แก้บทที่๓-ใหม่

บทที่ ๓ ความรู้เบอื้ งต้นเกี่ยวกับบริบทชมุ ชน ๓.๑ ประวตั คิ วามเป็นมาของหมู่บ้าน บ้านสันม่วง ตาบล บ้านจันทร์ อาเภอ กัลยาณิวัฒนา จังหวัดเชียงใหม่ หมู่บ้านตอนน้ันมี จานวนสมาชิกท้ังหมด ๑๕ คน ในช่วงเวลานนั้ นายดิปุ๊นุ๊ ซงึ่ ดารงตาแหน่งเปน็ ผู้ใหญ่บ้านอยู่ พอมาวัน หน่ึงมีชายสองคนได้เข้ามาเย่ียมชาวบ้านในหมู่บ้าน/ชุมชนแห่งน้ี พอเข้ามาในหมู่บ้านได้พบปะกับ ชาวบ้านแล้วชาวบ้านชายสองคนได้คุยกันแล้วได้บอกกับชาวบ้านว่า ตามท่ีได้เดินทางมาตลอดทาง แล้วมาใกล้จะเข้าหมู่บ้าน/ชุมชน ได้สังเกตและเห็นต้นไม้ใหญ่ที่สุดสองต้นอยู่ข้างถนนท้ังสองข้าง ต้นหน่ึงอยู่ด้านซ้ายอีกต้นหนึ่งอยู่ด้านขวาต้นไม้ท้ังสองต้นน้ีคือต้นมะม่วงทั้งสองต้นมีอายุนาน พอสมควร พอมาถึงชายทั้งสองท่านได้เล่าให้ชาวบ้านฟังแล้ว ชาวบ้านก็บอกว่าแปลก สมควรจะต้ัง ชื่อหมู่บ้านนี้เกี่ยวกับต้นไม้สองต้นนี้ ชายท้ังสองท่านน้ีมีชื่อว่า นายหน่าวออีกท่านหน่ึงชื่อว่า นายบอหน่ี ก็ได้ต้ังช่ือให้กับหมู่บ้านน้ี เป็น บ้านสันม่วงต่อมาช่วงระยะเวลาหนึ่ง ผู้ใหญ่บ้าน นาย ดิ ปุ๊นุ๊ ก็เสียชีวิต ด้วยโรคชรา ชาวบ้านก็ได้คัดเลือก นายโกะโพเซเข้ามาดารงตาแหน่งผู้ใหญ่บ้าน เพ่อื ทจี่ ะปกครอง บา้ นเมือง ตอ่ ไป ผู้ใหญ่บา้ น ในโกะโพเซเข้ามาดารงตาแหน่ง ได้ 11 ปี ก็ได้ลาออก จากหมู่บา้ น ไป ซ่ึงช่วงเวลานั้น นายศักด์ิจะแฮ เป็นผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านอยู่ หลังจากนาย โกะโพเซออก แล้วชาวบ้าน ได้ประชุมคัดเลือกนายศักดิ์จะแฮ เข้ามาดารงตาแหน่งเป็นผู้ใหญ่บ้าน ต่อมา 5 ปี ก็ แยกหมู่ที่ ต้ังเป็นหมู่ที่ 2 อีก 5 ปี ต่อมา ผู้ใหญ่บ้านนายศักดิ์จะแฮ ก็ได้ลาออกจากตาแหน่ง ซ่ึงตอน นั้นในเกียรติศักดิ์ เป็นผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านอยู่ หลังจากนายศักด์ิจะแฮ ลาออกแล้ว ชาวบ้านก็ได้ประชุม คดั เลือก นายเกียรติศักด์ิเข้ามาดารงตาแหน่ง เป็นผู้ใหญ่บ้านต่อไปอีก 5 ปี พอหมดวาระลงแล้ว ก็มี การลงสมคั ร หลังจากการคดั เลือก ตง้ั เสร็จปรากฏว่า นายเกียรติศักดิ์ ก็ชนะ การเลือกต้ัง เพื่อเข้ามา ดารงตาแหน่งเป็นผู้ใหญ่บ้าน ต่อไปอีกวาระหนึ่ง ซ่ึงสมัยน้ันมีการคัดเลือกผู้ช่วยอยู่ 2 คน เพื่อ ปกครอง หมู่บ้านชมุ ชนหมู่ท่ี 2 ตอ่ ไป ๓.๒ พ้นื ทีใ่ นการศกึ ษาข้อมูลวจิ ัย บา้ นสนั ม่วงตัง้ อยู่ท่ี หมู่ ๒ ตาบล บา้ นจันทร์ อาเภอ กลั ยาณวิ ัฒนา จังหวดั เชียงใหม่ ๓.๓ อาณาเขตติดตอ่ ทิศเหนอื ติดต่อกบั อาเภอปาย จงั หวดั แมฮ่ อ่ งสอน ทิศใตต้ ิดต่อกบั อาเภอแม่แจม่ จงั หวดั เชยี งใหม่ ทิศตะวันตก ติดตอ่ กบั อาเภอเมืองแมฮ่ อ่ งสอน จังหวัดแมฮ่ ่องสอน ทศิ ตะวันออกตดิ ตอ่ กบั อาเภอปาย จังหวัดแม่ฮอ่ งสอน และอาเภอสะเมงิ จังหวัดเชยี งใหม่ หมูบ่ า้ นสนั ม่วง ตาบทบ้านจันทร์ อาเภอกัลยาณิวัฒนา จังหวัดเชียงใหม่ โดยท่ัวไปมีสภาพ พ้ืนท่ีประกอบด้วยเนินเขาสลับซับซ้อนมีความลาดชันสูงกว่า ๓๕ เปอร์เซ็นต์ข้ึนไปมี่ราบแคบๆตาม

๑๑ หุบเขา มีห้วยและมีทางน้าขนาดเล็กไหลผ่านบริเวณที่ราบอยู่สูงกว่าระดับน้าทะเล ๙๐๐-๑,๔๐๐ เมตร เปน็ พื้นทีร่ าบสงู ลักษณะพชื สว่ นใหญ่เป็นปา่ ๓.๔ วิถชี วี ติ และท่ีอยู่อาศยั ถืออาชพี ที่เปน็ อสิ ระสว่ นใหญ่จะประกอบอาชีพทาไร่ ทานา อยตู่ ามป่าตามเขา ปลูกพืชผัก สวนครวั ตามฤดูกาล ส่วนสัตว์เล้ียงก็จะเลี้ยงไว้เพื่อเป็นอาหารมากกว่าการค้าขาย ใช้ชีวิตแบบพ่ึงป่า พ่ึงน้าอาศัยอยู่รวมกันเป็นกลุ่มใหญ่ ลักษณะบ้านเรือนนิยมสร้างเป็นบ้านยกพ้ืนสูง มีชานบ้าน บางสว่ นกต็ ้งั บา้ นเรอื นบนทรี่ าบเชน่ เดยี วกับชาวพน้ื ราบทัว่ ไป แต่ส่วนใหญ่แล้วจะตั้งถิ่นฐานเป็นหลัก แหลง่ ถาวร ไมย่ า้ ยถ่ินบอ่ ยๆ ๓.๕. ภาษา ใช้ภาษาเผ่าชนเผ่าในการติดต่อส่ือสารกันในชุมชน มีภาษาพูด และภาษาเขียนเป็นของ ตนเอง โดยภาษาท่ีใชถ้ ูกมีการดัดแปลงมาจากตวั หนงั สือพม่า ผสมอักษรโรมัน ของสมยั กอ่ น ๓.๖ ศาสนา ประเพณแี ละความเช่ือ เดมิ ชาวบา้ นจะนบั ถือผมี ีการบวงสรวงและเซ่นสังเวยอย่างเคร่งครัด ภายหลังหันมานับถือ ศาสนาพุทธ และศาสนาคริสตม์ ากข้นึ แตก่ ็ยงั คงความเช่ือเดิมอยู่ไม่น้อย เช่น ความเช่ือเรื่องขวัญหรือ การทากิจกรรมต่างๆ จะต้องมีการเซ่นเจ้าท่ีเจ้าทางและบอกกล่าวบรรพชนให้อุดหนุนค้าจุนช่วยให้ กิจการงานนนั้ ๆ เจริญกา้ วหนา้ ทาเกษตรกรรมได้ผลผลิตดี ให้อยู่เยน็ เป็นสขุ ปกปอ้ งคมุ้ ครองดแู ล ๓.๗ ข้อมูลประชากร อาชีพ รายได้ จานวนประชากร จานวนครวั เรอื น ๑๓๐ ครวั เรอื น ประชากรชาย ๒๒๗ คน หญิง ๒๒๙ คน รวมทั้งหมด ๔๕๖ คน ๓.๘ อาชีพหลกั - ทานาปี จานวน ๑๓๐ ครวั เรือน - ขา้ ราชการ จานวน ๒ ครัวเรือน ๓.๙ อาชีพเสริม เลย้ี งสตั ว์จานวน 75 ครัวเรือ รับจ้างจานวน 30 ครัวเรือน ค้าขาย จานวน 5 ครัวเรือน ทานา จานวน 130 ครัวเรอื น

๑๒ ๓.๑๐ ขอ้ มูล สภาพทัว่ ไปของหมู่บา้ น/ชุมชน พน้ื ที่อยู่อาศยั 300 ไร่ พื้นที่ทาการเกษตร 537 ไร่ ทานายปีละ 1 ครง้ั พ้นื ทีท่ านา 400 ไร่ พน้ื ท่ี ทาไร่ 20 ไร่ พืน้ ท่ีทาสวน 135 ไร่ พ้นื ทีก่ ารเกษตร ในเขตชลประทาน เขตสบู นา้ ด้วยไฟฟ้า ชลประทาน ไร่ ป่าชมุ ชน 2 แห่ง บา้ นสันม่วง และบา้ นห้วยครก จานวนพ้นื ทรี่ วม 160 ไร่ ประปา ภเู ขา 2 แหง่ ผใู้ ช้ประปา 130 ครัวเรอื น บส่ าธารณะ 3 แขง่ โรงเรยี น มธั ยม 1 แหง้ อาศรม 2 แหง่ จานวนผูใ้ ช้ไฟฟ้า 118 ครัวเรอื นรอ้ ยละ 95% ศูนย์การศึกษานอก โรงเรียน 1 แหง่ โทรศัพท์มอื ถอื 300 เครื่องเสยี งตามสาย 2 แห่ง ศนู ย์สง่ เสรมิ การเรยี นร้ชู ุมชน 2 แหง่ โบสถ์ 1 แหง่

๑๓ รปู แผนท่ชี มุ ชน นายอุดมสิทธ์ิ สนั ตกิ ัลยา ประธารกรรมการหมูบ่ า้ น (วารี เกษมวิจติ รกุล ถ่ายเมือ่ ๑๑ มกราคม ๒๕๖๓)