NPU archive

ประวัติการก่อสร้างหอพระพุทธพิทยมงคล ประจ ามหาวิทยาลัยนครพนม เรียบเรียงโดย นางสาวพิมพิกา วะสาร นักเอกสารสารสนเทศ ส านักวิทยบริการ มหาวิทยาลัยนครพนม ?????????? ?????????????????

พระพุทธพิทยมงคลเป็นพระพุทธรูปประจ ามหาวิทยาลัยนครพนม ได้รับ พระกรุณาโปรดเกล้า ฯ จากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี พระราชทานชื่อในวันพุธที่ 7 มีนาคม 2555 ว่า “พระพุทธพิทยมงคล” ซึ่งหมายถึง พระพุทธรูปที่ประกอบด้วยความเจริญรุ่งเรืองแห่งความรู้ โดยมี พิธีเททองหล่อ พระพุทธรูปนี้เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 8 มิถุนายน พ.ศ. 2555 เวลา09.09 น. ขณะนั้น รศ.ดร.สุวิทย์ เลาหศิริวงศ์ด ารงต าแหน่งอธิการบดีมหาวิทยาลัยนครพนม ณ วัดพระธาตุ พนมวรมหาวิหาร อ าเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม โดยมีหลวงปู่ค าไหล ปริสุทฺโธ เจ้าอาวาสวัดศรีสมภู อ.นาหว้า จ.นครพนม เป็นประธานในพิธีทางสงฆ์ พระอาจารย์กัณ หา พระมหาพนมพร ปุตฺตวโร พระครูโสภณ เจติยาทร และพระมหาเสรี พุทฺธิว โส เป็น พระภาวนาจารย์นั่งปรกสี่ทิศ หอพระพุทธพิทยมงคล เป็นรูปแบบสถาปัตยกรรมไทย ที่มีลักษณะศิลปะ ราชส านักล้านช้าง ทั้งสัดส่วนของอาคารและลวดลายประดับตกแต่ง ซึ่งมีขนาดความสูง 7 เมตร ส่วนองค์พระพุทธรูปมีขนาดหน้าตัก 70 เซนติเมตร เป็นพระพุทธรูปทรงเครื่อง ประทับอยู่บนรัตนบัลลังก์และฐานสิงห์ โดยรอบหอพระพุทธรูปออกแบบเป็นลาน ประทักษิณ เพื่อเป็นสถานที่เวียนเทียนในวันส าคัญทางพุทธศาสนา และมีเสาโคมดวง ประทีปทั้ง 4 ด้าน หอพระพุทธองค์นี้ท าการก่อสร้างเป็นคอนกรีตเสริมเหล็ก เพื่อเป็น ศูนย์รวมจิตใจของนักศึกษาและบุคลากรใจมหาวิทยาลัยนครพนม พระพุทธพิทยมงคลสร้างขึ้นตามแนวคิดของ อาจารย์ ดร.ธงชัย สวัสดิ สาร ซึ่งในขณะนั้นด ารงต าแหน่งคณบดีของวิทยาลัยการท่องเที่ยวและอุตสาหกรรม บริการ เมื่อ พ.ศ. 2555 ได้ไปพบรองศาสตราจารย์ ดร.ภิญโญ สุวรรณคีรีที่บ้าน เพื่อ ปรึกษาและขอให้รองศาสตราจารย์ ดร.ภิญโญ สุวรรณคีรี ท าการออกแบบหอ พระพุทธรูปและองค์พระพุทธปฏิมาขึ้นเป็นพระพุทธรูปประจ ามหาวิทยาลัย และได้ ปรึกษากับรองศาสตราจารย์ ดร.สุวิทย์ เลาหศิริวงศ์ อธิการบดีในขณะนั้น เพื่อปรึกษาใน เรื่องสร้างหอพระและพระพุทธปฏิมาประจ ามหาวิทยาลัย จึงมีความเห็นตรงกันว่าควร สร้าง แต่ด้วยงบประมาณที่จะต้องจัดสรรให้ไม่เพียงพอในการก่อสร้าง รองศาสตราจารย์ ดร.ภิญโญ สุวรรณคีรี จึงเสนอแนะให้ท าพระพุทธรูปจ าลองขึ้นเป็นพุทธบูชา และเปิดให้ ผู้มีกุศลจิตได้ท าการเช่าไปบูชา เพื่อน ารายได้มาสร้างหอพระได้ส าเร็จลุล่วงไปได้ ?????????? ?????????????????

