โครงงานบล๊อกปูนจากขยะพลาสติก

โครงงานเรื่อง บล็อกปูนจากขยะพลาสติก ศูนย์การศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัย อำเภอสุไหงปาดี จังหวัดนราธิวาส รายงานฉบับนี้เป็นส่วนหนึ่งของการประกวดโครงงานวิทยาศาสตร์ด้านสิ่งแวดล้อม ประเภท นวัตกรรมจากขยะ สำหรับนักศึกษา กศน.ระดับพื้นที่ ณ ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษานราธิวาส

โครงงานเรอ่ื ง บลอ็ กปูนจากขยะพลาสตกิ จัดทำโดย นายฟารีก สาและ นายรุสลี สาและ นางสาวนภัทศรา ยโู ซะ๊ ครทู ี่ปรึกษา นางสาวโนร์มรี ์รา ดะแซ นายสมบูรณ์ มามะ ศนู ยก์ ารศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อำเภอสุไหงปาดี รายงานฉบบั นี้เปน็ ส่วนหน่ึงของการประกวดโครงงานวิทยาศาสตร์ดา้ นสงิ่ แวดลอ้ ม ประเภท นวัตกรรมจากขยะ สำหรับนกั ศกึ ษา กศน. ระดับพืน้ ท่ี ณ ศูนย์วิทยาศาสตรเ์ พ่ือการศึกษานราธวิ าส

ชือ่ โครงงาน : โครงงานเรอ่ื ง บล๊อกปูนจากขยะพลาสติก ผจู้ ดั ทำโครงงาน : นายฟารกี สาและ นายรสุ ลี สาและ ครูทป่ี รกึ ษา : นางสาวนภทั ศรา ยูโซะ๊ นางสาวโนรม์ รี ร์ า ดะแซ ผูบ้ รหิ ารสถานศึกษา : นายสมบรู ณ์ มามะ สถานศึกษา : นางหทยั กาญจน์ วัฒนสทิ ธ์ิ ปีการศกึ ษา : ศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอัธยาศัยอำเภอสไุ หงปาดี ๒๕๖๕ บทคัดย่อ โครงงานเรื่อง บล็อกปูนจากขยะพลาสติก มีจุดประสงค์เพื่อหาอัตราส่วนที่เหมาะสมในการ ทำบล๊อกปูนจากขยะพลาสติก เพื่อลดอัตราการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ไป สู่ชั้นบรรยากาศ เพือ่ แกป้ ัญหาขยะพลาสติกในชมุ ชน และนำขยะพลาสติกมาใชใ้ ห้เกิดประโยชน์ในชวี ติ ประจำวนั กศน.อำเภอสุ ไหงปาดี จึงเล็งเห็นถึงปัญหาของขยะพลาสติก ที่ทำให้เกิดภาวะโลกร้อน จึงจัดทำโครงงานบล๊อกปูนจากขยะ พลาสติก ซึ่งเป็นแหล่งกักเก็บคาร์บอน (Carbon Sink) เพื่อลดอัตราการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ไป สู่ ช้ันบรรยากาศ โดยการนำเอาขยะขวดพลาสติกมา ผสมกบั ทรายโดยใช้ความร้อนแล้วนำไปทำบล็อกปูถนน เอาไว้ใช้สำหรับสร้างลานกิจกรรม ตกแต่งในสวนหรือถนนสำหรับสัญจรทั่วไป เปรียบเสมือนการฝังกลบขยะ ถุงพลาสติกลงบนพื้นที่ที่ไม่ใช้ประโยชน์ทางด้านกสิกรรม และไม่มีก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ปล่อยออกมา อีกทั้งยงั เปน็ การแกไ้ ข ปัญหาขยะพลาสติกภายในชมุ ชนอย่างมปี ระสิทธิภาพและเกดิ ประโยชนส์ งู สดุ (Carbon Capture Paving Blocks) จากการทดลองสรุปได้ว่า จากการศึกษาอัตราส่วนที่เหมาะสมในการทำบล๊อกปูน จากขยะพลาสติก พบว่า บล๊อกปูนที่สามารถใช้งานได้ พบว่า สูตรที่ 3 อัตราส่วนทราย 1500 กรัม ขวดพลาสติก 500 กรัม บล็อกปูนจับตัวเป็นก้อน ทนทานต่อการใช้งาน เป็นอัตราส่วนที่เหมาะสมที่สามารถ นำไปใช้งานได้ รองลงมาคือ สูตรที่ 2 อัตราส่วนทราย 1500 กรัม ขวดพลาสติก 300 กรัม บล๊อกปูนไม่จับ ตัวเป็นก้อน และสูตรที่ 1 อัตราส่วนทราย 1500 กรัม ขวดพลาสติก 100 กรัม บล็อกปูนไม่จับตัวกันเป็น ก้อน เม่ือถอดแบบเหลก็ แลว้ วสั ดุแตกละเอยี ด ตามลำดับ

