ใบความรู้ความสำคัญของการเลี้ยงสุกร

1. สภาพการเลยี้ งสุกรในประเทศไทย สุกรแตเ่ ดิมน้นั เป็นสตั วป์ ่ า ต่อมามนุษยไ์ ดน้ ามาเล้ียง ซ่ึงมีการเล้ียงสุกรในเกือบทุกประเทศทว่ั โลกเช่น สหรัฐอเมริกา องั กฤษ เดนมาร์ค เนเธอร์แลนด์ แคนาดา จีน ไทย ฯลฯ แต่ในการเล้ียงสุกรน้นั ก่อใหเ้ กิดมลภาวะท่ีเป็นพิษ เช่น กลิ่นเหมน็ มีน้าเสีย มีแมลงวนั มาก ทาใหบ้ างประเทศมีกฎหมายหา้ มเล้ียงสุกร เช่นสิงคโปร์ การเล้ียงสุกรเป็นกิจกรรมหน่ึงในระบบไร่นาของประเทศไทย ในอดีตสุกรเป็นสตั วท์ ี่เล้ียงไวเ้ พ่ือเกบ็ กินเศษอาหารเหลือทิ้งจากครัวเรือนและผลพลอยไดจ้ ากไร่นาโดยไมไ่ ดม้ ุ่งประกอบเป็นอาชีพหลกัเกษตรกรจะเล้ียงนอ้ ยตวั ต่อมามีการเปลี่ยนแปลงจากการเล้ียงพ้นื บา้ นมาเป็นการเล้ียงแบบอุตสาหกรรมรวมท้งั เกษตรกรมีความรู้มากข้ึนในการแสวงหาสุกรท่ีดีจากตา่ งประเทศ ปรับปรุงยกระดบั การเล้ียงดูต่าง ๆเช่น อาหาร โรงเรือนและการจดั การใหไ้ ดม้ าตรฐาน และแหล่งท่ีเล้ียงสุกรในประเทศไทยไดม้ ีการกระจายไปทุกจงั หวดั ตามภาคต่าง ๆ ของประเทศโดยภาคกลางเป็ นภาคท่ีเล้ียงมากที่สุด รองลงมาไดแ้ ก่ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ ภาคเหนือ ภาคใต้ ตามลาดบั เช่น ภาคกลางไดแ้ ก่จงั หวดั นครปฐม ราชบุรี สุพรรณบุรีฉะเชิงเทรา ชลบุรี ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือไดแ้ ก่ จงั หวดั นครราชสีมา บุรีรัมย์ ศรีสะเกษ ร้อยเอ็ดภาคเหนือไดแ้ ก่ จงั หวดั เชียงใหม่ นครสวรรค์ ลาพนู เชียงราย ภาคใตไ้ ดแ้ ก่จงั หวดั สุราษฏร์ธานีนครศรีธรรมราช ในประเทศไทยสภาพการเล้ียงสุกรสามารถแบง่ ได้ 3 ขนาด คือ 1.1 การเล้ียงแบบรายยอ่ ย (เล้ียงแบบหลงั บา้ น) เป็นเกษตรกรท่ีเล้ียงจานวนนอ้ ย ต้งั แต่ 1-2 ตวั ข้ึนไป 1.2 การเล้ียงแบบก่ึงการคา้ เป็นเกษตรกรที่เล้ียงสุกรมากข้ึนกวา่ กลุ่มแรก เกษตรกรบางรายอาจเล้ียง400-500 ตวั การเล้ียงมีการลงทุนที่สูงกวา่ กลุ่มแรก มีการเล้ียงค่อนขา้ งสม่าเสมอ 1.3 การเล้ียงแบบการคา้ (ฟาร์มขนาดใหญ่) เป็นกลุ่มเกษตรกรท่ีมีการทาฟาร์มขนาดใหญ่ มีปริมาณที่แน่นอนสม่าเสมอ มีการนาหลกั วชิ าการและเทคโนโลยเี ขา้ ช่วย เล้ียงสุกรเกิน 1,000 ตวั2.ความสาคญั ของการเลยี้ งสุกร ความสาคญั ของการผลิตสุกรจาแนกเป็นขอ้ ๆ ดงั น้ี 2.1 เป็นแหล่งอาหารโปรตีนท่ีสาคญั แก่ผบู้ ริโภค ท้งั น้ีเพราะเน้ือสุกรมีราคาถูก และมรี สชาดดีเมื่อเปรียบเทียบกบั เน้ือโค เป็ นท่ีนิยมบริโภคมากกวา่ สัตวป์ ระเภทอ่ืน 2.2 ก่อใหเ้ กิดการลงทุนในอุตสาหกรรมอื่น ๆ ท่ีเก่ียวขอ้ ง เช่นโรงงานอาหารสัตว์ โรงงานปลาป่ นโรงงานผลิตภณั ฑส์ ัตว์ โรงฆ่าสตั ว์ เป็นตน้ 2.3 ทาใหป้ ระชาชนมีงานทา ช่วยใหม้ ีการจา้ งงานมากข้ึน และลดปัญหาการวา่ งงานได้สุกรเป็นสตั วเ์ ศรษฐกิจที่มีวงจรชีวติ ส้นั จึงเหมาะท่ีจะนามาใชใ้ นการพฒั นาอุตสาหกรรมการเล้ียงสัตวข์ องประเทศได้

3.รูปแบบของฟาร์มสุกรในประเทศไทย รูปแบบของฟาร์มสุกรที่เล้ียงในปัจจุบนั ถา้ แบง่ ตามวตั ถุประสงคข์ องการเล้ียงสุกรแบ่งฟาร์มสุกรได้เป็น 3 ชนิด คือ 3.1 ฟาร์มเล้ียงสุกรขนุ เป็ นฟาร์มที่มีการเฉพาะสุกรขนุ เทา่ น้นั โดยจะซ้ือลูกสุกรซ่ึงมีน้าหนกั เฉล่ีย15-18 กิโลกรัม เขา้ มาเล้ียงจนสุกรมีน้าหนกั 100 กิโลกรัม กจ็ ะจาหน่าย 3.2 ฟาร์มเล้ียงสุกรพนั ธุ์ เป็นการเล้ียงเฉพาะพอ่ -แมพ่ นั ธุ์สุกร เริ่มจากการเล้ียงแม่สุกรสาวจนถึงจาหน่ายได้ ฟาร์มเล้ียงสุกรพนั ธุ์มีจุดประสงค์ 2 อยา่ งคือ ฟาร์มสุกรพนั ธุ์แทเ้ พ่ือขยายพนั ธุ์ หรือสุกร 2สายเลือด และฟาร์มสุกรพนั ธุ์เพื่อผลิตลูกสุกร 3 สายเลือด โดยมีการนาแมส่ ุกร 2 สายเลือดจากฟาร์มแรกมาเล้ียง และผลิตสุกร 3 สายเลือด ซ่ึงเหมาะจะสาหรับใชเ้ ล้ียงสุกรขนุ ส่งใหฟ้ าร์มสุกรขนุ 3.3 ฟาร์มเล้ียงสุกรขนุ ครบวงจร เป็ นการเล้ียงที่ประกอบดว้ ยการเล้ียงสุกรพอ่ แมพ่ นั ธุ์ การผลิตลูกสุกร และการเล้ียงสุกรขนุ4.ปัจจัยสาคัญในการเลยี้ งสุกร 4.1 พนั ธุ์สุกร พนั ธุ์สุกรมีผลช่วยลดตน้ ทุนในการผลิต หรือเพม่ิ ตน้ ทุนไดเ้ ช่นกนั ถา้ สุกรพนั ธุ์ดีมีการเจริญเติบโตสูง มีการแลกเน้ือดี จะทาใหต้ น้ ทุนการผลิต ตอ่ เน้ือ 1 กิโลกรัมน้นั ต่ากวา่ สุกรสายพนั ธุ์ไมด่ ี 4.2 อาหารและการใหอ้ าหาร เป็นท่ีทราบกนั ดีวา่ ตน้ ทุนการผลิตของสุกรส่วนใหญก่ วา่ 75เปอร์เซ็นต์ ของค่าใชจ้ า่ ยท้งั หมด คือค่าอาหาร และการที่สุกรสามารถเจริญเติบโตไดด้ ี และมีคุณภาพซากตรงตามพนั ธุ์น้นั จะตอ้ งไดร้ ับอาหารท่ีมีคุณภาพดี มีโภชนะครบถว้ นตามความตอ้ งการของสุกร และควรให้อาหารใหถ้ ูกตอ้ งตามระยะความตอ้ งการของสุกร เช่น แม่อุม้ ทอ้ งตอ้ งใหอ้ าหารแมอ่ ุม้ ทอ้ ง แมเ่ ล้ียงลูกตอ้ งใหอ้ าหารแมเ่ ล้ียงลูก และเลือกใชว้ ตั ถุดิบอาหารสัตวท์ ี่มีคุณภาพดี ปลอดสารพษิ เลือกใชใ้ หถ้ ูกตอ้ งตามฤดูกาล เหมาะสมกบั พ้ืนท่ีต้งั ฟาร์มช่วยใหต้ น้ ทุนค่าอาหารลดลง 4.3 การจดั การฟาร์ม การจดั การที่ดีควรมีการวางแผนการดาเนินการไวล้ ่วงหนา้ มีการศึกษาภาวะตลาดของสุกร และราคาวตั ถุดิบอาหารสัตวอ์ ยเู่ สมอ เพ่ือนาขอ้ มลู มาวางแผนการผลิตใหด้ ีข้ึนและในการเล้ียงสุกรควรมีการวางแผนการก่อสร้างและใชโ้ รงเรือนอยา่ งมีประสิทธิภาพ และเหมาะสมกบัแรงงานสามารถปฏิบตั ิงานไดส้ ะดวก มีการจดั การโรงเรือนตามหลกั สุขาภิบาลท่ีดี มีการทาโปรแกรมวคั ซีนเพื่อป้ องกนั โรคตา่ ง ๆ ดูแลเร่ืองการเป็นสดั และการผสมพนั ธุ์ของสุกรอยา่ งมีประสิทธิภาพ5.ข้อดีและข้อจากดั ในการเลยี้ งสุกร การเล้ียงสุกรมีขอ้ ดีและขอ้ จากดั ในการเล้ียงตอ่ ไปน้ี 5.1 ขอ้ ดีในการเล้ียงสุกร 5.1.1 สุกรเป็นสตั วท์ ่ีเล้ียงง่ายโตเร็ว มีการขยายพนั ธุ์ไดร้ วดเร็ว สามารถขายไดท้ ุกระยะของการเล้ียงดู เช่นระยะลูกสุกร สุกรเล็ก สุกรขนุ ทาใหเ้ กษตรกรไดร้ ับผลตอบแทนการลงทุนเร็ว

5.1.2 ซากสุกรท่ีไดห้ ลงั จากการชาแหละ สามารถใชบ้ ริโภคไดป้ ระมาณร้อยละ 75 ของน้าหนกั สุกรมีชีวติ 5.1.3 สุกรเป็นสัตวท์ ี่กินอาหารง่าย สุกรสามารถกินเศษอาหาร ผลพลอยไดท้ างการเกษตรเช่น ราละเอียด หวั มนั หรือผลพลอยไดจ้ ากโรงงานอุตสาหกรรม เช่น กากมนั กากมะพร้าว ซ่ึงเป็นของที่ไม่มีราคา หรือราคาถูก แลว้ เปลี่ยนมาเป็นเน้ือสุกรท่ีมีราคาแพงกวา่ เป็นการช่วยเพ่มิ ผลผลิตในทางออ้ ม 5.1.4 การเล้ียงสุกรใชพ้ ้นื ท่ีนอ้ ยกวา่ การเล้ียงโคกระบือ และไม่สิ้นเปลืองแรงงานในการเล้ียงดู เกษตรกรสามารถใชแ้ รงงานที่เหลือจากการเกษตรหลกั ท่ีทาอยใู่ ชเ้ ล้ียงสุกรได้ เป็นการใชแ้ รงงานและพ้ืนที่ท่ีมีอยใู่ หม้ ีประสิทธิภาพมากข้ึนเป็นการใชเ้ วลาวา่ งใหเ้ กิดประโยชน์ และช่วยใหเ้ กษตรกรมีรายได้เพิม่ ข้ึน 5.1.5 มลู สุกรซ่ึงเป็นผลพลอยไดจ้ ากการเล้ียงสุกร สามารถนามาใชป้ ระโยชนไ์ ดหลายทางเช่น การใชม้ ลู สุกรเล้ียงปลา การนาไปหมกั ใหเ้ กิดแก๊สชีวภาพ นามาใชใ้ นการใหแ้ สงสวา่ ง หุงตม้ หรือใช้กบั เครื่องกาเนิดไฟฟ้ า นอกจากน้ีมูลสุกรยงั สามารถนาไปใชเ้ ป็นป๋ ุยเพ่มิ ความสมบูรณ์แก่ดินอีกดว้ ย 5.2 ขอ้ จากดั ในการเล้ียงสุกร การเล้ียงสุกรมีขอ้ จากดั ในการดาเนินกิจการไดแ้ ก่ 5.2.1 มูลและน้าเสียจากฟาร์มสุกรจะมีกลิ่นรุนแรงรบกวนเพอ่ื นบา้ น และยงั ก่อใหเ้ กิดมลภาวะกบั สภาพแวดลอ้ มอีกดว้ ย จึงเป็นสาเหตุใหบ้ างประเทศหา้ มการเล้ียงสุกร 5.2.2 ภาวะราคาผลผลิตของสุกรไม่แน่นอน ทาใหเ้ กษตรกรผเู้ ล้ียงสุกรมีความเสี่ยงต่อการขาดทุนสูง 5.2.3 สุกรเป็นสัตวท์ ี่กินอาหารขน้ เป็ นหลกั แต่ราคาวตั ถุดิบอาหารสัตวไ์ มแ่ น่นอน ทาให้ตน้ ทุนค่าอาหารของสุกรสูงกวา่ สัตวท์ ี่กินอาหารหยาบ และมีตน้ ทุนไม่แน่นอนตามราคาของอาหารสัตวอ์ ีกดว้ ย