บทที่ 3 คุณค่า ความภาคภูมิใจและความสำคัญของพระปฐมเจดีย์

53 บทที่ 3 คุณค่า ความภาคภมู ใิ จ และความสาคญั ของพระปฐมเจดยี ์ สาระสาคัญ กกกกกกก1. คณุ ค่า ความภาคภมู ิใจ และความสาคัญของพระปฐมเจดยี ์ พระปฐมเจดีย์ มีคณุ ค่าในพระพทุ ธศาสนา ซ่ึงเป็นหลกั ฐานสาคญั ของการเริ่มต้นเผยแผ่ พระพทุ ธศาสนาจากชมพทู วีปเข้าสู่ประเทศไทยเป็นแห่งแรกในดินแดนสุวรรณภูมิ สมัยพระเจ้าอโศก มหาราช ราวศตวรรษท่ี 3 ก่อให้เกิดศาสนสถาน ถาวรวัตถุ ด้านสถาปัตยกรรมและศิลปกรรมท่ีมี เอกลักษณ์ไทยอันโดดเด่น ได้แก่ พระปฐมเจดีย์ ซึ่งประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุของสมเด็จพระ สัมมาสัมพุทธเจ้า พระศิลาขาว พระร่วงโรจนฤทธ์ิ เป็นต้น นามาซ่ึงความภาคภูมิใจของคนไทย ตลอดจนพุทธศาสนิกชนที่มีโอกาสซาบซ้ึง ศรัทธา และเข้าถึงศาสนสถานที่มีนัยสะท้อนถึงหลักและ แก่นสาระของพระพทุ ธศาสนา ผลการเรยี นรูท้ ่คี าดหวัง กกกกกกก1. ให้คุณค่า ความภาคภมู ิใจ และความสาคัญของพระปฐมเจดยี ไ์ ด้ กกกกกกก2. เห็นคณุ คา่ ภาคภูมิใจ และความสาคัญของพระปฐมเจดีย์ ขอบขา่ ยเนอื้ หา กกกกกกกเร่ืองที่ 1 คุณคา่ ของพระปฐมเจดยี ์ กกกกกกกเร่อื งท่ี 2 ความภาคภมู ิใจทีม่ ตี ่อพระปฐมเจดีย์ กกกกกกกเรอ่ื งที่ 3 ความสาคัญของพระปฐมเจดีย์กกกกกกก สือ่ ประกอบการเรยี นรู้ กกกกกกก1. หนังสอื ประวตั ิพระพุทธเจดยี ์ ผ้แู ต่ง กรมศาสนา ปที ่พี ิมพ์ 2526 โรงพมิ พ์การศาสนา กกกกกกก2. CD เรอ่ื ง ทวารวดศี รนี ครปฐม จัดทาโดย สภาวัฒนธรรมจงั หวดั กกกกกกก3. CD เร่ือง พระปฐมเจดีย์เสียดฟ้า ทวารวดีรุ่งเรือง เมืองพุทธศาสน์ จัดทาโดย สภาวัฒนธรรมจงั หวัด กกกกกกก4. ส่อื อเิ ล็กทรอนิกส์ เร่อื ง องคพ์ ระปฐมเจดยี ์ จังหวดั นครปฐม ผู้เขยี น กระทรวงวฒั นธรรม Love thaiculture สืบค้นจาก http://www.m-culture.go.th/young/ewt_new.sphp กกกกกกก5. ส่ืออเิ ล็กทรอนิกส์ เรอ่ื ง เส้นทางการเผยแผ่พระพุทธศาสนา สืบคน้ จาก https://www.dmc.tv/pages/ความรู้รอบตวั /หลักฐานธรรมกายในคัมภีร์พุทธโบราณ 6. สอื่ อเิ ล็กทรอนิกส์ เร่ือง พุทธศาสนาหลังพุทธกาล สืบคน้ จาก http://202.28.117.35/UserFiles/chapter-1(2).pdf