กิตติกรรมประกาศ โครงงานเรื่องบล็อกปูนจากขยะพลาสติก สำเร็จลุล่วงไปด้วยดีเพราะได้รับความอนุเคราะห์และ ช่วยเหลอื จากอาจารย์โนร์มีร์รา ดะแซ และอาจารยส์ มบูรณ์ มามะ คณุ ครูที่ปรึกษา รวมทงั้ ข้อเสนอแนะจาก คุณครูศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอสุไหงปาดี ที่ถ่ายทอดความรู้ ตลอดจนท่าน ผอู้ ำนวยการศนู ย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอสไุ หงปาดี นางหทยั การญจน์ วฒั นสทิ ธิ์ ทใ่ี ห้การสนบั สนุนตรวจสอบแก้ไขโครงการสำเร็จลุลว่ งไปดว้ ยดี กลุ่มของข้าพเจ้ารู้สึกซาบซง้ึ ในความกรุณาจาก คณุ ครทู กุ ท่าน นอกจากนี้ขอขอบคุณเพื่อนๆ นอ้ งๆ ทุกคน รวมถงึ ผปู้ กครอง ท่ีกรุณาให้ความรว่ มมือและอนุญาติให้มี การเก็บรวบรวมเหาเพอ่ื ใช้ในการทำโครงงาน จนทำให้โครงงานสำเรจ็ ลุล่วงไปด้วยดี คณะผจู้ ัดทำ

สารบัญ เรือ่ ง หนา้ บทคดั ย่อ ๑ กติ ติกรรมประกาศ ๑ สารบญั ๑ สารบัญตาราง ๑ บทท่ี ๑ บทนำ ๒ ๒ ความเปน็ มาและความสำคญั ๒ วัตถปุ ระสงค์ ๓ สมมุติฐานของการทดลอง ๘ ผลท่คี าดวา่ จะได้รบั ๙ ขอบเขตของการทดลอง ๑๐ นยิ ามศัพท์เฉพาะ บทที่ ๒ เอกสารท่เี กย่ี วขอ้ ง บทท่ี ๓ อปุ กรณ์และวิธีการดำเนนิ การ บทที่ ๔ ผลการดำเนินการ บทที่ ๕ สรุปผลการดำเนินการ บรรณานุกรม ภาคผนวก

สารบญั ตาราง หนา้ เรือ่ ง 9 ตารางท่ี 1 กำหนดอตั ราสว่ นในการทำบล็อกปนู จากขยะขวดพลาสตกิ 10 ตารางท่ี 2 ผลการศึกษาอัตราส่วนในการทำบลอ็ กปูนจากขยะขวดพลาสตกิ

บทที่ 1 บทนำ ที่มาและความสำคัญ เนื่องจากปัจจุบันในอำเภอสุไหงปาดีมีขยะพลาสติกเป็นจำนวนมาก อาทิเช่น ขวดพลาสติก ถุงพลาสติก โฟม แก้วพลาสติก โฟม เป็นต้น ขยะเหล่านี้ไม่มีการนำกลับไปใช้ประโยชน์ใหม่ โดยส่วนใหญ่จะ ถูกทิ้งเป็นขยะมูลฝอยในปริมาณและสัดส่วนที่เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ถุงพลาสติก ขวดพลาสติกที่เราใช้บรรจุ อาหารและสินค้าทุกวัน ที่ผลิตจาก เม็ดพลาสติกที่ใช้เพลิงเชื้อฟอสซิลเป็นวัตถุดิบ ซึ่งการสามารถทำได้อย่าง รวดเรว็ ในปรมิ าณมาก และด้วยตน้ ทนุ ทตี่ ่ำ เมอ่ื นำมาใชจ้ ะมีอายุการใช้ งานสั้น และสว่ นใหญ่เป็นการใช้เพียง ครั้งเดียว แล้วพร้อมท่ีจะกลายเป็น ขยะได้ในทันที ยิ่งถุงพลาสติกที่มขี นาดเล็ก และบางเบาหรือถุงทีผ่ า่ น การ ใช้งานแล้วจะถูกทิ้งเป็นภาระในการจัดเก็บและขนทิ้งเป็นอย่างมาก เนื่องจากคุณลักษณะที่เบาบาง และมี ปริมาณมากจึงปะปนกับมูลฝอย ประเภทอื่นๆ ทำให้การย่อยสลายมูลฝอยเป็นไปได้ยากมากและต้องใช้ พื้นท่ี เยอะในการฝังกลบ อกี ทง้ั ใช้เวลาย่อยสลายนาน มากกวา่ 400 - 500 ปี ทำใหพ้ ืน้ ท่ีในบรเิ วณน้ัน ไม่สามารถ ทำการเกษตรได้อีกเลย แต่ถ้านำไปเผาจะมีก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ที่เป็นก๊าซเรือนกระจก มี คุณสมบัติอม ความร้อน ไปปกคลุมอยู่รอบโลก ทำใหโ้ ลกร้อนขน้ึ กศน.อำเภอสุไหงปาดี จึงเล็งเห็นถึงปัญหาของขยะพลาสติก ที่ทำให้เกิดภาวะโลกร้อน จึงจัดทำ โครงงานบล๊อกปูนจากขยะพลาสติก ซง่ึ เป็นแหลง่ กกั เก็บคารบ์ อน (Carbon Sink) เพอ่ื ลดอตั ราการปล่อยก๊าซ คาร์บอนไดออกไซด์ไป สู่ชั้นบรรยากาศ โดยการนำเอาขยะขวดพลาสติกมา ผสมกับทรายโดยใช้ความร้อน แล้วนำไปทำบล็อกปูถนน เอาไว้ใช้สำหรับสร้างลานกิจกรรม ตกแต่งในสวนหรือถนนสำหรับสัญจรทั่วไป เปรียบเสมือนการฝังกลบขยะถุงพลาสติกลงบนพื้นที่ที่ไม่ใช้ประโยชน์ทางด้านกสิกรรม และไม่มีก๊าซ คาร์บอนไดออกไซด์ ปล่อยออกมา อีกทั้งยังเป็นการแก้ไข ปัญหาขยะพลาสติกภายในชุมชนอย่าง มีประสทิ ธภิ าพและเกิดประโยชน์สูงสดุ (Carbon Capture Paving Blocks) จุดประสงค์ 1. เพ่ือหาอัตราส่วนทเี่ หมาะสมในการทำบล๊อกปนู จากขยะพลาสติก 2. เพื่อลดอัตราการปล่อยกา๊ ซคาร์บอนไดออกไซด์ไป สชู่ ั้นบรรยากาศ 3. เพื่อแกป้ ัญหาขยะพลาสติกในชมุ ชน และนำขยะพลาสติกมาใช้ให้เกดิ ประโยชนใ์ นชีวิตประจำวัน สมมตฐิ าน ขวดพลาสติกสามารถนำมาทำบล็อกปูนใช้สำหรับทำลานกิจกรรม หรือตกแต่งในสวนได้ และมีอายุ การใช้งานทย่ี าวนาน ตัวแปร ตัวแปรต้น ขวดพลาสตกิ ตัวแปรตาม บล็อกปนู จากขยะพลาสตกิ ตวั แปรควบคมุ อุณหภูมิ ปรมิ าณทรายและปริมาณขยะพลาสตกิ

