บทนำ� เป็นความขัดแย้งระดับโลกที่เกิดขึ้นตั้งแต่ พ.ศ. 2457 (ค.ศ. 1914) ถึง พ.ศ. 2461 (ค.ศ. 1918) ระหว่างฝ่ายสัมพันธมิตร และฝ่ายมหาอำ�นาจกลาง ซึ่งไม่เคยปรากฏสงคราม ขนาดใหญ่ที่มีทหารหรือสมรภูมิเกี่ยวข้องมากขนาดนี้มาก่อน(อังกฤษ: World War I หรือ First World War) หรือเป็นที่รู้จักกันว่า “สงครามครั้งยิ่งใหญ่” (อังกฤษ: Great War) หรือ “สงครามเพื่อยุติสงครามทั้งมวล” (อังกฤษ: War to End All Wars) โดยพบว่ามีทหาร กว่า 70 ล้านคนมีส่วนร่วมในการรบ รวมไปถึงชาวยุโรปอีกกว่า 60 ล้านคน ผลจากสงคราม ทำ�ให้มีผู้เสียชีวิต บาดเจ็บและสูญหาย รวมกันไม่ต่ำ�กว่า 40 ล้านคน สงครามโลกครั้งที่หนึ่ง เป็นสงครามความขัดแย้งบนฐานการล่าอาณานิคมระหว่างมหาอำ�นาจยุโรปสองค่าย คือ ฝ่ายไตรพันธมิตร (Triple Alliance) ซึ่งประกอบไปด้วยเยอรมนี และอิตาลี กับฝ่าย (Triple Entente) ประกอบไปด้วยบริเตนใหญ่ ฝรั่งเศสและรัสเซีย 2 the Great War week4 chokanan.manjai -17 -2.15.indd 2 9/20/2020 5:27:55 PM
จดั ทำ�โดย นาย โชคอนนั ต์ มัน่ ใจ ช. 2 / 15 เลขที่ 17 รหัส นกั ศึกษา 41391 เหตผุ ลที่เลือกทำ� เร่ืองเกย่ี วกบั สงคราม เพราะ ผมอยากให้ผคู้ นรูเ้ เละตระหนักรู้ ถงึ สิ่งทคี่ นในอดตี ต้องพบเจอ การสูญเสีย ความคัดเเยง้ ที่เกดิ จากไฟ (สงคราม) เพราะ มันอาจจะเกิดข้ึนมาตอนไหนก็ได้ในยคุ สมัยของเราท่เี ปน็ อยู่นี้ทั้งเหตุการณ์ ไวรัสท่เี กิดข้นึ เหตกุ ารณค์ วามคดั เเย้ง เหตกุ ารณประทว้ ง ทีเ่ กิดขนึ้ ในตอนนี้ มนั อาจส่งผลใหเ้ กิดอะไรก็ได้ “ หากมีข้อผดิ พลากบางประการกระผมต้องขอโทษด้วยนะท่ีนี้ “ ฝ่ายในสงครามทผ่ี มชอบ คือ ฝา่ ยสัมพันธมิตร 3 the Great War week4 chokanan.manjai -17 -2.15.indd 3 9/20/2020 5:27:55 PM
สารบัญภาพ หนา้ ท่ี รูปเหตุการณ์ที่เกดิ ข้ึน 5 5 รูปเหตกุ ารณไ์ ขห้ วดั ใหญ่สเปน 6 การลอบปลงพระชนมอ์ ารช์ ดยุก 6 ไตรภาคี 7 ไตรพนั ธมติ ร 7 ฝ่ายมหาอำ�นาจกลาง 8 สนธิสญั ญาลอนดอน 9 ยทุ ธการสนามเพลาะ 10 สนธิสัญญาเบรสท์-ลีตอฟสก์ 10 สนธสิ ญั ญาแวร์ซาย 11 การปฏวิ ตั และ การก่อการกำ�เรบิ มากมาย บก๊ิ โฟร์ิ สภาพภมู ิประเทศหลงั การระดมยงิ ปืนใหญ่ระหว่าง 14 ยุทธการท่ีแม่นำ้ �ซอมม์ 15 16 การทัพบอลขา่ นหรอื เขตสงครามบอลขา่ น 17 โทรเลขซมิ แมร์มันน์ การรกุ ฤดูใบไม้ผลิ หรือ ยุทธการของไกเซอร์ สันนิบาตชาติ 4 the Great War week4 chokanan.manjai -17 -2.15.indd 4 9/20/2020 5:27:55 PM
สงครามโลกครงั้ ท่หี นึ่ง (องั กฤษ: World War I หรอื First World War) ยังเป็นที่ร้จู กั กนั คอื “สงครามโลกครง้ั แรก” หรือ “มหาสงคราม” (Great War) เปน็ สงครามทั่วโลกทีก่ ินเวลาจากวนั ที่ 28 กรกฎาคม ค.ศ. 1914 ถงึ 11 พฤศจิกายน ค.ศ. 1918 โดยถกู อธบิ ายอย่างใครค่ รวญว่าเป็น “สงครามเพือ่ ยุติสงครามท้ังหมด”มนั นำ�ไปสูก่ ารระดมพลบคุ ลากรทางทหารมากกว่า 70 ล้านนาย รวมท้ังชาวยุโรป 60 ล้านคน ทำ�ใหเ้ ป็นหนงึ่ ในสงครามขนาดใหญท่ ส่ี ุดในประวัติศาสตรน์ อกจาก น้ียังเป็นหนึ่งในความขัดแย้งที่อันตรายร้ายแรงที่สุดในประวัติศาสตรโดยมีผู้เสียชีวิตประมาณเก้า ลา้ นคนและพลเรอื นเสยี ชีวิต 13 ล้านคนอนั เป็นผลโดยตรงจากสงครามในขณะท่ีไดเ้ กิดการฆ่า ลา้ งเผ่าพนั ธแ์ุ ละการระบาดครง้ั ใหญข่ องไขห้ วัดใหญ่สเปนในปี ค.ศ. 1918 ทำ� ใหม้ ผี ู้เสียชีวติ อีก 17 - 100 ลา้ นคนท่ัวโลก เมอ่ื วนั ท่ี 28 มถิ นุ ายน ค.ศ. 1914 กฟั รโี ล ปรนิ ซปี ชาวเซริ บ์ บอรส์ เนยี นกั ชาตนิ ยิ มยโู กสลาฟ ไดล้ อบปลงพระชนม์ อาร์ ชดยกุ ฟรนั ซ์ แฟรด์ นี นั ท์ รชั ทายาทแหง่ ออสเตรยี -ฮงั การี ในเมอื งซาราเยโวไดน้ ำ�ไปสวู่ กิ ฤตการณเ์ ดอื นกรกฎาคมใน การตอบสนอง ออสเตรยี -ฮงั การไี ดย้ น่ื คำ�ขาดตอ่ เซอรเ์ บยี เมอ่ื วนั ท่ี 23 กรกฎาคม คำ�ตอบของเซอรเ์ บยี ไดล้ ม้ เหลวใน การสรา้ งความพงึ พอใจใหก้ บั ชาวออสเตรยี และทง้ั สองฝา่ ย ตา่ งไดเ้ ขา้ สสู่ งคราม ( รูปเหตกุ ารณ์ไขห้ วัดใหญ่สเปน ) เครือขา่ ยของพันธมติ รท่ปี ระสานกันไดข้ ยาย วิกฤตจากปัญหาทวิภาคีในคาบสมุทรบอลข่านจน ไปสปู่ ญั หาท่ีเก่ียวขอ้ งกบั สว่ นใหญข่ องยุโรป ใน เดือนกรกฎาคม ค.ศ. 1914 มหาอำ�นาจของยโุ รป ได้ถกู แบ่งออกเปน็ สองกลุม่ พนั ธมติ ร: ไตรภาคี ประกอบไปดว้ ยฝรง่ั เศสรสั เซยี และบริตชิ และ ไตรพันธมติ รของเยอรมนี ออสเตรีย-ฮังการี และอิตาลี ไตรพนั ธมติ ร เปน็ เพียงการป้องกัน โดยธรรมชาติทำ�ให้อิตาลีอยู่ห่างจากสงคราม จนถงึ เดอื นเมษายน ค.ศ. 1915 ( การลอบปลงพระชนม์อารช์ ดยกุ ) “ฟรนั ซ์ แฟร์ดนี นั ท์แหง่ ออสเตรี และโซฟ,ี ดัชเชสแหง่ โฮเอนิ แบร์ค” 5 the Great War week4 chokanan.manjai -17 -2.15.indd 5 9/20/2020 5:27:55 PM
