ Á­µª¨´„¬–r ˜¦» Š‡¦µª¸¨³‡–³¦µ¥ŠµœŒ´ ­¤¼¦–rÁ¦°ºÉ Š˜œo šœ» °¦¦™ž¦³Ã¥œ…r °Š„µ¦Äo ¥µ„¨¤»n $FHW\\OFKROLQHVWHUDVH,QKLELWRUVĜ„µ¦¦´„¬µÃ¦‡°´¨ÅŽÁ¤°¦¦r ³—´¦œ» ¦Šœ°o ¥™Š¹ žµœ„¨µŠœœš¦» ¸¦·¬´šÁ—°³„¦µ¢¢„d ÄŽ­· Á˜¤È ­r ‹µÎ „—´  3å6…

å†