๒ นยิ ามศพั ทเ์ ฉพาะ 1. บลอ็ กปูน คอื เป็นอกี วัสดปุ ูพื้นที่นยิ มเลือกใชส้ ำหรบั พ้ืนนอกบ้าน ด้วยรปู ลกั ษณ์ท่ีแขง็ แกร่ง ติดตั้ง ง่าย มีรูปแบบ และสีสันหลากหลาย และยังสามารถเล่นลวดลายต่าง ๆ ได้มากมาย แต่พอใช้งานไป บางคร้ัง พ้นื เกดิ การทรุดตัวลงทำให้บล็อกยบุ ตามจนเรียงตวั ไมส่ ม่ำเสมอ ซ่ึงอาจจะดูไม่สวยงาม และเสี่ยงต่อการสะดุด หกล้ม เป็นอนั ตรายอีกดว้ ย 2. ขยะพลาสติก คือ ของเสียพลาสติกที่รวบรวมจากบ้านเรือน โรงแรม ภัตตาคาร โรงพยาบาล ร้านค้า สำนักงาน โรงงานอุตสาหกรรม โดยเป็นพลาสติกหรอื ชิ้นส่วนท่ีใช้งานแลว้ หรือเสือ่ มสภาพไม่สามารถ ใช้งานได้หรือไม่เป็นที่ต้องการใช้อีกต่อไป โดยไม่มีการแยกประเภทของพลาสติก หรือ ปะปนกับวัสดุอื่น หรือ สกปรกปนเปอ้ื น 3. ขวดพลาสติก ขวดที่ทำจากพลาสติก ใช้บรรจุของเหลว เช่น น้ำ น้ำอัดลม น้ำมันเครื่อง น้ำมัน ประกอบอาหาร ยา ยาสระผม นม และหมกึ มีตัง้ แต่ขนาดเล็กจนถึงขวดคารบ์ อยขนาดใหญ่ ซงึ่ ขวดพลาสติกที่ ใช้ จะใช้ประเภทพลาสตกิ โพลเี อทิลนี เทเรฟทาเลต (PET) คือขวดพลาสตกิ ใสๆ มองทะลไุ ด้ เช่น ขวดนำ้ เปล่า ขวดนำ้ อัดลม ขวดน้ำมนั พชื และขวดเคร่อื งปรงุ อาหาร 4. อตั ราส่วนท่เี หมาะสม หมายถงึ เกณฑเ์ ปรยี บเทยี บปริมาณของอย่างเดยี วกันหรือต่างกัน เพื่อจะได้ ทราบวา่ ปรมิ าณแรกเป็นเศษส่วนเท่าใดของปรมิ าณหลงั 5. ภาวะโลกร้อน หมายถึง สภาวะโลกร้อนเป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นเนื่องจากโลกไม่สามารถระบาย ความรอ้ นที่ได้รบั จากรังสดี วงอาทิตย์ออกไปได้อย่างปกติ จึงทำใหอ้ ณุ หภมู ิเฉล่ียของโลกสูงขึ้น และทำให้สภาพ อากาศของโลกเปลยี่ นแปลงไป ซงึ่ จะส่งผลกระทบตอ่ สง่ิ มีชีวิติบนโลก 6. การกักเก็บคาร์บอน (Carbon Sink) หมายถึง การดึงคาร์บอนออกจากชั้นบรรยากาศอย่างถาวร หรือกึ่งถาวร (อรรถชัย จินตะเวช, 2547) โดยโลกมีระบบเก็บและกักก๊าซคารบ์ อนไดออกไซด์ ทั้งบนบกและ ในมหาสมทุ ร ผา่ นกระบวนการสงั เคราะหแ์ สง (Photosynthesis) เพอื่ เปลีย่ นกา๊ ซคาร์บอนไดออกไซด์เป็นสาร ต่างๆ ที่ใช้ในการเติบโตของพชื ทั้งบนบกและในน้ำ (ศิริจันทร์ ทองประเสริฐ และมานิจทองประเสริฐ, 2552) การกักเก็บก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (หรือคาร์บอน) คือ การยึดคาร์บอนในต้นไม้และผลิตภัณฑ์ของไม้ที่มีอายุ การใช้งานที่ยืนยาว ต้นไม้และป่าไม้เป็นแหล่งกักเก็บคารบ์ อนทีส่ ำคญั ดังนั้น เมื่อต้นไม้เติบโต คาร์บอนจึงถูก กักเกบ็ อยู่ในราก ลำต้น กงิ่ กา้ นและใบ โดยผ่านกระบวนการสังเคราะห์แสงและดึงเอากา๊ ซคาร์บอนไดออกไซด์ จากอากาศเข้าไปเก็บในมวลชีวภาพของต้นไม้ ดังนั้น คาร์บอนจึงสามารถยึดอยู่กับเนื้อเยื่อของต้นไม้และเนื้อ ไม้ได้อย่างเสถียรและมรี ะยะเวลาคอ่ นข้างยาวนาน (นาฏสดุ า ภูมิจำนงค,์ 2547) ขอบเขตการศึกษา 1. กลุ่มตัวอยา่ งทใี่ ช้ในการศกึ ษา หอ้ งสมุดประชาชนอำเภอสุไหงปาดี 2. ระยะเวลาที่ใชใ้ นการศกึ ษาทำโครงงานในครง้ั น้ี 20 พฤษภาคม 2565 จนถงึ 14 มิถนุ ายน 2565 ประโยชนท์ คี่ าดว่าจะไดร้ ับ 1. ไดบ้ ล็อกปนู จากพลาสตกิ ทใ่ี ชง้ านได้จริง 2. ชว่ ยลดภาวะโลกรอ้ น