ประวัติโดยย่อผู้ออกแบบหอพระ และออกแบบพระพุทธพิทยมงคล รองศาสตราจารย์ ดร. ภิญโญ สุวรรณคีรี ราชบัณฑิต – ศิลปินแห่งชาติ ?????????? ?????????????????

รองศาสตราจารย์ ดร.ภิญโญ สุวรรณคีรี เกิดเมื่อวันที่ 10 มีนาคม พ.ศ. 2480 เป็น บุตรของ นายซ้อน – นางรื่น สุวรรณคีรี สมรสกับนางลาวัณย์ สุวรรณคีรี มีธิดา 3 คน ได้แก่ นางสาว ดลฤดี สุวรรณคีรี, นางสาวปิยนุช สุวรรณคีรี และนางสาวพุทธชาติ สุวรรณคีรี รองศาสตราจารย์ ดร.ภิญโญ สุวรรณคีรี มีความสนใจงานด้านสถาปัตยกรรมไทยมา ตั้งแต่เด็กๆ เมื่ออายุ 8 ขวบ พระครูปทุมธรรมธารี วัดสามบ่อ จังหวัดสงขลา ได้น าไปเลี้ยงเป็นบุตร บุญธรรม เนื่องจากพระครูปทุมธรรมธารี มีความสามารถพิเศษ คือ เป็นช่างลาย เมื่อมีงานที่วัด ท่าน พระครู ฯ ก็จะลงมือเขียนลวดลายต่างๆ แล้วท่านเกิดความสนใจและช่วยเป็นลูกมือ ท่านพระครู ฯ จึงได้สอนการเขียนลายต่างๆ ให้พระครูปทุมธรรมธารี นอกจากจะมีความเชี่ยวชาญในเรื่องการเขียน ลายแล้ว ท่านยังมีความเชี่ยวชาญในการแกะลายฉลุไม้ ซึ่งใช้ประดับหน้าบันวัด กุฏิ โรงเรียน เป็นต้น ท าให้ท่านมีลูกศิษย์ที่เป็นช่างเป็นจ านวนมาก และในทุกวันพระ บรรดาช่างทั้งหลายจะมาแลกเปลี่ยน วิชาความรู้กันและช่วยท่านพระครูฯ ท างานต่างๆ และเมื่อช่างเหล่านั้นเห็นถึงความสนใจและตั้งใจ ของ ท่าน จึงช่วยกันถ่ายทอดงานช่างต่างๆ ให้ เช่น การแกะรูปหนังตะลุง ลายประดับอาคาร ลาย ประดับเฟอร์นิเจอร์ เป็นต้น ด้วยเหตุดังกล่าว ท าให้ท่านมีความรู้เกี่ยวกับเรื่องลวดลายต่างๆ มาตั้งแต่ สมัยที่ยังเป็นเด็ก ท่านศึกษาในระดับประถมศึกษาที่โรงเรียนวัดสามบ่อ อ าเภอระโนด จังหวัดสงขลา ในปี พ.ศ. ๒๔๘๘ หลังจากนั้นได้เข้าศึกษาต่อระดับมัธยมศึกษาที่โรงเรียนมหาวชิราวุธ จังหวัดสงขลา ส าเร็จการศึกษาในปี พ.ศ. ๒๔๙๕ ต่อมาได้เข้าศึกษาในระดับมัธยมปลายที่โรงเรียนสันติราษฎร์บ ารุง กรุงเทพมหานคร ส าเร็จการศึกษาปี พ.ศ. ๒๔๙๙ โดยในขณะที่ก าลังศึกษาได้พักอาศัยอยู่ที่วัดประยูร ฯ ซึ่งมีลูกศิษย์รุ่นพี่ช่วยสอนกวดวิชาในการสอบเข้ามหาวิทยาลัย จนสามารถสอบเข้าคณะ สถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยได้ส าเร็จ ผลงานชิ้นส าคัญในขณะที่ท าการศึกษาในคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ ชั้นปีที่ ๔ คือ ได้ ท าการออกแบบอาคารแสดงสินค้าไทยในงาน New York World Fair Pavilion ขณะท าการศึกษา ในระดับปริญญาตรี คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย รองศาสตราจารย์ ดร. ภิญโญ สุวรรณคีรี ได้เข้าสอบวิชาวาดเขียนตรี วาดเขียนโท และวาดเขียนเอก ที่วิทยาลัยเพาะช่าง และได้รับประกาศนียบัตร เป็นครูสอนวิชาวาดเขียนของกระทรวงศึกษาธิการ ต่อมาท่านได้เข้ารับ ราชการเป็นอาจารย์สอนวิชาวาดเขียนในโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาพญาไท ซึ่งนับได้ว่าชีวิตความเป็น ครูเริ่มต้นจากจุดนี้เป็นต้นมา ?????????? ?????????????????

หลังจากส าเร็จการศึกษาจากคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ใน ปีพ.ศ. ๒๕๐๗ ท่านได้เข้ารับราชการเป็นอาจารย์ประจ าที่คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยา สอนในวิชาสถาปัตยกรรมไทย โดยการคิดค้นวิธีการเรียนการสอนขึ้นใหม่ ซึ่งใช้เป็น มาตรฐานในการเรียนการสอนทั่วทุกมหาวิทยาลัยมาตราบจนเท่าทุกวันนี้ นอกจากภารกิจในการเป็นอาจารย์แล้ว รองศาสตราจารย์ ดร.ภิญโญ สุวรรณคีรี ได้รับ ใช้พระศาสนา โดยการออกแบบอาคารทางศาสนาเรื่อยมา และเมื่อครั้งที่ท าการออกแบบอาคาร ประถมพุทธศาสตร์ จิตตภาวันวิทยาลัย อ าเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี เมือง พ.ศ. ๒๕๑๐ โดยได้ ท างานด้วย ความตั้งใจเพื่อถวายเป็นพุทธบูชา อานิสงฆ์ดังกล่าวส่งผลให้ท่านได้รับทุนไปศึกษาต่อใน ระดับปริญญาโท ณ มหาวิทยาลัยเพ็นซิลวาเนีย (University of Pennsylvania) เมืองฟิลาเดลเฟีย ประเทศสหรัฐอเมริกา ในปี พ.ศ. ๒๕๑๔ และใช้เวลาในการศึกษาจนส าเร็จการศึกษาได้ภายใน ระยะเวลา ๙ เดือน หลังจากส าเร็จการศึกษาในระดับปริญญาโทจากประเทศสหรัฐอเมริกา ท่าน ได้ กลับมารับราชการตลอดมา จากการสร้างสรรค์ผลงานทางด้านสถาปัตยกรรมไทยจนเป็นที่ยอมรับ จนได้รับการประกาศเกียรติคุณจากหลายหน่วยงาน ได้แก่ คนดีศรีมหาวชิราวุธ ปริญญาศิลปศาสตร ดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ ปริญญาสถาปัตยกรรม ศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สถาปนิกดีเด่น บุคคล ตัวอย่างด้านการอนุรักษ์ศิลปสถาปัตยกรรมไทย สถาปนิกผู้มีผลงานดีเด่นด้านการสร้างสรรค์ผล งาน สถาปัตยกรรมไทย ประเภทกิจกรรมและโครงการดีเด่น สถาปนิกผู้มีผลงานดีเด่น ด้านการอนุรักษ์ สร้างสรรค์ และสืบทอดผลงานสถาปัตยกรรมไทย การยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขา ทัศนศิลป์ (สถาปัตยกรรม) ๓ บุคคลดีเด่นของชาติ สาขาพัฒนาสังคม (สถาปัตยกรรมไทย) ได้รับ พระราชทานเหรียญดุษฎีมาลา เข็มศิลปวิทยา (ดม.ศ.) รางวัลนิคเคอิเอเชียไพรซ์ สาขา ศิลปวัฒนธรรม ฯลฯ รวมถึงได้รับพระราชทานรางวัลเข็มเชิดชูเกียรติพระธาตุพนม ประจ าปี การศึกษา 2553 สาขาสถาปัตยกรรมอีกด้วย แหล่งที่มาข้อมูล: สูจิบัตรเนื่องในวโรกาสสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีทรง ประกอบพิธีเปิดหอพระพุทธพิทยมงคล พระพุทธรูปประจ ามหาวิทยาลัยนครพนม และสูจิบัตรพิธี พระราชทานปริญญาบัตรมหาวิทยาลัยนครพนม ประจ าปีการศึกษา 2552-2553 ?????????? ?????????????????