เม่อื เข้ารว่ มกบั ฝ่ายสมั พนั ธมติ ร ภายหลังจากความสัมพนั ธก์ บั ออสเตรีย-ฮังการไี ดย้ ่ำ�แยล่ งรสั เซีย รูส้ กึ วา่ จำ�เปน็ ตอ้ งใหก้ ารสนบั สนนุ แก่เซอร์เบยี และอนุมัติการระดมพลทหารบางสว่ น ภายหลงั จาก ออสเตรีย-ฮังการีได้เข้ายึดครองกรุงเบลเกรดเมืองหลวงของเซอร์เบียเม่ือวันท่ี28กรกฎาคมการ ระดมพลทหารอย่างเต็มรูปแบบของรสั เซียไดถ้ กู ประกาศในช่วงคำ่ �ของวันท่ี30 กรกฎาคม วนั ตอ่ มา ออสเตรีย-ฮังการีและเยอรมนไี ด้ทำ�แบบเดยี วกัน ในขณะท่เี ยอรมนีไดเ้ รียกรอ้ งใหร้ สั เซียยกเลิกกา ระดมพลทหารภายในเวลาสิบสองชวั่ โมงเม่ือรัสเซียไม่ปฏบิ ตั ติ ามคำ�เรยี กร้อง เยอรมนีจึงประกาศ สงครามกับรัสเซียในวันที่ 1 สงิ หาคมเพอ่ื ให้การสนับสนุนแกอ่ อสเตรีย-ฮังการี ตามหลงั ด้วยในวนั ท่ี 6 สงิ หาคม ฝรั่งเศสได้สง่ั ให้ระดมพลทหารอยา่ งเต็มรูปแบบเพ่อื ให้การสนับสนุนแก่รสั เซยี เมอื่ วันที่ 2 สิงหาคม ไตรภาคี (องั กฤษ: Triple entente; มาจากภาษาฝรง่ั เศส entente หมายถงึ “ขอ้ ตกลง”) คือ ชื่อเรียกของพันธมิตร ระหวา่ งอังกฤษ ฝรัง่ เศส และรสั เซยี กอ่ นสงครามโลกครั้ง ท่หี นง่ึ เพือ่ เป็นพันธมิตรเพ่ือยับยั้งฝา่ ยมหาอำ�นาจกลาง และ ยังเป็นแผนการของฝรั่งเศสซ่ึงต้องการโอบล้อมจักรวรรดิ เยอรมัน พันธมิตรของอำ�นาจท้ังสามมีเพ่ิมมากข้ึนจากการทำ�ข้อตกลง หลายฉบบั กบั โปรตเุ กส ญ่ปี ุน่ สหรัฐอเมรกิ า และสเปน ทำ�ใหเ้ กดิ เป็นอำ�นาจทแ่ี ขง็ แกร่งเพอื่ ถว่ งดลุ ไตรพนั ธมติ ร อันประกอบด้วยเยอรมนี จักรวรรดอิ อสเตรยี -ฮงั การี และ อติ าลี ไตรพนั ธมติ ร เปน็ พนั ธมิตรทางการทหารระหว่างเยอรมนี ออสเตรีย-ฮังการีและอิตาลีซึ่งจัดตั้งขึ้นตั้งแต่ค.ศ.1882กระทั่ง สงครามโลกคร้ังท่ีหน่ึงอุบัติขึ้นในค.ศ.1914ประเทศภาคีให้ สัญญาจะช่วยเหลือกันในกรณีที่ถูกโจมตีจากรัฐมหาอำ�นาจอื่น อกี สองรฐั หรือในกรณีของเยอรมนีและอติ าลี หมายถึงการ โจมตีจากฝรัง่ เศสเพยี งประเทศเดียว ในแถลงการณเ์ พิม่ เตมิ อิตาลีระบุไว้ว่าข้อผูกพันของตนไม่อาจถือว่าเป็นการมุ่งต่อต้าน สหราชอาณาจักร ไม่นานหลงั จากตอ่ อายุพนั ธมิตรในเดอื น มิถนุ ายน ค.ศ. 1902 อติ าลไี ดข้ ยายการรบั ประกนั ท่ีคล้ายกนั ไปถึงฝรั่งเศสดว้ ยอย่างลบั ๆ เมือ่ เยอรมนีและออสเตรีย-ฮังการพี บว่าตนอยใู่ นสภาวะสงครามในเดอื นสิงหาคม ค.ศ. 1914 กับปรปกั ษ์ไตรภาคี ซง่ึ ประกอบดว้ ย อังกฤษ ฝรงั่ เศส และพันธมติ รของฝรัง่ เศส คอื รัสเซยี อติ าลมี ีข้อผกู พันจะตอ้ งให้การสนบั สนุนฝา่ ยมหาอำ�นาจกลาง แตอ่ ติ าลีไมไ่ ด้ เขา้ สู่สงครามเพราะไตรพันธมติ รเปน็ พันธมติ รทางทหารเพือ่ การป้องกัน และเยอรมนกี บั ออสเตรยี -ฮงั การเี ปน็ ฝ่ายรุกรานกอ่ น หลงั จากน้ัน อิตาลีเข้าร่วมสงครามโดยเขา้ กบั ฝา่ ยไตรภาคตี อ่ ตา้ นออสเตรยี -ฮงั การีในเดอื นพฤษภาคม ค.ศ. 1915 และเยอรมนีในเดือน สงิ หาคม ค.ศ. 1916 6 the Great War week4 chokanan.manjai -17 -2.15.indd 6 9/20/2020 5:27:55 PM
ยุทธศาสตร์ของเยอรมนีในการทำ� สงครามสองแนวรบกบั ฝรง่ั เศสและรสั เซยี คือ การรวบรวมกองทัพจำ�นวนมากในตะวันตกอย่างรวดเร็วเพื่อเอาชนะฝร่ังเศสภายในเวลาหกสัปดาห์ จากนน้ั ก็สปั เปล่ียนกองกำ�ลังไปยังทางตะวนั ออกกอ่ นที่รสั เซียจะระดมพลทหารได้อยา่ งเต็มที่ สงิ่ น้เี ป็นท่ีรจู้ กั กันในเวลาต่อมาคือ แผนชลเี ฟิน[18] เมอื่ วันท่ี 2 สงิ หาคม เยอรมนีได้เรียกร้องให้ เคล่อื นทัพผา่ นทางเบลเยยี มโดยเสรี ซึ่งเปน็ องคป์ ระกอบสำ�คญั ในการบรรลุชัยชนะอย่างรวดเร็ว ตอ่ ฝรงั่ เศสเมือ่ คำ�เรยี กรอ้ งไดถ้ ูกปฏเิ สธ กองทพั เยอรมันจึงบุกครองเบลเยยี มในวนั ท่ี 3 สงิ หาคม และประกาศสงครามกบั ฝร่ังเศสในวันเดยี วกัน รัฐบาลเบลเยยี มได้เรยี กร้องสนธิสัญญาลอนดอน ค.ศ. 1839 และเพ่ือใหส้ อดคล้องกับพันธกรณีภายใต้สนธิสัญญาฉบับน้ี บริตชิ จึงประกาศสงคราม กับเยอรมนี เมื่อวนั ที่ 4 สงิ หาคม เมอื่ วนั ท่ี 12 สิงหาคม บริติชและฝรงั่ เศสยงั ไดป้ ระกาศสงคราม กบั ออสเตรยี -ฮังการี เมอ่ื วันที่ 23 สิงหาคม ญ่ีปุ่นไดเ้ ข้าข้างกบั บริติช ได้เขา้ ยดึ ครองดินแดนของ เยอรมันในจนี และแปซฟิ กิ ในเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 1914 จกั รวรรดิออตโตมันไดเ้ ข้าสู่สงคราม โดยอยู่ฝ่ายมหาอำ�นาจกลาง ได้ทำ�การเปิดแนวรบในคอลเคซสั เมโสโปเตเมยี และคาบสมุทรไซ นาย สงครามเปน็ การสรู้ บกันใน (และดงึ ดูดเข้ามา) ดนิ แดนอาณานิคมของมหาอำ�นาจแตล่ ะฝ่าย ได้กระจายความขัดแย้งไปยงั แอฟริกาและท่วั โลก ฝ่ายภาคแี ละประเทศพนั ธมติ รต่างๆ กไ็ ด้กลาย เป็นที่รจู้ กั กนั คอื ฝ่ายสมั พนั ธมติ ร ในขณะทกี่ ารรวมกลุ่มของออสเตรีย-ฮังการี เยอรมนี และ ประเทศพนั ธมติ รตา่ งๆ ไดก้ ลายเป็นท่รี ้จู กั กนั คอื ฝ่ายมหาอำ�นาจกลาง ฝ่ายมหาอำ�นาจกลาง (องั กฤษ: Central Powers; เยอรมัน: Mittelmächte; ฮงั การ:ี Központi hatalmak; ตุรกี: İttifak Devletleri / Bağlaşma Devletleri; บลั แกเรยี : Централни сили) เปน็ กลมุ่ ประเทศมหาอำ�นาจและ เป็นพนั ธมติ รทางการทหารกลุม่ หนึ่งในทวปี ยุโรป ซึ่งรว่ มมือ กันตอ่ สูก้ ับฝ่ายสมั พันธมติ รในช่วงสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง นำ� โดยจักรวรรดเิ ยอรมัน จกั รวรรดิออสเตรยี -ฮังการี และ จกั รวรรดอิ อตโตมนั สนธสิ ญั ญาลอนดอน ค.ศ. 1839 หรือเรยี กสนธสิ ัญญาลอนดอนทหี่ นึง่ , อนุสัญญา ค.ศ. 9/20/2020 5:27:55 PM 1839, สนธสิ ญั ญาการแยกออกลอนดอน (London Treaty of Separation), สนธิสัญญา เบญจภาคี ค.ศ. 1839 (Quintuple Treaty of 1839) หรือสนธิสญั ญายส่ี ิบส่ีข้อ เป็นสนธิ สญั ญาซงึ่ มกี ารลงนามเมือ่ วันท่ี 19 เมษายน ค.ศ. 1839 ระหว่างคอนเสริ ์ตยุโรป (Con- cert of Europe) สหราชอาณาจักรเนเธอรแ์ ลนดแ์ ละราชอาณาจกั รเบลเยยี ม เปน็ ผลพวง โดยตรงจากสนธิสญั ญาสิบแปดขอ้ ค.ศ. 1831 ซง่ึ เนเธอรแ์ ลนด์ปฏิเสธไม่ลงนาม และเปน็ ผลของการเจรจาทกี่ ารประชมุ ลอนดอน ค.ศ. 1838–1839 ภายใต้สนธิสัญญาชาติยุโรปรับรองและรับประกันเอกราชและความเป็นกลางของเบลเยียม และยืนยันเอกราชของลักเซมเบิร์กส่วนที่ประชากรพูดภาษาเยอรมันข้อ7กำ�หนดให้ เบลเยยี มเปน็ กลางตลอดกาล และโดยการแสดงเจตนาเป็นนัย ผกู มดั ชาตผิ ู้ลงนามให้ พทิ กั ษค์ วามเป็นกลางน้นั ในกรณกี ารรกุ ราน 7 the Great War week4 chokanan.manjai -17 -2.15.indd 7
เยอรมนั ไดร้ กุ เข้าสู่ฝรัง่ เศสได้หยุดชะงักลงในยทุ ธการทม่ี าร์น และในชว่ งปลายปี ค.ศ. 1914 แนวรบด้านตะวันตกไดเ้ ข้าสสู่ งครามการบ่ันทอนกำ�ลงั โดยมีการขดุ แนวสนามเพลาะเป็นเสน้ ทาง ยาวท่มี ีการเปลีย่ นแปลงเพยี งเลก็ น้อยจนถงึ ปี ค.ศ. 1917 (แนวรบด้านตะวันออก ซง่ึ ตรงกัน ขา้ ม ซงึ่ ได้มีการแลกเปลย่ี นกนั โดยดินแดนขนาดใหญ่มาก) ในปี ค.ศ. 1915 อติ าลีไดเ้ ขา้ รว่ มกับ ฝา่ ยสัมพนั ธมิตรและเปิดแนวรบในเทอื กเขาแอลป์ บัลแกเรยี ได้เข้าร่วมกบั ฝา่ ยมหาอำ�นาจกลาง ในปี ค.ศ. 1915 และกรซี ได้เข้ารว่ มกับฝา่ ยสมั พันธมติ รในปี ค.ศ. 1917 ซ่ึงได้ขยายสงคราม ในคาบสมทุ รบอลข่าน สหรฐั อเมรกิ าในชว่ งแรกไดว้ างตัวเป็นกลาง แมว้ า่ จะยงั คงวางตัวเป็นก ลาง กไ็ ดก้ ลายเปน็ ผจู้ ัดส่งท่ีสำ�คญั ท่ีสุดในการสง่ วสั ดุสงครามใหก้ ับฝา่ ยสมั พันธมติ ร ในท้าย ทส่ี ุด ภายหลังจากการจมเรอื พาณิชยข์ องอเมริกันโดยเรอื ดำ�น้ำ�เยอรมนั คำ�ประกาศของเยอรมนวี ่า กองทัพเรือจะกลบั มาโจมตอี ย่างต่อเนือ่ งต่อการเดนิ เรือท่เี ปน็ กลาง และมกี ารเปิดเผยวา่ เยอรมนี ไดพ้ ยายามปลกุ ระดมใหแ้ ม็กซิโกริเร่ิมทำ�สงครามกับสหรฐั อเมรกิ า สหรัฐอเมริกาจึงประกาศ สงครามกบั เยอรมนี เมื่อวันท่ี 6 เมษายน ค.ศ. 1917 กองทพั อเมริกันทไี่ ดร้ บั การฝึกฝนซง่ึ ยงั ไม่ ได้เร่ิมออกเดนิ ทางไปยังแนวหน้าในจำ�นวนมากมาย จนกระทงั่ กลางปี ค.ศ. 1918 แตก่ องกำ�ลงั รบนอกประเทศอเมรกิ นั ซ่ึงท้ายทสี่ ดุ ก็มจี ำ�นวนทหารถึงสองลา้ นนาย ( ยุทธการสนามเพลาะ ) สงครามสนามเพลาะ รู้จกั กันในชือ่ สงครามพันธมิตร เป็นสงครามท่ีนาน ถึง 30 วันในชว่ งทีล่ ้อมเมอื งยัษริบ (ปัจจบุ ันคอื มะดนี ะฮ)์ โดยชาวอาหรบั และชาวยวิ โดยกองทพั สมาพนั ธม์ ีทหารประมาณ 10,000 นาย และทหาร ม้ากบั อูฐอกี 600 นายในขณะท่ีชาวมะดีนะฮ์มีทหารประมาณ 3,000 นาย ขาวมุสลิมได้ทำ�ตามศาสดามุฮัมหมัดให้ขุดสนามเพลาะตามคำ�แนะนำ�ของซัล มาน ฟารซี และปราการธรรมชาติในมะดนี ะฮ์ทำ�ให้ทหารม้า (รวมถงึ ม้าและ อฐู ) ของสมาพันธ์ไรป้ ระโยชน์ และได้ชักชวนเผา่ บนกู ุรอ็ ยเซาะฮใ์ หโ้ จมตี ฝ่ายมุสลมิ ทางตอนใต้ แต่อย่างไรก็ตาม แผนทางการทูตของมูฮัมหมัดได้ ทำ�ให้ฝ่ายสมาพันธ์แตกแยกโดยสน้ิ เชิง พรอ้ มกบั สภาพอากาศท่ีเลวรา้ ย ทำ�ให้สงครามน้ีสิ้นสุดลงหลังจากทช่ี าวมักกะฮ์แพ้สงครามแลว้ พวกเขาสญู เสียทง้ั การคา้ ขายและศักด์ิศรี 8 the Great War week4 chokanan.manjai -17 -2.15.indd 8 9/20/2020 5:27:56 PM
สนธิสญั ญาเบรสท-์ ลตี อฟสก์ เป็นสนธิสญั ญาสนั ติภาพท่ลี งนามเมอ่ื วนั ที่ 3 มีนาคม ค.ศ. 1918 ระหว่างรฐั บาลบอลเชวิคใหม่แห่งโซเวยี ตรสั เซยี กบั ฝา่ ยมหาอำ�นาจกลาง (เยอรมนี ออสเตรีย-ฮังการี บลั แกเรียและจกั รวรรดิ ออตโตมัน) ซ่ึงยตุ ิการเขา้ รว่ มสงครามโลกครัง้ ท่หี น่ึงของรัสเซีย มกี ารลง นามสนธสิ ัญญาท่ีเบรสท-์ ลตี อฟสก์ (หลัง ค.ศ. 1945 ชอ่ื เบรสต)์ หลัง การเจรจาสองเดือน สนธิสญั ญาบังคบั ตอ่ รัฐบาลบอลเชวิคโดยกองทพั เยอรมันและออสเตรียขู่รุกเพม่ิ ตามสนธสิ ญั ญา โซเวียตรัสเซยี สละขอ้ ผูกมัดท้งั หมดของจกั รวรรดิรัสเซียต่อพนั ธมิตรไตรภาคี ในสนธิสญั ญาน้ี บอลเชวิครสั เซียยอมโอนรัฐบอลติกให้เยอรมนี เจตนาใหเ้ ป็นเมอื งขน้ึ ของเยอรมนีภายใตเ้ จ้านอ้ ย (princeling) เยอรมนั รสั เซยี ยังยอมโอนจังหวัดมณฑลคาส์ในเซาท์คอเคซัสให้จกั รวรดอิ อตโตมันและรบั รองเอกราชของยูเครน ยงิ่ ไปกว่านน้ั รัสเซียตกลงจ่ายคา่ ปฏิกรรมหกพนั ล้านมารก์ ทองคำ�เยอรมนั นักประวัติศาสตร์ สเปนเซอร์ ทกั เคอร์ (Spencer Tucker) เขยี นว่า “เสนาธกิ ารเยอรมนั สรปุ เงื่อนไขโหดรา้ ยเปน็ พิเศษซึง่ ทำ�ใหแ้ ม้แต่ผูเ้ จรจาเยอรมนั ยงั ตกใจ”[2] ไมม่ กี ารกล่าวถงึ คองเกรสโปแลนด์ ในสนธสิ ญั ญา เพราะฝา่ ยเยอรมนั ปฏิเสธรับรองการดำ�รงอยู่ของผ้แู ทนโปแลนด์ ซงึ่ นำ�ส่กู ารประท้วงของโปแลนด์[3] เมื่อภายหลงั ฝ่ายเยอรมันรอ้ งทกุ ข์ว่าสนธสิ ัญญาแวร์ซาย ค.ศ. 1919 โหดรา้ ยตอ่ พวกตน ฝา่ ยสัมพันธมติ ร (และนักประวัติศาสตรท์ ี่ถือฝ่าย สัมพันธมิตร) ตอบวา่ เงอ่ื นไขน้ันเบาวา่ เบรสท์-ลีตอฟสก์ สนธสิ ญั ญาดงั กลา่ วสน้ิ สดุ อย่างชะงดั ในเดอื นพฤศจิกายน ค.ศ. 1918 เม่ือ เยอรมนียอมจำ�นนต่อฝา่ ยสัมพนั ธมติ ร ทว่า ในขณะเดียวกัน ก็ให้ความโลง่ ใจบา้ งแก่บอลเชวิคซึ่งต่อส้ใู นสงครามกลางเมอื งรัสเซยี โดยการบอกเลกิ การอ้างสทิ ธข์ิ องรสั เซยี เหนอื โปแลนด์ ฟนิ แลนด์ เอสโตเนีย ลัตเวีย เบลารุส ยูเครนและลิทวั เนีย แม้วา่ เซอร์เบียจะพ่ายแพไ้ ปในปี ค.ศ. 1915 และโรมาเนียกไ็ ด้เขา้ ร่วมฝา่ ยสมั พันธมิตรในปี ค.ศ. 1916 แตก่ ลบั ประสบความพา่ ยแพ้ในปี ค.ศ. 1917 ไมม่ ปี ระเทศชาติมหาอำ�นาจใดถกู โคน่ ล้มออก จากสงครามจนถงึ ปี ค.ศ. 1918 ปี การปฏิวตั ิเดอื นกุมภาพันธ์ ค.ศ. 1917 ในรัสเซยี ไดเ้ ข้ามา แทนท่อี ำ�นาจของพระเจ้าซารโ์ ดยรฐั บาลเฉพาะกาล แตค่ วามไมพ่ อใจอยา่ งต่อเน่อื งกับความสน้ิ เปลอื งของสงคราม จนนำ�ไปสูก่ ารปฏิวัติเดือนตลุ าคม การก่อต้งั สาธารณรัฐสงั คมนิยมโซเวยี ต และลงนามในสนธิสญั ญาเบรสท์-ลตี อฟสกโ์ ดยรัฐบาลใหม่ในเดือนมนี าคม ค.ศ. 1918 เปน็ อนั สน้ิ สุดของการมีสว่ นร่วมของรัสเซียในสงคราม ตอนน้ี เยอรมนีได้เขา้ ควบคุมยุโรปตะวันออกและ ย้ายกองกำ�ลังรบจำ�นวนมากไปยังแนวรบด้านตะวันตก การใช้กลยุทธ์ใหม่ การรุกของเยอรมันใน เดือนมนี าคม ค.ศ. 1918 ไดป้ ระสบความสำ�เรจ็ ในช่วงแรก ฝ่ายสมั พันธมติ รไดล้ ่าถอยและยนื หยัดไว้ กองกำ�ลังสำ�รองสุดทา้ ยของเยอรมันได้หมดลง เมื่อกองกำ�ลงั ทหารอเมรกิ นั ทม่ี คี วามสดใหม่ 10,000 นายไดเ้ ดินทานถงึ ทกุ ๆ วัน ฝา่ ยสมั พันธมติ รได้ขับไลเ่ ยอรมนั กลับไปในการรกุ รอ้ ยวัน การโจมตอี ยา่ งตอ่ เน่อื งซ่งึ เยอรมันไม่อาจตอบโต้ได้เลย[21] ตอ่ มาไดม้ ปี ระเทศในฝา่ ยมหาอำ�นาจ กลางได้ประกาศทจี่ ะถอนตวั ประเทศแรกคือ บลั แกเรยี ตอ่ จากน้ันก็เปน็ จกั รวรรดอิ อตโตมนั และจกั รวรรดอิ อสเตรีย-ฮังการี เมื่อพา่ ยแพต้ ่อฝ่ายสัมพนั ธมิตร ไดเ้ กดิ การปฏิวัติขึน้ ในประเทศ บา้ นเกิด และกองทพั กไ็ มเ่ ต็มใจทจี่ ะตอ่ ส้รู บอีกต่อไป จักรพรรดิวิลเฮล็ ม์ ไดส้ ละราชบังลงั ก์ เมอ่ื วนั ท่ี 9 พฤศจิกายน และเยอรมนไี ดล้ งนามในการสงบศกึ เมอื่ วนั ที่ 11 พฤศจิกายน ค.ศ. 1918 เป็น อันสนิ้ สุดลงของการสู้รบ 9 the Great War week4 chokanan.manjai -17 -2.15.indd 9 9/20/2020 5:27:56 PM
สนธิสัญญาแวรซ์ าย (องั กฤษ: Treaty of Versailles) เป็นสนธิสญั ญา สนั ติภาพทจ่ี ัดทำ�ข้ึนเมือ่ วันที่ 28 มถิ นุ ายน ค.ศ. 1919 ณ พระราชวังแวร์ ซาย ประเทศฝร่ังเศส ซึ่งเป็นการยตุ ิสถานะสงครามระหว่างฝ่ายสมั พนั ธมติ ร และจกั รวรรดิเยอรมนั ซึ่งเป็นฝา่ ยพา่ ยแพ้ในสงครามโลกครัง้ ทีห่ นึง่ สว่ นกลมุ่ ประเทศฝา่ ยมหาอำ�นาจกลางอ่นื ๆ ได้มกี ารตกลงยกเลิกสถานภาพสงครามดว้ ย สนธสิ ัญญาฉบับอื่น แม้จะได้มกี ารลงนามสงบศึกตัง้ แต่วนั ท่ี 11 พฤศจิกายน ค.ศ. 1918 แลว้ กต็ าม การประชมุ สันติภาพที่กรุงปารีสกนิ เวลานานกวา่ หก เดอื น จึงไดม้ กี ารสรปุ สนธสิ ญั ญาฯ ผลจากสนธิสญั ญาฯ ได้กำ�หนดใหจ้ ักรวรรดิเยอรมนั ต้องยินยอมรับผิดในฐานะ ผ้กู อ่ สงครามแต่เพียงผเู้ ดยี ว โดยเฉพาะอย่างย่ิง ภายใตข้ ้อตกลงข้อ 231 (ใน ภายหลังรู้จกั กันวา่ “อนุประโยคความรบั ผดิ ในอาชญากรรมสงคราม”) และใน ขอ้ 232-248 เยอรมนีถูกปลดอาวุธ ถูกจำ�กดั อาณาเขตดนิ แดน รวมไปถงึ ตอ้ ง ชดใช้ค่าปฏิกรรมสงครามให้แก่กลุ่มประเทศฝ่ายไตรภาคีเป็นจำ�นวนมหาศาล เมื่อปี ค.ศ. 1921 ได้ประเมนิ ว่ามูลค่าของค่าปฏิกรรมสงครามทีเ่ ยอรมนจี ะ ตอ้ งจา่ ยนนั้ สูงถึง 132,000 ลา้ นมารก์ (ราว 31,400 ลา้ นดอลลา่ รส์ หรฐั หรือ 6,600 ลา้ นปอนด)์ [1] อนั เป็นจำ�นวนทีม่ ากเกนิ กวา่ จะยอมรบั ไดแ้ ละไม่ สรา้ งสรรค์ และเยอรมนอี าจตอ้ งใช้เวลาชำ�ระหน้ีจนถงึ ค.ศ. 1988 การชำ�ระ คา่ ปฏกิ รรมสงครามนดั สดุ ท้ายมีขนึ้ เมื่อวนั ที่ 4 ตุลาคม ค.ศ. 2010 วนั ครบ รอบย่ีสบิ ปีการรวมประเทศเยอรมนี และเกา้ สิบสองปพี อดีหลังสงครามยตุ ิ ( รูปการปฏิวตั และ การกอ่ การกำ�เรบิ มากมาย สนธิสัญญาดังกล่าวได้ถูกบ่อนทำ�ลายด้วยเหตุการณ์หลายอย่างที่เกิดขึ้นภาย <บก๊ิ โฟริ>์ ค.ศ. 1917–1923 ) หลงั ปี ค.ศ. 1932 จนกระทั่งร้ายแรงขึน้ เม่ือคริสต์ทศวรรษ 1930 การ แก่งแย่งและเป้าหมายท่ีขัดแย้งกันเองของฝ่ายสัมพันธมิตรผู้ชนะสงครามทำ�ให้ ไมม่ ีฝา่ ยใดพอใจผลการประนีประนอมทไ่ี ด้มาเลย การทีฝ่ า่ ยสัมพนั ธมิตรไม่ ร้ือฟื้นความสัมพันธ์หรือทำ�ใหเ้ ยอรมนอี อ่ นแออยา่ งถาวร ทำ�ใหส้ นธิสัญญา ดังกล่าวเป็นปัจจัยหลกั ซึ่งนำ�ไปสู่ความขดั แย้งในภายหลงั โดยเฉพาะอยา่ งย่ิง สงครามโลกครง้ั ท่ีสอง สงครามโลกครง้ั ท่ีหนึง่ เปน็ จุดเปล่ยี นที่สำ�คญั ในบรรยากาศทางการเมือง วฒั นธรรม เศรษฐกจิ และสังคมของโลก สงครามและผลผวงโดยฉบั พลันไดจ้ ุดประกายการปฏวิ ตั ิและการกอ่ การกำ�เริบ มากมาย บิก๊ โฟร์ (บริตชิ ฝรัง่ เศส สหรฐั อเมริกา และอิตาลี) ได้กำ�หนดเง่ือนไขของพวกเขาเกยี่ ว กบั ประเทศมหาอำ�นาจที่เปน็ ฝ่ายพ่ายแพใ้ นสนธิสญั ญาต่างๆ ทไ่ี ด้ตกลงกันในการประชมุ สนั ติภาพ ปารีส ค.ศ. 1919 ทเ่ี ปน็ ทีร่ ้จู ักกันดคี อื สนธสิ ัญญาสันติภาพของเยอรมนั : สนธิสัญญาแวรซ์ าย ในท้ายที่สุด อันเป็นผลมาจากสงคราม จกั รวรรดอิ อสเตรยี -ฮงั การี จกั รวรรดิเยอรมัน จักรวรรดิ ออตโตมัน และจกั รวรรดิรัสเซียตา่ งได้ลม่ สลายไปเสียแลว้ และประเทศรัฐใหมจ่ ำ�นวนมากได้ถกู กอ่ ต้งั ขนึ้ จากส่วนทเ่ี หลือของพวกเขา อย่างไรก็ตาม แม้ว่าในชว่ งสดุ ทา้ ย ฝา่ ยสมั พนั ธมติ รจะได้รับ ชัยชนะ(และการก่อตั้งสันนิบาตชาติในช่วงการประชุมสันติภาพโดยมีเป้าหมายเพ่ือป้องกันการเกิด สงครามขึน้ ในอนาคต) สงครามโลกครั้งที่สองได้เกิดขนึ้ ตามมาในอีกยส่ี บิ ปีตอ่ มา 10 the Great War week4 chokanan.manjai -17 -2.15.indd 10 9/20/2020 5:27:56 PM
สงครามโลกคร้ังทหี่ นึ่ง (เรียงตามเข็มนาฬิกาเริ่มจากภาพบนสดุ ) สภาพภมู ปิ ระเทศหลงั การระดมยงิ ปนื ใหญร่ ะหวา่ งยทุ ธการท่ีแมน่ ้ำ�ซอมมร์ ถถงั มาร์ค 5 ข้ามแนวฮนิ เดนบวรค์ เรอื หลวง อิรี ซิสทิเบิล อัปปางหลงั ชนทนุ่ ระเบดิ ในดาร์ดาเนลสพ์ ลปืนกลวกิ เคอส์ชาวบรติ ชิ สวมหน้ากากกันแกส๊ ระหว่างยทุ ธการทีแ่ ม่น้ำ� ซอมม์เครือ่ งบนิ ขับไลอ่ ัลบาทรอส เด 3 ของยักด์ชตัฟเฟิล 11 วันที ่ 28 กรกฎาคม ค.ศ. 1914 – 11 พฤศจกิ ายน ค.ศ. 1918 (การสงบศึก) สถานท่ี ทวปี ยโุ รป ทวปี แอฟรกิ า ตะวนั ออกกลาง หมู่เกาะแปซิฟิก จนี และนอกชายฝั่งอเมริกาเหนอื และอเมริกาใต้ ผลลพั ธ์ ฝา่ ยสมั พันธมิตรชนะ ชัยของฝ่ายมหาอำ�นาจกลางในแนวรบดา้ นตะวันออกเป็นโมฆะเพราะปราชัยในแนวรบดา้ นตะวันตก จกั รวรรดใิ นยโุ รปภาคพ้ืนทวปี ทกุ แหง่ ล่มสลาย (รวมทง้ั เยอรมนี รัสเซยี ตรุ กแี ละออสเตรยี -ฮังการี) การปฏิวัติรัสเซียและสงครามกลางเมืองรัสเซีย และการสถาปนาสหภาพโซเวยี ตในเวลาต่อมา ความไมส่ งบและการปฏิบัติอย่างกว้างขวางทวั่ ทวีปยโุ รปและเอเชีย การก่อต้งั สนั นบิ าตชาติ ดนิ แดนเปล่ืยน การสถาปนาประเทศใหมใ่ นทวีปยโุ รปและตะวันออกกลาง การโอนอาณานคิ มและดนิ แดนของเยอรมนี เขตของอดีตจักรวรรดิออตโตมัน เขตของอดตี จกั รวรรดิออสเตรีย-ฮังการี และสหภาพโซเวียตให้ประเทศอ่ืน กำ�ลังพลสูญเสยี (ฝา่ ยสัมพันธมิตร) กำ�ลงั พลสญู เสยี (ฝ่ายมหาอำ�นาจกลาง) เสียชวี ิต : 5,525,000 คน เสียชวี ิต : 4,386,000 คน บาดเจ็บ : 1 2,831,500 บาดเจบ็ : 8,388,000 คน สูญหาย : 4,121,000 คน สญู หาย : 3,629,000 คน รวม : 22,477,500 คน รวม : 16,403,000 คน 11 the Great War week4 chokanan.manjai -17 -2.15.indd 11 9/20/2020 5:27:56 PM
12 the Great War week4 chokanan.manjai -17 -2.15.indd 12 9/20/2020 5:27:56 PM
13 the Great War week4 chokanan.manjai -17 -2.15.indd 13 9/20/2020 5:27:56 PM
การทัพบอลข่านหรือเขตสงครามบอลข่านในสงครามโลกครงั้ ท่หี นึง่ เป็นการสรู้ บระหว่าง ฝา่ ยมหาอำ�นาจกลาง ประกอบด้วยออสเตรยี -ฮังการี บัลแกเรยี เยอรมนี และจกั รวรรดอิ อ ตโตมันบนฝา่ ยหนงึ่ และฝ่ายสมั พันธมติ รประกอบดว้ ยฝรง่ั เศส มอนเตเนโกร รัสเซีย เซ อรเ์ บยี และสหราชอาณาณาจกั ร (และตอ่ มาโรมาเนยี และกรซี ทอ่ี ยขู่ ้างฝา่ ยสัมพนั ธมติ ร) บนอกี ฝา่ ยหนึ่ง ( สถานทีบ่ อลขา่ นในปัจจุบนั ) 14 the Great War week4 chokanan.manjai -17 -2.15.indd 14 9/20/2020 5:27:56 PM
โทรเลขซิมแมร์มนั น์ (อังกฤษ: Zimmermann Telegram หรือ หมายเหตซุ ิมแมรม์ นั น์ องั กฤษ: Zimmermann Note) คือขอ้ เสนอทางการทตู ระหว่างจักรวรรดิเยอรมันและเม็กซโิ กในปี พ.ศ. 2460 ท่ีเสนอใหเ้ ม็กซโิ กเข้าร่วมเปน็ พนั ธมติ รกับเยอรมนีในกรณที สี่ หรัฐอเมรกิ าเข้าร่วมกบั ฝา่ ยไตรภาคี ซ่ึงเปน็ ฝ่ายทตี่ อ่ ต้านเยอรมนีในสงครามโลกคร้ังที่หนึง่ ขอ้ เสนอดังกล่าวถูกดกั จบั และถอดรหสั โดยหนว่ ยสบื ราชการลับของสหราชอาณาจกั ร เน้ือความของข้อเสนอทีถ่ ูกเปดิ เผย ในเวลาตอ่ มาสร้างความไมพ่ อใจให้แกส่ าธารณชนชาวอเมรกิ นั เป็นอยา่ งมาก ประธานาธบิ ดี วูดโรว์ วิลสัน ตอบสนองดว้ ยการติดยุทโธปกรณ์สงครามแกเ่ รือพาณิชยอ์ เมริกนั เพอ่ื เป็นการ ปอ้ งกันเรือดำ�น้ำ�ของเยอรมันหลงั จากทถ่ี ูกโจมตบี ่อยครงั้ และยงั สง่ ผลให้สหรัฐอเมริกาประกาศ สงครามตอ่ เยอรมนีในเดือนเมษายนของปีเดียวกัน ในวันท่ี 16 มกราคม พ.ศ. 2460 ขอ้ เสนอดังกล่าวถูกส่งดว้ ยโทรเลขในรปู แบบของรหสั ลับจาก รฐั มนตรวี ่าการกระทรวงการตา่ งประเทศของจักรวรรดิเยอรมัน อารท์ รู ์ ซิมแมร์มันน์ (Arthur Zimmermann) ไปยังเอกอคั รราชทูตเยอรมนีประจำ�เม็กซิโก ไฮน์ริช ฟอน เอคคาดท์ (Heinrich von Eckardt) ก่อนการกลบั ไปใช้ยุทโธบายการสรู้ บดว้ ยเรอื ดำ�น้ำ�แบบไม่จำ�กัดขอบเขตอีก ครง้ั ในวนั ที่ 1 กมุ ภาพนั ธ์ ซ่งึ เยอรมนีสนั นิษฐานว่าจะนำ�ไปสู่ความขดั แย้งครัง้ ใหม่ ใจความของ โทรเลขแนะนำ�เอกอคั รราชทูตเอคคาดท์ว่าหากท่าทขี องสหรัฐอเมรกิ าที่จะเขา้ ร่วมสงครามโลก ครงั้ ทีห่ นึง่ ปรากฏเป็นที่ชัดแจง้ แลว้ ใหเ้ อคคาดท์ทาบทามรฐั บาลเม็กซโิ กดว้ ยข้อเสนอการเปน็ พันธมิตรทางการทหารและรบั เงินทนุ สนบั สนุนจากเยอรมนี อีกท้งั เยอรมนียงั จะสนบั สนนุ ให้ เม็กซิโกทวงคนื รฐั เท็กซสั และดินแดนทางตะวนั ตกเฉียงเหนอื จากสหรัฐอเมรกิ า นอกจากนีเ้ อค คาดท์ยงั ถูกแนะใหเ้ ร่งเรา้ เมก็ ซโิ กในการเป็นตัวกลางชช้ี วนญป่ี นุ่ ให้มาเปน็ พันธมิตรกับเยอรมนี อกี ด้วย อย่างไรกต็ าม เม็กซโิ กทีซ่ ่งึ ด้อยกว่าสหรฐั อเมริกาอยา่ งมาก เพิกเฉยตอ่ ข้อเสนอดังกล่าว และได้ปฏิเสธข้อเสนออยา่ งเป็นทางการเม่ือสหรฐั อเมริกาประกาศสงครามต่อเยอรมนใี นเดือน เมษายนของปเี ดยี วกนั 15 the Great War week4 chokanan.manjai -17 -2.15.indd 15 9/20/2020 5:27:56 PM
การรกุ ฤดใู บไม้ผลิ หรือ ยทุ ธการของไกเซอร์ (เยอรมนั : Kaiserschlacht) เปน็ ชุดการโจมตีของ จักรวรรดเิ ยอรมนั ในแนวรบด้านตะวนั ตกของสงครามโลกคร้งั ท่ีหน่งึ เยอรมนั ดำ�เนินการรกุ นี้เพื่อ หวงั เอาชนะฝา่ ยสมั พันธมิตรใหไ้ ด้ก่อนสหรัฐจะเข้าชว่ ยเหลอื ฝ่ายสมั พนั ธมิตรอยา่ งเต็มตวั การรกุ ครั้งนเ้ี ริ่มขึ้นในเดือนมนี าคม ค.ศ. 1918 เมื่อเยอรมนั เร่ิมปฏบิ ัติการไมเคลิ อันเปน็ หน่ึงในสี่ปฏิบตั ิ การเพอ่ื ผลักดันฝ่ายสมั พันธมิตรออกจากทางเหนอื ของฝรง่ั เศส กอ่ นจะจบลงท่คี วามพา่ ยแพ้ของ เยอรมันในยุทธการท่ีมาร์นคร้งั ท่ีสองในเดอื นกรกฎาคม ปีเดยี วกัน หลังสู้รบมานาน 4 ปี ทง้ั ฝา่ ยสมั พนั ธมติ รและฝา่ ยมหาอำ�นาจกลางต่างตกอย่ใู นสภาพชะงักงันและ เหลอื ปัจจัยในการทำ�สงครามนอ้ ยลงทุกที ถึงแมว้ ่าฝ่ายมหาอำ�นาจกลางจะบีบใหร้ สั เซยี ออกจาก สงครามได้หลังลงนามในสนธิสญั ญาเบรสท-์ ลีตอฟสก์ แต่การเขา้ ร่วมสงครามของสหรฐั ในเดือน เมษายน ค.ศ. 1917 ทำ�ให้เยอรมันเหลือหนทางในการชนะสงครามไม่มาก ในวนั ท่ี 11 พฤศจกิ ายน ค.ศ. 1917 เอริช ลเู ดินดอร์ฟ แมท่ พั พลาธกิ ารของจักรวรรดเิ ยอรมนั ส่ังเรมิ่ การรกุ โดยทัพ เยอรมนั ได้ทหารเกือบ 50 กองพลทีถ่ อนกำ�ลังจากรัสเซียมาชว่ ยในการรุกน้ี วนั ท่ี 21 มนี าคม ค.ศ. 1918 ลูเดนิ ดอรฟ์ เรม่ิ ปฏบิ ตั ิการไมเคลิ เพ่อื เจาะแนวรบของฝ่ายสัมพนั ธมิตรและยดึ ทา่ เรอื ชอ่ งแคบ (Channel Ports) ที่บริเตนใชข้ นสง่ สรรพาวธุ ถงึ แมว้ ่าเยอรมันจะสามารถรกุ ไปได้ไกลจากเดิมกวา่ 65 กิโลเมตร แตพ่ ืน้ ท่ีทีย่ ึดไดก้ ลบั ให้ประโยชน์ทางยุทธศาสตรแ์ กเ่ ยอรมนั นอ้ ยมาก ปฏบิ ตั กิ าร ครั้งหลัง ๆ อีกสามปฏิบัติการคือปฏิบัตกิ ารจอรเ์ จต ปฏบิ ัตกิ ารบลือเชอร–์ ยอร์ค และไกเซเนาล้วน แล้วแต่ไมบ่ รรลจุ ดุ ประสงค์และเสียกำ�ลงั พลจำ�นวนมาก วันท่ี 15 กรกฎาคม เยอรมนั โจมตีทแ่ี มน่ ำ้ � มารน์ เปน็ คร้ังท่ีสองเพอ่ื หวงั ตบตาฝ่ายสัมพนั ธมิตรกอ่ นจะบกุ ทางฟลานเดอรแ์ ต่ลม้ เหลว เยอรมนั จึงส่งั ถอนทพั ในวันที่ 20 กรกฎาคม ชัยชนะในยุทธการทีม่ ารน์ คร้งั ทีส่ องช่วยเสรมิ สร้างขวญั กำ�ลังใจให้ทัพฝ่ายสัมพันธมติ ร และนำ�ไป สกู่ ารรุกรอ้ ยวนั อนั เปน็ การรุกกลับของฝ่ายสมั พนั ธมิตรทที่ ้ายที่สุดแลว้ บีบใหเ้ ยอรมนั ยอมสงบศกึ ในเดอื นพฤศจกิ ายน ค.ศ. 1918 16 the Great War week4 chokanan.manjai -17 -2.15.indd 16 9/20/2020 5:27:56 PM