54 กกกกกกก7. วีดีโอ จาก youtube เรื่อง Asean Is Am Are : วัดพระปฐมเจดีย์ราชวรมหาวิหาร สืบคน้ จาก https://www.youtube.com/watch?v=O3Ff2NV6_KU กกกกกกก8. วดี โี อจาก youtube เรื่อง องคพ์ ระปฐมเจดยี ์ประวัตโิ ดยย่อ ผเู้ ขียน ณัฐพนธ์ ประภัสชัย สบื คน้ จาก https://www.youtube.com/watch?v=99oqNufO0jY กกกกกกก9. วดี ีโอจาก youtube เรื่อง เรอ่ื ง แนะนาทอ่ งเทีย่ ว-วดั พระปฐมเจดีย์ โดย สถาบันการบนิ พลเรือน สืบค้นจาก https://www.youtube.com/watch?v=IOPsrrJaULcกกกก กกก 10. พพิ ธิ ภณั ฑ์วัดพระปฐมเจดียร์ าชวรมหาวหิ าร ทอ่ี ยู่ บรเิ วณลานชัน้ ลดด้านทิศเหนือตรง ขา้ มกบั พระอโุ บสถ เป็นพพิ ิธภัณฑ์ขององค์พระปฐมเจดีย์ หมายเลขโทรศพั ท์ 034-242143 กกกกกกก11. พิพธิ ภณั ฑ์สถานแหง่ ชาตพิ ระปฐมเจดยี ์ ท่ีอยู่บริเวณองคพ์ ระปฐมเจดยี ์ดา้ นทศิ ใต้ เป็น อาคารทรงไทยประยกุ ต์ 2 ชน้ั หมายเลขโทรศพั ท์ 034-270300 และ 034-242500 เร่ืองที่ 1 คณุ คา่ ของพระปฐมเจดีย์ พระปฐมเจดีย์ มีคุณค่าทางพระพุทธศาสนา กล่าวคือ เม่ือพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จดับ ขันธ์ปรินิพพานแล้ว ตอ่ มาประมาณพุทธศตวรรษท่ี 3 พระเจ้าอโศกมหาราชผู้ปกครองประเทศอินเดีย ในสมยั น้ันมีความศรทั ธาเลอื่ มใสในพระพุทธศาสนาเป็นอย่างยิ่ง พระองค์ได้ทรงให้ความอุปถัมภ์โดย ทรงจัดใหม้ กี ารสังคายนาพระไตรปิฎก ครั้งที่ 3 ขึ้นในปี พ.ศ. 236 ณ วัดอโศการาม นครปาฏลีบุตร แคว้นมคธ (ปัจจบุ ันคอื เมอื งปตั นะเมืองหลวงของรัฐพิหาร) ทรงอาราธนาพระโมคคัลลีบุตรติสสเถระ เป็นประธานหลงั จากสังคายนาร้อยกรอง พระธรรมวนิ ัยเสรจ็ สิน้ แล้ว พระโมคคลั ลีบุตรติสสเถระได้จัด คณะพระธรรมทูตออกเป็น 9 คณะ แลว้ สง่ ไปประกาศพระพทุ ธศาสนาในดินแดนตา่ ง ๆ ดงั นี้ สายท่ี 1 มพี ระมัชฌนั ติกเถระ เปน็ หัวหนา้ คณะไปเผยแผ่พระพุทธศาสนา ณ แคว้นกษั มิระ คือ รัฐแคชเมียร์ ประเทศอินเดียปัจจุบัน และแคว้นคันธาระ ในปัจจุบัน คือ รัฐปัญจาป ทั้งของประเทศ อนิ เดีย และประเทศปากสี ถาน สายที่ 2 พระมหาเทวเถระ เป็นหัวหน้าคณะ ไปเผยแผ่พระพุทธศาสนาในแคว้น มหิสมณฑล ปัจจุบัน ได้แก่ รัฐไมเซอร์ และดินแดนแถบลุ่มแม่น้าโคธาวารี ซ่ึงอยู่ในตอนใต้ประเทศ อินเดีย สายท่ี 3 พระรักขติ เถระ เป็นหัวหนา้ คณะไปเผยแผ่พระพทุ ธศาสนา ณ วนวาสปี ระเทศใน ปัจจุบนั ไดแ้ ก่ ดินแดนทางตะวนั ตกเฉยี งใตข้ องประเทศอนิ เดีย สายท่ี 4 พระธรรมรักขิตเถระ หรือ พระโยนกธรรมรักขิตเถระ (ซ่ึงเข้าใจกันว่าเป็นฝรั่ง