๓ 3. ชุมชนมีแนวทางในการนำขยะพลาสติกมารีไซเคิลใหก้ ลับมาใช้ใหม่ได้

๔ บทท่ี 2 เอกสาร/ทฤษฎี/หลักการที่เกีย่ วขอ้ ง ในการทำโครงงาน บล็อกปูนจากขยะพลาสติก ครั้งน้ไี ด้ทำการสำรวจเอกสารและงานวจิ ัยทีเ่ กย่ี วข้อง เพ่อื นำมาประกอบการดำเนนิ การตามลำดบั ดังนี้ 2.1 ความหมายของขยะพลาสติก 2.2 ความหมายของขวดพลาสตกิ 2.3 ประเภทของขวดพลาสติก 2.4 ความหมายของบล๊อกปูน 2.5 ความหมายของภาวะโลกร้อน 2.6 ความหมายของการกักเกบ็ คารบ์ อน (Carbon Sink) 2.7 การเลือกกลุ่มตวั อยา่ งแบบเจาะจง 2.1 ความหมายของขยะพลาสตกิ ขยะพลาสติก หมายถึง ช้ินงาน หรือชน้ิ ส่วนพลาสติกทใี่ ช้งานแล้วหรือไม่กต็ าม จนถกู นำไปท้ิง หรือไม่ เป็นที่ต้องการใช้อีกต่อไป หรือเสื่อมสภาพจนไม่สามารถใช้งานได้ หรือ มีการปนเปื้อนกับขยะอื่นหรือวัสดุ ประเภทอื่น ตัวอย่างขยะพลาสติก ได้แก่ ถุงพลาสติก ขวดพลาสติก ฝาขวดน้ำ แก้วพลาสติก กล่องโฟม เชือก ฟาง หลอดดูด พลาสติกเคลือบฟอยล์ ถุงขนม ถุงก๊อบแก๊บ ที่ปะปนกันมา โดยไม่ได้มีการคัดแยก รวมทั้ง พลาสตกิ จากขยะอิเล็กทรอนิกส์ (Electronic Waste) หรอื ช้ินสว่ นอิเล็กทรอนกิ ส์ และเศษพลาสตกิ ท่ีปนเป้ือน สารอันตราย วัตถุอันตราย 2.2 ความหมายของขวดพลาสติก ขวดพลาสติก หมายถึง ขวดพลาสติกเป็นขวดที่สร้างขึ้นมาจากความหนาแน่นสูงหรือความหนาแน่น ตำ่ พลาสตกิ โดยทว่ั ไปขวดพลาสตกิ จะใช้ในการเก็บของเหลวเช่น น้ำ นำ้ อัดลม นำ้ มนั เครอื่ ง น้ำมันปรุงอาหาร ยา แชมพู นมและหมึก ช่วงขนาดจากขวดขนาดเล็กไปจนถึงขนาดใหญ่มาก ภาชนะที่ขึ้นรูปสำหรับผู้บริโภค มักจะมีที่จับหรือมีรูปทรงเพื่อให้จับได้สะดวก พลาสติกถูกประดิษฐ์ขึ้นในศตวรรษที่ 19 และเดิมใช้เพ่ือ ทดแทนวัสดุทัว่ ไปเช่นงาช้างยางและครงั่ ขวดพลาสตกิ ถูกนำมาใช้ในเชิงพาณิชยค์ รัง้ แรกในปี พ.ศ. 2490 แต่ ยังคงมีราคาค่อนข้างแพงจนถึงต้นทศวรรษที่ 1950 เมื่อมีการนำโพลิเอทิลีนความหนาแน่นสงู มาใช้ พวกเขา

