หน่วยที่ 2 มาตรฐานสายไฟฟ้า

21

22 2.1 มาตรฐานสายไฟฟ้าตาม มอก. 11–2531 2.2 มาตรฐานสายไฟฟา้ ตาม มอก. 11–2553 2.3 สรปุ สาระสําคัญ ประเทศไทยได้ปรับปรุงมาตรฐานสายไฟฟ้าใหม่ โดยสมาคมวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทยในพระ– บรมราชูปถัมภ์ ให้เป็นไปตามมาตรฐาน IEC 60227 คือ มาตรฐานสายไฟฟ้าตาม มอก. 11–2553 และ สายไฟฟา้ ที่ผลติ ตาม มอก. 11–2531 ยังมีใชอ้ ย่เู ดมิ จงึ ควรศึกษาด้วย แสดงความร้เู กยี่ วกบั มาตรฐานสายไฟฟ้าตาม มอก. 11–2531 และ มอก. 11–2553 1. บอกการกาํ หนดสีของสายไฟฟ้าห้มุ ฉนวน ระบบแรงดนั ตาํ่ ท่ผี ลิตตาม มอก. 11–2531 ได้ 2. บอกช่อื และการใชง้ านของสายไฟฟ้าทผ่ี ลิตตาม มอก. 11–2531 ได้ไมต่ ํ่ากวา่ 5 ชนดิ 3. บอกการกําหนดสีของสายไฟฟา้ หมุ้ ฉนวน ระบบแรงดันต่ําท่ผี ลิตตาม มอก. 11–2553 ได้ 4. บอกชอ่ื และการใช้งานของสายไฟฟา้ ท่ีผลติ ตาม มอก. 11–2553 ได้ไมต่ าํ่ กวา่ 5 ชนดิ

23 เน้อื หาสาระ มาตรฐานสายไฟฟ้าและบริภัณฑ์ไฟฟ้าทุกชนิด ต้องมีคุณสมบัติเป็นไปตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์ อุตสาหกรรม (มอก.) หรือมาตรฐานที่การไฟฟ้าฯ ยอมรับ เช่น มาตรฐาน IEC, BS, ANSI, NEMA, DIN, VDE, UL, JIS, AS เป็นต้น หรือเป็นชนิดท่ีได้รับความเห็นชอบจากการไฟฟ้าฯ ก่อน โดยมาตรฐานที่อ้างอิงให้ยึดถือ ตามฉบบั ทปี่ รับปรงุ ล่าสดุ และสายไฟฟา้ ทผี่ ลติ ตาม มอก. 11–2531 ยังมีใช้อยจู่ งึ ควรศึกษาด้วย ประเทศไทยได้ปรับปรุงมาตรฐานสายไฟฟ้าใหม่ ตามมาตรฐาน IEC เนื่องจากปัจจุบันประเทศไทยได้ใช้ อุปกรณ์ตามมาตรฐาน IEC มากขึ้น จึงได้ดําเนินการปรับปรุงมาตรฐานการติดตั้งทางไฟฟ้าสําหรับประเทศไทย โดยสมาคมวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์ หรือเรียกว่า “วสท.” ให้เป็นไปตาม มาตรฐาน IEC 60227 คือ มาตรฐานสายไฟฟ้าตาม มอก. 11–2553 เป็นมาตรฐานบังคับตั้งแต่วันที่ 2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2555 และจะมผี ลบงั คบั ใชต้ ั้งแต่วนั ท่ี 31 กรกฎาคม พ.ศ. 2556 ตามมาตรฐาน วสท. น้ัน การติดต้ังท่ีออกแบบใช้สายไฟฟ้าตามมาตรฐาน มอก. 11–2531 แต่สายไฟฟ้า ที่นํามาใช้เป็นสายที่ผลิตตาม มอก. 11–2553 อนุญาตให้ใช้ขนาดกระแสของสายตามตารางในมาตรฐาน วสท. พ.ศ. 2545 (ฉบบั ปรบั ปรงุ ครั้งท่ี 1 พ.ศ. 2551) ได้และการออกแบบใช้สายไฟฟ้าตามมาตรฐาน มอก.11–2553 แต่ในการตดิ ต้ังอาจมสี ายท่ีผลติ ตาม มอก. 11–2531 รวมอยดู่ ้วย อนญุ าตใหใ้ ช้ขนาดกระแสของสายตามตาราง ในมาตรฐาน วสท. พ.ศ. 2556 ได้ 2.1.1 ขอ้ กําหนดสายไฟฟา้ ตามมาตรฐาน วสท. พ.ศ. 2545 (EIT Standard 2001–45) 1. สายไฟฟา้ หมุ้ ฉนวน (1) สายไฟฟา้ ทองแดงห้มุ ฉนวนพวี ซี ี เปน็ ไปตาม มอก. 11–2531 (2) สายไฟฟ้าอะลูมเิ นยี มห้มุ ฉนวนพีวีซี เป็นไปตาม มอก. 293–2541 หมายเหตุ การไฟฟ้านครหลวงหา้ มใชใ้ นระบบสายแรงตํา่ ภายใน (3) สายไฟฟ้าตามมาตรฐานการไฟฟ้านครหลวงหรอื การไฟฟ้าสว่ นภมู ภิ าค 2. สายไฟฟ้าเปลอื ย (1) สายไฟฟ้าทองแดงรดี แขง็ สาํ หรับสายไฟฟา้ เหนือดนิ เปน็ ไปตาม มอก. 64–2517 (2) สายไฟฟา้ อะลูมิเนียมตีเกลียวเปลือย เปน็ ไปตาม มอก. 85–2523 (3) สายไฟฟ้าอะลูมเิ นยี มตเี กลียวเปลือยแกนเหล็ก เป็นไปตาม มอก. 86–2523

24 2.1.2 การกําหนดสขี องสายไฟฟ้าหมุ้ ฉนวน ระบบแรงตา่ํ ระบบแรงตํ่า (Low Voltage System) หมายถึง ระบบไฟฟ้าที่มีแรงดันระหว่างเฟส (Phase to Phase) ไม่เกิน 1,000 โวลต์ หรือแรงดันเทียบดินไม่เกิน 600 โวลต์ การกําหนดสีตามมาตรฐาน วสท. พ.ศ. 2545 (EIT Standard 2001–45) ดงั นี้ 1. ตัวนํานวิ ทรัล ใชส้ ีเทาออ่ นหรือสขี าว 2. สายเส้นไฟ ต้องใช้สายท่ีมีสีต่างไปจากตัวนํานิวทรัลและตัวนําสําหรับต่อลงดิน สีของสาย– ไฟฟา้ ในระบบไฟฟา้ 3 เฟส ให้ใชส้ ายทมี่ ีสีฉนวนหรอื ทาํ เครือ่ งหมายเป็นสีดาํ สีแดง และสีนํา้ เงิน สําหรับเฟส 1, 2 และ 3 ตามลาํ ดับ 3. สายดินของบรภิ ณั ฑไ์ ฟฟา้ ใช้สีเขียว หรือสเี ขยี วแถบเหลืองหรอื เป็นสายเปลอื ย ขอ้ ยกเวน้ ท่ี 1 สายไฟฟ้าทม่ี ขี นาดโตกว่า 16 ตร.มม. ใหท้ าํ เครือ่ งหมายแทนการกาํ หนดสที ี่ ปลายสาย ข้อยกเว้นท่ี 2 สายออกจากเคร่ืองวดั หน่วยไฟฟ้าถงึ บรภิ ณั ฑ์ประธาน (สายประธานเขา้ อาคาร) 2.1.3 ขนาดกระแสของสายไฟฟ้า ขนาดกระแสของสายไฟฟ้า กล่าวถึงเฉพาะสายไฟฟ้าทองแดงหุ้มฉนวนพีวีซีและสายไฟฟ้า ทองแดงห้มุ ฉนวนครอสลงิ กดพ์ อลเิ อทิลนี ในระบบแรงดันต่ํา ดังนี้ ขนาดกระแสของสายไฟฟ้าทองแดงหุ้มฉนวนพีวีซี (Polyvinyl Chloride: PVC) ที่ผลิตตาม มาตรฐานของสํานกั งานมาตรฐานผลติ ภัณฑ์อุตสาหกรรมที่ มอก. 11–2531 ตามตารางที่ 2.1 และ 2.2 ขนาดกระแสของสายไฟฟ้าทองแดงหุ้มฉนวนครอสลิงกด์พอลิเอทิลีน (Cross-Linked Polyethylene: XLPE) ระบบแรงดนั 600 โวลต์ ตามตารางท่ี 2.3

25 ตารางท่ี 2.1 ขนาดกระแสของสายไฟฟา้ ทองแดงหุ้มฉนวนพวี ีซี ตาม มอก. 11–2531 อุณหภูมิตวั นาํ 70 องศาเซลเซยี ส ขนาดแรงดัน 300 หรือ 700 โวลต์ อณุ หภูมโิ ดยรอบ 40 องศาเซลเซียส (สําหรับ วิธกี ารเดินสาย ก–ค) และ 30 องศาเซลเซียส (สําหรบั วิธีการเดินสาย ง–จ) ขนาดกระแสไฟฟ้า (แอมแปร)์ วธิ กี ารเดินสายไฟฟ้า (หมายเหตุ 1) ขนาดสาย หรอื (ตร.มม.) หรือ 0.5 ก ขค ง จ 1 1.5 9 ท่อโลหะ ท่ออโลหะ ทอ่ โลหะ ท่ออโลหะ - 2.5 14 21 4 17 8 8 7 10 9 26 6 23 34 10 31 11 11 10 15 13 45 16 42 56 25 60 15 14 13 18 16 75 35 81 97 50 111 20 18 17 24 21 125 70 137 150 95 169 27 24 23 32 28 177 120 217 216 150 271 35 31 30 58 50 259 185 316 294 240 364 50 43 42 77 65 330 300 424 372 400 509 66 56 54 103 87 431 500 592 487 696 89 77 74 126 105 552 818 623 110 95 91 126 105 – 119 114 156 129 – 148 141 195 160 – 187 180 242 200 – 214 205 279 228 – 251 236 322 259 – 287 269 370 296 – 344 329 440 352 – 400 373 508 400 – 474 419 599 455 – 541 469 684 516

26 หมายเหตุ 1 (ตารางท่ี 2.1) 1) D = เส้นผา่ นศนู ย์กลางของสายไฟฟ้า 2) ชนดิ ของตัวนําและรปู แบบการตดิ ตง้ั ไฟฟ้าเป็นไปดังนี้ วิธีการเดนิ สาย รปู แบบการตดิ ต้งั ชนดิ ของตัวนําและรูปแบบการตดิ ต้งั ก  สายแกนเดยี วหุ้มฉนวนเดินในอากาศ ข  สายแบบหมุ้ ฉนวนมเี ปลอื กเดินเกาะผนัง  สายแกนเดยี วหุ้มฉนวนไมเ่ กนิ 3 เสน้ หรือสายหุ้ม ค ฉนวนมเี ปลอื กไมเ่ กนิ 3 แกน เดินในทอ่ ให้อากาศ ในทอ่ ฝังในผนงั ปนู ฉาบ หรอื ในทอ่ ในฝ้าเพดาน ง  สายแกนเดียวหุม้ ฉนวนไม่เกนิ 3 เส้น หรอื สาย หรอื หุม้ ฉนวนมเี ปลอื กไม่เกนิ 3 แกน เดนิ ในท่อฝังดิน  สายแกนเดยี วหุ้มฉนวนมีเปลอื กไม่เกิน 3 เสน้ จ หรือสายหมุ้ ฉนวนมีเปลือกไม่เกิน 3 แกน ฝังดนิ โดยตรง 3) อุณหภูมิโดยรอบท่ีแตกต่างจาก 40 องศาเซลเซียส (สําหรับวิธีการเดินสายแบบ ก–ค) หรือ 30 องศาเซลเซยี ส (สาํ หรับวธิ ีการเดนิ สายแบบ ง และ จ) ใหค้ ูณค่าขนาดกระแสไฟฟ้าด้วยตัวคูณ ดังน้ี อณุ หภูมิโดยรอบ วิธีเดนิ สาย ก–ค ตวั คณู (องศาเซลเซียส) (หมายเหตุ 1) วิธเี ดินสาย ง และ จ 21–25 – (หมายเหตุ 1) 26–30 1.08 31–45 – 1 1.08 0.94

27 อุณหภมู โิ ดยรอบ วิธเี ดินสาย ก–ค ตัวคณู (องศาเซลเซยี ส) (หมายเหตุ 1) วธิ เี ดินสาย ง และ จ 36–40 1 (หมายเหตุ 1) 41–45 0.91 46–50 0.82 0.87 51–55 0.71 0.79 56–60 0.58 0.71 – – 4) ในท่ีซ่ึงมีการเดินสายผสมระหว่างการเดินสายในอากาศหรือเกาะผนัง (วิธีการเดินสาย ก หรือ ข) และการเดินสายในท่อ (วิธีการเดินสาย ค) หากความยาวสายที่เดินในท่อไม่เกินคร่ึงหน่ึงของความยาวสาย ท้ังหมด และสายท่ีเดินในท่อยาวไม่เกิน 6 เมตร อนุญาตให้ใช้ค่าขนาดกระแสไฟฟ้าตามวิธีการเดินสายใน อากาศหรือเกาะผนงั ได้ ตารางที่ 2.2 ขนาดกระแสไฟฟ้าของสายไฟฟ้าทองแดงหมุ้ ฉนวนพวี ีซี ตาม มอก.11–2531 อณุ หภูมิตวั นาํ 70 องศาเซลเซียส ขนาดแรงดันไฟฟ้า 300 หรอื 750 โวลต์ อุณหภมู ิโดยรอบ 40 องศาเซลเซียส วางบนรางเคเบลิ (Cable Tray) ขนาดสาย D ขนาดกระแสไฟฟ้า (แอมแปร)์ (ตร.มม.) วธิ กี ารเดินสาย (หมายเหตุ 2) D 1 .. .. .. .... 1.5 ก 2.5 – ข ค งจ ฉ 4 – – – – 11 10 6 – – – – 14 13 10 – – – – 18 17 16 – – – – 24 23 – – – – 31 29 – – – – 43 41 – – – 56 53

28 ตารางท่ี 2.2 ขนาดกระแสไฟฟ้าของสายไฟฟ้าทองแดงหุม้ ฉนวนพีวีซี ตาม มอก.11–2531 อุณหภูมติ ัวนํา 70 องศาเซลเซยี ส ขนาดแรงดนั ไฟฟ้า 300 หรอื 750 โวลต์ อุณหภูมโิ ดยรอบ 40 องศาเซลเซียส วางบนรางเคเบลิ (Cable Tray) (ต่อ) ขนาดกระแสไฟฟ้า (แอมแปร)์ วธิ กี ารเดินสาย (หมายเหตุ 2) ขนาดสาย D .. .. .. .... (ตร.มม.) D ข ค งจ ฉ 25 35 ก – – – 77 73 50 – 70 – – – – 95 90 95 169 120 217 110 143 101 119 113 150 271 185 316 141 183 130 148 140 240 364 300 424 176 230 163 187 178 400 509 500 592 205 267 190 214 203 696 818 237 308 218 251 238 276 360 254 287 273 331 432 305 344 327 444 504 414 400 393 522 593 487 – – 613 699 572 – – หมายเหตุ 2 (ตารางท่ี 2.2) 1) D = เสน้ ผ่านศนู ยก์ ลางของสายไฟฟ้า 2) ชนิดของตวั นาํ และรูปแบบการตดิ ต้ังเป็นไป ดังน้ี วธิ กี ารเดนิ สาย รปู แบบการตดิ ต้งั ชนดิ ของตัวนําและรปู แบบการติดตง้ั ก D  สายแกนเดียววางเรียงกันช้นั เดียวบนรางเคเบิล มีระยะ ห่างระหว่างสายไม่นอ้ ยกว่าเส้นผา่ นศูนย์กลางของสาย D เสน้ โตทีอ่ ยใู่ กลก้ นั

29 หมายเหตุ 2 (ตารางท่ี 2.2) 1) D = เส้นผา่ นศนู ยก์ ลางของสายไฟฟ้า 2) ชนดิ ของตัวนาํ และรูปแบบการติดตง้ั เป็นไปดงั นี้ (ตอ่ ) วิธกี ารเดนิ สาย รูปแบบการติดตัง้ ชนิดของตัวนําและรปู แบบการติดต้งั ข  สายแกนเดยี ววางบนรางเคเบลิ ไม่มีระยะห่างระหว่าง ค เรียงกนั หรือซอ้ นกัน  สายแกนเดียววางซอ้ นกนั เป็นสามเหล่ยี มบนเคเบิล ง มรี ะยะห่างระหวา่ งกลมุ่ สายไมน่ ้อยกวา่ 2.15 เท่าของเสน้ จ ผ่านศนู ยก์ ลางของสายแต่ละเสน้  สายแกนเดยี ววางบนรางเคเบิลมฝี าปดิ ท่ีไมม่ รี ะยะห่าง ระหว่างสายวางเรยี งกนั หรอื วาง ซอ้ นกนั  สายหลายแกนวางบนรางเคเบิลวางเรยี งกนั หรอื ซอ้ นกัน ฉ .. .. .. ....  สายหลายแกนวางบนรางเคเบิลมีฝาปิดทึบยาวเกิน 1.80 เมตร วางเรยี งกนั หรอื ซ้อนกนั 3) อุณหภูมิโดยรอบท่ีแตกต่างจาก 40 องศาเซลเซียส ให้คูณค่าขนาดกระแสไฟฟ้าด้วยตัวคูณ เช่นเดยี วกบั หมายเหตขุ องตารางท่ี 2.1 ตารางท่ี 2.3 ขนาดกระแสของสายไฟฟา้ ทองแดงห้มุ ฉนวนครอสลิงกด์พอลิเอทิลนี อุณหภมู ิตวั นาํ 90 องศา- เซลเซียสขนาดแรงดัน 600 โวลต์ อุณหภูมโิ ดยรอบ 40 องศาเซลเซียส (สําหรบั การเดนิ สายใน อากาศ) และ 30 องศาเซลเซยี ส สําหรับการเดนิ สายใตด้ นิ ขนาดกระแส (แอมแปร์) วิธกี ารเดนิ สาย ขนาดสาย ก ขค ง (ตร.มม.) สายแกน เดียวเดนิ ใน สายแกนเดยี ว 3 เสน้ สายแกนเดียว 3 เสน้ สายแกนเดียวไมเ่ กนิ 3 เส้น 2.5 อากาศ หรือสายหลายแกนไม่ เดินในท่อฝังดิน หรือสายหลายแกนไมเ่ กนิ 36 เกนิ 3 แกน เดนิ ในทอ่ ท่อโลหะ ทอ่ อโลหะ 3 แกน ฝังในดนิ โดยตรง โลหะในอากาศ 25 31 28 44

30 ตารางที่ 2.3 ขนาดกระแสของสายไฟฟ้าทองแดงหุม้ ฉนวนครอสลงิ กด์พอลเิ อทิลนี อณุ หภมู ิตวั นาํ 90 องศา- เซลเซียสขนาดแรงดัน 600 โวลต์ อุณหภมู โิ ดยรอบ 40 องศาเซลเซยี ส (สําหรบั การเดนิ สายใน อากาศ) และ 30 องศาเซลเซยี ส สาํ หรบั การเดนิ สายใต้ดิน (ตอ่ ) ขนาดกระแส (แอมแปร์) วธิ กี ารเดนิ สาย ขนาดสาย ก ข คง (ตร.มม.) สายแกน สายแกนเดียว 3 เส้น สายแกนเดียว 3 เส้น สายแกนเดยี วไม่เกิน 3 เสน้ เดียวเดินใน หรือสายหลายแกนไม่ 4 อากาศ เกนิ 3 แกน เดนิ ในท่อ เดินในทอ่ ฝงั ดิน หรอื สายหลายแกนไมเ่ กนิ 6 โลหะในอากาศ ท่อโลหะ ทอ่ อโลหะ 3 แกน ฝังในดนิ โดยตรง 10 47 16 60 33 41 36 57 25 82 35 110 42 52 46 71 50 148 70 184 56 70 61 94 95 224 120 286 76 93 81 122 150 356 185 417 100 123 107 156 240 481 300 559 123 151 130 187 400 672 500 782 153 184 156 221 921 1,080 191 230 197 270 239 285 241 325 275 329 277 368 322 380 318 413 368 436 363 466 440 518 430 539 510 612 501 607 604 734 586 687 686 855 685 773

31 2.1.4 ขอ้ กาํ หนดการใชง้ านของสายไฟฟา้ ตามมาตรฐาน มอก. 11–2531 สายไฟฟ้าที่ใช้มากท่ีสุดในระบบไฟฟ้าแรงดันตํ่าจะเป็นสายไฟฟ้าหุ้มฉนวน ที่ผลิตข้ึนตาม มอก. 11–2531 ดังตารางที่ 2.4 มที ง้ั หมด 17 ชนิด แต่ท่ีนิยมใชม้ ไี มก่ ่ีชนิด เช่น VAF, THW และ NYY เป็นต้น ตารางที่ 2.4 ขอ้ กาํ หนดการใชง้ านของสายไฟฟ้าทีผ่ ลติ ตาม มอก. 11–2531 (อุณหภมู ิใชง้ าน 70oC) มอก. 11–2531 ชนิดของสาย ชอื่ เรียก แรงดันไฟฟา้ ที่ ลักษณะการตดิ ต้ัง ตารางท่ี กาํ หนด (โวลต)์ IV 1 สายไฟฟ้าหุม้ HIV 300  เดินลอยตวั ต้องยึดด้วยวสั ดฉุ นวน ฉนวนแกนเดยี ว  เดินในช่องเดินสายในสถานทแ่ี ห้ง  ห้ามร้อยทอ่ ฝงั ดินหรอื ฝงั ดนิ โดยตรง โครงสร้าง เป็นตัวนําทองแดงหุ้มฉนวนพีวีซี มีทั้งแกนเดี่ยวแข็งและตีเกลียว มีขนาดมาตรฐาน 0.5– 150 ตร.มม. มีหลายสีให้เลอื กใช้ ดงั ตัวอยา่ ง 2 สายไฟฟา้ หุ้ม VAF 300 สายกลม ฉนวนมีเปลือก VAF–S  เดินลอย นอกแกนเดยี ว  เดินเกาะผนัง สายแบน 2 แกน  เดินซ่อน (Conceal) ในผนงั และสายแบน 3  หา้ มฝงั ดินโดยตรง แกน  เดนิ รอ้ ยท่อฝงั ดนิ ได้แต่ต้องป้องกัน ไม่ให้น้ําเข้าภายใน ทอ่ และปอ้ งกัน ไมใ่ หส้ ายมีโอกาสแช่นาํ้ สายแบน  เดนิ เกาะผนงั  เดนิ ซ่อน (Conceal) ในผนงั  เดินในช่องเดนิ สาย ยกเว้น รางเดินสาย  ห้ามร้อยทอ่ ฝังดินหรือ ฝังดินโดยตรง

32 ตารางที่ 2.4 ขอ้ กําหนดการใชง้ านของสายไฟฟ้าทีผ่ ลิตตาม มอก. 11–2531 (อุณหภมู ใิ ชง้ าน 70oC) (ตอ่ ) มอก. 11–2531 ชนดิ ของสาย ชอื่ เรียก แรงดนั ไฟฟ้าท่ี ลกั ษณะการตดิ ตง้ั ตารางที่ กําหนด (โวลต์) โครงสร้าง เป็นตัวนําทองแดง มีทั้งแกนเด่ียวแข็งและตีเกลียว มีขนาดมาตรฐาน 0.5–35 ตร.มม. สาํ หรบั สายแบน 2 แกน ฉนวนเป็นพีวซี ีมีสดี ําและสีเทา เปลอื กนอกเป็นพีวีซี มีสขี าว ดงั ตัวอย่าง ตวั นํา ฉนวน เปลอื กนอก VAF TIS 11–2531 TABLE 2 โครงสร้าง เป็นตัวนําทองแดง มีท้ังแกนเดี่ยวแข็งและตีเกลียว มีขนาดมาตรฐาน 0.5–16 ตร.มม. สําหรบั สายแบน 3 แกน ฉนวนเปน็ พีวีซมี ีสแี ดง สีดาํ และสเี ทา เปลือกนอกเป็นพวี ีซี มสี ขี าว ดงั ตวั อยา่ ง 3 สายไฟฟา้ หมุ้ VVR 300  ใชง้ านทัว่ ไป  ห้ามฝังดินโดยตรง ฉนวนมีเปลอื ก  เดนิ ร้อยท่อฝงั ดนิ ได้แตต่ ้องป้องกนั ไมใ่ ห้นาํ้ เขา้ ภายในทอ่ และป้องกนั นอกหลายแกน ไมใ่ ห้สายมีโอกาสแชน่ ํา้ โครงสร้าง เป็นตัวนําทองแดง มีทั้งแกนเดี่ยวแข็งและตีเกลียว มีขนาดมาตรฐาน 0.5–35 ตร.มม. สําหรับสาย 2 แกน ฉนวนเป็นพีวีซีมีสีดําและสีเทา และ 3 แกน ฉนวนเป็นพีวีซีมีสีดํา สีเทา และสีแดง เปลอื กนอกเปน็ พวี ีซี มีสีดํา ดังตวั อยา่ ง

33 ตารางท่ี 2.4 ขอ้ กาํ หนดการใช้งานของสายไฟฟา้ ท่ผี ลติ ตาม มอก. 11–2531 (อณุ หภมู ิใช้งาน 70oC) (ตอ่ ) มอก. 11–2531 ชนิดของสาย ช่อื เรยี ก แรงดันไฟฟา้ ที่ ลกั ษณะการติดต้ัง ตารางท่ี THW กําหนด (โวลต์) 4 สายไฟฟ้าหมุ้ 750  เดนิ ลอยต้องยึดด้วยวัสดฉุ นวน ฉนวนแกนเดียว  เดินในชอ่ งเดนิ สายในสถานทแ่ี หง้  ห้ามฝังดนิ โดยตรง  เดินรอ้ ยทอ่ ฝงั ดนิ ได้ แตต่ ้องป้องกัน ไม่ให้นํา้ เขา้ ภายในท่อและปอ้ งกัน ไม่ใหส้ ายมีโอกาสแช่นา้ํ โครงสร้าง เป็นตัวนําทองแดงหุ้มฉนวนพีวีซี มีท้ังแกนเดี่ยวแข็งและตีเกลียว มีขนาดมาตรฐาน 0.5– 500 ตร.มม. มีหลายสีให้เลอื กใช้ ดังตวั อยา่ ง 5 สายไฟฟ้าหุ้ม VVF 750 สายกลม ฉนวนมเี ปลือก VVF–S  เดินลอย นอกแกนเดยี ว  เดินเกาะผนัง และสายแบน 2  เดินซอ่ น (Conceal) ในผนงั แกน  เดินในช่องเดนิ สาย  เดินร้อยท่อฝังดินไดแ้ ต่ตอ้ งป้องกนั ไม่ใหน้ า้ํ เขา้ ภายใน ท่อและปอ้ งกนั ไม่ให้สายมโี อกาสแชน่ าํ้ สายแบน  เดนิ เกาะผนัง  เดนิ ซอ่ น (Conceal) ในผนงั  หา้ มเดนิ ในชอ่ งเดินสาย ยกเว้น รางเดินสาย  หา้ มรอ้ ยท่อฝังดินหรอื ฝังดิน โดยตรง

34 ตารางที่ 2.4 ข้อกําหนดการใชง้ านของสายไฟฟา้ ท่ผี ลติ ตาม มอก. 11–2531 (อณุ หภูมิใช้งาน 70oC) (ต่อ) มอก. 11–2531 ชนดิ ของสาย ชือ่ เรยี ก แรงดนั ไฟฟา้ ที่ ลกั ษณะการตดิ ตง้ั ตารางที่ กําหนด (โวลต)์ โครงสร้าง เป็นตัวนําทองแดง มีท้ังแกนเดี่ยวแข็งและตีเกลียว มีขนาดมาตรฐาน 1–35 ตร.มม. สําหรับสายแกนเดียวหุ้มฉนวนพีวีซีสีเทา สําหรับสาย 2 แกน หุ้มฉนวนพีวีซีสีเทาและสีขาว มีเปลือกนอกสี ขาว ดงั ตัวอยา่ ง 6 สายไฟฟ้าหุม้ NYY 750  ใช้งานทัว่ ไป  เดนิ รอ้ ยท่อฝงั ดิน ฉนวนมเี ปลือก  ฝงั ดนิ โดยตรง นอกแกนเดียว โครงสร้าง เป็นตัวนําทองแดงหุ้มฉนวนพีวีซี มีทั้งแกนเด่ียวแข็งและตีเกลียว มีขนาดมาตรฐาน 1– 500 ตร.มม. ดงั ตัวอยา่ ง 7 สายไฟฟ้าห้มุ NYY 750  ใช้งานทั่วไป  เดนิ ร้อยทอ่ ฝงั ดิน ฉนวนมเี ปลือก  ฝังดินโดยตรง นอกหลายแกน โครงสร้าง เป็นตัวนําทองแดงหุ้มฉนวนพีวีซี มีทั้งแกนเด่ียวแข็งและตีเกลียว มีขนาดมาตรฐาน 1– 300 ตร.มม. ดงั ตัวอย่าง

35 ตารางที่ 2.4 ข้อกาํ หนดการใช้งานของสายไฟฟ้าทผี่ ลิตตาม มอก. 11–2531 (อุณหภมู ิใชง้ าน 70oC) (ต่อ) มอก. 11–2531 ชนิดของสาย ชอื่ เรยี ก แรงดนั ไฟฟ้าที่ ลกั ษณะการตดิ ตง้ั ตารางท่ี กาํ หนด (โวลต์) ตวั นํา ฉนวน เปลอื กใน เปลือกนอก NYY TIS 11–2531 TABLE 7 8 สายไฟฟา้ หุ้ม NYY–N 750  ใชง้ านทัว่ ไป ฉนวนมีเปลอื ก  เดินร้อยท่อฝงั ดิน นอก 3 แกน มี  ฝงั ดินโดยตรง สายนิวทรลั โครงสร้าง เปน็ ตวั นาํ ทองแดง มที ัง้ แกนเดี่ยวแข็งและตีเกลยี ว มขี นาด 1–300 ตร.มม. ดงั ตัวอยา่ ง 9 สายไฟฟา้ หุ้ม VCT 750  ใชง้ านทัว่ ไป  ฝังดินโดยตรง ฉนวนมีเปลือก นอก โครงสรา้ ง เป็นตวั นาํ ทองแดงตีเกลียว (ตวั นําฝอย) หุ้มฉนวนพีวีซี มีขนาดมาตรฐาน 0.5–95 ตร.มม. ดงั ตวั อยา่ ง 10 สายไฟฟ้าห้มุ VSF 300  ใชต้ ่อเขา้ เคร่อื งใช้ไฟฟา้ ชนดิ หยบิ ยกไดแ้ ละใชต้ อ่ เขา้ ดวงโคม ฉนวนและเป็น VFF สายชนดิ อ่อนตัว VTF ได้

36 ตารางท่ี 2.4 ข้อกําหนดการใชง้ านของสายไฟฟา้ ทผ่ี ลิตตาม มอก. 11–2531 (อณุ หภูมิใช้งาน 70oC) (ตอ่ ) มอก. 11–2531 ชนิดของสาย ช่ือเรยี ก แรงดนั ไฟฟา้ ที่ ลักษณะการติดตั้ง ตารางที่ กําหนด (โวลต)์ โครงสร้าง เป็นตัวนําทองแดงตีเกลียว (ตัวนําฝอย) หุ้มฉนวนพีวีซี ขนาดมาตรฐาน 0.5–2.5 ตร.มม. ดังตัวอย่าง 11 สายแบน 2 แกน B–GRD 300  เดินเกาะผนัง และสายแบน 3 VAF–G  เดินซ่อน (Conceal) ในผนงั แกน มสี ายดิน  ห้ามเดนิ ในช่องเดนิ สาย ยกเวน้ รางเดนิ สาย  หา้ มร้อยทอ่ ฝังดินหรือ ฝงั ดนิ โดยตรง โครงสร้าง เป็นตัวนําทองแดงหุ้มฉนวนพีวีซี มีท้ังแกนเด่ียวแข็งและตีเกลียว สําหรับสาย 2 แกนมี สายดิน สายเส้นไฟมีขนาด 1–35 ตร.มม. สายดินมีขนาด 1–10 ตร.มม. และสําหรับสาย 3 แกนมีสายดิน สายเส้นไฟมีขนาด 1–16 ตร.มม. สายดินมีขนาด 1–6 ตร.มม. ดังตัวอยา่ ง

37 ตารางที่ 2.4 ข้อกําหนดการใช้งานของสายไฟฟ้าที่ผลติ ตาม มอก. 11–2531 (อณุ หภมู ใิ ช้งาน 70oC) (ต่อ) มอก. 11–2531 ชนดิ ของสาย ชื่อเรยี ก แรงดนั ไฟฟ้าที่ ลกั ษณะการติดต้งั ตารางท่ี กําหนด (โวลต์) 12 สายไฟฟา้ หุ้ม VVR–GRD 300  ใชง้ านทวั่ ไป ฉนวนมเี ปลอื ก  ห้ามรอ้ ยทอ่ ฝังดนิ หรอื นอกหลายแกน ฝงั ดนิ โดยตรง โครงสร้าง เป็นตัวนําทองแดงหุ้มฉนวนพีวีซี มีทั้งแกนเด่ียวแข็งและตีเกลียว สายเส้นไฟมีขนาด 1– 35 ตร.มม. สายดินมีขนาด 1–10 ตร.มม. ดงั ตัวอยา่ ง ตัวนําสายเส้นไฟ เปลือกนอก VVR-G TIS 11–2531 TABLE 12 ตวั นําสายดิน ฉนวน 13 สายแบน 2 แกน VVF–GRD 750  เดินเกาะผนัง มีสายดิน  เดนิ ซอ่ น (Conceal) ในผนงั  ห้ามเดินในชอ่ งเดนิ สาย ยกเวน้ รางเดนิ สาย  หา้ มร้อยท่อฝงั ดินหรือ ฝังดนิ โดยตรง

38 ตารางท่ี 2.4 ข้อกําหนดการใชง้ านของสายไฟฟ้าทีผ่ ลติ ตาม มอก. 11–2531 (อณุ หภมู ใิ ชง้ าน 70oC) (ตอ่ ) มอก. 11–2531 ชนดิ ของสาย ชือ่ เรยี ก แรงดันไฟฟ้าที่ ลักษณะการตดิ ต้งั ตารางท่ี กําหนด (โวลต)์ โครงสร้าง เป็นตัวนําทองแดงหุ้มฉนวนพีวีซี มีทั้งแกนเด่ียวแข็งและตีเกลียว สายเส้นไฟมีขนาด 1– 35 ตร.มม. สายดนิ มขี นาด 1–10 ตร.มม. ดงั ตัวอยา่ ง ตวั นําสายเส้นไฟ ฉนวน เปลือกนอก VVF-G TIS 11–2531 TABLE 13 ตวั นาํ สายดิน 14 สายไฟฟ้าหุ้ม NYY–GRD 750  ใชง้ านทัว่ ไป ฉนวนมีเปลอื ก  ฝังดินโดยตรง นอกหลายแกนมี สายดิน โครงสร้าง เป็นตัวนําทองแดงหุ้มฉนวนพีวีซี มีท้ังแกนเดี่ยวแข็งและตีเกลียว สายเส้นไฟมีขนาด 1– 300 ตร.มม. สายดินมีขนาด 1–35 ตร.มม. ดงั ตวั อย่าง 15 สายไฟฟ้าหุ้ม VCT–GRD 750  ใชต้ ่อเขา้ เคร่อื งใช้ไฟฟ้าและ ฉนวนมเี ปลือก อุปกรณ์ ไฟฟา้ นอกมีสายดิน โครงสร้าง เป็นตัวนําทองแดงตีเกลียว (ตัวนําฝอย) หุ้มฉนวนพีวีซี สายเส้นไฟมีขนาด 1–35 ตร.มม. สายดนิ มีขนาด 1–10 ตร.มม. ดงั ตัวอย่าง

39 ตารางที่ 2.4 ขอ้ กาํ หนดการใช้งานของสายไฟฟ้าทีผ่ ลติ ตาม มอก. 11–2531 (อุณหภมู ิใช้งาน 70oC) (ต่อ) มอก. 11–2531 ชนดิ ของสาย ชอ่ื เรียก แรงดนั ไฟฟ้าที่ ลกั ษณะการติดตง้ั ตารางท่ี กาํ หนด (โวลต์) 16 สายไฟฟ้าหมุ้ VFF–GRD 300  ใช้ตอ่ เขา้ เครือ่ งใช้ไฟฟา้ ชนิด ฉนวนชนิดออ่ น หยบิ ยกไดแ้ ละใช้ตอ่ เข้าดวงโคม ตัวมีสายดนิ โครงสร้าง เป็นตัวนําทองแดงตีเกลียว (ตัวนําฝอย) หุ้มฉนวนพีวีซี มีหลายสีให้เลือกใช้ สายเส้นไฟมี ขนาด 1–2.5 ตร.มม. สายดนิ มีขนาด 1–1.5 ตร.มม. ดงั ตวั อยา่ ง ตวั นาํ สายเส้นไฟ ฉนวน VFF-G TIS 11–2531 TABLE 16 ตวั นาํ สายดนิ 17 สายไฟฟ้าหุ้ม VAF–F 300  ใช้ต่อเข้าเครอ่ื งใช้ไฟฟ้าทั่วไป ฉนวนมีเปลอื ก นอกหลายแกน โครงสร้าง เป็นตวั นาํ ทองแดงตเี กลยี ว (ตวั นําฝอย) หุ้มฉนวนพีวีซี มีขนาดมาตรฐาน 0.5–16 ตร.มม. ดังตัวอย่าง 2.2.1 ข้อกําหนดสายไฟฟา้ ตามมาตรฐาน วสท. พ.ศ. 2556 (EIT Standard 2001–56) 1. สายไฟฟา้ หมุ้ ฉนวน (1) สายไฟฟ้าทองแดงหุ้มฉนวนพีวีซี เป็นไปตาม มอก. 11–2553 (2) สายไฟฟ้าอะลูมิเนยี มหุ้มฉนวนพวี ซี ี เป็นไปตาม มอก. 293–2541 หมายเหตุ 1. การไฟฟา้ นครหลวงห้ามใชเ้ ดินสายในภายในของระบบไฟฟา้ แรงต่าํ 2. การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค อนญุ าตให้ใช้สายชนิดนเ้ี ป็นตวั นาํ ประธานได้ เฉพาะ การเดนิ สายลอยในอากาศบนวัสดุฉนวน ภายนอกอาคาร

40 (3) สายไฟฟ้าทองแดงหุ้มฉนวนครอสลิงกด์พอลิเอทิลีน เป็นไปตามมาตรฐาน IEC 60502 หรือมาตรฐานทกี่ ําหนดไวข้ า้ งต้น (4) สายไฟฟ้าตามมาตรฐานการไฟฟา้ นครหลวง หรอื การไฟฟ้าส่วนภูมภิ าค 2. สายไฟฟา้ เปลือย (1) สายไฟฟ้าทองแดงรดี แข็ง สาํ หรับสายไฟฟ้าเหนอื ดิน เป็นไปตาม มอก. 64–2517 (2) สายไฟฟา้ อะลูมเิ นยี มตเี กลยี วเปลือย เป็นไปตาม มอก. 85–2548 (3) สายไฟฟ้าอะลมู ิเนยี มตีเกลียวเปลือยแกนเหลก็ เป็นไปตาม มอก. 85–2548 (4) สายไฟฟา้ ตามมาตรฐานการไฟฟา้ นครหลวง หรอื การไฟฟา้ ส่วนภมู ิภาค 2.2.2 การกําหนดสีของสายไฟฟ้าหมุ้ ฉนวน ระบบแรงตํา่ การกาํ หนดสตี ามมาตรฐาน วสท. พ.ศ. 2556 (EIT Standard 2001–56) ดังนี้ 1. ตัวนํานิวทรลั ใชส้ ีฟ้า 2. สายเส้นไฟ ต้องใช้สายท่ีมีสีต่างไปจากตัวนํานิวทรัลและตัวนําสําหรับต่อลงดิน สีของ สายไฟฟ้าในระบบไฟฟ้า 3 เฟส ให้ใช้สายท่ีมีสีฉนวนหรือทําเครื่องหมายเป็นสีนํ้าตาล สีดํา และสีเทา สําหรับ เฟส 1, 2 และ 3 ตามลาํ ดบั 3. สายดินของบรภิ ณั ฑ์ไฟฟ้าใช้สเี ขียว หรอื สเี ขียวแถบเหลอื งหรอื เป็นสายเปลอื ย ข้อยกเวน้ 1. สายไฟฟา้ แกนเดยี วท่ีมขี นาดต้ังแต่ 16 ตร.มม. อาจทาํ เครือ่ งหมายท่ีปลายสายแทน การกําหนดสีได้ 2. สายออกจากเครอื่ งวดั หนว่ ยไฟฟ้าถึงบริภณั ฑป์ ระธาน (สายประธานเขา้ อาคาร) 2.2.3 ขนาดกระแสของสายไฟฟา้ ตามมาตรฐาน มอก. 11–2553 ขนาดกระแสของสายไฟฟ้าทองแดงหุ้มฉนวนพีวีซี ท่ีผลิตตามมาตรฐาน มอก. 11–2553 ยกเป็น ตัวอย่างตามตารางท่ี 2.5–2.9 และมขี อ้ ควรรูเ้ กย่ี วกับแรงดนั ไฟฟ้า ดังน้ี แรงดนั ไฟฟ้ากาํ หนดใหเ้ ปน็ UO/U มี 3 ขนาดคอื 300/300 V, 300/500 V และ 450/750 V UO หมายถงึ แรงดันอารเ์ อม็ เอส (Root Mean Square: RMS) ระหว่างตวั นํากับดิน U หมายถึง แรงดันอาร์เอ็มเอส ระหว่างตัวนาํ กับตวั นาํ ถ้ามีสายในช่องเดินสายไฟฟ้าเดียวกันมากกว่า 1 กลุ่มวงจร โดยไม่นับสายดินของบริภัณฑ์ไฟฟ้า ให้ใช้ตัวคูณปรับค่าขนาดกระแสเนื่องจากจํานวนสายท่ีนํากระแสในช่องเดินสายไฟฟ้าเดียวกันมากกว่า 1 กลุ่ม วงจร เช่น จํานวน 2 กล่มุ วงจร ตวั คูณปรบั คา่ 0.80, จํานวน 3 กลุม่ วงจร ตัวคูณปรบั ค่า 0.70 เป็นต้น

41 ตารางท่ี 2.5 ขนาดกระแสของสายไฟฟ้าทองแดงหุ้มฉนวนพีวีซี มี/ไม่มีเปลือกนอก สําหรับขนาดแรงดัน (UO/U) ไม่เกิน 0.6/1 กิโลโวลต์ อุณหภูมิตัวนํา 70 องศาเซลเซียส อุณหภูมิโดยรอบ 40 องศา– เซลเซียส เดนิ ในชอ่ งเดินสายในอากาศ ลกั ษณะการติดต้ัง กลุ่มที่ 1 กลุ่มท่ี 2 จํานวนตวั นํากระแส 2 3 2 3 ลกั ษณะตวั นาํ กระแส แกนเดียว หลายแกน แกนเดยี ว หลายแกน แกนเดยี ว หลายแกน แกนเดียว หลายแกน รูปแบบการติดตัง้ .. ... 60227 IEC 01, 60227 IEC 02, 60277 IEC 05, 60277 IEC 06, 60277 IEC 10, NYY, รหัสชนดิ เคเบลิ ท่ีใช้งาน NYY-G, VCT, VCT-G, IEC 60502-1 และสายท่ีมีคณุ สมบตั ิพิเศษตา่ ง ๆ เชน่ สายทนไฟ, สายไรฮ้ าโลเจน, สายควันน้อย เป็นต้น ขนาดสาย (ตร.มม.) ขนาดกระแส (แอมแปร์) 1 10 10 9 9 12 11 10 10 1.5 13 12 12 11 15 14 13 13 2.5 17 16 16 15 21 20 18 17 4 23 22 21 20 28 26 24 23 6 30 28 27 25 36 33 31 30 10 40 37 37 34 50 45 44 40 16 53 50 49 45 66 60 59 54 25 70 65 64 59 88 78 77 70 35 86 80 77 72 109 97 96 86 50 104 96 94 86 131 116 117 103 70 131 121 118 109 167 146 149 130 95 158 145 143 131 202 175 180 156 120 183 167 164 150 234 202 208 179 150 209 191 188 171 261 224 228 196 185 238 216 213 194 297 256 258 222 240 279 253 249 227 348 299 301 258 300 319 291 285 259 398 343 343 295 400 – – – – 475 – 406 – 500 – – – – 545 – 464 – หมายเหตุ (ตารางท่ี 2.5) ดคู ําอธิบายรูปแบบการติดต้ังในตารางท่ี 2.9

42 ตารางท่ี 2.6 ขนาดกระแสของสายไฟฟา้ ตวั นําทองแดงห้มุ ฉนวน มเี ปลือกนอก สําหรับขนาดแรงดนั (UO/U) ไม่เกนิ 0.6/1 กโิ ลโวลต์ อณุ หภูมติ วั นํา 70 องศาเซลเซียส อณุ หภมู โิ ดยรอบ 40 องศาเซลเซียส เดนิ เกาะผนังในอากาศ ลักษณะการตดิ ตั้ง 2 กลมุ่ ที่ 3 ไมเ่ กิน 3 จํานวนตัวนาํ กระแส แบน ไม่เกิน 3 กลม หลายแกน ลกั ษณะสาย พีวซี ี กลม หลายแกน ลักษณะตัวนาํ กระแส แกนเดยี ว พีวซี ี ครอสลิงกดพ์ อล-ิ 70oC พวี ีซี ครอสลงิ กดพ์ อ- ประเภทฉนวน เอทิลีน ลิเอทิลนี 70oC 90oC อณุ หภูมติ วั นํา 70oC 90oC รูปแบบการตดิ ต้ัง หรอื VAF, VAF–G NYY, IEC IEC 60502–1 NYY, NYY–G 60227 IEC 10, รหัสชนดิ เคเบิลท่ีใชง้ าน 60502–1 IEC 60502–1 IEC 60502–1 ขนาดสาย (ตร.มม.) 14 12 ขนาดกระแส (แอมแปร์) 15 1 17 16 20 1.5 23 22 16 12 27 2.5 32 29 21 15 36 4 41 37 28 21 47 6 56 51 37 28 65 10 74 69 49 36 87 16 – 90 67 50 108 25 – 112 90 66 134 35 – 145 118 84 163 50 – 186 147 104 208 70 – 227 190 125 253 95 – 264 244 160 293 120 297 194 345 225

43 ตารางท่ี 2.6 ขนาดกระแสของสายไฟฟ้าตวั นาํ ทองแดงหมุ้ ฉนวน มเี ปลือกนอก สาํ หรับขนาดแรงดัน (UO/U) ไม่เกิน 0.6/1 กโิ ลโวลต์ อณุ หภูมิตวั นาํ 70 องศาเซลเซียส อณุ หภมู ิโดยรอบ 40 องศาเซลเซียส เดนิ เกาะผนงั ในอากาศ (ต่อ) ลักษณะการตดิ ต้ัง 2 กล่มุ ที่ 3 ไมเ่ กนิ 3 จาํ นวนตัวนาํ กระแส แบน ไม่เกนิ 3 กลม หลายแกน ลักษณะสาย พวี ซี ี กลม หลายแกน ลกั ษณะตัวนาํ กระแส แกนเดยี ว พวี ซี ี ครอสลงิ กดพ์ อล-ิ 70oC พีวีซี ครอสลงิ กดพ์ อ- ประเภทฉนวน เอทลิ นี ลเิ อทิลนี 70oC 90oC อุณหภมู ติ ัวนํา 70oC 90oC รูปแบบการตดิ ตั้ง หรือ VAF, VAF–G NYY, IEC IEC 60502–1 NYY, NYY–G 60227 IEC 10, รหัสชนิดเคเบิลที่ใชง้ าน 60502–1 IEC 60502–1 IEC 60502–1 ขนาดสาย (ตร.มม.) – 304 ขนาดกระแส (แอมแปร)์ 338 150 – 348 386 185 – 411 397 260 455 240 – 474 455 297 524 300 – 552 537 351 – 400 – 629 620 404 – 500 722 – 823 – หมายเหตุ (ตารางท่ี 2.6) 1) ดูคําอธบิ ายรปู แบบการตดิ ตง้ั ในตารางที่ 2.9 2) ดคู าํ อธบิ ายรหัสชนดิ เคเบลิ ท่ีใช้งานในตารางท่ี 2.10

44 ตารางท่ี 2.7 ขนาดกระแสของสายไฟฟ้าตวั นําทองแดงแกนเดยี วหุม้ ฉนวนพีวซี ี มอก.11–2553 สาํ หรับขนาด แรงดนั (UO/U) ไม่เกิน 450/750 โวลต์ อุณหภูมติ ัวนํา 70 องศาเซลเซียส อณุ หภมู ิโดยรอบ 40 องศาเซลเซียส เดนิ บนฉนวนลูกถว้ ยในอากาศ ลกั ษณะการติดต้ัง กลุม่ ที่ 4 รูปแบบการติดต้ัง D หรือ D D รหสั ชนิดเคเบิลท่ีใชง้ าน DD ขนาดสาย (ตร.มม.) DD 4 6 60227 IEC 01, 60227 IEC 10, NYY 10 ขนาดกระแส (แอมแปร)์ 16 25 30 37 35 39 48 50 56 67 70 78 92 95 113 127 120 141 157 150 171 191 185 221 244 240 271 297 300 315 345 400 365 397 418 453 495 535 573 617 692 741 หมายเหตุ (ตารางท่ี 2.7) 1) ดคู าํ อธบิ ายรูปแบบการติดตง้ั ในตารางที่ 2.9 2) ดูคําอธบิ ายรหสั ชนิดเคเบิลทใ่ี ช้งานในตารางท่ี 2.10

45 ตารางที่ 2.8 ตวั คณู ปรบั คา่ อุณหภมู ิโดยรอบท่ีแตกต่างจาก 40 องศาเซลเซยี ส ใช้กบั ค่าขนาดกระแสของ เคเบิล เมอื่ เดนิ ในอากาศ อณุ หภูมโิ ดยรอบ ฉนวน (องศาเซลเซยี ส) PVC XLPE หรอื EPR เอ็มไอ 11–15 70oC 105oC 16–20 21–25 1.34 1.23 1.41 1.21 26–30 31–35 1.29 1.19 1.34 1.16 36–40 41–45 1.22 1.14 1.26 1.13 46–50 51–55 1.15 1.10 1.18 1.09 56–60 61–65 1.08 1.05 1.09 1.04 66–70 71–75 1.00 1.00 1.00 1.00 76–80 81–85 0.91 0.96 0.91 0.96 86–90 91–95 0.82 0.90 0.79 0.91 0.70 0.84 0.67 0.87 0.57 0.78 0.53 0.82 – 0.71 – 0.76 – 0.64 – 0.70 – 0.55 – 0.65 – 0.45 – 0.59 – – – 0.51 – – – 0.43 – – – 0.35

46 ตารางที่ 2.9 รปู แบบการติดตัง้ อ้างองิ รปู แบบการตดิ ตั้ง ลกั ษณะการตดิ ตง้ั หมายเหตุ วธิ กี ารเดินสาย ... ฝ้าเพดานหรือผนัง สายแกนเดียวหรือหลายแกนหุ้ม ฉนวน มี/ไม่มีเปลือกนอก เดินช่อง หรอื กั น ไ ฟ ที่ เ ป็ น ฉ น ว น เดินสายโลหะหรืออโลหะภายในฝ้า เพดานที่เป็นฉนวนความร้อน หรือ ... กลมุ่ ท่ี 1 ความร้อนคือวัสดุท่ีมี ผนังกันไฟ ค่าการนําทางความ สายแกนเดียวหรือหลายแกนหุ้ม ร้อน อย่างน้อย 10 ฉนวน มี/ไม่มีเปลือกนอก เดินช่อง W/m2⋅K เดินสายโลหะหรืออโลหะเดินเกาะ ผนังหรือเพดานหรือฝังในผนัง กลมุ่ ท่ี 2 กรณีฝังในผนังคอน- คอนกรีตหรือทค่ี ลา้ ยกนั กรีตหรือท่ีคล้ายกัน ผนังนั้นจะต้องมีค่า ความต้านทานความ รอ้ นไมเ่ กนิ 2K⋅m/W สายแกนเดียวหรือหลายแกนหุ้ม กลมุ่ ที่ 3 – ฉนวนมีเปลือกนอก เดินเกาะผนัง หรือ เ พ ด า น ที่ไม่มีสิ่ง ปิด หุ้มที่ D หรอื DDD D กลุ่มที่ 4 ระยะห่างถึงผนังและ คล้ายกนั D ระหว่างเคเบิลไม่น้อย สายเคเบลิ แกนเดียวหุ้มฉนวน ม/ี ไม่ กวา่ เส้นผ่านศนู ยก์ ลาง มีเปลือกนอก วางเรียงมีระยะห่าง DD เดนิ บนฉนวนลูกถว้ ยในอากาศ กล่มุ ท่ี 5 – สายแกนเดียวหรือหลายแกนหุ้ม ฉนวนมีเปลือกนอก เดินในท่อ หรอื โลหะหรอื โลหะฝังดิน

47 ตารางท่ี 2.9 รูปแบบการติดต้ังอ้างองิ (ต่อ) วิธีการเดินสาย รปู แบบการติดต้งั ลักษณะการติดต้งั หมายเหตุ สายแกนเดียวหรือหลายแกน หุ้มฉนวน มีเปลือกนอก ฝังดิน หรือ กลมุ่ ที่ 6 – โดยตรง ส า ย เ ค เ บิ ล แ ก น เ ดี ย ว ห รื อ ร า ง เ ค เ บิ ล แ บ บ ระบายอากาศ หลายแกนหุ้มฉนวน มีเปลือก หรอื กลุ่มที่ 7 จ ะ ต้ อ ง มี พื้ น ที่ รู นอก วางบนรางเคเบิลแบบ ระบายอากาศไม่ น้ อ ย ก ว่ า ร้ อ ย ล ะ ... ...ด้านล่างทึบ รางเคเบิลแบบ 30 ของพ้ืนท่ีผิวราง ...ระบายอากาศหรือรางเคเบิล เคเบลิ ทง้ั หมด แบบบนั ได 2.2.4 ขอ้ กาํ หนดการใชง้ านของสายไฟฟา้ ตามมาตรฐาน มอก. 11–2553 ข้อกาํ หนดการใช้งานของสายไฟฟา้ ตาม มอก. 11–2553 ตามตารางที่ 2.10 ตารางท่ี 2.10 ข้อกาํ หนดการใช้งานของสายไฟฟา้ ตัวนาํ ทองแดง หมุ้ ฉนวนพีวซี ี ตาม มอก.11–2553 รหสั ชนิด ขนาดสาย ลกั ษณะ จาํ นวน อุณหภมู ิ เปลอื ก แรงดันไฟฟ้า การใชง้ าน เคเบลิ / (ตร.มม.) ตวั นํา แกน ตวั นาํ นอก UO/U ช่ือเรยี ก (โวลต)์ 60227 1.5–400 เด่ยี วแขง็ แกน 70oC ไมม่ ี 450/750  ใช้งานทว่ั ไป IEC 01 (Solid) เดียว  เดนิ ในชอ่ งเดนิ สายและต้อง หรือตเี กลยี ว ปอ้ งกนั นา้ํ เขา้ ชอ่ งเดนิ สาย (Stranded)  ห้ามรอ้ ยทอ่ ฝงั ดนิ หรอื ฝงั ดนิ โดยตรง 60227 1.5–240 ฝอย แกน 70oC ไม่มี 450/750  ใช้งานทว่ั ไป IEC 02 (Flexible) เดยี ว  เดินในชอ่ งเดนิ สายและตอ้ ง ปอ้ งกันน้ําเขา้ ช่องเดินสาย  หา้ มร้อยทอ่ ฝังดนิ หรอื ฝังดนิ โดยตรง

48 ตารางที่ 2.10 ขอ้ กาํ หนดการใชง้ านของสายไฟฟ้าตวั นาํ ทองแดง หุ้มฉนวนพีวซี ี ตาม มอก.11–2553 (ตอ่ ) รหสั ชนดิ ขนาดสาย ลักษณะ จาํ นวน อุณหภมู ิ เปลอื ก แรงดนั ไฟฟ้า การใชง้ าน เคเบลิ / (ตร.มม.) ตวั นํา แกน ตัวนาํ นอก UO/U ช่ือเรียก (โวลต์) 60227 0.5–1.0 เดยี่ วแขง็ แกน 70oC ไมม่ ี 300/500  ใช้งานทั่วไป IEC 05 (Solid) เดียว  เดินในชอ่ งเดนิ สายและต้อง ปอ้ งกนั น้ําเขา้ ช่องเดนิ สาย  ห้ามร้อยทอ่ ฝังดนิ หรอื ฝังดนิ โดยตรง 60227 0.5–1.0 ฝอย แกน 70oC ไม่มี 300/500  ใช้งานทว่ั ไป IEC 06 (Flexible) เดียว  เดินในชอ่ งเดนิ สายและต้อง ป้องกันนา้ํ เขา้ ช่องเดินสาย  หา้ มร้อยท่อฝงั ดนิ หรอื ฝงั ดนิ โดยตรง 60227 0.5–2.5 เดย่ี วแขง็ แกน 90oC ไมม่ ี 300/500  ใช้งานทว่ั ไป IEC 07 (Solid) เดียว  เดนิ ในชอ่ งเดนิ สายและตอ้ ง ป้องกนั นาํ้ เขา้ ช่องเดนิ สาย  หา้ มร้อยทอ่ ฝงั ดินหรอื ฝังดนิ โดยตรง 60227 0.5–2.5 ฝอย แกน 90oC ไมม่ ี 300/500  ใช้งานท่วั ไป IEC 08 (Flexible) เดยี ว  เดินในชอ่ งเดนิ สายและต้อง ปอ้ งกันนํ้าเขา้ ช่องเดินสาย  ห้ามร้อยทอ่ ฝังดินหรอื ฝงั ดนิ โดยตรง 60227 1.5–35 ตเี กลียว หลาย 70oC มี 300/500  ใช้งานท่วั ไป IEC 10 (Stranded) แกน  เดนิ ในชอ่ งเดนิ สายและต้อง (มี/ไมม่ ี ปอ้ งกันน้ําเขา้ ชอ่ งเดนิ สาย สายดิน)  วางบนรางเคเบิล  ห้ามร้อยท่อฝงั ดนิ หรอื ฝังดนิ โดยตรง

49 ตารางที่ 2.10 ข้อกาํ หนดการใชง้ านของสายไฟฟ้าตวั นําทองแดง หมุ้ ฉนวนพวี ีซี ตาม มอก.11–2553 (ตอ่ ) รหสั ชนดิ ขนาดสาย ลักษณะ จาํ นวน อุณหภูมิ เปลือก แรงดันไฟฟ้า การใชง้ าน เคเบลิ / (ตร.มม.) ตัวนํา แกน ตัวนํา นอก UO/U ชื่อเรียก (โวลต์) 60227 0.8 ตีเกลยี ว 2 แกน 70oC ไมม่ ี 300/300  ใชง้ านภายในอปุ กรณ์ IEC 41 (Stranded) อิเลก็ ทรอนกิ ส์ 60227 0.5–0.75 ฝอย 1 แกน 70oC มี 300/300  ใชต้ อ่ ไฟประดับตกแตง่ IEC 43 (Flexible) ภายในอาคาร 60227 0.5–0.75 ฝอย หลาย 70oC มี 300/300  ใช้ต่อเขา้ เครอื่ งใชไ้ ฟฟ้าชนิด IEC 52 (Flexible) แกน หยิบยกได้ (ม/ี ไม่มี  ใช้งานภายในเคร่ืองใชไ้ ฟฟา้ สายดนิ ) มี 300/500  ใช้ต่อเข้าเครอ่ื งใช้ไฟฟา้ ชนิด 60227 0.75–2.5 ฝอย หลาย 70oC หยบิ ยกได้ (ใช้งานหนกั ) IEC 53 (Flexible) แกน  ใช้ต่อเข้าดวงโคม (ม/ี ไม่มี สายดิน) หลาย 60227 0.5–0.75 ฝอย แกน 90oC มี 300/300  ใช้ตอ่ เขา้ เครอ่ื งใช้ไฟฟ้าชนดิ IEC 56 (Flexible) (มี/ไม่มี หยิบยกได้ (ใชง้ านหนัก) สายดิน) หลาย  ใช้ต่อเขา้ เครอื่ งใช้ไฟฟา้ ชนดิ 60227 ฝอย แกน หยบิ ยกได้ (ใชง้ านหนกั ) IEC 57 (Flexible) (มี/ไม่มี 0.75–2.5 สายดิน) 90oC มี 300/500  ใช้ในดวงโคมไฟฟา้ ที่ม/ี ไมม่ ี บลั ลาสต์  ใชใ้ นป้ายโฆษณา/ปา้ ยไฟฟา้ NYY 1–500 แกนเดย่ี ว  ใชง้ านทว่ั ไป NYY–G 50–300 ตเี กลียว หลายแกน 70oC มี 450/750  วางบนรางเคเบลิ 25–300 (Stranded) หลายแกน  ร้อยท่อฝงั ดนิ หรือฝงั ดนิ มสี ายดิน โดยตรง

50 ตารางท่ี 2.10 ขอ้ กาํ หนดการใช้งานของสายไฟฟ้าตัวนาํ ทองแดง หุ้มฉนวนพวี ีซี ตาม มอก.11–2553 (ตอ่ ) รหัสชนิด ขนาดสาย ลกั ษณะ จํานวน อณุ หภมู ิ เปลอื ก แรงดนั ไฟฟ้า การใช้งาน เคเบิล/ (ตร.มม.) ตัวนํา แกน ตัวนํา นอก UO/U ชอื่ เรียก (โวลต์) เดยี่ วแขง็ 2 แกน  เดนิ เกาะผนงั VAF 1–16 (Solid) 2 แกนมี 70oC มี 300/500  เดนิ ในชอ่ งเดนิ สาย VAF–G หรือตเี กลียว สายดิน ห้ามรอ้ ยท่อ (Stranded)  หา้ มฝงั ดนิ แกนเดย่ี ว  ใช้งานทั่วไป  ใชต้ ่อเข้าเครอ่ื งใช้ไฟฟ้า หลายแกน มี 450/750  วางบนรางเคเบิล  ร้อยทอ่ ฝงั ดนิ หรือฝงั ดนิ VCT 4–35 ฝอย และ 70oC VCT–G หลายแกน (Flexible) มสี ายดนิ โดยตรง หมายเหตุ (ตารางท่ี 2.10) การใชง้ านต้องสอดคลอ้ งกบั วธิ เี ดนิ สายดว้ ย 2.2.5 การเทียบเคยี งสายไฟฟา้ ตามมาตรฐาน มอก. 11–2531 และ มอก. 11–2553 การเทยี บเคยี งสายไฟฟา้ ตามมาตรฐาน มอก. 11–2531 และ มอก. 11–2553 โดยเทียบเคียง สี ฉนวนและรหสั ชนดิ เคเบิลหรอื ชื่อเรยี กบางชนดิ ดังตารางท่ี 2.10–2.11 ตารางท่ี 2.11 การเทียบเคยี งสีฉนวนของสายไฟฟา้ ช่ือสายไฟฟา้ สีฉนวน สฉี นวน L1 มอก. 11–2531 มอก. 11–2553 ดาํ นํ้าตาล L2 แดง ดํา L3 นํ้าเงิน เทา N เทา หรอื ขาว ฟ้า G เขยี วแถบเหลอื ง เขยี วแถบเหลอื ง

51 สีฉนวน ตามมาตรฐาน มอก. 11–2553 1 แกน : ไม่กาํ หนดสี 2 แกน : สีฟา้ และสนี ้าํ ตาล 3 แกน : สีฟ้า สีน้ําตาล และสีเขียวแถบเหลอื ง หรือสนี าํ้ ตาล สีดํา และสีเทา 4 แกน : สนี ํ้าตาล สีดํา สเี ทา และสเี ขียวแถบเหลอื ง หรือสฟี า้ สีน้ําตาล สีดํา และสเี ทา 5 แกน : สีฟ้า สนี า้ํ ตาล สีดาํ สีเทา และสเี ขียวแถบเหลือง หรอื สีฟ้า สีนาํ้ ตาล สดี ํา สเี ทา และสดี ํา ตารางท่ี 2.12 การเทยี บเคียงรหัสชนดิ ของสายไฟฟา้ รหสั ชนิด เทียบเคียง สฉี นวนและลกั ษณะของสาย มอก. 11–2531 มอก. 11–2553 60227 IEC 01 THW ตัวนาํ เดี่ยวแข็งและตเี กลียว แกนเด่ียวไม่มเี ปลอื กนอก ไมก่ ําหนดสฉี นวน ขนาด 1.5–400 ตร.มม. แรงดนั ไฟฟา้ 450/750 V (ตารางท่ี 4) 60227 IEC 02 VSF ตัวนาํ ฝอย (สายออ่ น) แกนเดย่ี วไมม่ ีเปลือกนอก ไมก่ าํ หนดสีฉนวน ขนาด 1.5–240 ตร.มม. แรงดนั ไฟฟ้า 450/750 V (ตารางที่ 10) ตัวนาํ เด่ยี วแขง็ แกนเดย่ี วไมม่ เี ปลอื กนอก ไมก่ าํ หนดสีฉนวน 60227 IEC 05 IV ขนาด 0.5–1 ตร.มม. แรงดันไฟฟ้า 300/500 V (ตารางท่ี 1) ตัวนาํ ฝอย (สายออ่ น) แกนเดย่ี วไมม่ ีเปลือกนอก ไมก่ ําหนดสีฉนวน ขนาด 0.5–1 ตร.มม. แรงดันไฟฟ้า 300/500 V 60227 IEC 06 VSF (ตารางท่ี 10) 60227 IEC 07 IV ตวั นําเด่ยี วแขง็ แกนเดยี่ วไมม่ เี ปลอื กนอก ไมก่ าํ หนดสีฉนวน ขนาด 0.5–2.5 ตร.มม. แรงดันไฟฟ้า 300/500 V (ตารางที่ 1) (อุณหภูมใิ ช้งานสงู สุด 90 องศาเซลเซยี ส)

52 ตารางที่ 2.12 การเทียบเคยี งรหัสชนดิ ของสายไฟฟา้ (ตอ่ ) รหสั ชนดิ เทียบเคียง สีฉนวนและลกั ษณะของสาย มอก. 11–2531 มอก. 11–2553 60227 IEC 08 VSF 60227 IEC 08 (ตารางท่ี 10) ตัวนําฝอย แกนเดยี่ วไม่มเี ปลอื กนอก ไมก่ ําหนดสฉี นวน ขนาด 0.5–2.5 ตร.มม. แรงดนั ไฟฟ้า 300/500 V (อณุ หภมู ใิ ช้งานสูงสุด 90 องศาเซลเซยี ส) 60227 IEC 10 NYY (ตารางท่ี 7, 8, ตัวนาํ ตเี กลียว กําหนดสีฉนวน 2 แกนขน้ึ ไป มจี ํานวนแกน 2, 3, 4, 5 แกน และ 14) ขนาด 1.5–35 ตร.มม. แรงดันไฟฟา้ 300/500 V 60227 IEC 41 VFF ตวั นําตเี กลียว 2 แกน (สายทินเซลแบน) ไม่มเี ปลือกนอก ไมก่ ําหนดสีฉนวน ขนาด 0.8 ตร.มม. แรงดันไฟฟ้า 300/300 V (ตารางท่ี 10) 60227 IEC 43 VCT ตัวนาํ ฝอย แกนเดยี่ วมเี ปลอื กนอก ไม่กําหนดสฉี นวน ขนาด 0.5–0.75 ตร.มม. แรงดนั ไฟฟา้ 300/300 V (ตารางท่ี 9) VAF–F ตัวนาํ ฝอย (สายแบน) มเี ปลือกนอก กาํ หนดสฉี นวน 2 แกน 60227 IEC 52 (ตารางที่ 17) ขนาด 0.5–0.75 ตร.มม. แรงดนั ไฟฟ้า 300/300 V ตัวนําฝอย (สายกลม) มีเปลือกนอก กาํ หนดสฉี นวน 2 แกนขึ้นไป ขนาด 0.5–0.75 ตร.มม. แรงดนั ไฟฟา้ 300/300 V

53 ตารางที่ 2.12 การเทียบเคยี งรหัสชนดิ ของสายไฟฟ้า (ตอ่ ) รหัสชนิด เทยี บเคียง สีฉนวนและลกั ษณะของสาย มอก. 11–2531 มอก. 11–2553 VAF–F ตัวนาํ ฝอย (สายแบน) มเี ปลอื กนอก กาํ หนดสฉี นวน 2 แกน 60227 IEC 53 (ตารางที่ 17) ขนาด 0.75–1 ตร.มม. แรงดนั ไฟฟา้ 300/500 V ตวั นําฝอย (สายกลม) มีเปลือกนอก กําหนดสฉี นวน 2 แกนข้นึ ไป ขนาด 0.75–2.5 ตร.มม. แรงดนั ไฟฟ้า 300/500 V NYY NYY ตัวนาํ ตเี กลียว แกนเด่ียว มเี ปลือกนอก ไมก่ ําหนดสีฉนวน (ตารางท่ี 6) ขนาด 1–500 ตร.มม. แรงดันไฟฟ้า 450/750 V NYY–G NYY ตัวนาํ ตีเกลยี ว หลายแกน มเี ปลือกนอกและเปลือกใน (ตารางท่ี 7, 8) กาํ หนดสีฉนวน 2 แกนขนึ้ ไป แรงดันไฟฟ้า 450/750 V NYY–G VAF TIS 11–2553 (ตารางที่ 14) VAF-G TIS 11–2553 VAF VAF ตัวนาํ เดยี่ วแขง็ หรอื ตเี กลียว มเี ปลือกนอก กําหนดสีฉนวน VAF–G (ตารางท่ี 2) ขนาด 1–16 ตร.มม. แรงดันไฟฟ้า 300/500 V VAF–G (ตารางที่ 11)

54 ตารางท่ี 2.12 การเทยี บเคียงรหสั ชนดิ ของสายไฟฟ้า (ต่อ) รหสั ชนดิ เทียบเคียง สฉี นวนและลักษณะของสาย มอก. 11–2531 มอก. 11–2553 VCT VCT VCT–G (ตารางที่ 9) VCT–G (ตารางที่ 15) ตัวนําฝอย หลายแกน มเี ปลือกนอก กาํ หนดสฉี นวน 2 แกนขึ้นไป ขนาด 4–35 ตร.มม. แรงดนั ไฟฟา้ 450/750 V 1. สายไฟฟ้าตาม มอก. 11–2531 มีทั้งหมด 17 ชนิด แต่ที่นิยมใช้มีไม่ก่ีชนิด เช่น VAF, THW, VCT และ NYY เปน็ ต้น 2. การกําหนดสีของสายไฟฟ้าหุ้มฉนวนระบบแรงต่ํา มาตรฐานสายไฟฟ้าตาม มอก. 11–2531 กําหนด สายนิวทรัลใช้สีเทาอ่อนหรือสีขาว สายเส้นไฟ ต้องใช้สายท่ีมีสีต่างไปจากสายนิวทรัลและสายสําหรับต่อลงดิน สายดินใช้สีเขียว หรือสีเขียวแถบเหลือง หรือเป็นสายเปลือย ส่วนสายไฟฟ้าตาม มอก. 11–2553 กําหนด สาย นวิ ทรลั ใช้สฟี ้า 3. การติดตั้งท่ีใช้สายไฟฟ้าตามมาตรฐาน มอก. 11–2531 แต่สายไฟฟ้าที่นํามาใช้เป็นสายท่ีผลิตตาม มอก. 11–2553 อนญุ าตให้ใช้ขนาดกระแสของสายตามตารางในมาตรฐาน วสท. พ.ศ. 2545 (ฉบับปรับปรุง)ได้ และใช้สายไฟฟ้าตามมาตรฐาน มอก. 11–2553 แต่ในการติดต้ังอาจมีสายท่ีผลิตตาม มอก. 11–2531รวมอยู่ ดว้ ย อนญุ าตใหใ้ ชข้ นาดกระแสของสายตามตารางในมาตรฐาน วสท. พ.ศ. 2556 ได้ คําศัพท์ประจาํ หนว่ ย สายฝอย พอลไิ วนิลคลอไรด์ (พวี ซี )ี Flexible Wire เปลือกนอก Polyvinyl Chloride (PVC) สายเดี่ยวแข็ง Sheath สายตีเกลยี ว Solid Wire Stranded Wire