Bucha

ประวตั วิ นั มาฆบชู า

























การกาหนดใหว้ นั มาฆบชู าเป็ นวนั สาคญั ทางพุทธศาสนาในประเทศไทย การประกอบพิธีในวันมาฆบชู าไดเ้ ร่ิมมีขนึ้ ในสมยั พระบาทสมเด็จพระจอมเกลา้ เจา้ อย่หู วั เน่อื งจาก พระองค์ทรงเล็งเห็นว่าวันน้ีเป็ นวันคลา้ ยวันท่ีเกิดเหตกุ ารณ์สาคัญในพระพทุ ธศาสนา คือเป็ นวันท่ี พระพทุ ธเจา้ ทรงแสดงโอวาทปาฏิโมกข์ ฯลฯ ควรจะไดม้ กี ารประกอบพิธีบาเพ็ญกศุ ลตา่ ง ๆ เพื่อถวายเป็ น พทุ ธบชู า โดยในครงั้ แรกนนั้ ไดท้ รงกาหนดเป็ นเพียงการพระราชพิธีบาเพ็ญกศุ ลเป็ นการภายใน แตต่ อ่ มา ประชาชนก็ไดน้ ิยมนาพิธีน้ีไปปฏิบัติสืบตอ่ มาจนกลายเป็ นวันประกอบพิธีสาคัญทางพระพทุ ธศาสนาวัน หนง่ึ ไป เนือ่ งจากในประเทศไทย พทุ ธศาสนกิ ชนไดม้ ีการประกอบพิธีในวนั มาฆบชู าสืบเนื่องมาตง้ั แตส่ มยั รชั กาลที่ 4 และนบั ถือกันโดยพฤตินยั ว่าวันนเี้ ป็ นวันสาคัญวันหนง่ึ ในทางพระพทุ ธศาสนาของประเทศไทยมาตง้ั แต่ นน้ั [21] โดยเมื่อถึงวนั นพี้ ทุ ธศาสนกิ ชนจะรว่ มใจกนั ประกอบพิธีบาเพ็ญกศุ ลตา่ ง ๆ กนั เป็ นงานใหญ่ ดงั นน้ั เม่ือถึงในสมยั พระบาทสมเด็จพระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อย่หู วั พระองคจ์ ึงทรงประกาศให้วนั มาฆบชู าเป็ นวันหยดุ นกั ขตั ฤกษ[์ 1] สาหรบั ชาวไทยจะไดร้ ่วมใจกนั บาเพ็ญกศุ ลในวนั มาฆบชู าโดยพรอ้ มเพรียง ในปัจจบุ นั ยงั คงปรากฏการประกอบพิธีมาฆบชู าอย่ใู นประเทศไทยและประเทศทเี่ คยเป็ นส่วนหนงึ่ ของประเทศไทย เชน่ ลาว และกมั พชู า (ซึ่ง เป็ นสว่ นทีไ่ ทยไดเ้ สียใหแ้ กฝ่ รงั่ เศสในสมยั รัชกาลท่ี 5) โดยไมป่ รากฏว่ามีการประกอบพิธีนใ้ี นประเทศพทุ ธมหายานอื่นหรือประเทศพทุ ธเถร วาทนอกนี้ เช่น พม่า และศรีลังกา ซึ่งคงสันนิษฐานไดว้ ่า พิธีมาฆบชู าน้ีเริ่มตน้ จากการเป็ นพระราชพิธีของราชสานักไทยและไดข้ ยายไป เฉพาะในเขตราชอาณาจกั รสยามในเวลานนั้ ตอ่ มาดนิ แดนไทยในสว่ นทเี่ ป็ นประเทศลาวและกมั พชู าไดต้ กเป็ นดนิ แดนในอารกั ขาของฝรัง่ เศส และไดร้ ับเอกราชในเวลาต่อมา พทุ ธศาสนิกชนในประเทศทั้งสองที่ไดร้ ับคตินิยมการปฏิบัติพิธีมาฆบูชาต้ังแต่ยังเป็ นส่วนหน่ึงของ ราชอาณาจักรสยาม คงไดถ้ ือปฏิบัติพิธีมาฆบชู าอย่างต่อเน่ืองโดยไม่ได้มีการยกเลิก จึงทาใหค้ งปรากฏพิธีมาฆบชู าในประเทศดงั กล่าว จนถึงปัจจบุ นั