๕ ได้อย่างรวดเร็วกลายเป็นที่นิยมกับทั้งผู้ผลิตและลูกค้าเพราะธรรมชาติของพวกเขาที่มีน้ำหนักเบาผลิตที่ ค่อนข้างต่ำและค่าใช้จ่ายในการขนส่งเมื่อเทียบกับขวดแก้ว อย่างไรก็ตามข้อได้เปรียบที่ใหญ่ที่สุดของขวด พลาสติกที่มีเหนือขวดแก้วคือความทนทานต่อการแตกหักทั้งในด้านการผลิตและการขนส่ง ยกเว้นไวน์และ เบียร์อตุ สาหกรรมอาหารได้เปล่ยี นขวดแก้วเปน็ ขวดพลาสติกเกือบทง้ั หมด 2.3 ประเภทของขวดพลาสตกิ ในปัจจุบันพลาสติกเข้ามามีบทบาทต่อชีวิตประจำวันของมนุษย์เรามากทั้งของเล่น อุปกรณ์ เครอื่ งใชไ้ ฟฟา้ เคร่อื งประดับ รวมถึงภาชนะบรรจุสินค้าต่าง ๆ มากมาย พลาสตกิ ทีน่ ำมาใชเ้ หล่านม้ี ีหลายชนิด ซง่ึ มีคณุ สมบัติแตกตา่ งกันไป ในบรรดาของท่ีทำด้วยพลาสติกดังกลา่ ว พลาสติกเพอื่ การบรรจุหบี ห่อนบั วา่ ได้รับ ความสนใจเป็นพิเศษ ทั้งในเชิงการค้า การตลาด และอุตสาหกรรม มีอัตราการเจริญเติบโตเพิ่มข้ึนสูงมาก แบง่ เปน็ ๒ ประเภท ดังนี้ ๑. ภาชนะบรรจชุ นดิ แข็ง (rigid container) เชน่ ขวดน้ำมนั พชื ขวดนม กลอ่ งโฟมและถาดพลาสตกิ ๒. ภาชนะบรรจุชนิดอ่อนตัวได้ (flexible container) เช่น ถุงใส่น้าแข็ง ถุงขนม ถุงหิ้วทั้งหลาย รวมท้งั ฟลิ ์มหอ่ อาหารภาชนะพลาสติกที่ใชบ้ รรจอุ าหารมีมาก แต่ในทน่ี ี้จะเน้นเฉพาะขวดพลาสติกชนิดแข็ง ซ่ึง มปี ระโยชน์ใชส้ อยอยา่ งกว้างขวางเทา่ น้ัน ชนิดของขวดพลาสติกอาจแบ่งไดต้ ามชนดิ ของพลาสติก ดังนี้ ๒.๑ พอลิเอทีลีน มีการใช้ในสองลักษณะคือ พอลิเอทีลีนชนิดความหนาแน่นต่ำ (Low Density Polyethylene) และพอลิเอทีลีนชนิดความหนาแน่นสูง (High Density Polyethylene) หรือท่ีเรยี ก แบบย่อว่า เอชดีพีอี (HDPE) โดยทั่วไปขวดชนิดนี้จะยอมให้ไอน้ำซึมผ่านได้น้อยแต่จะยอมให้ก๊าซซึมผ่านได้ ทนความเป็นกรดได้ปานกลางทนความร้อนได้ไม่ดีมากนัก แต่จะทนความเย็นได้ดีมาก มักจะใช้บรรจุนม ผงซักฟอก นำ้ ด่มื และเคร่ืองสำอาง

๖ ๒.๒ พอลิโพรพีลีน (Polypropylene) เรียกโดยย่อว่า พีพี (PP) คุณสมบัติโดยทั่วไปแล้วจะ ยอมให้ไอน้ำซึมผ่านได้นอ้ ยแต่จะยอมให้ก๊าซซึมผ่านได้ดี ทนความเป็นกรดได้ปานกลาง ทนความร้อนได้ดี แต่ จะไม่ทนความเย็นจึงไม่เหมาะแก่การแช่เย็น โดยทั่วไปใช้ในการบรรจุยา น้ำผลไม้ น้ำเชื่อม เครื่องสำอาง แชมพู ๒.๓ พอลิไวคลอไรด์ (Polyvinylchloride) หรือที่รจู้ ักกนั ดีว่า พวี ีซี (PVC) คุณสมบตั ทิ วั่ ไปจะ ใส สามารถป้องกันกา๊ ซซึมและไขมนั ซึมผ่านได้ดีทนความเป็นกรดได้ดี ไมท่ นความร้อนและความเย็น จึงเหมาะ สำหรับใช้ท่อี ุณหภมู ิปกติ มกั จะใชใ้ นการบรรจเุ ครอ่ื งสำอาง น้ำมันพชื น้ำสม้ สายชู และผลติ ภัณฑ์ทางเคมี ๒.๔ พอลิสไตรีน (Polystyrene) หรือที่เรียกโดยย่อว่า พีเอส (PS) ป้องกันก๊าซและไอน้ำได้ ไมด่ มี าก ทนความเปน็ กรดไดป้ านกลางไม่ทนความรอ้ นและความเยน็ เหมาะสำหรับใช้ที่อุณหภูมปิ กติโดยท่ัวไป นยิ มใชบ้ รรจุยาเม็ด วิตามนิ เครอ่ื งเทศ และทำใหม้ ีขนาดใหญส่ ำหรบั ใช้บรรจนุ มเพ่ือการขนสง่ แตไ่ ม่นิยมใช้ใน บา้ นเรา

