ข้อสอบข้อเขียน/สัมภาษณ์ พระอภิธรรม ชั้น จูฬอาภิธรรมิกะตรี

ขอ สอบขอ เขยี น/สัมภาษณ พระอภธิ รรม ภาคเรยี นที่ ๑-๒ ปก ารศกึ ษา ๒๕๔๓-๖๓ อภธิ รรมโชตกิ ะวทิ ยาลยั มหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั ชน้ั จูฬอาภิธรรมกิ ะตรี  สอบขอ เขียน วันแรก วันเสารท ่ี.......มิถุนายน / ธันวาคม พ.ศ. ๒๕.... วชิ า : จติ เจตสิก รปู นพิ พาน ๑๐ ขอ รวม ๑๐๐ คะแนน เวลา ๔ ชม.  สอบสัมภาษณ วนั ทส่ี อง วันอาทิตยท่ี.....มถิ นุ ายน / ธนั วาคม พ.ศ. ๒๕.... วิชา : จติ เจตสกิ รปู นิพพาน ๕ ขอ ๒๕ คะแนน เวลา ๑๕ นาที. ขอแนะนํา ทกุ ขอ ทเ่ี ปนขอสอบชัน้ จฬู -ตรนี ้ี เปนพ้ืนฐานในการเรียนทุกๆช้นั จนถงึ มหา-เอก ทานท่ีสามารถทําความเขาใจและทรง จาํ ไวไ ด(มาก) (อยา งนอยก็ขอสอบท่เี คยออกทุกๆ ขอ นี)้ จะทาํ ใหท านศกึ ษาในระดบั ช้ันตอไปไดอยา งสะดวกสบาย เพราะถึงอยางไร ทานก็ตอ งกลับมาทบทวนอกี ครง้ั (หากไมทรงจาํ ไว) ฉะน้นั ควรกระทาํ ใหดแี ละสาํ เรจ็ ไปในคราว เดียวกนั นี้ สมกบั เจตนาและความตั้งใจในตอนเริม่ ตน ทีท่ านมาศกึ ษาพระอภิธรรม สาํ เนาหรือแจกได โดยไมตอ งขออนุญาต (สงวนสทิ ธ์หิ ากนาํ ไปจาํ หนาย) ผิดตกขออภัยและกรุณาแจง (จักขอบพระคุณ) ท่ี 081-860-2466 (Line ID), E-mail: [email protected], [email protected] ดาวนโ หลดขอมลู ไดจากขอความเพมิ่ เติมท่ี youtube หรือท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่แี ปะไว)

จิต เจตสกิ รูป นิพพาน ~1~ เฉลยขอ สอบขอเขียนพระอภธิ รรม ภาคเรียนที่ ๑-๒ ปการศกึ ษา ๒๕๔๓-๒๕๖๓ อภธิ รรมโชตกิ ะวทิ ยาลยั มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลยั ชนั้ จูฬอาภธิ รรมกิ ะตรี สอบวันเสารท่ี ....... มิถนุ ายน / ธนั วาคม พ.ศ. ๒๕.... วิชา : จติ เจตสิก รูป นพิ พาน ๑๐ ขอ รวม ๑๐๐ คะแนน เวลา ๔ ชม. เปน การนําคําถามทคี่ ลายๆ กนั มาจดั กลุม เขาดว ยกัน คําตอบของแตขอ ก็ใหเลือกตอบตามเทาทถ่ี าม ขอ ความเบ้อื งตน (ขอ ๑) ทเี่ คยออกสอบมาแลว ปน ี้จะออกขอไหน ? ๑. ก. จงแสดงคาํ ปณามและปฏิญญา (ของพระอนรุ ทุ ธาจารย) ทงั้ บาลแี ละคําแปล ? 44/1, 44/2, 49/1, 63/2 51/1, 52/2, 53/2, 54/1, 55/1, 55/2, 56/1, 56/2, 57/1, 58/1, 59/1, 59/2, 60/1, 60/2, 62/1, 62/2 ๑. ก. จง/ใหแ ปลคาถา ดังตอ ไปนี้ ? 53/1, 54/2, 61/1 (คําประณามและคําปฏญิ ญาของพระอนรุ ทุ ธาจารย) ? 45/1 ๑. ใหแ ปลคาถาดงั ตอไปน้ี พรอ มทงั้ จาํ แนกโดยบทสามญั วา มเี ทาไร คืออะไรบา ง ? 50/2(1ก) แสดงความหมายมาพอไดใจความ ? 47/1, 48/1, 49/2, 50/1(1ก), 50/2(1ก), 52/1(1ก), 57/2(1ข), 58/2, 61/2 สมฺมาสมพฺ ทุ ธฺ มตลุ ํ สสทธฺ มมฺ คณตุ ฺตมํ อภวิ าทยิ ภาสสิ สฺ ํ อภธิ มมฺ ตถฺ สงคฺ หํ ฯ ตอบ ก. คําปณามและปฏิญญาทั้งบาลแี ละคาํ แปล สมมฺ าสมฺพทุ ฺธมตลุ ํ สสทธฺ มมฺ คณตุ ตฺ มํ อภวิ าทยิ ภาสสิ สฺ ํ อภิธมมฺ ตถฺ สงคฺ หํ [ถาตอบเฉพาะคาํ แปล] ขาพระพุทธเจา (พระอนรุ ทุ ธาจารย) ขอนอบนอมถวายอภวิ ันทนาการ แดพ ระ พทุ ธองค ผตู รัสรูเญยยธรรมท้งั หลายเอง ไมมีผูเปรียบปาน พรอ มดว ยพระสทั ธรรม และคณะพระอริยสงฆ เจาทงั้ หลาย ซ่ึงเปนผอู ดุ มแลว จกั แตงคัมภีรท ่ีมนี ามวา “อภิธมมฺ ตฺถสงคฺ ห” ตอไป เมอื่ จําแนกบทโดยสามัญแลว มี ๖ บท ดว ยกนั คอื ...... ๑. คาํ ประณามและปฏญิ ญานน้ั เมอ่ื จาํ แนกโดยบทสามญั แลวมเี ทา ไร คอื อะไรบา ง แสดงมาพรอ มความหมายพอไดความ ? 43/1, 46/1, 47/2, 48/2, 50/2, 51/2(1ก), 59/1 ๑. ข. จงแสดงความหมายของคาํ ดงั ตอ ไปนี้ สมมฺ าสมพฺ ทุ ธฺ ,ํ สสทธฺ มมฺ คณตุ ตฺ ม,ํ ภาสสิ สฺ ํ ? 52/2, 54/1, 56/1, 57/1 (ตอบเฉพาะขอทถ่ี าม ขอ ๑, ๓, ๕) ตอบ (ข.) เมอ่ื จําแนกบทโดยสามัญแลว มี ๖ บท ดวยกนั คือ ๑. สมมฺ าสมพฺ ุทธฺ ํ หมายความวา ผตู รัสรเู ญยยธรรมท้งั ปวงตามลําพังพระองคเ องอยา งถกู ถวน ไดแ ก พระสัมมาสัมพุทธะจาํ พวกเดยี ว เปนการปฏเิ สธปจเจกพุทธะ สาวกพทุ ธะ ทง้ั สอง ๒. อตลุ ํ หมายความวา หาผูเปรยี บปานมิได ๓. สสทธฺ มมฺ คณตุ ตฺ มํ หมายความวา พรอมดว ยพระสัทธรรมและคณะพระอรยิ สงฆเ จาทง้ั หลายซงึ่ เปน ผูอดุ ม ๔. อภิวาทิย หมายความวา เปนคํานอบนอ มแดพระรัตนตรัย ๕. ภาสสิ สฺ ํ หมายความวา เปน คาํ รบั รองวา จะแตง ดาวนโ หลดขอ มลู ไดจ ากขอ ความเพิ่มเติมท่ี youtube หรอื ที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทแี่ ปะไว)

จิต เจตสิก รปู นิพพาน ~2~ ๖. อภิธมมฺ ตถฺ สงคฺ หํ หมายความวา ตามท่ไี ดก ลา วคํารับรองไวว า จะแตง นน้ั ก็ไดแ กค ัมภีรอภิธมั มตั ถสังคห ปกรณน ี้เอง ๒. ก. คาํ วา ปรมัตถธรรม [ปรมตั ถ /“ปรมตั ถ” ] หมายความวา อยา งไร มเี ทา ไร [และมกี อี่ ยา ง(ประเภท)] ? 43/2(3ก), 47/2, 48/1(3ก), 50/1, 50/2, 53/1 คืออะไรบา ง ? 44/1, 49/1(2ข), 51/1(1ก)55/2, 56/1, 58/2, 59/2, 61/1 ใหย กหลกั ฐานบาลี ข้ึนแสดงดวย ? 44/2(1ข) ตอบ ข. คําวา “ปรมตั ถ” หมายความวา สภาพของรูปนามท่เี ปน องคธรรมอันประเสริฐ ไมม ีการผดิ แปรผนั แตอยางใด และเปน ธรรมที่เปน ประธานในอตั ถบัญญตั แิ ละนามบัญญัติ ช่อื วา ปรมัตถ มี ๔ อยาง คือ จติ เจตสกิ รปู นพิ พาน (44/2) ดังมีบาลแี สดงวา ตตฺถ วตุ ฺตาภธิ มมฺ ตถฺ า จตธุ า ปรมตถฺ โต จติ ตฺ ํ เจตสกิ ํ รูป นพิ พฺ านมติ ิ สพพฺ ถา ๑. ก. ปรมตั ถสจั จะ มกี อ่ี ยา ง คอื อะไรบา ง ? 43/2, 46/2, 47/1, 47/2(2ข), 48/1(3ข), 50/2(2ก), 53/1(2ข), 58/2(2ข) แสดงมาพรอมความหมาย ? 52/2(3ข), 57/1, 62/1 ตอบ ก. ปรมัตถสัจจะมี ๒ อยา ง คอื ๑. สภาวสจั จะ ธรรมที่เปน จรงิ ตามสภาวลักษณะ ไดแก กุศลธรรมอกศุ ลธรรมเปน ตน ที่แสดงไวใน อภธิ รรมปฎก ๒. อริยสจั จะ ธรรมท่ีเปนความจริงโดยเฉพาะอริยบุคคลท้ังหลาย ไดแก อริยสจั จะ ๔ มที ุกขสจั จะ เปน ตน ๑. ข. สทั ธรรมมกี อ่ี ยา ง คอื อะไรบา ง ? 51/2 ใหแ สดงความหมายดว ย ? 45/1, 50/1, 50/2, 52/1, 53/2, 54/2, 55/1, 56/1, 56/2, 57/2, 58/1, 62/1, 62/2 ตอบ ข. สทั ธรรมมี ๓ อยา ง คือ ๑. ปรยิ ตั สิ ทั ธรรม ไดแก พระบาลี และอรรถกถา ๒. ปฏิบตั สิ ทั ธรรม ไดแก การรกั ษาศลี การถอื ธดุ งค การเจรญิ สมถกรรมฐาน และวิปส สนากรรมฐาน ๓. ปฏิเวธสทั ธรรม ไดแ ก มรรค ผล นิพพาน ฌาน อภญิ ญา ๑. ข. จงแสดงธรรมชาตขิ อง จติ เจตสกิ รปู นพิ พาน โดยสงั เขป (แสดงบาลโี ดยเฉพาะดว ย) ? 63/2(1ข) ๒. ก. (ให) จงแสดงธรรมชาตขิ อง จติ เจตสิก รปู นพิ พาน ? 53/1(1ข), 61/1(1ข) มาโดยสงั เขป ? 43/2(1ข), 46/2, 47/1(2ข) (ให) แสดงบาล(ี โดยเฉพาะ)ดว ย ไมตอ งอธบิ าย ? 46/1, 54/1, 54/2, 56/2, 60/1, 60/2 แตต องบอกบาลโี ดยเฉพาะดวย ? 57/2 โดยเฉพาะธรรมชาตเิ ทานั้น ? 49/2(2ข) ตอบ ก. แสดงธรรมชาตขิ อง จติ เจตสิก รปู นพิ พาน โดยสงั เขปตอ ไปนี้ จติ เปนธรรมชาตทิ ร่ี อู ารมณ (อารมฺมณวชิ านนลกฺขณ)ํ เจตสกิ เปนธรรมชาตอิ าศัยจติ เกดิ (จติ ฺตนสิ สฺ ิตลกฺขณ)ํ ดาวนโ หลดขอมลู ไดจ ากขอความเพมิ่ เติมที่ youtube หรอื ท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทแี่ ปะไว)

จติ เจตสิก รปู นิพพาน ~3~ รูป เปนธรรมชาตทิ ่ีมกี ารผนั แปรเปลยี่ นแปลงสลายไป (รปุ ฺปนลกขฺ ณํ) นพิ พาน เปนธรรมชาติท่ีสงบจากรปู นามขันธ ๕ (สนฺตลิ กขฺ ณ)ํ ๒. ข. จงแสดงวจนัตถะทง้ั บาลแี ละคาํ แปลของ จติ และ รปู อยา งละหน่ึงวจนตั ถะ ฯ ? 54/1 ๒. ข. จงแสดงวจนตั ถะของ จติ และ รปู พรอ มคําแปลมาดู ฯ ? 57/2 อยา งละหนง่ึ ตวั อยา ง ? 56/2 ๒. ข. จงแสดงวจนตั ถะของ จติ ขอท่ี ๑ ? 54/2 ตอบ ข. วจนัตถะของ จติ อารมฺมณํ จนิ ฺเตตตี ิ = จิตตฺ ํ ธรรมชาตใิ ด ยอมรอู ารมณ คือไดรบั อารมณอ ยูเสมอ ฉะนนั้ ธรรมชาติน้นั ชอ่ื วา จิต วจนตั ถะของคาํ วา รูป สีตณุ หฺ าทวิ โิ รธปิ จฺจเยหิ รุปปฺ ตตี ิ = รูป ธรรมชาตใิ ด ยอ มผนั แปรเปล่ียนแปลงสลายไปเพราะวโิ รธิปจ จัยมีความเยน็ รอ น เปนตน ฉะน้นั ธรรมชาตนิ น้ั ชอ่ื วา รปู จติ สังคหะ (ขอ ๒-๕) ที่เคยออกสอบมาแลว ปนีจ้ ะออกขอไหน? ๑. ข. คาํ วา จติ หมายความวาอยางไร ? มวี จนตั ถะวาอยา งไร และเมอื่ สรปุ ธรรมชาตขิ องจติ แลว มกี อี่ ยา ง คืออะไรบาง ? 45/2 ตอบ ข. คาํ วา จิต หมายความวา ธรรมชาติทรี่ อู ารมณ (อารมฺมณวชิ านนลกขฺ ณํ) มวี จนัตถะแสดงวา อารมมฺ ณํ จนิ เฺ ตตตี ิ จิตตฺ ํ ธรรมชาตใิ ด ยอ มรอู ารมณ คอื ไดร ับอารมณอยเู สมอ ฉะนั้นธรรมชาตินน้ั ชอ่ื วา จติ และเมอื่ สรุปธรรมชาติของจิตแลว มี ๓ อยางคือ ๑. มีการรับอารมณอยเู สมอ ๒. เปนเหตใุ หเจตสิกท้งั หลายรอู ารมณไ ดค ลา ย ๆ กับผนู าํ ๓. ทําใหส ่ิงท่ีมีชวี ิตและไมม ชี วี ติ วจิ ติ รพสิ ดาร ๒. ก. จิต มกี ่ปี ระเภท ? คอื อะไรบาง ? ยกบาลขี ้นึ แสดงดว ย ? 45/1, 48/1, 48/2, 49/1, 49/2, 59/2 ตอบ ก. จิต มี ๔ ประเภท คอื กามาวจรจติ , รูปาวจรจติ , อรปู าวจรจติ , โลกุตตรจติ ดังมีบาลแี สดงวา ตตฺถ จิตตฺ ํ ตาว จตพุ พฺ ธิ ํ โหติ กามาวจรํ รปู าวจรํ อรปู าวจรํ โลกตุ ตฺ รฺเจติ ๓. ข. ใหแ สดงบาลรี บั รองจติ ปรมตั ถ ๔ ประเภท พรอ มดว ยคาํ แปล ? ตอบ ข. แสดงบาลรี ับรองจิตปรมัตถ ๔ ประเภทพรอ มดวยคาํ แปล ดังน้ี ตตฺถ จิตตฺ ํ ตาว จตพุ พฺ ธิ ํ โหติ กามาวจรํ รูปาวจรํ อรปู าวจรํ โลกตุ ตฺ รเฺ จติ ในปรมัตถธรรมทง้ั ๔ นั้น จติ ปรมัตถท่ีแสดงไวเ ปน อนั ดับแรก ในอารัมภบทนั้น มี ๔ ประเภท คอื กามาวจรจติ รูปาวจรจติ อรปู าวจรจติ โลกุตตรจติ ๓. คาํ วา อกศุ ลจติ หมายความวา อยา งไร มกี ป่ี ระเภท คอื อะไรบา ง และใหจ าํ แนกมาดโู ดยเวทนาเภทนยั สมั ปโยคเภทนยั สงั ขารเภทนัย ? 45/1 ๒. ข. อกุศลจติ หมายความวา อยางไร และมีกีป่ ระเภท ? 45/1, 48/1, 50/1, 50/2 คอื อะไรบาง ? 50/2(2ค), 52/2(3ค), 57/1(3ค) ตอบ ข. อกุศลจิต หมายความวา จติ ท่ีมโี ทษและใหผ ลตรงกันขา มกับกศุ ลจิต และเปนจติ ที่ประกอบกับอกุศลเจตสกิ ดาวนโหลดขอมลู ไดจ ากขอ ความเพิม่ เติมท่ี youtube หรือท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่ีแปะไว)

จิต เจตสกิ รปู นิพพาน ~4~ มี ๓ ประเภท คือ ๑. โลภมูลจิต, ๒. โทสมลู จิต, ๓. โมหมูลจติ และจาํ แนกอกศุ ลจติ โดยเวทนาเภทนยั ดงั น้ี คอื เปนโสมนสั เวทนา ๔ เปนโทมนสั เวทนา ๒ เปน อเุ บกขาเวทนา ๖ รวมเปน อกุศลจติ ๑๒ ดวง จําแนกโดยสมั ปโยคเภทนยั ดงั นี้ คอื เปนสัมปยตุ ต ๘ เปน วิปปยุตต ๔ รวมเเปน อกศุ ลจติ ๑๒ ดวง จําแนกโดยสงั ขารเภทนยั ดังน้ี คอื เปนอสังขารกิ ๗ เปน สสงั ขารกิ ๕ รวมเปนอกุศลจติ ๑๒ ดวง ๒. ก. ใหแ สดงคาถา (บาล)ี อกศุ ลจติ ๑๒ พรอ มคาํ แปล ? 51/1, 62/2 ๒. ข. ใหแ ปลคาถาดงั ตอ ไปนี้ อฏ ธา โลภมลู านิ โทสมลู านิ จ ทวฺ ิธา โมหมูลานิ จ เทวฺ ติ ทวฺ าทสา กสุ ลา สยิ ฯุ ? 48/2 ตอบ ก. แสดงคาถา (บาลี) อกุศลจติ ๑๒ พรอ มคําแปล อฏ ธา โลภมูลานิ โทสมูลานิ จ ทวฺ ธิ า โมหมูลานิ จ เทฺวติ ทวฺ าทสากุสลาสยิ ุ [(48/2) ข. แปล] โลภมูลจิต ๘ โทสมลู จิต ๒ โมหมูลจติ ๒ รวมจติ ๑๒ ดวงนี้ เปนอกศุ ลจติ แสดงความหมายของจิต ๓-๖ ชือ่ (ขอ ๒) ที่เคยออกสอบมาแลว ปน จี้ ะออกขอไหน? ๒. /๒. ก. /๒. ข/ ๓./ ๓. ข. ใหแ สดงความหมายของจติ ดงั ตอ ไปน้ี ? โลภมลู จติ ? 43/1, 51/1, 55/2 โทสมลู จติ ? 51/1 โมหมูลจติ ? 50/1, 50/2, 51/1 อกุศลจติ ? 43/2, 51/153/2, 55/1, 55/2, 58/1, 59/1, 60/1, 60/2, 61/2, 62/1, 63/2 อกศุ ลวปิ ากจติ ? 50/1, 50/2 ปญ จทวาราวชั ชนจติ ๑ ? 43/1 อเหตกุ กศุ ลวปิ ากจติ ? 43/1, 61/2, 63/2 อเหตกุ จติ ? 50/1, 50/2 อเหตกุ กรยิ าจิต ? 62/1 อโสภณจติ ? 43/1, 46/2, 49/2, 51/2(2ข), 52/1, 52/2, 53/1, 53/2, 55/1, 55/2, 57/1, 57/2, 58/1, 59/1, 60/2, 61/1 มหากศุ ลจติ ? 50/1, 50/2, 61/2, 63/2 มหาวปิ ากจติ ? 43/1, 50/1, 50/2, 62/1 มหากริยาจติ ? 50/1, 50/2 กามาวจรจติ ? 43/2, 50/1, 50/2, 53/2, 55/1, 55/2, 58/1, 59/1, 60/1, 60/2 รปู าวจรจติ ? 46/2, 49/2(3), 53/2, 55/1, 55/2, 57/1, 59/1, 60/1, 60/2, 61/1, 61/2, 62/1, 63/2 อรปู าวจรจติ ? 61/2, 63/2 มหคั คตจติ ? 43/1, 43/2, 46/2, 49/2(3), 53/2, 55/1, 55/2, 57/1, 58/1, 59/1, 60/1, 60/2, 61/1 ฌานจติ ? 43/1, 43/2, 46/2, 49/2(3), 57/1 โลกยี จติ ? 43/2, 46/2, 49/2(3), 57/1 โลกตุ ตรจติ , 46/2, 49/2(3), 57/1, 60/1, 62/1 ตอบ โลภมลู จติ หมายความวา จิตที่เกดิ ขึน้ โดยมีโลภเจตสิกเปนมลู เปนประธาน โทสมลู จติ หมายความวา จิตท่เี กิดขนึ้ โดยมโี ทสเจตสกิ เปน มูลเปนประธาน โมหมูลจติ หมายความวา จติ ทเ่ี กิดขึน้ โดยมโี มหเจตสกิ เปน มลู เปนประธาน ข. อกุศลจิต หมายความวา จติ ทมี่ ีโทษ และใหผ ลตรงกันขามกบั กศุ ลจิต ดาวนโหลดขอ มลู ไดจ ากขอ ความเพมิ่ เตมิ ที่ youtube หรอื ที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่ีแปะไว)

จิต เจตสกิ รปู นิพพาน ~5~ หรอื เปน จิตทปี่ ระกอบกับอกศุ ลเจตสิก ข.อกศุ ลวปิ ากจติ หมายความวา วิบากที่เกดิ จากอกศุ ลกรรม ๑๒ มี การเหน็ การไดยิน การไดกลิน่ ทีไ่ มด เี ปน ตน ค. อเหตกุ จิต หมายความวา จิตทไี่ มม เี หตุ ๖ ประกอบ อเหตกุ กุศลวปิ ากจติ หมายความวา วิบากทีเ่ กิดจากมหากุศลกรรม ๘ มีการเห็น การไดยนิ การไดกล่นิ ท่ดี ี เปนตน แตเปน อเหตกุ ะ อเหตกุ กศุ ลกรยิ าจติ หมายความวา จิตท่ีเกิดขึ้นโดยลําพงั ไมไ ดอาศยั กรรมแตอ ยางใด และไมเ ปน บญุ เปนบาป แตเ ปนอเหตุกะ ก. อโสภณจติ หมายความวา จิตท่ีนอกจากโสภณจติ ท่เี ปนจิตสวยงาม หรอื เปน จติ ท่ีไมไดเ กิดพรอมกันกับโสภณเจตสิก ฆ. มหากศุ ลจิต หมายความวา จติ ที่ไมมโี ทษและใหผ ลเปน ความสขุ ฉะน้ันชอื่ วา กุศล และสามารถใหผ ลเกิดขึน้ มากกวาตน ท้ังเปนเบอื้ งตนของฌานอภิญญา มรรคผล ฉะนนั้ ชอ่ื วา มหา เมอื่ รวมบทท้ังสองน้แี ลวช่ือวา มหากศุ ล ง. มหาวปิ ากจติ หมายความวา จติ ที่เปน ผลของมหากศุ ล เพราะเมอื่ วาโดยเวทนา สัมปโยคะ สังขารแลว กเ็ หมือนกบั มหากศุ ลทุกประการ (ฉะน้ัน ชอ่ื วามหาวิปากจติ ) จ. มหากรยิ าจิต หมายความวา จิตท่ชี ่ือวา มหากศุ ลน้นั แหละ แตเกดิ ข้นึ ในสันดานของพระอรหันต ฉะน้ัน ชือ่ วา มหากริยาจิต (50/1, 50/2) ฉ. กามาวจรจติ หมายความวา จติ ที่ทองเทีย่ วอยใู นกามภมู ิ ๑๑ เปน สวนมาก ก. กามาวจรจติ หมายความวา จิตทีท่ องเทย่ี วเกดิ อยใู นภูมอิ ันเปนที่เกิดแหงวัตถกุ าม และกเิ ลสกามเปนสวนมาก ข. รปู าวจรจติ หมายความวา จิตท้ัง ๑๕ ดวงนี้ ทองเท่ยี วอยใู นภมู อิ นั เปน ท่เี กิดแหงวตั ถรุ ปู และกเิ ลสรปู เปน สว นมาก อรปู าวจรจติ หมายความวา จติ ทงั้ ๑๒ ดวงนี้ ทอ งเทย่ี วเกดิ อยูในภมู อิ นั เปนทีเ่ กิดแหง กเิ ลสอรปู และ วัตถุอรูปเปนสวนมาก ค. มหคั คตจติ หมายความวา จิตที่เขา ถึงความเปนใหญ และประเสรฐิ จ. ฌานจิต หมายความวา จติ ที่ประกอบดวยองคฌ าน ๕ มีวติ ก เปน ตน ฆ. โลกยี จติ หมายความวา จติ เหลานี้ยอมเกดิ อยใู นโลกท้ัง ๓ คือ กามโลก รูปโลก อรปู โลก ง. โลกตุ ตรจติ หมายความวา จิตเหลา นี้พนจากโลกทงั้ ๓ คอื กามโลก รปู โลก อรปู โลก ๒. ข. คาํ วา “สหคตํ” มีกอ่ี ยา งคอื อะไรบา ง ? จงแปลดว ย ? 63/2 ตอบ ก. คาํ วา “สหคตํ” มี ๕ อยา งคอื ๑. สขุ สหคตํ จติ ท่ีเกดิ พรอ มดวยสุขเวทนา คอื สขุ กาย ๒. ทกุ ขฺ สหคตํ จติ ท่เี กดิ พรอมดวยทุกขเวทนา คือ ความทกุ ขก าย ดาวนโ หลดขอมลู ไดจ ากขอ ความเพ่มิ เติมท่ี youtube หรอื ท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ที่แปะไว)

จิต เจตสกิ รูป นิพพาน ~6~ ๓. โสมนสสฺ สหคตํ จติ ท่ีเกิดพรอ มดว ยโสมนสั เวทนา คือ ความดีใจ ๔. โทมนสสฺ สหคตํ จิตท่เี กดิ พรอมดว ยโทมนัสเวทนา คอื ความเสยี ใจ ๕. อุเปกขฺ าสหคตํ จติ ทเี่ กิดพรอมดว ยอุเปกขาเวทนา คือ ความเฉย ๆ (ขอ ๓) ทีเ่ คยออกสอบมาแลว ปน ้ีจะออกขอ ไหน? ๓. จงแสดงบาลีและคาํ แปลในจิตดงั ตอ ไปนี้ ? 56/2, 58/1, 60/1, 62/2 ก. โลภมูลจติ ดวงที่ ๑ กบั ดวงที่ ๓ ข. อเหตกุ กริยาจติ ๓ ค. มหาวปิ ากจติ ดวงท่ี ๒ กับดวงท่ี ๗ ง. ปฐมฌานจติ ๓ ๓. จงแสดงบาลแี ละคาํ แปลในจิตดงั ตอ ไปน้ี ? 46/1, 50/2 ก. โลภมูลจติ ดวงท่ี ๑ ข. โมหมลู จิต ๒ ค. อเหตกุ กรยิ าจติ ๓ ง. จตตุ ถฌานจติ ๑๑ ๓. ใหแ สดงบาลีและคําแปลในจิตดงั ตอ ไปนี้ ? ก. โลภมลู จติ ดวงท่ี ๑ และดวงท่ี ๒ ข. โทสมลู จติ ๒ ค. โมหมลู จิต ๒ 60/2 ง. ปฐมฌานวปิ ากจติ ๑ จ. ทตุ ิยฌานผลจติ 58/2, 59/1, 61/1, 63/2 ๓. ก. ใหแ สดงบาลพี รอ มทงั้ คาํ แปลในโลภมลู จติ ดวงท่ี ๕ ถงึ ดวงท่ี ๘ ตามลําดบั ? 59/2 ๓. ใหแ สดงบาลีพรอมคาํ แปลใน โลภมลู จติ ดวงท่ี ๑ โทสมลู จิตดวงที่ ๒ โมหมลู จิตดวงที่ ๑ จกั ขวุ ญิ ญาณจติ ๒ สขุ สหคตกายวญิ ญาณจติ ๑ มหากุศลจติ ดวงที่ ๖ ปฐมฌานจิต ๓ ? 55/2 ๒. ก. จงแปลภาษาบาลตี อ ไปนี้ ? 52/1 ก. โสมนสสฺ สหคตํ ทฏิ ค ตสมปฺ ยุตตฺ ํ อสงขฺ ารกิ ํ ข. อุเปกขฺ าสหคตํ ทฏิ ค ตวปิ ปฺ ยตุ ตฺ ํ สสงฺขารกิ ํ ค. อุเปกขฺ าสหคตํ อทุ ธฺ จจฺ สมปฺ ยตุ ตฺ ํ ง. อเุ ปกขฺ าสหคตํ โสตวิ ฺาณํ จ. สขุ สหคตํ กายวิฺ าณํ ๒. ข. จงบอกบาลชี อื่ จติ พรอ มดว ยความหมาย(คาํ แปล)ของจติ ดงั ตอ ไปน้ี ? 43/1 ปญ จทวาราวัชชนจติ ๑ มหากุศลจิตดวงท่ี ๓ รปู าวจรจตตุ ถฌานจติ ๓ จตุตถฌานอรหตั ตมรรคจติ ๑ ตอบ ก. โลภมลู จิตดวงท่ี ๑ โสมนสสฺ สหคตํ ทฏิ  คตสมฺปยตุ ตฺ ํ อสงขฺ ารกิ ํ จติ ที่เกดิ ขึ้นโดยไมมกี ารชักชวน พรอ มดว ยความดใี จ ประกอบดว ยความเหน็ ผิด โลภมลู จิตดวงท่ี ๒ โสมนสสฺ สหคตํ ทฏิ  คตสมปฺ ยตุ ตฺ ํ สสงขฺ ารกิ ํ จติ ที่เกิดข้นึ โดยมีการชักชวน พรอ มดวยความดใี จ ประกอบดว ยความเห็นผิด โลภมลู จิตดวงที่ ๓ โสมนสฺสสหคตํ ทฏิ  คตวปิ ปฺ ยตุ ตฺ ํ อสงขฺ ารกิ ํ จติ ทเ่ี กดิ ข้ึนโดยไมม กี ารชักชวน พรอ มดว ยความดีใจ ไมประกอบดวยความเหน็ ผดิ ตอบ ก. แสดงบาลแี ละคาํ แปลในโลภมูลจิตดวงที่ ๕ ถึงดวงท่ี ๘ ตามลาํ ดบั ดังนี้ ๕. อุเปกขฺ สหคตํ ทฏิ  คตสมปฺ ยตุ ตฺ ํ อสงขฺ ารกิ ํ จิตท่เี กิดขึน้ โดยไมมกี ารชักชวน พรอมดวยความเฉยๆ ประกอบดว ยความเห็นผดิ ๖. อเุ ปกขฺ สหคตํ ทฏิ  คตสมปฺ ยตุ ตฺ ํ สสงขฺ ารกิ ํ จิตท่เี กดิ ขึ้นโดยมกี ารชักชวน พรอมดว ยความเฉยๆ ประกอบดวยความเหน็ ผิด ๗. อเุ ปกขฺ สหคตํ ทฏิ  คตวปิ ปฺ ยตุ ตฺ ํ อสงขฺ ารกิ ํ จติ ทีเ่ กิดขึน้ โดยไมม กี ารชักชวน พรอ มดว ยความเฉยๆ ไมป ระกอบดวยความเห็นผิด ดาวนโหลดขอ มลู ไดจ ากขอ ความเพิ่มเตมิ ท่ี youtube หรือที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่ีแปะไว)

จติ เจตสิก รปู นิพพาน ~7~ ๘. อเุ ปกขฺ สหคตํ ทฏิ  คตวปิ ปฺ ยตุ ตฺ ํ สสงขฺ ารกิ ํ จติ ท่ีเกิดขึ้นโดยมีการชกั ชวน พรอมดว ยความเฉยๆ ไมประกอบดว ยความเห็นผดิ โทสมูลจติ ดวงที่ ๒ โทมนสฺสสหคตํ ปฏิฆสมปฺ ยตุ ตฺ ํ สสงขฺ ารกิ ํ จิตทเ่ี กดิ ข้ึนโดยมกี ารชักชวน พรอ มดวยความเสยี ใจ ประกอบดว ยความโกรธ ข. โมหมลู จิต ๒ คอื ๑. โมหมูลจติ ดวงท่ี ๑ อเุ ปกขฺ าสหคตํ วจิ กิ จิ ฉฺ าสมปฺ ยุตตฺ ํ จิตทีเ่ กดิ ข้ึนพรอมดว ยความเฉย ๆ ประกอบดว ยความสงสัย ๒. โมหมลู จิตดวงท่ี ๒ อุเปกขฺ าสหคตํ อทุ ธฺ จจฺ สมฺปยตุ ตฺ ํ จติ ทเี่ กิดขนึ้ พรอ มดว ยความเฉย ๆ ประกอบดว ยความฟงุ ซาน จักขวุ ญิ ญาณจิต๒ อเุ ปกขฺ าสหคตํ จกขฺ วุ ิ ฺ าณํ จิตที่อาศยั จกั ขวุ ัตถุเห็นรปู ารมณท ดี่ ีและไมด ี เกิดขน้ึ พรอ มดว ยความเฉยๆ ง. อเุ ปกขฺ าสหคตํ โสตวิ ฺ าณํ ง. จติ ทีอ่ าศัยโสตวัตถไุ ดย นิ เสยี งทีด่ ีและไมดี เกดิ ขน้ึ พรอ มดว ยความเฉยๆ สขุ สหคตกายวิญญาณจติ ๑ สขุ สหคตํ กายวิ ญฺ าณํ จติ ท่ีอาศัยกายวัตถุรูสึกโผฏฐพั พารมณทีด่ ี เกิดขึ้นพรอ มดวยความสขุ เวทนา ค. อเหตุกกริยาจิต ๓ คือ ๑. อเุ ปกขฺ าสหคตํ ปจฺ ทวฺ าราวชฺชนจติ ตฺ ํ จติ ที่พจิ ารณาอารมณทางปญจทวารทีด่ แี ละไมดี เกิดข้ึนพรอมดว ยความเฉยๆ ๒. อุเปกฺขาสหคตํ มโนทฺวาราวชชฺ นจติ ตฺ ํ จิตทีพ่ จิ ารณาอารมณทางมโนทวารทด่ี ีและไมดี เกิดข้นึ พรอ มดวยความเฉยๆ ๓. โสมนสฺสสหคตํ หสติ ปุ ปฺ าทจติ ตฺ ํ จติ ท่ีทาํ ใหเกดิ การยม้ิ ของพระอรหันต เกิดขึน้ พรอ มดวยความดีใจ มหากศุ ลจิตดวงที่ ๖ อุเปกขฺ าสหคตํ าณสมปฺ ยตุ ตฺ ํ สสงขฺ ารกิ ํ จติ ทีเ่ กดิ ขนึ้ โดยมีการชกั ชวน พรอมดวยความเฉย ๆ ประกอบดวยปญญา ค. มหาวิปากจิตดวงที่ ๒ โสมนสสฺ สหคตํ าณสมฺปยตุ ตฺ ํ สสงขฺ ารกิ ํ จติ ที่เกิดขึ้นโดยมกี ารชกั ชวน พรอมดวยความดีใจ ประกอบดว ยปญญา มหาวิปากจิตดวงท่ี ๗ อุเปกขฺ าสหคตํ าณวปิ ปฺ ยตุ ตฺ ํ อสงขฺ ารกิ ํ จิตที่เกดิ ขน้ึ โดยไมม กี ารชักชวนพรอ มดวยความเฉย ๆ ไมประกอบดว ยปญญา ง. ปฐมฌานจติ ๓ (ตอบเหมอื นกับ รปู าวจรปฐมฌานจิต ๓ ) รูปาวจรปฐมฌานจิต ๓ วติ กกฺ วจิ ารปต สิ ขุ เอกคคฺ ตาสหติ ํ ปมชฌฺ าน กสุ ลจติ ตฺ ํ วปิ ากจติ ตฺ ํ กรฺ ยิ จติ ตฺ ํ ปฐมฌาน กุศลจติ ๑ วิปากจติ ๑ กริ ิยาจิต ๑ ทเ่ี กิดพรอ มองคฌาน ๕ คือ วิตก วจิ าร ปต ิ สขุ เอกัคคตา (58/2) ง. วติ กกฺ วจิ ารปต ิสขุ เอกคคฺ ตาสหติ ํ ปมชฌฺ าน วปิ ากจิตตฺ ํ ดาวนโหลดขอมลู ไดจ ากขอ ความเพ่ิมเติมท่ี youtube หรอื ที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทีแ่ ปะไว)

จติ เจตสิก รูป นิพพาน ~8~ ปฐมฌานวปิ ากจติ ๑ ที่เกิดพรอมดวยองคฌ าน ๕ คือ วติ ก วจิ าร ปติ สุข เอกคั คตา ง. จตุตถฌานจติ ๑๑ คือ สขุ เอกคคฺ ตาสหติ ํ จตตุ ถฺ ชฌฺ านกสุ ลจติ ฺตํ วิปากจิตตฺ ํ กรยิ จติ ตฺ ํ จตุตถฌานกศุ ลจติ ๑ วปิ ากจติ ๑ กรยิ าจติ ๑ ทีเ่ กดิ พรอ มดว ยองคฌาน ๒ คือ สุข เอกคั คตา สขุ เอกคคฺ ตาสหติ ํ จตตุ ถฺ ชฌฺ าน โสตาปตตฺ ิมคคฺ จติ ตฺ ํ สกทาคามมิ คคฺ จติ ฺตํ อนาคามมิ คฺคจติ ตฺ ํ อรหตตฺ มคคฺ จติ ตฺ ํ จตตุ ถฌานโสดาปตตมิ รรคจติ ๑ สกทาคามิมรรคจิต ๑ อนาคามมิ รรคจติ ๑ อรหตั ตมรรคจิต ๑ ท่ีเกดิ พรอ มดว ยองคฌาน ๒ คือ สุข เอกคั คตา สขุ เอกคคฺ ตาสหิตํ จตตุ ถฺ ชฺฌาน โสตาปตตฺ ผิ ลจติ ฺตํ สกทาคามผิ ลจติ ตฺ ํ อนาคามผิ ลจติ ตฺ ํ อรหตตฺ ผลจติ ตฺ ํ จตตุ ถฺ ฌานโสตาปตฺตผิ ลจิต ๑ สกทาคามิผลจิต ๑ อนาคามิผลจติ ๑ อรหัตตผลจติ ๑ ท่ีเกดิ พรอ มดว ยองคฌาน ๒ คือ สุข เอกัคคตา (58/2) จ. วจิ ารปตสิ ขุ เอกคคฺ ตาสหิตํ ทตุ ยิ ชฌฺ าน โสตาปตตฺ ผิ ลจติ ตฺ ํ สกทาคามผิ ลจติ ตฺ ํ อนาคามิผลจติ ตฺ ํ อรหตตฺ ผลจติ ฺตํ ทุตยิ ฌาน โสดาปตติผลจิต ๑ สกทาคามผิ ลจิต ๑ อนาคามผิ ลจติ ๑ อรหตั ตผลจติ ๑ ท่เี กิดพรอ มดวงองคฌ าน ๔ คอื วจิ าร ปติ สุข เอกคั คตา ๓. จงแสดงบาลแี ละคาํ แปลใน อกศุ ลสสงั ขาริกจติ ๕ ดวง มาใหถ กู ตอ ง ? 51/1, 53/2, 55/1, 56/1, 61/2(ก) ตอบ ๑. โสมนสสฺ สหคตํ ทฏิ  คตสมฺปยตุ ฺตํ สสงขฺ ารกิ ํ จติ ทเ่ี กดิ ขึ้นโดยมีการชักชวน พรอ มดวยความดใี จ ประกอบ ดวยความเหน็ ผดิ ๒. โสมนสสฺ สหคตํ ทฏิ  คตวปิ ปฺ ยตุ ตฺ ํ สสงขฺ ารกิ ํ จิตท่ีเกิดขน้ึ โดยมกี ารชกั ชวน พรอ มดวยความดใี จไมป ระกอบ ดว ยความเห็นผดิ ๓. อเุ ปกขฺ าสหคตํ ทฏิ  คตสมฺปยตุ ฺตํ สสงขฺ าริกํ จติ ทเ่ี กิดขึน้ โดยมกี ารชกั ชวน พรอ มดวยความเฉย ๆ ประกอบ ดว ยความเห็นผิด ๔. อเุ ปกขฺ าสหคตํ ทฏิ  คตวปิ ปฺ ยตุ ตฺ ํ สสงขฺ ารกิ ํ จิตที่เกิดข้ึนโดยมกี ารชักชวน พรอมดว ยความเฉยๆไมป ระกอบ ดว ยความเหน็ ผดิ ๕. โทมนสฺสสหคตํ ปฎฆิ สมปฺ ยตุ ตฺ ํ สสงขฺ ารกิ ํ จิตทเ่ี กดิ ขึน้ โดยมกี ารชักชวน พรอมดว ยความเสยี ใจ ประกอบดว ยความโกรธ ๓. ข. ใหแ สดงบาลพี รอมท้งั คาํ แปลในมหาวปิ ากจติ ดวงที่ ๑ ถงึ ดวงที่ ๔ ตามลาํ ดบั ? 59/2 ตอบ ข. แสดงบาลีและคาํ แปลในมหาวปิ ากจติ ดวงท่ี ๑ ถึงดวงท่ี๔ ตามลําดับดงั น้ี ๑. โสมนสสฺ สหคตํ าณสมฺปยตุ ตฺ ํ อสงขฺ ารกิ ํ จติ ท่เี กดิ ขึน้ โดยไมม กี ารชกั ชวน พรอ มดวยความดใี จ ประกอบดวยปญ ญา ๒. โสมนสสฺ สหคตํ าณสมปฺ ยุตตฺ ํ สสงขฺ ารกิ ํ จิตทีเ่ กิดขึน้ โดยมกี ารชกั ชวน พรอ มดว ยความดีใจ ประกอบดวยปญญา ๓. โสมนสสฺ สหคตํ าณวปิ ปฺ ยตุ ตฺ ํ อสงขฺ ารกิ ํ จติ ทเ่ี กิดข้นึ โดยไมมกี ารชักชวน พรอ มดวยความดใี จ ไมป ระกอบดวยปญญา ดาวนโหลดขอมลู ไดจ ากขอความเพ่ิมเติมที่ youtube หรือที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ที่แปะไว)

จิต เจตสกิ รปู นิพพาน ~9~ ๔. โสมนสสฺ สหคตํ าณวิปปฺ ยตุ ตฺ ํ สสงขฺ ารกิ ํ จิตท่ีเกดิ ขนึ้ โดยมีการชักชวน พรอมดว ยความดีใจ ไมป ระกอบดว ยปญ ญา ๒. ก. ใหแ สดงบาลพี รอ มคําแปลในมหาวปิ ากจติ ดวงที่ ๕ ถงึ ดวงท่ี ๘ ตามลาํ ดับ ? 51/2, 52/2(2ข), 54/1(3ก), 54/2(3), 61/2(3ข) ตอบ ก. แสดงบาลีพรอมคาํ แปลในมหาวิปากจิตดวงท่ี ๕ ถึงดวงที่ ๘ ตามลาํ ดับ ดังน้ี อเุ ปกขฺ าสหคตํ าณสมปฺ ยตุ ฺตํ อสงขฺ ารกิ ํ จิตท่ีเกดิ ขึ้นโดยไมม กี ารชักชวน พรอ มดวยความเฉย ๆ ประกอบดว ยปญญา อุเปกขฺ าสหคตํ าณสมปฺ ยตุ ฺตํ สสงขฺ ารกิ ํ จิตทีเ่ กิดขนึ้ โดยมกี ารชักชวน พรอ มดวยความเฉย ๆ ประกอบดว ยปญญา อุเปกขฺ าสหคตํ าณวปิ ปฺ ยตุ ตฺ ํ อสงขฺ ารกิ ํ จิตท่ีเกดิ ขึน้ โดยไมม กี ารชักชวน พรอมดว ยความเฉย ๆ ไมป ระกอบดวยปญญา อุเปกขฺ าสหคตํ าณวปิ ปฺ ยตุ ตฺ ํ สสงขฺ ารกิ ํ จิตที่เกิดขึ้นโดยมกี ารชักชวน พรอ มดว ยความเฉย ๆ ไมป ระกอบดวยปญญา ๓. ก. ใหแสดงบาลพี รอ มทงั้ คําแปลในมหากริยาจติ ดวงที่ ๑ ถงึ ดวงท่ี ๔ ตามลาํ ดบั ? 53/1, 57/2 ตอบ ก. แสดงบาลีและคําแปลในมหากรยิ าจติ ดวงที่ ๑ ถึงดวงท๔ี่ ตามลําดบั ดงั น้ี ๑. โสมนสสฺ สหคตํ าณสมฺปยุตตฺ ํ อสงขฺ ารกิ ํ จิตทีเ่ กดิ ขน้ึ โดยไมม กี ารชักชวน พรอมดวยความดใี จ ประกอบดวยปญญา ๒. โสมนสสฺ สหคตํ าณสมปฺ ยตุ ตฺ ํ สสงฺขาริกํ จิตท่เี กิดขึ้นโดยมกี ารชักชวน พรอมดว ยความดใี จ ประกอบดวยปญ ญา ๓. โสมนสสฺ สหคตํ าณวปิ ปฺ ยตุ ตฺ ํ อสงขฺ ารกิ ํ จติ ที่เกิดขน้ึ โดยไมมกี ารชักชวน พรอมดว ยความดีใจ ไมป ระกอบดวยปญญา ๔. โสมนสสฺ สหคตํ าณวปิ ปฺ ยตุ ตฺ ํ สสงขฺ ารกิ ํ จติ ทเี่ กิดขึ้นโดยมกี ารชักชวน พรอมดวยความดีใจ ไมป ระกอบดวยปญญา ๓. ข. ใหแ สดงบาลพี รอ มคาํ แปลในปฐมฌานจิต ๘ ? 54/1 ตอบ ข. วติ กกฺ วจิ ารปต ิสุขเอกคคฺ ตาสหติ ํ ปมชฌฺ าน โสตาปตตฺ มิ คฺคจติ ตฺ ํ สกทาคามมิ คคฺ จติ ตฺ ํ อนาคามมิ คคฺ จติ ตฺ ํ อรหตตฺ มคฺคจติ ตฺ ํ ปมฌาน โสดาปต ติมัคคจิต ๑ สกทาคามิมคั คจติ ๑ อนาคามมิ คฺคจิต ๑ อรหัตตมัคคจติ ๑ ท่เี กิดพรอมดวยองคฌาน ๕ คอื วิตก วจิ าร ปต ิ สขุ เอกัคคตา วติ กกฺ วจิ ารปต สิ ขุ เอกคคฺ ตาสหติ ํ ปมชฌฺ าน โสตาปตตฺ ผิ ลจิตตฺ ํ สกทาคามผิ ลจติ ฺตํ อนาคามผิ ล จติ ตฺ ํ อรหตตฺ ผลจิตตฺ ํ ปฐมฌาน โสดาปตตผิ ลจติ ๑ สกทาคามผิ ลจติ ๑ อนาคามิผลจิต ๑ อรหตั ตผลจิต ๑ ท่ีเกดิ พรอมดวยองคฌ าน ๕ คือ วิตก วจิ าร ปติ สุข เอกคั คตา ดาวนโหลดขอมลู ไดจ ากขอ ความเพิ่มเตมิ ท่ี youtube หรอื ที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทแ่ี ปะไว)

จติ เจตสิก รูป นิพพาน ~ 10 ~ ๒. ในอเหตุกจติ ๑๘ ดวงนน้ั อกศุ ลวปิ ากจติ ๗ ดวง ไมเ รยี กวา อเหตกุ อกศุ ลวปิ ากจติ แตใ นกุศล วปิ ากจติ ๘ ดวงนน้ั เรยี กวา อเหตกุ กุศลวปิ ากจติ ที่เปน เชน น้ี เพราะเหตใุ ด ? 44/2 ตอบ อกศุ ลวปิ ากจิต ๗ ดวง ไมเรยี กวา อเหตุกอกศุ ลวปิ ากจิตน้นั เพราะเหตวุ า ธรรมดาผลที่เปน ฝาย อกุศลน้นั มแี ตอ เหตุกอยางเดียว ไมมีสเหตุกะ โดยเหตนุ ้ีจงึ ไมจาํ เปนตองเรยี กวา อเหตกุ อกุศลวปิ ากจติ ฝายผลทเี่ กิดจากกุศลนนั้ มีอยู ๒ อยาง คือ ผลทีเ่ ปนอเหตกุ ะ และผลทเี่ ปน สเหตกุ ะ ผลที่เปน อเหตกุ ะนั้น คือ กุศลวิปากจิต ๘ มีจกั ขวุ ญิ ญาณจิต เปน ตน สวนผลที่เปน สเหตกุ ะน้นั คือ มหาวิปากจิต มหัคคตวิปากจิต โลกุตตรวปิ ากจติ ฉะนัน้ จงึ จาํ เปนท่ีจะตองเรียกผลของกุศลท่ีเปนอเหตุกะวา อเหตกุ กุศลวปิ ากจติ ๘ ๒. ข. คาํ วา “สหคตํ” มกี อ่ี ยา ง ? คอื อะไรบา ง ? จงแสดงพรอ มคําแปล ? 60/1, 61/2 ตอบ ข. คาํ วา “สหคต”ํ มี ๕ อยาง คือ ๑. โสมนสสฺ สหคตํ จติ ท่ีเกดิ พรอ มดว ยโสมนสั เวทนา คอื ความดใี จ ๒. อเุ ปกขฺ าสหคตํ จิตทเี่ กดิ พรอมดวยอเุ บกขาเวทนา คือ ความเฉย ๆ ๓. โทมนสฺสสหคตํ จติ ที่เกิดพรอ มดว ยโทมนสั เวทนา คือ ความเสียใจ ๔. ทกุ ขฺ สหคตํ จติ ท่ีเกดิ พรอมดวยทกุ ขเวทนา คอื ความทุกขกาย ๕. สขุ สหคตํ จิตท่เี กิดพรอ มดวยสขุ เวทนา คือ ความสุขกาย ๓. ก. สมปฺ ยตุ ตฺ ํ มกี อี่ ยา ง คอื อะไรบา ง จงแปลดว ย ? 50/2(2ก), 52/2, 57/1 ตอบ ก. สมฺปยุตตฺ ํ มี ๕ อยา ง คือ ๑. ทฏิ คตสมฺปยตุ ตฺ ํ จิตท่ีประกอบดว ยทฏิ ฐิ คือ ความเห็นผดิ ๒. ปฏฆิ สมปฺ ยตุ ตฺ ํ จิตท่ีประกอบดว ยโทสะ คือ ความโกรธ ๓. วจิ กิ จิ ฉฺ าสมปฺ ยตุ ฺตํ จิตท่ีประกอบดว ยวจิ ิกจิ ฉา คอื ความสงสัย ๔. อทุ ฺธจจฺ สมปฺ ยตุ ตฺ ํ จติ ที่ประกอบดว ยอุทธจั จะ คอื ความฟุงซา น ๕. าณสมฺปยตุ ตฺ ํ จิตทีป่ ระกอบดวยปญ ญา คือ ความรู ๓. ในจาํ นวนจติ โดยยอ ๘๙ โดยพสิ ดาร ๑๒๑ นน้ั ผดิ กนั ทตี่ รงไหน และฌานจติ ทม่ี อี งคฌาน ๒ นนั้ มจี ํานวนเทา ใด คอื อะไรบา ง ? 44/1(4ก), 44/2, 45/1(4ก), 47/1, 47/2(4ข), 49/1(4ก), 51/2(4ข) ตอบ จาํ นวนจติ โดยยอ ๘๙ โดยพิสดาร ๑๒๑ นั้น ผดิ กันที่โลกตุ ตรจิต คือ ในจติ โดยยอ นัน้ โลกกุตตรจิตมี ๘ ในจิตโดยพสิ ดารนั้น โลกตุ ตรจติ มี ๔๐ และฌานจิตที่มีองคฌ าน ๒ นัน้ มีจํานวน ๓๔ ดวง คอื จตุตถฌานจติ ๑๑ ปญจมฌานจติ ๒๓ (ขอ ๔) ทเี่ คยออกสอบมาแลว ปน้จี ะออกขอไหน? ๔. ในจิต ๑๒๑ ดวงน้นั เมื่อจาํ แนกเปน นยั ๆ แลว มกี น่ี ยั คืออะไรบาง ? แสดงมาพรอ มความหมาย ? 51/2(3), 52/2, 54/1, 55/1, 55/2, 57/1, 57/2, 61/2 ดาวนโหลดขอ มลู ไดจ ากขอความเพมิ่ เตมิ ที่ youtube หรือที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทแ่ี ปะไว)

จติ เจตสกิ รปู นิพพาน ~ 11 ~ ตอบ จาํ แนกจิต ๑๒๑ เปนนัย ๆ มีอยู ๙ นัย คอื ๑. ชาตเิ ภทนัย การแยกประเภทของจิตโดยชาติ มี ๔ ชาติ คือ อกุศลชาติ, กุศลชาติ, วปิ ากชาติ, กรยิ าชาติ ๒. ภมู ิเภทนยั การแยกประเภทของจติ โดยภมู ิทงั้ ๔ คือ กามภูมิ, รูปภมู ิ, อรปู ภูมิ, โลกตุ ตรภมู ิ ๓. โสภณเภทนัย การแยกประเภทของจิตโดยอโสภณะ และ โสภณะ ๔. โลกเภทนัย การแยกประเภทของจิตโดยโลกียะ และ โลกตุ ตระ ๕. เหตุเภทนัย การแยกประเภทของจติ โดยอเหตกุ ะ และ สเหตกุ ะ ๖. ฌานเภทนยั การแยกประเภทของจิตโดยอฌาน และ ฌาน ๗. เวทนาเภทนยั การแยกประเภทของจิตโดยเวทนา ๕ คอื สุขเวทนา, ทุกขเวทนา, โสมนสั เวทนา, โทมนสั เวทนา, อเุ บกขาเวทนา ๘. สมั ปโยคเภทนยั การแยกประเภทของจติ โดยสมั ปยตุ ต และ วปิ ปยตุ ต ๙. สงั ขารเภทนยั การแยกประเภทของจิตโดยอสงั ขารกิ และ สสังขารกิ ๔. จงจาํ แนกจติ ๑๒๑ ดวง โดยชาตเิ ภทนยั ? 45/2(3) มาดงั ตอ ไปนี้ ? 48/1, 53/1 ตอบ โลภมูลจิต ๘, โทสมูลจจติ ๒, โมหมลู จติ ๒ รวม ๑๒ (ดวงนี้) เปน อกุศลชาติ มหากศุ ลจติ ๘, มหัคคตกศุ ลจิต ๙*, โลกตุ ตรกุศลจิต ๒๐ รวม ๓๗ (ดวงน้ี) เปน กศุ ลชาติ อเหตุกวปิ ากจิต ๑๕, มหาวปิ ากจิต ๘, มหคั คตวปิ ากจติ ๙**, รวม ๕๒ (ดวงนี้) เปน วปิ ากชาติ โลกุตตรวปิ ากจิต ๒๐ อเหตุกกริยาจติ ๓, มหากริยาจิต ๘, มหัคคตกรยิ าจติ ๙*** รวม ๒๐ (ดวงน้ี) เปน กรยิ าชาติ (หมายเหตุ * มหัคคตกศุ ลจิต ๙ (บางปตอบ) = รูปาวจรกศุ ลจิต ๕, อรปู าวจรกุศลจิต ๔ ** มหคั คตวิปากจิต ๙ (บางปตอบ) = รปู าวจรวิปากจติ ๕, อรูปาวจรวปิ ากจิต ๔ ***มหคั คตกริ ยิ าจิต ๙ (บางปตอบ) = รปู าวจรกิริยาจติ ๕, อรูปาวจรกริ ิยาจติ ๔) ๓. ก. ใหจ ําแนกจติ ๑๒๑ โดยชาตเิ ภทนยั มาดู ? 52/1 มาโดยละเอยี ด ? 43/1, 49/1, 53/2(4) ๔. จงจาํ แนกจติ ๑๒๑ โดยชาตเิ ภทนยั และภมู ิเภทนัย ? 59/2, 61/1, 62/1, 62/2 มาใหถ กู ตอ ง ? 54/2, 56/1, 58/2, 63/2 ๔. ใหจ าํ แนกจติ ๑๒๑ ดวง มาโดยชาติเภทนัย และเวทนาเภทนยั ? มาโดยละเอยี ด ? 56/2, 58/1 ๔. ใหจ ําแนกจติ ๑๒๑ มาโดยชาตเิ ภทนยั (และ) ภมู เิ ภทนยั ? 60/2 และโสภณเภทนยั ? 59/1 ๔. ใหจ าํ แนกจติ โดย ก. ชาตเิ ภทนยั ข. โสภณเภทนยั ค. โลกเภทนัย 60/1 ตอบ ก. จาํ แนกจติ ๑๒๑ โดยชาติเภทนยั ดงั นคี้ อื ๑. อกศุ ลชาติ มี ๑๒ ดวงคอื โลภมูลจติ ๘ โทสมูลจติ ๒ โมหมูลจิต ๒ ๒. กุศลชาติ มี ๓๗ ดวงคอื มหากศุ ลจิต ๘ รปู าวจรกุศลจติ ๕ อรปู าวจรกศุ ลจิต ๔ มคั คจติ ๒๐ ๓. วปิ ากชาติ มี ๕๒ ดวงคอื อกศุ ลวิปากจิต ๗ อเหตุกกุศลวปิ ากจติ ๘ มหาวิปากจติ ๘ รปู าวจรวปิ ากจิต ๕ อรปู าวจรวปิ ากจติ ๔ ผลจติ ๒๐ ๔. กรยิ าชาติ มี ๒๐ ดวงคอื อเหตกุ กริยาจติ ๓ มหากรยิ าจติ ๘ รปู าวจรกริยาจติ ๕ อรปู าวจรกิริยาจิต ๔ ดาวนโหลดขอ มลู ไดจ ากขอ ความเพ่ิมเตมิ ท่ี youtube หรือท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทแี่ ปะไว)

จิต เจตสกิ รปู นิพพาน ~ 12 ~ ๑. กามภมู ิ (54/2, 56/1 ฯ) จําแนกจติ ๑๒๑ โดยภมู เิ ภทนยั มี ๔ ภมู ิ คือ ๒. รปู ภมู ิ มี ๕๔ ดวง คือ อกุศลจติ ๑๒ อเหตกุ จิต ๑๘ กามาวจรโสภณจติ ๒๔ ๓. อรูปภูมิ ๔. โลกตุ ตรภมู ิ มี ๑๕ ดวง คอื รูปาวจรกุศลจติ ๕ รปู าวจรวิปากจติ ๕ รูปาวจรกรยิ าจติ ๕ มี ๑๒ ดวง คอื อรปู าวจรกศุ ลจติ ๔ อรปู าวจรวปิ ากจติ ๔ อรปู าวจรกรยิ าจติ ๔ มี ๔๐ ดวง คอื มรรคจติ ๒๐ ผลจติ ๒๐ (56/2, 58/1) จาํ แนกจติ ๑๒๑ โดยเวทนาเภทนยั มี ๕ คอื ๑. สขุ เวทนา มี ๑ ดวงคอื สขุ สหคตกายวญิ ญาณจติ ๑ ๒. ทุกขเวทนา มี ๑ ดวงคอื ทุกขสหคตกายวญิ ญาณจติ ๑ ๓. โสมนสั เวทนา มี ๖๒ ดวงคอื โลภมลู โสมนสั ๔ โสมนสั สันตรี ณจิต ๑ โสมนัสหสติ ปุ ปาทจิต ๑ มหากศุ ลโสมนัส ๔ มหาวิบากโสมนสั ๔ มหากริยาโสมนสั ๔ ปฐมฌนจติ ๑๑ ทตุ ยิ ฌานจติ ๑๑ ตตยิ ฌานจิต ๑๑ จตุตถฌานจติ ๑๑ ๔. โทมนสั เวทนา มี ๒ ดวงคอื โทสมลู จติ ๒ ๕. อเุ บกขาเวทนา มี ๕๕ ดวงคอื โลภมูลอุเบกขา ๔ โมหมูลจิต ๒ อเหตุกอุเบกขา ๑๔ มหากศุ ลอเุ บกขา ๔ มหาวิบากอุเบกขา ๔ มหากริยาอเุ บกขา ๔ ปญจฌานจติ ๒๓ (59/1, 60/1) จาํ แนกจติ โดยโสภณเภทนัย มี ๒ คอื ๑. อโสภณจติ มี ๓๐ ดวง คือ อกุศลจิต ๑๒ อเหตุกจติ ๑๘ ๒. โสภณจติ มี ๙๑ ดวง คือ กามาวจรโสภณจติ ๒๔ รปู าวจรจิต ๑๕ อรปู าวจรจิต ๑๒ โลกตุ ตรจติ ๔๐ ๑. โลกยี จติ (60/1) ค. โลกเภทนัย มี ๒ คอื ๒. โลกตุ ตรจติ มี ๘๑ ดวง คอื อกศุ ลจติ ๑๒ อเหตกุ จติ ๑๘ กามาวจรโสภณจติ ๒๔ รูปาวจรจิต ๑๕ อรูปาวจรจติ ๑๒ มี ๔๐ ดวง คอื มรรคจิต ๒๐ ผลจิต ๒๐ ๓. จงจาํ แนกกามจติ ๕๔ โดยชาตเิ ภทนยั โสภณเภทนยั เวทนาเภทนยั และสมั ปโยคเภทนยั ? 46/2, 48/2, 51/1(4) วามจี าํ นวนอยางละเทา ไร ? 50/1(4), 50/2 ตอบ จาํ แนกกามจติ โดยชาติเภทนยั อกศุ ลชาติมี ๑๒, กุศลชาตมิ ี ๘, วิปากชาตมิ ี ๒๓, กรยิ าชาติมี ๑๑ รวมเปนกามจติ ๕๔ โดยโสภณเภทนยั อโสภณจิต มี ๓๐, โสภณจิต มี ๒๔ รวมเปนกามจิต ๕๔ โดยเวทนาเภทนัย สขุ เวทนา มี ๑, ทุกขเวทนา มี ๑, โสมนัสเวทนา มี ๑๘ รวมเปนกามจติ ๕๔ โทมนัสเวทนา มี ๒, อุเบกขาเวทนา มี ๓๒ โดยสัมปโยคเภทนัย สมั ปยตุ ตจติ มี ๒๐ รวมเปน กามจิต ๕๔ วิปปยุตตจิต มี ๓๔ ดาวนโหลดขอ มลู ไดจ ากขอความเพิม่ เติมท่ี youtube หรอื ท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่ีแปะไว)

จติ เจตสกิ รปู นิพพาน ~ 13 ~ ๔. ก. ในบรรดาฌานจติ ๖๗ นนั้ เปน กศุ ลชาตเิ ทา ใด วปิ ากชาตเิ ทา ใด กรยิ าชาตเิ ทา ใด ? 47/2 ตอบ ก. ในบรรดาฌานจติ ๖๗ นั้น เปนกศุ ลชาติ ๒๙ เปนวปิ ากชาติ ๒๙ เปนกริยาชาติ ๙ ๓. จงจาํ แนก ฌานจติ ๖๗ โดย ชาตเิ ภทนยั และเวทนาเภทนยั ? 44/1, 44/2(4) ตอบ จาํ แนก ฌานจติ ๖๗ โดยชาตเิ ภทนยั ดงั นี้ มหคั คตกศุ ลจติ ๙ มรรคจติ ๒๐ รวม ๒๙ เปนกศุ ลชาติ มหาหัคคตวปิ ากจิต ๙ ผลจิต ๒๐ รวม ๒๙ เปนวิปากชาติ มหัคคตกริยาจิต ๙ อกุศล ไมมี เปน กริยาชาติ จําแนก ฌานจติ ๖๗ โดย เวทนาเภทนัย ดงั น้ี ปฐมฌานจติ ๑๑ ทุติยฌานจติ ๑๑ ตตยิ ฌานจิต ๑๑ จตตุ ถฌานจติ ๑๑ รวม ๔๔ เปน โสมนสั เวทนา รปู าวจรปญ จมฌานจติ ๓ อรูปาวจรจิต ๑๒ โลกุตตรปญ จมฌานจติ ๘ รวม ๒๓ เปน อุเบกขาเวทนา หรือปญ จมฌานจติ ๒๓ สขุ เวทนา ทกุ ขเวทนา โทมสั เวทนา ไมม ี ๔. ก. ใหแ สดงความแตกตา งกันระหวา ง สขุ สหคตจติ กบั โสมนสั สสหคตจติ และ ทุกขสหคตจติ กับ โทมนัสสสหคตจติ ? 47/2(3ข), 50/2(4ข), 51/2 ตอบ ก. แสดงความแตกตางกันระหวา งจติ ดังน้ี สขุ สหคตจิต เปน ความสขุ ทางกาย, โสมนสั สสหคตจติ เปนความสุขทางใจ ทุกขสหคตจติ เปนความทกุ ขทางกาย, โทมนสั สสหคตจติ เปนความทุกขทางใจ ๔. ใหแ สดงการจาํ แนกจติ ๑๒๑ โดยเวทนาเภทนยั ? 46/1 ตอบ แสดงการจําแนกจติ ๑๒๑โดยเวทนาเภทนยั ดังนี้ เปน สุขเวทนา สขุ สหคตกายวญิ ญาณจิต ๑ ทุกขสหคตกายวิญญาณจิต ๑ เปน ทกุ ขเวทนา โลภมลู โสมนสั ๔ โสมนสั สันตรี ณจติ ๑ โสมนสั หสิตุปปาทจิต ๑ กามาวจรโสภณโสมนัสสหคตจติ ๑๒ ปฐมฌานจิต ๑๑ ทุติยฌานจิต ๑๑ ตตยิ ฌานจิต ๑๑ จตตุ ถฌานจิต ๑๑ รวม ๖๒ เปน โสมนัสเวทนา โทสมูลจิต ๒ เปนโทมนัสเวทนา โลภอุเบกขาสหคตจติ ๔ โมหมูลจิต ๒ อเหตุกอุเบกขา ๑๔ กามาวจรโสภณอุเบกขาสหคตจิต ๑๒ ปญจมฌานจิต ๒๓ รวม ๕๕ เปนอุเบกขาเวทนา ๓. ข. อยากทราบวา จติ ท่ีเกดิ พรอ มดวยโสมนสั สเวทนา และเปน สัมปยตุ ตด ว ยนน้ั มกี ด่ี วง ? คอื อะไรบา ง ? และใหบ อกดว ยวา ดวงไหนสัมปยตุ ตด ว ยอะไร ? 43/1, 45/2(2), 49/1 ดาวนโ หลดขอ มลู ไดจ ากขอ ความเพ่ิมเตมิ ท่ี youtube หรือที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่ีแปะไว)

จิต เจตสิก รูป นิพพาน ~ 14 ~ ตอบ ข. จติ ท่ีเกิดพรอมดวยโสมนสั สเวทนา และเปนสัมปยตุ ตด วยนัน้ มี ๕๒ ดวงคอื ทฏิ ฐิคตสมั ปยตุ ตโสมนสั ๒ สมั ปยุตตดว ยทฎิ ฐิ มหากุศลญาณสมั ปยตุ ตโสมนัส ๒ มหาวบิ ากญาณสมั ปยุตตโสมนัส ๒ มหากรยิ าญาณสัมปยตุ ตโสมนสั ๒ สัมปยตุ ตดว ยปญ ญา (ญาณสมั ปยุตต) รูปาวจรโสมนัสสหคตจติ ๑๒ โลกุตตรโสมนัสสหคตจิต ๓๒ ๒. ข. ใหจ ําแนกอกศุ ลจิต ๑๒ โดย เวทนาเภทนยั สมั ปโยคเภทนยั สงั ขารเภทนยั ? 44/2, 47/2(3ก), 46/1, 50/2(4ก) ตอบ ข. จาํ แนกอกศุ ลจิต ๑๒ โดยเวทนาเภทนยั คือ โสมนสั สหคต ๔ โทมนัสสสหคต ๒ อุเปกขาสหคต ๖ รวมเปน อกศุ ลจติ ๑๒ จําแนกอกุศลจิต ๑๒ โดยสมั ปโยคเภทนัย คอื สมั ปยุตต ๘ วิปปยุตต ๔ รวมเปน อกศุ ลจิต ๑๒ จําแนกอกุศลจิต ๑๒ โดยสังขารเภทนยั คอื อสงั ขาริก ๗ สสงั ขาริก ๕ รวมเปนอกศุ ลจิต ๑๒ ๒. ข. ใหจ าํ แนกโลกยี จติ โดยโสภณเภทนยั ฌานเภทนยั ? 52/1 ตอบ ข. จําแนกโลกยี จิต โดยโสภณเภทนยั อโสภณจติ มี ๓๐ ดวง คอื อกศุ ลจติ ๑๒ อเหตุกจิต ๑๘ โสภณจติ มี ๕๑ ดวง คอื กามาวจรโสภณจติ ๒๔ รปู าวจรจิต ๑๕ อรูปาวจรจติ ๑๒ อฌานจิต จําแนกโลกยี จติ โดยฌานเภทนยั ฌานจิต มี ๕๔ ดวง คอื อกุศลจติ ๑๒ อเหตกุ จติ ๑๘ กามาวจรโสภณจติ ๒๔ มี ๒๗ ดวง คอื รูปาวจรจิต ๑๕ อรปู าวจรจติ ๑๒ ๔. ในกามจติ รปู จติ อรปู จิต น้ันมที ง้ั กศุ ล วบิ าก กรยิ า แตใ นโลกตุ ตรจติ นนั้ มีแต กศุ ล วบิ าก ไมม กี รยิ าทเี่ ปน เชน นน้ั เพราะเหตใุ ด ? 45/1 ตอบ ในกามจติ รูปจติ อรปู จติ มีท้งั กุศล วิบาก กริยา แตใ นโลกตุ ตรจติ มแี ตก ศุ ล วบิ าก ไมม กี รยิ าน้ัน เพราะเกี่ยวเนื่องดวยกศุ ล คอื กามาวจรกุศล รูปาวจรกศุ ล อรูปาวจรกุศล ทั้ง ๓ นี้ ยอมเกิดขึ้นไดห ลายครั้ง ในบุคคลเดียวกนั สวนในโลกตุ ตรกศุ ลนนั้ ในบุคคลหนง่ึ ๆ ยอมเกิดขึ้นไดเพียงคร้งั เดียวเทานนั้ แลว กไ็ มม ี การเกิดอกี ตอไป ดวยเหตนุ ้ี กามาวจรกศุ ลและรูปาวจรกุศล อรปู าวจรกศุ ล ทั้ง ๓ นี้ เมอ่ื เกิดขน้ึ ในสนั ดาน ของปถุ ชุ น และผลเสกขบุคคล ๓ นั้นเรยี กวากศุ ล แตถาเกดิ ในสันดานของพระอรหันต ฉะนั้น ในโลกุตต รจติ จึงไมมกี รยิ า. เจตสิกสังคหะ (ขอ ๕-๗) ทีเ่ คยออกสอบมาแลว ปน จ้ี ะออกขอไหน? ๕. ก. ใหแ สดงคาถาลักษณะ ๔ ประการของเจตสกิ (ดงั ตอไปน้ี ? 56/2) พรอ มท้งั คาํ แปลไมต องอธบิ าย ? 52/2 ดาวนโ หลดขอมลู ไดจ ากขอ ความเพมิ่ เติมท่ี youtube หรือที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่แี ปะไว)

จิต เจตสกิ รปู นิพพาน ~ 15 ~ ตอบ ก. แสดงคาถาลกั ษณะ ๔ ประการของเจตสกิ พรอมทง้ั คําแปลดงั น้ี เอกปุ ฺปาทนิโรธา จ เอกาลมฺพนวตฺถกุ า เจโตยตุ ตฺ า ทวฺ ปิ ฺ าส ธมมฺ า เจตสกิ า มตา นกั ศึกษาทงั้ หลายพึงทราบ ธรรมชาตขิ องเจตสิกซ่งึ มีจาํ นวน ๕๒ ดวง ที่ประกอบกบั จิต มีลักษณะดงั นี้ คอื ๑. เกิดพรอมกบั จติ ๒. ดับพรอมกับจิต ๓. มีอารมณเ ดยี วกันกบั จติ ๔. มที ่อี าศัยเกิดอยางเดียวกันกบั จิต ๕. ใหแ สดงลกั ษณะ ๔ ประการของเจตสกิ และยกหลกั ฐานบาลมี าแสดงใหเหน็ ดว ย (ไมต องแปล) ? 43/1, 45/1, 47/2, 48/2, 49/1, 50/2, 51/1, 52/1, 55/1, 58/1, 60/1, 62/1, 62/2 ตอบ ลกั ษณะ ๔ ประการของเจตสกิ คือ ๑. เอกุปปาทะ เจตสิกน้ีเกดิ พรอมกนั กับจิตเสมอ หมายความวา เมื่อจิตเกิดเจตสิกก็เกิดขึน้ ดวยกัน จะวา จติ เกิดกอ น เจตสิกเกิดทหี ลัง หรอื เจตสกิ เกิดกอนจิตเกิดทหี ลงั นนั้ ไมไ ด ๒. เอกนโิ รธะ ในทํานองเดียวกัน เมือ่ จติ ดบั เจตสกิ กด็ ับดวยกัน ไมมีใครดบั กอนหรือดับทหี ลัง ๓. เอกาลมั พนะ อารมณท ีเ่ จตสิกเขา ไปรบั อยูเปนอารมณเดียวกนั กบั ทีจ่ ติ เขา ไปรบั เชนจติ รบั อารมณส ขี าว เจตสิกก็รบั สขี าวดว ย ๔ เอกวตั ถกุ ะ ทีอ่ าศยั เกิดของเจตสกิ เปนเชน เดียวกนั กับที่อาศัยเกิดของจิต เชน จติ อาศัยตาเกิด เจตสกิ กอ็ าศัยตาเกดิ ดว ย จติ อาศัยหัวใจเกดิ เจตสกิ ก็อาศัยหัวใจเกิดดว ย ดังน้ี ดังมบี าลีแสดงวา เอกปุ ฺปาทนโิ รธา จ เอกาลมพฺ นวตถฺ กุ า เจโตยตุ ตฺ า ทวฺ ปิ ฺ าส ธมมฺ า เจตสกิ า มตา ๕. ข. บรรดาลกั ษณะ ๔ ประการนนั้ ลกั ษณะใดทม่ี ีอยปู ระจาํ ในเจตสกิ อยา งแนน อน และลกั ษณะใดทีมอี ยูประจํา ในเจตสกิ ไมแนนอน ? 52/2 ตอบ ข. ในลกั ษณะ ๔ ประการนั้น เอกปุ ปาทะ เอกนโิ รธะ เอกาลมั พนะ ท้งั ๓ ประการนมี้ ีอยใู นเจตสกิ โดยแนน อน สว นลักษณะท่ี ๔ คอื เอกวตั ถกุ ะ น้นั ไมมอี ยใู นเจตสิกโดยแนนอน ๖. ก. ใหแ ปลคาถาดงั ตอ ไปนี้ เตรสฺ สมานา จ ฯลฯ ทวปิ ฺ าส ปวจุ จฺ เร? 44/1 ตอบ ก. แปลวา ทานกลาวจํานวนเจตสกิ วา มี ๕๒ คอื อญั ญสมานเจตสิก ๑๓ อกุศลเจตสกิ ๑๔ โสภณเจตสิก ๒๕ ๔. คาํ วา ราสี แปลวา อยางไร ? และในเจตสกิ ๕๒ ดวงนน้ั วา โดยราสีมเี ทา ไร ? คอื อะไรบา ง ? และในราสีหนงึ่ ๆ มีจาํ นวนเทา ไร ? คอื อะไรบาง ? 46/2, 58/2 ๕. เจตสกิ ๕๒ ดวงนน้ั เม่อื วา โดยราสมี เี ทาใด ? คอื อะไรบา ง ? และในราสีหนง่ึ ๆ มจี าํ นวนเทา ใด คอื อะไรบา ง? 43/2(4), 44/2, 46/1, 47/1, 48/1(5ก), 49/1(6), 49/2(4ก), 50/1, 50/2, 51/2, 52/1(4), 53/1, 53/2, 54/1, 54/2, 56/1, 57/1, 57/2, 59/1, 59/2, 60/2, 61/1, 61/2 ดาวนโหลดขอ มลู ไดจ ากขอความเพ่มิ เตมิ ที่ youtube หรอื ที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทีแ่ ปะไว)

จติ เจตสิก รปู นิพพาน ~ 16 ~ และในราสีหน่ึง ๆ มีจาํ นวนเทา ไร ? คอื อะไรบา ง ? 63/2 ตอบ คาํ วา ราสี แปลวา กอง และในเจตสิก ๕๒ ดวงนน้ั เมื่อวาโดยราสมี ี ๓ ราสี คือ ๑.) อญั ญสมานราสีเจตสกิ ๒.) อกุศลราสีเจตสกิ ๓.) โสภณราสีเจตสิก ๑. อญั ญสมานราสีเจตสกิ มี ๑๓ ดวง คือ - สัพพจติ ตสาธารณเจตสิก ๗ รวมเปน อญั ญสมานเจตสิก ๑๓ - ปกณิ ณกเจตสิก ๖ ๒. อกศุ ลราสเี จตสกิ มี ๑๔ ดวง คอื - โมจตุกเจตสกิ ๔ - โลติกเจตสิก ๓ - โทจตกุ เจตสกิ ๔ รวมเปน อกศุ ลเจตสิก ๑๔ - ถที กุ เจตสกิ ๒ - วจิ ิกจิ ฉาเจตสกิ ๑ ๓. โสภณราสีเจตสิก มี ๒๕ ดวง คือ - โสภณสาธารณเจตสกิ ๑๙ - วิรตเี จตสกิ ๓ รวมเปน โสภณเจตสิก ๒๕ - อัปปมญั ญาเจตสิก ๒ - ปญญนิ ทรีย ๑ ๔. ข. ใหแ สดงธรรมชาตขิ องสัพพจติ ตสาธารณเจตสกิ ๗ มาโดยลาํ ดบั ? 44/1, 45/2, 49/1 ๖. ใหแ สดงสภาวะของเจตสกิ ดงั ตอ ไปน้ี ผัสสะ เวทนา เจตนา มนสกิ าร อธโิ มกข โมหะ สมั มาวาจา มทุ ติ า? 51/2 ๕. ข. จงแสดงธรรมชาตขิ องเจตสกิ ดงั ตอ ไปน้ี ? 56/2 ผสั สเจตสกิ วริ ยิ เจตสิก โมหเจตสิก โลภเจตสิก โทสเจตสกิ สทั ธาเจตสิก สัมมาวาจาเจตสกิ ปญ ญาเจตสิก ๕. ก. ใหแ สดงสภาวะของเจตสกิ ดงั ตอ ไปน้ี เจตนา โมหะ ศรทั ธา สมั มาวาจา ปญ ญา ? 55/2 ตอบ ผสั สเจตสกิ ธรรมชาตทิ ี่กระทบอารมณ เวทนา ธรรมชาตทิ ่ีเสวยอารมณ สญั ญา ธรรมชาตทิ ่ีจําอารมณ เจตนา ธรรมชาตทิ ี่กระตุนเตือนและชกั ชวนสมั ปยตุ ตธรรมในอารมณ เพอื่ ใหท ําหนา ท่ีของตน ๆ เอกคั คตา ธรรมชาติท่ีสงบและใหส มั ปยุตตธรรมตง้ั อยใู นอารมณเ ดยี ว ชวี ติ นิ ทรีย ธรรมชาตทิ ่ีรักษาสมั ปยุตตธรรม มนสิการ ธรรมชาตทิ ่ีมุงและนําสมั ปยตุ ตธรรมสูอ ารมณ วติ ก ธรรมชาตทิ ่ียกสัมปยตุ ตธรรมขึน้ สอู ารมณ คอื คิดอารมณ วริ ยิ เจตสกิ ธรรมชาตทิ มี่ ีความพยายามในอารมณ อธโิ มกข ธรรมชาตทิ ่ีตดั สนิ อารมณ โมหเจตสกิ ธรรมชาติท่ีบงั สภาพตามความเปนจรงิ ของอารมณไ วคือหลง ดาวนโ หลดขอ มลู ไดจ ากขอ ความเพ่ิมเติมท่ี youtube หรือท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทแ่ี ปะไว)

จิต เจตสิก รูป นิพพาน ~ 17 ~ โลภเจตสกิ ธรรมชาตทิ มี่ คี วามตอ งการและตดิ ใจในกามคณุ อารมณ โทสเจตสกิ ธรรมชาติที่ประทษุ รายในอารมณ ศรทั ธาเจตสกิ ธรรมชาตทิ ี่มีความเชอ่ื และเลือ่ มใสในพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ ตามความเปนจริง เชือ่ ในกรรม และผลของกรรม สมั มาวาจาเจตสิก การกลาววาจาท่ีเวน จากวจีทุจรติ ๔ ซ่ึงไมเก่ียวกบั การงานอันเปนอาชีพ มทุ ติ า ธรรมชาติที่มีความยนิ ดีตอ สุขติ สัตว คือผทู ก่ี าํ ลังไดรับความสขุ หรอื ผูทจี่ ะไดรบั ความสขุ ในกาลขางหนา ปญ ญาเจตสกิ ธรรมชาติท่ีรสู ภาพธรรมโดยท่ัวๆ ไป ตามความเปนจริง สมั ปโยคนัย (ชอื่ /ขอยอ ย ๓-๗) ทเ่ี คยออกสอบมาแลว ปนี้จะออกขอไหน? ๕/๖. จงแสดงสมั ปโยคนยั ในเจตสกิ ดงั ตอ ไปนวี้ า ประกอบไดในจิตเทา ไร คอื อะไรบา ง ? ๖. จงตอบคาํ ถามตอ ไปน้ี ? 55/1 ๖. ก. สญั ญาเจตสกิ ประกอบไดใ นจิตเทา ไร ? คอื อะไรบา ง ? 47/1, 49/2, 53/2 ก. วติ กเจตสกิ ประกอบไดใ นจิตเทา ไร ? คอื อะไรบา ง ? 43/2, 44/1, 46/2, 49/1, 50/1, 50/2, 51/1, 51/2, 52/1, 52/2, 53/1, 55/1, 56/1, 56/2, 60/2, 61/2, 62/2 ก. วจิ ารเจตสิก ประกอบไดใ นจติ เทาไร ? คอื อะไรบา ง ? 43/2, 44/1, 47/1, 49/1, 49/2, 50/2, 51/2, 52/2, 53/1, 53/2, 54/1, 55/1, 55/2, 56/1, 57/1, 60/2, 62/2 ข. วริ ยิ เจตสกิ ประกอบไดใ นจติ เทาไร ? คอื อะไรบา ง ? 45/2, 47/1, 49/2, 55/2, 57/1 ค. อธโิ มกขเ จตสกิ ประกอบไดใ นจติ เทาไร ? คอื อะไรบา ง ? 43/2, 46/2, 50/1, 50/2, 51/1, 52/1, 53/1, 56/2, 60/2, 61/2, 62/2 ค. ปต เิ จตสิก ประกอบไดในจติ เทาไร ? คอื อะไรบา ง ? 44/1, 49/1, 50/1, 50/2, 51/1, 51/2, 52/1, 52/2, 54/2, 55/1, 56/1, 57/1 ง. ฉนั ทเจตสกิ ประกอบไดใ นจิตเทาไร ? คอื อะไรบา ง ? 45/2, 46/2, 49/1, 50/1, 50/2, 51/1, 52/1, 52/2, 54/2, 55/1, 56/1, 57/1 ค. อหริ กิ เจตสกิ ประกอบไดในจติ เทาไร ? คอื อะไรบา ง ? 43/2, 47/1, 49/2, 53/1, 55/2, 57/1, 60/2, 61/2, 62/2 ง. มานเจตสกิ ประกอบไดใ นจิตเทา ไร ? คอื อะไรบาง ? 44/1, 47/1, 49/2, 51/2, 53/2, 54/1 จ. ศรทั ธาเจตสิก ประกอบไดในจติ เทา ไร ? คอื อะไรบา ง ? 44/1, 49/1, 50/2, 51/2, 52/2, 55/1, 56/1, 57/1 จ. หริ เิ จตสิก ประกอบไดในจิตเทาไร ? คอื อะไรบา ง ? 43/2, 53/1, 60/2, 61/2, 62/2 ง. อโทสเจตสิก ประกอบไดในจติ เทาไร ? คอื อะไรบา ง ? 55/2, 57/1 จ. สมั มาวาจาเจตสกิ ประกอบไดใ นจติ เทา ไร ? คอื อะไรบา ง ? 49/2, 55/2, 57/1 ญ. ปญ ญาเจตสกิ ประกอบไดใ นจติ เทา ไร คืออะไรบาง ? 45/2(5ค), 45/2(6ก), 47/1, 49/2, 53/2, 54/1,56/2 ๖. จงแสดงสมั ปโยคนยั ในเจตสกิ ดงั ตอ ไปนว้ี า ประกอบไดใ นจิตเทา ไร คอื อะไรบา ง ? 54/1 ก. เจตนาเจตสกิ ? 54/1 ฉ. อสิ สาเจตสกิ ? 47/1, 49/2 ช. ถนี เจตสกิ ? 47/1, 49/2, 53/2, 54/1 ซ. อโลภเจตสิก? 49/2 ฌ. กรุณาเจตสกิ ? 47/1 ดาวนโหลดขอมลู ไดจ ากขอ ความเพม่ิ เตมิ ท่ี youtube หรอื ท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทแี่ ปะไว)

จติ เจตสิก รูป นิพพาน ~ 18 ~ วติ ก อธโิ มกข ปต ิ ฉนั ทะ โมหะ โลภะ โทสะ? 51/1 สติ สัมมากมั มนั ตะ กรุณา? 46/2, 50/1, 50/2, 52/1, 58/1, 60/1, 62/1 โมหะ สติ สมั มากมั มนั ตะ? 54/2 สมั มาอาชวี ะ มทุ ติ า ? 56/2 ๖. (ข.) จงแสดงสมั ปโยคนัย ในเจตสกิ ดงั ตอ ไปนว้ี า มีจติ ประกอบไดเ ทา ไร คอื อะไรบา ง ? 58/2 วจิ าร อธโิ มกข วริ ยิ ะ ปต ิ ฉนั ทะ ? 61/1 อธโิ มกข ปต ิ โมหะ สติ กรณุ า ? 58/2(ข) ๖. จงแสดงสมั ปโยคนยั ในเจตสกิ ดงั ตอ ไปน้ี วา มจี ติ ประกอบไดเทา ไร คอื อะไรบา ง ? 59/1 ก. วติ ก ข. ปต ิ ค. สติ ง. สมั มากมั มนั ตะ จ. กรณุ า ตอบ สญั ญาเจตสกิ ประกอบไดใ น จติ ทงั้ หมด ๘๙ หรอื ๑๒๑ ดวง เจตนาเจตสกิ ประกอบไดใน จติ ทง้ั หมด ๘๙ หรือ ๑๒๑ ดวง วติ กเจตสกิ ประกอบไดใ นจติ ๕๕ ดวง คือ กามจิต ๔๔ (เวน ทวิปญจวญิ าณจิต ๑๐) ปฐมฌานจติ ๑๑ วิจารเจตสกิ ประกอบไดใ นจิต ๖๖ ดวง คอื กามจิต ๔๔ (เวน ทวิปญจวิญญาณจติ ๑๐) ปฐมฌานจิต ๑๑ ทุตยิ ฌานจิต ๑๑ อธโิ มกขเ จตสกิ ประกอบไดใ นจิต ๑๑๐ ดวง คอื กามจิต ๔๓ (เวนทวปิ ญจวิญญาณจิต ๑๐, วจิ ิกิจฉา สัมปยุตตจิต ๑) มหคั คตจิต ๒๗ โลกุตตรจิต ๔๐ วิรยิ เจตสกิ ประกอบไดในจิต ๑๐๕ ดวง คือ กามจิต ๓๘ (เวน อเหตุกวปิ ากจิต ๑๕ ปญจทวาราวัชชน จติ ๑) มหัคคตจิต ๒๗ โลกุตตรจิต ๔๐ ปต เิ จตสกิ ประกอบไดใ นจิต ๕๑ ดวง คือ กามโสมนสั สหคตจิต ๑๘ ปฐมฌานจติ ๑๑ ทตุ ิยฌานจติ ๑๑ ตตยิ ฌานจติ ๑๑ ฉนั ทเจตสกิ ประกอบไดใ นจติ ๑๐๑ ดวง คือ กามจติ ๓๔ (เวน โมหมลู จิต ๒ อเหตุกจิต ๑๘) มหัคคต จติ ๒๗ โลกตุ ตรจติ ๔๐ โมหเจตสกิ ประกอบไดใ น อกุศลจิต ๑๒ ทง้ั หมด อหิรกิ เจตสกิ ประกอบไดใน อกศุ ลจิต ๑๒ ทงั้ หมด โลภเจตสกิ ประกอบไดใ น โลภมลู จติ ๘ มานเจตสิก ประกอบไดใน ทฏิ ฐคิ ตวปิ ปยุตตจติ ๔ โทสเจตสกิ ประกอบไดใน โทสมลู จิต ๒ อิสสาเจตสกิ ประกอบไดใน โทสมลู จติ ๒ ถนี เจตสกิ ประกอบไดใน อกุศลสสังขาริกจิต ๕ สตเิ จตสกิ ประกอบไดใน โสภณจติ ทั้งหมด ๕๙ หรอื ๙๑ ดวง หิรเิ จตสกิ ประกอบไดใน โสภณจติ ๕๙ หรือ ๙๑ ดวง อโทสเจตสกิ ประกอบไดใ น โสภณจิตท้ังหมด ๕๙ หรือ ๙๑ ดวง สมั มาวาจาเจตสกิ ประกอบไดในจิต ๑๖ หรือ ๔๘ ดวง คอื มหากุศลจิต ๘ โลกตุ ตรจิต ๘ หรือ ๔๐ ดาวนโ หลดขอมลู ไดจ ากขอความเพิม่ เติมที่ youtube หรือที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทแ่ี ปะไว)

จติ เจตสกิ รูป นิพพาน ~ 19 ~ สมั มากมั มนั ตเจตสกิ ประกอบไดใ นจติ ๑๖ หรอื ๔๘ ดวง คือ มหากศุ ลจิต ๘ โลกตุ ตรจิต ๘ หรือ ๔๐ สมั มาอาชีวเจตสิก ประกอบไดในจติ ๑๖ หรือ ๔๘ ดวง คือ มหากศุ ลจิต ๘ โลกุตตรจิต ๘ หรือ ๔๐ กรณุ าเจตสิก ประกอบไดในจิต ๒๘ ดวงคือ มหากศุ ลจิต ๘ มหากริยาจิต ๘ รปู าวจรจติ ๑๒ (เวนปญ จม ฌานจิต ๓) มทุ ติ าเจตสกิ ประกอบไดในจิต ๒๘ ดวงคอื มหากุศลจติ ๘ มหากริยาจิต ๘ รูปาวจรจติ ๑๒ (เวนปญจม ฌานจิต ๓) ปญ ญาเจตสกิ ประกอบไดใ น จติ ๔๗ หรือ ๗๙ ดวง คือ มหากุศลญาณสัมปยตุ ตจติ ๔, มหาวิบากญาณ สมั ปยตุ ตจิต ๔, มหากรยิ าญาณสมั ปยตุ ตจติ ๔, มหัคคตจติ ๒๗, โลกตุ ตรจติ ๘ หรอื ๔๐ ๕. ใหแ ปลและอธิบายคาถา ดงั ตอ ไปนี้ ? 45/2(6ข), 46/2 สตฺต สพพฺ ตถฺ ยชุ ชฺ นตฺ ิ ยถาโยคํ ปกณิ ณฺ กา จทุ ฺทสากสุ เลเสวฺ ว โสภเณเสฺวว โสภณา. ตอบ แปลวา สพั พจติ ตสาธารณเจตสิก ๗ ยอ มประกอบในจิตทั้งหมดทวั่ ไป ปกิณณกเจตสิก ๖ ยอมประกอบในจิตท้งั หมดตามทป่ี ระกอบได อกศุ ลเจตสกิ ๑๔ ยอมประกอบในอกุศลจิต ๑๒ เทา นัน้ โสภณเจตสกิ ๒๕ ยอมประกอบในโสภณจติ ๕๙ หรอื ๙๑ เทา นน้ั อธบิ ายคาถานแ้ี สดงหลักของสัมปโยคนยั โดยยอ เพอ่ื ใหนกั ศกึ ษาทัง้ หลายยึดถือเปนหลกั ไวก อ น แลวจะแสดงขยายความในสมั ปโยคนยั โดยพสิ ดารตอ ไป ๕. ข. เจตสิกทป่ี ระกอบกบั โลกยี จติ ไดท ง้ั หมดนนั้ มจี าํ นวนเทาใด ? คอื อะไรบา ง ? 46/1, 48/1 ตอบ ข. เจตสกิ ท่ีประกอบกับโลกียจติ ไดท งั้ หมดนนั้ มีจํานวน ๗ ดวง คอื สพั พจติ ตสาธารณเจตสิก ๗ ๖. ข. เจตสิกทปี่ ระกอบใน อกศุ ลจติ ไดท ั้งหมดนนั้ มจี าํ นวนเทา ใด คอื อะไรบา ง ? 44/1 ตอบ ข. เจตสิกทป่ี ระกอบในอกศุ ลจิตไดทั้งหมดน้นั มี ๑๔ คือ สพั พจติ ตสาธารณเจตสิก ๗ วติ กเจตสิก ๑ วจิ ารเจตสิก ๑ วิรยิ เจตสกิ ๑ โมจตุกเจตสกิ ๔ ๖. ค. อกศุ ลเจตสกิ ทป่ี ระกอบในสมปฺ ยตุ ตฺ จติ ไมป ระกอบในวปิ ปฺ ยตุ ตฺ จติ นน้ั มจี ํานวนเทา ได คอื อะไรบา ง ? 44/1 ตอบ ค. อกศุ ลเจตสิกท่ปี ระกอบในสมั ปยตุ ตจิต ไมป ระกอบในวิปปยุตตจติ นนั้ มจี ํานวน ๖ ดวง คอื ทฏิ ฐิเจตสกิ ๑ โทจตุกเจตสิก ๔ วิจิกิจฉาเจตสิก ๑ ๖. จงแสดงสมั ปโยคนยั ในอกศุ ลเจตสกิ ๑๔ มาดู ? 59/2, 63/2 ๖. ก. อกศุ ลเจตสกิ ๑๔ มสี มั ปโยคนยั กน่ี ยั คอื อะไรบา ง ? 44/2, 47/2, 51/1(7ก), 52/1(7ก), 56/2(ข), 57/2, 58/2 ดาวนโ หลดขอ มลู ไดจ ากขอความเพมิ่ เตมิ ที่ youtube หรอื ที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่แี ปะไว)

จติ เจตสิก รูป นิพพาน ~ 20 ~ ตอบ ก. อกศุ ลเจตสิก ๑๔ มีสัมปโยคนัย ๕ นัย คือ (59/2 ไมตอ งระบนุ ัย) โมจตกุ เจตสกิ ๔ ทปี่ ระกอบในอกศุ ลจิต ๑๒ ทงั้ หมด นับเปน ๑ นยั นับเปน ๑ นยั โลภะ ทิฏฐิ มานะ ๓ ดวง ท่ีประกอบในโลภมลู จิต ๘ ดวงเทานั้น (59/2) โลภเจตสกิ ประกอบไดในโลภมูลจิต ๘ (59/2 แยกตอบ โลตกิ ๓) ทฏิ ฐเิ จตสิก ประกอบไดใ นทิฏฐิคตสัมปยตุ ตจิต ๔ (ใช “ประกอบไดใน...”) มานเจตสกิ ประกอบไดในทฏิ ฐคิ ตวปิ ปยตุ ตจิต ๔ โทจตกุ เจตสิก ๔ ท่ปี ระกอบในโทสมลู จติ ๒ ดวงเทานน้ั นบั เปน ๑ นัย ถีทุกเจตสกิ ๒ ทปี่ ระกอบในอกุศลสสังขาริกจิต ๕ ดวงเทา น้ัน นบั เปน ๑ นยั วิจกิ ิจฉาเจตสกิ ทปี่ ระกอบในวจิ กิ จิ ฉาสัมปยตุ ตจิต ๑ ดวงเทาน้ัน นบั เปน ๑ นยั ๖. ข. โสภณเจตสกิ ๒๕ มสี ัมปโยคนัยกีน่ ยั คอื อะไรบา ง ? 52/1(7ข), 57/2 ตอบ ข. โสภณเจตสกิ ๒๕ มีสัมปโยคนยั ๔ นัย คอื โสภณสาธารณเจตสกิ ๑๙ ทีป่ ระกอบในโสภณจติ ๕๙ หรือ ๙๑ ดวง นบั เปน ๑ นยั วริ ตีเจตสกิ ๓ ท่ีประกอบในจติ ๑๖ หรือ ๔๘ ดวง นบั เปน ๑ นยั นบั เปน ๑ นัย อปั ปมญั ญาเจตสิก ๒ ที่ประกอบในจิต ๒๘ ดวง นับเปน ๑ นัย ปญญาเจตสิก ที่ประกอบในจติ ๔๗ หรือ ๗๙ ดวง สงั คหนยั (ประมาณ ๕ ชือ่ /ขอ ยอย ๑๐ คะแนน) ท่ีเคยออกสอบมาแลว ปนจ้ี ะออกขอ ไหน? ๗. จงแสดงสงั คหนยั ในจติ ดงั ตอ ไปนี้ (มาด)ู วามเี จตสกิ ประกอบไดเ ทา ไร คืออะไรบา ง ? โลภมลู จติ ดวงที่ ๑ ? 43/1, 43/2 โลภมลู จติ ดวงที่ ๒ ? 44/2, 45/1, 46/1, 47/1, 47/2, 49/2, 50/1, 50/2, 51/1, 51/2, 53/1, 55/2, 57/2, 59/1, 59/2, 60/1, 60/2, 61/2, 62/1, 62/2, 63/2 โทสมูลจติ ดวงที่ ๒ ? 43/1, 44/2, 45/1, 47/2, 50/2, 51/1, 51/2, 53/1, 55/2, 57/2, 59/1, 59/2, 60/1, 60/2, 61/2, 62/1, 62/2 โลภมลู จติ ดวงที่ ๔ ? 52/2, 54/1, 54/2, 56/1, 57/1, 58/2 โลภมลู จติ ดวงท่ี ๘ มเี จตสกิ ประกอบไดเ ทาไร คอื อะไรบา ง ? 45/2 โมหมูลจติ ดวงที่ ๑ ? 43/1, 62/1 โมหมลู จติ ดวงที่ ๒ ? 59/1 อกศุ ลจติ ๑๒ ? 50/1, 50/2 ทวิปญจวญิ ญาณจิต ๑๐ ? 43/2, 58/2 หสติ ปุ ปาทจติ ? 47/1, 49/2, 52/2, 54/1, 54/2, 56/1, 57/1, 63/2 มหากศุ ลจติ ดวงที่ ๑ ? 43/2, 58/2 มหากศุ ลจติ ดวงที่ ๒ ? 43/1 มหากศุ ลจติ ดวงที่ ๓ ? 44/2, 45/1, 46/1, 47/2, 50/2, 51/1, 51/2, 53/1, 57/2, 59/2, 60/1, 60/2, 61/2, 62/2 มหากศุ ลจติ ดวงท่ี ๕ ? 43/1 มหากศุ ลจติ ดวงที่ ๘ ? 47/1, 49/2, 63/2 มหากศุ ลจติ ดวงที่ ๔ มเี จตสกิ ประกอบไดเ ทาไร คอื อะไรบาง ? 45/2 มหาวปิ ากจติ ดวงท่ี ๓ ? 50/1, 50/2, 62/1 มหากริยาจติ ดวงที่ ๖ ? 47/1, 49/2, 63/2 ดาวนโหลดขอมลู ไดจ ากขอความเพ่ิมเติมท่ี youtube หรือที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทีแ่ ปะไว)

จติ เจตสิก รปู นิพพาน ~ 21 ~ รปู าวจรปฐมญาณจติ ๓ ? 43/1, 43/2, 47/2, 50/1, 50/2, 55/2, 59/2, 60/1, 61/2, 62/2 กามจติ ๕๔ ? 47/1, 49/2 ปฐมฌานจติ ๓ ? 51/1(ข), 53/1, 57/2, 60/2, 62/1 ทตุ ยิ ฌานจิต ๓ ? 45/1, 50/2, 51/2, 52/2, 54/1, 54/2, 56/1, 57/1, 58/2, 59/1 โลกตุ ตรปฐมฌานจติ ๘ / ปฐมฌานจติ ๘ ? 43/2, 47/2, 50/1, 50/2, 55/2, 59/2, 60/1, 60/2, 61/2, 62/2 ทตุ ยิ ฌานจิต ๑๑ ? 45/1, 46/1, 50/2, 51/2, 59/1 ตติยฌานจติ ๘ ? 52/2, 54/1, 54/2, 56/1, 57/1, 58/2 ฌานจติ ๖๗ ? 47/1, 49/2, 63/2 ๗. จงแสดงสงั คหนยั ในจติ ดงั ตอ ไปนี้ ? 53/2, 55/1(ก-จ), 56/2(ก-ฉ), 58/1, 61/1 ก. โลภมลู จติ ดวงท่ี ๒ และดวงที่ ๘ ข. โทสมลู จิตดวงที่ ๒ ค. โมหมลู จติ ดวงท่ี ๑ ง. มหาวปิ ากจิตดวงที่ ๒ จ. ปฐมฌานจติ ๓ ฉ.ปฐมฌานจติ ๘ ช. ปฐมฌานจติ ๑๑ ตอบ อกศุ ลจติ ๑๒ มเี จตสิกประกอบได ๒๗ ดวง คอื อญั ญสมานเจตสกิ ๑๓ อกศุ ลเจตสกิ ๑๔ โลภมูลจติ ดวงท่ี ๑ มเี จตสิกประกอบได ๑๙ ดวง คอื อญั ญสมานเจตสิก ๑๓ โมจตกุ ๔ โลภะ ทิฏฐิ โลภมลู จติ ดวงที่ ๒ มเี จตสิกประกอบได ๒๑ ดวง คอื อัญญสมานเจตสกิ ๑๓ โมจตุก ๔ โลภะ ๑ ทิฏฐิ ๑ ถีทกุ ๒ โลภมูลจติ ดวงที่ ๔ มีเจตสกิ ประกอบได ๒๑ ดวง คือ อัญญสมานเจตสิก ๑๓ โมจตกุ ๔ โลภะ มานะ ถที กุ ๒ โลภมลู จติ ดวงที่ ๘ มีเจตสิกประกอบได ๒๐ ดวง คือ อัญญสมานเจตสกิ ๑๒ (เวนปต)ิ โมจตุกะ ๔ โลภะ มานะ ถีทกุ ะ ๒ โทสมลู จติ ดวงที่ ๒ มีเจตสกิ ประกอบได ๒๒ ดวง คอื อัญญสมานเจตสิก ๑๒ (เวนปติ ๑) โมจตุก ๔ โทจตุก ๔ ถที ุก ๒ โมหมูลจติ ดวงที่ ๑ มเี จตสกิ ประกอบได ๑๕ ดวง คือ อญั ญสมานเจตสิก ๑๐ (เวนอธโิ มกข, ปติ, ฉนั ทะ) โมจตุกะ ๔ วจิ กิ จิ ฉา ๑ โมหมลู จติ ดวงท่ี ๒ มเี จตสิกประกอบได ๑๕ ดวง คอื อัญญสมานเจตสิก ๑๑ (เวน ปต ,ิ ฉันทะ) โมจตุกะ ๔ ทวปิ ญ จวญิ ญาณจิต ๑๐ มีเจตสกิ ประกอบได ๗ ดวง คอื สพั พจติ ตสาธารณเจตสิก ๗ หสติ ุปปาทจติ มเี จตสกิ ประกอบได ๑๒ ดวง คอื อัญญสมานเจตสกิ ๑๒ (เวน ฉนั ทะ) มหากศุ ลจติ ดวงท่ี ๑ มเี จตสกิ ประกอบได ๓๘ ดวง คือ อัญญสมานเจตสกิ ๑๓ โสภณเจตสิก ๒๕ มหากศุ ลจติ ดวงท่ี ๒ มีเจตสิกประกอบได ๓๘ ดวง คอื อญั ญสมานเจตสิก ๑๓ โสภณเจตสกิ ๒๕ มหากศุ ลจติ ดวงที่ ๓ มีเจตสิกประกอบได ๓๗ ดวง คือ อัญญสมานเจตสิก ๑๓ โสภณเจตสิก ๒๔ (เวน ปญ ญา๑) มหากศุ ลจติ ดวงท่ี ๕ มเี จตสิกประกอบได ๓๗ ดวง คือ อัญญสมานเจตสกิ ๑๒ (เวนปต)ิ โสภณเจตสกิ ๒๕ มหากศุ ลจติ ดวงที่ ๘ มเี จตสกิ ประกอบได ๓๖ ดวง คือ อญั ญสมานเจตสกิ ๑๒ (เวน ปต)ิ , โสภณเจตสกิ ๒๔ (เวน ปญญา) มหาวิปากจติ ดวงที่ ๒ มเี จตสิกประกอบได ๓๓ ดวง คือ อญั ญสมานเจตสกิ ๑๓ ดาวนโ หลดขอมลู ไดจ ากขอ ความเพมิ่ เตมิ ท่ี youtube หรอื ที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่แี ปะไว)

จติ เจตสิก รูป นิพพาน ~ 22 ~ โสภณสาธารณเจตสกิ ๑๙ ปญ ญาเจตสิก ๑ มหาวิปากจติ ดวงท่ี ๓ มีเจตสกิ ประกอบได ๓๒ ดวง คือ อัญญสมานเจตสกิ ๑๓ โสภณสาธารณเจตสกิ ๑๙ มหากริยาจติ ดวงท่ี ๖ มีเจตสิกประกอบได ๓๔ ดวง คือ อัญญสมานเจตสกิ ๑๒ (เวนปต)ิ โสภณเจตสิก ๒๒ (เวนวริ ตี ๓) กามจติ ๕๔ มเี จตสิกประกอบได ๕๒ ดวง คอื อญั ญสมานเจตสกิ ๑๓, อกศุ ลเจตสิก ๑๔, โสภณเจตสิก ๒๕ รูปาวจรปฐมฌานจติ ๓ มเี จตสิกประกอบได ๓๕ ดวง คือ อัญญสมานเจตสิก ๑๓ โสภณเจตสิก ๒๒ (เวน วริ ตีเจตสกิ ๓) ปฐมฌานจติ ๓ มีเจตสิกประกอบได ๓๕ ดวง คอื อญั ญสมานเจตสกิ ๑๓ โสภณเจตสกิ ๒๒ (เวนวิรตี ๓) โลกตุ ตรปฐมฌานจติ ๘ มเี จตสกิ ประกอบได ๓๖ ดวง คือ อญั ญสมานเจตสกิ ๑๓ โสภณเจตสิก ๒๓ (เวน อัปปมญั ญาเจตสกิ ๒) ปฐมฌานจติ ๘ มีเจตสิกประกอบได ๓๖ ดวง คือ อัญญสมานเจตสกิ ๑๓ โสภณเจตสิก ๒๓ (เวน อัปปมญั ญา ๒) ปฐมฌานจติ ๑๑ มีเจตสิกประกอบได ๓๘ ดวง คือ อญั ญสมานเจตสิก ๑๓ โสภณเจตสิก ๒๕ ทตุ ิยฌานจิต ๑๑ มีเจตสิกประกอบได ๓๗ ดวง คือ อัญญสมานเจตสิก ๑๒ (เวนวติ ก) โสภณเจตสิก ๒๕ ตติยฌานจติ ๓ มเี จตสิกประกอบได ๓๓ ดวง คอื อญั ญสมานเจตสิก ๑๑ (เวนวติ ก วจิ าร) โสภณเจตสกิ ๒๒ (เวน วริ ตี ๓) ตติยฌานจิต ๘ มีเจตสิกประกอบได ๓๔ ดวง คือ อัญญสมานเจตสิก ๑๑ (เวนวิตก วจิ าร) โสภณเจตสกิ ๒๓ (เวนอัปปมญั ญา ๒) ฌานจติ ๖๗ มเี จตสกิ ประกอบได ๓๘ ดวง คอื อญั ญสมานเจตสกิ ๑๓, โสภณเจตสิก ๒๕ ๗. ก. ใหแ สดงอกศุ ลจติ ทม่ี จี าํ นวนเจตสกิ ประกอบดงั ตอ ไปน้ี ๑๕–๑๘–๑๙–๒๐–๒๑–๒๒? 44/1 ตอบ ก. อกุศลจิตทีม่ ีจาํ นวนเจตสิกประกอบ ๑๕ คือ โมหมูลจติ ๒ อกุศลจติ ทม่ี ีจาํ นวนเจตสิกประกอบ ๑๘ คือ โลภมลู จติ ดวงท่ี ๕ กบั ดวงที่ ๗ อกศุ ลจติ ทม่ี จี าํ นวนเจตสิกประกอบ ๑๙ คือ โลภมลู จิตดวงที่ ๑ กับดวงท่ี ๓ อกุศลจติ ทีม่ ีจํานวนเจตสิกประกอบ ๒๐ คือ โลภมลู จิตดวงที่ ๖ กับดวงท่ี ๘ โทสมูลจติ ดวงที่ ๑ อกศุ ลจติ ทมี่ จี ํานวนเจตสิกประกอบ ๒๑ คือ โลภมูลจิตดวงท่ี ๒ กับดวงที่ ๔ อกศุ ลจิตที่มีจํานวนเจตสิกประกอบ ๒๒ คอื โทสมลู จิตดวงท่ี ๒ ๖. ข. จงจาํ แนกจิตดงั ตอไปนี้ ? 43/1 (๑) จติ ทีป่ ระกอบกบั วิตกได แตป ระกอบกับวจิ ารไมไ ด ? (๓) จิตทปี่ ระกอบกบั วติ กและวจิ ารไดท ้ังสอง ? (๒) จติ ท่ีประกอบกบั วจิ ารได แตป ระกอบกับวติ กไมไ ด ? (๔) จติ ทป่ี ระกอบกบั วติ กและวจิ ารไมไ ดท งั้ สอง ? ดาวนโ หลดขอมลู ไดจ ากขอความเพ่มิ เตมิ ท่ี youtube หรือที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่แี ปะไว)

จิต เจตสกิ รูป นิพพาน ~ 23 ~ ตอบ ข. (๑) ไมมี (๒) มี ๑๑ ดวง คอื ทุตยิ ฌานจิต ๑๑ (๓) มี ๕๕ ดวง คอื กามจติ ๔๔ (เวนทวปิ ญจวญิ ญาณจติ ๑๐) ปฐมฌานจิต ๑๑ (๔) มี ๕๕ ดวง คอื ทวิปญ จวิญญาณจิต ๑๐ ตตยิ ฌานจิต ๑๑ จตตุ ถฌานจติ ๑๑ ปญจมฌานจิต ๒๓ ๖. ก. (๑) ผสั สเจตสกิ มเี จตสกิ ประกอบเทา ไร ? คอื อะไรบา ง ? (๒) ปต เิ จตสกิ มเี จตสกิ ประกอบเทาไร ? คอื อะไรบา ง ? (๓) ฉนั ทเจตสกิ มเี จตสกิ ประกอบเทา ไร ? คอื อะไรบา ง ? 43/1 ตอบ ก. (๑) ผัสสเจตสกิ มีเจตสิกประกอบ ๕๑ (เวนตวั เอง) (๒) ปต ิเจตสิก มเี จตสกิ ประกอบ ๔๖ (เวนตัวเอง, โทจตุก ๔,และวจิ กิ ิจฉา๑) (๓) ฉนั ทเจตสกิ มเี จตสกิ ประกอบ ๕๐ (เวน ตัวเอง,และวจิ ิกจิ ฉา๑) ๖. ใหแ สดงจาํ นวนเจตสกิ ทเี่ กดิ ขนึ้ พรอ มกบั เจตสกิ ดงั ตอ ไปน้ี? 48/2 เวทนา-วติ ก-อธโิ มกข- ปต -ิ ฉนั ทะ-โมหะ-ทิฏฐ-ิ อิสสา-ถนี ะ-วจิ กิ ิจฉา-สทั ธา-กรุณา ๖. ใหแ สดงจํานวนเจตสกิ ทเ่ี กดิ พรอ มกับเจตสกิ ดงั ตอ ไปน้ี ? 46/1 วติ ก อธโิ มกข โมหะ วจิ ิกิจฉา ปญญา ๗. ข. ใหแสดงจาํ นวนเจตสิกทเ่ี กดิ ขึ้นพรอ มกบั เจตสิกดงั ตอ ไปนี้? 44/2 อธโิ มกขเ จตสกิ โมหเจตสกิ ทิฏฐิเจตสกิ วิจกิ จิ ฉาเจตสกิ สทั ธาเจตสกิ ตอบ เจตสกิ ทเ่ี กิดพรอ มกับเวทนาเจตสิก มีจํานวน ๕๑ ดวง เจตสิกท่ีเกิดพรอ มกับวติ ก มีจาํ นวน ๕๑ ดวง เจตสิกทเ่ี กิดพรอ มกบั อธโิ มกขเจตสิก มีจาํ นวน ๕๐ ดวง เจตสกิ ทเ่ี กดิ พรอ มกับปต ิเจตสกิ มีจาํ นวน ๔๖ ดวง เจตสกิ ที่เกิดพรอมกบั ฉันทเจตสกิ มจี ํานวน ๕๐ ดวง เจตสิกทเี่ กิดพรอ มกับโมหะเจตสิก มจี ํานวน ๒๖ ดวง เจตสกิ ที่เกดิ พรอ มกับทฏิ ฐเิ จตสกิ มีจาํ นวน ๒๐ ดวง เจตสิกที่เกิดพรอ มกบั อสิ สาเจตสิก มีจาํ นวน ๑๙ ดวง เจตสกิ ท่ีเกิดพรอมกบั ถนี ะเจตสกิ มจี ํานวน ๒๕ ดวง เจตสกิ ที่เกิดพรอ มกบั วิจกิ ิจฉาเจตสกิ มจี ํานวน ๑๔ ดวง เจตสิกทเ่ี กดิ พรอมกับสัทธาเจตสกิ มีจาํ นวน ๓๗ ดวง เจตสกิ ท่ีเกิดพรอมกับกรุณาเจตสกิ มจี าํ นวน ๓๓ ดวง เจตสิกที่เกดิ พรอมกบั ปญญาเจตสกิ มีจํานวน ๓๗ ดวง (เวนตัวเอง) ๖. ข. จงแสดงตทภุ ยมสิ สกนยั ในเจตสกิ ตอ ไปนี้ ? 55/2 ชวี ติ นิ ทรีย อธิโมกข อโนตตปั ปะ วจิ กิ จิ ฉา ปญ ญา ตอบ ข. ชวี ติ นิ ทรยี  มีเจตสิกประกอบ ๕๑ (เวนตัวเอง) ดาวนโหลดขอมลู ไดจ ากขอ ความเพิม่ เติมที่ youtube หรอื ที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่ีแปะไว)

จิต เจตสกิ รปู นิพพาน ~ 24 ~ อธิโมกข มีเจตสกิ ประกอบ ๕๐ (เวนวจิ กิ จิ ฉาและเวน ตวั เอง) อโนตตปั ปะ มีเจตสิกประกอบ ๒๖ (เวน ตวั เอง) วิจกิ ิจฉา มีเจตสิกประกอบ ๑๔ (เวนตัวเอง) ปญญา มีเจตสิกประกอบ ๓๗ (เวน ตัวเอง) ๕. ข. คาํ วา “นยิ ตโยค”ี หมายความวา อยา งไร มจี าํ นวนเทาไร คอื อะไรบา ง ? และจาํ แนกอนยิ ตโยคเี จตสกิ โดยนานากทาจเิ จตสกิ กทาจเิ จตสิก สหกทาจเิ จตสกิ ? 55/2 ตอบ ข. คาํ วา “นยิ ตโยค”ี หมายความวา เจตสกิ ที่ประกอบไดแ นนอน มี ๔๑ ดวง คือ อญั ญสมานเจตสิก ๑๓ โมจตกุ เจตสิก ๔ โลภเจตสิก ๑ ทฏิ ฐิเจตสิก ๑ โทสเจตสิก ๑ วจิ กิ ิจฉาเจตสิก ๑ โสภณเจตสกิ ๒๐ (เวน วิรตเี จตสิก ๓ อปั ปมญั ญาเจตสกิ ๒) อนิยตโยคเี จตสกิ ทเี่ ปน นานากทาจิเจตสิก มี ๘ ดวง คือ อิสสา มจั ฉรยิ ะ กกุ กุจจะ วริ ตี ๓ อปั ปมญั ญา ๒ อนิยตโยคเี จตสกิ ท่ีเปนสหกทาจิเจตสิก มี ๒ ดวง คือ ถีนะ มิทธะ อนยิ ตโยคเี จตสิกทเี่ ปนกทาจิเจตสิก มี ๑ ดวง คือ มานะ ๗. คาํ วา อนยิ ตโยคีเจตสกิ หมายความวาอยา งไร มจี ํานวนเทา ไร คอื อะไรบา ง ? 49/2, 59/2, 61/2(5ข) และใหแ สดงการจาํ แนกโดย นานากทาจิ สหกทาจิ และกทาจิ มาดู ? 43/2 ตอบ คําวา อนิยตโยคเี จตสกิ หมายความวา เปนเจตสกิ ท่ีประกอบกับจิตไมแนนอน มีจาํ นวน ๑๑ ดวง คือ มานเจตสิก ๑ อสิ สาเจตสกิ ๑ มัจฉรยิ เจตสิก ๑ กุกกุจจเจตสิก ๑ ถีทุกเจตสิก ๒ วิรตเี จตสกิ ๓ อปั ปมญั ญาเจตสิก ๒ (43/2) อนยิ ตโยคีเจตสกิ ที่เปนนานากทาจิ มี ๘ ดวง คอื อิสสา มัจฉรยิ ะ กกุ กุจจะ วริ ตี ๓ อัปปมัญญา ๒ อนิยตโยคีเจตสกิ ที่เปนสหกทาจิเจตสิก มี ๒ ดวง คอื ถีนะ มิทธะ อนยิ ตโยคเี จตสิกทเ่ี ปนกทาจิเจตสิก มี ๑ ดวง คอื มานะ ๕. คาํ วา “อนยิ ตโยคเี จตสิก” หมายความวา กระไร มจี าํ นวนเทา ใด คืออะไรบา ง และใหแ สดงจาํ นวนเจตสกิ เหลา นี้ (เมือ่ จาํ แนก) โดยชาต?ิ 47/2(7), 48/2 ก. อนยิ ตโยคเี จตสิก ท่ีเปน อกศุ ลชาติ ข. อนยิ ตโยคีเจตสิก ทเี่ ปน กศุ ลชาติ ค. อนยิ ตโยคีเจตสกิ ท่เี ปน วปิ ากชาติ ง. อนยิ ตโยคเี จตสิก ทเ่ี ปน กรยิ าชาติ ตอบ คาํ วา อนยิ ตโยคีเจตสกิ หมายความวา เปน เจตสกิ ท่ีประกอบกับจิตไมแ นนอน มจี าํ นวน ๑๑ ดวง.... แสดงจํานวนเจตสกิ เหลา น้โี ดยชาติ ก. อกุศลชาติ มี ๖ ดวง คอื มานะ อิสสา มัจฉริยะ กุกกจุ จะ ถีนะ มทิ ธะ ข. กุศลชาติ มี ๕ ดวง คือ วริ ตีเจตสิก ๓ อัปปมัญญาเจตสกิ ๒ ค. วิปากชาติ มี ๕ ดวง คอื วริ ตเี จตสิก ๓ อัปปมัญญาเจตสิก ๒ ง. กริยาชาติ มี ๒ ดวง คือ อปั ปมัญญาเจตสกิ ๒ ดาวนโหลดขอมลู ไดจ ากขอ ความเพ่ิมเติมที่ youtube หรือที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทแ่ี ปะไว)

จิต เจตสกิ รูป นิพพาน ~ 25 ~ ๕. ค. ใหแ สดงเจตสกิ ดงั ตอ ไปนี้ วา มเี ทา ไร คอื อะไรบา ง ? 46/1 เจตสิกทเี่ ปน อนิยตโยคแี นน อน เจตสกิ ที่เปน นยิ ตโยคไี มแ นน อน ? 46/1 ตอบ ค. เจตสิก ท่เี ปนอนิยตโยคีแนนอนมี ๘ ดวง คอื มานะ, อิสสา, มัจฉรยิ ะ, กุกกุจจะ, ถนี ะ, มิทธะ, อัปปมญั ญา ๒ เจตสกิ ทเ่ี ปนนยิ ตโยคไี มแ นน อน มี ๓ ดวงคือ วิรตี ๓ ๖. ในโทสมลู จติ ๒ แตล ะดวง มเี จตสกิ ประกอบไดเ ทา ไร ? คอื อะไรบา ง ? และในดวงหนงึ่ ๆ นนั้ เปน อนยิ ตโยคเี จตสิกเทา ไร ? คอื อะไรบา ง ? เปน นยิ ตโยคเี จตสกิ เทา ไร ? คอื อะไรบา ง ? 48/1 ตอบ ในโทสมลู จติ ดวงท่ี ๑ มีเจตสิกประกอบได ๒๐ ดวง คือ อัญญสมานเจตสกิ ๑๒ (เวน ปต ิ), โมจตกุ เจตสกิ ๔, โทจตกุ เจตสิก ๔ เปนอนยิ ตโยคเี จตสกิ ๓ ดวง คอื อิสสาเจตสิก, มจั ฉรยิ เจตสกิ , กุกกจุ จเจตสกิ เปนนยิ ตโยคีเจตสิก ๑๗ ดวง คอื อัญญสมานเจตสิก ๑๒ (เวน ปติ), โมจตุกเจตสิก ๔, โทสเจตสกิ ๑ ในโทสมลู จติ ดวงท่ี ๒ มีเจตสกิ ประกอบได ๒๒ ดวง คอื อญั ญสมานเจตสิก ๑๒ (เวน ปติ), โมจตกุ เจตสกิ ๔, โทจตกุ เจตสิก ๔, ถีทุกเจตสิก ๒ เปน อนิยตโยคีเจตสิก ๕ ดวง คือ อสิ สาเจตสกิ , มัจฉริยเจตสกิ , กุกกุจจเจตสิก, ถที กุ เจตสิก ๒ เปนนยิ ตโยคีเจตสกิ ๑๗ ดวง คอื อญั ญสมานเจตสิก ๑๒ (เวนปติ), โมจตกุ เจตสิก ๔, โทสเจตสกิ ๑ รปู สงั คหะ (ขอ ๘-๙) ทีเ่ คยออกสอบมาแลว ปน ีจ้ ะออกขอไหน? ๘. ก. ใหแ สดงคาถาทแี่ สดงการสงเคราะหรปู (ปรมตั ถ/ ๕ นยั ) พรอ มทงั้ คาํ แปล ? 48/1(7), 49/2(7), 50/2(8), 51/1, 52/1, 52/2, 54/1, 54/2(8), 56/1, 56/2, 57/1, 58/2, 59/1, 61/1, 62/2 ๘. ก. ใหแ สดงคาถารปู ปรมตั ถ พรอ มคาํ แปล ? 60/2, 63/2 ๗. จงแปลคาถา ดงั ตอไปนี้ ? 45/1 สมทุ เฺ ทสา วภิ าคา จ สมุฏ านกลาปโต ปวตตฺ ิกกฺ มโต เจติ ปจฺ ธา ตตถฺ สงคฺ โห. ตอบ ก. แสดงคาถาแสดงการสงเคราะหร ปู (ปรมัตถ/๕ นัย) พรอ มทงั้ คําแปลดังน้ี สมุทฺเทสา วภิ าคา จ สมฏุ  านา กลาปโต ปวตตฺ กิ กฺ มโต เจติ ปฺจธา ตตฺถ สงคฺ โห การแสดงสงเคราะหร ูปในปริจเฉทนี้ พระอนุรทุ ธาจารยแ สดงเปน ๕ นยั คือ ๑. รปู สมุทเทสนยั การแสดงรปู โดยสังเขป ๒. รปู วภิ าคนัย การจําแนกรปู โดยพสิ ดาร ๓. รปู สมุฏฐานนัย การแสดงสมุฏฐานของรูป ๔. รปู กลาปนยั การแสดงรปู ท่ีเกิดขึน้ เปน หมวด ๆ ๕. รปู ปวัตตกิ กมนัย การแสดงความเกดิ ข้นึ พรอมดวยความดับของรปู ตามลําดบั ๘. ก. พระอนุรทุ จารยแ สดงการสงเคราะหร ปู ในรปู ปรมตั ถไ วก นี่ ัย อะไรบา ง ? 62/1 ดาวนโ หลดขอมลู ไดจ ากขอความเพิ่มเติมท่ี youtube หรอื ท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทแี่ ปะไว)

จิต เจตสิก รปู นิพพาน ~ 26 ~ ตอบ ข. พระอนุรทุ จารยแ สดงการสงเคราะหรปู ในรปู ปรมัตถไว ๕ นยั คอื ...... ๗. การแสดงรปู ปรมตั ถน แี้ บง ออกเปน กน่ี ยั คอื อะไรบา ง และใหแ สดงความหมายของนยั น้ัน ๆ มาดว ย ? 44/2, 46/1, 47/1, 48/2, 49/1(8), 50/1(8), 50/2(8) ตอบ การแสดงรปู ปรมตั ถน้แี บงออกเปน ๕ นยั คอื ......... ๘. ข. รูปมจี าํ นวนเทาใด คอื อะไรบา ง ใหแ สดงช่อื ของรปู เหลา นนั้ มาตามลาํ ดบั โดยเฉพาะๆ? 52/2, 56/1, 57/1 ตอบ ข. รูปมจี ํานวน ๒๘ คือ ปฐวี อาโป เตโช วาโย จักขุปสาท โสตปสาท ฆานปสาท ชวิ หาปสาท กายปสาท รูปารมณ สทั ทารมณ คันธารมณ รสารมณ โผฏฐพั พารมณ อติ ถภี าวะ ปรุ ิสภาวะ หทยะ ชีวิตะ อาหาระ ปริจเฉทะ กายวิญญัติ วจวี ิญญตั ิ ลหตุ า มุทุตา กมั มญั ญตา อปุ จยะ สันตติ ชรตา อนจิ จตา ๘. ก. (ใน)รปู ๒๘ นน้ั เมอื่ จดั เปน ประเภทใหญ (แลว มเี ทา ใด คืออะไรบาง) และ(เมอ่ื จดั เปน ) ประเภทเลก็ มเี ทา ไร/ใด คอื อะไรบา ง ? 43/2(8), 45/1(7ก), 46/2(7ก), 47/2, 51/1(ข), 51/2(9ก), 53/1, 53/2(8), 55/1, 55/2, 56/2(ข), 57/2, 58/2, 59/1, 59/2, 60/1, 60/2(ข) , 61/1(ข), 62/1, 62/2(ข), 63/2 ตอบ ก. รูป ๒๘ นั้น เมอื่ จัดเปนประเภทใหญแ ลว มี ๒ คือ (๑) นปิ ผันนรูป ๑๘ และ (๒) อนิปผันนรูป ๑๐ เมอ่ื จดั เปน ประเภทเล็กแลว มี ๑๑ คอื ๑. มหาภูตรูป ๔ ๒. ปสาทรปู ๕ ๓. วสิ ยรปู ๗ หรอื ๔ ๔. ภาวรูป ๒ ๕. หทยรปู ๑ ๖. ชวี ิตรูป ๑ ๗. อาหารรปู ๑ ๘. ปรจิ เฉทรปู ๑ [(47/2) เปนนิปผันรูป ๑๘] ๙. วิญญัตริ ปู ๒ ๑๐. วิการรูป ๕ หรอื ๓ ๑๑. ลักขณรูป ๔ [(47/2) เปน อนปิ ผันรปู ๑๐] ๘. ข. ใหแ สดงองคธ รรมของรปู ดงั ตอ ไปนี้ ? 51/2(9ข), 53/1, 54/1(9ก), 55/1, 55/2, 57/2, 59/2 ปถวี จกั ขปุ สาท รปู ารมณ อติ ถีภาวะ หทยะ ชวี ติ ะ อาหาระ ปรจิ เฉทะ ลหุตา อนิจจตา ๘. ใหแสดงองคธ รรมของรปู ดังตอ ไปนี้ ? 47/1 ก. มหาภตู รปู ๔ ข. ปสาทรปู ๕ ค. วญิ ญตั ริ ปู ๒ ง. วกิ ารรปู ๓ จ. ลกั ขณรปู ๔ ? 47/1, 61/2 ข. ใหแ สดงองคธ รรมของรปู ดงั ตอ ไปน้ี ปถวี โสตปสาท คนั ธารมณ โผฎฐพั พารมณ ชวี ติ ะ ปรจิ เฉทะ กายวญิ ญตั ิ ลหตุ า กมั มญั ญตา อปุ จยะ สนั ตติ ชรตา 60/1 ตอบ ข. แสดงองคธ รรมของรปู ดังตอไปนี้ ตอบ ก. องคธรรมของมหาภูตรูป ๔ คอื ปฐวี ไดแ ก รูปแข็งและออ น อาโป ไดแ ก รูปท่ไี หลและเกาะกุม เตโช ไดแก รูปท่ีเยน็ และรอ น วาโย ไดแก รปู ท่ีหยอนและตึง ดาวนโหลดขอ มลู ไดจ ากขอ ความเพ่ิมเตมิ ที่ youtube หรอื ที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทแ่ี ปะไว)

จิต เจตสกิ รูป นิพพาน ~ 27 ~ ข. องคธ รรมของปสาทรปู ๕ คอื จักขุปสาท ไดแ ก ความใสทีส่ ามารถรบั รูปารมณไ ด โสตปสาท ไดแ ก ความใสทส่ี ามารถรับสทั ทารมณไ ด ฆานปสาท ไดแ ก ความใสท่สี ามารถรับคันธารมณได ชิวหาปสาท ไดแ ก ความใสที่สามารถรบั รสารมณไ ด กายปสาท ไดแก ความใสท่สี ามารถรับโผฏฐพั พารมณได รูปารมณ ไดแก สตี า ง ๆ คันธารมณ ไดแ ก กลนิ่ ตาง ๆ โผฏฐพั พารมณ ไดแ ก เยน็ รอน ออน แขง็ หยอน ตึง อติ ถีภาวะ ไดแก รูปทเ่ี ปน เหตุแหงความเปน หญิง หทยะ ไดแก รูปที่เกดิ อยใู นหวั ใจ และเปนทอี่ าศัยเกดิ ของจิตเจตสิกทัง้ หลาย ชีวิตะ ไดแ ก รูปทีร่ กั ษากมั มชรปู ทง้ั หลาย อาหาระ ไดแ ก รูปทนี่ าํ ใหอ าหารชรูปเกดิ ปริจเฉทะ ไดแก อากาสรูปท่คี ั่นระหวางรปู กลาปตอรปู กลาป ค. องคธรรมของวิญญตั ิรูป ๒ คือ กายวญิ ญตั ิ ไดแ ก การเคลอ่ื นไหวตาง ๆ ของรางกาย วจวี ญิ ญัติ ไดแ ก การเคลอ่ื นไหวตา ง ๆ ของวาจา ง. องคธรรมของวกิ ารรูป ๓ คือ ลหุตา ไดแก ความเบาของนิปผนั นรูป มุทตุ า ไดแกความออนของนปิ ผันนรปู กัมมญั ญตา ไดแ กความควรแกการงานของนิปผันนรปู จ. องคธรรมของลักขณะรปู ๔ คือ ๑. อุปจยะ ไดแก ความเกิดขึ้นคร้ังแรกและครั้งหลัง ๆ จนครบรูปทค่ี วรเกดิ ขึ้นไดข องนปิ ผนั นรปู ๒. สนั ตติ ไดแ ก ความเกิดขึ้นสืบตอ กนั ของนิปผนั นรปู จนถงึ ตาย ๓. ชรตา ไดแ ก ความแกของนิปผันนรปู ๔. อนิจจตา ไดแ ก ความดับของนิปผันนรปู ๘. ใหแ สดงทเ่ี กดิ ของรปู ๒๘ ในรา งกายของสัตว ? 44/1 ตอบ ในรา งกายของสัตวท ้ังหลายน้ัน ยอ มพจิ ารณาท่ีเกดิ ของรปู ๒๘ แตล ะรูปไดดงั ตอ ไปน้ี มหาภตู รูป ๔ เกิดอยูในรางกายทั่วไป อิตถภี าวะ เกิดอยใู นรางกายท่ัวไปของเพศหญิง จกั ขุปสาท เกดิ อยใู นลูกตา ปรุ สิ ภาวะ เกดิ อยูในรา งกายท่ัวไปของเพศชาย โสตปสาท เกิดอยใู นรหู ู หทยวตั ถุ เกดิ อยูท ี่รูปหัวใจ ฆานปสาท เกิดอยใู นรจู มูก ชีวติ ินทรยี  เกิดอยูในรางกายทั่วไป ชวิ หาปสาท เกดิ อยูท่ีล้นิ กพฬกี าราหาร เกิดอยใู นรางกายท่ัวไป กายปสาท เกดิ อยใู นรา งกายท่ัวไป อากาศรูป เกิดอยใู นรางกายท่ัวไป ดาวนโหลดขอ มลู ไดจ ากขอ ความเพ่มิ เติมที่ youtube หรอื ที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่แี ปะไว)

จติ เจตสิก รปู นิพพาน ~ 28 ~ รูปารมณ เกดิ อยใู นรา งกายท่ัวไป กายวิญญตั ิ เกิดไดในรางกายทั่วไป คันธารมณ เกดิ อยใู นรา งกายท่ัวไป วจีวิญญัติ เกดิ ไดท ่ีปาก รสารมณ เกิดอยูในรางกายทั่วไป วิการรปู ๓ เกิดไดในรางกายท่ัวไป โผฏฐัพพารมณ เกดิ อยใู นรางกายท่ัวไป ลกั ขณรูป ๔ เกิดอยูในรา งกายทั่วไป สัททารมณ เกดิ อยูในรางกายท่ัวไป ๗. ข. รปู ๒๘ นัน้ เมือ่ เรยี กชื่อตามสภาวะแลว มกี ช่ี อ่ื คอื อะไรบา ง ใหแสดงความหมายของชอื่ นน้ั ๆ ดว ย ? 46/2, 50/1(9), 50/2(9) ตอบ ข. รูป ๒๘ น้ี เม่ือเรยี กช่ือตามสภาวะแลว มี ๘ ชื่อ คอื ๑. ชอ่ื วา อเหตุกะ หมายความวา ไมป ระกอบดวยเหตุ ๒. ชื่อวา สปจ จยะ หมายความวา มปี จจยั ๔ ๓. ชื่อวา สาสวะ หมายความวา เปน อารมณของอาสวะ ๔. ชื่อวา สงั ขตะ หมายความวา ถูกปรุงแตงดวยปจจยั ๔ ๕. ชอ่ื วา โลกยี ะ หมายความวา เปนธรรมทส่ี งเคราะหเขาในสังขารโลก ๖. ช่ือวา กามาวจระ หมายความวา เปน อารมณของกามตณั หา ๗. ชอ่ื วา อนารัมมณะ หมายความวา ไมส ามารถรอู ารมณได ๘. ชื่อวา อัปปหาตัพพะ หมายความวา ไมใชธรรมที่ควรประหาณ ๙. ก. อัชฌตั ตกิ รปู วตั ถรุ ปู ทวารรปู อนิ ทรยิ รปู โอฬารกิ รูป ทเ่ี กดิ ในศรี ษะของทา น มจี าํ นวนเทา ไร คอื อะไรบาง ใหแ สดงมาโดยเฉพาะ ๆ ? 45/1, 52/2, 57/1 ตอบ ก. อชั ฌตั ตกิ รปู ท่ีเกดิ ในศีรษะของขาพเจา มี ๕ คือ ปสาทรปู ๕ วตั ถุรปู ทเ่ี กิดในศรี ษะของขา พเจา มี ๕ คอื ปสาทรูป ๕ ทวารรปู ทเ่ี กิดในศรี ษะของขาพเจา มี ๗ คือ ปสาทรูป ๕ วิญญัตริ ปู ๒ อนิ ทริยรปู ทเี่ กิดในศีรษะของขาพเจา มี ๗ คือ ปสาทรูป ๕ อิตถีภาวรูป หรือปรุ สิ ภาวรูป ๑ ชีวิตรปู ๑ โอฬารกิ รูป ท่เี กิดในศรี ษะของขาพเจา มี ๑๒ คอื ปสาทรปู ๕ วิสยรปู ๗ ๘. ข. จงแสดงรปู วภิ าคนยั คทู ่ี ๑ คทู ่ี ๕ คทู ี่ ๑๑ มาใหถ กู ตอ ง ? 52/1 ๙. ใหบ อกความหมาย พรอ มองคธ รรมของรูปดังตอไปน้ี ? 59/1 ก. อัชฌตั ตกิ รปู ข. ทวารรปู ค. โอฬาริกรปู ง. กมั มชรูป จ. วจวี ญิ ญตั สิ ทั ทลหตุ าทิเตรสกกลาป ? 59/1 ๑. อชั ฌตั ตกิ รปู ๒. ทวารรปู ๓. อนิ ทริยรปู ๔. โอฬารกิ รปู ๕. อปุ าทินนรปู ๖. อวินิพโภครปู ๗. กัมมชรูป ๘. จติ ตชรูป ๙. จกั ขุทสกกลาป ๑๐. สัททนวกกลาป ? 60/1 ตอบ ข. คูท่ี ๑ อัชฌตั ตกิ รปู คือ รปู ภายใน มี ๕ ไดแ ก ปสาทรปู ๕ พาหิรรปู คอื รปู ภายนอก มี ๒๓ ไดแ ก รูปท่ีเหลือ ๒๓ คทู ่ี ๕ โอฬารกิ รูป คอื รูปหยาบ หมายถึง รูปทปี่ รากฏชดั มี ๑๒ ไดแ ก ปสาทรปู ๕ วิสยรปู ๗ ดาวนโหลดขอ มลู ไดจ ากขอ ความเพิ่มเตมิ ที่ youtube หรือที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่ีแปะไว)

จิต เจตสิก รปู นิพพาน ~ 29 ~ สขุ มุ รปู คอื รปู ละเอียด หมายถึง รูปท่ไี มป รากฏชัด มี ๑๖ ไดแ ก รูปท่ีเหลือ ๑๖ คูที่ ๑๑ อวนิ พิ โภครปู คือ รปู ท่แี ยกกันไมได มี ๘ ไดแ ก มหาภตู รปู ๔ รปู ารมณ คันธารมณ รสารมณ อาหารรปู วินพิ โภครปู คือ รูปทแี่ ยกกันได มี ๒๐ ไดแก รปู ท่เี หลือ ๒๐ ข. ทวารรปู คือ รปู ที่เปนเหตุแหง การเกดิ ขน้ึ ของปญ จทวารวถิ ีจิต และกายกรรมวจกี รรม มี ๗ ไดแก ปสาทรปู ๕ วญิ ญัติรูป ๒ ๙. ใหแ สดงจํานวนของ กรรม จติ อตุ ุ อาหาร ทส่ี ามารถทําใหร ูปเกดิ ขน้ึ ไดโ ดยเฉพาะ ? 45/2(7ข), 52/1, 54/2 ตอบ กรรม ไดแ ก กรรม ๒๕ คือเจตนาทอี่ ยูในอกศุ ลจติ ๑๒ มหากศุ ลจติ ๘ รูปาวจรกุศลจติ ๕ รวมเปน กรรม ๒๕ จิต ไดแ ก จติ ๗๕ (เวน ทวิปญ จวญิ ญาณจติ ๑๐ อรปู วิบาก ๔ ปฏิสนธจิ ติ ของสัตวท้งั หลาย และจตุ ิจติ ของพระอรหนั ต) เจตสิก ๕๒ ทใี่ นปจจุบันภพ อุตุ ไดแก สตี เตโช ความเยน็ อุณหเตโช ความรอน ที่อยูภายในและภายนอกสตั ว อาหาร (อาหารที่ทาํ ใหรปู เกิดขึ้นได) ไดแก โอชาที่อยใู นอาหารตาง ๆ ๙. ใหบ อกความหมาย พรอ มองคธ รรมของรปู ดังตอ ไปนี้ ๑. อชั ฌตั ติกรูป ๒. ทวารรูป ๓. อนิ ทรยิ รปู ๔. โอฬาริกรปู ๕. อปุ าทนิ นรปู ๖. อวนิ ิพโภครปู ๗. กมั มชรปู ๘. จิตตชรปู ๙. จักขทุ สกกลาป ๑๐. สัททนวกกลาป ? 60/1 ก. อัชฌัตตกิ รปู ข. โอฬารกิ รปู ค. อวินพิ โภครปู ง. กัมมชรปู จ. จิตตชรูป ? 61/1 ตอบ ๑. อชั ฌตั ตกิ รปู คือ รปู ภายใน มี ๕ ไดแ ก ปสาทรปู ๕ ๒. ทวารรปู คอื รูปที่เปนเหตุแหงการเกดิ ขึ้นของปญจทวารวถิ ีจิต และกายกรรมวจีกรรม มี ๗ ไดแ ก ปสาทรปู ๕ วญิ ญัตริ ปู ๒ ๓. อนิ ทริยรปู คอื รูปทเ่ี ปน ใหญเปน ผปู กครองในการเหน็ เปน ตน มี ๘ ไดแก ปสาทรูป ๕ ภาวรปู ๒ ชีวิตรปู ๑ ๔. โอฬารกิ รปู คือ รูปหยาบ หมายถงึ รปู ท่ปี รากฏชัด มี ๑๒ ไดแ ก ปสาทรปู ๕ วสิ ยรปู ๗ ๕. อปุ าทนิ นรปู คอื รูปที่เกิดจากอกศุ ลกรรมและโลกยี กศุ ลกรรม มี ๑๘ ไดแ ก กมั มชรปู ๑๘ ๖. อวนิ พิ โภครปู คือ รปู ที่แยกกันไมได มี ๘ ไดแก มหาภตู รูป ๔ รูปารมณ คันธารมณ รสารมณ อาหาระ ๗. กมั มชรปู คอื รูปท่ีเกดิ จากกรรม มี ๑๘ ไดแก ปสาทรูป ๕ ภาวรปู ๒ หทยรปู ๑ ชีวติ รูป ๑ อวนิ ิพโภครูป ๘ ปรจิ เฉทรปู ๑ ๘. จติ ตชรปู คอื รปู ท่ีเกิดจากจิต มี ๑๕ ไดแก วิญญัติรปู ๒ สัททารมณ ๑ วิการรปู ๓ อวินิพโภครปู ๘ ปรจิ เฉทรปู ๑ ๙. จกั ขทุ สกกลาป หมายถงึ กลาปที่มีจาํ นวนรปู ๑๐ มีจกั ขุปสาทเปน ประธาน ไดแก อวนิ ิพโภครปู ๘ ชีวติ รูป ๑ จักขุปสาท ๑ ดาวนโ หลดขอ มลู ไดจ ากขอความเพมิ่ เตมิ ท่ี youtube หรอื ที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ที่แปะไว)

จติ เจตสิก รูป นิพพาน ~ 30 ~ ๑๐. สทั ทนวกกลาป หมายถึง กลาปท่ีมจี าํ นวนรปู ๙ ไดแ ก อวนิ พิ โภครปู ๘ สทั ทะ ๑ ๘/๙. ใหบ อกความหมายพรอ มองคธ รรมของรปู ดงั ตอ ไปนี้ ? (ออก ๕-๗ ขอ ยอ ย) 43/2, 46/1, 46/2, 47/2, 48/2, 50/2, 51/1, 55/2, 57/2 ๑ อนิ ทรยิ รูป ? 46/2, ก. กัมมชรูป ? 46/1. 46/2, 47/2, 48/2, 50/2, 51/1, 55/2, 57/2, 59/1, 62/2 ข. จติ ตชรูป ? 46/1. 46/2, 47/2, 48/2, 50/2, 51/1, 55/2, 57/2, 62/2 ค. จักขุทสกกลาป ? 43/2, 46/2, 47/2, 48/2, 50/2, 51/1, 55/2, 57/2, 62/2 ง. ชวี ติ นวกกลาป ? 43/2, 46/1. 47/2, 46/2, 48/2, 50/2, 51/1, 55/2, 57/2, 62/2 จ. สทั ทนวกกลาป ? 43/2, 46/1. 47/2, 50/2 ฉ. กายวญิ ญตั ลิ หตุ าทิทวาทสกกลาป ? 43/2, 47/2, 48/2, 50/2, 51/1, 55/2, 57/2, 62/2 ช. วจวี ญิ ญตั สิ ทั ทลหตุ าททิ วาทสกกลาป ? 43/2, 50/2, 59/1 ๙. รปู กลาปมจี ํานวนเทาใด คอื อะไรบา ง และจงแสดงรปู กลาปดงั ตอไปน้ี พรอ มความหมายและองคธรรม? 43/2 ก. จักขทุ สกกลาป ข. ชวี ติ นวกกลาป ค. สทั ทนวกกลาป ง. กายวญิ ญตั ลิ หตุ าทิทวาทสกกลาป จ. วจวี ญิ ญตั สิ ทั ทลหตุ าทิเตรสกกลาป ตอบ ๑ อนิ ทรยิ รปู คือ รูปท่ีเปนใหญเปน ผูปกครองในการเหน็ เปน ตน มี ๘ องคธรรมไดแก ปสาทรปู ๕ ภาวรปู ๒ ชวี ิตรูป ๑ ก. กมั มชรูป หมายความวา รปู ทเ่ี กดิ จากกรรมมี ๑๘ องคธ รรมไดแก ปสาทรูป ๕ ภาวรปู ๒ หทยรปู ๑ ชีวติ รปู ๑ อวนิ พิ โภครปู ๘ ปรจิ เฉทรปู ๑ ข. จิตตชรปู หมายความวา รปู ที่เกิดจากจิตมี ๑๕ องคธ รรมไดแ ก วญิ ญัติรูป ๒ สัททารมรมณ ๑ วิการรูป ๓ อวินพิ โภครปู ๘ ปริจเฉทรปู ๑ ค. จกั ขุทสกกลาป หมายถึง กลาปท่ีมีจํานวนรูป ๑๐ มจี ักขุปสาทเปน ประธาน องคธรรมไดแก อวินพิ โภครูป ๘ ชีวติ รปู ๑ จกั ขุปสาท ๑ ง. ชีวติ นวกกลาป หมายถึง กลาปทมี่ จี ํานวนรูป ๙ มีชีวติ รูปเปน ประธาน องคธรรมไดแก อวนิ ิพโภครูป ๘ ชวี ิตรูป ๑ จ. สทั ทนวกกกลาป หมายถึง กลาปที่มจี ํานวนรูป ๙ องคธรรมไดแ ก อวินพิ โภครปู ๘ สัททรปู ๑ จ. กายวิญญัตลิ หตุ าทิทวาทสกกลาป หมายถึง กลาปทีม่ จี ํานวนรปู ๑๒ องคธรรมไดแ ก อวินิพโภครปู ๘ กายวิญญัติ ๑ วกิ ารรูป ๓ ช. วจวี ญิ ญตั สิ ทั ทลหตุ าทเิ ตรสกกลาป หมายถึง กลาปที่มีจํานวนรปู ๑๓ องคธ รรมไดแก อวนิ พิ โภครปู ๘ วจีวิญญตั ิ ๑ สัทท ๑ วกิ ารรูป ๓ ๘. ใหแ สดงความหมายและจํานวนของสมฏุ ฐานของรปู วา มจี าํ นวนเทา ไร ? คอื อะไรบา ง ? ดงั นี้ ? 48/1, 58/2(9), 59/2 ๘. ใหแ สดงความหมายของรปู สมุฏฐานดงั ตอ ไปน้ีมาดู และแตล ะอยางมจี าํ นวนเทา ไร คอื อะไรบาง ? 44/2, 49/2, ดาวนโหลดขอ มลู ไดจ ากขอ ความเพิม่ เติมท่ี youtube หรอื ท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่แี ปะไว)

จิต เจตสิก รปู นิพพาน ~ 31 ~ 56/2(9ก), 63/2(ก) ก. เอกสมฏุ ฐานกิ รปู ข. ทวสิ มฏุ ฐานกิ รปู ค. ตสิ มฏุ ฐานกิ รปู ง. จตสุ มฏุ ฐานกิ รปู จ. นกโุ ตจสิ มฏุ ฐานกิ รปู ตอบ ก. เอกสมุฏฐานกิ รปู หมายถึง รปู ทีเ่ กิดจากสมุฏฐานอยางเดยี วมี ๑๑ ไดแก ปสาทรปู ๕ ภาวรูป ๒ หทยรปู ๑ ชวี ติ รูป ๑, ๙ รปู นี้ เกดิ จากกรรมเปน สมุฏฐานอยา งเดยี ว วญิ ญตั ริ ูป ๒ เกิดจากจิตเปน สมุฏฐานอยางเดยี ว ข.ทวสิ มฏุ ฐานกิ รปู หมายถึง รูปท่ีเกิดจากสมุฏฐานทั้ง ๒ ได มี ๑ ไดแก สัททารมณ เกิดจากจิต อุตุ เปน สมุฏฐาน ค. ตสิ มุฏฐานกิ รูป หมายถงึ รูปที่เกดิ จากสมฏุ ฐานทั้ง ๓ ได มี ๓ ไดแก วิการรูป ๓ เกิดจากจิต อตุ ุ อาหาร เปนสมุฏฐาน ง. จตุสมฏุ ฐานิกรูป หมายถงึ รูปท่ีเกิดจากสมุฏฐานทงั้ ๔ ได มี ๙ ไดแก มหาภูตรปู ๔ รูปารมณ คนั ธารมณ รสารมณ อาหารรูป ปรจิ เฉทรปู เกดิ จาก กรรม จติ อตุ ุ อาหาร เปน สมฏุ ฐาน จ. นกโุ ตจสิ มฏุ ฐานิกรปู หมายถงึ รูปที่ไมไดเ กิดจากสมฏุ ฐานอยา งหน่ึงอยา งใดมี ๔ คือ ลักขณรูป ๔ ๗. ข. ใหจ าํ แนกสขุ ุมรปู ๑๖ โดยสมฏุ ฐานทง้ั ๔ ? 43/1 ตอบ ข. สขุ มุ รปู ๑๖ น้นั ภาวรปู ๒ หทยรูป ๑ ชีวิตรปู ๑ มีกรรมเปนสมฏุ ฐาน วญิ ญัตริ ูป ๒ มีจติ เปน สมุฏฐาน, วิการรปู ๓ มี จติ อตุ ุ อาหาร เปน สมฏุ ฐาน อาโป อาหาร ปรจิ เฉท มี กรรม จติ อตุ ุ อาหาร เปน สมุฏฐาน, ลักขณรปู ๔ ไมไดเกิดจากสมฏุ ฐานอยา งใดอยา งหน่ึง เปน นกุโตจสิ มฏุ ฐานนกิ รปู ๘. ลกั ขณรปู ทงั้ ๔ นนั้ ทา นกลา ววา ไมไ ดเ กดิ จากสมฏุ ฐานอยางใดอยา งหนง่ึ เมอื่ เปน เชน นจ้ี ะกลา วไดห รอื ไมว า ลกั ขณรปู ทงั้ ๔ นนั้ เกดิ ขนึ้ โดยพระเจา เปน ผสู รา ง ? ใหอ ธบิ ายตามความเขา ใจของทาน ? 45/2 ตอบ ลกั ขณรปู ท้งั ๔ ไมไ ดเ กดิ จากสมุฏฐานอยา งใดอยา งหนึง่ แตเ ปนสภาพของนิปผันนรูป ๑๘ ทเี่ กดิ จากสมุฏฐานทง้ั ๔ เมื่อนิปผนั นรปู เกิดขน้ึ โดยอาศัยสมุฏฐานอยา งใดอยางหนง่ึ แลว ก็มีลกั ขณรูปทง้ั ๔ ติด อยดู ว ย คอื การเกดิ ข้นึ ตงั้ อยู และดับไปของรูปนนั้ เหมือนกับคนเราเกิดมายอ มมลี กั ขณะ ๔ ประการตดิ ประจํามาดว ย คือ การเกิด การเตบิ โต การแก การตาย และอาการเหลา น้ีไมไดม ีขน้ึ โดยเฉพาะ ตองอาศยั รางกายของคนหรอื สัตว ถาไมมีรา งกายของคนหรอื สัตวแ ลว เคร่อื งหมายทัง้ ๔ ก็จะไมป รากฏ ขอนี้ฉันใด รา งกายของคนหรือสตั วกเ็ ปรียบไดกบั นิปผนั นรูปทีเ่ กิดจากสมุฏฐานทั้ง ๔ อยา งหนึ่งอยา งใด การเกิด การ เตบิ โต การแก การตาย ของคนหรอื สัตวน นั้ ก็เปรยี บเหมือนกบั ลักขณรปู ทงั้ ๔ ฉันนนั้ ฉะนัน้ ลักขณะรูปท้งั ๔ น้จี งึ ไมไ ดเกดิ ขน้ึ โดยอาศัยสมฏุ ฐานอยางใดอยา งหนงึ่ และไมไดเ กิดข้ึนโดยมีพระเจา เปนผสู รา ง ๙. ก. รปู ทเ่ี กดิ อยใู นอสญั ญสี ตั ตพรหมนนั้ มกี ชี่ นดิ รปู ทเ่ี กิดในรา งกายมนษุ ยม กี ช่ี นิด คอื อะไรบา ง ? 47/1, 58/1(9ก), 62/1 ตอบ ก. รูปทเ่ี กิดอยใู นอสญั ญสี ัตตพรหมน้ัน มี ๒ ชนดิ คือ กัมมชรูป, อุตุชรปู ดาวนโหลดขอ มลู ไดจ ากขอความเพม่ิ เตมิ ที่ youtube หรือท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ที่แปะไว)

จติ เจตสกิ รปู นิพพาน ~ 32 ~ รปู ท่ีเกดิ อยูในรางกายมนุษย มี ๔ ชนดิ คอื กัมมชรูป, จิตตชรูป, อุตุชรปู , อาหารชรปู ๙. ก. รปู ทเ่ี กดิ อยใู นอสญั ญสี ตั ตพรหมนนั้ มสี มฏุ ฐาน รปู ทเี่ กิดในรา งกายมนษุ ยม กี สี่ มฏุ ฐาน คอื อะไรบาง ? 62/1 ตอบ ก. รปู ท่เี กิดอยใู นอสัญญสี ัตตพรหมนั้น มี ๒ สมฏุ ฐาน คอื กัมมชสมฏุ ฐาน, อตุ สุ มฏุ ฐาน รปู ท่ีเกิดอยูในรางกายมนุษย มี ๔ ชนิด คอื กัมมชรูป, จติ ตชรปู , อุตชุ รปู , อาหารชรูป ๙. ก. กาํ เนดิ ของสตั วทั้งหลายมจี าํ นวนเทา ใด คอื อะไรบา ง จงแสดงพรอ มดวยความหมาย ? 55/1, 56/1, 60/2 ๙. ข. กาํ เนดิ ของสัตวม เี ทา ไร คอื อะไรบาง ? 52/2, 57/1, 62/1 จงแสดงพรอ มดวยความหมาย? 53/1, 54/1 ๗. ก. (จงแสดง) กาํ เนิดของสตั วม ี ๔ อยา ง คอื อะไรบา ง ? 43/1, 58/1(9ข), 61/2 ตอบ ข. กาํ เนดิ ของสตั วมี ๔ คอื ๑. สงั เสทชะกาํ เนดิ หมายถึง เกดิ ในทีท่ มี่ ยี างเหนียว ๒. โอปปาตกิ ะกาํ เนดิ หมายถงึ เกดิ ผุดข้ึนโตทันที คลา ยกับวาตกลงมาจากที่สูง ๓. อณั ฑชะกาํ เนดิ หมายถึง เกิดในฟอง ๔. ชลาพชุ ะกาํ เนดิ หมายถงึ เกิดในมดลกู ๙. ข. สตั วท เ่ี ปน โอปปาตกิ ะกาํ เนดิ ไดอ ยา งเดยี ว มกี จี่ ําพวก ? 55/1 คอื อะไรบา ง ? 44/1, 47/1, 48/1, 53/1, 56/1, 58/1(9ค) ๙. สตั วท ีเ่ กิดขน้ึ โตทเี ดยี วโดยแนน อนนนั้ มกี จี่ าํ พวก คืออะไรบา ง ? 49/1(ข), 53/2(ข), 60/2(ข) , 61/2(ข), 62/1(ค) และใหแ สดงความเจรญิ แหง รา งกายของทานตามลาํ ดบั นบั ตงั้ แตป ฏิสนธขิ ณะเปน ตน มา จนมอี วยั วะครบถว น ? 45/2 ตอบ (ข.) สตั วทเี่ ปน พวกโอปปาติกะกําเนิดไดอ ยา งเดียวน้นั มี ๒๔ จําพวก คือ สัตวน รก ๑ นชิ ฌามตณั หกิ เปรต ๑ เทวดาทอี่ ยูใ นจาตุมหาราชิกา ๑ (เวน พวกภมุ มัฎฐเทวดา) เทวดาทอ่ี ยใู นเทวภูมิเบอื้ งบน ๕ รปู พรหม ๑๖ (45/2) แสดงความเจรญิ แหงรา งกายของขา พเจา (คพั ภเสยยกะ) ตามลาํ ดับ นบั ตง้ั แตปฏิสนธขิ ณะจนถงึ มีอวัยวะครบถวนมดี ังนี้ ในสัปดาหแ รก แหงการปฏิสนธนิ น้ั เกิดเปนกลลรปู คือหยาดนํา้ ใสเหมือนนํ้ามันงา ในสปั ดาหท ่ี ๒ หลังจากกลลรูป เกิดเปน อัพพทุ รปู มีลกั ษณะเปนฟอง สีเหมือนนํ้าลางเน้ือ ในสัปดาหท ่ี ๓ หลงั จากอพั พุทรปู เกดิ เปน เปสริ ูป มีลักษณะเหมอื น ช้ินเนื้อท่ีเหลว ๆ สีแดง ในสัปดาหท ี่ ๔ หลังจากเปสิรปู แลว เกดิ เปนฆนรปู มลี ักษณะเปน กอนมสี ณั ฐานเหมอื นไขไก ในสัปดาหท ่ี ๕ หลงั จากฆนรูป เกิดเปนปญ จสาขา คอื รูปนน้ั แตกออกเปน ปุม ๕ ปุม ตอจากนนั้ คือระหวางสปั ดาหที่ ๑๒ ถึงสัปดาหที่ ๔๒ ผม ขน เลบ็ เหลานี้กป็ รากฏข้นึ ดาวนโ หลดขอมลู ไดจ ากขอความเพ่มิ เติมท่ี youtube หรือที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทแ่ี ปะไว)

จติ เจตสิก รูป นิพพาน ~ 33 ~ ๙. ก. ใหแ ปลคาถาดงั ตอไปน้ี ? 44/1, 46/2(8ก), 48/1, 49/1, 53/2, 56/2(9ข) , 63/2(9ข) อฏ วสี ติ กาเมสุ โหนตฺ ิ เตวีส รปู ส ุ สตตฺ รเสวสฺ นํ อรูเป นตถฺ ิ กิ จฺ ิป ฯ ตอบ ก. แปลคาถาดังตอ ไปน้ี ในกามภมู ิ ๑๑ รปู ทง้ั ๒๘ ยอมเกดิ ได ในรปู ภมู ิ ๑๕ (เวนอสญั ญสัตตภมู ิ ๑) รปู ๒๓ (เวน ฆานะ ชิวหา กายะ ภาวรปู ๒) ยอ มเกิดได ในอสญั ญสตั ตภูมิ ๑ รปู ๑๗ (เวน ปสาทรปู ๕ สทั ทรูป ๑ ภาวรปู ๒ หทยรูป ๑ วญิ ญตั ริ ปู ๒) ยอมเกิดได ในอรปู ภมู ิ ๔ ไมม ีรปู อยางหนงึ่ อยา งใดเกดิ เลย ๘. ใหแ ปลคาถา ดงั ตอ ไปนี้ ? 45/1 สทโฺ ท วกิ าโร ชรตา มรณโฺ จปปตตฺ ยิ ํ น ลพภฺ ติ ปวตเฺ ตตุ น กิจฺ ิป น ลพภฺ ต.ิ ตอบ แปลวา สัททรูป ๑ วิการรูป ๕ ชรตารูป ๑ อนจิ จตารูป ๑ รวม ๘ รูปน้ี เกิดไมไ ดใ นปฏสิ นธกิ าล คอื อุปปาทักขณะของปฏิสนธกิ าล สวนในปวตั ตกิ าลน้ัน รปู ใดรูปหนง่ึ จะเกิดไมไดนนั้ ไมม ีเลย ยอ มเกิดไดทงั้ หมด ๘. ใหแ สดงการเกดิ ขน้ึ ครงั้ แรก และครง้ั สดุ ทา ยของรปู ดงั ตอ ไปน้ี กัมมชรปู จติ ตชรปู อตุ ชุ รปู อาหารชรปู ? 43/1 ตอบ กมั มชรูป เกดิ ขน้ึ คร้งั แรกต้ังแตอุปปาทกั ขณะของปฏสิ นธจิ ติ และเกดิ ขึ้นครัง้ สุดทายทอี่ ุปปาทกั ขณะของจติ ดวงที่ ๑๗ ท่ีนบั ถอยหลังจากจุติจติ ขน้ึ ไป จติ ตชรปู เกดิ ขน้ึ ครัง้ แรกตงั้ แตอ ปุ ปาทกั ขณะของปฐมภวงั คและเกิดครง้ั สดุ ทา ยทอี่ ุปปาทกั ขณะของจตุ ิจติ สําหรบั พระอรหนั ตเกิดครง้ั สดุ ทายทอ่ี ปุ ปาทกั ขณะของจิตดวงท่ี ๒ ทีน่ ับถอยหลังจากจตุ ิข้นึ ไป อุตชุ รปู เกิดขึ้นคร้งั แรกทฐี่ ตี ขิ ณะของปฏสิ นธจิ ติ และเกดิ เร่อื ยไปแมสตั วน นั้ ตายแลวเปนซากศพ เปน กระดกู ขเ้ี ถา หรือดนิ กต็ าม เกดิ ไปจนกระทง่ั โลกถูกทาํ ลาย อาหารชรปู เกดิ ข้ึนต้งั แตโอชาท่ซี มึ ซาบทัว่ ไป (ในสปั ดาหที่ ๒-๓) และเกดิ ขึน้ ครัง้ สดุ ทา ยทภ่ี งั คกั ขณะของจตุ ิจติ ๙. รปู ทง้ั ๔ มกี มั มชรปู เปน ตน ทเ่ี กดิ อยใู นรางกายของทา น จะดบั เวลาไหน ใหแ สดงโดยเฉพาะ ๆ และทานพระ อรรถกถาจารยพ ระฎกี าจารยท ง้ั หลายกลา ววา ในมนษุ ยภ มู ิ กนิ อาหารครง้ั หน่ึงอยไู ปได ๗ วนั ในเทวภมู นิ นั้ กินอาหารครง้ั หนึง่ อยไู ปได ๑ เดอื นหรือ ๒ เดอื นแตพ ระอนรุ ทุ ธาจารย กลา ววา มนษุ ยไ มไ ด กนิ อาหารกอ็ ยูไป ได ๗ เดอื นหรอื ๑๐ เดือนกม็ ี อยากทราบวา มนุษยชนดิ นไี้ ดแกม นษุ ยช นดิ จาํ พวกไหน อยไู ดโ ดยอาศยั อะไร ? 48/2 ตอบ แสดงการดับของรปู ทง้ั ๔ คอื กัมมชรปู ดบั ที่ภงั คักขณะของจตุ จิ ติ จิตตชรปู ของปถุ ุชนหรือพระเสกขบุคคล ๓ เมอื่ ตายแลว จิตตชรูปจะตั้งอยูเ ทา กับจิต ๑๖ ดวงจึง ดาวนโหลดขอ มลู ไดจ ากขอความเพิม่ เติมท่ี youtube หรอื ที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่ีแปะไว)

จิต เจตสกิ รูป นิพพาน ~ 34 ~ ดบั ลง อุตชุ รปู จะดับลงเม่อื โลกถูกทําลาย อาหารชรปู เมือ่ ตายแลวยังตั้งอยูเทากับจติ ๑๗ ดวงแตไมเตม็ ท่ี คอื เทากับ ๕๐ ขณะเลก็ จงึ ดับลง ตามทีพ่ ระอนุรทุ ธาจารยก ลา ววา มนุษยไ มไ ดกินอาหารก็อยไู ดต ลอด ๗ เดอื นหรือ ๑๐ เดือนกม็ นี ัน้ ไดแก ทารกท่ีอยูในครรภมารดา โดยอาศัยอาหารทม่ี ารดาบรโิ ภคเขาไป นพิ พาน (ขอ ๑๐) ท่เี คยออกสอบมาแลว ปน ีจ้ ะออกขอ ไหน? ๙. ข. สัพเพ ธมั มา อนตั ตา ธรรมทงั้ หมดเปน อนตั ตา องคธ รรมไดแ ก ปรมตั ถธรรมอะไรบา ง ? 43/1 ตอบ ข. องคธรรมไดแ ก จติ เจตสิก รปู นพิ พาน ๑๐. ก. คาํ วา นพิ พาน หมายความวา อยา งไร ? มวี จนตั ถะแสดงวา อยา งไร ? 44/1, 46/2(9ก), 50/1, 50/2, 57/2 ตอบ ก. คําวา นพิ พาน หมายความวา เปนธรรมชาติทส่ี งบจาก รปู นาม ขันธ ๕ ดังมีวจนตั ถะแสดงวา วานโต นกิ ขฺ นฺตนตฺ ิ = นพิ พฺ านํ ธรรมชาตใิ ดยอ มพนจากเครื่องเก่ียวโยง คือ ตัณหา ฉะนั้นธรรมชาตินัน้ ชือ่ วา นพิ พาน ๙. ก. คาํ วา “นพิ พาน” เมือ่ ตดั บทออกแลว มกี บ่ี ท ? และใหแ สดงความหมายของบทนน้ั ๆ ดว ย ? 43/1, 49/2 ๑๐. คาํ วา “นพิ พาน” เมอื่ ตดั บทออกแลว มกี บี่ ท ใหแ สดงความหมายของบทนน้ั ๆ ดว ย และจงแปลวจนัตถะ ดงั ตอ ไปน้ี ? 44/2(9), 45/1, 46/1(9), 47/2, 48/2, 60/2 วนิ ติ สสํ ิพฺพตตี ิ = วานํ วานโต นิกขฺ นตฺ นตฺ ิ = นพิ พฺ านํ ตอบ ก. คาํ วา “นิพพาน” เมือ่ ตัดบทออกแลว มี ๒ บท คอื นิ + วานะ นิ แปลวา พน วานะ แปลวา ธรรมทีเ่ ปน เครอ่ื งเกย่ี วโยงไว หมายถงึ ตณั หา เมอ่ื รวม ๒ บทเขา ดวยกันแลว เปน นวิ าน แปลวา ธรรมท่ีเวน จากเครอ่ื งเกี่ยวโยง หมายถึง พน จากตณั หา แปลวจนัตถะดังตอไปนี้ วนิ ติ สสํ พิ พฺ ตตี ิ = วานํ แปลวา ธรรมชาติใดยอ มเปนผเู ก่ยี วของไว ฉะน้นั ธรรมชาตนิ น้ั ช่ือวา วาน ไดแก ตัณหา วานโต นกิ ฺขนตฺ นตฺ ิ = นพิ พฺ านํ แปลวา ธรรมชาติใดยอมพน จากเคร่อื งเก่ียวโยง คอื ตัณหา ฉะนั้นธรรมชาตินนั้ ชอ่ื วา นพิ พาน. ๑๐. ก. จงแสดงวจนตั ถะของคาํ วานพิ พาน ทงั้ บาลี และ คาํ แปล ? 54/1 ตอบ ก. วานโต นิกขฺ นตฺ นตฺ ิ = นิพพานํ ธรรมชาติใด ยอ มพนจากเครอื่ งเกีย่ วโยง คือตณั หา ฉะนั้น ธรรมชาตนิ ั้น ชอ่ื วา นิพพาน ๑๐. ก. ใหแ ปลคณุ ของพระนพิ พาน (๕ บท) ดงั ตอ ไปน้ี ? ปทํ อจฺจตุ ํ อจจฺ นตฺ ํ อสงฺขตํ อนตุ ตฺ รํ ? 45/2, 50/2, 51/2, 52/2, 56/1, 57/1 ดาวนโ หลดขอมลู ไดจ ากขอ ความเพมิ่ เตมิ ท่ี youtube หรือท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทแ่ี ปะไว)

จิต เจตสิก รปู นิพพาน ~ 35 ~ ตอบ ก. แปลคณุ ของพระนพิ พานดงั ตอ ไปน้ี / แปลคณุ ของพระนพิ พาน ๕ บทดังน้ี ปทํ แปลวา สวนหนึ่ง อจฺจุตํ แปลวา ธรรมทไ่ี มตาย อจจฺ นฺตํ แปลวา ธรรมทกี่ าวลว งขันธ ๕ ทเ่ี ปน อดตี และอนาคต อสงขฺ ตํ แปลวา ธรรมท่ีไมไ ดถ กู ปรงุ แตงดวยปจ จัย ๔ อยา งใดอยา งหนง่ึ อนุตตฺ รํ แปลวา เปนธรรมที่ประเสรฐิ ๑๐. ก. พระนพิ พาน เมอื่ วา โดยสภาวลกั ขณะแลว มกี อี่ ยา ง คอื อะไรบา ง ? 44/2 (10ข), 49/1, 52/1 จงแสดงมาดู ? 50/2(10ข), 57/1(10ข) ใหแ สดงความหมายของสภาวลักขณะนน้ั ๆ ดว ย ? 43/2, 47/1, 48/1, 61/2 ตอบ ข. พระนิพพาน เมื่อวาโดยสภาวลกั ษณะแลว มอี ยา งเดียว คือ สนั ตลิ กั ขณะ หมายถงึ สงบจากกิเลสและขันธ ๕ ทั้งหลาย ๑๐. ก. ใหแ สดงความแตกตา งกันระหวา ง สอปุ าทเิ สสนพิ พาน และ อนุปาทเิ สสนพิ พาน และจงจาํ แนก นิพพานทงั้ ๒ อยา งน้ี โดยบคุ คล ? 43/1, 43/2, 44/2(ข), 47/1(ข), 48/1(ข), 49/1(ข), 49/2(9ข), 51/1, 52/2(ข), 51/2(ข), 53/1, 53/2, 54/1, 54/2(10), 55/1, 55/2, 56/1(10ข), 56/2, 58/1, 59/2, 60/1, 61/1, 61/2, 62/1 ๑๐. ข. นพิ พานเมอ่ื วา โดยปรยิ ายแหง เหตแุ ลว มีเทา ไร ? คอื อะไรบา ง ? 44/1, 46/2(9ข), 50/1, 50/2, 52/1, 57/2, 59/1(ก) ตอบ ก. แสดงความแตกตา งกนั ระหวาง สอปุ าทิเสสนิพพาน และอนุปาทเิ สสนิพพาน ดังตอ ไปน้ี ตอบ ข. นพิ พาน เมอื่ วาโดยปริยายแหง เหตุแลวมี ๒ คือ ๑. สอปุ าทเิ สสนพิ พาน หมายความวา นิพพานท่เี ปนไปกบั ขนั ธ ๕ คือ วิบากและกัมมชรูปท่ีเหลือจาก กิเลสท้ังหลาย (เมื่อวาโดยบคุ คล) ไดแก นพิ พานของพระอรหนั ตท ย่ี ังมีชวี ติ อยู ๒. อนปุ าทเิ สสนพิ พาน หมายความวา นิพพานทไ่ี มมขี ันธ ๕ คอื วบิ ากและกมั มชรูปทเ่ี หลอื อยู (เมอื่ วา โดยบคุ คล) ไดแ ก นิพพานของพระอรหันตท ่ีปรินพิ พานแลว ๑๐. ข. คาํ วา “อุปาท”ิ ทมี่ ใี นบทวา สอุปาทเิ สสนพิ พานนน้ั องคธ รรมไดแ กอะไร จดั เปน ขนั ธไดเ ทา ไร ? 46/1(ก), 46/2(ก), 51/1, 53/1, 56/2(9ข), 59/2, 61/1, 62/1 ตอบ ข. องคธ รรมไดแก วิบาก และกัมมชรูป จัดเปนขนั ธไดข นั ธ ๕ ๑๐. ข. นพิ พาน เมอ่ื วา โดยอาการทเี่ ปน อยแู ลว มกี อี่ ยา ง คอื อะไรบา ง แสดงความหมายดว ย ? 46/2, 51/1(ค), 52/1(ค), 59/1 ตอบ ข. นิพพานเม่อื วา โดยอาการทีเ่ ปน อยแู ลว มี ๓ อยางคือ ๑. สญุ ญตนิพพาน หมายความวา ความเปนอยขู องนพิ พานนัน้ สูญสิ้นจากกิเลส และขันธ ๕ ไมมอี ะไร เหลอื อยูแลว ดาวนโหลดขอมลู ไดจ ากขอความเพมิ่ เติมที่ youtube หรือที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ที่แปะไว)

จติ เจตสกิ รปู นิพพาน ~ 36 ~ ๒. อนมิ ติ ตนพิ พาน หมายความวา ความเปน อยูข องนิพพานน้ัน ไมมีนมิ ติ เครื่องหมาย รปู รางสัณฐาน สสี นั วรรณะอยางใดเลย ๓. อปั ปณหิ ติ นิพพาน หมายความวา ความเปน อยขู องนิพพานนัน้ ไมมอี ารมณทนี่ าปรารถนาดว ยโลภะ และไมมตี ณั หาท่ีเปนตวั ตองการอยใู นนิพพานนนั้ ๑๐. ข. จงบอกความหมายของคาํ ดงั ตอไปน้ี ? 45/2 ๑. สนั ตลิ กั ขณะ ๒. ทิฏฐธมั มนพิ พาน ๓.สมั ปรายกิ นพิ พาน ๑๐. ข. ใหแ สดงความหมายใน (นิพพานทง้ั ๒ คอื ) ทิฏฐธมั มนพิ พาน และสมั ปรายิกนพิ พาน ? 43/1, 46/1(ข), 53/2, 55/1, 55/2, 58/1, 60/1 ตอบ ข. ๑. สันตลิ กั ขณะ หมายถงึ สงบจากกิเลสและขนั ธ ๕ ทัง้ หลาย ๒. ทิฏฐธมั มนพิ พาน หมายถึง พระอรหนั ตท ้ังหลายผซู ่งึ เขา ไปรูแจงพระนิพพาน นัน้ ยังมชี ีวิตอยู ยงั ไมไ ดป รินพิ พาน ๓. สมั ปรายกิ นิพพาน หมายถึง พระอรหันตทั้งหลายเม่ือปรินิพพานแลว จึงเขาถงึ พระนพิ พาน ๑๐. จงแสดงนพิ พาน ๑ นพิ พาน ๒ และนพิ พาน ๓ พรอ มความหมายตามลาํ ดบั ? 63 ตอบ พระนพิ พานมี ๑ คือ พระนิพพาน เมื่อวาโดยสภาวะลักขณะแลวมอี ยูอยางเดยี ว คอื สนั ติลกั ษณะ หมายถึงสงบจากกิเลสและขนั ธ ๕ ทัง้ หลาย นพิ พาน มี ๒ คอื ๑. สอปุ าทเิ สสนิพพาน หมายความวา นิพพานทเ่ี ปนไปกับขนั ธ ๕ คือ วบิ ากและกมั มชรปู ทเี่ หลอื จาก กิเลสทัง้ หลาย ไดแก นิพพานของพระอรหันตท ่ีมชี วี ติ อยู ๒. อนปุ าทิเสสนิพพาน หมายความวา นิพพานทไ่ี มมีขันธ ๕ คอื วบิ ากและกัมมชรูปเหลืออยู ไดแก นพิ พานของพระอรหนั ตทปี่ รนิ พิ พานแลว นพิ พาน มี ๓ คอื ๑. สญุ ญตนพิ พาน หมายความวา ความเปน อยขู องพระนิพพานน้นั สญู ส้ินจากกเิ ลส และขนั ธ ๕ ไมมอี ะไรเหลอื อยูแลว ๒. อนมิ ติ ตนพิ พาน หมายความวา ความเปนอยูข องนิพพานนน้ั ไมมนี ิมิต เครอื่ งหมาย รปู รา งสณั ฐาน สสี นั วรรณะอยางใดเลย ๓. อปั ปณหิ ติ นพิ พาน หมายความวา ความเปนอยขู องนิพพานน้นั ไมมอี ารมณที่นาปรารถนาดวยโลภ และไมม ตี ณั หาทีเ่ ปน ตวั ตอ งการอยใู นนพิ พานน้ัน ๑๐. อรหตั ตผลจติ และเจตสกิ ทปี่ ระกอบนี้ เปน ธรรมทพี่ น จากโลกทง้ั ๓ ไมใ ชเ ปนอารมณข องตณั หา ไมไ ด ประกอบกบั ตณั หา และผทู เ่ี ปนเจา ของจิตนั้นกไ็ มมกี ิเลสแลว แตทาํ ไมอรหัตตผลจติ จึงเรยี กวา อปั ปณหิ ติ นพิ พานไมไ ด ใหอ ธบิ าย ? 49/2 ดาวนโ หลดขอมลู ไดจ ากขอ ความเพ่ิมเตมิ ท่ี youtube หรือท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่ีแปะไว)

จติ เจตสิก รปู นิพพาน ~ 37 ~ ตอบ อรหตั ตผลจิตและเจตสิกทีป่ ระกอบเหลา น้นั แมว า จะไมมอี ารมณทน่ี า ปรารถนาดวยอํานาจโลภะ และไมป ระกอบดว ยตัณหาก็จรงิ แตกย็ ังไมพนจากความเปนปณิหติ ธรรม เพราะตอ งเกดิ อยกู บั บคุ คล สวน นิพพานนน้ั ไมไ ดเ กดิ อยูภ ายในบุคคล ฉะนั้นจึงเรียกอรหตั ตผลจิตและเจตสิกทป่ี ระกอบวาอปั ปณหิ ติ นพิ พานไมไ ด **************************** ส่งิ ที่สาํ คญั คือการเขาเรยี น ศึกษากบั อาจารยผูสอน เพ่ือความรูความเขาใจที่ถกู ตอ ง แจม แจง หากสงสัยจะไดส อบถามทนั ที การรวบรวมขอสอบทเี่ คยออกมาแลว นี้ เปน เพยี งแนวทางสําหรับผูศึกษา นาํ มาเนน+ทรงจําไว (หากความสามารถมากกวา นี้ หรือใสใ จ ก็ควรจะทรงจําใหไดท งั้ หมด จงึ จะช่ือวา สุตะดว ยดี เพ่ือการจินตาและ ภาวนาตอไป) ขอ มูลของชัน้ จูฬอาภิธรรมกิ ะตรนี ี้ เปน พนื้ ฐานของทกุ ๆชั้น จนถึงจบมหาอาภิธรรมกิ ะ เอก ควรทรงจําไวใหมากทีส่ ดุ (ตามเนือ้ หาหลักสูตร) หรือนอ ยทส่ี ุดกค็ วรจะทรงจาํ ขอสอบทเ่ี คยออกมาแลว ทงั้ หมด วายเมเถว ปรุ โิ ส ยาว อตถฺ สฺส นปิ ปฺ ทา เกดิ เปนคนควรจะพยายาม จนกวา จะประสบความสาํ เร็จ สาํ เนาหรือแจกได โดยไมตองขออนุญาต (สงวนสทิ ธ์หิ ากนาํ ไปจาํ หนา ย) ผิดตกขออภัยและกรณุ าแจง (จกั ขอบพระคุณ) ท่ี 081-860-2466 (Line ID), E-mail: [email protected], [email protected] ดาวนโ หลดขอมลู ไดจากขอความเพมิ่ เตมิ ท่ี youtube หรอื ที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทแ่ี ปะไว) ดาวนโ หลดขอมลู ไดจ ากขอความเพ่มิ เตมิ ที่ youtube หรือที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทแ่ี ปะไว)

จติ เจตสกิ รปู นิพพาน ~ 38 ~ เฉลยขอสอบสัมภาษณพระอภธิ รรม ภาคเรียนท่ี ๑-๒ ปการศกึ ษา ๒๕๔๓-๒๕๖๓ อภิธรรมโชติกะวทิ ยาลยั มหาวิทยาลัยมหาจฬุ าลงกรณราชวิทยาลยั ชน้ั จูฬอาภธิ รรมกิ ะตรี สอบวันอาทิตยท ี่ ....... มิถุนายน / ธนั วาคม พ.ศ. ๒๕.... วชิ า : จิต เจตสกิ รปู นพิ พาน ๕ ขอ รวม ๒๕ คะแนน เวลา ๑๕ นาที. ๑. ก.ใหแ ปลคาถาดงั ตอ ไปน้ี ? 51/2 สมมฺ าสมพฺ ทุ ธฺ มตลุ ํ สสทธฺ มมฺ คณตุ ตฺ มํ อภวิ าทิย ภาสิสฺสํ อภิธมมฺ ตถฺ สงคฺ หํ ตอบ ก. ขา พระพทุ ธเจา (พระอนรุ ทุ ธาจารย) ขอนอบนอมถวายอภวิ ันทนาการแดพระพุทธองค ผตู รัสรู เญยยธรรมทงั้ หลายเอง ไมมีผเู ปรียบปาน พรอ มดวยพระสทั ธรรม และคณะพระอริยสงฆเจา ท้งั หลายซ่งึ เปน ผอู ดุ มแลว จักแตง คมั ภีรท่มี ีนามวา อภิธัมมตั ถสังคหะตอไป ๑. สาํ หรบั ในคาถาทวี่ า สมฺมาสมพฺ ทุ ธฺ มตลุ ํ เปน ตน นี้ พระอนุรทุ ธาจารยกลา วคาํ ปฏญิ ญา รบั รองวา จะแตง ปกรณ นี้ ดว ยบาลวี า อยา งไร ? และกลา วคาํ นอบนอ มนมสั การแดพ ระรตั นตรยั ดว ยคาํ บาลวี า อยา งไร ? 43/2ส ตอบ สําหรับในคาถานี้ พระอนรุ ุทธาจารยก ลาวคําปฏิญญาจะแตงปกรณน ีด้ วยบาลีวา “ภาสสิ สฺ ํ อภธิ มมฺ ตถฺ สงฺคห”ํ และกลาวคาํ นอบนอ มนมัสการแดพระรัตนตรัยดว ยบาลีวา “ สมฺมาสมพฺ ุทธฺ มตลุ ํ สสทธฺ มมฺ คณุตตฺ มํ อภวิ าทยิ ” ฯ ๑. ก. คาํ วา “ปรมตั ถ” หมายความวา อยางไร ? มกี อี่ ยา ง ? คอื อะไรบา ง ? 45/2ส ตอบ ก. คําวา “ปรมตั ถ” หมายความวา สภาพของรปู นาม ทีเ่ ปน องคธรรมอนั ประเสริฐ ไมมกี ารผดิ แปลกผันแปรแตอยางใด และเปนธรรมท่ีเปนประธานในอัตถบัญญัติและนามบัญญตั ิ ชื่อวา ปรมัตถ มี ๔ อยาง คอื จติ เจตสิก รปู นพิ พาน ๑. ก. สทั ธรรมมกี ่อี ยา ง คอื อะไรบา ง ? 43/2ส(2ก), 44/2ส(2ก), 46/1ส(1), 46/2ส, 47/2ส, 51/1ส, 52/2ส, 53/1ส, 54/1ส, 55/2ส, 57/1ส, 58/2ส, 60/2ส, 61/2ส ใหแ สดง(บอก)ความหมายดว ย ? 48/2ส, 50/2ส, 59/2ส, 61/1ส, 63/2ส ตอบ ก. สัทธรรมมี ๓ อยา ง คือ ๑. ปรยิ ตั สิ ทั ธรรม ไดแก พระบาลี และอรรถกถา ๒. ปฏบิ ตั ิสทั ธรรม ไดแก การรักษาศลี การถอื ธุดงค การเจริญสมถกรรมฐาน และวปิ ส สนา กรรมฐาน ๓. ปฏเิ วธสทั ธรรม ไดแ ก มรรค ผล นิพพาน ฌาน อภิญญา ๑. ก. จงแสดงธรรมชาตขิ อง จติ เจตสกิ รปู นพิ พาน โดยสงั เขป (แสดงบาลโี ดยเฉพาะดว ย) ? 59/1ส ๑. จงแสดงธรรมชาตขิ อง จติ เจตสกิ รปู นิพพาน ? 48/1ส, 50/1ส (โดยยอ ) ไมต อ งอธิบาย ? 49/1ส(1ก) แตต องบอกบาลโี ดยเฉพาะ ? 52/1ส, 53/2ส, 55/1ส, 58/1ส, 62/1ส ดาวนโหลดขอ มลู ไดจ ากขอ ความเพม่ิ เตมิ ที่ youtube หรือท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่แี ปะไว)

จิต เจตสกิ รปู นิพพาน ~ 39 ~ ๒. ใหแ สดงธรรมชาติของจติ เจตสกิ รปู นิพพาน ยกบาลแี สดงไมต อ งแปล ? 48/2ส, 58/2ส ตอบ จติ ธรรมชาตทิ ่ีรอู ารมณ (อารมมฺ ณวิชานนลกขฺ ณ)ํ เจตสกิ ธรรมชาติท่อี าศัยจิตเกิด (จิตตฺ นสิ สฺ ติ ลกขฺ ณ)ํ รปู ธรรมชาตทิ ่ีเสอ่ื มสลายไปเพราะวิโรธิปจจยั (รปุ ฺปนลกฺขณ)ํ นพิ พาน ธรรมชาตทิ ่ีสงบจากรปู นามขนั ธ ๕ (สนฺติลกฺขณ)ํ ๑. คาํ วา จิต หมายความวา อยา งไร มวี จนัตถะวา อยา งไร ? และเมอื่ สรปุ ธรรมชาตขิ องจติ แลว มีกอี่ ยาง ? คืออะไรบา ง ? 44/2ส, 47/1ส ๑. (เม่อื วา โดย) สรปุ ความวา ธรรมชาตขิ องจติ นนั้ มอี ยกู ป่ี ระการ/มเี ทา ไร คอื อะไรบา ง ? 56/1ส, 54/1ส(1ก), 56/2ส(1ก), 57/2ส, 59/1ส, 59/2ส, 61/1ส, 62/2ส ๑. ข. (ธรรมชาตขิ อง) จติ เมอ่ื วา โดยสรปุ แลว มเี ทาไร คืออะไรบา ง ? 46/2ส, 48/2ส, 50/1ส, 50/2ส, 51/2ส, 52/2ส, 54/2ส(1), 55/2ส, 57/1ส, 60/2ส, 63/2ส ตอบ (47/1ส) คาํ วา จิต หมายความวา ธรรมชาติท่ีรูอารมณ (อารมฺมณวิชานนลกขฺ ณ)ํ มวี จนัตถะแสดงวา อารมฺมณํ จนิ เฺ ตตีติ จติ ตฺ ํ ธรรมชาติใดยอ มรูอารมณ คือ ไดรบั อารมณอ ยูเสมอ ฉะน้นั ธรรมชาตินน้ั ชอื่ วา จิต (ทุกคร้ัง) สรปุ ความวา ธรรมชาติของจิตนน้ั มี ๓ ประการ คอื (จิตเมือ่ วาโดยสรุปแลว มี ๓ อยาง คือ) ๑. มกี ารรับอารมณอยเู สมอ ๒. เปน เหตใุ หเจตสกิ ทง้ั หลายรอู ารมณไ ดค ลา ย ๆ กบั ผูนํา ๓. ทําใหส ิ่งท่มี ชี วี ติ และไมม ีชวี ติ วจิ ิตรพสิ ดาร ๒. ก. จิต มกี ป่ี ระเภท ? คอื อะไรบา ง ? 47/2ส, 61/2ส(1ข) ยกบาลขี ้นึ แสดงดว ย ? 43/1ส, 51/1ส, 52/1ส, 53/1ส, 56/2ส, 57/2ส, 60/1ส(1), 63/2ส(2) ๑. จติ มกี ปี่ ระเภท คอื อะไรบา ง พรอ มทงั้ ยกบาลขี น้ึ แสดงดว ย ? 58/1ส, 58/2ส ไมต อ งแปล ? 44/1ส, 45/1ส ตอบ ก. จิต มี ๔ ประเภท คือ กามาวจรจติ , รูปาวจรจิต, อรปู าวจรจิต, โลกุตตรจติ ดังมีบาลีแสดงวา ตตฺถ จติ ตฺ ํ ตาว จตุพพฺ ธิ ํ โหติ กามาวจรํ รูปาวจรํ อรปู าวจรํ โลกตุ ตฺ รเฺ จติ ๑. ก. อกศุ ลจติ หมายความวา อยา งไร ข.โลภมลู จิต หมายความวา อยางไร ค. โทสมลู จติ หมายความวา อยางไร ง. โมหมูลจติ หมายความวา อยางไร ? 49/2ส ๑. ข. โลภมลู จติ หมายความวา อยา งไร โทสมลู จติ หมายความวา อยางไร โมหมลู จติ หมายความวา อยา งไร ? 49/1ส ๒. ก. จงแสดงความหมายของจติ ดงั ตอ ไปนี้ โลภมลู จติ โทสมูลจติ โมหมลู จิต และอกศุ ลจติ ? 52/1ส ตอบ ก. อกศุ ลจติ หมายความวา จติ ทม่ี โี ทษและใหผลตรงกันขา มกบั กศุ ลจติ หรอื เปนจิตที่ประกอบกับอกุศลเจตสิก ข. โลภมลู จติ หมายความวา จิตท่เี กดิ ขึ้นโดยมโี ลภเจตสกิ เปนมลู เปน ประธาน ค. โทสมลู จติ หมายความวา จติ ที่เกิดข้ึนโดยมโี ทสเจตสกิ เปน มูลเปน ประธาน ดาวนโ หลดขอมลู ไดจ ากขอความเพมิ่ เตมิ ท่ี youtube หรือที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทแ่ี ปะไว)

จติ เจตสิก รูป นิพพาน ~ 40 ~ ง. โมหมลู จติ หมายความวา จิตที่เกดิ ขึ้นโดยมโี มหเจตสกิ เปน มูลเปน ประธาน ๒. ข. อกศุ ลจิต หมายความวา อยา งไร และมกี ปี่ ระเภท คอื อะไรบา ง ? 46/1ส, 47/2ส ตอบ ข. อกศุ ลจติ หมายความวา จติ ทมี่ โี ทษและใหผลตรงกันขา งกบั กุศลจิต หรือเปนจิตทปี่ ระกอบกบั อกุศล, อกุศลจิต มี ๓ ประเภท คอื ๑. โลภมลู จติ ๘ ๒. โทสมูลจติ ๒ ๓. โมหมลู จติ ๒ ๓. ก. อโสภณจติ หมายความวา อยา งไร และมีเจตสกิ ประกอบไดเ ทา ไรคอื อะไรบาง ? 47/2ส ตอบ ก. อโสภณจติ หมายความวา จติ ท่นี อกจากโสภณจติ ที่เปน จติ สวยงาม หรือเปนจิตท่ไี มไ ดเกดิ พรอม กนั กบั โสภณเจตสิกและมเี จตสกิ ประกอบได ๒๗ ดวง คอื อญั ญสมานเจตสิก ๑๓ อกศุ ลเจตสิก ๑๔ ๓. ข. มหคั คตจติ หมายความวา อยา งไร และมเี จตสกิ ประกอบไดเ ทา ไรคอื อะไรบา ง ? 47/2ส ตอบ ข. มหคั คตจติ หมายความวา จติ ท่ีเขาถึงความเปน ใหญแ ละประเสรฐิ และมีเจตสกิ ประกอบได ๓๕ ดวง คอื อญั ญสมานเจตสิก ๑๓ โสภณสาธารณะเจตสกิ ๑๙ อปั ปมญั ญาเจตสกิ ๒ ปญญาเจตสิก ๑ ๒. ใหแ สดงความหมายของจติ ตอ ไปนี้ ? 52/2ส กามาวจรจติ , โสภณจติ , มหากุศลจติ , โลกยี จติ , โลกตุ ตรจติ ตอบ กามาวจรจติ หมายความวา จิตท่ีทองเทีย่ วเกดิ อยูในภูมิ อนั เปน ท่ีเกดิ แหง วตั ถุกามและกิเลส กามเปน สว นมาก โสภณจติ หมายความวา จติ ทเ่ี กิดพรอ มกนั กบั โสภณเจตสิก หรอื เปนจิตทีส่ วยงาม มหากศุ ลจติ หมายความวา จิตทีไ่ มมโี ทษและใหผลเปน ความสขุ และสามารถใหผล เกดิ ขน้ึ มากกวาตน และเปนเบ้ืองตน ของ ฌาน อภิญญา มรรค ผล โลกยี จติ หมายความวา จิตเหลา นี้ยอมเกิดอยูในโลกทง้ั ๓ คือ กามโลก รปู โลก อรปู โลก โลกตุ ตรจติ หมายความวา จติ ทพ่ี นจากโลกท้ัง ๓ ๑. ข. ใหแ ปลบาลขี องชอื่ จติ ดงั ตอไปน?้ี 45/2ส ๑. โสมนสสฺ สหคตํ ทฏิ  คตสมปฺ ยตุ ฺตํ อสงขฺ ารกิ ํ ๒. โทมนสสฺ สหคตํ ปฏฆิ สมปฺ ยตุ ฺตํ สสงขฺ ารกิ ํ ๓. อเุ ปกขฺ าเอกคคฺ ตาสหติ ํ ปจฺ มชฌฺ านโสตาปตฺตผิ ลจิตตฺ ํ ตอบ ข. ๑. จิตที่เกดิ ขนึ้ โดยไมมกี ารชักชวน พรอ มดว ยความดใี จ ประกอบดว ยความเห็นผดิ ๒. จติ ทเี่ กดิ ข้ึนโดยมีการชกั ชวน พรอ มดวยความเสยี ใจ ประกอบดว ยความโกรธ ๓. ปญ จมฌานโสดาปต ตผิ ลจติ ๑ ทเี่ กิดพรอมดวยองคฌ าน ๒ คือ อเุ บกขา เอกัคคตา ๒. ก. จงแปลบาลดี งั ตอ ไปนี้ ? 49/2ส โสมนสสฺ สหคตํ ทฏิ  คตวปิ ปฺ ยตุ ฺตํ สสงขฺ าริกํ ตอบ ก. แปลบาลดี งั ตอไปนี้ อเุ ปกขฺ าสหคตํ มโนทวาราวชชฺ นจิตตฺ ํ สขุ เอกคคฺ ตาสหติ ํ จตตุ ถฺ ชฌฺ านวปิ ากจติ ตฺ ํ ดาวนโหลดขอ มลู ไดจ ากขอความเพิม่ เติมท่ี youtube หรอื ท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่ีแปะไว)

จติ เจตสกิ รูป นิพพาน ~ 41 ~ - จติ ท่ีเกดิ ข้ึนโดยมกี ารชักชวน พรอมดวยความดใี จไมป ระกอบดว ยความเห็นผดิ - จติ ท่พี จิ ารณาอารมณท างมโนทวารทดี่ แี ละไมดี เกดิ ขน้ึ พรอ มดว ยความเฉย ๆ - จตุตถฌานวิปากจิต ๑ ท่ีเกิดพรอมดวยองคฌ าน ๒ คือ สขุ เอกัคคตา ๒. ใหแ สดงบาลพี รอ มคาํ แปล ในมหากศุ ลจติ ดวงท่ี ๕ ถงึ ดวงท่ี ๘ ? 44/1ส ตอบ ๕. อุเปกขฺ าสหคตํ าณสมฺปยุตตฺ ํ อสงขฺ าริกํ จิตทีเ่ กิดขึ้นโดยไมม ีการชักชวน พรอมดวยความเฉย ๆ ประกอบดว ยปญ ญา ๖. อุเปกฺขาสหคตํ าณสมฺปยตุ ตฺ ํ สสงขฺ ารกิ ํ จิตทเี่ กิดขึน้ โดยมกี ารชกั ชวน พรอ มดว ยความเฉย ๆ ประกอบดวยปญ ญา ๗. อเุ ปกฺขาสหคตํ าณวปิ ยฺ ตุ ตฺ ํ อสงฺขาริกํ จติ ทีเ่ กดิ ข้ึนโดยไมม ีการชักชวน พรอมดว ยความเฉย ๆ ไมประกอบดว ยปญ ญา ๘. อเุ ปกฺขาสหคตํ าณวิปฺปยตุ ตฺ ํ สสงขฺ ารกิ ํ จิตท่ีเกิดขนึ้ โดยมีการชกั ชวน พรอ มดว ยความเฉย ๆ ไมป ระกอบดวยปญ ญา ๒. ตงั้ แตปฐมฌานเปน ตน จนถงึ จตตุ ถฌาน เปน โสมนสั สหคตจติ นนั้ มขี อ ทจี่ ะพึงรไู ดต รงไหน ? 43/1ส, 46/2ส ตอบ มขี อ ที่พึงรูไดท ี่องคฌ าน คือ ฌานใดประกอบดว ยองคฌานทีเ่ ปนสขุ ฌานนน้ั เรยี กวา โสมนัสสหคตจิต ๒. (คาํ วา ) “สมฺปยตุ ฺต”ํ มกี อ่ี ยาง คอื อะไรบา ง ใหบ อกมาพรอ มความหมาย ? 47/2ส(2ก), 49/1ส จงแปลดวย ? 46/1ส, 62/1ส ตอบ คําวา สมปฺ ยตุ ฺตํ มี ๕ อยาง คอื ๑. ทฏิ คตสมฺปยตุ ตฺ ํ จติ ทปี่ ระกอบดวยทิฏฐิ คอื ความเหน็ ผดิ ๒. ปฏิฆสมปฺ ยตุ ตฺ ํ จิตทปี่ ระกอบดว ยโทสะ คือ ความโกรธ ๓. วิจกิ จิ ฉฺ าสมปฺ ยตุ ตฺ ํ จิตท่ีประกอบดวยวิจิกจิ ฉา คอื ความสงสยั ๔. อทุ ธฺ จจฺ สมปฺ ยุตตฺ ํ จิตทปี่ ระกอบดวยอทุ ธจั จะ คอื ความฟุง ซา น ๕. าณสมปฺ ยตุ ตฺ ํ จิตที่ประกอบดวยปญ ญา คอื ความรู ๒. คําวา “สมปฺ ยตุ ตฺ ํ” น้นั มกี อี่ ยา ง คอื อะไรบา ง และจติ ทไี่ มม คี าํ วา าณสมฺปยตุ ตฺ ํ แตนบั เขา ใน ญาณสัมปยตุ ตไ ดน นั้ มจี าํ นวนเทา ใด คอื อะไรบา ง ? 53/2ส, 54/1ส, 59/2ส และจติ ทไ่ี มม คี าํ วา ปญ จมฌาน แตส งเคราะหเ ขา ในปญ จมฌานไดน นั้ มจี าํ นวนเทา ใด คอื อะไรบา ง การทส่ี งเคราะหเ ขา ในปญ จมฌานไดน นั้ เพราะเหตใุ ด ฯ ? 47/1ส, 55/1ส, 55/2ส, 56/1ส, ตอบ คําวา “สมฺปยตุ ตฺ ”ํ มี ๕ อยา ง คือ ทิฏคตสมปฺ ยุตตฺ ํ ปฏิฆสมฺปยุตตฺ ํ วิจิกจิ ฉฺ าสมฺปยตุ ฺตํ อจุ ฺธจฺจสมปฺ ยุตฺตํ าณสมปฺ ยุตฺตํ ดาวนโหลดขอ มลู ไดจ ากขอความเพ่มิ เติมท่ี youtube หรือท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทแี่ ปะไว)

จิต เจตสิก รปู นิพพาน ~ 42 ~ จติ ทไี่ มม ีคาํ วา าณสมปฺ ยตุ ฺตํ แตนบั เขาในญาณสัมปยุตตไดน ั้นมจี าํ นวน ๖๗ ดวง คือ มหัคคตจิต ๒๗ โลกุตตรจติ ๔๐ จิตทไี่ มม คี าํ วา ปญจมฌาน แตนบั สงเคราะหเ ขาในปญ จมฌานไดน้นั มี ๑๒ ดวง คือ อรูปาวจรจติ ๑๒ การทนี่ บั สงเคราะหเขา เชน น้ีไดเ พราะมีองคฌ าน ๒ เทากนั คือ อุเบกขา เอกัคคตา ๒. คาํ วา “สหคตํ” มกี อ่ี ยา งคอื อะไรบา ง ? 43/1ส(3ก), 56/2ส จงแปลดว ย ? 50/1ส, 51/1ส, 51/2ส(2ก), 54/2ส, 60/2ส ตอบ ก. คําวา “สหคตํ” มี ๕ อยางคือ ๑. สขุ สหคตํ จติ ทเี่ กิดพรอ มดวยสุขเวทนา คอื สุขกาย คอื ความทกุ ขกาย ๒. ทุกขฺ สหคตํ จิตทเี่ กิดพรอมดว ยทกุ ขเวทนา คอื ความดีใจ ๓. โสมนสสฺ สหคตํ จิตท่ีเกดิ พรอมดว ยโสมนัสเวทนา คือ ความเสยี ใจ คือ ความเฉย ๆ ๔. โทมนสสฺ สหคตํ จิตทเี่ กิดพรอมดวยโทมนัสเวทนา ๕. อเุ ปกขฺ าสหคตํ จิตท่ีเกดิ พรอ มดวยอเุ ปกขาเวทนา ๑. ข. ใหแ สดงความแตกตางกนั ระหวาง สขุ สหคตจติ กบั โสมนสั สหคตจติ และ ทุกขสหคตจติ กบั โทมนัสสสหคตจติ ? 60/1ส ตอบ ข. ความแตกตา งกันระหวา ง สขุ สหคตจติ กับ โสมนัสสสหคตจติ และ ทกุ ขสหคตจติ กบั โทมนัสสสหคตจติ น้นั คอื สุขสหคตจติ เปน ความสขุ ทางกาย โสมนสั สสหคตจติ เปน ความสขุ ทางใจ ทกุ ขสหคตจิต เปน ความทกุ ขทางกาย โทมนสั สสหคตจิต เปนความทกุ ขทางใจ ๒. ข. วปิ ปฺ ยตุ ตฺ ํ มกี ี่อยาง คอื อะไรบา ง ? 51/2ส ตอบ ข. วิปฺปยุตตฺ ํ มี ๒ อยา ง คือ ๑. ทิฏ คตวิปฺปยุตฺตํ จติ ทไ่ี มประกอบดวยทฏิ ฐิ คอื ไมม คี วามเหน็ ผดิ ๒. าณวปิ ฺปยุตตฺ ํ จติ ทไ่ี มประกอบดวยปญ ญา คือ ไมม คี วามรู ๓. ข. คาํ วา วิ ฺาณํ มกี อี่ ยา ง คอื อะไรบา ง ? 43/1ส ทด่ี แี ละไมด ี ที่ดีและไมดี ตอบ วญิ ญาณํ มี ๕ อยา ง คือ ทีด่ ีและไมด ี ๑. จกขฺ วุ ิ ญฺ าณํ จิตทอ่ี าศยั จกั ขวุ ัตถุ เหน็ รปู ารมณ ทด่ี แี ละไมด ี ๒. โสตวิ ญฺ าณํ จิตทอ่ี าศยั โสตวตั ถุ ไดย ินเสียง ๓. ฆานวิฺญาณํ จติ ทอ่ี าศัยฆานวตั ถุ รกู ล่ิน ๔. ชวิ หาวิ ฺญาณํ จติ ทอี่ าศัยชวิ หาวตั ถุ รรู ส ดาวนโ หลดขอ มลู ไดจ ากขอ ความเพม่ิ เตมิ ท่ี youtube หรือท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่แี ปะไว)

จิต เจตสิก รูป นิพพาน ~ 43 ~ ๕. กายวิ ฺญาณํ จติ ทอี่ าศัยกายวตั ถุ รูโผฏฐพั ารมณ (ความเย็น-รอน ออน-แขง็ หยอ น-ตึง) ทดี่ ีและไมดี ๒. ในจาํ นวนจติ โดยยอ ๘๙ โดยพสิ ดาร ๑๒๑ นนั้ ผดิ กนั ตรงไหน และฌานจติ ทม่ี ีองคฌาน ๒ นนั้ มจี าํ นวนเทาใด ? คอื อะไรบา ง ? 43/1ส(1ข), 48/1ส, 53/1ส, 61/1ส, 61/2ส ตอบ จาํ นวนจิตโดยยอ ๘๙ โดยพิสดาร ๑๒๑ นัน้ ตา งกันท่ีโลกุตตรจิต คอื ในจิตโดยยอนั้น โลกตุ ตรจติ มี ๘ ในจิตโดยพสิ ดารน้นั โลกตุ ตรจติ มี ๔๐ และฌานจิตที่มอี งคฌาน ๒ นน้ั มี จํานวน ๓๔ คอื จตตุ ถฌานจติ ๑๑ ปญจมฌานจิต ๒๓ ๒. จงจาํ แนกจติ ๑๒๑ โดยชาตเิ ภทนยั และภมู เิ ภทนยั มาใหถกู ตอ ง ? 57/1ส ตอบ ชาตเิ ภทนัย มี ๔ ชาติ คอื ๑. อกศุ ลชาติ มี ๑๒ ดวง คอื โลภมูลจิต ๘ โทสมลู จิต ๒ โมหมลู จิต ๒ ๒. กศุ ลชาติ มี ๓๗ ดวง คือ มหากุศลจติ ๘ รปู าวจรกศุ ลจติ ๕ อรปู าวจรกุศลจิต ๔ มรรคจติ ๒๐ ๓. วิปากชาติ มี ๕๒ ดวง คอื อกุศลวปิ ากจิต ๗ อเหตุกกุศลวปิ ากจิต ๘ มหาวปิ ากจิต ๘ รปู าวจรวปิ ากจิต ๕ อรูปาวจรวิปากจิต ๔ ผลจติ ๒๐ ๔. กริยาชาติ มี ๒๐ ดวง คอื อเหตกุ กริยาจิต ๓ มหากริยาจิต ๘ รูปาวจรกริยาจติ ๕ อรปู าวจรกรยิ าจติ ๔ ภมู ิเภทนยั มี ๔ ภูมิ คอื ๑. กามภมู ิ มี ๕๔ ดวง คอื อกศุ ลจิต ๑๒ อเหตกุ จิต ๑๘ กามาวจรโสภณจติ ๒๔ ๒. รปู ภูมิ มี ๑๕ ดวง คอื รูปาวจรกศุ ลจิต ๕ รปู าวจรวิปากจิต ๕ รปู าวจรกริยาจิต ๕ ๓. อรูปภมู ิ มี ๑๒ ดวง คือ อรูปาวจรกศุ ลจติ ๔ อรปู าวจรวิปากจิต ๔ อรปู าวจรกริยาจิต ๔ ๔. โลกตุ ตรภูมิ มี ๔๐ ดวง คือ มรรคจติ ๒๐ ผลจิต ๒๐ ๑. ข. ใหจ าํ แนกอกุศลจิต ๑๒ โดยเวทนาเภทนัย สัมปโยคเภทนัย สงั ขารเภทนยั ? 44/2ส(2ข), 48/1ส ตอบ ข. จาํ แนกอกศุ ลจติ ๑๒ โดยเวทนาเภทนยั คือ โสมนัสสหคต ๔ โทมนัสสหคต ๒ อุเปกขาสหคต ๖ รวมเปนอกุศลจติ ๑๒ จําแนกอกศุ ลจติ ๑๒ โดยสมั ปโยคเภทนยั คอื สมั ปยุตต ๘ วปิ ปยตุ ต ๔ รวมเปน อกุศลจิต ๑๒ จําแนกอกุศลจติ ๑๒ โดยสงั ขารเภทนัย คอื อสังขาริก ๗ สสงั ขารกิ ๕ รวมเปนอกุศลจติ ๑๒ ๓. ในโลกตุ ตรจติ ๔๐ นนั้ มสี ังคหนยั อยกู นี่ ยั คอื อะไรบา ง ? 43/2ส ตอบ ในโลกตุ ตรจติ ๔๐ มสี งั คหนยั ๕ นัย คือ จํานวนเจตสิก ๓๖ ที่ประกอบใน ปฐมฌานจติ ๘ นับเปน ๑ นยั จาํ นวนเจตสิก ๓๕ ที่ประกอบใน ทุตยิ ฌานจติ ๘ นบั เปน ๑ นัย จํานวนเจตสกิ ๓๔ ที่ประกอบใน ตตยิ ฌานจติ ๘ นบั เปน ๑ นัย จาํ นวนเจตสิก ๓๓ ท่ปี ระกอบใน จตตุ ถฌานจิต ๘ นับเปน ๑ นัย จํานวนเจตสกิ ๓๓ ท่ปี ระกอบใน ปญ จมฌานจติ ๘ นับเปน ๑ นัย ดาวนโหลดขอ มลู ไดจ ากขอความเพ่มิ เติมที่ youtube หรอื ท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่แี ปะไว)

จติ เจตสกิ รปู นิพพาน ~ 44 ~ ๓. จงจาํ แนกฌานจติ ทมี่ อี งคฌ าน ๒ โดยชาตเิ ทนยั โลกเภทนัย เทนาเภทนยั ? 44/1ส รวม ๓๔ ตอบ จาํ แนกฌานจติ ทมี่ ีองคฌาน ๒ โดยชาตเิ ภทนัย คือ กุศลชาติ ๑๔ รวม ๓๔ วปิ ากชาติ ๑๔ รวม ๓๔ กริยาชาติ ๖ จําแนกฉานจติ ทม่ี ีองคฌาน ๒ โดยโลกเภทนัย คือ โลกยี จิต ๑๘ โลกตุ ตรจิต ๑๖ จําแนกฌานจิตทม่ี อี งคฌาน ๒ โดยเวทนาเภทนัย คอื โสมนัสสหคตจติ ๑๑ อุเบกขาสหคตจิต ๒๓ ๒. ก. ในอโสภณจิต ๓๐ ดวงนนั้ จติ ทเ่ี ปน อุเบกขาสหคตจติ มกี ด่ี วง คอื อะไรบา ง ? 45/2ส ตอบ ก. มี ๒๐ ดวงคอื โลภมลู อุเบกขา ๔ โมหมูลจติ ๒ อเหตกุ อเุ บกขา ๑๔ ๒. ก. โสภณจติ ทเ่ี ปน อเุ บกขาดว ย วปิ ปยตุ ตด ว ย สสงั ขารกิ ดว ย มจี ํานวนเทา ไร คอื อะไรบา ง ? 45/1ส, 50/2ส, 59/1ส, 60/1ส ตอบ ก. มี ๓ ดวง คอื มหากุศลจิตดวงท่ี ๘ มหาวิปากจิตดวงท่ี ๘ มหากรยิ าจติ ดวงท่ี ๘ ๒. ข. ในบรรดาฌานจติ ๖๗ นนั้ เปน กศุ ลชาติเทา ใด วปิ ากชาตเิ ทา ใด กรยิ าชาตเิ ทาใด ? 45/1ส, 46/2ส(2ก), 43/2ส, 50/2ส, 60/1ส ตอบ ข. ในบรรดาฌานจิต ๖๗ นั้น เปนกุศลชาติ ๒๙ เปน วปิ ากชาติ ๒๙ เปนกรยิ าชาติ ๙ เจตสกิ ๓. ก. จงแปลคาถาดังตอ ไปน้ี ? 46/2ส เอกปุ ปฺ าทนโิ รธา จ เอกาลมฺพนวตถฺ กุ า เจโตยตุ ฺตา ทวฺ ิปฺ าส ธมมฺ า เจตสกิ า มตา ? ตอบ ก. แปลคาถาดงั นีค้ ือ นกั ศึกษาท้งั หลายพงึ ทราบ ธรรมชาติของเจตสกิ ซึ่งมจี ํานวน ๕๒ ดวง ท่ี ประกอบกบั จิต มีลกั ษณะดงั นี้ คอื ๑. เกิดพรอ มกับจิต ๒. ดบั พรอ มกบั จิต ๓. มีอารมณอยา งเดยี วกันกับจิต ๔. มีท่อี าศยั อยางเดียวกันกับจิต ฯ ๔. ก. สัพพจติ ตสาธารณเจตสกิ มีเทา ใด คอื อะไรบา ง ? 43/1ส ข. ปกณิ ณกเจตสิกมเี ทา ไร คอื อะไรบา ง ค. โมจตกุ เจตสกิ มเี ทาไร คอื อะไรบา ง ฆ. โทจตกุ เจตสกิ มีเทาไร คอื อะไรบา ง ง. วริ ตเี จตสกิ มเี ทา ไร คอื อะไรบา ง จ. ใหแ สดงธรรมชาติของปญ ญาเจตสกิ วาอยา งไร และประกอบกบั จิตเทา ไร คืออะไรบา ง ? 43/1ส ตอบ ก. มี ๗ ดวง คือ ผสั สะ เวทนา สัญญา เจตนา เอกคั คตา ชีวติ ินทรยี  มนสกิ าร ข. มี ๖ ดวง คอื วิตก วจิ าร อธิโมกข วิริยะ ปติ ฉันทะ ค. มี ๔ ดวง คอื โมหะ อหิรกิ ะ อโนตตัปปะ อทุ ธัจจะ ฆ. มี ๔ ดวง คอื โทสะ อิสสา มัจฉริยะ กกุ กจุ จะ ดาวนโหลดขอมลู ไดจ ากขอ ความเพิ่มเติมที่ youtube หรอื ท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทีแ่ ปะไว)

จิต เจตสกิ รูป นิพพาน ~ 45 ~ ง. มี ๓ ดวง คอื สมั มาวาจา สัมมากัมมันตะ สมั มาอาชวี ะ จ. ปญญา ธรรมชาติท่รี ูสภาพธรรมโดยท่ัว ๆ ไปตามความเปน จรงิ และประกอบกับจิตได ๔๗ หรือ ๕๙ ดวง คอื มหากุศลญาณสมั ปยุตตจติ ๔ มหาวิบากญาณสัมปยตุ ตจติ ๔ มหากริยาญาณสมั ปยตุ ตจติ ๔ มหัคคตจติ ๒๗ โลกุตตรจติ ๘ หรือ ๔๐ ๓. ก. วิตกเจตสกิ ประกอบไดใ นจติ เทา ไร ? คอื อะไรบา ง ? 57/2ส ข. วิจารเจตสกิ ประกอบไดใ นจติ เทา ไร ? คอื อะไรบา ง ? 57/2ส ค. ปต เิ จตสกิ ประกอบไดในจติ เทา ไร ? คอื อะไรบาง ? 57/2ส ตอบ ก. วติ กเจตสกิ ประกอบไดในจิต ๕๕ ดวงคอื กามจติ ๔๔ (เวน ทวปิ ญ จวญิ ญาณจิต ๑๐) ปฐมฌานจิต ๑๑ ข. วจิ ารเจตสกิ ประกอบไดในจติ ๖๖ ดวง คอื กามจติ ๔๔ (เวน ทวปิ ญ จวิญญาณจติ ๑๐) ปฐมฌานจติ ๑๑ ทตุ ยิ ฌานจิต ๑๑ ค. ปติเจตสกิ ประกอบไดในจิต ๕๑ ดวง คือ กามโสมนัสสหคตจิต ๑๘ ปฐมฌานจิต ๑๑ ทุติย ฌานจติ ๑๑ ตตยิ ฌานจิต ๑๑ ๓. ข. ปกณิ ณกเจตสกิ มีกดี่ วง คอื อะไรบา ง และดวงไหนไมป ระกอบกบั โมหมลู จติ ๒ ? 45/1ส, 50/2ส ตอบ ข. มี ๖ ดวง คือ วติ ก วจิ าร อธิโมกข วิรยิ ะ ปต ิ ฉันทะ, ปติ และ ฉนั ทะ ไมป ระกอบกับโมหมลู จติ ๒ ๒. ข. ใหแ สดงธรรมชาตขิ องอปั ปมญั ญาเจตสกิ ๒ มาโดยลาํ ดบั ? 49/2ส ตอบ ข. แสดงธรรมชาตขิ องอัปปมัญญาเจตสิก ๒ กรณุ า ธรรมชาติทีมคี วามสงสารตอ ทกุ ขิตสตั ว คือ ผทู ี่กาํ ลังไดรับความลาํ บากอยู หรอื จะไดรบั ความลําบากในกาลขางหนา มุทติ า ธรรมชาตทิ ่มี คี วามยนิ ดีตอ สุขิตสัตว คือ ผทู ก่ี าํ ลงั ไดร ับความสุข หรอื ผูทจี่ ะไดร บั ความสุขในกาลขางหนา ๓. จงแสดงสมั ปโยคนยั ในอกศุ ลเจตสกิ ๑๔ มาดู ? 49/2ส ตอบ แสดงสัมโยคนัยในอกศุ ลเจตสกิ ๑๔ โมจตกุ เจตสกิ ๔ ประกอบไดใ นอกุศลจิต ๑๒ ท้งั หมด โลภเจตสกิ ประกอบไดในโลภมลู จิต ๘ ทฏิ ฐิเจตสิก ประกอบไดในทิฏฐคิ ตสัมปยตุ ตจติ ๔ มานเจตสกิ ประกอบไดใ นทฏิ ฐคิ ตวิปปยตุ ตจติ ๔ โทจตกุ เจตสิก ๔ ประกอบไดในโทสมลู จติ ๒ ถที ุกเจตสิก ๒ ประกอบไดใ นอกศุ ลสสังขารกิ จิต ๕ วจิ กิ ิจฉาเจตสกิ ประกอบไดใ นวจิ ิกิจฉาสัมปยตุ ตจติ ๑ ดาวนโหลดขอ มลู ไดจ ากขอความเพม่ิ เตมิ ท่ี youtube หรอื ที่ Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทีแ่ ปะไว)

จติ เจตสกิ รปู นิพพาน ~ 46 ~ ๓. ค. โลภมลู จติ ๘ มเี จตสกิ ประกอบไดเ ทา ไร คอื อะไรบา ง ? 51/2ส(3ค), 52/2ส, 56/1ส, 57/1ส, 58/2ส, 61/1ส ตอบ ค. มี ๒๒ ดวงคอื อญั ญสมานเจตสิก ๑๓ โมจตกุ เจตสิก ๔ โลติกเจตสกิ ๓ ถีทกุ เจตสกิ ๒ ๓. ก. ในโทสมลู จติ ดวงที่ ๒ มเี จตสกิ ประกอบ ๒๒ ดวงนนั้ เปน อนยิ ตโยคเี จตสกิ เทา ไร เปน นิยตโยคเี จตสิกเทา ไร คอื อะไรบา ง ? 52/1ส, 53/2ส(3ค), 56/2ส, 58/1ส ตอบ ก. เปน อนยิ ตโยคีเจตสกิ ๕ ดวง คือ อสิ สา มจั ฉริยะ กกุ กุจจะ ถีนะ มิทธะ เปนนิยตโยคเี จตสกิ ๑๗ ดวง คือ อัญญสมานเจตสิก ๑๒ (เวน ปต)ิ , โมจตกุ ๔ โทสเจตสกิ ๑ ๓. ข. อกุศลเจตสกิ ท่ปี ระกอบในโลภมลู จิตโดยเฉพาะนนั้ มกี ด่ี วง คอื อะไรบา ง ? 47/1ส, 48/1ส(3ข), 52/2ส, 53/2ส, 54/2ส, 56/1ส, 57/1ส, 58/2ส46/2ส, 61/1ส ตอบ ข. มี ๓ ดวงคอื โลภะ ทิฏฐิ มานะ ๓. ข. เจตสกิ ทปี่ ระกอบในอกศุ ลจติ ไดท ัง้ หมด มจี าํ นวนเทา ไร คอื อะไรบาง ? 45/1ส(3ก), 45/2(2ข), 47/1ส(3ก), 48/1ส, 48/2ส, 50/1ส, 50/2ส(3ก), 51/1ส, 54/1ส, 55/1ส, 59/2ส, 60/1ส, 60/2ส, 61/2ส, 62/2ส(2ก) ตอบ ข. มี ๑๔ ดวง คอื สัพพจิตตสาธารณเจตสกิ ๗ วติ กเจตสกิ วจิ ารเจตสกิ วริ ิยเจตสิก โมจตุกะ ๔ ๓. ค. ในอเหตุกจติ ๑๘ ดวงนน้ั จติ ดวงไหนมเี จตสิกประกอบมากทสี่ ดุ และดวงไหนมเี จตสกิ ประกอบนอ ยทส่ี ดุ ? 45/1ส, 47/1ส, 48/1ส, 50/2ส, 59/2ส, 60/2ส(ข), 61/2ส, 62/2ส(2ข) ตอบ ค. ในอเหตุกจติ ๑๘ ดวงน้ัน จติ ดวงทีม่ เี จตสิกประกอบมากทส่ี ดุ คอื หสิตปุ ปาทจิต ๑ จิตดวงทม่ี เี จตสิกประกอบนอ ยที่สดุ คือ ทวิปญ จวิญญาณจิต ๑๐ ๓. ค. อกศุ ลเจตสกิ ทปี่ ระกอบกบั สมั ปยตุ ตจติ ไมป ระกอบกบั วปิ ปยตุ ตจติ นน้ั มเี ทา ไร คอื อะไรบา ง ? 48/2ส, 50/2ส, 51/1ส(3ค), 54/1ส, 55/1ส, 60/1ส, 62/2ส(3ข) ตอบ ค. มี ๖ ดวงคือ ทฏิ ฐเิ จตสกิ ๑ โทจตุกเจตสกิ ๔ วิจกิ ิจฉาเจตสิก ๑ ๓. ก. ในจติ ๑๒๑ นนั้ จติ ดวงไหนทมี่ เี จตสกิ ประกอบไดม ากที่สุด มจี าํ นวนเจตสิกเทา ใด ? 46/1ส ตอบ ก. ในจติ ๑๒๑ นัน้ จิตที่มเี จตสกิ ประกอบไดมากทีส่ ดุ มี ๒ ดวง คือ มหากุศลจิตดวงที่ ๑ กับดวงท่ี ๒ มเี จตสกิ ประกอบ ๓๘ ดวง คอื อัญญสมานเจตสกิ ๑๓ โสภณเจตสิก ๒๕ ๓. ข. เจตสิกทป่ี ระกอบกบั โลกยี จติ ไดทง้ั หมดนน้ั มจี าํ นวนเทา ไร คอื อะไรบา ง ? 46/2ส, 51/2ส(3ก), 52/1ส, 52/2ส(3ก), 53/2ส(3ก), 54/2ส(3ก), 56/1ส, 56/2ส, 57/1ส(3ก), 58/1ส, 58/2ส, 61/1ส(3ก) ตอบ ข. มจี ํานวน ๗ ดวง คือ สัพพจติ ตสาธารณเจตสกิ ๗ ๒. ข. จงแสดงสังคหนยั ของจติ ดงั ตอ ไปน้ี โลภมลู จติ ดวงที่ ๑ มหากศุ ลจติ ดวงท่ี ๕ ? 52/1ส ๓. ก. ในโลภมูลจติ ดวงที่ ๑ มเี จตสกิ ประกอบไดเ ทา ไรคอื อะไรบา ง ? 49/1ส ข. ในโทสมลู จติ ดวงท่ี ๑ มเี จตสกิ ประกอบไดเ ทาไรคอื อะไรบาง ? 49/1ส ดาวนโ หลดขอ มลู ไดจ ากขอ ความเพิม่ เตมิ ที่ youtube หรอื ท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ที่แปะไว)

จิต เจตสิก รูป นิพพาน ~ 47 ~ ๔. ใหแ สดงสงั คหนยั ในจติ ดังตอไปนม้ี าดูวา มเี จตสกิ ประกอบไดเ ทา ไร คอื อะไรบา ง ? 50/1ส ก. โลภมลู จติ ดวงที่ ๑ ข. ทวิปญจวิญญาณจติ ๑๐ ค. มหากศุ ลจติ ดวงที่ ๑ ง. รปู าวจรปฐมฌานจติ ๓ จ.โลกตุ ตรปฐมฌานจติ ๘ ตอบ ข. โลภมูลจติ ดวงท่ี ๑ มเี จตสิกประกอบ ๑๙ ดวง คือ อญั ญสมานเจตสกิ ๑๓ โมจตุกเจตสิก ๔ โลภเจตสกิ ๑ ทิฏฐเิ จตสิก ๑ มหากุศลจติ ดวงท่ี ๕ มเี จตสกิ ประกอบ ๓๗ ดวง คือ อัญญสมานเจตสกิ ๑๒ เวนปต เิ จตสิก โสภณเจตสกิ ๒๕ ข. ในโทสมูลจิตดวงท่ี ๑ มีเจตสกิ ประกอบได ๒๐ ดวง คอื อญั ญสมานเจตสกิ ๑๒ ( เวนปติ ) โมจตกุ เจตสิก ๔ โทจตุกเจตสิก ๔ ข. ทวปิ ญจวญิ ญาณจิต ๑๐ มเี จตสกิ ประกอบได ๗ ดวง คอื สัพพจิตตสาธารณเจตสกิ ๗ ค. มหากศุ ลจิตดวงที่ ๑ มีเจตสิกประกอบได ๓๘ ดวง คือ อญั ญสมานเจตสกิ ๑๓ โสภณเจตสิก ๒๕ ง. ปฐมฌานจติ ๓ มเี จตสกิ ประกอบได ๓๕ ดวง คอื อัญญสมานเจตสิก ๑๓ โสภณเจตสกิ ๒๒ (เวน วรี ติ ๓) จ. ปฐมฌานจติ ๘ มเี จตสิกประกอบได ๓๖ ดวง คอื อญั ญสมานเจตสกิ ๑๓ โสภณเจตสิก ๒๓ (เวน อัป.๒) ๓. ข. เจตสกิ ทป่ี ระกอบกบั จติ ไดน อ ยทส่ี ดุ มกี ด่ี วงคืออะไรบา ง และประกอบกบั จติ อะไรบา ง? 46/1ส ตอบ ข. เจตสกิ ท่ีประกอบกับจติ ไดนอ ยที่สุด มี ๑ ดวงคอื วจิ กิ จิ ฉาเจตสิก และประกอบกับวิจกิ ิจฉาสัมปยตุ ตจิต ๓. ก. คาํ วา “นยิ ตโยคีเจตสกิ ” และ “อนยิ ตโยคเี จตสกิ ” หมายความวา อยางไร มจี ํานวนเทา ไร อะไรบาง ? 63ส ตอบ ก. คําวา นยิ ตโยคเี จตสิก หมายความวา เจตสกิ ท่ปี ระกอบไดแ นน อน มี ๔๑ ดวง คือ  คาํ วา อนิยตโยคเี จตสิก หมายความวา เจตสกิ ที่ประกอบไมแ นนอน มี ๑๑ ดวง คอื  ๓. ก. คาํ วา “นยิ ตโยค”ี หมายความวา อยางไร มีจาํ นวนเทา ไรคอื อะไรบา ง ? 48/2ส, 59/1ส(2ข) ตอบ ก. คําวา “นยิ ตโยค”ี หมายความวา เจตสกิ ที่ประกอบไดแ นน อน มี ๔๑ ดวง คือ อัญญสมานเจตสิก ๑๓ โมจตุกเจตสกิ ๔ โลภเจตสิก ๑ ทิฏฐิเจตสกิ ๑ โทสเจตสิก ๑ วจิ กิ ิจฉาเจตสกิ ๑ โสภณเจตสกิ ๒๐ (เวน วริ ตีเจตสิก ๓ อปั ปมัญญาเจตสิก ๒) ๓. คาํ วา อนยิ ตโยคีเจตสกิ หมายความวา อยา งไร มจี าํ นวนเทา ไร คอื อะไรบา ง ? 45/1ส(2ค), 50/1ส(2ก), 50/2ส(2ค), 51/1ส(3ก), 53/1ส(3ก), 54/1ส(3ก), 55/1ส(3ก), 62/1ส, 62/2ส และใหแ สดงการจาํ แนกโดยนานากทาจิ สหกทาจิ และกทาจิ มาดู ? 44/2ส ๓. จงตอบคาํ ถามตอ ไปนี้ ก. คําวา “อนยิ ตโยค”ี หมายความวา อยางไร มจี ํานวนเทา ไรคอื อะไรบา ง ? 60/1ส(3ก) ตอบ คาํ วา อนยิ ตโยคีเจตสกิ หมายความวา เปนเจตสกิ ที่ประกอบกบั จติ ไมแ นน อน มีจํานวน ๑๑ ดวง คือ มานเจตสกิ ๑ อสิ สาเจตสิก ๑ มจั ฉริยเจตสกิ ๑ กกุ กุจจเจตสิก ๑ ถีทกุ เจตสกิ ๒ ดาวนโ หลดขอมลู ไดจ ากขอความเพม่ิ เตมิ ที่ youtube หรอื ท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ทแี่ ปะไว)

จิต เจตสกิ รปู นิพพาน ~ 48 ~ วริ ตเี จตสกิ ๓ อัปปมญั ญาเจตสิก ๒ อนยิ ตโยคเี จตสกิ ทีเ่ ปน นานากทาจิเจตสกิ มี ๘ ดวง คือ อิสสา ๑ มัจฉรยิ ะ ๑ กุกกุจจะ ๑ วิรตี ๓ อัปปมัญญา ๒ อนิยตโยคเี จตสิกทเ่ี ปนสหกทาจิเจตสิก มี ๒ ดวง คอื ถนี ะ และ มทิ ธะ อนยิ ตโยคีเจตสิกทเ่ี ปน กทาจเิ จตสกิ มี ๑ ดวง คอื มานเจตสิก ๑ ๓. ข. คาํ วา “นานากทาจเิ จตสกิ ” “กทาจเิ จตสกิ ” และ “สหกทาจเิ จตสกิ ” หมายความวา อยางไร มจี ํานวน เทาไร อะไรบา ง ? 63ส ตอบ ข. คําวา นานากทาจิเจตสิก หมายความวา เจตสิกทปี่ ระกอบไดเ ปนบางคร้งั บางคราวและไมประกอบ พรอมกนั มี ๘ ดวง คอื อสิ สา มัจฉรยิ ะ กกุ กุจจะ สัมมาวาจา สัมมากมั มันตะ สมั มาอาชีวะ กรุณา มทุ ติ า คําวา กทาจเิ จตสกิ หมายความวา เจตสกิ ทีป่ ระกอบได เปนบางครั้งบางคราว มี ๑ ดวง คือ มานะ คําวา สหกทาจเิ จตสกิ หมายความวาเจตสกิ ทป่ี ระกอบไดเปนบางครัง้ บางคราว แตพ รอ มกัน มี ๒ ดวง คอื ถินะ มิทธะ ๓. ข. จงจาํ แนกอนยิ ตโยคีเจตสกิ โดย นานากทาจเิ จตสกิ กทาจเิ จตสกิ และสหกทาจเิ จตสกิ ? 53/1ส, 62/1ส ตอบ ข. นานากทาจเิ จตสกิ มี ๘ คือ อิสสา มจั ริยะ กุกกุจจะ วริ ตีเจตสิก ๓ อัปปมญั ญาเจตสกิ ๒ กทาจิเจตสกิ มี ๑ คือ มานะ สหกทาจเิ จตสิก มี ๒ คอื ถีนะ มิทธะ รปู ปรมตั ถ ๔. ใหแ สดงคาถารูปปรมัตถ พรอ มคาํ แปล? 47/2ส, 53/1ส, 53/2ส, 55/1ส, 55/2ส(3), 57/2ส, 58/1ส, 59/2ส, 60/1ส ๔. การแสดงคาถารปู ปรมัตถน แี้ บง ออกเปน กน่ี ยั คอื อะไรบา ง ใหแ สดงมาพรอ มความหมาย ? 44/2ส, 49/1ส ๓. ใหแสดงคาถาท่แี สดงการสงเคราะหร ปู ๕ นยั พรอ มทัง้ คาํ แปล ? 45/2ส ตอบ แสดงคาถารปู ปรมัตถ / แสดงคาถาการสแดงสงเคราะหรปู ๕ นัย พรอ มคําแปล สมุทฺเทสา วภิ าคา จ สมฏุ านา กลาปโต ปวตตฺ กิ กฺ มโต เจติ ปฺจธา ตตถฺ สงคฺ โห การแสดงสงเคราะหร ูปในปรจิ เฉทน้ี พระอนรุ ทุ ธาจารยแ สดงเปน ๕ นัย คือ ๑. รปู สมุทเทสนัย การแสดงรปู โดยสงั เขป ๒. รปู วภิ าคนยั การจําแนกรูปโดยพิสดาร ๓. รปู สมฏุ ฐานนัย การแสดงสมุฏฐานของรูป ๔. รปู กลาปนยั การแสดงรปู ทเ่ี กิดขึ้นเปนหมวด ๆ ๕. รปู ปวตั ตกิ กมนยั การแสดงความเกิดขึน้ พรอมดวยความดบั ของรปู ตามลาํ ดับ ๔. รปู มีจาํ นวนเทา ไร คอื อะไรบา ง ใหบ อกชอ่ื ของรปู เหลา นนั้ มาตามลาํ ดบั ฯ ? ดาวนโหลดขอ มลู ไดจ ากขอ ความเพม่ิ เติมท่ี youtube หรือท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่แี ปะไว)

จิต เจตสกิ รูป นิพพาน ~ 49 ~ 54/2ส, 56/2ส, 60/2ส, 61/1ส, 61/2ส ตอบ รูปมจี าํ นวน ๒๘ คือ ปฐวี อาโป เตโช วาโย จักขปุ สาท โสตปสาท ฆานปสาท ชิวหาปสาท กายปสาท รูปารมณ สัททารมณ คันธารมณ รสารมณ โผฏฐพั พารมณ อิตถีภาวะ ปรุ สิ ภาวะ หทยะ ชวี ิตะ อาหาระ ปริจเฉทะ กายวิญญตั ิ วจีวิญญตั ิ ลหุตา มุทตุ า กัมมัญญตา อปุ จยะ สนั ตติ ชรตา อนิจจตา ๔. ก. สขุ มุ รปู หมายความวา อยา งไร มีเทา ไร คอื อะไรบา ง ? 46/2ส, 50/1ส(5ก), 50/2ส, 51/1ส, 51/2ส, 62/2ส ตอบ ก. สขุ มุ รปู หมายความวา รูปละเอียด หมายถงึ รูปท่ีไมป รากฏชดั มี ๑๖ ไดแก อาโป ๑ ภาวรปู ๒ หทยรูป ๑ ชีวิตรปู ๑ อาหารรูป ๑ ปรจิ เฉทรปู ๑ วญิ ญัตริ ปู ๒ วกิ ารรปู ๓ ลักขณรปู ๔ ๔. รปู ๒๘ นั้น จัดเปน ประเภทใหญ มเี ทา ไร คืออะไรบา ง ? และเมอื่ จดั ประเภทเลก็ มเี ทา ไร คอื อะไรบา ง ? 45/1ส, 48/1ส, 48/2ส, 52/1ส ตอบ รูป ๒๘ น้ัน เมือ่ จดั เปน ประเภทใหญ แลว มี ๒ คือ นิปผันนรปู ๑๘ อนปิ ผนั นรปู ๑๐ และเม่ือจัดเปนประเภทเล็กแลว มี ๑๑ คอื ๑. มหาภตู รปู ๔ ๘. ปริจเฉทรูป ๑ ๒. ปสาทรูป ๕ ๙. วญิ ญตั ิรูป ๒ ๓. วสิ ยรปู ๗ หรือ ๔ ๑๐. วิการรปู ๕ หรือ ๓ อนิปผันนรูป ๑๐ ๔. ภาวรูป ๒ นปิ ผนั นรูป ๑๘ ๑๑. ลักขณรปู ๔ ๕. หทยรูป ๑ ๖. ชีวติ รูป ๑ ๗. อาหารรูป ๑ ๔. ใหแ สดงองคธ รรมของมหาภตู รปู ๔ และปสาทรปู ๕ ? 44/2ส ๔. ใหแ สดงธรรมชาติของรปู ดงั นี้ ? 43/2ส, 46/1ส ปถวี, อาโป, เตโช, วาโย, จกั ขปุ สาท, รปู ารมณ, กายวญิ ญตั ,ิ ชรตา, อนจิ จตา ? 43/2ส, 46/1ส ปถวี, จกั ขปุ สาท, รปุ ารมณ, อติ ถภี าวะ, หทยะ ? 62/1ส ๕. ก. ใหแ สดงองคธ รรมของมหาภตู รปู ๔ ตามลาํ ดบั ? 43/1ส ตอบ มหาภตู รปู ๔ คอื ๑. ปฐวี ไดแก รปู ทเี่ ข็งและออน ๒. อาโป ไดแ ก รปู ทไ่ี หลและเกาะกมุ ๓. เตโช ไดแก รูปทเ่ี ยน็ และรอน ๔. วาโย ไดแก รปู ทหี่ ยอ นและตงึ ปสาทรปู ๕ คอื ๑. จักขุปสาท ไดแ ก ความใสทีส่ ามารถรับรูปารมณได ๒. โสตปสาท ไดแ ก ความใสทีส่ ามารถรับสัททารมณได ๓. ฆานปสาท ไดแ ก ความใสที่สามารถรับคันธารมณไ ด ๔.ชิวหาปสาท ไดแก ความใสท่สี ามารถรับรสารมณได ดาวนโหลดขอมลู ไดจ ากขอความเพิม่ เติมท่ี youtube หรอื ท่ี Line/fb ID: Kanrasi Sengking (ตาม link ท่แี ปะไว)