คนแรกในชาติกรีกที่ได้เข้าบวชในพระพุทธศาสนา) เป็นหัวหน้าคณะไปเผยแผ่พระพุทธศาสนา ณ อปรนั ตกชนบท ปัจจบุ นั สนั นษิ ฐานว่า คือ ดนิ แดนแถบชายทะเลเหลือเมอื งบอมเบย์ สายท่ี 5 พระมหาธรรมรักขิตเถระ เปน็ หัวหน้าคณะไปเผยแผพ่ ระพุทธศาสนา ณ แคว้น มหาราษฎร์ ปัจจุบัน ไดแ้ ก่ รฐั มหาราษฎรข์ องประเทศอนิ เดยี สายท่ี 6 พระมหารกั ขิตเถระ เป็นหวั หน้าคณะไปเผยแผ่พระพุทธศาสนาในเอเชียกลาง ปจั จุบัน ได้แก่ ดนิ แดนทเ่ี ปน็ ประเทศอิหรา่ นและตุรกี

55 สายที่ 7 พระมัชฌิมเถระพร้อมด้วยคณะ คือ พระมูลกเทวเถระ พระกัสสปโคตรเถระ พระทุนทภิสสระเถระ และพระเทวเถระไปเผยแผ่พระพุทธศาสนา ณ ดินแดนแถบภูเขาหิมาลัย สันนษิ ฐานว่า คือ ประเทศเนปาล สายท่ี 8 พระโสณะเถระ และพระอตุ ตระเถระ เปน็ หวั หนา้ คณะ ไปเผยแผพ่ ระพทุ ธศาสนา ณ ดนิ แดนสุวรรณภูมิ ซึง่ ปจั จุบันคอื ประเทศในคาบสมุทรอนิ โดจนี เช่น พม่า ไทย ลาว เขมร เป็นต้น สายท่ี 9 พระมหนิ ทเถระ (โอรสพระเจ้าอโศกมหาราช) พรอ้ มดว้ ยคณะ คอื พระอรฏิ ฐ เถระ พระอทุ รยิ เถระ พระสมั พลเถระ และพระหัททสารเถระไปเผยแผ่พระพุทธศาสนา ณ ลังกาทวีป ในรชั สมยั ของพระเจ้า เทวานมั ปิยติสสะ กษตั ริยแ์ ห่งลงั กาทวีปปจั จบุ ัน คือ ประเทศศรีลังกา พระพุทธศาสนาเข้ามาสู่ดินแดนประเทศไทย เมอ่ื ประมาณ พ.ศ. 236 สมัยเดียวกันกับ ประเทศลังกา ด้วยการส่งพระสมณทูตไปเผยแผ่พระพุทธศาสนาในประเทศต่าง ๆ 9 สาย โดยการ อปุ ถัมภ์ของพระเจา้ อโศกมหาราช กษัตริย์อินเดียในขณะน้ัน ประเทศไทยรวมอยู่ในดินแดนที่เรียกว่า สุวรรณภูมิ ซึ่งมขี อบเขตกวา้ งขวาง มีประเทศรวมกนั อยู่ในดินแดนส่วนน้ีไมน่ ้อยกวา่ 7 ประเทศ ได้แก่ ไทย พม่า ศรีลังกา ญวน กัมพูชา ลาว มาเลเซีย ซึ่งสันนิษฐานว่ามีใจกลางอยู่ท่ีจังหวัดนครปฐมของ ไทย เนอื่ งจากไดพ้ บโบราณวตั ถทุ ี่สาคัญ เชน่ พระปฐมเจดีย์ และรูปธรรมจักรกวางหมอบ เป็นหลักฐาน สาคัญ แต่พม่าก็สันนิษฐานว่ามีใจกลางอยู่ท่ีเมืองสะเทิม ภาคใต้ของพม่า พระพุทธศาสนาเข้ามาสู่ สวุ รรณภูมใิ นยุคน้ี ซึ่งนกั ปราชญท์ างโบราณคดี มีความเห็นตรงกันวา่ สมณทตู ในครัง้ นน้ั คือ พระโสณ เถระ และพระอตุ ตรเถระ พระเถระชาวอินเดยี คณะสมณฑูตทงั้ สองได้เดนิ ทางมาถึงเมืองถมทอง หรือ นครปฐม เม่ือปี พ.ศ. 236 การเผยแผ่พระพุทธศาสนาได้ดาเนินตลอดมา โดยมีกษัตริย์ท่ีปกครอง ดินแดนในสวุ รรณภูมิยอมรับพระพทุ ธศาสนาเปน็ หลกั ในการดาเนินชีวิต จนถึงปี พ.ศ. 246 พระโสณ เถระได้ให้สร้างวัดข้ึนเป็นแหง่ แรกในเขตสวุ รรณภูมทิ ่เี มอื งถมทองนี้ ตอ่ มาได้มีการสร้างพระสถูปเจดีย์ บรรจพุ ระบรมสารีรกิ ธาตุ เม่ือปี พ.ศ. 265 พระภรู ิยเถระ ผทู้ านมิ ติ พทั ธสมี าตัง้ ชอื่ วดั ว่า “วัดพุทธบรมธาตุ” ซ่ึงถือว่าเป็นวัดแรก และพระเจดีย์องค์แรกของพระพุทธศาสนาในดินแดนแถบนี้ จดหมายเหตุของ หลวงจีนเหยี้ นจัง เรยี กว่า “ทวาราวด”ี ผืนแผ่นดนิ จดุ แรกของอาณาจักรสุวรรณภูมิ หรือท่ีเรียกกันว่า “แหลมทอง” สันนษิ ฐานวา่ ไดแ้ ก่ท่ีจังหวดั นครปฐม เพราะมีโบราณสถาน และโบราณวตั ถุตา่ ง ๆ เช่น พระปฐมเจดีย์ ศิลารูปพระธรรมจักร เป็นต้น ปรากฏว่าเป็นหลักฐานประจักษ์พยานอยู่ พระพุทธศาสนาที่เข้ามาในครั้งนี้ เป็นแบบเถรวาทด้ังเดิม พุทธศาสนิกชนได้มีความศรัทธา เล่ือมใส บวชเป็นพระภิกษุจานวนมาก และได้สร้างสถูปเจดีย์ไว้สักการะบูชา เรียกว่า “สถูปรูปฟองน้า” เหมอื นสถปู สาญจีในอินเดยี ท่พี ระเจ้าอโศกทรงสรา้ งขน้ึ ศิลปะในยคุ นเ้ี รยี กวา่ “ศิลปะแบบทวาราวด”ี กลา่ วโดยสรุป พระปฐมเจดยี ์ มีคุณคา่ ทางพระพุทธศาสนาเนอ่ื งจากเปน็ หลักฐานสาคัญของ การเผยแผพ่ ระพุทธศาสนาเป็นแหง่ แรกในดนิ แดนสุวรรณภูมิ กล่าวคอื พระเจ้าอโศกมหาราช มีความ ศรัทธา เลื่อมใสในพระพทุ ธศาสนาเป็นอยา่ งยิ่งทรงโปรดใหส้ มณฑูตมาประกาศพุทธศาสนาในดินแดน สุวรรณภูมิ ซ่ึงนักปราชญ์ทางโบราณคดีมีความเห็นตรงกันว่า สมณฑูตในครั้งนั้น คือ พระโสณเถระ และพระอุตรเถระ คณะสมณฑูตทั้งสองไดเ้ ดินทางมาถึงเมืองถมทอง หรือ นครปฐม เม่ือปี พ.ศ. 236 การเผยแผ่พระพุทธศาสนาได้ดาเนินตลอดมา โดยมีกษัตริย์ท่ีปกครองดินแดนในสุวรรณภูมิยอมรับ พระพทุ ธศาสนาเป็นหลักในการดาเนนิ ชีวิต จนถงึ ปี พ.ศ. 246 พระโสณเถระได้ให้สร้างวัดข้ึนเป็นแห่ง แรกในเขตสุวรรณภูมิที่เมืองถมทองน้ี ต่อมาได้มีการสร้างพระสถูปเจดีย์ บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ

56 เม่อื ปี พ.ศ. 265 พระภรู ิยเถระผทู้ านมิ ติ พัทธสีมาตั้งชือ่ วัดว่า “วัดพุทธบรมธาตุ” ซึ่งถือว่าเป็นวัดแรก และพระเจดียอ์ งคแ์ รกของพระพุทธศาสนาในดินแดนแถบน้ี กกกกกกก ธรรมจกั รและกวางหมอบ ศลิ า พบท่ีพระปฐมเจดีย์ จังหวัดนครปฐม เสน้ ผ่าศนู ยก์ ลาง 2.21 เมตร (จัดแสดงในพิพิธภณั ฑสถานแห่งชาติ พระนคร) เรื่องที่ 2 ความภาคภูมิใจทีม่ ีต่อพระปฐมเจดยี ์ กกกกกกก พระปฐมเจดีย์ เป็นความภาคภูมิใจของคนไทยทั้งประเทศ เน่ืองจากพระปฐมเจดีย์เป็น สัญลักษณ์ของประเทศไทยที่สาคัญและเป็นเจดีย์ที่เก่าแก่ท่ีสุด เป็นองค์แรกในประเทศไทย สูงกว่า พระเจดีย์ชะเวดากองในประเทศพม่า กล่าวคือ พระปฐมเจดีย์เป็นปูชนียสถานสาคัญทางพระพุทธศาสนา เป็นเจดียอ์ งค์แรกในดนิ แดนสุวรรณภมู ิทม่ี ีขนาดใหญท่ สี่ ุด นอกจากจะเป็นสิ่งเชิดหน้าชูตาของคนไทย ทั้งชาติ แทบทุกวันจะมีผู้เล่ือมใส ศรัทธา ตลอดจนนักทัศนาจรทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศมา นมัสการอยเู่ สมอ กกกกกกกกกล่าวโดยสรุป พระปฐมเจดีย์เป็นความภาคภูมิใจของคนไทยท้ังประเทศ เนื่องจากเป็น เจดีย์องค์แรกในดนิ แดนสวุ รรณภมู ิท่มี ีขนาดใหญ่ทส่ี ุด เปน็ เจดียอ์ งคแ์ รกทเี่ กา่ แกท่ สี่ ดุ ในประเทศไทย เร่ืองท่ี 3 ความสาคญั ของพระปฐมเจดยี ์ กกกกกกกกพระปฐมเจดีย์ มีความสาคัญ ดังนี้ (1) พระปฐมเจดีย์ เปน็ สถาปัตยกรรมไทยทว่ี ิวฒั นาการ รปู แบบมาจากรปู ลักษณเ์ ดิมในสมยั พระเจ้าศรีธรรมาโศกราช ซ่ึงเป็นกษัตริย์ผู้ครองนครศรีธรรมราช ปัจจุบันเป็นผลงานรวมของศิลปกรรมไทยท่ีมีเอกลักษณ์ไทยโดดเด่น ท้ังทางด้านสถาปัตยกรรม ประติมากรรม วิศวกรรม และจิตรกรรม (2) พระปฐมเจดยี ์ เปน็ ท่ปี ระดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุของ สมเดจ็ พระสมั มาสัมพุทธเจ้า ซ่ึงคณะสมณทูตได้รับพระราชทานมาจากพระเจ้าอโศกมหาราช ตั้งแต่ ครั้งเดินทางมาเผยแผ่พระพุทธศาสนาเป็นคร้ังแรกในดินแดนสุวรรณภูมิ (3) พระปฐมเจดีย์ เป็นท่ี บรรจุพระบรมราชสรีรางคาร รัชกาลที่ 6 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว พระอังคารของ พระนางเจา้ สุวัทนา พระวรราชเทวีในรัชกาลที่ 6 และพระสรีรางคารสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้า เพชรรัตนราชสดุ า สริ ิโสภาพัณณวดี ซงึ่ บรรจุที่ใตฐ้ านพระร่วงโรจนฤทธ์ิ (4) พระปฐมเจดีย์ เป็นท่ีรวม ของศลิ ปวตั ถุ และหลักฐานสาคัญทางพทุ ธศาสนาเปน็ อันมาก อยา่ งเชน่ วิหาร 4 ทิศ พระพุทธรูปปาง

57 ต่าง ๆ วิหารคต จารึกพระธรรมคาสอนเป็นอักษรขอม พระพุทธรูปศิลาขาว จิตรกรรมฝาผนัง พระ ร่วงโรจนฤทธิ์ เปน็ พระพทุ ธรปู ยนื ปางห้ามญาติ ท่ีมีขนาดสูงถึง 12 ศอก 4 นิ้ว นับเป็นพระพุทธรูปท่ี สวยงามอย่างย่ิง และได้รับการเคารพนับถือยิ่งนักจากพุทธศาสนิกชนทั่วไป (5) พระปฐมเจดีย์ เป็น แหล่งค้นคว้าทางประวัติศาสตร์ เน่ืองจากรวมโบราณวัตถุไว้มากมาย และเป็นที่ตั้งของพิพิธภัณฑ์ สถานแห่งชาติพระปฐมเจดีย์ (6) พระปฐมเจดีย์ เป็นศูนย์รวมจิตใจของพุทธศาสนิกชนทั้งประเทศ โดยเฉพาะชาวจงั หวดั นครปฐม พระปฐมเจดีย์น้ันถือเป็นศูนย์รวมกิจกรรมทุกชนิดของท้ังภาครัฐและ ภาคเอกชนไม่ว่าจะเป็นกิจกรรมที่เกี่ยวกับการเมือง การปกครอง ศาสนา การศึกษา และพาณิชยก รรม ก็ล้วนถือเอาพระปฐมเจดีย์เป็นศูนย์กลางทั้งส้ิน นอกจากน้ีพระปฐมเจดีย์ยังมีความสาคัญคือ (7) พระปฐมเจดีย์ เป็นแหล่งท่องเทีย่ ว สถานท่พี กั ผ่อนหย่อนใจของชาวนครปฐมและนักท่องเท่ียวท้ังชาว ไทยและชาวตา่ งประเทศ กกกกกกกกกกกล่าวโดยสรุป พระปฐมเจดีย์มีความสาคัญคือ (1) เป็นสถาปัตยกรรมท่ีมีวิวัฒนาการ รูปแบบมาจากรูปลักษณ์เดิม เป็นที่รวมของศิลปกรรมที่มีเอกลักษณ์ไทยโดดเด่น (2) เป็นท่ี ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า (3) เป็นท่ีบรรจุพระบรมราช สรีรางคาร รชั กาลท่ี 6 และพระองั คารของพระนางเจา้ สุวทั นา พระวรราชเทวีในรัชกาลท่ี 6 ซ่ึงบรรจุ ท่ใี ต้ฐานพระรว่ งโรจนฤทธ์ิ (4) เปน็ ท่รี วมของศลิ ปวัตถุ และหลักฐานทสี่ าคญั ทางพระพุทธศาสนา (5) เป็นแหล่งค้นคว้าทางประวัติศาสตร์ท่ีสาคัญ (6) เป็นศูนย์รวมจิตใจของพุทธศาสนิกชน และ (7) เป็น แหล่งท่องเที่ยว สถานท่ีพักผ่อนหย่อนใจของชาวนครปฐมและนักท่องเท่ียวทั้งชาวไทยและชาว ตา่ งประเทศ กกกกกกกกกกสรปุ พระปฐมเจดีย์ มีคณุ ค่าในพระพุทธศาสนา ซงึ่ เป็นหลักฐานสาคัญของการเรม่ิ ต้น เผยแผ่พระพทุ ธศาสนาจากชมพทู วปี เข้าส่ปู ระเทศไทยเปน็ แห่งแรกในดินแดนสุวรรณภูมิ สมัยพระเจ้า อโศกมหาราช ราวศตวรรษที่ 3 ก่อให้เกิดศาสนสถาน ถาวรวัตถุ ด้านสถาปัตยกรรมและศิลปกรรมที่มี เอกลักษณ์ไทยอันโดดเด่น ได้แก่ พระปฐมเจดีย์ ซ่ึงประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุของสมเด็จพระ สัมมาสัมพุทธเจ้า พระศิลาขาว พระร่วงโรจนฤทธิ์ เป็นต้น นามาซึ่งความภาคภูมิใจของคนไทย ตลอดจนพุทธศาสนิกชนที่มีโอกาสซาบซึ้ง ศรัทธา และเข้าถึงศาสนสถานท่ีมีนัยสะท้อนถึงหลักและ แกน่ สาระของพระพทุ ธศาสนา

58 กจิ กรรมทา้ ยบท กกกกกกก1. กจิ กรรมท่ี 1 คาชี้แจง : โปรดเลือกตัวอกั ษรหนา้ ขอ้ ท่นี ักศึกษาคดิ ว่าข้อนน้ั เปน็ คาตอบท่ีถูกตอ้ งท่ีสุด เพียงข้อเดียว แลว้ เขียนคาตอบลงในกระดาษของนักศึกษา 1. เหตผุ ลใดถกู ต้องที่สุดในการเผยแผพ่ ระพุทธศาสนามายังดนิ แดนสุวรรณภมู ิ ก. หลงั จากปรนิ ิพพานของพระพุทธเจ้ามาแล้ว 1 พนั กวา่ ปี ข. หลังจากการทาสังคายนา คร้ังที่ 1 สมัยพระเจา้ อชาตศัตรู ค. หลังจากการทาสงั คายนา ครงั้ ท่ี 2 สมยั พระเจา้ กาลาโศกราช ง. หลังจากการทาสงั คายนา ครงั้ ที่ 3 สมัยพระเจ้าอโศกมหาราช 2. ข้อใดไมใ่ ช่หลกั ฐานสาคัญทางพระพทุ ธศาสนาที่สันนิษฐานว่าจุดแรกของอาณาจักร สวุ รรณภูมิที่มีการเผยแผ่พระพทุ ธศาสนาอยู่ท่ีจงั หวดั นครปฐม ก. พบเจดีย์ชะเวดากองทสี่ วยงามและสูงที่สุดในโลก ข. พบโบราณวัตถุ ศลิ ารปู พระธรรมจักรกับกวางหมอบ ค. พบแท่นสถปู อนั เป็นส่งิ เคารพเหมือนกบั สมัยพระเจา้ อโศกมหาราช ง. พบโบราณสถาน เป็นสถูปรูปโอคว่า แบบสาญจีเจดยี ์ในประเทศอนิ เดยี 3. พระปฐมเจดยี ์ มีคณุ ค่าย่งิ ต่อต่อคนไทยทงั้ ชาติอย่างไร ก. เป็นทป่ี ระดษิ ฐานพระบรมสารีริกธาตุ ข. เปน็ ที่ตัง้ พพิ ิธภัณฑส์ ถานแหง่ ชาติพระปฐมเจดยี ์ ค. เป็นศูนย์รวมการจัดกจิ กรรมต่าง ๆ ทีส่ าคญั ของชาวจังหวัดนครปฐม ง. เป็นหลักฐานสาคัญของการเผยแผ่พระพุทธศาสนาเปน็ แหง่ แรกในดนิ แดน สุวรรณภูมิ 4. พระปฐมเจดยี ์ เปน็ ความภาคภูมใิ จของคนไทยท้งั ประเทศอย่างไร ก. เป็นเจดยี ์ท่ีสวยงามท่ีสดุ ในประเทศไทย ข. เป็นเจดีย์ท่ีสรา้ งขน้ึ ในสมัยรชั กาลท่ี 4 แห่งกรงุ รตั นโกสนิ ทร์ ค. เป็นเจดีย์องคแ์ รกในดนิ แดนสุวรรณภมู ิ สงู ที่สดุ ในประเทศไทย ง. เปน็ ศูนยศ์ ิลปะและโบราณวัตถใุ นสมยั สโุ ขทัยและสมัยทวารวดี 5. พระปฐมเจดยี ์ มีความสาคญั อยา่ งไรต่อสงั คม ก. ทาให้เกิดความสามัคคี ข. เป็นบ่อเกิดของการสร้างสรรคว์ ฒั นธรรม ค. ตอบสนองความต้องการดา้ นจิตใจของคนในสังคม ง. เปน็ หลักจรยิ ธรรม ควบคุม ความประพฤตขิ องกล่มุ คน 6. ข้อใดแสดงให้เห็นถงึ ความสาคัญของพระปฐมเจดยี ์ที่มีต่อพระพุทธศาสนา ก. เปน็ ที่ตัง้ พพิ ธิ ภัณฑสถานพระประโทณเจดีย์ ข. เปน็ สถานที่ทอ่ งเท่ียวท่สี าคัญของจังหวัดนครปฐม ค. เปน็ ท่ีประดษิ ฐานพระบรมสารรี กิ ธาตขุ องพระสัมมาสมั พทุ ธเจา้ ง. เปน็ เมืองทา่ สาคัญในการติดตอ่ คา้ ขายกับประเทศในคาบสมุทรอินโดจนี

59 กกกกกกก2. กิจกรรมที่ 2 คาชี้แจง : โปรดจบั คู่ขอ้ มูลที่อยู่หลังตวั อักษรที่ตรงกบั ขอ้ เลขน้นั ๆ หรือมคี วามสัมพันธ์ ตรงกบั ข้อเลขน้ัน ๆ ให้ถกู ต้อง แล้วนาตวั อักษรหนา้ ขอ้ มูลมาใสท่ ห่ี นา้ ตัวเลขขอ้ น้นั ๆ .......1. บรเิ วณทีม่ หี ลักฐานเช่ือว่าพระพทุ ธศาสนาได้ ก. พระโสณะเถระ และ เผยแผเ่ ขา้ มาในดนิ แดนสุวรรณภมู ิเปน็ บริเวณ พระอุตตระเถระ แรกตั้งแตส่ มัยสงั คายนาพระไตรปฏิ กครัง้ ที่ 3 .......2. พระธรรมทูตทเี่ ดนิ ทางมาเผยแผ่ ข. องคพ์ ระปฐมเจดยี ์ พระพุทธศาสนาในดนิ แดนสุวรรณภมู ิ จังหวัดนครปฐม .......3. เป็นวดั แรกและพระเจดียอ์ งคแ์ รกของ ค. พพิ ิธภัณฑสถาน พระพุทธศาสนาในดนิ แดนสุวรรณภูมิ แหง่ ชาติพระปฐมเจดีย์ .......4. แหลง่ คน้ ควา้ ทางประวัตศิ าสตร์ ง. พระร่วงโรจนฤทธิ์ .......5. บรรจพุ ระบรมราชสรีรางคาร รัชกาลท่ี 6 จ. วัดพุทธบรมธาตุ กกกกกกก3. กิจกรรมที่ 3 คาชแ้ี จง : โปรดทาเคร่อื งหมายถกู () หรอื เครอื่ งหมายผิด (x) ลงหน้าขอ้ ตัวเลขที่ นกั ศกึ ษาอ่านข้อมูลแลว้ คิดว่าถูก ให้ทาเคร่ืองหมาย () ถ้าคิดวา่ ขอ้ มูลทอี่ า่ นผดิ ให้ทาเคร่ืองหมาย (x) .......1. พระเจ้าอโศกมหาราช ส่งสมณทตู เพือ่ ไปเผยแผ่พระพทุ ธศาสนา 9 สาย .......2. พระเจา้ อโศกมหาราช ทาสังคายนา ครง้ั ที่ 2 ณ วดั อโศการาม แควน้ มคธ .......3. พระปฐมเจดีย์เปน็ ทีบ่ รรจพุ ระบรมราชสรรี างคาร รัชกาลที่ 4 .......4. พระปฐมเจดยี เ์ ปน็ ท่ีประดษิ ฐานพระบรมสารรี กิ ธาตุของพระสัมมาสมั พทุ ธเจ้า .......5. พระปฐมเจดียเ์ ปน็ ความภาคภูมิใจของคนไทยเน่อื งจากเป็นเอกลกั ษณข์ อง ประเทศทส่ี าคัญเก่าแก่ทสี่ ดุ และยงั เปน็ เจดยี ์องค์แรกในดนิ แดนสวุ รรณภมู ิ กกกกกกก4. กิจกรรมท่ี 4 คาช้ีแจง : โปรดเตมิ คาหรอื ตวั เลขหรอื ข้อความสนั้ ๆ ลงในช่องว่างของแต่ละข้อให้ สมบูรณ์ ถูกตอ้ ง กกกกกกกกกก1. หลงั จากพระพุทธเจา้ ปรินพิ พานไปแล้ว 1 ปี มกี ารทาสังคายนา...................ครง้ั และส่งคณะพระธรรมทตู ไปประกาศพระพทุ ธศาสนาออกเปน็ .............คณะ กกกกกกกกกก2. คณะสมณทูตที่เดินทางเข้ามาเผยแผพ่ ระพุทธศาสนาในดนิ แดนสุวรรณภมู ิ คือ ............................................................................................................................. กกกกกกกกกก3. กษตั ริย์ของอนิ เดียท่มี ีบทบาทในการเผยแพรพ่ ระพทุ ธศาสนาเข้ามาในดินแดน สวุ รรณภูมิ คือ……………………………………………………………………………………….