๗ ๒.๕ พอลีเอทีลีนเทอร์ฟะทาเลตหรือขวดเพท (Polyethylne Terephthalate) หรือที่รู้จัก กันดีว่า เพ็ท (PET หรือ PETE) คุณสมบัติโดยทั่วไปจะแข็งใส ป้องกันการซึมผ่านของไอน้ำได้ปานกลาง แต่ ปอ้ งกันการซึมผ่านก๊าซไดด้ มี าก ทนความเป็นกรดไดแ้ ละความเยน็ ได้ดี มักนยิ มใช้บรรจเุ ครื่องดมื่ ประเภทอัด 2.4 ความหมายของบล๊อกปูน บล็อกปูน หมายถึง เป็นวัสดุก่อสร้างประเภทวัสดุก่อ สำหรับการก่อสร้างผนังอาคารทั่วไป ผลิตจาก ส่วนผสมของซเี มนต์ ทราย หินย่อย และนำ้ 2.5 ความหมายของภาวะโลกรอ้ น ปรากฏการณ์โรคร้อน หรือ ภาวะโลกร้อน (Global warming) คือ ปรากฏการณ์ที่อุณหภูมเิ ฉลี่ยของ ผิวโลกและผืนมหาสมุทรสูงขึ้น โดยมีก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ และก๊าซเรือนกระจกอื่นๆ เป็นตัวการกักเก็บ ความร้อนจากแสงอาทิตย์ไว้ไม่ให้คายออกไปสู่บรรยากาศและก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ที่เกิดขึ้นในบรรยากาศ จงึ เปน็ สาเหตใุ หร้ งั สคี วามร้อนท่ีผา่ นช้ันบรรยากาศเขา้ มาถูกกกั ไวใ้ นโลกโดยไม่สามารถสะทอ้ นกลับออกไปได้ 2.6 ความหมายของการกกั เก็บคารบ์ อน (Carbon Sink) การกักเก็บคาร์บอน (Carbon Sink) หมายถึง การดึงคาร์บอนออกจากชั้นบรรยากาศอยา่ งถาวรหรือ กึ่งถาวร (อรรถชัย จินตะเวช, 2547) โดยโลกมีระบบเก็บและกักก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ทั้งบนบกและใน มหาสมุทร ผ่านกระบวนการสังเคราะห์แสง (Photosynthesis) เพื่อเปลี่ยนก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์เป็นสาร ต่างๆ ที่ใช้ในการเติบโตของพืชทั้งบนบกและในน้ำ (ศิริจันทร์ ทองประเสริฐ และมานิจทองประเสริฐ, 2552)

๘ การกักเก็บก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (หรือคาร์บอน) คือ การยึดคาร์บอนในต้นไม้และผลิตภัณฑ์ของไม้ที่มีอายุ การใช้งานที่ยืนยาว ต้นไม้และป่าไม้เป็นแหล่งกักเก็บคารบ์ อนทีส่ ำคัญ ดังนั้น เมื่อต้นไม้เติบโต คาร์บอนจึงถูก กักเกบ็ อย่ใู นราก ลำต้น ก่ิงก้านและใบ โดยผา่ นกระบวนการสังเคราะหแ์ สงและดงึ เอาก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ จากอากาศเข้าไปเก็บในมวลชีวภาพของต้นไม้ ดังนั้น คาร์บอนจึงสามารถยึดอยู่กับเนื้อเยื่อของต้นไม้และเนื้อ ไมไ้ ด้อยา่ งเสถยี รและมรี ะยะเวลาคอ่ นขา้ งยาวนาน (นาฏสุดา ภูมิจำนงค,์ 2547) 2.7 การเลอื กกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง การเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง ( Purposive sampling ) เป็นการเลือกกลุ่มตัวอย่างโดย พิจารณาจากการตัดสนิ ใจของผู้วิจยั เอง ลกั ษณะของกลุ่มทีเ่ ลอื กเป็นไปตามวตั ถุประสงคข์ องการวจิ ยั การเลือก กลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงต้องอาศัยความรอบรู้ ความชำนาญและประสบการณ์ในเรื่องนั้นๆของผู้ทำวิจัย การ เลือกกลุ่มตวั อย่างแบบน้มี ีชอ่ื เรียกอกี อย่างวา่ Judgement sampling