สันนิบาตชาติ มีการยอ่ คำ�วา่ LON , มกี ารยอ่ คำ� SDN หรือ SdN) เปน็ องค์การระหวา่ งรฐั บาลทัว่ โลกแห่งแรกที่ มภี ารกิจหลักในการปกปอ้ งสนั ติภาพของโลก[2] ถูกก่อต้งั ขึ้นเมอื่ วันท่ี 10 มกราคม ค.ศ. 1920 ภายหลังจากการ ประชมุ สันติภาพปารสี ซ่ึงสงครามโลกครง้ั ท่ีหน่งึ ไดย้ ตุ ิลง ในปี ค.ศ. 1919 ประธานาธิบดแี ห่งสหรัฐ วูดโรว์ วิ ลสัน ไดร้ บั รางวัลโนเบลสาขาสันติภาพจากบทบาทของเขาในฐานะผู้ก่อต้งั สันนบิ าตเปา้ หมายหลกั ขององค์กรนี้ ตามทไ่ี ดร้ ะบไุ วใ้ นกตกิ าสัญญา รวมทัง้ การปอ้ งกันไม่ใหเ้ กดิ สงครามผา่ นทางการรักษาความปลอดภัยโดยรวมและ การลดอาวธุ และการยตุ ิข้อพิพาทระวา่ งประเทศผ่านทางการเจรจาและอนุญาโตตลุ าการ ประเดน็ อนื่ ๆ ในเร่ืองน้ี และสนธิสญั ญาทเี่ กยี่ วข้อง ไดแ้ ก่ สหภาพแรงงาน การปฏบิ ตั ติ วั ตอ่ ประชากรชาวพ้ืนเมือง การคา้ ขายมนุษยแ์ ละ ยาเสพตดิ ทีผ่ ิดกฎหมาย การคา้ ขายอาวุธปนื สขุ ภาพท่วั โลก เชลยสงคราม และการปกป้องชนกลมุ่ นอ้ ยในยโุ รป[4] กตกิ าสญั ญาของสันนบิ าตชาติได้ถูกลงนาม เมอื่ วนั ท่ี 28 มิถนุ ายน ค.ศ. 1919 ซง่ึ เปน็ ส่วนท่ีหน่งึ ของสนธสิ ญั ญา แวร์ซาย และมีผลบังคบั ใช้ร่วมกบั สนธิสัญญาอน่ื ๆ เมอื่ วนั ท่ี 10 มกราคม ค.ศ. 1920 การประชุมคร้งั แรกของ คณะมนตรีสันนิบาตเกิดขน้ึ เมื่อวนั ท่ี 16 มกราคม ค.ศ. 1920 การประชุมครงั้ แรกของสมัชชาสนั นบิ าตได้เกิดขน้ึ เม่อื วนั ท่ี 15 พฤศจิกายน ค.ศ. 1920 ปรัชญาด้านการทูตที่อยู่เบ้ืองหลังของสันนิบาตเป็นตัวแทนของการเปล่ียนแปลงรากฐานจากช่วงร้อยปีก่อนหน้า น้ี สนั นิบาตน้นั ไม่มกี องกำ�ลังตดิ อาวธุ เป็นของตวั เองและข้นึ อยู่กับประเทศต่างๆ ในฝา่ ยสมั พนั ธมติ รท่ีเป็นฝ่าย ชนะในสงครามโลกครงั้ ท่ีหนง่ึ (ฝรั่งเศส สหราชอาณาจกั ร อติ าลี และญี่ปุ่น ซงึ่ เป็นสมาชิกถาวรของสภาบรหิ าร) เพอื่ บังคบั ใช้ในการลงมติ บทลงโทษดว้ ยการควำ่ �บาตรทางเศรษฐกจิ หรอื ใหจ้ ัดตั้งกองทัพเม่ือมีความจำ�เป็น มหาอำ�นาจมักจะไม่เตม็ ท่ีจะกระทำ�เชน่ นน้ั บทลงโทษน้ันอาจจะไปทำ�รา้ ยตอ่ ประเทศสมาชิกในสนั นบิ าต ดังนนั้ พวกเขาจงึ ไม่เตม็ ใจที่จะปฏิบตั ติ าม ในช่วงสงครามอติ าลี-อะบสิ ซิเนียคร้งั ทสี่ อง เมื่อสันนบิ าตไดก้ ลา่ วหาวา่ ทหาร อติ าลีไดก้ ำ�หนดเปา้ หมายโจมตไี ปทเ่ี ตน็ ทแ์ พทยข์ องหนว่ ยงานกาชาด เบนโิ ต มุสโสลนิ ีไดต้ อบไปวา่ “สนั นบิ าตนี้ดี นกั หนา เมอื่ นกกระจอกสง่ เสยี งรอ้ งเอะอะโวยวาย แต่คงไมด่ ีทง้ั หมดเลย เมอ่ื นกอินทรีไดห้ ลดุ ออกไป” ด้วยองค์กรน้ไี ดเ้ ติบโตขยายมากข้นึ ต้งั แต่วนั ท่ี 28 กนั ยายน ค.ศ. 1934 ถึง 23 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1935 ได้ มีสมาชิกถึง 58 สมาชกิ ภายหลังจากทปี่ ระสบความสำ�เรจ็ อยา่ งโดดเดน่ และบางสว่ นกป็ ระสบความล้มเหลวในปี ค.ศ. 1920 ในท้ายทสี่ ดุ สนั นิบาตได้แสดงใหเ้ ห็นแล้ววา่ ไมส่ ามารถขัดขวางความก้าวร้าวของฝ่ายอกั ษะในปี ค.ศ. 1930 ความนา่ เช่อื ถือขององค์กรได้ลดลงจากขอ้ เท็จจริงที่วา่ สหรัฐอเมริกาไม่เคยเขา้ ร่วมสนั นบิ าตและ สหภาพโซเวยี ตไดเ้ ข้าร่วมในช่วงปลายปแี ละไม่นานกถ็ ูกขบั ไล่ในภายหลงั จากได้เข้ารกุ รานฟินแลนด.์ เยอรมนไี ด้ ถอนตัวออกจากสันนบิ าตเชน่ เดียวกบั ญ่ีปุน่ อิตาลี เสปน และอน่ื ๆ การริเริ่มของสงครามโลกคร้ังที่สองได้แสดงให้ เห็นว่า สันนบิ าตได้ประสบความล้มเหลวในเปา้ หมายหลกั น่นั คอื เพือ่ ปอ้ งกนั ไม่ให้เกิดสงครามโลกในอนาคต สันนิ บาตไิ ดด้ ำ�รงอยู่ถงึ 26 ปี สหประชาชาติ (UN) ไดเ้ ขา้ มาแทนทใ่ี นช่วงหลงั สงครามโลกคร้งั ทีส่ องส้นิ สดุ ลง และได้ สืบทอดหน่วยงานและองค์กรต่างๆ ท่กี อ่ ตั้งข้ึนโดยสันนิบาติ 17 the Great War week4 chokanan.manjai -17 -2.15.indd 17 9/20/2020 5:27:56 PM
สันนิบาตชาติ มกี ารยอ่ คำ�วา่ LON มีการยอ่ คำ� SDN หรอื SdN) เป็นองคก์ ารระหว่างรฐั บาลทวั่ โลกแหง่ แรกท่ีมภี ารกจิ หลักในการ ปกป้องสันติภาพของโลก[2] ถกู กอ่ ต้งั ข้นึ เมอื่ วันที่ 10 มกราคม ค.ศ. 1920 ภายหลังจากการประชมุ สนั ตภิ าพปารีส ซง่ึ สงครามโลก คร้งั ท่หี น่งึ ได้ยตุ ลิ ง ในปี ค.ศ. 1919 ประธานาธิบดแี หง่ สหรัฐ วดู โรว์ วลิ สัน ได้รบั รางวัลโนเบลสาขาสนั ตภิ าพจากบทบาทของเขา ในฐานะผกู้ อ่ ตัง้ สันนิบาต เปา้ หมายหลักขององคก์ รนี้ ตามท่ไี ดร้ ะบไุ วใ้ นกติกาสัญญา รวมท้ังการป้องกันไมใ่ หเ้ กดิ สงครามผ่านทางการรักษาความปลอดภยั โดย รวมและการลดอาวุธและการยตุ ขิ ้อพิพาทระวา่ งประเทศผา่ นทางการเจรจาและอนุญาโตตลุ าการ[3] ประเดน็ อ่ืนๆ ในเรือ่ งนีแ้ ละสนธิ สัญญาท่เี กีย่ วขอ้ ง ได้แก่ สหภาพแรงงาน การปฏิบตั ิตวั ตอ่ ประชากรชาวพ้นื เมือง การค้าขายมนษุ ยแ์ ละยาเสพติดทผ่ี ดิ กฎหมาย การ ค้าขายอาวธุ ปนื สขุ ภาพทัว่ โลก เชลยสงคราม และการปกป้องชนกลมุ่ น้อยในยโุ รป[4] กตกิ าสัญญาของสนั นบิ าตชาติได้ถกู ลงนาม เม่อื วนั ท่ี 28 มิถนุ ายน ค.ศ. 1919 ซึ่งเปน็ สว่ นท่ีหน่งึ ของสนธิสัญญาแวรซ์ าย และมผี ลบงั คับใช้ร่วมกับสนธสิ ญั ญาอนื่ ๆ เมื่อวนั ท่ี 10 มกราคม ค.ศ. 1920 การประชมุ คร้ังแรกของคณะมนตรสี นั นบิ าตเกิดขนึ้ เมอื่ วันที่ 16 มกราคม ค.ศ. 1920 การประชมุ คร้งั แรกของ สมัชชาสันนิบาตได้เกดิ ข้นึ เมอื่ วนั ท่ี 15 พฤศจกิ ายน ค.ศ. 1920 ปรัชญาดา้ นการทูตที่อยู่เบอ้ื งหลังของสนั นบิ าตเป็นตวั แทนของการเปล่ยี นแปลงรากฐานจากช่วงร้อยปีกอ่ นหนา้ นี้ สันนบิ าตน้ันไม่มี กองกำ�ลงั ตดิ อาวุธเปน็ ของตวั เองและขน้ึ อยู่กบั ประเทศต่างๆ ในฝ่ายสัมพนั ธมิตรท่เี ป็นฝา่ ยชนะในสงครามโลกคร้งั ทีห่ นง่ึ (ฝร่งั เศส สหราชอาณาจักร อติ าลี และญี่ป่นุ ซ่งึ เป็นสมาชกิ ถาวรของสภาบริหาร) เพอื่ บังคับใชใ้ นการลงมติ บทลงโทษด้วยการควำ่ �บาตรทาง เศรษฐกิจ หรอื ให้จดั ต้ังกองทพั เมอื่ มีความจำ�เป็น มหาอำ�นาจมักจะไมเ่ ตม็ ทจี่ ะกระทำ�เช่นน้นั บทลงโทษนัน้ อาจจะไปทำ�รา้ ยต่อ ประเทศสมาชกิ ในสนั นิบาต ดงั นั้นพวกเขาจงึ ไม่เต็มใจทจี่ ะปฏบิ ัติตาม ในชว่ งสงครามอิตาล-ี อะบิสซเิ นียคร้งั ทสี่ อง เมอื่ สนั นิบาตได้ กลา่ วหาว่า ทหารอิตาลไี ดก้ ำ�หนดเปา้ หมายโจมตไี ปทเ่ี ต็นท์แพทยข์ องหนว่ ยงานกาชาด เบนิโต มุสโสลินีไดต้ อบไปวา่ “สนั นิบาตน้ดี ี นักหนา เมอ่ื นกกระจอกสง่ เสียงรอ้ งเอะอะโวยวาย แตค่ งไมด่ ที งั้ หมดเลย เมอ่ื นกอนิ ทรไี ดห้ ลดุ ออกไป”[5] ด้วยองคก์ รน้ีได้เติบโตขยายมากขึ้น ต้งั แต่วนั ท่ี 28 กันยายน ค.ศ. 1934 ถงึ 23 กมุ ภาพันธ์ ค.ศ. 1935 ได้มสี มาชกิ ถงึ 58 สมาชิก ภายหลงั จากท่ีประสบความสำ�เรจ็ อยา่ งโดดเด่นและบางส่วนกป็ ระสบความลม้ เหลวในปี ค.ศ. 1920 ในท้ายทสี่ ุด สนั นบิ าตได้แสดง ใหเ้ ห็นแล้วว่า ไมส่ ามารถขดั ขวางความก้าวร้าวของฝ่ายอักษะในปี ค.ศ. 1930 ความนา่ เชื่อถือขององคก์ รไดล้ ดลงจากขอ้ เทจ็ จรงิ ทวี่ า่ สหรัฐอเมริกาไม่เคยเข้าร่วมสันนิบาตและสหภาพโซเวียตได้เข้าร่วมในช่วงปลายปีและไม่นานก็ถูกขับไล่ในภายหลังจากได้เข้ารุกราน ฟนิ แลนด์.[6][7][8][9] เยอรมนไี ด้ถอนตวั ออกจากสนั นิบาตเช่นเดียวกบั ญีป่ นุ่ อิตาลี เสปน และอน่ื ๆ การรเิ ร่มิ ของสงครามโลกครง้ั ท่ีสองไดแ้ สดงใหเ้ ห็นวา่ สันนบิ าตได้ประสบความล้มเหลวในเป้าหมายหลักนั่นคือเพื่อปอ้ งกนั ไม่ใหเ้ กดิ สงครามโลกในอนาคต สนั นิ บาตไิ ดด้ ำ�รงอย่ถู ึง 26 ปี สหประชาชาติ (UN) ได้เขา้ มาแทนท่ใี นชว่ งหลังสงครามโลกคร้ังท่ีสองสน้ิ สดุ ลง และไดส้ บื ทอดหนว่ ยงาน และองคก์ รตา่ งๆ ที่กอ่ ตงั้ ขึน้ โดยสนั นบิ าต 18 the Great War week4 chokanan.manjai -17 -2.15.indd 18 9/20/2020 5:27:56 PM
Resume m(yขอ-งผมnชaอ่ื m)e โชคอนนั ต์ surname มนั่ ใจ B( oเกrดิ nเมoือ่ n) 14 มีนาคม พ.ศ. 2547 ( aอgายeุ ) 16 ปี Fav(oสrิ่งทitชี่ eอบth)ing สัตว์ทุกชนดิ (ทไี่ ม่ใชเ้ เมลง) เร่ือง เกีย่ วกับวิทยาศาสตร์ ภาษา รสั เซยี เเละ ภาษา องั กฤษ เร่อื ง เก่ยี วกับการสรา้ งเกมในทุกๆเเบบ เสียง ดนตรี เครอ่ื งดนตรี บท กลอน บทกวี What’s not to like เเมลง เขม้ เลือด My Ability 19 the Great War week4 chokanan.manjai -17 -2.15.indd 19 9/20/2020 5:27:57 PM
แหล่งอ้างองิ Wikipedia https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%87 %E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E 0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B8%84%E0% B8%A3%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B8 %97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%AB%E0%B8%9 9%E0%B8%B6%E0%B9%88%E0%B8%87 20 the Great War week4 chokanan.manjai -17 -2.15.indd 20 9/20/2020 5:27:57 PM
Search
Read the Text Version
- 1 - 19
Pages: