หน่วยการเรียนที่ 4

หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ ออกแบบชิ้นงำนอนิ โฟกรำฟกิ 46

บ่อยครั้งท่ีอินโฟกรำฟิกถูกสร้ำงขึ้นเพ่ื อจุดประสงค์ทำงกำรตลำด อำทิ เผยแพร่ผ่ำนทำงส่ือ ออนไลน์ต่ำงๆ ซึ่งช่วยลดเวลำ และค่ำใช้จ่ำย เช่น กำรพิ มพ์ เปน็ เอกสำร เปน็ ต้น แตบ่ ำงคร้งั กำรสร้ำง อินโฟกรำฟกิ ต้องมกี ำรพิมพ์ออกมำเป็น เอกสำร เพ่ื อนำไปใช้ประกอบกำรประชุมหรือจัดทำเป็นรูปเล่ม เป็นต้น ซ่ึงในกรณีน้ี เรำจะต้องพิ จำรณำขนำดของอินโฟกรำฟิก รูปแบบไฟล์ และควำมละเอียดของ ภำพทจ่ี ะสร้ำงใหเ้ หมำะสมกบั รูปแบบกำรใชง้ ำนดว้ ย ภำพตวั อยำ่ ง ที่มำ: https://www.freepik.com ดังภำพตัวอย่ำงแสดงกำรกำหนดขนำดให้กับอินโฟกรำฟกิ โดยรูปซ้ำยมือ เป็นกำรกำหนดอินโฟกรำฟิกสำหรับพิ มพ์ ออกมำ ซ่ึงใช้ขนำดเท่ำกับกระดำษ จดหมำยท่ัวไปคือ 8.5 x 11 นวิ้ ขณะทีร่ ูปดำ้ น ขวำเป็นอินโฟกรำฟกิ สำหรบั เผยแพร่ บนเวบ็ คอื 800 x 1600 พิกเซลทีผ่ ู้อำ่ นสำมำรถเลือ่ นหน้ำจอข้นึ ลงได้ เปน็ ตน้ 47

ขนาดของอินโฟกราฟกิ ไม่ได้มีกำรกำหนดมำตรฐำนตำยตัว ทั้งนี้ข้ึนอยู่กับ ผู้ออกแบบ และจุดประสงค์ของกำรนำเสนออนิ โฟกรำฟกิ นั้นๆ แต่อินโฟกรำฟกิ ท่ใี ช้ เผยแพรบ่ นส่อื ออนไลน์มกั มลี กั ษณะดงั ต่อไปนี้ • อินโฟกรำฟิกประมำณ 81% เป็นแนวต้ัง 16% เป็นแนวนอน และท่ี เหลือเปน็ ลักษณะอนื่ ๆ • อินโฟกรำฟกิ ท่ีเป็นแนวตั้งน้ี ส่วนใหญ่จะมีควำมกว้ำงอยู่ในช่วง 600 - 1,100 พิกเซล • 22% ของอินโฟกรำฟิกที่เป็นแนวตั้ง จะมีควำมกว้ำงสูงมำกกว่ำ 5,000 พิกเซล • สัดส่วนระหว่ำงควำมกว้ำงต่อควำมสูงของอนิ โฟกรำฟกิ ท่ีเป็นแนวตง้ั ส่วนใหญ่จะอยทู่ ี่ 1 : 4 กำรสร้ำงอินโฟกรำฟิกกับกำรเขียนบทควำม รำยงำน งำน วิจัย หรือ วิทยำนิพนธ์สักชิ้น จะมีข้ันตอนคล้ำยกัน คือมักจะเร่ิมจำกกำรรวบรวมไอเดีย เพ่ื อกำหนดหัวข้อก่อน ซึ่งในกำรสร้ำงอินโฟกรำฟกิ น้ัน หำกหัวข้อไม่น่ำสนใจก็อำจ ไม่ได้รับผลตอบรับที่ดีแม้ว่ำข้อมูลที่นำมำใช้ หรือกำรออกจะดีเพียงใดก็ตำม ดังนั้น จงึ ขอแนะนำแนวทำงในกำรกำหนดหวั ขอ้ อนิ โฟกรำฟกิ ดังน้ี หวั ข้อท่เี กาะกระแสเรื่องทก่ี าลังเป็นข่าว เรำอำจลองใชห้ ัวขอ้ จำกเรอ่ื งทก่ี ำลังเป็นกระแส ลองดูบนหนำ้ เฟซบกุ๊ ของเรำ หรือเชก็ ฟดี ขำ่ วจำกทวิตเตอรว์ ำ่ มีเร่อื งอะไรที่กำลังเป็นท่นี ิยม เปน็ ไปไดว้ ่ำผูช้ มท่ัวไป อำจกำลังต้องกำรทรำบข้อมูลเพิ่ มเติม เก่ียวกับหัวข้อดังกล่ำว หำกเรำสร้ำงอินโฟ กรำฟกิ ออกมำได้รวดเรว็ พอ ก็จะอยใู่ นควำมสนใจไดง้ ่ำยกว่ำ 48

ในกรณีน้ีให้เรำพิ จำรณำว่ำเรื่องท่ีกำลังเป็นกระแสอยู่น้ัน มีควำมเก่ียวเน่ือง กับสินค้ำ/บริกำรของเรำอย่ำงไร โดนหัวข้ออินโฟกรำฟกิ แม้ในตอนแรกดูเหมือนจะ ไม่เกีย่ วข้องเลย แตส่ ำมำรถนำมำเกยี่ วโยงกันได้ในทีส่ ุดก็จะยงิ่ ดูนำ่ สนใจมำกข้ึน หัวข้อที่ใหข้ อ้ มูล/ความรู้ หัวข้ออินโฟกรำฟกิ ท่ีได้รับควำมสนใจมันจะกล่ำวถึงส่ิงท่ีผู้เข้ำชมยังไม่เคย ทรำบมำก่อน ดังน้ันเรำอำจลองค้นดูว่ำมีหัวข้อใดบ้ำงท่ีเปน็ เร่ืองใหม่ท่ีคนท่ัวไปอำจ ยังไม่รู้ หรือเข้ำใจผิดมำตลอด จำกนั้น ให้ลองคิดวิธีถ่ำยทอดข้อมูลน้ันออกมำทำง อนิ โฟกรำฟกิ ทที่ ำใหผ้ ู้ชมสำมำรถเข้ำใจได้งำ่ ย 49

หัวขอ้ ทร่ี วบรวมจากการสอบถามกล่มุ ผ้ชู ม หำกไม่แนใ่ จว่ำผูช้ มหรือกลุ่มเป้ำหมำยของเรำมคี วำมสนใจเรอื่ งไหน กอ็ ยำ่ เพิ่ง คำดเดำแต่ให้เชิญชวนให้เขำร่วมออกควำมคิด เห็นโดยอำจลองสอบได้ทั้งถำมบน เฟซบุ๊ก ทวติ เตอร์ หรือโซเชยี ลตำ่ ง ๆ ทำงอีเมล พู ดคุยโดยตรง หรืออื่น ๆ หรือใช้ เคร่ืองมืออ่ืน ๆ ในกำรสร้ำง โพลหรือแบบสอบถำม เพื่อเก็บรวมรวมข้อมูลเรำอำจ ประหลำดใจกับผลลัพธ์ที่ได้รับกลับมำ นอกจำกนั้นเม่ือเรำเผยแพร่อินโฟกรำฟกิ ท่ี สร้ำงคนท่ีเรำเชญิ ใหม้ ีสว่ นร่วมทม่ี แี นวโน้มที่จะนำไปแชร์มำกขน้ึ หัวข้อที่ไมใ่ ชเ่ พื่ อการค้าโดยตรง อินโฟกรำฟกิ ท่ีเน้นกำรขำยเป็นหลักมันไมไ่ ดร้ บั ควำมสนใจมำกนัก แม้วำ่ จะดูดี เพี ยงใดก็ตำม เรำควรลองใช้หัวข้อท่ีพู ดถึงบริษัท หรือผลิตภัณฑ์ของเรำใน แนวทำงอื่นๆ ที่น่ำสนใจ เพ่ื อดึงดูดผู้เข้ำชมแล้ว จึงนำเขำไปยังเนื้อหำส่วนที่เรำ ตอ้ งกำรสอื่ สำรตอ่ ไป 50

ท่ีมีความลา้ หนา้ เรำอำจลองศึกษำว่ำมีควำมเปลี่ยนแปลงอะไรใหม่ๆ หรือแนวโน้ม ใดท่ีกำลัง เกิดขึ้นในปัจจุบันบ้ำง มีงำนวิจัยอะไรท่ีเพิ่ งถูกเผยแพร่ใหม่ หรือไม่ให้ลองใช้อินโฟ กรำฟกิ เพื่อเผยแพร่ขอ้ มลู นนั้ หัวข้อที่คดิ ไดน้ า่ สนใจแค่ไหน สุดท้ำยเรำอำจลองถำมตัวเรำเองว่ำหัวข้ออินโฟกรำฟกิ น้ีน่ำสนใจ มำกน้อย แค่ไหน ข้อมูลท่ีใช้ทำอินโฟกรำฟกิ นั้น มักได้จำกกำรค้นหำข้อมูล ซ่ึง แหล่งข้อมูลที่ สำมำรถเข้ำถึงได้ง่ำยคืออินเทอร์เน็ต ยกตัวอย่ำงเช่น เรำสำมำรถพิ มพ์ ข้อควำม คน้ หำ “อนิ โฟกรำฟกิ ” ในกูเกลิ ก็อำจพบกับขำ่ วสำรหรอื บทควำมต่ำงๆ จำนวนมำก 51

เรำอำจนำเสนอขอ้ มลู บนอนิ โฟกรำฟกิ ในรูปแบบแผนภมู ิท่เี หมำะสม ดังน้ี • ขอ้ มลู ทม่ี ีการเปรียบเทยี บคา่ แผนภมู แิ ท่ง กรำฟเสน้ • แสดงความสาพั นธ์ระหว่างกลมุ่ ขอ้ มลู กรำฟเส้น พล็ตกรำฟแบบกระจำย กรำฟแบบฟองอำกำศ • แสดงการกระจายของข้อมูล พลอ็ ตกรำฟแบบกระจำย กรำฟเส้น แผนภมู แิ ท่ง • ข้อมูลทเ่ี ป็นการวิเคราะหแ์ นวโน้ม แผนภมู ิแท่ง กรำฟเสน้ • แสดงแตล่ ะส่วนของขอ้ มูลจากท้ังหมด กรำฟรปู พำย แผนภูมิแทง่ แบบเรียงซ้อน แผนภมู แิ บบเรียงซอ้ นในแนวคอลัมน์ 52

หำกมำถงึ กรอบสดุ ท้ำยของโฟลวชำร์ตแล้ว แต่เรำยงั ไม่ไดป้ ระเภทของอินโฟ กรำฟกิ ที่เหมำะสม สำหรับข้อมูลของเรำ ให้ลองทบทวนคำถำมตั้งแต่ต้นใหม่ดูอีก ครั้ง หรอื กลบั ไปเลอื กขอ้ มูลใหม่ หรอื ตดั ขอ้ มูลบำงส่วนท่อี ำจไม่ได้ใช้ออก เพ่ือจะได้ หำอินโฟกรำฟกิ ท่เี หมำะสมกบั ขอ้ มูลที่เหลืออย่ไู ด้ ข้ันตอนตอ่ ไปคอื กำรวเิ ครำะห์ข้อมลู ท่เี รำมี โดยกำรยอ่ หรอื สรปุ ใจควำมสำคัญ ซ่ึงเป็นหัวใจ สำคัญของกำรทำอินโฟกรำฟกิ ท่ีดี เนื่องจำกเรำจะต้องกำรใช้คำหรือ ข้อควำมที่กระชบั เพื่อใช้ส่ือสำรกับผูอ้ ำ่ นใหเ้ ข้ำใจง่ำย สำหรบั เทคนิคกำรสรปุ ข้อมลู นนั้ มขี อ้ แนะนำดงั น้ี ดึงประเดน็ สาคัญสาหรับใชเ้ ป็นหัวเร่อื ง หัวเรื่องของอินโฟกรำฟกิ เป็นข้อควำมหลักท่ีเรำจะสื่อสำรออกไป โดยอำจจะ ลองกลับไปดูคำตอบของคำถำมในขั้นตอนที่ผ่ำนมำ เชน่ ใครคอื กลุ่มเป้ำหมำยหลักที่ เรำจะนำเสนออินโฟกรำฟกิ จุดประสงค์ หลักของอินโฟกรำฟกิ ที่จะสร้ำงคืออะไร จำกนั้นให้สรปุ ประเด็นหลักออกมำเปน็ ประโยคสัน้ ๆ ทส่ี ำมำรถนำมำใช้สื่อสำรในอินโฟ กรำฟกิ ได้ โดยเรำอำจสรุปมำจำกหัวข้อย่อยต่ำงๆ ท่ีได้จำกรำยละเอียดข้อมูลท่ี มี ดังฝงั ในรปู แนวคดิ หลกั แนวคิ แนวคิ แนวคิ รายละเอียด รายละเอยี ด รายละเอยี ด รายละเอยี ด รายละเอียด รายละเอยี ด 53

มีกาหนดเสน้ ทางการเล่าเรื่อง อินโฟกรำฟกิ ควรมีลำดับกำรเล่ำเรื่องที่ดี ซึ่งเรำต้องเลือกว่ำควรนำข้อมูล หรอื องค์ประกอบ ใดมำเล่ำกอ่ น-หลงั โดยข้อมลู ที่เป็นเร่อื งเล่ำอำจ ดนู ำ่ ตนื่ ตำต่ืนใจ กว่ำกำรนำเสนอตำรำง แผนภูมิ ขอ้ มูล หรือสถติ ิตัวเลขต่ำงๆ เพียงอยำ่ งเดียว ดังตวั อย่ำงอนิ โฟกรำฟกิ ต่อไปน้ี เลือก ท่ีจะเล่ำเรือ่ งรำวเก่ยี วกบั กำรเสียชีวิต ของสัตว์ ต่ำงๆ ในรูปแบบลำดับข้อมูลแทนท่ีจะนำเสนอเพี ยงแผนภูมิหรือตัวเลข สถติ ทิ ำให้ได้ผลลพั ธท์ ดี่ ูนำ่ สนใจ ◀◀ ตัวอยำ่ งเทมเพลตอนิ โฟกรำฟกิ (ท่ีมำ: www.shorturl.asia/PqoFK) 54

เขียนโครงร่างขอ้ ความ มำถึงขั้นตอนสุดท้ำยก่อนเริ่มต้นออกแบบอินโฟกรำฟกิ ในเชิงศิลป์ คือให้เรำ เขียนประเด็นท้ังหมด ท่ีจะใช้ในกำรสร้ำงอินโฟกรำฟกิ ลงบนกระดำษ ซ่ึงควรใช้ ข้อควำมที่กระชับ แต่ต้องรักษำควำมหมำยและใจควำมสำคัญของเนื้อหำน้ันไว้ และ ต้องไปด้วยกันได้กับองค์ประกอบอ่ืนๆ ที่เรำเลือกมำวำงในอินโฟกรำฟกิ ด้วย เช่น ไอคอน หรือรูปภำพต่ำง ๆ เป็นตน้ โดยจะประกอบด้วย หัวขอ้ คำเกรน่ิ เน้ือหำ และ ทม่ี ำของข้อมูล ซ่งึ แต่ละสว่ นควรมลี ักษณะ ดงั น้ี 55

• หัวข้อ หรือหัวเร่ือง (Title) เป็นคำที่สื่อถึงข้อมูลที่จะนำเสนอ ปกติจะ ถูกวำงไว้ด้ำนบนสุดของ อินโฟกรำฟกิ เพื่ อให้ดูโดดเด่น และดึงดูด ผ้อู ำ่ น • คาเกริน่ เนือ้ หา (Introduction) คำเกร่ินกอ่ นเข้ำสเู่ นื้อหำอนิ โฟกรำฟกิ ไมค่ วรยำวเกนิ 2.5 บรรทดั • เน้ือหา (Body content) เป็นข้อมูลที่เรำได้สรุปใจควำมให้กระชับ ที่ ผู้อ่ำนเข้ำใจง่ำย เป็นข้อมูล ที่มีกำรเล่ำเรื่องรำว และรองรับข้อมูลที่เรำ อำ้ งถึง • ที่มาของแหล่งข้อมูล (Source) ปกติถูกวำงไว้ในตำแหน่งด้ำนล่ำง ของอินโฟกรำฟกิ เป็นส่วนท่ีไม่ควรลืม ซึ่งอำจระบุวันท่ีในกำรค้นหำ ขอ้ มลู ลงไปดว้ ย • ผจู้ ดั ทา เช่น ช่ือ บรษิ ัท และอีเมล์ตดิ ต่อ เปน็ ตน้ ส่วนใหญจ่ ะจัดวำงไว้ ดำ้ นลำ่ งสดุ ของอินโฟกรำฟกิ หำกผู้ชมเป็นคนรุ่นใหม่ก็อำจใช้อำรมณ์ทันสมัยท่ีไม่ต้องเป็นระเบียบนักก็ได้ แต่ถ้ำเป็นผู้บริหำรหรือนักธุรกิจ ก็อำจต้องกำหนดอำรมณ์ให้ดูจริงจังมำกข้ึน จุดประสงค์อินโฟกรำฟกิ มีผลต่อกำรกำหนดอำรมณ์ให้สอดคล้องกับเป้ำหมำยของ เรำ เช่น ✓ อนิ โฟกรำฟกิ เพื่อกำรศึกษำ ✓ อนิ โฟกรำฟกิ ที่ใหแ้ รงบนั ดำลใจ ✓ อนิ โฟกรำฟกิ เพื่อควำมบนั เทิง ✓ อินโฟกรำฟกิ ท่มี ีเปำ้ หมำยเพ่ือโนม้ น้ำวใจ 56

โดยกำรเลอื กใช้รูปหรือสัญลักษณ์ทม่ี คี วำมเก่ียวข้อง เพื่อใช้เป็นธีมของภำพ นั้นเป็นประโยชน์อย่ำงมำก ต่อไป น้ีเป็นตัวอย่ำงเพื่ อ เป็นแนวทำงในกำรนำมำ ประยกุ ตใ์ ชก้ บั อนิ โฟกรำฟกิ ของเรำ ตัวอยำ่ งอนิ โฟกรำฟกิ ทมี่ ีกำรใช้รังผึ้งและตัวผงึ้ ตลอดทัง้ ช้ิน ตวั อยำ่ งอินโฟกรำฟกิ ทม่ี กี ำรนำสวน (ท่มี ำ: https://www.pinterest.com/pin/357684395404232561/) และพืชผกั มำใชง้ ำนประกอบอินโฟกรำฟกิ (ทม่ี ำ: https://www.nia.nih.gov) 57

ตวั อยำ่ งอนิ โฟกรำฟกิ ที่มกี ำรใช้ธีมเก่ยี วกบั ปำ่ ตัวอยำ่ งอินโฟกรำฟกิ ท่ีมีกำรใช้ธีมเกี่ยวกบั ถนน (ที่มำ: www.shorturl.asia/16VRQ) (ที่มำ: https//ebookfriendly.com) 58

สีก็เป็นส่วนสำคัญที่ทำให้อินโฟกรำฟกิ ดูสวยงำมและช่วยดึงดูดควำมสนใจ ซึ่งกำรเลอื กใช้สีตำมทฤษฎสี นี น้ั มดี งั น้ี • ใช้เฉดสีท่ีแตกต่างกัน ยกตัวอย่ำงเช่น น้ำเงิน เหลือ แดง ซึ่งเป็นสีที่มี เฉดสตี ่ำงกันอย่ำงชัดเจน และเปน็ แม่สี ซึ่งจะทำให้อินโฟกรำฟกิ น้ันดูโดด เดน่ • ใชส้ ีทเ่ี ป็นคสู่ ใี กล้เคยี งและสที ี่ตรงข้ามกนั กัน เช่น สีเขยี วเขม้ และสเี ขยี ว ออ่ น กับสชี มพู และสมี ว่ ง จะทำให้อินโฟกรำฟกิ นนั้ ดึงดูดสำยตำได้ดี 59

• ใช้เฉดสีโทนเดียวกัน เช่น สีฟำ้ สีฟำ้ อ่อน หรือสีอ่ืนๆ ที่เป็นแนวเดียวกัน จะทำให้อินโฟกรำฟกิ น้ัน ดูสบำยตำ นอกจำกน้ันกำรเลือกสีท่ีเหมำะสมใหก้ ับตัวอักษร และพื้นหลังจะช่วยให้ผู้อ่ำน สำมำรถอ่ำนข้อควำมได้ง่ำย ซึ่งกำรใช้สีที่มีควำมแตกต่ำงกันจะช่วยเพิ่ มควำมโดด เด่นให้กับข้อควำมท่ีจะนำเสนอ แต่ถ้ำสีพ้ื นหลังเป็นสีเข้ม เช่นสีน้ำเงิน สีตัวอักษรก็ ควรเป็นสี อ่อน เช่นสีขำว หรือสีเหลือง เพื่ อให้สำมำรถมองเห็น ข้อควำมได้ชัด อย่ำงไรก็ตำมกำรเลอื กใช้สีมำกเกินไป อำจทำใหอ้ นิ โฟกรำฟกิ ดูไม่น่ำสนใจ แตแ่ นะนำ ใหเ้ ลือก ใชส้ ีเพียง 2 ถึง 3 สีก็เพียงพอแล้ว ควำมแตกต่ำง ควำมแตกต่ำง ของสี ของสี 60

ต่อไปน้ีเป็นตัวอย่ำงชุดสีท่ีถูกเลือกสรรมำแล้วว่ำเข้ำพวกกัน ซ่ึงเรำสำมำรถ ลองนำไปใช้ได้ แหล่งทม่ี ำ: https://www.dearcowboy.com/library/82 : https://www.dearcowboy.com/library/145 61

62

63

64

เว็บไซต์ Pinterest เป็นแหล่งที่มีกำรรวมชุดสีต่ำง ๆ ไว้ให้เรำเลือกนำมำใช้ งำนหลำกหลำยสไตล์ โดยสำมำรถใช้คำค้นว่ำ Pantone ก็จะปรำกฏตัวอย่ำงชุดสี มำกมำยใหน้ ำไปใช้งำนได้ (ท่ีมำ : Pinterest.com) เอกสำกกำรเลือกชุดสีท่ีเหมำะสมแล้ว กำรเลือกแบบอักษรจะช่วยให้อำรมณ์ และภำพรวมของอินโฟกรำฟกิ ไปในทิศทำงท่ีเรำต้องกำรได้เช่นกัน โดยปัจจุบันมี ฟอนต์หรือแบบอกั ษรใหเ้ รำเลือกใชไ้ ด้มำกมำย ซึ่งในหัวข้อน้ีขอแนะนำเทคนิคกำรใช้ แบบอกั ษรตำ่ งๆ กับอนิ โฟกรำฟกิ ของเรำ 65

• กาหนดการใช้ฟอนต์สาหรับข้อมูลแต่ละประเภท เช่น หัวข้อย่อยสำหรับ เนือ้ หำ และสำหรบั คำอธิบำยภำพ เปน็ ต้น ◀◀ ทม่ี ำ : shorturl.asia/RWdE8 • หลีกเลี่ยงการใช้ฟอนต์ท่ีมีรูปร่างใกล้เคียงกัน ในข้อควำมท้ังหมดแต่ควร เลือกใช้ฟอนต์กลุ่มท่ีต่ำงกันเพ่ื อให้เกิดกำรตัดกันและช่วยดึงดูดควำมสนใจ ไดด้ ีกวำ่ ◀◀ ท่มี ำ shorturl.asia/b78ma 66

• เลือกขนาดของฟอนต์ทีต่ า่ งกันจากฟอนต์หลายๆ แบบ เชน่ หัวเรือ่ ง หัวข้อ ยอ่ ย และเนือ้ หำ เพ่ือทำให้เกดิ กำรตัดกนั และให้เหน็ ลำดับช้ันของข้อมูล ◀◀ (ท่ีมำ : https://www. freeplik.com) • จบั คฟู่ อนต์ที่แตกตา่ งกัน เพื่อใหข้ อ้ ควำมดู โดดเดน่ โดยให้นำมำจดั วำงเพ่ือ ดึงควำมสนใจ ◀◀ (ทม่ี ำ : https://www. freeplik.com) 67

• ใช้ฟอนต์ที่มีหน้าตาใกล้เคียงกัน หรืออยู่ในกลุ่มฟอนต์เดียวกัน เพ่ื อ ประหยดั เวลำในกำรเลือกฟอนต์ ◀◀ (ทีม่ ำ : https://www. freeplik.com) • ยึดหลักความเรียบง่าย โดยใช้ฟอนต์เพี ยงสองหรือสำมแบบ เพื่ อทำให้ ภำพรวมดงู ่ำย และ หลีกเลี่ยงกำรใช้ฟอนตท์ ่ดี ูยุ่งเกนิ ไป ◀◀ (ท่ีมำ : https://www. freeplik.com) 68

ภำพท่ีนิยมนำมำใช้ในอินโฟกรำฟกิ น้ันอำจหลำยรปู แบบด้วยกนั ซ่ึงเรำอำจนำ ไอคอนมำใช้ แตจ่ ะต้องดูควำมเหมำะสมวำ่ สอดคลอ้ งกบั ข้อมลู ท่จี ะนำเสนอหรือไม่ ต่ อ ไ ป น้ี เ ป็ น ข้ อ แ น ะ น ำ ร ใ น ก ำ ร ใ ช้ ไ อ ค อ น ป ร ะ ก อ บ อิ น โ ฟ ก ร ำ ฟ ิก ไ ด้ อ ย่ ำ ง มี ประสทิ ธิผล • แทนท่ีช่ือและหัวข้อต่างๆ ด้วยไอคอน เป็นกำรใช้ไอคอนแทนแต่ละช่ือใน รำยกำรหรอื แผนภูมโิ ดยไมต่ อ้ งมขี อ้ ควำม ◀◀ (ทมี่ ำ : https://www. freeplik.com) • ใช้ไอคอนในกราฟและแผนภูมิ เรำสำมำรถใช้ ไอคอนในแต่ละชุดข้อมูลแทนที่ จะพิมพ์ขอ้ ควำม เพ่ือกำกับปำ้ ยชื่อได้ ◀◀ (ท่มี ำ : https://www. freeplik.com) 69

• ใช้ไอคอนในรายการข้อมลู ใหเ้ รำลองแทนทีต่ ัวเลขหรือสญั ลักษณห์ น้ำต่ำง ๆ ในรำยกำรข้อมูลด้วยไอคอน เพื่อสื่อควำมหมำยไดด้ ีกว่ำ ◀◀ (ทม่ี ำ : https://www. freeplik.com) • ใช้ไอคอนในหัวเรอ่ื งและพื้ นหลงั โดยอำจเป็นพื้นหลงั ของหัวเรือ่ ง หรือสว่ น อน่ื ๆ ของอนิ โฟกรำฟกิ กไ็ ด้ ◀◀ (ท่มี ำ : https://www. freeplik.com) 70

• ใช้ไอคอนในการส่อื เร่อื งราว หลกั กำรหรือแนวคิดตำ่ ง ๆ ทต่ี อ้ งกำรนำเสนอ ทำใหเ้ ขำ้ ใจไดง้ ่ำย และตอ้ งเสยี เวลำอ่ำนข้อควำม (ทีม่ ำ : www. shorturl.asia/yThka) • จบั ค่ไู อคอนกับฟอนต์ หรือเฉดสี เพื่อจับคสู่ องสง่ิ ในรปู แบบที่เรยี บง่ำย (ทมี่ ำ : https://www. freeplik.com) 71

ภำพมักถูกนำมำใช้ประกอบอินโฟกรำฟกิ โดยอำจช่วยอธิบำยส่วนประกอบ ต่ำง ๆ เช่น ภำพสัตว์ ผัก ผลไม้ ร่ำงกำยมนุษย์ เป็นต้น โดยมักมีกำรช้ีและแสดง รำยละเอยี ดแตล่ ะสว่ นของภำพให้เห็นอย่ำงชัดเจน ◀◀ (ทม่ี ำ : shorturl.asia/AI8Qv) ต่อไปเป็นข้อแนะนำในกำรใชภ้ ำพต่ำง ๆ ร่วมกับข้อควำมหรือองค์ประกอบอื่น ๆ บนอินโฟกรำฟกิ ของเรำ • เลือกใช้ภาพทชี่ ่วยสื่ออารมณ์ท่เี ข้ากบั ภาพรวมของอินโฟกราฟกิ ซ่ึงจะช่วย เพิ่มควำมโดดเด่นใหก้ บั อนิ โฟกรำฟกิ ท่ีสรำ้ ง ◀◀ (ทีม่ ำ : https://futurism.com/images /%20what-are-algorithms) 72

• เลือกใช้แบบอกั ษรหรือฟอนตท์ ี่เสรมิ โทนหรืออารมณข์ องภาพ ทีน่ ำมำใช้เป็น พ้ืนหลงั อนิ โฟกรำฟกิ ◀◀ (ทมี่ ำ : https://futurism.com/images/ sixth-senses%20animal-world) • จัดวางข้อความประกอบภาพให้เหมาะสม โดยแทนท่ีจะวำงบนภำพโดยตรง เรำอำจเรียงใชร้ ูปทรงแบบกึ่งโปร่งใสและวำงขอ้ ควำมไว้ด้ำนบนอีกทเี พ่ืออ่ำน งำ่ ย ◀◀ (ที่มำ : https://futurism.com/images/ %20seven-wonders-solar-system) 73

• เลือกใช้ภาพที่มีจุดเด่นพร้อมกับเว้นพ้ื นที่ว่าง สำหรับวำงข้อควำมท่ีเป็น ขอ้ มลู ประกอบไดอ้ ย่ำงเพียงพอ และดไู มร่ กบนภำพจนเกินไป ◀◀ (ทมี่ ำ : http://www.sprint-interactive.com/ africa-elephant-poaching-infographic/) กรำฟและไดอะแกรม ส่วนใหญ่จะใช้ข้อมูลท่ีเป็นตัวเลขหรือสถิติ เช่น กำร วิเครำะห์ หรือผลวิจัยต่ำง ๆ เพื่อให้ดูง่ำยขึ้น โดยกำรสร้ำงกรำฟขั้นแรกเรำควร เขียนข้อมูลหรือแนวคิดต่ำง ๆ ที่ต้องกำรนำเสนอลงบนกระดำษก่อน และใน ขั้นตอนที่สองให้เลือกว่ำกรำฟประเภทใดที่น่ำจะเหมำะสมที่สุดในกำรนำเสนอ ขอ้ มูล เพ่ือใหผ้ ชู้ มเกดิ กำรรับร้ตู ำมทเี่ รำต้องกำร ◀◀ (ที่มำ : https://www. freeplik.com) 74

ต่อไปนี้เป็นแนวทำงในกำรเลือกใช้กรำฟ ให้เหมำะกับลักษณะข้อมูลของเรำที่ ต้องกำรนำเสนอ โดยจะพิจำรณำจำกลักษณะของข้อมูลเป็นข้อมลู เชิงเปรยี บเทยี บ ขอ้ มลู ท่ีมกี ำรแบ่งสดั สว่ น ข้อมลู ท่ีสมั พันธก์ ัน และข้อมูลแบบกระจำยดังนี้ 75

รายการ (Lists)เหมำะสำหรับกำรใช้แสดงขอ้ มูลท่มี ีองค์ประกอบยอ่ ย มีลำดับ ขั้นตอน หรือกระบวนกำรทำงำน ซ่ึงโดยมำกจะมีตัวเลขกำกับแต่ละรำยกำรด้วย สำหรับรำยกำรนั้นสำมำรถแบง่ ไดเ้ ป็น 3 รปู แบบด้วยกันคอื รายการแบบเชิงเส้น (Linear list) เป็นกำรนำเอำข้อมูลที่มีกำรแยกเป็น หวั ขอ้ ยอ่ ยไวแ้ ล้วมำแสดงในรูปทรงต่ำง ๆยกตัวอยำ่ งเช่น ยอดขำยสินคำ้ ทงั้ หมด - สินค้ำ ก - สินคำ้ ข อำจนำเสนอเปน็ สนิ คา้ - สินค้ำ ค - สินค้ำ x ก สินคา้ สนิ ค้า สินค้า ข ค X 76

ตวั อย่ำงกรำฟฟกิ สำหรบั ใชน้ ำเสนอรำยกำรแบบเชิงเสน้ มดี ังนี้ (ที่มำ : https://www. freeplik.com) รายการแบบลาดบั (Ordered list) เป็นกำรนำเอำข้อมูลท่เี ปน็ ลำดับรำยกำร มำแสดงในรปู ทรงต่ำง ๆ ยกตัวอยำ่ งเชน่ หมำยเลขรำยกำรสนิ ค้ำ รายการ ก 1 รายการ ข 2 1.รำยกำร ก 2. รำยกำร ข อำจนำเสนอเป็น 3.รำยกำร ค 4. รำยกำร x รายการ ค 3 รายการ x 4 77

ตวั อย่ำงรปู ทรงสำหรับใช้นำเสนอรำยกำรแบบลำดบั มดี งั น้ี ◀◀ (ท่มี ำ: https://www. freeplik.com) ร า ย ก า ร แ บ บ แ ผ น ผั ง ร าย ก าร (Central list) เ ป็ น ก ำ ร น ำ เ อ ำ ข้ อ มู ล ท่ี ประกอบด้วยหวั ขอ้ หลักและหวั ข้อย่อยมำแทนท่ีในรูปทรงตำ่ ง ๆ ยกตวั อย่ำงเช่น หัวข้อหลกั - หวั ข้อยอ่ ย ก - หัวขอ้ ย่อย ข อำจนำเสนอเปน็ หัวขอ้ ย่อย หัวขอ้ ย่อย หัวขอ้ ย่อย - หวั ขอ้ ยอ่ ย ค - หัวขอ้ ยอ่ ย x x ก ข - หัวข้อยอ่ ย ง หัวขอ้ หลัก หวั ข้อย่อย หัวข้อย่อย ง ค 78

ตวั อยำ่ งกรำฟฟกิ สำหรบั ใช้นำเสนอรำยกำรแบบแผนผังรำยกำรมีดังนี้ (ที่มำ: https://www. freeplik.com) เส้นไทม์ไลน์ (Timeline) เหมำะกับกำรแสดงข้อมูลที่เป็นลำดับเวลำ หรือ ลำดบั ข้นั ตอนใหด้ นู ่ำสนใจอำทิประวตั ิกำรก่อตงั้ บรษิ ัทประวัติกำรศึกษำเปน็ ต้น ยกตวั อย่างเชน่ ประวตั ิกำรกอ่ ตั้งบริษทั : เรมิ่ กอ่ ต้ัง เม่อื ปี 2554 และได้รบั กำรรับรองในปี 2555 จำกนัน้ ได้ทำกำรตอ่ เนอื่ งมำจนถงึ ปี 2560 อำจนำเสนอเปน็ 79

ตวั อย่ำงกรำฟกิ ท่ีใชแ้ สดงเส้นไทมไ์ ลน์ ดงั นี้ (ที่มำ: https://www. freeplik.com) 80

กำรนำเสนอข้อมูลหลัก(Key data)จะนำข้อมูลที่มีควำมสำคัญมำใช้โดยส่วน ใหญจ่ ะมีปริมำณหรอื ตวั เลขประกอบ ยกตัวอยำ่ งเชน่ สัดส่วนกำรเดินทำงระบบขนสง่ สำธำรณะในเขตกรงุ เทพมหำนครประจำปี 2560 1. รถโดยสำร ขสมก. 34.52% 2. รถไฟฟำ้ MRT 14.62% 3. เรือคลองแสนแสบ 5.60% 4. เรอื ดว่ นเจำ้ พระยำ 4.06% 5. รถโดยสำร BRT 1.06% 6. รถไฟฟำ้ BTS 37.10% 81

ตัวอยำ่ งกรำฟกิ ท่ีใช้นำเสนอข้อมลู หลกั มีดงั นี้ (ท่ีมำ: https://www.pinterest.com) 82

นอกจำกองค์ประกอบต่ำงๆในกำรสร้ำงอินโฟกรำฟิก เช่น ชุดสี ชุดแบบ อักษร ไอคอน รูปทรงและกรำฟ/แผนภูมิดังที่กล่ำวไปแล้ว ยังมีองค์ประกอบอ่ืน ๆ แล้วสำมำรถนำมำใช้ในกำรออกแบบในอินโฟกรำฟฟิกได้อีก เช่น กำร์ตูน รูปทรง ต่ำง ๆ และแผนท่ี ดังนี้ การ์ตูน จะช่วยดึงดูดควำมสนใจจำกผู้ชมและนอกจำกจะดูไม่ซีเรียสยัง สำมำรถส่ือขอ้ มูลทตี่ อ้ งกำรนำเสนอให้เขำ้ ใจได้งำ่ ยด้วย ◀◀ (ที่มำ: https://positioningmag.com/1092078) รูปทรงต่างๆ ไม่ว่ำจะเป็น สี่เหล่ียม หกเหล่ียม สำมเหลี่ยม วงกลม ส่ีเหล่ียม ท่ีเรำคุ้นเคยกันดีล้วนแล้วแต่ถูกนำมำใช้เป็นองค์ประกอบของอินโฟกรำฟฟกิ เพ่ือ ระบุขอ้ มูลหรอื คำ่ ตัวเลขลงไป ◀◀ (ท่ีมำ : https://www. freeplik.com) 83

(ที่มำ: https://www.pinterest.com) แผนที่ นยิ มมำใช้กบั อินโฟกรำฟฟกิ ท่ีมกี ำรกลำ่ วถึงภมู ปิ ระเทศตำ่ ง ๆ 84

ตวั อย่ำงแผนทีท่ น่ี ำมำใชท้ ำอินโฟกรำฟกิ https://news.thaipbs.or.th/infographic/22#&gid=1&pid=1 หาองคป์ ระกอบเหล่านี้มาใชไ้ ด้จากทไี่ หน? สำหรับผู้ท่ีไม่ถนัดวำดภำพก็สำมำรถดำวน์โหลดภำพเวกเตอร์มำใช้จำกเว็บไซต์ ต่ำง ๆ ท่ีให้บริกำรได้ มีท้ังฟรี และท่ีต้องเสียเงินซื้อ ซึ่งเรำควรรู้เง่ือนไขในกำรนำ ภำพไปใชใ้ หด้ กี อ่ นทุกครง้ั ปกตจิ ะให้ใช้ส่วนตวั เทำ่ นน้ั ไมใ่ หน้ ำไปแจกจ่ำยต่อหรอื นำไป แสวงหำผลประโยชน์เชิงพำณชิ ย์ โดยมเี ว็บไซตต์ ำ่ งๆที่แนะนำดังนี้ 85

Vecteezy.com เป็นเว็บไซต์ที่ให้ดำวน์โหลดภำพโดย เสีหลำกหลำยประเภท ให้เรำนำมำประกอบอินโฟกรำฟกิ ได้ อยำ่ งสวยงำม ไมว่ ำ่ จะเป็นไอคอน ภำพคน สตั ว์ กรำฟ เป็นตน้ เรำสำมำรถดำวน์โหลดภำพฟรีได้ในส่วนของ Free Download แต่สำมำรถ นำไปใช้ได้เฉพำะในงำนส่วนตัว ห้ำมแอบอ้ำงว่ำเป็นผู้สร้ำงภำพในรำยกำรดังกล่ำว และไมส่ ำมำรถนำภำพน้ไี ปขำยตอ่ Freepik.com เป็นอีกหน่ึงเว็บไซต์ให้ดำวน์โห ลด ภำพที่มีหลำกห ลำย หมวดหมู่ให้เรำเลือกค้นหำเพ่ือนำมำสรำ้ งสรรคอ์ ินโฟกรำฟกิ ได้อยำ่ งจุใจ หำกดำวน์ โหลดภำพมำฟรีผู้ใช้ สำมำรถนำไปใช้ได้กับงำนส่วนตัว และจะต้องระบุว่ำภำพน้ีมำ ตกเว็บไซต์ Freepik แต่หำกต้องกำรนำไปใช้งำนมำกกว่ำน้ัน ก็สำมำรถสมัคร สมำชิกแบบ License premium ได้ 86

ตอ่ ไปเรำจะนำองค์ประกอบต่ำงๆ ทไี่ ดเ้ ลอื กไว้ท้ังหมดมำวำงด้วยกัน และปรบั รูปร่ำง สี และภำพประกอบข้อควำมให้ลงตัว โดยขอแนะนำแนวทำง ในกำรวำง องค์ประกอบต่ำงๆ เพื่อให้อินโฟกรำฟกิ ทีไ่ ดด้ ูเป็นมอื อำชีพ ดังน้ี • กาหนดลาดบั ในการแสดงเนอ้ื หา เป้ำหมำย ในกำรออกแบบอนิ โฟกรำฟกิ ทด่ี ี จะต้องมีกำรกำหนดลำดับ หรือเส้นทำงกำรดำเนินเรื่องว่ำข้อมูล หรือ องค์ประกอบใดควรวำงไว้ก่อน-หลัง ส่วนใด ที่ต้องเน้นเป็นพิ เศษ ส่วนไหน เป็นเน้ือหำธรรมดำ โดยอำจแบ่งแต่ละส่วนให้ดูตัดกัน โดยใช้ข้อควำมสีพื้นที่ วำ่ ง หรอื องคป์ ระกอบทต่ี ำ่ งกัน 1 2 3 4 5 6 87

• สร้างจุดที่ดึงดูดความสนใจ ในกำรสร้ำงจุดโฟกัสให้กับผู้ชม เรำสำมำรถ เลือกใชค้ ุณลกั ษณะตำ่ งๆ เพ่ือเนน้ ใหจ้ ดุ นั้นเด่นขน้ึ มำ ได้ เช่น • ใช้เส้นนาเร่ือง อีกเทคนิคหน่ึงที่มักนำมำใช้คือ กำรนำรูปทรงต่ำงๆ เช่น เส้นตรง ลูกศร หรอื รปู ถนน เปน็ ตน้ มำใช้ในกำรนำผอู้ ่ำนจำกข้อมลู ชดุ หน่งึ ไป ยัง ข้อมูลอีกชุดตำมเส้นทำงกำรดำเนินเร่ืองท่ีกำหนดไว้ เรำเรียกเส้นนี้ว่ำ เส้นนำเร่อื ง (Leading line) 88

• วางแต่ละองคป์ ระกอบอย่างสมดุล สว่ นใหญ่เรำต้องกำรให้งำนออกแบบนั้น ดูสมดุลในภำพรวม โดยพิ จำรณำจำกขนำด และรูปทรงที่วำงบนอินโฟ กรำฟกิ ไมว่ ำงองค์ประกอบไวด้ ำ้ นใดดำ้ นหนึ่งจนมำกเกินไป ◀◀ (ที่มำ:https://www.pinterest.com /pin/230105862201633698/) • ใช้องค์ประกอบที่ตัดกัน (Contrast) ไม่ว่ำจะ เป็นสี รูปร่ำง พ้ื นผิว ขนำด ตำแหน่ง หรือสิ่งอื่นๆ เพ่ือทำใหส้ ะดุดตำและดนู ำ่ สนใจ ◀◀ (ทมี่ ำ: www.shorturl.asia/uvkFZ) 89

• ใช้พื้ นทว่ี า่ งอย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ กำรให้มีพื้นทว่ี ำ่ งจะชว่ ยให้อนิ โฟกรำฟกิ ของ เรำจะชว่ ยใหด้ ูสะอำดตำ ทำใหผ้ ูอ้ ่ำนไดพ้ ักสำยตำ ก่อนจะไปสู่เน้อื หำส่วนถัดไป และเนน้ ใหห้ ัวขอ้ ทเี่ รำตอ้ งกำรให้ควำมสำคัญดเู ด่นข้นึ มำดว้ ย ◀◀ (ท่ีมำ: https://www.pinterest.com/ pin/311100286766844862/) ส่งิ ทคี่ วรหลกี เล่ียงในการออกแบบอินโฟกราฟกิ • ไม่ควรมีข้อมูลมากเกนิ ไป อินโฟกรำฟกิ ที่ดีนั้น ควรมีข้อมูลหรือตัวหนังสอื ท่ี น้อยกว่ำภำพ หรือในสัดส่วนที่เหมำะสม และข้อควำมนั้นควรกระชับ สั้น มี เฉพำะขอ้ มลู ที่บง่ ชห้ี รือ อธบิ ำยให้ผอู้ ่ำนควำมเข้ำใจไดโ้ ดยง่ำย ◀◀ (ที่มำ: https://www.pinterest.com /pin/797840890221520905/) 90

• ไมค่ วรทาใหด้ ซู บั ซ้อนหรอื เข้าใจยาก เน่ืองจำกวตั ถุประสงค์ท่ีแท้จรงิ ของกำร ทำอนิ โฟกรำฟกิ น่ันกค็ ือกำรสอ่ื เพื่อใหเ้ ขำ้ ใจขอ้ มลู ได้งำ่ ย ◀◀ (ทม่ี ำ: https://www.pinterest.com/pin /768215648922544153/) • ไม่ควรใช้สีมากเกินไป เพรำะอำจดูยำก และทำให้ผู้อ่ำนไม่สำมำรถจดจ่อกับ ขอ้ มลู ทเี่ รำต้องกำรสือ่ สำร ◀◀ (ทีม่ ำ: www.shorturl.asia/itKO4) 91

• ไม่ควรใช้ตัวเลขมากเกินไป แม้ข้อมูลตัวเลข อำจเป็นส่ิงสำคัญท่ีช่วยให้ภำพ อินโฟกรำฟกิ น้ันดูมีเน้ือหำสำระ แต่ถ้ำมีตัวเลขมำกเกินควำมจำเป็น ก็อำจทำ ให้ดูไม่น่ำอ่ำน ดังนั้นเรำควรคำดคะเนใหถ้ ูกว่ำขอ้ มูล ที่ต้องกำรนำเสนอควรมี มำกน้อยเพี ยงใด (ที่มำ: www. shorturl.asia/7sg25) 92