หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 กระบวนการเทคโนโลยี

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าการออกแบบและเทคโนโลยี ช้นั มธั ยมศึกษาปีท่ี 1 หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 2 กระบวนการเทคโนโลยี เลม่ ท่ี 2 นายอทิ ธิฤทธิ์ มหิสยา ตาแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครชู านาญการ โรงเรยี นประชาสามัคคี สานักงานเขตพ้ืนทกี่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษาสุรินทร์ เขต 3 สานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน กระทรวงศกึ ษาธิการ

แผนการจดั การเรยี นรู้ รายวิชาการออกแบบและเทคโนโลยี ชั้นมธั ยมศึกษาปีที่ 1 หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 2 กระบวนการเทคโนโลยี นายอิทธิฤทธิ์ มหิสยา ตำแหน่ง ครู วทิ ยฐานะ ครูชำนาญการ โรงเรยี นประชาสามคั คี สำนักงานเขตพืน้ ทก่ี ารศกึ ษาประถมศกึ ษาสุรินทร์ เขต 3 สํานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พืน้ ฐาน กระทรวงศึกษาธิการ

คำนำ แผนการจัดการเรียนรู้ รายวิชาการออกแบบและเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ใช้เป็นแนวทาง วางแผนจัดการเรียนรู้แก่ผู้เรียน โดยจัดทำเป็นหน่วยการเรียนรู้อิงมาตรฐานและออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ ตามแนวคิดการออกแบบย้อนกลับ (Backward Design) ตลอดจนเน้นกิจกรรมแบบ Active Learning อันจะ ช่วยให้ผู้ปกครองและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการประเมินคุณภาพการศึกษา สามารถมั่นใจในผลการเรียนรู้ และคุณภาพของผู้เรียนทีม่ หี ลักฐานตรวจสอบผลการเรียนร้อู ย่างเป็นระบบ ผู้จัดทำขอขอบคุณท่านผู้มีส่วนเกี่ยวข้องที่ได้ให้คำปรึกษา แนะนำ แก้ไข ตรวจทาน และ ข้อเสนอแนะที่เป็นประโยชน์อย่างยิ่งในการจัดทำแผนการจัดการเรียนรู้ รายวิชาการออกแบบและเทคโนโลยี ช้นั มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ให้สมบูรณ์ย่ิงขึ้น อิทธฤิ ทธ์ิ มหสิ ยา

สารบญั หน้า 31 9 41 หน่วยการเรยี นรู้ที่ 2 กระบวนการเทคโนโลยี 53 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 กระบวนการเทคโนโลยี แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 2 ววิ ฒั นาการของเทคโนโลยี

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 2 กระบวนการเทคโนโลยี หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 2 กระบวนการเทคโนโลยี เวลา 4 ชั่วโมง 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตวั ช้ีวดั ว 4.1 เข้าใจแนวคิดหลักของเทคโนโลยีเพ่ือการดำรงชีวิตในสังคมท่ีมีการเปล่ียนแปลงอย่างรวดเร็ว ใช้ ความรู้และทักษะทางด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และศาสตร์อ่ืนๆ เพื่อแก้ปัญหา หรือ พัฒนา งานอย่างมีความคิดสร้างสรรค์ด้วยกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม เลือกใช้เทคโนโลยีอย่าง เหมาะสมโดยคำนึงผลกระทบต่อชวี ติ สังคม และส่ิงแวดล้อม ว 4.1 ม.1/2 ระบุปัญหาหรือความต้องการในชีวิตประจำวัน รวบรวม วิเคราะห์ข้อมูล และ แนวคดิ ทเี่ กย่ี วขอ้ งกบั ปัญหา ว 4.1 ม.1/3 ออกแบบวิธีการแก้ปัญหา โดยวิเคราะห์ เปรียบเทียบ และตัดสินใจเลือกข้อมูลท่ี จำเปน็ นำเสนอแนวทางแกป้ ญั หาใหผ้ อู้ ื่นเขา้ ใจ วางแผนและดำเนนิ การแกป้ ญั หา ว 4.1 ม.1/4 ทดสอบ ประเมินผล และระบุข้อบกพร่องที่เกิดข้ึน พร้อมท้ังหาแนวทางการ ปรบั ปรุง แกไ้ ข และนำเสนอผลการแกป้ ญั หา 2. สาระการเรียนรู้ 2.1 สาระการเรียนรูแ้ กนกลาง 1) ปัญหาหรือความต้องการในชีวิตประจำวันพบได้จากหลายบริบทขึ้นกับสถานการณ์ที่ประสบ เช่น การเกษตร อาหาร 2) การแก้ปัญหาจำเป็นต้องสืบค้น รวบรวมข้อมูลความรู้จากศาสตร์ต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง เพ่ือนำไปสู่การ ออกแบบแนวทางการแก้ปัญหา 3) การวิเคราะห์ เปรียบเทียบ และตัดสินใจเลือกข้อมูลที่จำเป็น โดยคำนึงถึงเง่ือนไขและทรัพยากรท่ีมีอยู่ ช่วยให้ได้แนวทางการแก้ปัญหาท่ีเหมาะสม 4) การออกแบบแนวทางการแก้ไขปัญหาทำไดห้ ลากหลายวธิ ี เช่น การรา่ งภาพ การเขียนแผน การเขยี นผังงาน 5) การกำหนดข้ันตอนและระยะเวลาในการทำงานก่อนดำเนินการแก้ปัญหาจะช่วยให้ทำงานสำเร็จได้ตาม เปา้ หมาย 6) การทดสอบและประเมินผลเป็นการตรวจสอบช้ินงานหรือวิธีการว่าสามารถแก้ปัญหาได้ตาม วตั ถปุ ระสงค์เพ่ือหาข้อบกพร่อง และดำเนินการปรบั ปรงุ ใหส้ ามารถแก้ไขปัญหาได้ 7) การนำเสนอผลงานเป็นการถ่ายทอดแนวคิดเพื่อให้ผู้อ่ืนเข้าใจเกี่ยวกับกระบวนการทำงานและช้ินงาน หรอื วิธีการทไ่ี ด้ ซ่งึ สามารถทำได้หลายวธิ ี เชน่ การเขยี นรายงาน การทำแผ่นนำเสนอผลงาน 2.2 สาระการเรียนรู้ท้องถ่นิ (พิจารณาตามหลักสตู รสถานศึกษา) 31

หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 2 กระบวนการเทคโนโลยี 3. สาระสำคญั /ความคดิ รวบยอด ปัญหาหรือความต้องการในชีวิตประจำวันพบได้จากหลายบริบทขึ้นกับสถานการณ์ท่ีประสบ เช่น การเกษตร อาหารดังนั้นการแก้ปญั หาผ่านกระบวนการเทคโนโลยีจำเปน็ ต้องสบื คน้ รวบรวมข้อมูลความรู้จาก ศาสตรต์ ่างๆ ท่เี กี่ยวข้อง เพ่อื นำไปสูก่ ารออกแบบแนวทางการแก้ปัญหาโดยเริ่มจากการวิเคราะห์ เปรียบเทียบ และตัดสินใจเลือกข้อมูลท่ีจำเป็น โดยคำนึงถึงเง่ือนไขและทรัพยากรท่ีมีอยู่ ช่วยให้ได้แนวทางการแก้ปัญหาที่ เหมาะสมแล้วดำเนินการออกแบบแนวทางการแก้ไขปัญหาทำได้หลากหลายวิธี เช่น การร่างภาพ การเขียน แผน การเขียนฝังงาน พร้อมทง้ั กำหนดข้ันตอนและระยะเวลาในการทำงานกอ่ นดำเนินการแก้ปัญหาจะช่วยให้ ทำงานสำเร็จไดต้ ามเปา้ หมาย ก า ร ท ด ส อ บ แ ล ะ ป ร ะ เมิ น ผ ล เป็ น ก า ร ต ร ว จ ส อ บ ช้ิ น งา น ห รื อ วิ ธี ก าร ว่ า ส า ม า ร ถ แ ก้ ปั ญ ห า ได้ ต า ม วัตถุประสงคเ์ พือ่ หาข้อบกพรอ่ ง และดำเนินการปรับปรุงให้สามารถแกไ้ ขปัญหาได้ และจะสมบูรณเ์ มือ่ นำเสนอ ผลงานเป็นการถ่ายทอดแนวคิดเพ่ือให้ผู้อื่นเข้าใจเกี่ยวกับกระบวนการทำงานและช้ินงานหรือวิธีการท่ีได้ ซึ่ง สามารถทำได้หลายวธิ ี เช่น การเขยี นรายงาน การทำแผน่ นำเสนอผลงาน 4. สมรรถนะสำคญั ของผู้เรยี นและคุณลักษณะอนั พึงประสงค์ สมรรถนะสำคญั ของผ้เู รียน คุณลักษณะอนั พงึ ประสงค์ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 1. มวี นิ ยั รับผดิ ชอบ 2. ความสามารถในการคดิ 2. ใฝ่เรยี นรู้ 3. มุ่งมนั่ ในการทำงาน 1) ทักษะการคิดวเิ คราะห์ 2) ทักษะการคดิ อย่างสรา้ งสรรค์ 3) ทักษะการคิดอย่างเปน็ ระบบ 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา 4. ความสามารถในการใชท้ ักษะชวี ิต 5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 5. ช้ินงาน/ภาระงาน (รวบยอด) 1. ใบงานท่ี 1.1 เรื่อง กระบวนการเทคโนโลยี 2. ใบงานที่ 1.2เร่ือง ววิ ัฒนาการของเทคโนโลยี 3. PowerPoint เร่ือง การแก้ปัญหาผา่ นกระบวนการเทคโนโลยี 4. ผงั มโนทัศน์ เรอ่ื ง กระบวนการเทคโนโลยี 5. ผังมโนทศั น์ เร่อื ง ววิ ฒั นาการของเทคโนโลยี 32

หน่วยการเรยี นร้ทู ี่ 2 กระบวนการเทคโนโลยี 6. การวดั และการประเมินผล รายการวัด วิธวี ดั เครอ่ื งมือ เกณฑก์ ารประเมนิ 6.1 การประเมนิ ชน้ิ งาน/ - ตรวจ PowerPoint แบบประเมินช้ินงาน/ ระดบั คุณภาพ 2 ภาระงาน ผา่ นเกณฑ์ ภาระงาน (รวบยอด) เรอ่ื ง การแกป้ ัญหา ผา่ นกระบวนการ แบบทดสอบกอ่ นเรียน ประเมินตามสภาพ 6.2 การประเมนิ ก่อนเรยี น เทคโนโลยี จริง - แบบทดสอบกอ่ น - ตรวจผังมโนทศั น์ เรอื่ ง - ใบงานท่ี 1.1 เรียนหนว่ ยการ กระบวนการ - ใบงานท่ี 1.2 รอ้ ยละ 60 ผ่าน เรยี นรู้ท่ี 2 เทคโนโลยี - ผลงานท่นี ำเสนอ เกณฑ์ เรื่อง กระบวนการ - ตรวจผังมโนทศั น์ เรอ่ื ง - แบบสังเกต ร้อยละ 60 ผา่ น เทคโนโลยี ววิ ัฒนาการของ เกณฑ์ เทคโนโลยี พฤติกรรมการ ระดับคุณภาพ 2 6.3 การประเมินระหว่าง ตรวจแบบทดสอบ ทำงานรายบคุ คล ผ่านเกณฑ์ การจัดกิจกรรม กอ่ นเรยี น - แบบสงั เกต ระดบั คุณภาพ 2 1) กระบวนการ พฤติกรรมการ ผา่ นเกณฑ์ เทคโนโลยี - ตรวจใบงานท่ี 1.1 ทำงานกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 2) วิวัฒนาการของ ผา่ นเกณฑ์ เทคโนโลยี - ตรวจใบงานท่ี 1.2 3) การนำเสนอผลงาน - ประเมนิ การนำเสนอ 4) พฤติกรรมการ ผลงาน ทำงานรายบคุ คล - สงั เกตพฤตกิ รรม 5) พฤติกรรมการ การทำงานรายบุคคล ทำงานกลุ่ม - สงั เกตพฤตกิ รรมการ ทำงานกลมุ่ 33

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 2 กระบวนการเทคโนโลยี รายการวัด วิธีวดั เครอ่ื งมอื เกณฑ์การประเมนิ 6) คณุ ลักษณะ - สังเกตความมวี นิ ัย - แบบประเมิน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ อันพึงประสงค์ รบั ผดิ ชอบ ใฝเ่ รียนรู้ คุณลกั ษณะ และม่งุ มั่นในการ อันพงึ ประสงค์ 6.4 การประเมินหลังเรียน ทำงาน - แบบทดสอบหลัง ตรวจแบบทดสอบ แบบทดสอบหลงั เรยี น ร้อยละ 60 ผา่ น เรยี น หน่วยการ หลังเรยี น เกณฑ์ เรยี นรู้ท่ี 2 เร่ือง กระบวนการ เทคโนโลยี 7. กจิ กรรมการเรียนรู้ เวลา 4 ช่ัวโมง  เรอ่ื งที่ 1 : กระบวนการเทคโนโลยี เวลา 1 ชั่วโมง วิธสี อนแบบใช้ปัญหาเปน็ ฐาน (Problem based Learning) (รวมเวลา 5 ชัว่ โมง)  เรื่องท่ี 2 : ววิ ฒั นาการของเทคโนโลยี วิธสี อนแบบสบื เสาะหาความรู้ 5Es (5Es Instructional Model) 8. สอื่ /แหลง่ การเรียนรู้ 8.1 ส่อื การเรยี นรู้ 1) หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ม.1 หน่วย การเรียนรู้ที่ 2 กระบวนการเทคโนโลยี 2) ใบงานที่ 1.1 เร่อื ง กระบวนการเทคโนโลยี 3) ใบงานที่ 1.2 เรื่อง ววิ ัฒนาการของเทคโนโลยี 4) PowerPoint เรื่อง การแกป้ ัญหาผา่ นกระบวนการเทคโนโลยี 8.2 แหล่งเรยี นรู้ 1) หอ้ งเรียน 2) ห้องสมุด 3) แหล่งขอ้ มลู สารสนเทศ 34

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 2 กระบวนการเทคโนโลยี แบบทดสอบกอ่ นเรียน หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 2 คำช้แี จง : ใหน้ กั เรยี นเลือกคำตอบที่ถูกต้องท่ีสุดเพียงข้อเดียว 1. ข้อใดเปน็ หลักสำคญั ของกระบวนการเทคโนโลยี 6. รูปแบบของตน้ แบบอยา่ งงา่ ยทใี่ ชใ้ นการทดสอบ 1. ช่วยสร้างเคร่ืองมือทนั สมัย สมมตฐิ าน 2. ช่วยออกแบบวิธกี ารแก้ปญั หา 1. การสรา้ งต้นแบบดว้ ยการสรา้ งผังงาน 3. ชว่ ยในการสอ่ื สารทางเทคโนโลยี 2. การสร้างต้นแบบด้วยกระดาษ 4. ชว่ ยเน้นกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ 3. การสร้างต้นแบบด้วยสอ่ื วดิ โี อ 5. ช่วยตอบสนองความต้องการของมนษุ ย์ 4. การสร้างต้นแบบด้วยการจำลองสถาการณ์ 2. ใครมีสว่ นสำคัญในการสร้างสิ่งทต่ี อบโจทย์การ 5. ถูกทุกข้อ แกป้ ญั หาผ่านทางออกแบบกระบวนการเทคโนโลยี 7. ขน้ั ตอนใดเปน็ การถา่ ยทอดแนวคิดเพ่ือให้ผู้อืน่ 1. สถาปนิก 2. นกั วิทยาศาสตร์ เขา้ ใจในกระบวนการเทคโนโลยี 3. วศิ วกร 4. นายกรฐั มนตรี 1. ทดสอบ 2. การทดลอง 5. รฐั มนตรกี ระทรวงคมนาคม 3. นำเสนอผลงาน 4. ประเมินผล 3. พิจารณาข้อความต่อไปน้ี 5. แนวทางแก้ปัญหา ก. ทดสอบ ข. ออกแบบวิธกี ารแกป้ ญั หา 8. ยุคที่วิทยาศาสตร์รุง่ เรือง มนุษย์สรา้ งเครอ่ื งมือ ค. รวบรวมขอ้ มูล ง. ระบุปญั หา กล้องโทรทรรศน์ กล้องจุลทรรศน์คือยุคใด จ. ประเมนิ ผล ฉ. เลือกวธิ ีแกป้ ญั หา 1. ยุคสำรดิ 2. ยคุ เรอเนสซองส์ ข้อใดถกู ต้องในการเรียงลำดับขัน้ ตอนกระบวนการ 3. ยคุ กลาง 4. ยุคอตุ สาหกรรม เทคโนโลยี 5. ยุคขอ้ มูลขา่ วสาร 1. จ ง ค ข ฉ ก 2. ง ค ฉ ข ก จ 9. นกั วทิ ยาศาสตร์สรา้ งเครอ่ื งจักรไอนำ้ เพ่ือนำมาใช้ 3. ก ง จ ค ข ฉ 4. ค ง ข จ ฉ ก ในการปฏบิ ตั ิ เกดิ ขึ้นในยคุ ใด 5. ง ค ฉ ก ข จ 1. ยคุ สำรดิ 2. ยุคเหล็ก 4. ข้อใดถูกต้องเก่ียวกบั การรวบรวมขอ้ มลู ขัน้ ทุตยิ ภมู ิ 3. ยคุ กลาง 4. ยคุ เรอเนสซองส์ 1. แดงสมั ภาษณผ์ ้ตู กเปน็ เหย่ือการวางระเบิด 5. ยคุ อตุ สาหกรรม 2. เขียวสังเกตพฤตกิ รรมของบคุ คลที่ต้องสงสยั 10. ข้อใดเปน็ ผลกระทบทท่ี ำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงใน 3. เหลอื งเขา้ ไปอยู่ในพน้ื ทปี่ ระสบปัญหา ยุคกลาง 4. ดำศึกษาข้อมลู จากหนังสอื และอินเทอรเ์ นต็ 1.เกดิ ภยั พบิ ัติ และเกิดสงคราม 5. ส้มพดู คุยกบั ชาวท่มี ีปญั หาในการส่อื สาร 2. ค้นพบการทำงานของแบตเตอร่ี 5. กระบวนการเทคโนโลยีมีขัน้ ตอนการเลือกวิธกี าร 3. มนุษยต์ อ้ งการต้ังถนิ่ ฐานแบบถาวร โดยคำนึงถงึ ผลลพั ธท์ ีน่ ำไปสคู่ ุณภาพ ยกเวน้ ขอ้ ใด 4. เร่ิมมีการเลย้ี งสตั ว์ ทำการเกษตรกรรม 1. ความคงทน 2. ความสะดวก 5. สรา้ งอาวธุ และเคร่ืองมือจากทองแดงผสมดีบกุ 3. ความเป็นไปได้ 4. ความประหยดั 5. ความเรว็ เฉลย 2. 3 3. 2 4. 4 5. 1 6. 5 7. 3 8. 2 9. 5 10. 1 1.5 35

หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 2 กระบวนการเทคโนโลยี แบบทดสอบหลงั เรยี น หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี 2 คำชี้แจง : ใหน้ ักเรยี นเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว 1. ขอ้ ใดเป็นหลักสำคัญของกระบวนการเทคโนโลยี 6. รูปแบบของต้นแบบอย่างงา่ ยทีใ่ ช้ในการทดสอบ 1. ชว่ ยสร้างเครื่องมือทนั สมัย สมมตฐิ าน 2. ชว่ ยออกแบบวธิ กี ารแกป้ ัญหา 1. การสร้างต้นแบบด้วยการสร้างผังงาน 3. ช่วยในการสอื่ สารทางเทคโนโลยี 2. การสรา้ งตน้ แบบดว้ ยกระดาษ 4. ชว่ ยเนน้ กระบวนการทางวทิ ยาศาสตร์ 3. การสร้างต้นแบบดว้ ยสื่อวดิ โี อ 5. ช่วยตอบสนองความต้องการของมนษุ ย์ 4. การสร้างตน้ แบบดว้ ยการจำลองสถาการณ์ 2. ใครมสี ว่ นสำคัญในการสรา้ งสิ่งทต่ี อบโจทย์การ 5. ถูกทุกข้อ แก้ปญั หาผ่านทางออกแบบกระบวนการเทคโนโลยี 7. ขั้นตอนใดเป็นการถ่ายทอดแนวคดิ เพ่อื ให้ผอู้ น่ื 1. สถาปนิก 2. นกั วทิ ยาศาสตร์ เขา้ ใจในกระบวนการเทคโนโลยี 3. วศิ วกร 4. นายกรัฐมนตรี 1. ทดสอบ 2. การทดลอง 5. รฐั มนตรีกระทรวงคมนาคม 3. นำเสนอผลงาน 4. ประเมนิ ผล 3. พิจารณาขอ้ ความตอ่ ไปนี้ 5. แนวทางแกป้ ัญหา ก. ทดสอบ ข. ออกแบบวิธีการแก้ปญั หา 8. ยคุ ทีว่ ทิ ยาศาสตรร์ ุง่ เรอื ง มนุษย์สร้างเครอ่ื งมือ ค. รวบรวมขอ้ มลู ง. ระบุปัญหา กล้องโทรทรรศน์ กล้องจลุ ทรรศน์คอื ยุคใด จ. ประเมินผล ฉ. เลอื กวธิ แี กป้ ัญหา 1. ยคุ สำริด 2. ยุคเรอเนสซองส์ ข้อใดถูกต้องในการเรียงลำดบั ขั้นตอนกระบวนการ 3. ยุคกลาง 4. ยุคอุตสาหกรรม เทคโนโลยี 5. ยคุ ขอ้ มูลข่าวสาร 1. จ ง ค ข ฉ ก 2. ง ค ฉ ข ก จ 9. นักวิทยาศาสตร์สร้างเคร่ืองจักรไอน้ำเพื่อนำมาใช้ 3. ก ง จ ค ข ฉ 4. ค ง ข จ ฉ ก ในการปฏบิ ตั ิ เกิดขึ้นในยคุ ใด 5. ง ค ฉ ก ข จ 1. ยุคสำรดิ 2. ยคุ เหลก็ 4. ขอ้ ใดถกู ต้องเก่ียวกับการรวบรวมขอ้ มลู ขน้ั ทุติยภมู ิ 3. ยคุ กลาง 4. ยคุ เรอเนสซองส์ 1. แดงสัมภาษณผ์ ตู้ กเป็นเหย่ือการวางระเบดิ 5. ยุคอตุ สาหกรรม 2. เขียวสงั เกตพฤตกิ รรมของบุคคลท่ีตอ้ งสงสัย 10. ข้อใดเปน็ ผลกระทบทท่ี ำใหเ้ กิดการเปลยี่ นแปลงใน 3. เหลอื งเข้าไปอยู่ในพนื้ ท่ีประสบปัญหา ยุคกลาง 4. ดำศกึ ษาข้อมลู จากหนังสือ และอนิ เทอรเ์ น็ต 1.เกิดภยั พิบัติ และเกดิ สงคราม 5. สม้ พดู คุยกบั ชาวท่ีมีปัญหาในการสอ่ื สาร 2. ค้นพบการทำงานของแบตเตอรี่ 5. กระบวนการเทคโนโลยีมีข้นั ตอนการเลือกวธิ กี าร 3. มนษุ ยต์ ้องการต้ังถิน่ ฐานแบบถาวร โดยคำนึงถึงผลลัพธ์ทนี่ ำไปสคู่ ุณภาพ ยกเว้นข้อใด 4. เร่ิมมกี ารเลีย้ งสตั ว์ ทำการเกษตรกรรม 1. ความคงทน 2. ความสะดวก 5. สร้างอาวุธและเครื่องมือจากทองแดงผสมดบี ุก 3. ความเป็นไปได้ 4. ความประหยดั 5. ความเรว็ เฉลย 1. 5 2. 3 3. 2 4. 4 5. 1 6. 5 7. 3 8. 2 9. 5 10. 1 36

หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 2 กระบวนการเทคโนโลยี แบบประเมนิ การนำเสนอผลงาน คำช้ีแจง:ใหผ้ ู้สอนสงั เกตพฤติกรรมของนกั เรยี นในระหว่างเรยี นและนอกเวลาเรยี น แล้วขีด ✓ลงในชอ่ งท่ี ตรงกับระดับคะแนน ลำดับที่ รายการประเมนิ ระดับคะแนน 1 32 1 ความถูกตอ้ งของเนื้อหา   2 ความคิดสร้างสรรค์   3 วธิ กี ารนำเสนอผลงาน   4 การนำไปใช้ประโยชน์   5 การตรงต่อเวลา   รวม ลงช่ือ...................................................ผ้ปู ระเมิน ............/................./................... เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน ให้ 3 คะแนน ผลงานหรือพฤตกิ รรมสอดคล้องกับรายการประเมินสมบรู ณช์ ัดเจน ให้ 2 คะแนน ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมินเป็นส่วนใหญ่ ให้ 1 คะแนน ผลงานหรอื พฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมนิ บางส่วน เกณฑ์การตดั สินคณุ ภาพ ชว่ งคะแนน ระดับคณุ ภาพ 14–15 ดมี าก 11–13 ดี 8–10 พอใช้ ตำ่ กวา่ 8 ปรับปรุง 37

หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 2 กระบวนการเทคโนโลยี แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการทำงานรายบคุ คล คำชี้แจง : ใหผ้ สู้ อนสังเกตพฤตกิ รรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรยี น แล้วขดี ✓ลงในช่องท่ี ตรงกับระดับคะแนน ลำดบั ท่ี รายการประเมิน ระดับคะแนน 1 32 1 การแสดงความคิดเหน็   2 การยอมรบั ฟงั ความคดิ เห็นของผอู้ น่ื   3 การทำงานตามหน้าที่ท่ีไดร้ ับมอบหมาย   4 ความมนี ำ้ ใจ   5 การตรงต่อเวลา   รวม เกณฑ์การให้คะแนน ลงช่อื ...................................................ผปู้ ระเมนิ ปฏบิ ัตหิ รอื แสดงพฤตกิ รรมอย่างสม่ำเสมอ ............/.................../................ ปฏิบัตหิ รอื แสดงพฤติกรรมบ่อยครง้ั ปฏิบตั ิหรอื แสดงพฤตกิ รรมบางครงั้ ให้ 3 คะแนน ให้ 2 คะแนน ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตดั สนิ คุณภาพ ชว่ งคะแนน ระดับคุณภาพ 14–15 ดมี าก 11–13 ดี 8–10 พอใช้ ต่ำกวา่ 8 ปรับปรงุ 38

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 2 กระบวนการเทคโนโลยี แบบสงั เกตพฤตกิ รรมการทำงานกลมุ่ คำชี้แจง : ให้ผสู้ อนสงั เกตพฤติกรรมของนักเรยี นในระหวา่ งเรยี นและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ✓ลงในช่องท่ี ตรงกบั ระดับคะแนน ลำดับท่ี ชอ่ื –สกลุ การแสดง การยอมรับ การทำงาน ความมี การมี รวม ของนักเรียน ความ ฟังคนอน่ื ตามท่ีได้รับ นำ้ ใจ สว่ นรว่ มใน 15 คิดเห็น มอบหมาย คะแนน การ ปรบั ปรุง ผลงานกลมุ่ 321321321321321 เกณฑก์ ารให้คะแนน ลงชื่อ...................................................ผปู้ ระเมิน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสมำ่ เสมอ ............./.................../............... ปฏิบัตหิ รอื แสดงพฤตกิ รรมบ่อยคร้ัง ปฏบิ ัติหรือแสดงพฤตกิ รรมบางคร้ัง ให้ 3 คะแนน ให้ 2 คะแนน ให้ 1 คะแนน เกณฑก์ ารตดั สนิ คณุ ภาพ ช่วงคะแนน ระดับคณุ ภาพ 14–15 ดีมาก 11–13 ดี 8–10 พอใช้ ต่ำกว่า 8 ปรบั ปรุง 39

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 2 กระบวนการเทคโนโลยี แบบประเมินคุณลกั ษณะอันพึงประสงค์ คำชแ้ี จง : ใหผ้ ู้สอนสงั เกตพฤติกรรมของนักเรยี นในระหว่างเรยี นและนอกเวลาเรียน แล้วขดี ✓ลงในช่องที่ ตรงกบั ระดบั คะแนน คุณลกั ษณะ รายการประเมนิ ระดบั คะแนน อนั พึงประสงค์ด้าน 321 1. รกั ชาติ ศาสน์ 1.1 ยืนตรงเคารพธงชาติ และร้องเพลงชาติได้ กษตั รยิ ์ 1.2 เข้าร่วมกิจกรรมทสี่ รา้ งความสามัคคีปรองดอง และเปน็ ประโยชนต์ อ่ 2. ซอ่ื สัตย์ สจุ รติ โรงเรยี น 3. มวี ินัย รบั ผิดชอบ 1.3 เข้ารว่ มกิจกรรมทางศาสนาที่ตนนับถือ ปฏบิ ัติตามหลกั ศาสนา 4. ใฝเ่ รียนรู้ 1.4 เข้าร่วมกจิ กรรมที่เกย่ี วกับสถาบนั พระมหากษัตรยิ ์ตามทโ่ี รงเรียนจัดขึ้น 2.1 ให้ข้อมลู ทถี่ กู ตอ้ งและเปน็ จรงิ 2.2 ปฏิบตั ใิ นส่งิ ทถ่ี ูกตอ้ ง 3.1 ปฏบิ ัติตามข้อตกลง กฎเกณฑ์ ระเบียบ ขอ้ บงั คับของครอบครวั มคี วามตรงตอ่ เวลาในการปฏิบัติกิจกรรมต่าง ๆ ในชีวติ ประจำวัน 4.1 รจู้ กั ใช้เวลาวา่ งให้เปน็ ประโยชน์ และนำไปปฏบิ ัตไิ ด้ 5. อยู่อยา่ งพอเพียง 4.2 รจู้ กั จัดสรรเวลาใหเ้ หมาะสม 4.3 เชื่อฟงั คำสัง่ สอนของบดิ า-มารดา โดยไม่โต้แย้ง 6. มงุ่ ม่ันในการทำงาน 4.4 ตง้ั ใจเรยี น 7. รักความเป็นไทย 5.1 ใชท้ รัพยส์ ินและส่งิ ของของโรงเรยี นอย่างประหยัด 8. มีจิตสาธารณะ 5.2 ใชอ้ ปุ กรณ์การเรยี นอย่างประหยัดและร้คู ณุ ค่า 5.3 ใชจ้ ่ายอยา่ งประหยัดและมีการเก็บออมเงนิ 6.1 มคี วามตงั้ ใจและพยายามในการทำงานท่ีได้รบั มอบหมาย 6.2 มีความอดทนและไมท่ อ้ แทต้ ่ออปุ สรรคเพอ่ื ให้งานสำเรจ็ 7.1 มีจิตสำนกึ ในการอนุรกั ษ์วัฒนธรรมและภูมิปญั ญาไทย 7.2 เห็นคณุ ค่าและปฏิบัติตนตามวัฒนธรรมไทย 8.1 ร้จู กั ชว่ ยพอ่ แม่ ผู้ปกครอง และครทู ำงาน 8.2 รจู้ ักการดูแลรกั ษาทรัพย์สมบตั ิและสิ่งแวดล้อมของหอ้ งเรียนและ โรงเรยี น เกณฑก์ ารให้คะแนน ลงชอื่ .................................................. ผูป้ ระเมิน ............/.................../................ เกณฑก์ ารตดั สนิ คณุ ภาพ พฤติกรรมท่ปี ฏิบัติชดั เจนและสมำ่ เสมอ ให้ 3 คะแนน ชว่ งคะแนน ระดบั คุณภาพ 51–60 ดีมาก พฤติกรรมที่ปฏบิ ตั ิชดั เจนและบอ่ ยครัง้ ให้ 2 คะแนน 41–50 ดี 30–40 พอใช้ พฤติกรรมทป่ี ฏบิ ัตบิ างครัง้ ให้ 1 คะแนน ต่ำกวา่ 30 ปรับปรุง 40

หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 2 กระบวนการเทคโนโลยี แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ 1 กระบวนการเทคโนโลยี แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 1 กระบวนการเทคโนโลยี เวลา 4 ช่ัวโมง 1. มาตรฐาน/ตัวช้วี ดั ว 4.1 ม.1/2 ระบุปัญหาหรือความต้องการในชีวิตประจำวัน รวบรวม วิเคราะห์ข้อมูล และแนวคิดท่ี เกีย่ วข้องกบั ปญั หา ว 4.1 ม.1/3 ออกแบบวิธีการแก้ปัญหา โดยวิเคราะห์ เปรียบเทียบ และตัดสินใจเลือกข้อมูลท่ีจำเป็น นำเสนอแนวทางแกป้ ัญหาใหผ้ อู้ ่ืนเขา้ ใจ วางแผนและดำเนินการแก้ปัญหา ว 4.1 ม.1/4 ทดสอบ ประเมินผล และระบุขอ้ บกพรอ่ งที่เกิดข้ึน พร้อมทั้งหาแนวทางการปรับปรงุ แก้ไข และนำเสนอผลการแกป้ ญั หา 2. จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ 1. อธบิ ายความหมายของกระบวนการเทคโนโลยี (K) 2. บอกองคป์ ระกอบและความสำคญั ของกระบวนการเทคโนโลยี (K) 3. อธบิ ายเก่ียวกบั ข้นั ตอนการแกป้ ญั หาผ่านกระบวนการเทคโนโลยี (P) 4. วเิ คราะห์สาเหตุ หรือปจั จัยท่สี ง่ ผลตอ่ การแกป้ ญั หาโดยใชก้ ระบวนการเทคโนโลยี (P) 5. เหน็ คุณประโยชน์ของการเรียนวชิ าการออกแบบและเทคโนโลยี และตระหนกั ในคุณค่าของความรู้ ไปแกป้ ญั หาใชใ้ นชวี ติ ประจำวนั (A) 3. สาระการเรียนรู้ สาระการเรียนรแู้ กนกลาง สาระการเรียนรทู้ ้องถ่นิ - ปัญหาหรือความต้องการในชีวิตประจำวันพบได้จากหลายบริบท พิจารณาตามหลักสตู รของ ขนึ้ กบั สถานการณ์ทป่ี ระสบ เช่น การเกษตร อาหาร สถานศกึ ษา - การแก้ปัญหาจำเป็นต้องสืบค้น รวบรวมข้อมูลความรู้จากศาสตร์ ตา่ งๆ ท่ีเกีย่ วข้อง เพอ่ื นำไปส่กู ารออกแบบแนวทางการแกป้ ัญหา - การวิเคราะห์ เปรียบเทียบ และตัดสินใจเลือกข้อมูลที่จำเป็น โดย คำนึงถึงเงื่อนไขและทรัพยากรที่มีอยู่ ช่วยให้ได้แนวทางการ แก้ปัญหาที่เหมาะสม - การออกแบบแนวทางการแก้ไขปัญหาทำได้หลากหลายวิธี เช่น การ ร่างภาพ การเขียนแผน การเขียนฝังงาน - การกำหนดขั้นตอนและระยะเวลาในการทำงานก่อนดำเนินการ แกป้ ัญหาจะช่วยให้ทำงานสำเรจ็ ไดต้ ามเป้าหมาย 41

หน่วยการเรยี นรทู้ ่ี 2 กระบวนการเทคโนโลยี แผนการจัดการเรยี นรทู้ ี่ 1 กระบวนการเทคโนโลยี สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง สาระการเรยี นรู้ทอ้ งถนิ่ - การทดสอบและประเมินผลเป็นการตรวจสอบชน้ิ งานหรือวิธีการว่า สามารถแกป้ ญั หาไดต้ ามวตั ถุประสงค์เพอ่ื หาข้อบกพร่อง และ ดำเนินการปรับปรุงให้สามารถแกไ้ ขปญั หาได้ - การนำเสนอผลงานเป็นการถ่ายทอดแนวคิดเพื่อให้ผู้อ่ืนเข้าใจ เกี่ยวกับกระบวนการทำงานและช้ินงานหรือวิธีการท่ีได้ ซึ่งสามารถ ทำไดห้ ลายวิธี เช่น การเขยี นรายงาน การทำแผ่นนำเสนอผลงาน 4. สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด ปัญหาหรือความต้องการในชีวิตประจำวันพบได้จากหลายบริบทขึ้นกับสถานการณ์ท่ีประสบ เช่น การเกษตร อาหารดังนั้นการแก้ปญั หาผา่ นกระบวนการเทคโนโลยีจำเป็นต้องสืบคน้ รวบรวมข้อมูลความรู้จาก ศาสตรต์ ่างๆ ที่เกี่ยวข้อง เพ่อื นำไปสูก่ ารออกแบบแนวทางการแก้ปัญหาโดยเร่มิ จากการวิเคราะห์ เปรียบเทยี บ และตัดสินใจเลือกข้อมูลท่ีจำเป็น โดยคำนึงถึงเงื่อนไขและทรัพยากรที่มีอยู่ ช่วยให้ได้แนวทางการแก้ปัญหาท่ี เหมาะสมแล้วดำเนินการออกแบบแนวทางการแก้ไขปัญหาทำได้หลากหลายวิธี เช่น การร่างภาพ การเขียน แผน การเขียนฝังงาน พร้อมทงั้ กำหนดข้ันตอนและระยะเวลาในการทำงานก่อนดำเนินการแก้ปญั หาจะชว่ ยให้ ทำงานสำเร็จไดต้ ามเปา้ หมาย ก า ร ท ด ส อ บ แ ล ะ ป ร ะ เมิ น ผ ล เป็ น ก า ร ต ร ว จ ส อ บ ชิ้ น งา น ห รื อ วิ ธี ก าร ว่ า ส า ม า ร ถ แ ก้ ปั ญ ห า ได้ ต า ม วตั ถุประสงคเ์ พอ่ื หาข้อบกพรอ่ ง และดำเนินการปรับปรุงใหส้ ามารถแก้ไขปัญหาได้ และจะสมบูรณ์เมื่อนำเสนอ ผลงานเป็นการถ่ายทอดแนวคิดเพื่อให้ผู้อ่ืนเข้าใจเกี่ยวกับกระบวนการทำงานและชิ้นงานหรือวิธีการที่ได้ ซ่ึง สามารถทำไดห้ ลายวธิ ี เชน่ การเขยี นรายงาน การทำแผน่ นำเสนอผลงาน 5. สมรรถนะสำคัญของผเู้ รยี นและคณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงค์ สมรรถนะสำคัญของผเู้ รียน คณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงค์ 1. ความสามารถในการส่ือสาร 1. มวี นิ ัย รับผดิ ชอบ 2. ความสามารถในการคดิ 2. ใฝเ่ รยี นรู้ 1) ทกั ษะการคดิ วิเคราะห์ 3. มุ่งมน่ั ในการทำงาน 2) ทักษะการคดิ อย่างสรา้ งสรรค์ 3) ทกั ษะการคิดอย่างเปน็ ระบบ 3. ความสามารถในการแก้ปญั หา 4. ความสามารถในการใชท้ ักษะชีวติ 5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 6. กจิ กรรมการเรยี นรู้  แนวคดิ /รปู แบบการสอน/วิธีการสอน/เทคนคิ :ใชป้ ญั หาเป็นฐาน (Problem based Learning) 42

หน่วยการเรยี นรูท้ ่ี 2 กระบวนการเทคโนโลยี แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 1 กระบวนการเทคโนโลยี ชั่วโมงท่ี 1 ขน้ั นำ 1. ครูพูดคุยซกั ถามนกั เรียนเกย่ี วกับ การใช้ชีวิตประจำวัน “นักเรยี นติดเล่นโทรศัพท์มือถือกันมากแค่ ไหน อย่างไร”ครูอธิบายเพ่ิมเติมให้นักเรียนเข้าใจวา่ ปัญหาการใช้เทคโนโลยีไม่เหมาะสมในปัจจุบัน คือปัญหาท่ตี อ้ งการแกไ้ ข 2. ครูสุ่มนักเรียน 3-4 คน ยกตัวอย่าง การใช้เทคโนโลยีที่ไม่เหมาะสม พร้อมท้ังบอกว่าปัญหาท่ี จำเป็นตอ้ งแก้คืออะไร สาเหตุ และผลกระทบตอ่ การดำเนินชีวติ ประจำวนั อย่างไร 3. ครูอธิบายเพิ่มเติมให้นักเรียนเข้าใจว่าสิ่งอำนวยความสะดวกในชีวิตประจำวันของมนุษย์ล้วนเป็น เทคโนโลยี ซึ่งเกิดจากกระบวนการคิดที่เปน็ ระบบเพ่ือแกป้ ญั หาและทำใหค้ ุณภาพชีวติ ดีข้ึนแตถ่ ้าเรา ใช้เทคโนโลยอี ยา่ งไม่เหมาะสมกอ็ าจเป็นโทษได้ 4. นักเรยี นทำแบบทดสอบกอ่ นเรยี น 5. ครูถามคำถามกระตุ้นความคิด จากหนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยี (การออกแบบและ เทคโนโลยี) ม.1 หน้า 19 ว่าเทคโนโลยีมีส่วนช่วยในการดำรงชีวิตอย่างไรแล้วให้นักเรียนร่วมกัน แสดงความคิดเห็นและตอบคำถาม (แนวตอบ : เทคโนโลยีเป็นส่ิงที่อำนวยความสะดวกให้กับมนุษย์ ช่วยในการแก้ปัญหาผ่าน กระบวนการเทคโนโลยี ซ่งึ เป็นขั้นเปน็ ตอนท่ีมสี ่วนชว่ ยในการสร้างสรรค์เทคโนโลยีที่มปี ระสิทธิภาพ ใช้ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ในการแก้ปัญหา จนได้ออกมาเป็นส่ิงที่ตอบสนองความ จำเป็นหรือความต้องการของมนุษย์ซึ่งกระบวนการเทคโนโลยีเป็นส่ิงท่ีช่วยตอบสนองคว ามจำเป็น และความตอ้ งการของมนษุ ย์) ขัน้ สอน ขั้นกำหนดปญั หา 1. ครูถามคำถามสำคัญประจำหัวข้อกับนักเรียน ในหนังสือเรียนรายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยี (การ ออกแบบและเทคโนโลยี) ม.1 ว่า กระบวนการเทคโนโลยีช่วยตอบสนองความจำเป็นและความ ตอ้ งการของมนุษย์อยา่ งไร (แนวตอบ : กระบวนการเทคโนโลยีช่วยตอบสนองความต้องการของชีวิตมนุษย์ในปัจจุบัน ด้าน เทคโนโลยีเพ่ือสามารถพัฒนาทางด้านส่ิงอำนวยความสะดวก เพื่อให้การใช้ชีวิตประจำวันได้ สะดวกสบายย่ิงข้ึน) 2. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 3 – 4 คน แล้วให้สมาชิกแต่ละกลุ่มร่วมกันศึกษาและสืบค้นข้อมูล เก่ียวกบั ความหมายและองค์ประกอบของกระบวนการเทคโนโลยี 43

หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 2 กระบวนการเทคโนโลยี แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ 1 กระบวนการเทคโนโลยี 3. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันอภิปรายข้อมูลที่สืบค้นได้ภายในกลุ่ม แล้วร่วมกันสรุปลงในกระดาษ A4 แล้วนำมาส่งครูเพื่อใหค้ รูตรวจสอบความถกู ต้อง 4. ครูสนทนากับนักเรียนเก่ียวกับความหมายและองค์ประกอบของกระบวนการเทคโนโลยี ช่วย ตอบสนองความจำเป็นและความต้องการของมนุษย์อย่างไรจากนั้นร่วมกันสรุปว่า กระบวนการ เทคโนโลยีช่วยตอบสนองความจำเป็นและความต้องการของมนุษย์ เพราะเป็นกระบวนการท่ีเป็น ระบบทชี่ ่วยในการแก้ปัญหาและตอบสนองความต้องการของมนุษย์ซ่ึงประกอบด้วย การระบปุ ัญหา การรวบรวมข้อมูลท่ีเก่ียวข้องกับปัญหา การเลือกวิธีการแก้ปัญหา การออกแบบวิธีการแก้ปัญหา การทดสอบ การปรับปรุงแกไ้ ข และการนำเสนอผลงาน 5. ครตู งั้ คำถาม แล้วสุม่ ตัวแทนแตล่ ะกลมุ่ ตอบคำถาม ดังน้ี  กระบวนการเทคโนโลยมี ีความสำคญั อยา่ งไร (แนวตอบ :ช่วยแก้ปัญหาและสนองความจำเปน็ และความต้องการของมนษุ ย์ได้)  องคป์ ระกอบของกระบวนการเทคโนโลยมี กี ่ีขนั้ ตอน อะไรบา้ ง (แนวตอบ : 7 ขั้นตอน ได้แก่ 1.การระบุปัญหาหรือความต้องการ 2.การรวบรวมข้อมูลท่ีเก่ียวข้อง กับปัญหา 3.การเลือกวิธีการแก้ปัญหา 4.การออกแบบวิธีการแก้ปัญหา 5.การทดสอบ 6.การ ปรับปรงุ แกไ้ ขและประเมินผล 7.การนำเสนอผลงาน) 6. นกั เรยี นร่วมกนั อภิปรายสรุปเกย่ี วกับความหมายและองค์ประกอบของกระบวนการเทคโนโลยี 7. ครูนำป้ายกระดาษที่เขียนคำว่า “ปัญหาการใช้เทคโนโลยีไม่เหมาะสมในชีวิตประจำวัน” ไปติดไว้ บริเวณหนา้ 8. ครูให้นักเรียนศึกษาตัวอย่าง การระบุปัญหา จากหนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยี (การ ออกแบบและเทคโนโลยี) ม.1 หน้า 20 และอภิปรายหัวข้อที่ครูติดไว้บริเวณหน้า ครูกำหนดเวลาใน การรว่ มอภิปราย 5 นาทจี ากนน้ั นกั เรยี นร่วมกันเสนอปัญหาท่ีหลากหลาย และเลือกปัญหาท่ีสนใจ 9. นักเรียนแบ่งกลุ่มเลือกปัญหาตามความสนใจ แต่ละกลุ่มสรุปปัญหาและความต้องการที่กลุ่มสนใจ โดย ระบุปญั หาทจ่ี ำเป็นหรือความต้องการคืออะไร ช่วั โมงที่ 2 ข้นั ส่อน (ตอ่ ) ข้นั ทำความเข้าใจปัญหา 1. ครูต้งั คำถามใหน้ ักเรยี นช่วยกนั ตอบ ดังน้ี  องคป์ ระกอบของการระบุปัญหา ได้แก่องค์ประกอบใดบ้าง (แนวตอบ : 1. ปัญหา คือ สิ่งท่ีจำเป็นต้องแก้ไข 2. ใคร คือ ผทู้ ีเ่ ผชิญปญั หาทีเ่ ราจำเปน็ ตอ้ งแก้ 3. เหตุผล คอื เหตใุ ดปญั หาน้ีจึงจำเป็นต้องแก้) 44

หนว่ ยการเรยี นรูท้ ่ี 2 กระบวนการเทคโนโลยี แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ 1 กระบวนการเทคโนโลยี  นวตั กรรมและสิ่งประดิษฐ์มีความแตกต่างกนั อย่างไร (แนวตอบ : นวัตกรรม (innovation) คือ การนำเอาวิทยาการต่างๆ มาออกแบบเพื่อตอบสนอง ความจำเป็นหรือความต้องการ สามารถนำมาใช้ก่อให้เกิดประโยชน์ทางเศรษฐกิจและสังคมได้ สามารถนำมาทำการคา้ ได้ สามารถสรา้ งผลกำไรให้กับธุรกจิ เช่นหุ่นยนต์ คอมพิวเตอร์ เปน็ ตน้ สิ่งประดิษฐ์ (invention)คือ ส่ิงท่ีเป็นการคิดค้นทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เช่น พิมพ์ดีด วทิ ยุ โทรทัศน์ เป็นต้น) 2. นักเรียนแต่ละคนทำกิจกรรม Design Activity จากหนังสอื เรยี น รายวิชาพื้นฐาน เทคโนโลยี (การ ออกแบบและเทคโนโลยี) ม.1 หน้า 22 จากนั้นครูสุ่มถามคำตอบของนักเรียนเป็นรายบุคคลทีละ สถานการณ์ จนครบ โดยระหว่างที่นักเรียนตอบ ให้เพื่อนนักเรียนคนอื่นๆและครูร่วมกันพิจารณา คำตอบ เพื่อตรวจสอบความถูกต้อง และร่วมกันอภิปรายเพื่อหาข้อสรุปร่วมกัน 3. นักเรียนแต่ละกลุ่ม ร่วมกันอภิปราย ตั้งคำถามในประเด็นที่อยากรู้ ระดมสมองหาความหมาย คำนิยาม และอธิบายสถานการณ์ของปัญหา จัดทำสรุปลงในกระดาษ A4 ตามประเด็น ดังน้ี  ปญั หาท่ีจำเป็นตอ้ งแกค้ ืออะไร  ใครคอื ผู้ท่เี ผชญิ ปญั หาที่เราจำเป็นตอ้ งแก้  เหตุใดปญั หานจี้ ึงจำเปน็ ต้องแก้ แล้วรว่ มกนั ออกแบบวิธกี ารนำเสนอผลงานที่นา่ สนใจ 4. ครูสุ่มนักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานำเสนอผลงานตามท่ีได้ออกแบบเอาไว้ทีละกลุม่ จนครบทุกกลมุ่ เมือ่ แตล่ ะกลมุ่ เสนอผลงานจบแลว้ ใหน้ ำผลงานไปติดไวต้ ามบริเวณรอบๆห้องเรียน 5. ครูให้เวลานักเรียน 3 นาทีในการเดินชมผลงานของกลุ่มอื่นๆ เพ่ือเปรียบเทียบกับผลงานของกลุ่ม ตนเอง จากน้ันให้นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์สถานการณ์ของปัญหาการใช้เทคโนโลยีไม่เหมาะสมใน ชวี ติ ประจำวัน 6. ครูอธิบายเพ่ิมเติมว่า นอกจากปัญหาที่เป็นสถานการณ์ศึกษาแล้ว ยังมีปัญหาอ่ืนๆ อีกมากมาย ดังน้ันเราสามารถใช้กระบวนการเทคโนโลยีในการแก้ปัญหาเพื่อการตอบสนองความจำเป็นหรือ ความต้องการได้ ชว่ั โมงท่ี 3 ขั้นสอน (ตอ่ ) ขัน้ การดำเนนิ การศกึ ษาคน้ คว้า 1. ครูตั้งคำถามให้นักเรียนช่วยกันหาคำตอบว่า การรวบรวมข้อมูลท่ีเกี่ยวข้องกับปัญหามีอะไรบ้าง (แนวตอบ : การรวบรวมข้อมูล การรวบรวมข้อมูลมีหลายแบบ เช่น การพูดคุยหรือการสัมภาษณ์ การสงั เกต การร่วมประสบการณ์ การศกึ ษาจากหนังสือ วารสาร สบื ค้นจากอนิ เทอรเ์ น็ต เปน็ ตน้ ) 45

หน่วยการเรยี นรูท้ ี่ 2 กระบวนการเทคโนโลยี แผนการจัดการเรยี นรทู้ ี่ 1 กระบวนการเทคโนโลยี 2. ครูให้นักเรียนศึกษาตัวอย่าง การรวบรวมข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับปัญหา จากหนังสือเรียน รายวชิ า พื้นฐาน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ม.1 หน้า 23 3. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันศึกษาค้นคว้าหาข้อมูลเพิ่มเติม ตามประเด็นปัญหาของแต่ละ กลุ่ม แล้วแบ่งหน้าที่กัน จัดเรียงลำดับการทำงาน กำหนดเป้าหมายของงาน ระยะเวลา ค้นคว้าและบันทึกข้อมูล 4. ครูอธิบายเรื่องการรวบรวมข้อมูลที่เกี่ยวกับปัญหา โดยการรวบรวมข้อมูลทำได้ 2 วิธีการหลัก ดังน้ี การรวบรวมข้อมูลข้ันปฐมภูมิ การรวบรวมข้อมูลขั้นทุติยภูมิ ในหนังสือหน้า 23-24 5. นักเรียนแต่ละคนทำกิจกรรม Design Activity จากหนงั สอื เรยี น รายวิชาพ้นื ฐาน เทคโนโลยี (การ ออกแบบและเทคโนโลยี) ม.1 หน้า 25 จากนั้นครูสุ่มถามคำตอบของนักเรียนเป็นรายบุคคลทีละ ภาพจนครบ โดยระหว่างที่นักเรียนตอบ ให้เพื่อนนักเรียนคนอื่นๆ และครูร่วมกันพิจารณาคำตอบ เพื่อตรวจสอบความถูกต้อง และร่วมกันอภิปรายเพ่ือหาข้อสรุปร่วมกัน ข้นั สังเคราะหค์ วามรู้ 1. ครใู ห้นักเรียนแต่ละกลุ่มแลกเปลี่ยนข้อมูล ความคิดเห็น โดยผู้เรียนแต่ละคนนำความรู้มานำเสนอภายใน กลุ่ม ครแู ละนักเรียนคนอื่นๆ ชว่ ยกนั ตรวจสอบความถูกต้อง เหมาะสม และหาความรู้เพิ่มเติม 2. ครูตั้งคำถามให้นักเรียนช่วยกันหาคำตอบว่า การสร้างสรรค์เทคโนโลยีช่วยในการแก้ปัญหาได้ อย่างไร และควรพิจารณาจากส่ิงใดบ้าง (แนวตอบ : การสร้างสรรค์เทคโนโลยี คือ การเลือกวิธีแก้ปัญหาซึ่งทำให้เทคโนโลยีท่ีจะถูกสร้างขึ้น สามารถตอบโจทย์กับปัญหา โดยการเลือกวิธีการแก้ปัญหาโดยคำนึงถึงผลลัพธ์ พิจารณาจากการ ทำงานที่ดีขนึ้ เร็วขนึ้ ประหยดั ขนึ้ สะดวกขน้ึ ความเปน็ ไปได้ เปน็ ต้น) 3. ครูให้ความรู้เพิ่มเติมว่า เหตุผลที่กระบวนการเทคโนโลยีมีขั้นตอนการเลือกวิธีการเพราะต้องการหา วธิ ีการแกป้ ัญหาทดี่ ีทส่ี ุด 4. ครูให้นักเรียนศึกษาตัวอย่าง การเลือกวิธีการแก้ปัญหา และการออกแบบวิธีการแก้ปัญหา จาก หนังสอื เรียน รายวิชาพนื้ ฐาน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ม.1 หน้า 26-27 5. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่ม ร่วมกันอภิปรายเลือกวิธีการแก้ปัญหา ตามปัญหาของแต่ละกลุ่ม พร้อมทั้งออกแบบวิธีการแก้ปัญหา สรุป แล้วให้เขียนในรูปแบบแผนผังมโนทัศน์ 6. ครูให้ความรู้เพ่ิมเติมว่า ต้นแบบ คือ การสร้างแบบจำลองของเทคโนโลยีเพื่อตรวจสอบว่าตรงกับ ความต้องการหรือไม่ การออกแบบวิธีการแก้ปัญหาจึงสามารถทดสอบสมมติฐานได้เมื่อเรา ออกแบบวิธีการแก้ปัญหาแล้ว ขั้นต่อไปคือการทดสอบเพื่อการตรวจสอบชิ้นงานหรือวิธีการว่า สามารถแก้ปัญหาได้ตามวัตถุประสงค์เพื่อหาข้อบกพร่อง และดำเนินการปรับปรุงให้สามารถ แก้ไขปัญหาได้ หลังจากการทดสอบก็เป็นข้ันปรับปรุง แก้ไข และประเมินผล 7. ครูอธิบายเร่ืองการทดสอบ เป็นข้ันตอนการทดสอบว่าแนวคิดของเทคโนโลยีนั้นตอบโจทย์ของ ผู้ใช้งานหรือไม่ มีส่วนใดที่ต้องพัฒนาหรือแก้ไขบ้าง การปรับปรุง แก้ไข และประเมินผล 46

หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 2 กระบวนการเทคโนโลยี แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 1 กระบวนการเทคโนโลยี หลังจากการทดสอบแล้วพบว่าเทคโนโลยีท่ีเราต้องออกแบบน้ันมีข้อบกพร่อง ข้ันตอนต่อไปของ กระบวนการเทคโนโลยีก็จะเป็นการปรับปรุง แก้ไข โดยอาจปรับปรุงแก้ไขจากต้นแบบเดิม นำเสนอผลงาน เป็นขั้นตอนสุดท้ายที่สำคัญของกระบวนการเทคโนโลยี เป็นการนำเสนอ แนวคิด หรือชิ้นงาน ชวั่ โมงท่ี 4 ขน้ั สรุป ขนั้ สรปุ และประเมินคา่ ของคำตอบ 1. นักเรียนแต่ละกลุ่มอภิปรายร่วมกันเพ่ือหาข้อสรุปองค์ความรู้ที่ได้ แล้วจัดทำเป็น PowerPoint โดยครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มต้ังชื่อเรื่องที่นำเสนอได้อย่างอิสระ ซึ่งชื่อเรื่องจะต้องสอดคล้องกับ เนอ้ื หาทีน่ ำเสนอ เช่น ปัญหาการใช้ส่อื ออนไลน์ไมเ่ หมาะสม เป็นตน้ 2. นักเรยี นแต่ละกลุ่มออกมานำเสนอปญั หาที่สนใจ โดยใช้ PowerPoint ประกอบการนำเสนอ ขณะท่ี นกั เรยี นแต่ละกลมุ่ นำเสนอให้ครคู อยแนะนำและเสรมิ ข้อมูลท่ีถกู ต้องใหน้ ักเรยี น 3. ครูถามคำถามกระตุ้นความคิด จากหนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยี (การออกแบบและ เทคโนโลยี) ม.1 หน้า 30 ว่า วิศวกรเป็นผู้สร้างสรรค์นวัตกรรมทางเทคโนโลยี ผ่านกระบวนการ เทคโนโลยีอย่างไร (แนวตอบ :วิศวกรจะประยุกต์ใช้หลักการทางวิทยาศาสตร์ผ่านคณิตศาสตร์ และใช้เทคโนโลยีสร้าง นวัตกรรมใหม่ๆ ผ่านกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรม ซ่ึงมีองค์ประกอบ 2 ส่วน คือส่วนที่นำเอา วิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์มาใชใ้ ห้เป็นประโยชนแ์ ละส่วนที่ออกแบบให้ไดผ้ ลงานที่ตอ้ งการ) 4. ครูและนักเรียนดูตัวอย่าง จากหนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน เทคโนโลยี (การออกแบบและ เทคโนโลยี) ม.1 หน้า 30 แลว้ ร่วมกนั วิเคราะห์ กระบวนการออกแบบเชิงวศิ วกรรม 5. ครูอธิบายเพิ่มเติมเก่ียวกับความเช่ือมโยงของกระบวนการเทคโนโลยีกับกระบวนการออกแบบเชิง วศิ วกรรมโดยอธบิ ายในเร่อื งกระบวนการเทคโนโลยี และกระบวนการออกแบบเชงิ วศิ วกรรม 6. นักเรยี นทำกจิ กรรม Design Activity จากหนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน การออกแบบและ เทคโนโลยี ม.1 หน้า 32 เสรจ็ แล้วนำสง่ ครูตรวจสอบความถกู ต้อง 7. ครูเปิด PowerPointเรือ่ งกระบวนการเทคโนโลยี ให้นกั เรยี นดู แล้วใหน้ ักเรียนร่วมกนั อภปิ รายและ สรุป ตามประเด็นดังน้ี  กระบวนการเทคโนโลยีคืออะไร อธบิ ายความหมาย ความสำคญั  กระบวนการเทคโนโลยีความสำคัญตอ่ การดำรงชีวิตอย่างไร บอกองค์ประกอบหลักกระบวนการ เทคโนโลยี อธิบายลกั ษณะเฉพาะขององคป์ ระกอบหลักแตล่ ะสว่ น 47

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 2 กระบวนการเทคโนโลยี แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 1 กระบวนการเทคโนโลยี 8. ครใู หน้ ักเรียนสอบถามเพ่ิมเติมเก่ียวกับเนื้อหาใน PowerPoint ทย่ี งั ไมเ่ ขา้ ใจ แลว้ ให้ความร้เู พมิ่ เติม ในส่วนนัน้ 9. ครูให้นักเรียนทำใบงานที่ 1.1 เร่ือง กระบวนการเทคโนโลยี เมื่อทำเสร็จแล้ว ครูและนักเรียน ร่วมกันเฉลยคำตอบ 10.ครูมอบหมายให้นักเรียนสรปุ ความรู้เรือ่ ง กระบวนการเทคโนโลยี เป็นผงั มโนทศั น์ ลงในกระดาษ A4 เสร็จแลว้ นำสง่ ครู ขัน้ นำเสนอและประเมินผลงาน 1. ครตู รวจแบบทดสอบกอ่ นเรียน 2. ครตู รวจและประเมินผลใบงานที่ 1.1 เรื่อง กระบวนการทางเทคโนโลยี 3. ครูตรวจและประเมินผล PowerPointเรือ่ ง การแกป้ ญั หาผ่านกระบวนการเทคโนโลยี 4. ครูตรวจและประเมนิ ผลผังมโนทศั นเ์ ร่ือง กระบวนการเทคโนโลยี 5. ครตู รวจและประเมนิ ผลผังมโนทัศน์ เรื่อง ปญั หาการใชเ้ ทคโนโลยีไม่เหมาะสมในชวี ติ ประจำวนั 6. ครูประเมินผล โดยสังเกตการตอบคำถาม การร่วมกันทำผลงาน และการนำเสนอผลงาน 7. การวดั และประเมนิ ผล รายการวดั วิธวี ดั เครอ่ื งมอื เกณฑ์การประเมิน 7.1 การประเมินก่อนเรียน ตรวจแบบทดสอบ แบบทดสอบกอ่ นเรยี น ประเมินตามสภาพจริง - แบบทดสอบก่อนเรยี น ก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ท่ี 1 เรอ่ื ง กระบวนการ เทคโนโลยี 7.2 การประเมนิ ระหวา่ งการ จดั กิจกรรม 1) กระบวนการเทคโนโลยี - ตรวจใบงานที่ 1.1 - ใบงานที่ 1.1 รอ้ ยละ 60 ผา่ นเกณฑ์ 2) การนำเสนอผลงาน - ประเมนิ การนำเสนอ - ผลงานที่นำเสนอ ระดับคุณภาพ 2 3) พฤติกรรมการทำงาน ผลงาน ผา่ นเกณฑ์ รายบคุ คล - สงั เกตพฤตกิ รรม - แบบสงั เกต ระดับคุณภาพ 2 การทำงารายบุคคล พฤติกรรมการทำงาน ผา่ นเกณฑ์ รายบคุ คล 48

หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 2 กระบวนการเทคโนโลยี แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ 1 กระบวนการเทคโนโลยี 4) พฤติกรรมการทำงาน - สงั เกตพฤตกิ รรม - แบบสงั เกต ระดบั คุณภาพ 2 กลุม่ การทำงานกลุ่ม พฤติกรรมการทำงาน ผา่ นเกณฑ์ 5) คณุ ลักษณะ อันพงึ ประสงค์ กลุ่ม - สงั เกตความมวี นิ ยั - แบบประเมิน ระดับคุณภาพ 2 รับผิดชอบ ใฝ่เรียนรู้ คณุ ลกั ษณะ ผา่ นเกณฑ์ และมงุ่ มนั่ ในการ อันพงึ ประสงค์ ทำงาน 8. สอ่ื /แหลง่ การเรียนรู้ 8.1 สอ่ื การเรียนรู้ 1) หนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐานวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ม.1 หน่วย การเรียนรู้ท่ี 2 กระบวนการเทคโนโลยี 2) ใบงานที่ 1.1 เร่ืองกระบวนการเทคโนโลยี 3) PowerPoint เร่ือง การแกป้ ัญหาผา่ นกระบวนการเทคโนโลยี 8.1 แหล่งการเรียนรู้ 1) หอ้ งเรยี น 2) หอ้ งสมดุ 3) แหลง่ ขอ้ มลู สารสนเทศ 49

หนว่ ยการเรยี นรูท้ ี่ 2 กระบวนการเทคโนโลยี แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ 1 กระบวนการเทคโนโลยี ใบงานที่ 1.1 เร่อื ง กระบวนการเทคโนโลยี คำชีแ้ จง : เติมข้อความหรือความหมายของคำลงในช่องวา่ งให้ถูกต้อง 1. กระบวนการเทคโนโลยี คอื 2. กระบวนการเทคโนโลยีประกอบดว้ ย 7 ข้นั ตอน 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 3. กระบวนการเทคโนโลยี และ กระบวนการออกแบบเชงิ วศิ วกรรม แตกตา่ งกันอย่างไร …………………...................................................... …………………...................................................... ........................................................................... ........................................................................... ........................................................................... ........................................................................... ........................................................................... ........................................................................... ........................................................................... ........................................................................... ........................................................................... ........................................................................... ........................................................................... ........................................................................... ........................................................................... ........................................................................... ........................................................................... ........................................................................... . . 50

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี 2 กระบวนการเทคโนโลยี เฉลย แผนการจัดการเรียนรทู้ ี่ 1 กระบวนการเทคโนโลยี ใบงานที่ 1.1 เรือ่ ง กระบวนการเทคโนโลยี คำช้แี จง : เตมิ ขอ้ ความหรือความหมายของคำลงในช่องวา่ งให้ถูกต้อง 1. กระบวนการเทคโนโลยี คอื วธิ ีการหรือกระบวนการทำงานในการแกป้ ัญหาหรือสนองความต้องการอย่าง เป็นขน้ั ตอนทชี่ ัดเจน มีสว่ นชว่ ยในการสร้างสรรคเ์ ทคโนโลยที ีม่ ปี ระสิทธิภาพและตอบโจทย์สงั คม และเปน็ กระบวนการทวี่ ศิ วกรนำไปใชร้ ่วมกบั ความรู้ดา้ นวทิ ยาศาสตร์และคณิตศาสตรใ์ นการแก้ปัญหา 2. กระบวนการเทคโนโลยี ประกอบดว้ ย 7 ขน้ั ตอน ดังนี้ 1. กำหนดปญั หาหรือความต้องการ คอื การทำความเขา้ ใจหรือวิเคราะหป์ ัญหาหรือความต้องการหรือ สถานการณเ์ ทคโนโลยอี ยา่ งละเอียด เพ่ือกำหนดกรอบของปัญหาหรือความตอ้ งการใหช้ ัดเจนมากขึ้น 2. รวบรวมข้อมลู คือ การรวบรวมข้อมลู ตา่ งๆ ทเี่ กี่ยวข้องกบั ปัญหาหรอื ความต้องการที่กำหนดไว้ใน ข้นั กำหนดปัญหาหรือความต้องการจากแหล่งขอ้ มลู ที่เชอื่ ถือได้ เช่น ศึกษาจากตำรา วารสาร บทความ เป็นตน้ 3. เลอื กวิธกี าร คอื การพจิ ารณาและเลือกวธิ ีการแก้ปัญหาหรือสนองความต้องการท่ีเหมาะสมและ สอดคล้องกบั ปัญหาหรือความตอ้ งการมากที่สดุ โดยใชก้ ระบวนการตดั สนิ ใจเลือกจากวธิ ีการทส่ี รปุ ไดใ้ นขน้ั รวบรวมข้อมลู 4. ออกแบบและปฏิบัติการ คือ การถา่ ยทอดความคิดหรือลำดบั ความคิดหรือจินตนาการให้เปน็ ข้นั ตอน เก่ียวกับวิธีการแก้ปัญหาหรอื สนองความต้องการ โดยใช้การรา่ งภาพ 3 มิติ รา่ งภาพฉาย แบบจำลอง และ วางแผนการปฏิบัติงานอยา่ งเป็นขัน้ ตอน 5. ทดสอบ คือ การตรวจชนิ้ งานหรือแบบจำลองวธิ กี ารท่ีสรา้ งข้ึนว่าสอดคล้องตามแบบทีไ่ ด้ถ่ายทอด ความคิดไวห้ รอื ไม่ สามารถทำงานหือใช้งานได้หรือไม่ มีขอ้ บกพร่องอย่างไร เปน็ ต้น 6. ปรบั ปรงุ แกไ้ ข และประเมินผล คอื การวเิ คราะหข์ ้อมูลทไี่ ด้จากขน้ั ทดสอบว่าควรปรับปรุงชิ้นงาน หรอื แบบจำลองวธิ ีการในสว่ นใด ควรปรับปรุงแก้ไขอยา่ งไร แล้วจึงดำเนินการปรับปรงุ แก้ไข แล้วประเมนิ ผล 7. นำเสนอผลงาน คอื การสื่อสารวธิ ีการแก้ไขปัญหาให้ผ้ใู ช้และสังคมเขา้ ใจ 3.กระบวนการเทคโนโลยี และ กระบวนการออกแบบเชงิ วศิ วกรรม แตกต่างกนั อยา่ งไร ข้ันตอนกระบวนการเทคโนโลยี ข้ันตอนกระบวนการออกแบบเชงิ วิศวกรรม ระบุปัญหาหรอื ความตอ้ งการ รวบรวมขอ้ มลู ท่เี ก่ยี วขอ้ งกบั ระบปุ ัญหาหรอื ความตอ้ งการ ปญั หา ระดมสมองหาคำตอบท่ีเปน็ ไปได้ เลือกวธิ ีการแก้ปญั หา หาข้อมูลและสำรวจแนวทางแกป้ ัญหา ออกแบบวิธีการแก้ปัญหา ระบขุ อ้ จำกดั และกำหนดเกณฑ์ ทดสอบ เลือกวิธกี ารแก้ปญั หา ปรบั ปรุง แก้ไข และประเมนิ ผล การเขียนร่างการแก้ปัญหา นำเสนอผลงาน ออกแบบวธิ กี ารแก้ปัญหา ทดสอบ 51 ปรบั ปรุง แกไ้ ข และประเมนิ ผล สรา้ งชนิ้ งาน นำเสนอผลงาน

หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 2 กระบวนการเทคโนโลยี แผนการจัดการเรียนรทู้ ่ี 1 กระบวนการเทคโนโลยี 9. ขอ้ เสนอแนะ/ความเห็นของผู้บริหารสถานศึกษา ลงชอื่ . (นางสาวสพุ รรณิกา สุบรรณาจ) ตำแหน่ง ผอู้ ำนวยการโรงเรียนประชาสามัคคี วันที่............ เดือน............................ พ.ศ. .............. 10. บันทกึ ผลหลงั การสอน  ด้านความรู้  ด้านสมรรถนะสำคญั ของผเู้ รยี น  ดา้ นคณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค์  ปญั หา/อุปสรรค  แนวทางการแก้ไข ลงช่ือ (นายอทิ ธฤิ ทธ์ิ มหสิ ยา) ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการ วนั ท่.ี ......... เดอื น.......................... พ.ศ. ............ 52

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 2 กระบวนการเทคโนโลยี แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี 2 ววิ ฒั นาหารของเทคโนโลยี แผนการจัดการเรียนร้ทู ี่ 2 ววิ ัฒนาการของเทคโนโลยี เวลา 1 ช่ัวโมง 1. มาตรฐาน/ตวั ช้วี ัด ว 4.1 ม.1/2 ระบปุ ญั หาหรือความต้องการในชวี ิตประจำวัน รวบรวมวิเคราะห์ข้อมูลและแนวคดิ ท่ี เก่ยี วขอ้ งกบั ปัญหา 2. จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ 1. อธบิ ายและสรุปวิวัฒนาการของเทคโนโลยไี ด้และการประยุกต์ใช้เทคโนโลยใี นชวี ติ ประจำวนั ได้ (K) 2. รวบรวม วเิ คราะหข์ ้อมลู วิวัฒนาการของเทคโนโลยีและการประยุกตใ์ ชเ้ ทคโนโลยใี นชวี ิตประจำวันได(้ P) 3. เห็นประโยชนข์ องการเรียนวิชาออกแบบและเทคโนโลยี และตระหนักในคุณค่าของความรวู้ วิ ฒั นาการ ของเทคโนโลยี (A) 3. สาระการเรียนรู้ สาระการเรยี นรแู้ กนกลาง สาระการเรียนรู้ทอ้ งถ่นิ - ปัญหาหรือความต้องการในชีวิตประจำวันพบได้จากหลายบริบท พจิ ารณาตามหลกั สตู รของ ข้ึนอยู่กับสถานการณ์ทปี่ ระสบ เชน่ การเกษตร อาหาร สถานศกึ ษา - การแก้ปัญหาจำเป็นต้องสืบค้น รวบรวมข้อมูลความรู้จากศาสตร์ ตา่ งๆ ที่เกยี่ วข้อง เพือ่ นำไปสู่การออกแบบแนวทางการแกป้ ญั หา 4. สาระสำคญั /ความคิดรวบยอด ปัญหาหรอื ความต้องการในชีวิตประจำวันของมนุษย์พบได้จากหลายสาเหตุขึน้ อยกู่ บั สถานการณ์ท่ี มนุษยแ์ ต่ละคนจะประสบเช่นปัญหาทางดา้ นการเกษตรปัญหาจากการขาดแคลนอาหารเป็นตน้ ดงั น้นั การแก้ปัญหาผทู้ ่ที ำหน้าทีใ่ นการแก้ปญั หาจำเป็นตอ้ งสบื ค้นรวบรวมข้อมลู ความรู้จากศาสตร์ต่างๆ ท่ี เกี่ยวข้องเพื่อนำไปสู่การออกแบบแนวทางการแกป้ ัญหาที่มีประสทิ ธภิ าพและสง่ ผลกระทบในด้านลบต่อ ส่ิงตา่ งๆ เช่น สภาพแวดล้อม ทรัพยากรวิถีชีวิตของมนษุ ย์เปน็ ต้น 53

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 2 กระบวนการเทคโนโลยี แผนการจัดการเรียนรทู้ ่ี 2 ววิ ฒั นาหารของเทคโนโลยี 5. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนและคุณลกั ษณะอันพึงประสงค์ สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน คุณลักษณะอนั พึงประสงค์ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 1. มวี นิ ัย รับผิดชอบ 2. ความสามารถในการคิด 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มงุ่ ม่นั ในการทำงาน 1) ทักษะการคิดวเิ คราะห์ 2) ทกั ษะการคิดอย่างสรา้ งสรรค์ 3) ทกั ษะการคิดอย่างเป็นระบบ 3. ความสามารถในการแกป้ ญั หา 4. ความสามารถในการใช้ทกั ษะชีวติ 5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 6. กจิ กรรมการเรียนรู้  แนวคิด/รูปแบบการสอน/วิธีการสอน/เทคนิค : สืบเสาะหาความรู้ 5Es(5Es Instructional Model) ชวั่ โมงท่ี 1 ขั้นนำ กระตุน้ ความสนใจ (Engage) 1. ครูต้ังคำถามให้นักเรียนช่วยกันตอบว่า “นักเรียนคิดว่ามนุษย์ยุคหินเก่ามีการดำรงชีวิตอย่างไรบ้าง จากนั้นครูถามนักเรียนต่อว่า “ถ้านักเรียนหลุดเข้าไปอยู่ในยุคหินจะมีวิวัฒนาการในการดำรงชีวิต อยา่ งไร (แนวตอบ :  มนุษย์ยุคน้ีจะเร่ร่อนเคลื่อนย้ายตามแหล่งอาหาร มีท่ีอยู่อาศัยช่ัวคราว เป็นต้น  เล้ยี งสตั ว์ ทำเกษตรกรรม ประดิษฐ์อุปกรณ์ในการลา่ สตั ว์ และมีการสร้างที่อยู่อาศยั เป็นหลกั แหล่ง เปน็ ต้น) 2. ครูเปดิ ภาพเกี่ยวกบั ส่ิงประดษิ ฐ์ ขวานหนิ เข็มท่ีทำจากกระดูก เตาไฟ ทใ่ี ชใ้ นการดำรงชวี ิตในยุคหิน มา ให้นักเรียนดู แล้วสอบถามนักเรียนว่าเคยเห็นสิ่งประดิษฐ์เหล่านี้หรือไม่และส่ิงประดิษฐ์นี้ใช้ทำอะไร จากน้ันจึงนำภาพสิ่งประดิษฐ์ต้ังแต่อดีตในปัจจุบันมาให้นักเรียนดู แล้วบอกว่าสิ่งที่นักเรียนเห็นน้ีคือ ววิ ัฒนาการของเทคโนโลยี 54

หนว่ ยการเรยี นร้ทู ี่ 2 กระบวนการเทคโนโลยี แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ 2 ววิ ฒั นาหารของเทคโนโลยี ข้นั สอน สำรวจคน้ หา (Explore) 1. ครูให้นักเรียนจับคู่กัน แล้วร่วมกันสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับเครื่องมือและวัตถุมีผลกระทบต่อวิวัฒนาการ ของมนุษย์และสังคมอย่างไรและเขียนเคร่ืองมือและวัตถุมีผลกระทบต่อวิวัฒนาการของมนุษย์และ สังคมลงในกระดาษกระดาษ จากนั้นครูสุ่มเรียกนักเรียนทีละกลุ่ม ออกมาบอกถึงผลกระทบต่อ ววิ ัฒนาการ 2. ครูถามคำถามสำคัญประจำหัวข้อกับนักเรียนว่า เคร่ืองมือและวัตถุมีผลกระทบต่อวิวัฒนาการของ มนุษย์ และสงั คมอย่างไร (แนวตอบ : เคร่ืองมือและวัตถุมีผลกระทบต่อวิวัฒนาการของมนุษย์โดยการท่ีมนุษย์สามารถนำ ความคิดมาพัฒนาเคร่ืองมือและวัตถุให้มีความก้าวหน้า และสามารถใช้งานในการอำนวยความ สะดวกในชวี ิตประจำวนั ) 2. ครแู ละนักเรยี นรว่ มกันอภิปรายและสรุปววิ ัฒนาการของมนุษย์และเทคโนโลยพี รอ้ มกับเขยี นเป็นผังมโนทศั น์ 3. ครใู ห้นักเรียนแบ่งกลุ่ม แล้วให้แต่ละกลุ่มรว่ มกันศึกษาค้นคว้าและเปรยี บเทียบสิ่งประดิษฐย์ ุคเก่ากับ สง่ิ ประดิษฐ์ยุคปัจจุบัน จากหนังสือเรยี น รายวิชาพื้นฐาน เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ม.1 หนา้ 33 โดยประวตั ิศาสตร์ของเทคโนโลยี แบ่งออกเป็น 9 ยคุ ดังน้ี - ยคุ พาลิโอลธิ คิ - ยคุ เหล็ก - ยุคเมโซลิธิค - ยคุ กลาง - ยุคนโิ อลิธิค - ยคุ เรอเนสซองส์ - ยุคสำรดิ 4. นักเรยี นแตล่ ะกล่มุ รว่ มกนั อภิปรายและสรุปววิ ัฒนาการของเทคโนโลยี 5. ครูอธิบายเพิ่มเติมว่า วิวัฒนาการท่ีเกิดจากการพัฒนาเทคโนโลยีมีมีประโยชน์ต่อการดำรงชีวิตของ มนุษย์และชว่ ยในหารอำนวยความสะดวก 6. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มจำแนกยุคของการประวัติศาสตร์เทคโนโลยี โดยสรุปเป็นผังมโนทัศน์ ลงในกระดาษ A4 เสร็จแลว้ ใหแ้ ต่ละกล่มุ ออกแบบวิธกี ารนำเสนอผลงานทหี่ นา้ ชัน้ เรียน อธบิ ายความรู้ (Explain) 1. ครใู ห้นักเรียนแตล่ ะกลุ่มออกมานำเสนอผลงานหน้าชน้ั เรียนทีละกลุ่มจนครบทุกกลมุ่ โดย กำหนดเวลาในการนำเสนอกลุ่มละ 3 นาที 2. นักเรยี นและครูร่วมกันอภปิ รายและสรุปเกยี่ วกบั ยุคประวัติศาสตรเ์ ทคโนโลยี 3. ครูต้ังคำถามว่า จากประวัติศาสตร์ของเทคโนโลยีสามารถบ่งบอกวิวัฒนาการของเทคโนโลยี นกั เรียนมแี นวทางในการพฒั นาเทคโนโลยอี ยา่ งไรบ้าง 4. ครใู หน้ ักเรียนทำใบงานที่ 1.2 เร่อื ง ววิ ัฒนาการของเทคโนโลยี 55

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 2 กระบวนการเทคโนโลยี แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ 2 ววิ ฒั นาหารของเทคโนโลยี ขน้ั สรปุ ขยายความเข้าใจ (Elaborate) 1. นักเรยี นและครรู ่วมกนั สรปุ ววิ ฒั นาการของเทคโนโลยรี ว่ มกนั 2. ครูนำนักเรยี นอภปิ รายและสรุปเร่ือง วิวฒั นาการของเทคโนโลยี ตามประเด็นดงั นี้  เครือ่ งมือและวตั ถมุ ผี ลกระทบตอ่ วิวัฒนาการของมนุษย์และสังคมอย่างไรบา้ ง  ประวัตศิ าสตร์ของเทคโนโลยมี อี ะไรบ้างอธิบายลกั ษณะเฉพาะของแตล่ ะสว่ นยคุ  แนวทางการพฒั นาวิวฒั นาการของเทคโนโลยีทนี่ กั เรียนสามารถปฏิบตั ิได้มีอะไรบา้ ง  วิวฒั นาการของเทคโนโลยีมคี วามสำคัญต่อการดำรงชีวติ อย่างไร 3. ครูใหน้ กั เรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน 4. ครูมอบหมายให้นักเรียนทำ Unit Activity จากหนังสือเรียน รายวิชาพ้ืนฐาน เทคโนโลยี (การ ออกแบบและเทคโนโลยี) ม.1 หน้า 37 แลว้ สง่ ครูตรวจในชว่ั โมงถัดไป ตรวจสอบผล (Evaluate) 1. ครตู รวจแบบทดสอบหลงั เรยี น 2. ครูตรวจและประเมนิ ผลใบงานท่ี 1.2 เรื่อง วิวัฒนาการของเทคโนโลยี 3. ครูตรวจและประเมินผลผังมโนทัศน์ เรื่อง ววิ ัฒนาการของเทคโนโลยี 4. ครปู ระเมินผล โดยสงั เกตการตอบคำถาม การรว่ มกนั ทำผลงาน และการนำเสนอผลงาน 7. การวัดและประเมินผล รายการวดั วิธวี ัด เครอ่ื งมอื เกณฑก์ ารประเมนิ 7.1 การประเมนิ ระหว่างการ - ตรวจใบงานที่ 1.2 - ใบงานท่ี 1.2 ร้อยละ 60 ผา่ นเกณฑ์ จดั กจิ กรรม 1) ววิ ัฒนาการของ - ประเมนิ การ - ผลงานที่นำเสนอ ระดบั คุณภาพ 2 นำเสนอ ผลงาน ผา่ นเกณฑ์ เทคโนโลยี - สงั เกตพฤตกิ รรม - แบบสงั เกต ระดบั คุณภาพ 2 2) การนำเสนอผลงาน การทำงานรายบคุ คล พฤติกรรมการทำงาน ผ่านเกณฑ์ รายบคุ คล 3) พฤติกรรมการทำงาน - สงั เกตพฤติกรรม - แบบสงั เกพฤติกรรม ระดับคุณภาพ 2 รายบุคคล การทำงานกลุ่ม การทำงานกลุม่ ผา่ นเกณฑ์ 4) พฤติกรรมการทำงาน กลุม่ 56

หน่วยการเรยี นรูท้ ่ี 2 กระบวนการเทคโนโลยี แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ 2 วิวฒั นาหารของเทคโนโลยี 5) คุณลักษณะ - สงั เกตความมีวินัย - แบบประเมนิ ระดับคุณภาพ 2 อันพึงประสงค์ รับผิดชอบ ใฝ่ คุณลกั ษณะ ผ่านเกณฑ์ เรยี นรู้ และมุ่งมั่น อนั พึงประสงค์ 7.2 การประเมนิ หลังเรียน ในการทำงาน - แบบทดสอบหลังเรยี น แบบทดสอบหลังเรยี น ร้อยละ 60 ผา่ นเกณฑ์ หนว่ ยการเรียนรูท้ ่ี 2 ตรวจแบบทดสอบ เรือ่ ง กระบวนการ หลังเรียน เทคโนโลยี 8. สอื่ /แหล่งการเรยี นรู้ 8.1 สอ่ื การเรยี นรู้ 1) หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ม.1 หน่วย การเรยี นรู้ที่ 2 กระบวนการเทคโนโลยี 2) ใบงานที่ 1.2 เรอื่ งวิวัฒนาการของเทคโนโลยี 8.2 แหลง่ การเรยี นรู้ 1) ห้องเรยี น 2) หอ้ งสมดุ 3) แหลง่ ข้อมูลสารสนเทศ 57

หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 2 กระบวนการเทคโนโลยี แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ 2 ววิ ฒั นาหารของเทคโนโลยี ใบงานท่ี 1.2 เรื่อง ววิ ฒั นาการของเทคโนโลยี คำชี้แจง : จงอธบิ ายลกั ษณะเด่นและวิเคราะห์การเปล่ยี นแปลงวิวัฒนาการของเทคโนโลยี ในแต่ละยคุ ยุคพาลโิ อลิธิค ……………………………………………………………………………………………………………..……………… ……………………………………………………………………………………………..……………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….. ยคุ เมโซลิธิค ……………………………………………………………………………………………………………..……………… ……………………………………………………………………………………………..……………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….. ยุคนโี อลธิ คิ ……………………………………………………………………………………………………………..……………… ……………………………………………………………………………………………..……………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….. ยุคสำริด ……………………………………………………………………………………………………………..……………… ……………………………………………………………………………………………..……………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….. ยคุ เหลก็ ……………………………………………………………………………………………………………..……………… ยคุ กลาง ……………………………………………………………………………………………..……………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….. ยุคเรอเนสซองส์ ……………………………………………………………………………………………………………..……………… ยุคอุตสาหกรรม ……………………………………………………………………………………………..……………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….. ยุคขอ้ มูลข่าวสาร ……………………………………………………………………………………………………………..……………… ……………………………………………………………………………………………..……………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..……………… ……………………………………………………………………………………………..……………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..……………… ……………………………………………………………………………………………..……………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….. 58

หน่วยการเรยี นรทู้ ่ี 2 กระบวนการเทคโนโลยี เฉลย แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ 2 ววิ ฒั นาหารของเทคโนโลยี ใบงานท่ี 1.2 เรือ่ ง วิวฒั นาการของเทคโนโลยี คำชี้แจง : จงอธบิ ายลกั ษณะเด่นและวเิ คราะห์การเปล่ียนแปลงวิวฒั นาการของเทคโนโลยี ในแตล่ ะยคุ ยุคพาลิโอลธิ ิค ลักษณะเดน่ : เป็นยคุ หนิ เกา่ มีความตอ้ งการทางดา้ นอาหาร จึงมกี ารเคลอ่ื นย้ายถิ่นฐานตามแหล่งอาหาร ยคุ เมโซลิธคิ ลักษณะเด่น : เปน็ ยคุ หนิ กลาง มกี ารเลี้ยงสตั ว์ ทำเกษตรกรรม และตง้ั ท่อี ยูอ่ าศยั ยคุ นโี อลิธคิ ลักษณะเดน่ : เปน็ ยคุ หนิ ใหม่ มีการแบ่งงานตามความเช่ยี วชาญ เริ่มสร้างส่งิ ประดษิ ฐต์ า่ งๆ เชน่ พีระมิด เปน็ ต้น ยุคสำรดิ ลักษณะเด่น : เป็นยคุ แห่งสถาปัตยกรรมโดยเฉพาะการผลิตสำรดิ ยุคเหลก็ มกี ารใชส้ ำรดิ ที่ผสมจากทองแดงและดีบกุ แทนเครอ่ื งมอื ตา่ งๆทเ่ี ปน็ หิน ประดษิ ฐ์เคร่ืองมือ ยคุ กลาง อาวธุ ทที่ นทานแข็งแรง ยุคเรอเนสซองส์ ลกั ษณะเด่น : สถาปตั ยกรรมถูกสร้างจากเหลก็ เร่มิ มกี ารปกครองทางทหาร มวี ฒั นธรรม ผลติ อาวธุ หรือเครือ่ งมือการเกษตรทท่ี ำจาก ยุคอุตสาหกรรม เหลก็ เช่น ธนู เป็นตน้ ยุคข้อมลู ข่าวสาร ลักษณะเด่น : เปน็ ยคุ หลังจากอาณาจักรโรมันล่มสลาย ยุคกลางตอนตน้ ประชากรลดลง ยุคกลางสูงสดุ มีเรมิ่ ระบบศกั ดินา ประชากรเพ่มิ ขน้ึ มี นวตั กรรมดา้ นการเกษตร ยุคกลางตอนปลาย เกิดสงคราม ลกั ษณะเด่น : เป็นยคุ การฟืน้ ฟูอิทธพิ ลของสถาปตั ยกรรมคลาสสกิ มีการแบ่งปันความคดิ การสรา้ งเครื่องมอื และอปุ กรณต์ ่างๆ เกิดจากการสังเกตปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ เชน่ กลอ้ งโทรทรรศน์ กล้องจลุ ทรรศน์ เทอร์มอมิเตอร์ เป็นต้น ลกั ษณะเดน่ : เปน็ ยคุ ที่มีการเร่มิ ใชเ้ ครอื่ งจกั ร มโี รงงาน และสงั คมเมือง การปฏวิ ัตอิ ตุ สาหกรรมเกิดศูนยก์ ลางของเมอื ง เกิดระบบเศรษฐกิจ มกี ารพัฒนาคณุ ภาพ ชวี ิตของมนุษย์ มเี ครอ่ื งใชไ้ ฟฟ้า รถยนต์ เครือ่ งบนิ เป็นต้น ลกั ษณะเดน่ :เป็นยุคแห่งการรวบรวม จัดการ แก้ไข และการแบ่งปนั ขอ้ มลู ขา่ วสาร ข้อมลู ขา่ วสารมีการแพร่กระจายอยา่ งรวดเรว็ และมีการเพมิ่ ของประชากรอย่างรวดเรว็ มีคอมพิวเตอร์ พลงั งานนิวเคลยี ร์ เปน็ ต้น 59

หน่วยการเรยี นรทู้ ่ี 2 กระบวนการเทคโนโลยี แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี 2 วิวฒั นาหารของเทคโนโลยี 9. ขอ้ เสนอแนะ/ความเห็นของผ้บู ริหารสถานศกึ ษา ลงชอ่ื . (นางสาวสพุ รรณกิ า สุบรรณาจ) ตำแหน่ง ผอู้ ำนวยการโรงเรยี นประชาสามัคคี วนั ที.่ ........... เดอื น............................ พ.ศ. .............. 10. บันทกึ ผลหลงั การสอน  ด้านความรู้  ดา้ นสมรรถนะสำคญั ของผเู้ รยี น  ด้านคณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงค์  ปัญหา/อุปสรรค  แนวทางการแกไ้ ข ลงช่ือ (นายอิทธฤิ ทธิ์ มหสิ ยา) ตำแหน่ง ครู วทิ ยฐานะ ครูชำนาญการ วนั ท.่ี ......... เดือน.......................... พ.ศ. ............ 60

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าการออกแบบและเทคโนโลยี ชัน้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 1 เทคโนโลยกี บั มนษุ ย์