๙ บทที่ 3 วัสดุอปุ กรณ์และวิธีการดำเนนิ การ วัสดุ 1. ถุงพลาสตกิ 2. หลอด 3. ทรายละเอียด หรือทรายหยาบ อุปกรณ์ 1. ถังแกส๊ 2. ภาชนะสำหรบั คั่วผสม 3. ไมพ้ ายสำหรบั คัว่ ผสม 4. แบบหล่อเหลก็ ตามขนาดรูปทรงของบล๊อก 5. ค้อนกระทมุ้ เหล็ก วิธกี ารดำเนนิ การ 1. เตรียม ขยะขวดพลาสตกิ ล้างใหส้ ะอาด แลว้ ตากแดดใหแ้ ห้ง 2. แลว้ นำมาตัดเปน็ ชิน้ เลก็ ๆ ขนาดประมาณ 1-2 ซม. จากน้นั นำไปผ่ึงแดดให้แหง้ สนิท 3. เตรียมทรายหยาบ และทรายละเอียด โดยการนำมาล้างทำความสะอาด กำจัดวัชพืช เศษดิน เศษ กิง่ ไม้ออกให้หมด เพราะจะเป็นสาเหตทุ ำให้เกดิ ควันเป็นจำนวนมาก จากน้นั นำไปผึ่งแดดให้แหง้ สนิท 4. นำขยะขวดพลาสติก ไปช่งั ตามสตู รดังนี้ ตารางที่ 1 กำหนดอตั ราส่วนในการทำบลอ็ กปูนจากขยะขวดพลาสติก อตั ราส่วน ทราย (กรัม) ขวดพลาสตกิ (กรัม) สตู รท่ี 1 1500 100 สตู รท่ี 2 1500 300 สตู รที่ 3 1500 500 5. ชั่งตวงทราย และขวดพลาสติก ตามสูตรที่กำหนด จากนั้นเริ่มดำเนินการคั่วทรายจนร้อน โดยใช้ เวลา 15-20 นาที 6. เติมขยะขวดพลาสติก ลงไปในสัดส่วนที่ต้องการ ค่อยๆคน จนส่วนผสมเข้ากันดี โดยใช้เวลา 15-20 นาที 7. สงั เกตลักษณะของวสั ดุจะมีสเี ทาจนเกอื บดำ เน้ือวัสดเุ รมิ่ เขา้ กนั ดีแล้ว จึงปดิ ไฟ 8. เทสว่ นผสมทไ่ี ดล้ งไปในแบบเหลก็ บล็อกปู ตามรูปทรงท่เี ตรยี มไว้ 9. กระทุ้งแน่นด้วยค้อนเหล็ก ประมาณ 50 ครั้ง จากนั้นปล่อยทิ้งไว้ให้เย็นตามอุณหภูมิปกติ แล้ว นำออกไปใชง้ านจัดสวน ณ หอ้ งสมดุ ประชาชนอำเภอสุไหงปาดี

๑๐ บทท่ี 4 ผลการศกึ ษา จากการศึกษาอตั ราสว่ นท่ีเหมาะสมในการทำบล๊อกปูนจากขยะพลาสตกิ ผลการศกึ ษามดี งั นี้ ตารางท่ี 2 ผลการศกึ ษาอัตราส่วนในการทำบลอ็ กปูนจากขยะขวดพลาสตกิ สตู รท่ี ทราย (กรัม) ขวดพลาสติก (กรัม) ผลการศึกษา 1 1500 100 บลอ็ กปนู ไมจ่ ับตัวกนั เป็นกอ้ น เมอื่ ถอดแบบ 2 1500 300 เหล็กแล้ว วสั ดุแตกละเอียด 3 1500 500 บล๊อกปูนไมจ่ บั ตัวเปน็ ก้อน บล็อกปูนจับตัวเปน็ ก้อน ทนทานต่อการใชง้ าน สามารถนำไปใช้งานในสวนได้ จากตารางที่ 2 บล๊อกปูนที่สามารถใช้งานได้ พบว่า สูตรที่ 3 อัตราส่วนทราย 1500 กรัม ขวด พลาสติก 500 กรัม บล็อกปูนจับตัวเป็นก้อน ทนทานต่อการใช้งาน เป็นอัตราส่วนที่เหมาะสมที่สามารถ นำไปใช้งานได้ รองลงมาคือ สูตรที่ 2 อัตราส่วนทราย 1500 กรัม ขวดพลาสติก 300 กรัม บล๊อกปูนไม่จับ ตัวเป็นก้อน และสูตรที่ 1 อัตราส่วนทราย 1500 กรัม ขวดพลาสติก 100 กรัม บล็อกปูนไม่จับตัวกันเป็น กอ้ น เม่อื ถอดแบบเหลก็ แลว้ วัสดุแตกละเอยี ด ตามลำดบั

๑๑ บทที่ 5 สรุปผล และอภปิ รายผล 5.1 สรุปผลการทดลอง ตารางที่ 2 ผลการศึกษาอตั ราสว่ นในการทำบล็อกปูนจากขยะขวดพลาสตกิ สตู รที่ ทราย (กรัม) ขวดพลาสติก (กรัม) ผลการศึกษา 1 1500 100 บล็อกปนู ไมจ่ ับตัวกนั เปน็ ก้อน เมื่อถอดแบบเหล็ก 2 1500 300 แล้ว วสั ดแุ ตกละเอียด 3 1500 500 บล๊อกปูนไม่จับตวั เป็นก้อน บลอ็ กปูนจบั ตัวเปน็ ก้อน ทนทานต่อการใช้งาน จากตารางที่ 2 บล๊อกปูนที่สามารถใช้งานได้ พบว่า สูตรที่ 3 อัตราส่วนทราย 1500 กรัม ขวด พลาสติก 500 กรัม บล็อกปูนจับตัวเป็นก้อน ทนทานต่อการใช้งาน เป็นอัตราส่วนที่เหมาะสมที่สามารถ นำไปใช้งานได้ รองลงมาคือ สูตรที่ 2 อัตราส่วนทราย 1500 กรัม ขวดพลาสติก 300 กรัม บล๊อกปูนไม่จับ ตัวเป็นก้อน และสูตรที่ 1 อัตราส่วนทราย 1500 กรัม ขวดพลาสติก 100 กรัม บล็อกปูนไม่จับตัวกันเป็น ก้อน เมอื่ ถอดแบบเหลก็ แล้ว วสั ดแุ ตกละเอยี ด ตามลำดับ ผลปรากฏวา่ สูตรที่ 3 คือสตู รท่เี หมาะสม บลอ็ กปนู จบั ตวั เปน็ กอ้ น ทนทานต่อการใช้งาน สรุปได้ว่า สูตรที่ 3 คือสูตรที่เหมาะสม บล็อกปูนจับตัวเป็นก้อน ทนทานต่อการใช้งาน สามารถเป็น แหล่งกักเกบ็ คารบ์ อนไดออกไซด์ได้ ชว่ ยลดปญั หาภาวะโลกร้อน จากการทดลองสรุปได้ว่า จากการศึกษาอัตราส่วนที่เหมาะสมในการทำบล๊อกปูนจากขยะพลาสติก พบว่า บล๊อกปูนที่สามารถใช้งานได้ พบว่า สูตรที่ 3 อัตราส่วนทราย 1500 กรัม ขวดพลาสติก 500 กรัม บล็อกปูนจับตัวเป็นก้อน ทนทานต่อการใช้งาน เป็นอัตราส่วนที่เหมาะสมที่สามารถนำไปใช้งานได้ รองลงมา คือ สูตรที่ 2 อัตราส่วนทราย 1500 กรัม ขวดพลาสตกิ 300 กรัม บล๊อกปูนไม่จับตัวเปน็ กอ้ น และสูตรที่ 1 อัตราส่วนทราย 1500 กรัม ขวดพลาสติก 100 กรัม บล็อกปูนไม่จับตวั กันเป็นก้อน เมื่อถอดแบบเหล็กแล้ว วสั ดุแตกละเอยี ด ตามลำดับ 5.2 อปุ สรรค 1. ขาดอุปกรณท์ างวทิ ยาศาสตร์ในการทดลอง 5.3 ขอ้ เสนอแนะ 1. ในการทำบล็อกปนู จากขยะพลาสติก จะต้องใช้ทรายทปี่ ราศจากจากวชั พชื ก้อนหนิ และทรายต้อง ตากให้แหง้ และควรแยกทรายละเอียด ทรายหยาบ ออกจากกันในการผสมทำบล็อกปูน 2. ในการค่ัวทรายผสมกบั ขวดพลาสตกิ ต้องใชอ้ ุณหภมู สิ ม่ำเสมอ และไฟตอ้ งกระจายให้ท่วั

๑๒ 3. เมอ่ื ค่ัวทรายจนร้อนแล้ว ควรใสเ่ ศษขวดพลาสติกในปริมาณน้อยๆ และค่อยๆใส่จนละลายเป็นเนื้อ เดียวกัน

๑๓ ภาคผนวก วสั ดุ 1. ถงุ พลาสติก 2. หลอด 3. ทรายละเอยี ด หรือทรายหยาบ อุปกรณ์ 1. ถงั แก๊ส 2. ภาชนะสำหรับค่ัวผสม 3. ไมพ้ ายสำหรับควั่ ผสม 4. แบบหลอ่ เหล็กตามขนาดรปู ทรงของบลอ๊ ก 5. คอ้ นกระทมุ้ เหล็ก วธิ กี ารดำเนนิ การ 1. เตรยี ม ขยะขวดพลาสติก ลา้ งใหส้ ะอาด แลว้ ตากแดดให้แหง้ 2. แล้วนำมาตดั เป็นช้นิ เล็กๆ ขนาดประมาณ 1-2 ซม. จากนัน้ นำไปผ่ึงแดดให้แหง้ สนิท 3. เตรียมทรายหยาบ และทรายละเอียด โดยการนำมาล้างทำความสะอาด กำจัดวัชพชื เศษดิน เศษ กิง่ ไมอ้ อกให้หมด เพราะจะเป็นสาเหตุทำให้เกิดควนั เป็นจำนวนมาก จากนั้นนำไปผึ่งแดดใหแ้ ห้งสนทิ

๑๔ 4. นำขยะขวดพลาสติก ไปช่ังตามสตู รดงั น้ี ตารางที่ 1 กำหนดอัตราส่วนในการทำบล็อกปูนจากขยะขวดพลาสติก อตั ราส่วน ทราย (กรัม) ขวดพลาสติก (กรัม) สตู รท่ี 1 1500 100 สตู รที่ 2 1500 300 สูตรท่ี 3 1500 500 5. ชั่งตวงทราย และขวดพลาสติก ตามสูตรที่กำหนด จากนั้นเริ่มดำเนินการคั่วทรายจนร้อน โดยใช้ เวลา 15-20 นาที 6. เตมิ ขยะขวดพลาสตกิ ลงไปในสดั สว่ นทีต่ อ้ งการ ค่อยๆคน จนส่วนผสมเขา้ กนั ดี โดยใชเ้ วลา 15-20 นาที

๑๕ 7. สงั เกตลักษณะของวสั ดุจะมสี ีเทาจนเกือบดำ เนอื้ วัสดเุ ร่มิ เขา้ กันดแี ล้ว จึงปดิ ไฟ 8. เทสว่ นผสมทไี่ ด้ลงไปในแบบเหล็กบลอ็ กปู ตามรปู ทรงทีเ่ ตรยี มไว้ 9. กระทุ้งแน่นด้วยค้อนเหล็ก ประมาณ 50 ครั้ง จากนั้นปล่อยทิ้งไว้ให้เย็นตามอุณหภูมิปกติ แล้ว นำออกไปใช้งานจดั สวน ณ ห้องสมุดประชาชนอำเภอสุไหงปาดี

รายงานฉบับนี้เป็นส่วนหนึ่งของการประกวดโครงงานวิทยาศาสตร์ด้านสิ่งแวดล้อม ประเภท นวัตกรรมจากขยะ สำหรับนักศึกษา กศน.ระดับพื้นที่ ณ ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษานราธิวาส