รายงาน

รายงาน เสนอ อาจารยน์ ูรูลฮุสนา อบั ดุลลาฏีฟ จดั ทาโดย นางสาวอารีฟะ ณรงคร์ ักษาเขต 602427003 นางสาวมุมนี ะห์ มาหะมะ 602427004 นางสาวไลลา กวู งิ 602427005 นางสาวซาลีฮะ ดอเลาะ 602407014 รายงานเล่มนี้เป็ นส่วนหน่ึงของรายวชิ า ระบบสารสนเทศเพอ่ื การจดั การ (BA2206-201) คณะศิลปศาสตร์และสังคมศาสตร์ สาขาวชิ า บริหารธุรกจิ ประจาปี การศึกษา 1/2563 มหาวทิ ยาลยั ฟาฏอนี

คานา รายงานเล่มน้ีจดั ทาข้ึนเพื่อเป็นส่วนหน่ึงของวชิ าระบบสารสนเทศเพ่ือการจดั การ เพ่อื ใหไ้ ดศ้ ึกษาหา ความรู้ในเร่ือง ระบบสนบั สนุนการตดั สินใจ ระบบสารสนเทศเพอ่ื ผบู้ ริหารระดบั สูง ระบบผเู้ ช่ียวชาญ และ ไดศ้ กึ ษาอยา่ งเขา้ ใจเพือ่ เป็นประโยชนก์ บั การเรียน ผจู้ ดั ทาหวงั วา่ รายงานเล่มน้ีจะเป็นประโยชนก์ บั ผอู้ ่าน หรือนกั เรียน นกั ศกึ ษา ทกี่ าลงั หาขอ้ มลู เรื่องน้ีอยู่ หากมีขอ้ แนะนาหรือขอ้ ผดิ พลาดประการใด ผจู้ ดั ทาขอนอ้ มรับไวแ้ ละขออภยั มา ณ ที่น้ีดว้ ย จดั ทาโดย คณะผจู้ ดั ทา

สารบัญ หนา้ เรอื่ ง 1 1 ระบบสารสนเทศสาหรับผู้บริหารระดับสูง 2 3 ระบบสารสนเทศสาหรับผ้บู ริหาร 3 คณุ สมบตั ขิ องระบบสารสนเทศสาหรับผ้บู ริหาร 4 ข้อดขี องระบบสารสนเทศสาหรับผ้บู ริหาร ข้อจากดั ของระบบสารสนเทศสาหรับผ้บู ริหาร 7 คณุ ลกั ษณะของระบบสนับสนุนผู้บริหาร EIS 7-8 คาถาม - ตอบท้ายบท เร่ือง ระบบสารสนเทศสาหรบั ผ้บู ริหาร 8 8-9 ระบบผู้เชี่ยวชาญ 9 10 - 12 ระบบผ้เู ชี่ยวชาญ ตวั อย่างของ ES ทนี่ าไปใช้ในงานด้านต่างๆ 13 องค์ประกอบของ ES 13 ข้อจากดั ของ ES 14 ลกั ษณะความแตกต่างระหว่าง DSS และ ES 15 คาถาม - ตอบท้ายบท เร่ืองระบบผ้เู ชี่ยวชาญ (ES) ระบบสนับสนุนการตดั สินใจ ระบบสนับสนุนการตดั สินใจ คอื อะไร การจดั การ ระดับการจดั การ คาถาม - ตอบท้ายบท ระบบสนบั สนุนการตดั สินใจ อ้างองิ

1 ระบบสารสนเทศสาหรับผู้บริหารระดับสูง (executive information system - eis) ระบบสารสนเทศสาหรับผ้บู ริหาร (Executive Information Systems :EIS) การท่ีนาระบบคอมพิวเตอร์มาประยกุ ตใ์ นการดาเนินงานทางธุรกิจ การจดั การระบบสารสนเทศไดร้ ับ การยอมรับวา่ มคี วามสาคญั ต่อความสาเร็จในการ ดาเนินธรุ กิจในปัจจุบนั เทคโนโลยสี ารสนเทศช่วยสร้างความ แข็งแกรงเชิงกลยทุ ธ์ โดยพฒั นาความสามารถในการแข่งขนั ใหก้ บั องคก์ าร เทคโนโลยสี ารสนเทศถกู นามา ประยกุ ตใ์ หก้ ารปฏบิ ตั ิงานในระดบั ต่าง ๆ ขององคก์ ารมีประสิทธิภาพสูงข้ึน เช่น การผลติ การขาย การตลาด การจดั การทางการเงิน และทรัพยากรบุคคล ประการสาคญั หลายองคก์ ารไดใ้ หค้ วามสนใจในการพฒั นาระบบ สารสนเทศสาหรับผู้ บริหาร เพื่อใหก้ ารตดั สินใจในปัญหาหรือโอกาสทางธุรกิจมปี ระสิทธิภาพสูงข้ึน ซ่ึงจะช่วย สร้างความไดเ้ ปรียบในการแข่งขนั ใหก้ บั องคก์ ารระบบสารสนเทศสาหรับผบู้ ริหาร (Executive Information Systems) หรือท่ีเรียกวา่ EIS หมายถงึ ระบบสารสนเทศที่ถกู พฒั นาข้ึนโดยเฉพาะ เพื่อใหส้ อดคลอ้ งกบั ความ ตอ้ งการ ทกั ษะ และความสามารถในการเขา้ ถึงสารสนเทศสาหรับผบู้ ริหาร เนื่องจากผบู้ ริหารเป็นกลุ่มบุคคลที่ ตอ้ งการขอ้ มลู ที่มีลกั ษณะเฉพาะ โดยเฉพาะดา้ นระยะเวลาในการเขา้ ถงึ และทาความเขา้ ใจกบั ขอ้ มลู โดยเฉพาะ การเปลย่ี นแปลงและการแข่งขนั ทางธุรกิจที่เกดิ ข้ึนและปรับตวั อยา่ ง รวดเร็วในปัจจุบนั ไดส้ ร้างแรงกดดนั ให้ ผบู้ ริหารตอ้ งตดั สินใจภายใตข้ อ้ จากดั ของทรัพยากรทางการจดั การ ระยะเวลา ขอ้ มลู และการดาเนินงานของ คู่แข่งขนั นอกจากน้ีผบู้ ริหารหลายคนยงั มคี วามรู้เก่ียวกบั เทคโนโลยี สารสนเทศท่ีจากดั โดยเฉพาะผบู้ ริหาร ระดบั สูงที่มอี ายมุ ากและไมม่ โี อกาสไดพ้ ฒั นาความรู้ ความเขา้ ใจ และทกั ษะดา้ นการใชง้ านสารสนเทศ ดงั น้นั จึง มีความจาเป็นท่ีจะตอ้ งพฒั นาและออกแบบระบบสารสนเทศท่ีสามารถช่วย ใหผ้ บู้ ริหารปฏิบตั ิงานอยา่ งมี ประสิทธิภาพ ระบบขอ้ มลู สาหรับผบู้ ริหารตอ้ งมกี ารพฒั นาอยา่ งต่อเนื่อง ระบบสารสนเทศสาหรับผบู้ ริหาร บางคร้ังจะเรียกว่า ระบบสนบั สนุนผบู้ ริหาร (Executive Support System) หรือ ESS คุณสมบตั ขิ องระบบสารสนเทศสาหรับผ้บู ริหาร เพื่อใหก้ ารใชง้ านของระบบสารสนเทศสาหรับผบู้ ริหารเกิดประโยชน์ สูงสุด ดงั น้นั ระบบสารสนเทศ สาหรับผบู้ ริหารควรมคี ุณสมบตั ิดงั ต่อไปน้ี

2 1. สนบั สนุนการวางแผนกลยทุ ธ์ (Strategic Planning Support)การพฒั นาระบบ EIS ผพู้ ฒั นาจะตอ้ งมีความรู้ใน เร่ืองกลยทุ ธธ์ ุรกิจ (Business Strategy) และปัจจยั สาคญั ในการวางแผนกลยทุ ธ์ (Strategic Factors) เพ่ือท่ีจะ สามารถประยกุ ตใ์ ชเ้ ทคโนโลยสี ารสนเทศในการช่วยเพมิ่ ประสิทธภ์ าพในการกาหนดแผนทางกลยทุ ธท์ ี่สมบรู ณ์ 2. เช่ือมโยงกบั สิ่งแวดลอ้ มภายนอกองคก์ ร (External Environment Focus)เนื่องจากขอ้ มลู หรือสารสนเทศ เป็น สิ่งสาคญั มากที่จะนามาประกอบการตดั สินใจของผบู้ ริหาร ดงั น้นั EIS ท่ี ดี จะตอ้ งมกี ารใชฐ้ านขอ้ มลู ของ องคก์ ารไดอ้ ยา่ งรวดเร็วแลว้ ยงั จะตอ้ งออกแบบใหส้ ามารถเช่ือมโยงกบั แหลงขอ้ มลู ที่มาจากภายนอกองคก์ าร เพอื่ ใหไ้ ดซ้ ่ึงขอ้ มลู ท่ีสาคญั ท่ีจาเป็นต่อการตดั สินใจของผบู้ ริหาร 3. มีความสามารถในการคานวณภาพกวา้ ง (Broad-based Computing Capabilities) การ ตดั สินใจของผบู้ ริหาร ส่วนใหญ่เกี่ยวขอ้ งกบั ปัญหาที่มีโครงสร้างไม่แน่นอนและ ขาดความชดั เจน โดยส่วนใหญ่จะมองถึงภาพ โดยรวมของระบบแบบกวา้ ง ๆ ไม่ลงลึกในรายละเอยี ดดงั น้นั การคานวณที่ผบู้ ริหารตอ้ งการจึงเป็นลกั ษณะง่าย ๆ ชดั เจน เป็นรูปธรรม และไม่ซบั ซอ้ นมาก เช่น การเรียกขอ้ มลู กลบั มาดู การใชก้ ราฟ การใชแ้ บบจาลองแสดง ภาพเหตุการณ์ที่เกิดข้ึน 4. ง่ายต่อการเรียนรู้และใชง้ าน (Exceptional Ease of Learning and Use)ผู้ บริหารจะมกี ิจกรรมท่ีหลากหลายท้งั ภายในและภายนอกองคก์ าร ผบู้ ริหารจึงมีเวลาในการตดั สินใจในแต่ละงานนอ้ ยหรือกลา่ วไดว้ า่ เวลาของผู้ บริหารมีค่ามาก ดงั น้นั การพฒั นา EIS จะตอ้ งเลือกรูปแบบการ แสดงผลหรือการโตต้ อบกบั ผใู้ ชใ้ นแนวทางที่ ง่ายต่อการใชง้ าน และใชร้ ะยะเวลาส้นั เช่น การแสดงผลรูปกราฟ ภาษาท่ีง่าย และการโตต้ อบท่ีรวดเร็ว 5. พฒั นาเฉพาะสาหรับผบู้ ริหาร (Customization)การ ตดั สินใจของผบู้ ริหารส่วนใหญ่จะมคี วามสมั พนั ธต์ ่อ พนกั งานอน่ื และต่อการดาเนินธุรกิจขององคก์ าร ซ่ึงเป็นส่ิงท่ีนกั วิเคราะห์และออกแบบระบบ (System Analyst and Designer) ตอ้ งคานึงถงึ ในการพฒั นา EIS เพือ่ ใหส้ ามารถพฒั นา EIS ใหม้ ีศกั ยภาพสูง มปี ระสิทธิภาพดี เหมาะสมกบั การใชง้ านและเป็นแบบเฉพาะสาหรับผบู้ ริหารที่จะเขา้ ถึงขอ้ มลู ไดต้ ามตอ้ งการ ข้อดขี องระบบสารสนเทศสาหรบั ผ้บู ริหาร 1. ง่ายต่อการใชง้ านของผใู้ ชโ้ ดยเฉพาะผบู้ ริหารระดบั สูง 2.ผใู้ ชไ้ มจ่ าเป็นตอ้ งมคี วามรู้อยา่ งลกึ ซ้ึงในเร่ืองคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยสี ารสนเทศ

3 3. คน้ หาสารสนเทศท่ีตอ้ งการไดใ้ นเวลาส้นั 4. ช่วยใหผ้ ใู้ ชเ้ ขา้ ใจสารสนเทศท่ีนาเสนออยา่ งชดั เจน 5. ประหยดั เวลาในการดาเนินงานและการตดั สินใจ 6. สามารถติดตามและจดั การสารสนเทศอยา่ งมปี ระสิทธิภาพ ข้อจากดั ของระบบสารสนเทศสาหรับผ้บู ริหาร 1. มีขอ้ จากดั ในการใชง้ าน เน่ืองจาก EIS ถกู พฒั นาข้ึนเพ่อื ใชง้ านเฉพาะอยา่ ง 2. ขอ้ มลู และการนาเสนออาจไมส่ อดคลอ้ งกบั ความตอ้ งการของผบู้ ริหาร 3. ยากต่อการประเมินประโยชน์และผลตอบแทนที่องคก์ ารจะไดร้ ับ 4. ไม่ถกู พฒั นาใหท้ าการประมวลผลที่ซบั ซอ้ นและหลากหลาย 5. ซบั ซอ้ นและยากต่อการจดั การขอ้ มลู 6. ยากต่อการรักษาความทนั สมยั ของขอ้ มลู และของระบบ 7. ปัญหาดา้ นการรักษาความลบั ของขอ้ มลู คุณลกั ษณะของระบบสนบั สนุนผู้บริหาร EIS – มกี ารใชง้ านบ่อย – ไมต่ อ้ งมที กั ษะทางคอมพวิ เตอร์สูง – ความยดื หยนุ่ สูงสามารถเขา้ กนั ไดก้ บั รูปแบบการทางานของผบู้ ริหาร – การใชง้ านใชใ้ นการตรวจสอบ ควบคุม – การสนบั สนุนการตดั สินใจไม่มีโครงสร้างแน่นอน – ผลลพั ธท์ ี่แสดงจะเป็นตวั อกั ษร ตาราง ภาพและเสียง รวมท้งั ระบบมลั ติมเี ดีย – การใชง้ านภาพกราฟิกสูง จะใชร้ ูปแบบการนาเสนอต่างๆ – ความเร็วในการตอบสนองรวดเร็วทนั ทีทนั ใด

4 คาถาม - ตอบท้ายบท เร่ือง ระบบสารสนเทศสาหรบั ผ้บู ริหาร (Executive Information Systems :EIS) 1. EIS คืออะไร ตอบ : EIS หมายถงึ ระบบสารสนเทศที่ถกู พฒั นาข้ึนโดยเฉพาะ เพ่ือใหส้ อดคลอ้ งกบั ความตอ้ งการ ทกั ษะ และความสามารถในการเขา้ ถงึ สารสนเทศสาหรับผบู้ ริหาร เนื่องจากผบู้ ริหารเป็นกลุ่มบุคคลที่ ตอ้ งการขอ้ มลู ท่ีมลี กั ษณะเฉพาะ โดยเฉพาะดา้ นระยะเวลาในการเขา้ ถึงและทาความเขา้ ใจกบั ขอ้ มลู โดยเฉพาะการเปล่ียนแปลงและการแข่งขนั ทางธุรกิจที่เกิดข้ึนและปรับตวั อยา่ ง รวดเร็วในปัจจุบนั ได้ สร้างแรงกดดนั ใหผ้ บู้ ริหารตอ้ งตดั สินใจภายใตข้ อ้ จากดั ของทรัพยากรทางการจดั การ ระยะเวลา ขอ้ มลู และการดาเนินงานของค่แู ข่งขนั นอกจากน้ีผบู้ ริหารหลายคนยงั มีความรู้เกี่ยวกบั เทคโนโลยี สารสนเทศ ท่ีจากดั โดยเฉพาะผบู้ ริหารระดบั สูงท่ีมีอายมุ ากและไมม่ โี อกาสไดพ้ ฒั นาความรู้ ความเขา้ ใจ และทกั ษะ ดา้ นการใชง้ านสารสนเทศ ดงั น้นั จึงมีความจาเป็นท่จี ะตอ้ งพฒั นาและออกแบบระบบสารสนเทศที่ สามารถช่วย ใหผ้ บู้ ริหารปฏิบตั ิงานอยา่ งมีประสิทธิภาพ 2. คุณสมบตั ิของระบบสารสนเทศสาหรับผบู้ ริหาร ตอบ : 1. สนบั สนุนการวางแผนกลยทุ ธ์ 2. เชื่อมโยงกบั สิ่งแวดลอ้ มภายนอกองคก์ าร 3. มคี วามสามารถในการคานวณภาพกวา้ ง 4. งายต่อการเรียนรู้และใชง้ าน 5. พฒั นาเฉพาะสาหรับผบู้ ริหาร 3. ขอ้ ดีของระบบสารสนเทศสาหรับผบู้ ริหาร ตอบ : 1. ง่ายต่อการใชง้ านของผใู้ ชโ้ ดยเฉพาะผบู้ ริหารระดบั สูง 2.ผใู้ ชไ้ ม่จาเป็นตอ้ งมีความรู้อยา่ งลึกซ้ึงในเร่ืองคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยสี ารสนเทศ 3. คน้ หาสารสนเทศท่ีตอ้ งการไดใ้ นเวลาส้นั 4. ช่วยใหผ้ ใู้ ชเ้ ขา้ ใจสารสนเทศที่นาเสนออยา่ งชดั เจน 5. ประหยดั เวลาในการดาเนินงานและการตดั สินใจ 6. สามารถติดตามและจดั การสารสนเทศอยา่ งมปี ระสิทธิภาพ 4. ขอ้ จากดั ของระบบสารสนเทศสาหรับผบู้ ริหาร

5 ตอบ : 1. มขี อ้ จากดั ในการใชง้ าน เน่ืองจาก EIS ถกู พฒั นาข้ึนเพอ่ื ใชง้ านเฉพาะอยา่ ง 2. ขอ้ มลู และการนาเสนออาจไมส่ อดคลอ้ งกบั ความตอ้ งการของผบู้ ริหาร 3. ยากต่อการประเมินประโยชนแ์ ละผลตอบแทนที่องคก์ ารจะไดร้ ับ 4. ไมถ่ กู พฒั นาใหท้ าการประมวลผลท่ีซบั ซอ้ นและหลากหลาย 5. ซบั ซอ้ นและยากต่อการจดั การขอ้ มลู 6. ยากต่อการรักษาความทนั สมยั ของขอ้ มลู และของระบบ 7. ปัญหาดา้ นการรักษาความลบั ของขอ้ มลู 5. คุณลกั ษณะของระบบสนบั สนุนผบู้ ริหาร EIS ตอบ : – มีการใชง้ านบ่อย – ไมต่ อ้ งมีทกั ษะทางคอมพวิ เตอร์สูง – ความยดื หยนุ่ สูงสามารถเขา้ กนั ไดก้ บั รูปแบบการทางานของผบู้ ริหาร – การใชง้ านใชใ้ นการตรวจสอบ ควบคุม – การสนบั สนุนการตดั สินใจไม่มีโครงสร้างแน่นอน – ผลลพั ธท์ ี่แสดงจะเป็นตวั อกั ษร ตาราง ภาพและเสียง รวมท้งั ระบบมลั ติมีเดีย – การใชง้ านภาพกราฟิกสูง จะใชร้ ูปแบบการนาเสนอต่างๆ – ความเร็วในการตอบสนองรวดเร็วทนั ทีทนั ใด 6. การท่ีนาระบบคอมพิวเตอร์มาประยกุ ตใ์ นการดาเนินงานทางธุรกิจ เกิดประโยชน์อะไรบา้ ง ตอบ : การที่นาระบบคอมพิวเตอร์มาประยกุ ตใ์ นการดาเนินงานทางธุรกิจ การจดั การระบบ สารสนเทศไดร้ ับการยอมรับวา่ มีความสาคญั ต่อความสาเร็จในการ ดาเนินธุรกิจในปัจจุบนั เทคโนโลยี สารสนเทศช่วยสร้างความแขง็ แกรงเชิงกลยทุ ธ์ โดยพฒั นาความสามารถในการแข่งขนั ใหก้ บั องคก์ าร เทคโนโลยสี ารสนเทศถกู นามาประยกุ ตใ์ หก้ ารปฏบิ ตั ิงานในระดบั ต่าง ๆ ขององคก์ ารมีประสิทธิภาพ สูงข้ึน 7. จงอธิบายความสมั พนั ธร์ ะหว่างผบู้ ริหารกบั เทคโนโลยสี ารสนเทศ ท่ีมตี ่อศกั ยภาพในการแข่งขนั ของ องคก์ ารในยคุ ปัจจุบนั

6 ตอบ : ความรวดเร็วในการเขา้ ถงึ และแพร่กระจายขอ้ มลู ข่าวสารจากที่หน่ึงไปยงั อีกท่ีหน่ึง ตลอดจนการ กระจายโอกาสในการเขา้ ถึงขอ้ มลู ของคนหมมู่ าก ส่งผลใหผ้ บู้ ริหารองคก์ ารท้งั ภาครัฐบาลและภาค ธุรกิจ ตอ้ งสามารถทาการตดั สินใจในทางเลอื กของการแกป้ ัญหาทางและโอกาสอยา่ งมปี ระสิทธิภาพ และประสิทธิผล เทคโนโลยสี ารสนเทศถกู นามาประยกุ ตใ์ หก้ ารดาเนินงานและปัญหาทางธุรกจิ ท่ี ซบั ซอ้ นใหม้ ีความชดั เจนและเป็นรูปธรรม ซ่ึงจะช่วยลดความไม่แน่นอนและความผดิ พลาดในการ ตดั สินใจลง แต่ความสมั พนั ธร์ ะหว่างระดบั ผบู้ ริหารระดบั สูงกบั เทคโนโลยสี ารสนเทศ ยงั มไิ ดเ้ ป็น ความสมั พนั ธเ์ ชิงบวกท้งั ดา้ นความเขา้ ใจ ทกั ษะและทศั นคติที่มีต่อเทคโนโลยสี ารสนเท่าน้นั 8. ท่านคิดวา่ ความเห็นมกี ารประยกุ ต์ EIS ในองคก์ รในประเทศหรือไม่ จงอธิบาย ตอบ : ปัจจุบนั พฒั นาการและการนาเทคโนโลยมี าประยกุ ตใ์ ชใ้ นองคก์ าร ส่งผลใหเ้ กิดการเปลีย่ นแปลง ท้งั โดยทางตรงและทางออ้ ม ซ่ึงก่อใหเ้ กิดความทา้ ทายแก่ผบู้ ริหารในอนาคตใหน้ าเทคโนโลยมี าใชใ้ ห้ เกิดประโยชน์สูงสุดแก่ธุรกจิ โดยผบู้ ริหารตอ้ งมคี วามรู้ ความเขา้ ใจ และวสิ ยั ทศั น์ต่อแนวโนม้ ของ เทคโนโลยี เพอ่ื ใหส้ ามารถตดั สินใจนาเทคโนโลยมี าใชง้ านอยา่ งมปี ระสิทธิภาพ 9. เหตุใดการตดั สินใจของผบู้ ริหารจึงมคี วามสาคญั ต่อความสาเร็จขององคก์ าร ตอบ : ผบู้ ริหารมีหนา้ ที่และความรบผดิ ชอบต่อการดาเนินทิศทางในอนาคตขององคก์ าร ผา่ นการ ตดั สินใจในปัญหาหรือโอกาสาคญั ทางธุรกิจซ่ึงการตดั สินใจของผบู้ ริหารโดยเฉพาะผบู้ ริหารระดบั สูง จะมผี ลไม่เพียงพอต่อการดาเนินการงานในระยะส้นั แต่ครอบคลมุ ถึงความอยรู่ อด ความมน่ั คง และ ความเจริญเติบโตขององคก์ าร 10. จงแสดงความคิดเห็นเกย่ี วกบั แนวทางการสร้างความเขา้ ใจและส่งเสริมทกั ษะทางสารสนเทศใหแ้ ก่ ผบู้ ริหารระดบั สูง ตอบ : ความรวดเร็วในการเขา้ ถงึ และแพร่กระจายขอ้ มลู ข่าวสารจากที่หน่ึงไปยงั อีท่ีหน่ึงตลอดจนการ กระจายโอกาสในการเขา้ ถึงขอ้ มลู ขอคนหมมู่ าก ส่งผลใหผ้ บู้ ริการองคก์ ารท้งั ภาครัฐบาลและภาคธุรกิจ ตอ้ งสามารถทาการตดั สินใจทางเลือกของการแกป้ ัญหาและโอกาสอยา่ งมีประสิทธิภาพและ ประสิทธิผล เทคโนโลยสี ารสนเทศถกู นามาประยกุ ตใ์ หก้ ารดาเนินงานและปัญหาทางธุรกิจที่ซบั ซอ้ น ใหม้ ีความชดั เจนและเป็นรูปธรรมซ่ึงจะช่วยลดความไมแ่ น่นอนและความผดิ พลาดในการตดั สินใจ

7 ระบบผ้เู ช่ียวชาญ (Expert Systems-ES) ระบบผ้เู ชย่ี วชาญ (Expert Systems-ES) ES ทาหนา้ ที่เป็นท่ีปรึกษาแกผ้ ใู้ ชใ้ นการใหค้ าแนะนาที่ตอ้ งอาศยั ความเชี่ยวชาญ ในบางสาขา ES เป็น โปรแกรมคอมพวิ เตอร์ที่เก็บขอ้ มลู และกฎเกณฑข์ องความรู้ ซ่ึงรวบรวมมาจากสาขาวชิ าที่ตอ้ งการความ เช่ียวชาญไวใ้ นฐานความรู้ (knowledge base) และโปรแกรมจะดาเนินการเมื่อมกี ารป้ อนขอ้ มลู โดยผใู้ ช้ ใน ลกั ษณะการถามตอบและประมวลผล คาตอบจากท่ีผใู้ ชป้ ้ อนเขา้ ไปเพื่อหาขอ้ สรุปหรือคาแนะนาทตี่ อ้ งการ ES เป็นสาขาหน่ึงของปัญญาประดิษฐ์ (Artificial intelligence-AI) ซ่ึงศกึ ษาคน้ ควา้ เก่ียวกบั การพฒั นา ความสามารถของคอมพวิ เตอร์ในการเลียนแบบการเรียนรูแ้ ละพฤติกรรมการใหเ้ หตุผลของมนุษย์ ES 1) ใหค้ าแนะนาเก่ียวกบั ความรู้หรือความชานาญแก่ผใู้ ชโ้ ดยทวั่ ไป เช่น การใหค้ าแนะนาสาหรับคนท่ีไดร้ ับพษิ ทางปากว่าควรจะปฏิบตั ิตวั อยา่ งไร 2) การใหค้ วามช่วยเหลอื แก่ผเู้ ชี่ยวชาญ ในการศกึ ษาสถานการณ์ โดยการรวบรวมสารสนเทศ การสงั เกตหรือ ประเมนิ สถานการณ์ รวมท้งั การแนะนาในการจดั การ การใหค้ วามช่วยเหลือแก่ผเู้ ช่ียวชาญน้ีเป็นการตรวจสอบ ซ้า (double check) ว่าขอ้ มลู ท่ีสาคญั ไมไ่ ดถ้ กู ละเลยไปในการพิจารณาปัญหาต่าง ๆ เช่น หมอใช้ ES เพือ่ วนิ ิจฉยั ว่าคนไขป้ ่ วย ดว้ ยโรคหวั ใจ หรือเป็นเพราะปัญหา Cardiac malfunction 3) ทดแทนผเู้ ช่ียวชาญ โดยการใชฐ้ านความรู้และความสามารถในการวเิ คราะหเ์ พอ่ื ประเมนิ สถานการณ์ในกรณี ท่ีไมส่ ามารถหาผเู้ ชี่ยวชาญได้ เช่น ผชู้ ่วยหมอใช้ ES ในการตรวจสอบผลการตรวจคล่นื หวั ใจ (electro- cardigram printout) เพื่อดวู า่ หวั ใจของคนไขท้ างานปกติหรือไม่ ตวั อย่างของ ES ท่ีนาไปใช้ในงานด้านต่างๆ 1) ด้านการแพทย์ : การใหค้ าแนะนาแก่หมอในการสงั่ ยาปฏชิ ีวนะใหค้ นไขซ้ ่ึงตอ้ งคานึงถงึ ปัจจยั ต่างๆ หลาย ประการ เช่น ประวตั ิการเจ็บป่ วยของคนไข้ แหลง่ ติดเช้ือ ราคาของยา 2) ด้านการผลติ : การใหค้ าแนะนาแก่โรงงานในการผลติ ผลติ ภณั ฑต์ ่างๆ เช่น ชิ้นส่วนเครื่องบิน 3) ด้านธรณวี ทิ ยา : ใหค้ าแนะนาแก่นกั ธรณีวิทยาในการวเิ คราะหด์ นิ และน้ามนั เพือ่ พจิ ารณาในการขุดเจาะ น้ามนั

8 4) ด้านกระบวนการผลติ : ใหค้ าแนะนาในการกาหนดตารางเวลาในกระบวนการผลิต (Expert Systems Scheduling) ซ่ึงทาใหบ้ ริษทั สามารถปรับตารางเวลาการการผลติ ใหส้ อดคลอ้ งกบั ความตอ้ งการในการ เปล่ยี นแปลงการผลิตหรือเง่ือนไขของโรงงานที่เปลยี่ นไป อยา่ งรวดเร็วดงั ที่บริษทั General Motors ไดน้ ามาใช้ 5) ด้านกระบวนการทางานของบรษิ ัทบตั รเครดิต : ใช้ ES ช่วยในกระบวนการทางานต้งั แต่การประมวลการ สมคั รของลกู คา้ การอนุมตั ิเครดติ การรวมบญั ชีท่คี า้ งชาระเกินกาหนด ES ท่ีใชร้ ะบบน้ีเรียกวา่ Authorization Assistant และทาใหบ้ ริษทั ประหยดั เงินไดห้ ลายลา้ นดอลลา่ ร์ในแต่ละปี (Haag et al.,2000) 6) ด้านกฎหมายระหว่างประเทศ : การออกแบบ ES มาสาหรับช่วยบริษทั ท่ีทาธุรกิจต่างประเทศในการทา สญั ญากบั ประเทศต่างๆ และใชเ้ ป็นเครื่องมอื อบรมพนกั งานใหม้ ีความรู้และทกั ษะในความซบั ซอ้ นของการคา้ ระหว่างประเทศมากข้ึน (Haag et al.,2000) 7) ด้านการค้าระหว่างประเทศ : บริษทั ทตี่ ิดต่อกบั กลุ่มประเทศ NAFTA ตอ้ งเผชิญปัญหากบั ภาษีและ กฎระเบียบท่ีสลบั ซบั ซอ้ นสาหรับสินคา้ ต่างๆ ตลอดจน ความเขม้ งวดในเร่ืองพธิ ีศลุ กากร และการกาหนดโทษ ของการฝ่ าฝืนค่อนขา้ งรุนแรง ดงั น้นั ความเสี่ยงในการทาการคา้ กลมุ่ ประเทศดงั กลา่ วจึงค่อนขา้ งสูง บริษทั ต่างๆ จึงไดอ้ าศยั ES สาเร็จรูปที่ชื่อวา่ “Origin” เป็นเครื่องมอื ช่วยในการใหค้ าแนะนาในเรื่องกฎระเบียบต่างๆ องค์ประกอบของ ES องคป์ ระกอบท่ีสาคญั ของ ES ไดแ้ ก่ (Stairs & Reynolds, 1999) 1) ฐานความรู้ (Knowledge base) ซ่ึงเก็บรวบรวมกฎเกณฑต์ ่างๆ (rules) ที่เกี่ยวขอ้ งกบั ความรู้ ความเช่ียวชาญ เฉพาะดา้ น กฎเกณฑน์ ้ีจะช่วยให้ ES สามารถใหข้ อ้ สรุปในเรื่องท่ีเกี่ยวขอ้ งแก่ผใู้ ช้ 2) โปรแกรมที่จะนาฐานความรู้ไปใช้เพอื่ พจิ ารณาเสนอแนะแก้ปัญหาหรือโครงสร้างการตดั สินใจ (Inference engine) โดย Inference engine จะทาหนา้ ท่ีในการจดั ระบบและควบคุมกฎเกณฑ์ โดยจะใหเ้ หตุผลต่างๆ เพือ่ จะ นาไปสู่ขอ้ สรุปหรือ ขอ้ เสนอแนะแก่ผใู้ ช้ 3) อุปกรณ์ช่วยในการอธิบาย (Explanation facility) อุปกรณ์ชว่ ยในการอธิบายช่วยทาใหผ้ ใู้ ชเ้ ขา้ ใจกฎเกณฑท์ ี่ ใชใ้ นการตดั สินใจ 4) อุปกรณ์ในการหาความรู้ (Knowledge acquisition facility) เป็นอุปกรณ์ในการรวบรวมและเก็บความรู้ที่ สะดวกและมีประสิทธิภาพ 5) การเชื่อมโยงกบั ผ้ใู ช้ (User interface) เป็นการทาใหก้ ารพฒั นาและการใช้ ES ทาไดง้ ่ายข้นึ ปัจจุบนั มี ซอฟตแ์ วร์ซ่ึงผใู้ ชส้ ามารถนาไปช่วยในการสร้าง ES โดยใชร้ ูปภาพที่ผใู้ ชต้ อ้ งการ (เช่น จะใชเ้ มนูฟอร์ม)

9 ข้อจากดั ของ ES ES มขี อ้ จากดั ดงั น้ี (Haag et al.,2000) 1) การนาความรู้ความเชี่ยวชาญมาใชใ้ น ES ในบางคร้ังอาจทาไดย้ ากเนื่องจากผเู้ ช่ียวชาญอาจจะไม่สามารถ อธิบายไดว้ า่ ตนเองรู้อะไรบา้ ง และบางคร้ังก็ไมส่ ามารถอธิบายเหตุผลของความรู้ไดอ้ ยา่ งชดั เจน 2) แมว้ ่าผเู้ ช่ียวชาญจะสามารถอธิบายองคค์ วามรู้และกระบวนการการใหเ้ หตุผลอยา่ งชดั เจน แตก่ ระบวนการใน การสร้างกฎเกณฑอ์ าจจะสลบั ซบั ซอ้ นมากเกินไป จนไมส่ ามารถเสนอแนะคาตอบไดอ้ ยา่ งแน่ชดั 3) การใช้ ES จะใชแ้ กป้ ัญหาท่ีไดร้ ับการออกแบบและใส่ขอ้ มลู ในโปรแกรมแลว้ เท่าน้นั ดงั น้นั ES จึงไม่ สามารถจดั การปัญหาท่ีเกิดข้ึนใหม่ นอกจากน้ี ES ไม่สามารถเรียนรู้จากประสบการณ์ท่ีผา่ นมาและไมส่ ามารถ ใชค้ วามเชี่ยวชาญท่ีมีอยเู่ พ่อื จดั การกบั ปัญหาใหมๆ่ แบบท่ีมนุษยท์ าได้ 4) ES ไมม่ วี ิจารณญาณในการเสนอแนะ ดงั น้นั ในบางกรณีอาจจะนาไปสู่อนั ตรายได้ ลกั ษณะความแตกต่างระหว่าง DSS และ ES ผใู้ ช้ DSS จะตอ้ งมีความรู้ หรือความเชี่ยวชาญเกี่ยวกบั สถานการณ์ต่างๆ ท่ีตนเองเผชิญอยแู่ ละตอ้ งจดั การกบั สถานการณ์น้นั แมว้ า่ DSS จะช่วยสนบั สนุนในการตดั สินใจแต่ผใู้ ชต้ อ้ งทราบว่าควรจะต้งั คาถามอยา่ งไร เพือ่ จะไดค้ าตอบในการช่วยการตดั สินใจ และจะหาคาตอบไดอ้ ยา่ งไร รวมท้งั จะตอ้ งดาเนินการต่ออยา่ งไร ส่วน ระบบ ES ผใู้ ชเ้ พียงแต่ใหข้ อ้ เท็จจริงหรืออาการของปัญหาท่ีตอ้ งการคาตอบ ส่วนความรู้และความเชี่ยวชาญที่จะ ช่วยในการแกป้ ัญหาจะมาจากระบบ ES

10 คาถาม - ตอบท้ายบท เร่ืองระบบผ้เู ช่ียวชาญ (ES) 1). ระบบผเู้ ช่ียวชาญคืออะไร ? ตอบ : เป็นระบบคอมพวิ เตอร์ที่ช่วยผบู้ ริหารแกป้ ัญหา และสนบั สนุการตดั สินใจ 2). จงเปรียบเทียบความเหมือนและแตกต่างระหว่างฐานความรู้กบั ฐานขอ้ มลู ? ตอบ : ความแตกต่างของความรู้และขอ้ มลู , ความชดั เจน, ความเป็นสากล 3). เราสามารถประเมนิ ความรู้ระบบสารสนเทศว่ามคี วามเชี่ยวชาญในแต่ละสาขาความรู้อยา่ งไร ? ตอบ : การ ทดสอบแบบ Turning (Turning Test) โดย กาหนดคอมพวิ เตอร์และบุคคลท่ีมีความรู้ใน สาขาน้นั ตอบคาถามจากผสู้ มั ภาษณ์ ผตู้ อบคาถาม และระบบความฉลาดถกู จดั ใหอ้ ยใู่ นหอ้ งที่แยกจากกนั อยา่ ง เป็นสดั ส่วน 4). ระบบผเู้ ชี่ยวชาญถกู สร้างข้ึนเพ่อื อะไร ? ตอบ : เพอ่ื เลียนแบบข้นั ตอน วธิ ีในการคิด วเิ คราะห์ เพื่อแกไ้ ขปัญหาโดยผเู้ ชี่ยวชาญในสาขาใดๆ 5). ประโยชนข์ องระบบผเู้ ช่ียวชาญ ? ตอบ : 1. ช่วยรักษาความรู้ที่อาจสูญเสียไป เมื่อเกิดการลาออกของพนักงานที่มีความเชี่ยวชาญ 2. ช่วยทาใหข้ อ้ มลู มคี ุณภาพ และมศี กั ยภาพในการนามาใชง้ านไดอ้ ยา่ งทนั ท่วงทีเมอ่ื ตอ้ งการ 3. ช่วยทาใหเ้ กิดความคิดสร้างสรรคแ์ ปลกใหม่ 4. ช่วยป้ องกนั ไม่ใหเ้ กิดภาวะท่ีอาจเกิดกบั มนุษย์ เช่น ความเมือ่ ยลา้ ความสบั สนว่นุ วาย หรือ ปัญหาอารมณ์ 5. ใชเ้ ป็นเครื่องมือเชิงกลยทุ ธ์ ดา้ นการตลาด การลดตน้ ทุน และการปรับปรุงพฒั นาสินคา้ 6). องคป์ ระกอบของผเู้ ชี่ยวชาญ ? ตอบ : 1. ฐานความรู้ (Knowledge Base) เป็นส่วนของความรู้ของผเู้ ชี่ยวชาญท้งั หมด ซ่ึงจะเก็บไวใ้ น ฐานขอ้ มลู ของระบบ

11 2. โปรแกรมของระบบผเู้ ช่ียวชาญ (Expert System Software หรือ Software Resources) แบ่ง ออกได้ 2 ส่วน 1) ส่วนท่ีใชใ้ นการประมวลผลความรูจ้ ากฐานความรู้ 2) ส่วนท่ีใชใ้ นการตดิ ต่อสื่อสารกบั ผใู้ ช้ 7). คุณสมบตั ิของระบบผเู้ ช่ียวชาญ ตอบ : -ระบบผเู้ ชี่ยวชาญ ช่วยในการเกบ็ ความรู้ของผเู้ ช่ียวชาญในดา้ นใดดา้ นหน่ึงไว้ ทาใหไ้ มส่ ูญเสีย ความรู้น้นั เมื่อผเู้ ชี่ยวชาญตอ้ ง ออกจาก องคก์ รหรือไมป่ ฏิบตั ิงานได้ -ระบบผเู้ ชี่ยวชาญ จะช่วยขยายขีดความสามารถในการตดั สินใจใหก้ บั ผบู้ ริหารจานวนมาก พร้อมๆกนั -ระบบผเู้ ชี่ยวชาญ สามารถเพมิ่ ประสิทธิภาพและประสิทธิผลใหก้ บั ผทู้ าการตดั สินใจไดเ้ ป็น อยา่ งมาก -ระบบผเู้ ช่ียวชาญจะทาการตดั สินใจในแต่ละคร้ังมีความใกลเ้ คียงและไมข่ ดั แยง้ กนั -ระบบผเู้ ช่ียวชาญช่วยลดการพ่งึ พาบุคลคลใดบุคคลหน่ึง -ระบบผเู้ ช่ียวชาญ มคี วามเหมาะสมท่ีจะเป็นระบบในการฝึกสอนอยา่ งมาก 8). ข้อจากดั ของระบบผเู้ ชย่ี วชาญ Limitation of Expert Systems 3 ข้อ คือ? ตอบ : 1. Can handle only narrow domains ทาได้ Domain แคบๆ 2. Do not possess common sense ไม่มสี ามญั สานึก 3. Have a limited ability to learn เรยี นรู้ได้ดว้ ยตวั เอง 9). จงอธิบายข้นั ตอนในการพฒั นา ES ตลอดจนความเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างการพฒั นา ES กบั การ พฒั นาระบบสารสนเทศปกติ ตอบ : 1.การวเิ คราะหป์ ัญหา 2.การเลอื กอุปกรณ์

12 3. การถอดความรู้ 4. การสร้างตน้ แบบ 5.การขยาย การทดสอบ และบารุงรักษา 10). การนาระบบผเู้ ชี่ยวชาญไปใชง้ าน ตอบ : 1. ดา้ นการผลติ (Production) 2. การตรวจสอบ (Inspection) 3. การประกอบชิ้นส่วน (Assembly) 4. ดา้ นบริการ (Field service) 5. ดา้ นการซ่อมแซมโทรศพั ท์ (Telephone repair) 6. การตรวจสอบบญั ชี (Auditing) 7. การคดิ ภาษี (Tax accounting) 8. การวางแผนดา้ นการเงิน(Financial planning) 9. ดา้ นการลงทุน (Investments) 10. ดา้ นบุคคล (Personnel) 11. ดา้ นการตลาด และการขาย (Marketing and sales) 12.การอนุมตั ิสินเชื่อ(Credit authorization) 13. หน่วยงานดา้ นบริการของรัฐ (Human services agency) 14. การทานายทางการแพทย์ (Medical prognosis)

13 ระบบสนับสนุนการตดั สินใจ (Decision Support System) ระบบสนบั สนุนการตดั สินใจ (Decision Support System) ระบบสนบั สนุนการตดั สินใจ (Decision Support System) เป็นระบบยอ่ ยหน่ึงในระบบสารสนเทศเพือ่ การจดั การ โดยท่ีระบบสนบั สนุนการตดั สินใจจะช่วยผบู้ ริหารในเร่ืองการตดั สินใจในเหตกุ ารณ์หรือกิจกรรม ทางธุรกิจที่ไมม่ ีโครงสร้างแน่นอน หรือก่ึงโครงสร้าง ระบบสนบั สนุนการตดั สินใจอาจจะใชก้ บั บุคคลเดียวหรือ ช่วยสนบั สนุนการตดั สินใจเป็นกลุ่ม นอกจากน้นั ยงั มีระบบสนบั สนุนผบู้ ริหารเพอ่ื ช่วยผบู้ ริหารในการตดั สินใจ เชิงกลยทุ ธ์ ระบบสนบั สนุนการตดั สินใจ ไดเ้ ริ่มข้ึนในชว่ ง ปี ค.ศ. 1970 โดยมหี ลายบริษทั เริ่มท่ีจะพฒั นาระบบสารสนเทศ เพอื่ ที่จะช่วยผบู้ ริหารในการตดั สินใจปัญหาท่ีไม่มโี ครงสร้างท่ีแน่นอน หรือก่ึงโครงสร้างโดยขอ้ มลู มีการ เปลีย่ นแปลงตลอด ซ่ึงระบบสารสนเทศเดิมท่ีใชใ้ นลกั ษณะระบบการประมวลผลรายการ (Transaction processing system) ไมส่ ามารถกระทาได้ นอกจากน้นั ยงั มวี ตั ถปุ ระสงคเ์ พื่อลดแรงงาน ตน้ ทุนท่ีต่าลงและยงั ช่วย ในเร่ืองการวเิ คราะห์การสร้างตวั แบบ (Model) เพ่อื อธิบายปัญหาและตดั สินใจปัญหาต่างๆ จนกระทง่ั ปี ค.ศ. 1980 ความพยายามในการใชร้ ะบบน้ีเพ่อื ช่วยในการสนบั สนุนการตดั สินใจไดแ้ พร่ออกไป ยงั กลุ่มและองคก์ าร ต่างๆ ระบบสนับสนุนการตดั สินใจ คอื อะไร DSS เป็นซอฟแวร์ท่ีชว่ ยในการตดั สินใจเก่ียวกบั การจดั การ การรวบรวมขอ้ มลู การวิเคราะห์ขอ้ มลู และ การสร้างตวั แบบท่ีซบั ซอ้ น ภายใตซ้ อฟตแ์ วร์เดียวกนั นอกจากน้นั DSSยงั เป็นการประสานการทางานระหวา่ ง บุคลากรกบั เทคโนโลยที างดา้ นซอฟตแ์ วร์ โดยเป็นการกระทาโตต้ อบกนั DSS เป็นซอฟแวร์ท่ีช่วยในการ ตดั สินใจเกี่ยวกบั การจดั การ การรวบรวมขอ้ มลู การวิเคราะหข์ อ้ มลู และการสร้างตวั แบบที่ซบั ซอ้ น ภายใต้ ซอฟตแ์ วร์เดียวกนั หรืออาจกลา่ วไดว้ า่ DSS เป็นระบบที่โตต้ อบกนั โดยใชค้ อมพวิ เตอร์ เพ่อื หาคาตอบท่ีง่าย สะดวก รวดเร็วจากปัญหาที่ไมม่ ีโครงสร้างท่ีแน่นอน ดงั น้นั ระบบการสนบั สนุนการตดั สินใจ จึงประกอบดว้ ย ชุดเครื่องมือ ขอ้ มลู ตวั แบบ (Model) และทรัพยากรอนื่ ๆ ที่ผใู้ ชห้ รือนกั วิเคราะหน์ ามาใชใ้ นการประเมนิ ผลและ แกไ้ ขปัญหา ดงั น้นั หลกั การของDSS จึงเป็นการใหเ้ ครื่องมือท่ีจาเป็นแก่ผบู้ ริหาร ในการวเิ คราะห์ขอ้ มลู ที่มี รูปแบบที่ซบั ซอ้ น แต่มีวธิ ีการปฏิบตั ิที่ยดื หยนุ่ DSS จึงถกู ออกแบบเพือ่ เพ่ิมประสิทธิภาพในการทางาน ไม่ เพยี งแต่การตอบสนองในเร่ืองความตอ้ งการของขอ้ มลู เท่าน้นั

14 การจดั การ (Management) หมายถงึ การบริหารอยา่ งเป็นระบบ ประกอบดว้ ยกจิ กรรมของกลุ่มบุคคลท่ีร่วมมือกนั ดาเนินงาน เพอ่ื ใหบ้ รรลุวตั ถปุ ระสงคท์ ่ีกาหนดไวโ้ ดยใชก้ ระบวนการและทรัพยากรอยา่ งเหมาะสมและเกิดประโยชนส์ ูงสุด การจดั การเป็นศาสตร์และศลิ ปะซ่ึงกระบวนการจดั การประกอบดว้ ย การวางแผน (Planning),การจดั องคก์ าร (Organizing), การสงั่ การหรืออานวยการ (Leading/Directing) และการควบคุม (Controlling) โดยการจดั การที่มี ประสิทธิภาพน้นั ผบู้ ริหารจะตอ้ งสามารถนาเอาความรู้ ความเขา้ ใจในศาสตร์ดา้ นการบริหารมาประยกุ ตใ์ ชใ้ ห้ เหาะสมกบั การทางาน สถานการณ์ และสิ่งแวดลอ้ มโดยเฉพาะในสภาพแวดลอ้ มทางธุรกิจท่ีมกี ารแข่งขนั สูง ผบู้ ริหารจะตอ้ งรู้จกั เลือกและวิเคราะหข์ อ้ มลู เพ่ือใหไ้ ดส้ ารสนเทศในรูปแบบท่ีง่ายต่อความเขา้ ใจและเป็น ประโยชน์ต่อการบริหารและการตดั สินใจ ระดบั การจดั การ การจดั การภายในองคก์ าร โดยทว่ั ไปแบ่งออกเป็น 3 ระดบั การจดั การระดบั สูง ( Upper lever management ) การจดั การระดบั กลาง (Middle-level Management) การจดั การระดบั ตน้ (Lower-level Management) ซ่ึงผบู้ ริหารแต่ละระดบั มีหนา้ ท่ีและความรับผดิ ชอบที่ต่างกนั 1. การจดั การระดบั สูง (Upper-level Management) ผบู้ ริหารระดบั สูงเป็นผกู้ าหนดวิสยั ทศั น์ นโยบาย เป้ าหมาย วตั ถุประสงค์ รวมถึงวางแผนกลยทุ ธแ์ ละแผนระยะ ยาวขององคก์ าร จึงมคี วามตอ้ งการสารสนเทศท่ีมีขอบเขตกวา้ งและสารสนเทศเก่ียวกบั แนวโนม้ ต่าง ๆ จากท้งั ภายในองคก์ ารและส่ิงแวดลอ้ มภายนอก 2. การจดั การระดบั กลาง (Middle-level Management) ผบู้ ริหารระดบั กลางมหี นา้ ท่ีวางแผนยทุ ธวธิ ี (Tactical Planning) และประสานงานระหว่างผบู้ ริหารระดบั สูงและ ผบู้ ริหารงานระดบั ตน้ หรือหวั หนา้ งานเพอ่ื ใหก้ ารดาเนินงานเป็นไปอยา่ งราบร่ืนและสามารถปฏิบตั ิงานตาม นโยบายหรือแผนงานทีก่ าหนดโดยผบู้ ริหารระดบั สูง 3. การจดั การระดบั ตน้ (Lower-level Management) ผบู้ ริหารงานระดบั ตน้ หรือหวั หนา้ งานมหี นา้ ท่ีควบคุม ดูแลการปฏบิ ตั ิงานประจาวนั (Operational Control) ซ่ึง ข้นั ตอนการทางานมรี ูปแบบท่ีแน่นอนและทางานใกลช้ ิดกบั ผปู้ ฏิบตั ิงาน เพ่อื ใหก้ ารทางานเป็นไปตามแผนที่ กาหนดโดยผบู้ ริหารระดบั กลาง การจดั การในระดบั น้ีตอ้ งอาศยั ขอ้ มลู จากการดาเนินงานที่เก่ียวขอ้ งอยา่ ง ละเอยี ดนามาวิเคราะห์เพ่อื สามารถแกไ้ ขปัญหาท่ีเกิดข้ึนในการปฏบิ ตั ิงานและควบคุมใหส้ ามารถดาเนินงานตาม แผนระยะส้นั ท่ีวางไว้

15 คาถาม - ตอบท้ายบท ( ระบบสนับสนุนการตดั สินใจ (Decision Support System) ) 1.ระบบสนบั สนุนการตดั สินใจ ไดเ้ ร่ิมข้ึนในช่วง ปี ค.ศ. ใด ตอบ : ค.ศ. 1970 2. การจดั การภายในองคก์ าร โดยทว่ั ไปแบ่งออกเป็นกี่ระดบั อะไรบา้ ง ตอบ : 3 ระดบั 1. การจดั การระดบั สูง (Upper-level Management) 2. การจดั การระดบั กลาง (Middle-level Management) 3. การจดั การระดบั ตน้ (Lower-level Management) 3.ระบบสนบั สนุนการตดั สินใจ คืออะไร ตอบ : การบริหารอยา่ งเป็นระบบ ประกอบดว้ ยกจิ กรรมของกลุม่ บุคคลที่ร่วมมอื กนั ดาเนินงานเพื่อใหบ้ รรลุ วตั ถุประสงคท์ ี่กาหนดไวโ้ ดยใชก้ ระบวนการและทรัพยากรอยา่ งเหมาะสมและเกิดประโยชนส์ ูงสุด 4. DSS คืออะไร ตอบ : DSS เป็นซอฟแวร์ที่ชว่ ยในการตดั สินใจเก่ียวกบั การจดั การ การรวบรวมขอ้ มลู การวเิ คราะหข์ อ้ มลู และ การสร้างตวั แบบท่ีซบั ซอ้ น ภายใตซ้ อฟตแ์ วร์เดียวกนั 5. DSS แกใ้ นเรื่องใดบา้ ง ตอบ : DSS เป็นซอฟแวร์ท่ีช่วยในการตดั สินใจเก่ยี วกบั การจดั การ การรวบรวมขอ้ มลู การวิเคราะหข์ อ้ มลู และ การสร้างตวั แบบที่ซบั ซอ้ น ภายใตซ้ อฟตแ์ วร์เดียวกนั 6. ระบบการสนบั สนุนการตดั สินใจ ประกอบไปดว้ ยอะไรบา้ ง ตอบ : ประกอบดว้ ยชดุ เคร่ืองมือ ขอ้ มลู ตวั แบบ (Model) และทรัพยากรอ่นื ๆ 7 . ระบบสนบั สนุนการตดั สินใจ ไดแ้ พร่ออกไป ยงั กลุ่มและองคก์ ารต่างๆเมอื่ ปี ค.ศ. ใด ตอบ : ปี ค.ศ. 1980 8. ระบบสนบั สนุนการตดั สินใจมโี ครงสร้างที่เเน่นอนหรือไม่ อยา่ งไร จงอธิบายมาพอสงั เขป ตอบ : ไมม่ ีโครงสร้างแน่นอน ระบบสนบั สนุนการตดั สินใจอาจจะใชก้ บั บุคคลเดียวหรือช่วยสนบั สนุนการ ตดั สินใจเป็นกลมุ่ นอกจากน้นั ยงั มรี ะบบสนบั สนุนผบู้ ริหารเพ่ือช่วยผบู้ ริหารในการตดั สินใจเชิงกลยทุ ธ์ 9. DSS เป็นโปรเเกรมทจ่ี าเป็นต่อใครในองคก์ รมากที่สุด ตอบ : ผบู้ ริหาร 10.การจดั การหมายถึง

16 ตอบ : การบริหารอยา่ งเป็นระบบ ประกอบดว้ ยกิจกรรมของกล่มุ บุคคลที่ร่วมมือกนั ดาเนินงานเพื่อใหบ้ รรลุ วตั ถุประสงคท์ ่ีกาหนดไวโ้ ดยใชก้ ระบวนการและทรัพยากรอยา่ งเหมาะสมและเกิดประโยชนส์ ูงสุด

17 อ้างองิ เกษรา. ระบบผเู้ ชี่ยวชาญ. 18 ส.ค. 2563, https://sites.google.com Apinya. (2013). ระบบสนบั สนุนการตดั สินใจ. 20 ส.ค. 2563, https://acc5606103108.wordpress.com ِArnono120. (2013). ระบบสารสนเทศสาหรับผบู้ ริหาร. 17 ส.ค. 2563, https://arnono120.wordpress.com/%